рд╢рдиिрд╡ाрд░, 27 рдЕрдк्рд░ैрд▓ 2024

ЁЯХКЁЯП╣рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж 130~рд╕рд░्рд╡рдзрд░्рдо-рд╕рдорди्рд╡рдп* ЁЯХКЁЯП╣ [ (31 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░, 1885 ), рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-130 ]ЁЯФ▒ЁЯХК рдЬ्рдЮाрди рдХे рдмाрдж рднрдХ्рддि рд╣ै рддो рдЙрд╕рдХा рдЕрд░्рде рдпрд╣ рд╣ै рдХि> рдкрд╣рд▓े рдПрдХं рд╕рдд् рд╡िрдк्рд░ा рдмрд╣ुрдзा рд╡рджрди्рддि' рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрддा рд╣ै -рдмाрдж рдоें рд╢िрд╡рдЬ्рдЮाрди рд╕े рдЬीрд╡рд╕ेрд╡ा) ЁЯХКЁЯП╣рдкрд╣рд▓े рдЗрди्рдж्рд░िрдпाрддीрдд рд╕рдд्рдп рдХा - 'рднрдЧрд╡ाрди рдХा рдЬ्рдЮाрди' рд╣ोрддा рд╣ै, рдмाрдж рдоें рднрдХ्рддि !ЁЯХКЁЯП╣ЁЯХКЁЯП╣рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рдХे рдЪрд░рдгрд░рдЬ ЁЯХКЁЯП╣ (рдкрд╣рд▓े рдЕрд╡рддाрд░-рд╡рд░िрд╖्рда рдХा рддрдд्рд╡рдЬ्рдЮाрди рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрддा рд╣ै рдмाрдж рдоें рднрдХ्рддि !)ЁЯХКЁЯП╣рдИрд╕ाрдИ рднрдХ्рдд рдоिрд╢्рд░ рд╕ाрд╣рдм - 'рд╡рд╣ी рд░ाрдо рдШрдЯ-рдШрдЯ рдоें рд▓ेрдЯा ।ЁЯХКЁЯП╣

 *рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж- 130~рд╕рд░्рд╡рдзрд░्рдо-рд╕рдорди्рд╡рдп*

(1)

 [ (31 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░, 1885 ), рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-130 ]

*рдмрд▓рд░ाрдо рдХे рд▓िрдП рдЪिрди्рддा । рд╢्рд░ी рд╣рд░िрд╡рд▓्рд▓рдн рд╡рд╕ु*

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╢्рдпाрдордкुрдХुрд░ рд╡ाрд▓े рдордХाрди рдоें рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рдХे рд▓िрдП рднрдХ्рддों рдХे рд╕ाрде рдард╣рд░े рд╣ुрдП рд╣ैं । рдЖрдЬ рд╢рдиिрд╡ाрд░ рд╣ै, рдЖрд╢्рд╡िрди рдХी рдХृрд╖्рдгा рдЕрд╖्рдЯрдоी, 31 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░ 1885 । рджिрди рдХे рдиौ рдмрдЬे рдХा рд╕рдордп рд╣ोрдЧा । рдпрд╣ाँ рджिрди-рд░ाрдд рднрдХ्рддрдЧрдг рд░рд╣ा рдХрд░рддे рд╣ैं, рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рд╕ेрд╡ा рдХे рд▓िрдП। рдЕрднी рдХिрд╕ी рдиे рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рдд्рдпाрдЧ рдирд╣ीं рдХिрдпा рд╣ै рдмрд▓рд░ाрдо рд╕рдкрд░िрд╡ाрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рд╕ेрд╡рдХ рд╣ैं । рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЬिрд╕ рд╡ंрд╢ рдоें рдЬрди्рдо рд▓िрдпा рд╣ै, рд╡рд╣ рдмрдб़ा рд╣ी рднрдХ्рдд-рд╡ंрд╢ рд╣ै । рдЗрдирдХे рдкिрддा рд╡ृрдж्рдз рд╣ोрдХрд░ рдЕрдм рд╢्рд░ीрд╡ृрди्рджाрд╡рди рдоें рдЕрдкрдиे рд╣ी рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд рд╢्рд░ीрд╢्рдпाрдорд╕ुрди्рджрд░ рдХुँрдЬ рдоें рд░рд╣ा рдХрд░рддे рд╣ैं । рдЙрдирдХे рдЪрдЪेрд░े рднाрдИ рд╢्рд░ीрдпुрдд рд╣рд░िрд╡рд▓्рд▓рдн рдмрд╕ु рдФрд░ рдШрд░ рдХे рджूрд╕рд░े рд╕рдм рд▓ोрдЧ рд╡ैрд╖्рдгрд╡ рд╣ैं । рд╣рд░िрд╡рд▓्рд▓рдн рдХрдЯрдХ рдХे рд╕рдм рд╕े рдмрдб़े рд╡рдХीрд▓ рд╣ैं । рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЬрдм рдпрд╣ рд╕ुрдиा рдХि рдмрд▓рд░ाрдо рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдХे рдкाрд╕ рдЖрдпा-рдЬाрдпा рдХрд░рддे рд╣ैं рдФрд░ рд╡िрд╢ेрд╖рдХрд░ рд╕्рдд्рд░िрдпों рдХो рд▓े рдЬाрддे рд╣ैं, рддрдм рд╡े рдмрд╣ुрдд рдиाрд░ाрдЬ рд╣ुрдП । рдЙрдирд╕े рдоिрд▓рдиे рдкрд░ рдмрд▓рд░ाрдо рдиे рдХрд╣ा рдеा, ‘рддुрдо рдкрд╣рд▓े рдПрдХ рдмाрд░ рдЙрдирдХे рджрд░्рд╢рди рдХрд░ो, рдлिрд░ рдЬो рдЬी рдоें рдЖрдпे рдоुрдЭे рдХрд╣рдиा ।’

Hariballav was the government pleader at Cuttack. He did not approve of Balaram's visiting the Master, especially with the ladies of the family; Balaram had said to his cousin: "You had better meet him first. Then you can say whatever you like."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг рж╢্ржпাржоржкুржХুрж░েрж░ ржмাржЯীрждে ржнржХ্рждрж╕ржЩ্ржЧে ржЪিржХিрзОрж╕াрж░্рже ржмাрж╕ ржХрж░িрждেржЫেржи। ржЖржЬ рж╢ржиিржмাрж░। ржЖрж╢্ржмিржи, ржХৃрж╖্ржгা ржЕрж╖্ржЯржоী рждিржеি, рззрзмржЗ ржХাрж░্рждিржХ। рзйрззрж╢ে ржЕржХ্ржЯোржмрж░, рззрзорзорзл ржЦ্рж░ীрж╖্ржЯাржм্ржж। ржмেрж▓া ржирзЯржЯা।ржПржЦাржиে ржнржХ্рждেрж░া ржжিржмাрж░াржд্рж░ি ржеাржХেржи — ржаাржХুрж░েрж░ рж╕েржмাрж░্рже! ржПржЦржиржУ ржХেрж╣ рж╕ংрж╕াрж░ ржд্ржпাржЧ ржХрж░েржи ржиাржЗ। ржмрж▓рж░াржо рж╕ржкрж░িржмাрж░ে ржаাржХুрж░েрж░ рж╕েржмржХ। рждিржиি ржпে ржмংрж╢ে ржЬржи্ржоিрзЯাржЫেржи, рж╕ে ржЕрждি ржнржХ্рждржмংрж╢। ржкিрждা ржмৃржж্ржз рж╣ржЗрзЯাржЫেржи, ржмৃржи্ржжাржмржиে ржПржХাржХী ржмাрж╕ ржХрж░েржи — рждাঁрж╣াржжেрж░ ржк্рж░рждিрж╖্ржаিржд рж╢্рж░ীрж╢্рж░ীрж╢্ржпাржорж╕ুржи্ржжрж░েрж░ ржХুржЮ্ржЬে। рждাঁрж╣াрж░ ржкিрждৃржм্ржпржкুржд্рж░ рж╢্рж░ীржпুржХ্ржд рж╣рж░িржмрж▓্рж▓ржн ржмрж╕ু ржУ ржмাржЯীрж░ ржЕржи্ржпাржи্ржп рж╕ржХрж▓েржЗ ржмৈрж╖্ржгржм। рж╣рж░িржмрж▓্рж▓ржн ржХржЯржХেрж░ ржк্рж░ржзাржи ржЙржХিрж▓। ржкрж░ржорж╣ংрж╕ржжেржмেрж░ ржХাржЫে ржмрж▓рж░াржо ржпাрждাрзЯাржд ржХрж░েржи — ржмিрж╢েрж╖рждঃ ржоেрзЯেржжেрж░ рж▓ржЗрзЯা ржпাржи — рж╢ুржиিрзЯা ржмিрж░ржХ্ржд рж╣ржЗрзЯাржЫেржи। ржжেржЦা рж╣ржЗрж▓ে, ржмрж▓рж░াржо ржмрж▓িрзЯাржЫিрж▓েржи, рждুржоি рждাঁрж╣াржХে ржПржХржмাрж░ ржжрж░্рж╢ржи ржХрж░ — рждাрж░ржкрж░ ржпা рж╣рзЯ ржмрж▓ো!

рдЕрддрдПрд╡ рдЖрдЬ рд╣рд░िрд╡рд▓्рд▓рдн рдЖрдпे рд╣ैं । рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो рдмрдб़े рднрдХ्рддिрднाрд╡ рд╕े рдк्рд░рдгाрдо рдХिрдпा ।

Hariballav Bose, a cousin of Balaram, came to see Sri Ramakrishna. He saluted the Master respectfully.

ржЖржЬ рж╣рж░িржмрж▓্рж▓ржн ржЖрж╕িрзЯাржЫেржи, рждিржиি ржаাржХুрж░ржХে ржжрж░্рж╢ржи ржХрж░িрзЯা ржЕрждি ржнржХ্рждিржнাржмে ржк্рж░ржгাржо ржХрж░িрж▓েржи।

Presently the Master and Hariballav became engaged in conversation.

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рдмीрдоाрд░ी рдЕрдЪ्рдЫी рд╣ोрдЧी ? рдЖрдкрдХी рд░ाрдп рдоें рдХ्рдпा рдпрд╣ рдХोрдИ рдХрдаिрди рдмीрдоाрд░ी рд╣ै ?

MASTER: "Can you tell me how I shall get well? Do you think this is a serious illness?"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржХি ржХрж░ে ржнাрж▓ рж╣ржмে! — ржЖржкржиি ржХি ржжেржЦржЫো, рж╢ржХ্ржд ржм্ржпাржоো?

рд╣рд░िрд╡рд▓्рд▓рдн - рдЬी, рдпрд╣ рддो рдбाрдХ्рдЯрд░ рд╣ी рдХрд╣ рд╕рдХेंрдЧे ।

HARIBALLAV: "Sir, the doctors can tell you better than I about that."

рж╣рж░িржмрж▓্рж▓ржн — ржЖржЬ্ржЮা, ржбাржХ্рждাрж░েрж░рж╕ ржмрж▓рждে ржкাрж░েржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг – рд╕्рдд्рд░िрдпाँ рдЬрдм рдоेрд░े рдкैрд░ों рдХी рдзूрд▓ि рд▓ेрддी рд╣ैं рддрдм рдпрд╣ी рд╕ोрдЪрддा рд╣ूँ рдХि рднीрддрд░ рддो рд╡े рд╣ी рд╣ैं, рд╡े рдЙрди्рд╣ीं рдХो рдк्рд░рдгाрдо рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं । рдЗрд╕ी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдоैं рджेрдЦрддा рд╣ूँ

MASTER: "When the women take the dust of my feet, I say to myself that they are saluting God, who dwells inside me  . I look at it in that way."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржоেрзЯেрж░া ржкাрзЯেрж░ ржзুрж▓া рж▓рзЯ। рждা ржнাржмি ржПржХрж░ূржкে рждিржиিржЗ (ржИрж╢্ржмрж░) ржнিрждрж░ে ржЖржЫেржи — рж╣িрж╕াржм ржЖржиি।

рд╣рд░िрд╡рд▓्рд▓рдн - рдЖрдк рд╕ाрдзु рд╣ैं, рдЖрдкрдХो рд╕рдм рд▓ोрдЧ рдк्рд░рдгाрдо рдХрд░ेंрдЧे, рдЗрд╕рдоें рджोрд╖ рдХ्рдпा рд╣ै ?

HARIBALLAV: "You are a holy man. All should take the dust of your feet. What harm is there in that?"

рж╣рж░িржмрж▓্рж▓ржн — ржЖржкржиি рж╕াржзু! ржЖржкржиাржХে рж╕ржХрж▓ে ржк্рж░ржгাржо ржХрж░ржмে, рждাрждে ржжোрж╖ ржХি?

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рд╣ाँ, рд╡рд╣ рд╣ो рд╕рдХрддा рдеा рдЕрдЧрд░ рдз्рд░ुрд╡, рдк्рд░рд╣्рд▓ाрдж, рдиाрд░рдж, рдХрдкिрд▓, рдпे рдХोрдИ рд╣ोрддे; рдкрд░ рдоैं рдХ्рдпा рд╣ूँ? рдЕрдЪ्рдЫा рдЖрдк рдлिрд░ рдЖрдЗрдпेрдЧा ।

MASTER: "You may speak that way about sages like Dhruva, Prahlada, Narada, or Kapila; but who am I? Please come again."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — рж╕ে ржз্рж░ুржм, ржк্рж░рж╣্рж▓াржж, ржиাрж░ржж, ржХржкিрж▓, ржПрж░া ржХেржЙ рж╣рж▓ে рж╣ржд। ржЖржоি ржХি! ржЖржкржиি ржЖржмাрж░ ржЖрж╕ржмেржи

рд╣рд░िрд╡рд▓्рд▓рдн - рдЬी, рдоैं рддो рдЖрдк рдХे рдЖрдХрд░्рд╖рдг рд╕े рд╕्рд╡рдпं рд╣ी рдЦिंрдЪा рдЪрд▓ा рдЖрдКंрдЧा, рдЖрдкрдХो рдоुрдЭрд╕े рдЖрдиे рдХे рд▓िрдП рдЖрдЧ्рд░рд╣ рдХрд░рдиे рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рдирд╣ीं рд╣ै?

HARIBALLAV: "I shall certainly come, because you attract me. You don't have to urge me."

рж╣рж░ি — ржЖржЬ্ржЮা, ржЖржоাржжেрж░ ржЯাржиেржЗ ржЖрж╕ржм — ржЖржкржиি ржмрж▓ржЫেржи ржХেржи।

рд╣рд░िрд╡рд▓्рд▓рдн рдмिрджा рд╣ोंрдЧे, рдк्рд░рдгाрдо рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं । рдкैрд░ों рдХी рдзूрд▓ि рд▓ेрдиे рдЬा рд░рд╣े рд╣ैं, рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдкैрд░ рд╣рдЯा рд▓िрдпे । рдкрд░рди्рддु рд╣рд░िрд╡рд▓्рд▓рдн рдиे рдЫोрдб़ा рдирд╣ीं, рдЬрдмрд░рджрд╕्рддी рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдкैрд░ों рдХी рдзूрд▓ि рд▓ी  

Hariballav was about to depart. He saluted Sri Ramakrishna and was going to take the dust of the Master's feet, when Sri Ramakrishna moved his feet away. But Hariballav persisted; he took the dust of Sri Ramakrishna's feet against the latter's wish.

рж╣рж░িржмрж▓্рж▓ржн ржмিржжাрзЯ рж▓ржЗржмেржи — ржк্рж░ржгাржо ржХрж░িрждেржЫেржи। ржкাрзЯেрж░ ржзুрж▓া рж▓ржЗрждে ржпাржЗрждেржЫেржи — ржаাржХুрж░ ржкা рж╕рж░াржЗрзЯা рж▓ржЗрждেржЫেржи। ржХিржи্рждু рж╣рж░িржмрж▓্рж▓ржн ржЫাрзЬিрж▓েржи ржиা — ржЬোрж░ ржХрж░িрзЯা ржкাрзЯেрж░ ржзুрж▓া рж▓ржЗрж▓েржи।

рд╣рд░िрд╡рд▓्рд▓рдн рдЙрдаे । рдЙрдирдХे рдк्рд░рддि рд╢िрд╖्рдЯाрдЪाрд░ рджिрдЦाрдиे рдХे рд▓िрдП (рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда ? рдХिрди्рддु рдПрдХрджрдо рд╕рд░рд▓ ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рднी рдЙрдардХрд░ рдЦрдб़े рд╣ो рдЧрдпे । рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, "рдЗрд╕ рдмाрдд рд╕े рдмрд▓рд░ाрдо рдмрд╣ुрдд рджुःрдЦ рдХрд░рддा рд╣ै рдХि рдЙрд╕рдХे рдШрд░ рдоैं рдирд╣ीं рдЬाрддा। рдоैंрдиे рд╕ोрдЪा, рдПрдХ рджिрди рдЬाрдКँ, рдЬाрдХрд░ рддुрдо рд▓ोрдЧों рд╕े рдоिрд▓ूँ рдкрд░рди्рддु рднрдп рднी рд╣ोрддा рд╣ै рдХि рддुрдо рд▓ोрдЧ рдХрд╣ीं рдпрд╣ рди рдХрд╣ो рдХि рдЗрд╕े рдХौрди рдпрд╣ाँ рд▓ाрдпा !"

When he stood up, the Master stood up too, to show him courtesy. The Master said to him: "Balaram feels unhappy because I don't go to his house. I thought of visiting you all there one day, but then I was afraid you might say to Balaram, 'Who asked him to come here?'

рж╣рж░িржмрж▓্рж▓ржн ржЧাржд্рж░োржд্ржеাржи ржХрж░িрж▓েржи। ржаাржХুрж░ ржпেржи рждাঁрж╣াржХে ржЦাрждিрж░ ржХрж░িржмাрж░ ржЬржи্ржп ржжাঁрзЬাржЗрж▓েржи। ржмрж▓িрждেржЫেржи, “ржмрж▓рж░াржо ржЕржиেржХ ржжুঃржЦ ржХрж░ে। ржЖржоি ржоржиে ржХрж▓্рж▓াржо, ржПржХржжিржи ржпাржЗ — ржЧিрзЯে рждোржоাржжেрж░ рж╕ржЩ্ржЧে ржжেржЦা ржХрж░ি। рждা ржЖржмাрж░ ржнрзЯ рж╣рзЯ! ржкাржЫে рждোржорж░া ржмрж▓, ржПржХে ржХে ржЖржирж▓ে!

рд╣рд░िрд╡рд▓्рд▓рдн - рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдХी рдмाрддें рдЖрдкрд╕े рдХौрди рдХрд╣рддा рд╣ै ? рдХृрдкрдпा рдЖрдк рдЗрди рдмाрддों рдкрд░ рдХुрдЫ рд╕ोрдЪिрдпेрдЧा рдирд╣ीं ।

HARIBALLAV: "Who has been telling you things? Please don't let such a thought enter your mind."

рж╣рж░ি — ржУ-рж╕ржм ржХржеা ржХে ржмрж▓েржЫে। ржЖржкржиি ржХিржЫু ржнাржмржмেржи ржиা।

рд╣рд░िрд╡рд▓्рд▓рдн рдЪрд▓े рдЧрдпे ।

Hariballabh departed.

рж╣рж░িржмрж▓্рж▓ржн ржЪрж▓িрзЯা ржЧেрж▓েржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - (рдоाрд╕्рдЯрд░ рд╕े) - рдЙрд╕рдоें рднрдХ्рддि рд╣ै; рдирд╣ीं рддो рдЬрдмрд░рджрд╕्рддी рдкैрд░ों рдХी рдзूрд▓ि рдХ्рдпों рд▓ेрддा ? "рд╡рд╣ рдмाрдд рдЬो рддुрдорд╕े рдоैंрдиे рдХрд╣ी рдеी рдХि рднाрд╡ рд╕рдоाрдзि рдоें рдоैंрдиे рдбाрдХ्рдЯрд░ (рдбॉрдХ्рдЯрд░ рдорд╣ेрди्рдж्рд░рд▓ाрд▓ рд╕рд░рдХाрд░) рдХो рджेрдЦा рдеा рддрдеा рдПрдХ рдЖрджрдоी рдФрд░ рдеा - рдпрд╣ 'Hariballabh' рд╡рд╣ी рд╣ै ! рдЗрд╕ीрд▓िрдП рджेрдЦो рдЖрдпा !"

MASTER (to M.): "He is a devotee of God; why else would he have forcibly taken the dust of my feet? I told you the other day that in samadhi I had seen Dr. Sarkar and another person. He is the other person. So he has come."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (ржоাрж╕্ржЯাрж░েрж░ ржк্рж░рждি) — ржнржХ্рждি ржЖржЫে — рждা ржиা рж╣рж▓ে ржЬোрж░ ржХрж░ে ржкাрзЯেрж░ ржзুрж▓া ржиিрж▓ে ржХেржи? “рж╕েржЗ ржпে рждোржоাрзЯ ржмрж▓েржЫিрж▓াржо, ржнাржмে ржжেржЦрж▓াржо ржбাржХ্рждাрж░ ржУ ржЖрж░-ржПржХржЬржиржХে, — ржПржЗ рж╕েржЗ ржЖрж░-ржПржХржЬржи। рждাржЗ ржжেржЦ, ржПрж╕েржЫে।”

рдоाрд╕्рдЯрд░ - рдЬी, рд╕рдЪрдоुрдЪ рд╡рд╣ рднрдХ्рдд рд╣ै ।

M: "Yes, sir. Undoubtedly he is a bhakta."

ржоাрж╕্ржЯাрж░ — ржЖржЬ্ржЮে, ржнржХ্рждিрж░ржЗ ржШрж░।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдХिрддрдиा рд╕рд░рд▓ рд╣ै !

MASTER: "How guileless he is!"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржХি рж╕рж░рж▓!

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рдмीрдоाрд░ी рдХा рд╣ाрд▓ рд▓ेрдХрд░ рдоाрд╕्рдЯрд░ рдбाрдХ्рдЯрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдкाрд╕ рд╢ाँрдХाрд░िрдЯोрд▓ा рдЖрдпे рд╣ुрдП рд╣ैं । рдбाрдХ्рдЯрд░ рдЖрдЬ рдлिрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो рджेрдЦрдиे рдЬाрдпेंрдЧे । рдбाрдХ्рдЯрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдФрд░ рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдЖрджि рдХी рдмाрддें рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं ।

M. went to Dr. Sarkar's house to report Sri Ramakrishna's condition. The doctor talked to M. about Sri Ramakrishna, Mahimacharan, and the other devotees.

ржбাржХ্рждাрж░ рж╕рж░ржХাрж░েрж░ ржХাржЫে ржаাржХুрж░েрж░ ржЕрж╕ুржЦেрж░ рж╕ংржмাржж ржжিржмাрж░ ржЬржи্ржп ржоাрж╕্ржЯাрж░ рж╢াঁржЦাрж░িржЯোрж▓াрзЯ ржЖрж╕িрзЯাржЫেржи। ржбাржХ্рждাрж░ ржЖржЬ ржЖржмাрж░ ржаাржХুрж░ржХে ржжেржЦিрждে ржпাржЗржмেржи। ржбাржХ্рждাрж░ ржаাржХুрж░েрж░ ржУ ржорж╣িржоাржЪрж░ржг ржк্рж░ржнৃрждি ржнржХ্рждржжেрж░ ржХржеা ржмрж▓িрждেржЫেржи।

рдбाрдХ्рдЯрд░ - рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рд╡рд╣ рдкुрд╕्рддрдХ рддो рдирд╣ीं рд▓ाрдпे рдЬिрд╕े рдЙрди्рд╣ोंрдиे рджिрдЦाрдиे рдХे рд▓िрдП рдХрд╣ा рдеा рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा, ‘рднूрд▓ рдЧрдпा ।’ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै । рдоैं рднी рдк्рд░ाрдпः рдЗрд╕ी рддрд░рд╣ рднूрд▓ рдЬाрддा рд╣ूँ ।

DOCTOR: "Mahimacharan didn't bring the book he promised to show me. He said he had forgotten all about it. It is quite possible. I am forgetful too."

ржбাржХ্рждাрж░ — ржХржЗ, рждিржиি (ржорж╣িржоাржЪрж░ржг) рж╕ে ржмржЗрждো ржЖржиেржи ржиাржЗ — ржпে ржмржЗ ржЖржоাржХে ржжেржЦাржмেржи ржмрж▓েржЫিрж▓েржи! ржмрж▓рж▓ে, ржнুрж▓ рж╣рзЯেржЫে। рждা рж╣рждে ржкাрж░ে — ржЖржоাрж░ржУ рж╣рзЯ।

рдоाрд╕्рдЯрд░ - рдЙрдирдХा (рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдХा) рдЕрдз्рдпрдпрди (рд╕्рд╡ाрдз्рдпाрдп) рдмрд╣ुрдд рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै ।

M: "He has read a great deal."

ржоাрж╕্ржЯাрж░ — рждাঁрж░ ржмেрж╢ ржкрзЬাрж╢ুржиা ржЖржЫে।

рдбाрдХ्рдЯрд░ - рддो рдлिрд░ рдЙрдирдХी рдРрд╕ी рджрд╢ा рдХ्рдпों рд╣ै ?

DOCTOR: "Then why is he in such a plight?"

ржбাржХ্рждাрж░ — рждাрж╣рж▓ে ржПржЗ ржжрж╢া!

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рдоें рдбाрдХ्рдЯрд░ рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं - "рдХेрд╡рд▓ рднрдХ्рддि рд▓ेрдХрд░ рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा, рдЕрдЧрд░ рдЬ्рдЮाрди рди рд░рд╣ा?"

Referring to the Master, the doctor said: "What will a man accomplish with mere bhakti? He needs jnana too."

ржаাржХুрж░েрж░ рж╕ржо্ржмржи্ржзে ржбাржХ্рждাрж░ ржмрж▓িрждেржЫেржи, “рж╢ুржзু ржнржХ্рждি ржиিрзЯে ржХি рж╣ржмে — ржЬ্ржЮাржи ржпржжি ржиা ржеাржХে।”

 [ (31 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░, 1885 ), рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-130 ]

ЁЯХКЁЯП╣рдкрд╣рд▓े рдЗрди्рдж्рд░िрдпाрддीрдд рд╕рдд्рдп рдХा - 'рднрдЧрд╡ाрди рдХा рдЬ्рдЮाрди' рд╣ोрддा рд╣ै, рдмाрдж рдоें рднрдХ्рддि !ЁЯХКЁЯП╣

(рдкрд╣рд▓े рдПрдХं рд╕рдд् рд╡िрдк्рд░ा рдмрд╣ुрдзा рд╡рджрди्рддि' рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрддा рд╣ै -рдмाрдж рдоें рд╢िрд╡рдЬ्рдЮाрди рд╕े рдЬीрд╡рд╕ेрд╡ा     

рдоाрд╕्рдЯрд░ - рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рддो рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдЬ्рдЮाрди рдХे рдмाрдж рднрдХ्рддि рд╣ै; рдкрд░рди्рддु рдЙрдирдХे рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рднрдХ्рддि рд╕े рдЖрдк рд▓ोрдЧों рдХे рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рднрдХ्рддि рдоें рдмрдб़ा рдЕрди्рддрд░ рд╣ै

M: "Why, the Master says that bhakti comes after jnana. But his conception of jnana and bhakti is quite different from yours

ржоাрж╕্ржЯাрж░ — ржХেржи, ржаাржХুрж░ рждো ржмрж▓েржи — ржЬ্ржЮাржиেрж░ ржкрж░ ржнржХ্рждি। рждржмে рждাঁрж░ ‘ржЬ্ржЮাржи, ржнржХ্рждি’ ржЖрж░ ржЖржкржиাржжেрж░ ‘ржЬ্ржЮাржи, ржнржХ্рждি’рж░ ржоাржиে ржЕржиেржХ рждржлাржд

"рд╡े рдЬрдм рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдЬ्рдЮाрди рдХे рдмाрдж рднрдХ्рддि рд╣ै рддो рдЙрд╕рдХा рдЕрд░्рде рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдкрд╣рд▓े рддрдд्рдд्рд╡рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рдмाрдж рдоें рднрдХ्рддि; рдкрд╣рд▓े рдм्рд░рд╣्рдордЬ्рдЮाрди рдФрд░ рдмाрдж рдоें рднрдХ्рддि; рдкрд╣рд▓े рднрдЧрд╡ाрди рдХा рдЬ्рдЮाрди, рдлिрд░ рдЙрдирдХे рдк्рд░рддि рдк्рд░ेрдо рдЖрдк рд▓ोрдЧों рдХे рдЬ्рдЮाрди рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै, рдЗрди्рдж्рд░िрдпрдЬрди्рдп рдЬ्рдЮाрди । 

When he says that one obtains bhakti after jnana, he means that first comes the Knowledge of Reality- (that One has become many)  and then bhakti; first the Knowledge of Brahman and then bhakti; first the Knowledge of God and then love for Him. When 'you' speak of jnana you mean the knowledge obtained through the senses

“рждিржиি ржпржЦржи ржмрж▓েржи — ‘ржЬ্ржЮাржиেрж░ ржкрж░ ржнржХ্рждি’ рждাрж░ ржоাржиে — рждржд্ржд্ржмржЬ্ржЮাржиেрж░ ржкрж░ ржнржХ্рждি, ржм্рж░рж╣্ржоржЬ্ржЮাржиেрж░ ржкрж░ ржнржХ্рждি — ржнржЧржмাржиржХে ржЬাржиাрж░ ржкрж░ ржнржХ্рждি। ржЖржкржиাржжেрж░ ржЬ্ржЮাржи ржоাржиে рж╕েржи্рж╕্‌ ржирж▓েржЬ্‌ (ржЗржи্ржж্рж░িрзЯেрж░ ржмিрж╖рзЯ ржеেржХে ржкাржУрзЯা ржЬ্ржЮাржи।)

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЬिрд╕ рдЬ्рдЮाрди (рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди, рддрдд्рд╡рдЬ्рдЮाрди, рдЗрди्рдж्рд░िрдпाрддीрдд рд╕рдд्рдп, 'рд╡ेрдж') рдХी рдЪрд░्рдЪा рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЙрд╕рдХी рдкрд░рдЦ рд╣рдоाрд░े рдоाрдкрджрдг्рдб рдж्рд╡ाрд░ा рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддी । рдкрд░рди्рддु рдЖрдкрдХा рдЬ्рдЮाрди рддो -рдЗрди्рдж्рд░िрдпрдЬрди्рдп рд╣ै, рдЙрд╕рдХी рдкрд░рдЦ рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै ।"

(рдЗрди्рдж्рд░िрдпрдЧोрдЪрд░ рд╕рдд्рдп рдХे рдЬ्рдЮाрди рдХो рдк्рд░рдпोрдЧрд╢ाрд▓ा рдоें  'verified '-рд╕рдд्рдпाрдкिрдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдЗрди्рдж्рд░िрдпाрддीрдд рд╕рдд्рдп рдХो рдЧुрд░ु-рд╢िрд╖्рдп рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдоें рдХेрд╡рд▓ рдЕрдкрдиे рдЕрдиुрднрд╡ рд╕े рд╕рдд्рдпाрдкिрдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।)    

The jnana Sri Ramakrishna speaks of cannot be verified by our standards. The Knowledge of Reality cannot be tested by the knowledge obtained through the senses. But your jnana, the knowledge through the senses, can be verified."

 ржк্рж░ржержоржЯি not verifiable by our standard; рждржд্ржд্ржмржЬ্ржЮাржи ржЗржи্ржж্рж░িрзЯрж▓ржн্ржп ржЬ্ржЮাржиেрж░ ржж্ржмাрж░া ржаিржХ ржХрж░া ржпাрзЯ ржиা। ржж্ржмিрждিрзЯржЯি — verifiable (ржЬрзЬржЬ্ржЮাржи)।”

 [ (31 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░, 1885 ), рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-130 ]

ЁЯХКЁЯП╣рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рдХे рдЪрд░рдгрд░рдЬ ЁЯХКЁЯП╣

(рдкрд╣рд▓े рдЕрд╡рддाрд░-рд╡рд░िрд╖्рда рдХा рддрдд्рд╡рдЬ्рдЮाрди рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрддा рд╣ै рдмाрдж рдоें рднрдХ्рддि !)

рдбाрдХ्рдЯрд░ рдХुрдЫ рджेрд░ рдЪुрдк рд░рд╣े, рдлिрд░ рдЕрд╡рддाрд░ рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рдоें рдмाрддрдЪीрдд рдХрд░рдиे рд▓рдЧे ।

The doctor remained silent. Then he referred to the subject of Divine Incarnation.

ржбাржХ্рждাрж░ ржЪুржк ржХрж░িрзЯা, ржЖржмাрж░ ржЕржмрждাрж░ рж╕ржо্ржмржи্ржзে ржХржеা ржХрж╣িрждেржЫেржи।

рдбाрдХ्рдЯрд░ - рдЕрд╡рддाрд░ рдХ्рдпा рд╣ै ? рдФрд░ рдкैрд░ों рдХी рдзूрд▓ि рд▓ेрдиा, рд╡рд╣ рдХ्рдпा рд╣ै ?

DOCTOR: "What is this idea of Divine Incarnation? What is this taking the dust of a man's feet?"

ржбাржХ্рждাрж░ — ржЕржмрждাрж░ ржЖржмাрж░ ржХি? ржЖрж░ ржкাрзЯেрж░ ржзুрж▓ো рж▓ржУрзЯা ржХি!

рдоाрд╕्рдЯрд░ – рдХ्рдпों ? рдЖрдкрд╣ी рддो рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдЕрдкрдиी рд╕ाрдЗрди्рд╕ рдХी рдк्рд░рдпोрдЧрд╢ाрд▓ा рдоें рдЕрди्рд╡ेрд╖рдг рдХрд░рддे рд╕рдордп рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдмाрд░े рдоें рд╕ोрдЪрдиे рд╕े рдЖрдкрдХो рднाрд╡ाрд╡рд╕्рдеा рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै, рдФрд░ рдлिрд░ рдЖрджрдоी рдХो рджेрдЦрдиे рд╕े рднी рдЖрдкрдоें рдЙрд╕ी рднाрд╡ рдХा рдЙрдж्рд░ेрдХ рд╣ोрддा рд╣ै । рдЕрдЧрд░ рдпрд╣ рдаीрдХ рд╣ै рддो рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рдлिрд░ рд╣рдо рд╕िрд░ рдХ्рдпों рди рдЭुрдХाрд╡ें ? рдордиुрд╖्рдп рдХे рд╣ृрджрдп рдоें рдИрд╢्рд╡рд░ рд╣ै

M: "Why, you say that during your experiments in the laboratory, you go into ecstasy when you think of God's creation. Further, you feel the same emotion when you think of man. If that is so, why shouldn't we bow our heads before God? God dwells in the heart of man.

ржоাрж╕্ржЯাрж░ — ржХেржи, ржЖржкржиি рждো ржмрж▓েржи ржПржХрж╕্‌ржкেрж░িржоেржи্ржЯ্‌ рж╕ржорзЯ рждাঁрж░ рж╕ৃрж╖্ржЯি ржжেржЦে ржнাржм рж╣рзЯ, ржоাржиুрж╖ ржжেржЦрж▓ে ржнাржм рж╣рзЯ। рждা ржпржжি рж╣рзЯ, ржИрж╢্ржмрж░ржХে ржХেржи ржиা ржоাржеা ржиোрзЯাржм? ржоাржиুрж╖েрж░ рж╣ৃржжрзЯ ржоржз্ржпে ржИрж╢্ржмрж░ ржЖржЫেржи

"рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╕рд░्рд╡рднूрддों рдоें рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рд╡ाрд╕ рд╣ै । рдпрд╣ рд╡िрд╖рдп рдЖрдкрдХो рдЕрдЪ्рдЫी рддрд░рд╣ рдоाрд▓ूрдо рдирд╣ीं рд╣ै। рд╕рд░्рд╡рднूрддों рдоें рдЬрдм рдИрд╢्рд╡рд░ рд╣ैं рддो рдордиुрд╖्рдп рдХो рдк्рд░рдгाрдо рдХрд░рдиे рдоें рдХ्рдпा рдмुрд░ाрдИ рд╣ै ? "рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХिрд╕ी-рдХिрд╕ी рд╡рд╕्рддु рдоें рдЙрдирдХा рдк्рд░рдХाрд╢ рдЕрдзिрдХ рд╣ै । рд╕ूрд░्рдп рдХा рдк्рд░рдХाрд╢ рдкाрдиी рдоें, рдЖрдИрдиे рдоें рдЕрдзिрдХ рд╣ै । рдкाрдиी рд╕рдм рдЬрдЧрд╣ рд╣ै, рдкрд░рди्рддु рдирджी рдФрд░ рд╕рд░ोрд╡рд░ рдоें рдЕрдзिрдХ рд╣ै

"According to Hinduism God dwells in all beings. You have not studied this subject much. Since God dwells in all beings, what is wrong in saluting a man?

“рж╣িржи্ржжুржзрж░্ржоে ржжেржЦে рж╕рж░্ржмржнূрждে ржиাрж░াрзЯржг! ржПржЯা рждржд ржЖржкржиাрж░ ржЬাржиা ржиাржЗ। рж╕рж░্ржмржнূрждে ржпржжি ржеাржХেржи рждাঁржХে ржк্рж░ржгাржо ржХрж░рждে ржХি?

рдирдорд╕्рдХाрд░ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рд╣ी рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдордиुрд╖्рдп рдХो рдирд╣ीं । God is God, not, man is God. (рдИрд╢्рд╡рд░ рд╣ी рдИрд╢्рд╡рд░ рд╣ैं, рдордиुрд╖्рдп рдИрд╢्рд╡рд░ рдирд╣ीं ।) "рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рдХोрдИ рд╕ाрдзाрд░рдг рд╡िрдЪाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рд╕рдордЭ рд╣ी рдирд╣ीं рд╕рдХрддा । рд╕рдм рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдкрд░ рдЕрд╡рд▓рдо्рдмिрдд рд╣ै । рдпे рд╣ी рд╕рдм рдмाрддें рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХрд╣рддे рд╣ैं ।"

"Sri Ramakrishna says that there is a greater manifestation of God in certain things than in others, as the sun is reflected better by water and by a mirror than by other objects. Water exists everywhere, but is most apparent in a river or lake. We bow down to God and not to man. God is God — not man is God. "God cannot be known through reasoning. All depends on faith. Of course, I am repeating to you what Sri Ramakrishna says."

“ржкрж░ржорж╣ংрж╕ржжেржм ржмрж▓েржи, ржХোржиржУ ржХোржиржУ ржЬিржиিрж╕ে рждিржиি ржмেрж╢ি ржк্рж░ржХাрж╢। рж╕ূрж░্ржпেрж░ ржк্рж░ржХাрж╢ ржЬрж▓ে, ржЖрж░рж╢িрждে। ржЬрж▓ рж╕ржм ржЬাрзЯржЧাрзЯ ржЖржЫে — ржХিржи্рждু ржиржжীрждে, ржкুрж╖্ржХрж░িржгীрждে, ржмেрж╢ি ржк্рж░ржХাрж╢। ржИрж╢্ржмрж░ржХেржЗ ржиржорж╕্ржХাрж░ ржХрж░া рж╣рзЯ — ржоাржиুрж╖ржХে ржирзЯ। God is God — not, man is God.“рждাঁржХে рждো рж░ীржЬ্‌ржиিং (рж╕াржоাржи্ржп ржмিржЪাрж░) ржХрж░ে ржЬাржиা ржпাрзЯ ржиা — рж╕ржорж╕্ржд ржмিрж╢্ржмাрж╕েрж░ ржЙржкрж░ ржиিрж░্ржнрж░। ржПржЗ рж╕ржм ржХржеা ржаাржХুрж░ ржмрж▓েржи।”

рдЖрдЬ рдбाрдХ्рдЯрд░ рдиे рдоाрд╕्рдЯрд░ рдХो рдЕрдкрдиी рд▓िрдЦी рдкुрд╕्рддрдХ-'The Physiological Basis of Psychology' - рдЕрд░्рдеाрдд 'рдордиोрд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХा рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдЖрдзाрд░ ' рдХी рдПрдХ рдк्рд░рддि рдЙрдкрд╣ाрд░-рд╕्рд╡рд░ूрдк рджी ।

Dr. Sarkar presented M. with one of his books, The Physiological Basis of Psychology. He wrote on the first page "As a token of brotherly regards."

ржЖржЬ ржоাрж╕্ржЯাрж░ржХে ржбাржХ্рждাрж░ рждাঁрж╣াрж░ рж░ржЪিржд ржПржХржЦাржиি ржмржЗ ржЙржкрж╣াрж░ ржжিрж▓েржи —Physiological Basis of Psychology — 'as a token of brotherly regards'.

(реи)

 [ (31 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░, 1885 ), рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-130 ]

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рддрдеा рдИрд╢ु 

ЁЯХКЁЯП╣рдИрд╕ाрдИ рднрдХ्рдд рдоिрд╢्рд░ рд╕ाрд╣рдм - 'рд╡рд╣ी рд░ाрдо рдШрдЯ-рдШрдЯ рдоें рд▓ेрдЯा ।ЁЯХКЁЯП╣

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рднрдХ्рддों рдХे рд╕ाрде рдмैрдаे рд╣ुрдП рд╣ैं । рджिрди рдХे рдЧ्рдпाрд░рд╣ рдмрдЬे рдХा рд╕рдордп рд╣ोрдЧा । рдоिрд╢्рд░ा рд╕ाрд╣рдм (рдк्рд░рднुрджрдпाрд▓ рдоिрд╢्рд░) - рдиाрдо рдХे рдПрдХ рдИрд╕ाрдИ рднрдХ्рдд рдХे рд╕ाрде рдмाрддрдЪीрдд рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ै । рдоिрд╢्рд░ा рд╕ाрд╣рдм рдЙрдд्рддрд░ рдкрд╢्рдЪिрдо рднाрд░рдд рдХे рдоूрд▓ рдиिрд╡ाрд╕ी рдеे।  рдЙрдирдХे рджो рднाрдЗрдпों рдХी рдоृрдд्рдпु рдЙрдирдоें рд╕े рдПрдХ рднाрдИ рдХे рд╡िрд╡ाрд╣ рдХे рд▓िрдП рддрдп рджिрди рдкрд░ рд╣ो рдЧрдИ рдеी; рддрдм рд╕े рдоिрд╢्рд░ рдиे рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै ।  рдм्рд░ाрд╣्рдордг рд╣ोрддे рд╣ुрдП рднी рд╡े рдИрд╕ा рдорд╕ीрд╣ рдХे рдк्рд░рддि рдЖрдХрд░्рд╖िрдд рд╣ो рдЧрдП рдеे,  рдФрд░ рдИрд╕ाрдИ рдмрди рдЧрдП рдеे। рдпे Quaker(рдХ्рд╡ेрдХрд░) рд╕рдо्рдк्рд░рджाрдп рдХे рд╣ैं । рдмाрд╣рд░ рд╕े рддो рд╡े рд╕ाрд╣рдмी рд╡ेрд╢-рднूрд╖ा рдзाрд░рдг рдХिрдпे рд╣ुрдП рд╣ैं, рдкрд░рди्рддु рднीрддрд░ рдЧेрд░ुрдЖ рд╡рд╕्рдд्рд░ рдкрд╣рдиे рд╣ैं । [рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдаाрдХुрд░рджेрд╡ рдХा рджिрд╡्рдп-рджрд░्рд╢рди рдкрд╣рд▓े рд╣ी рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓िрдпा рдеा। рдЙрди्рд╣ें рднाрд╡рд╕्рде рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рдоें рдпीрд╢ु рдХी рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд् рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рджेрдЦрдиे рдХा рд╕ौрднाрдЧ्рдп рдоिрд▓ा рдеा ।] 

It was about eleven o'clock in the morning. Sri Ramakrishna was sitting in his room with the devotees. He was talking to a Christian devotee named Misra. Misra was born of a Christian family in northwestern India and belonged to the Quaker sect. He was thirty-five years old. Though clad in European dress he wore the ochre cloth of a sannyasi under his foreign clothes. Two of his brothers had died on the day fixed for the marriage of one of them, and on that very day Misra had renounced the world.

ржаাржХুрж░ ржнржХ্рждрж╕ржЩ্ржЧে ржмрж╕িрзЯা ржЖржЫেржи। ржмেрж▓া ржПржЧাрж░ржЯা। ржоিрж╢্рж░ ржиাржоржХ ржПржХржЯি ржЦ্рж░ীрж╖্ржЯাржи ржнржХ্рждেрж░ рж╕рж╣িржд ржХржеা ржХрж╣িрждেржЫেржи। ржоিрж╢্рж░েрж░ ржмрзЯঃржХ্рж░ржо рзйрзл ржмрзОрж╕рж░ рж╣ржЗржмে। ржоিрж╢্рж░ ржЦ্рж░ীрж╖্ржЯাржиржмংрж╢ে ржЬржи্ржоিрзЯাржЫেржи। ржпржжিржУ рж╕াрж╣েржмেрж░ ржкোрж╢াржХ, ржнিрждрж░ে ржЧেрж░ুрзЯা ржЖржЫে। ржПржЦржи рж╕ংрж╕াрж░ржд্ржпাржЧ ржХрж░িрзЯাржЫেржи। ржЗঁрж╣াрж░ ржЬржи্ржорж╕্ржеাржи ржкрж╢্ржЪিржоাржЮ্ржЪрж▓ে। ржПржХржЯি ржн্рж░াрждাрж░ ржмিржмাрж╣েрж░ ржжিржиে рждাঁрж╣াрж░ ржПржмং ржЖрж░ ржПржХржЯি ржн্рж░াрждাрж░ ржПржХржжিржиে ржоৃржд্ржпু рж╣рзЯ। рж╕েржЗ ржжিржи рж╣ржЗрждে ржоিрж╢্рж░ рж╕ংрж╕াрж░ржд্ржпাржЧ ржХрж░িрзЯাржЫেржи। рждিржиি ржХোрзЯেржХাрж░্‌ рж╕ржо্ржк্рж░ржжাрзЯржнুржХ্ржд।

рдоिрд╢्рд░ - 'рд╡рд╣ी рд░ाрдо рдШрдЯ-рдШрдЯ рдоें рд▓ेрдЯा ।'

MISRA: "'It is Rama alone who dwells in all beings.'"

ржоিрж╢্рж░ — ‘ржУрж╣ি рж░াржо ржШржЯ্‌ ржШржЯржоে рж▓েржЯা।’

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЫोрдЯे рдирд░ेрди्рдж्рд░ рд╕े рдзीрд░े-рдзीрд░े рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, рдкрд░рди्рддु рдЗрд╕ рдвंрдЧ рд╕े рдХि рдоिрд╢्рд░ рднी рд╕ुрдиें – “рд░ाрдо рдПрдХ рд╣ी рд╣ैं, рдкрд░рди्рддु рдЙрдирдХे рдиाрдо рд╣рдЬाрд░ों рд╣ैं । “рдИрд╕ाрдИ рдЬिрди्рд╣ें рдЧाрдб(God) рдХрд╣рддे рд╣ैं, рд╣िрди्рджू рдЙрди्рд╣ें рд╣ी рд░ाрдо, рдХृрд╖्рдг рдФрд░ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХрд╣рдХрд░ рдкुрдХाрд░рддे рд╣ैं рддाрд▓ाрдм рдоें рдмрд╣ुрдд рд╕े рдШाрдЯ рд╣ैं । рд╣िрди्рджू рдПрдХ рдШाрдЯ рдоें рдкाрдиी рдкीрддे рд╣ैं, рдХрд╣рддे рд╣ैं ‘рдЬрд▓’; рдИрд╕ाрдИ рджूрд╕рд░े рдШाрдЯ рдоें рдкाрдиी рдкीрддे рд╣ैं, рдХрд╣рддे рд╣ैं 'рд╡ाрдЯрд░' (Water); рдоुрд╕рд▓рдоाрди рддीрд╕рд░े рдШाрдЯ рдоें рдкाрдиी рдкीрддे рд╣ैं, рдХрд╣рддे рд╣ैं 'рдкाрдиी' । “рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдЬो рдИрд╕ाрдЗрдпों рдХा 'рдЧाрдб'(God) рд╣ै, рд╡рд╣ी рдоुрд╕рд▓рдоाрдиों рдХा 'рдЕрд▓्рд▓ा' рд╣ै ।”

Sri Ramakrishna said to the younger Naren, within Misra's hearing: "Rama is one, but He has a thousand names. He who is called 'God' by the Christians is addressed by the Hindus as Rama, Krishna, Isvara, and by other names. A lake has many ghats. The Hindus drink water at one ghat and call it 'jal'; the Christians at another, and call it 'water'; the Mussalmans at a third, and call it 'pani'. Likewise, He who is God to the Christians is Allah to the Mussalmans." 

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржЫোржЯ ржирж░েржиржХে ржЖрж╕্рждে ржЖрж╕্рждে ржмрж▓িрждেржЫেржи — ржпাрж╣াрждে ржоিрж╢্рж░ржУ рж╢ুржиিрждে ржкাржи — ‘ржПржХ рж░াржо рждাঁрж░ рж╣াржЬাрж░ ржиাржо।’“ржЦ্рж░ীрж╖্ржЯাржирж░া ржпাঁржХে God ржмрж▓ে, рж╣িржи্ржжুрж░া рждাঁржХেржЗ рж░াржо, ржХৃрж╖্ржг, ржИрж╢্ржмрж░ — ржПржЗ рж╕ржм ржмрж▓ে। ржкুржХুрж░ে ржЕржиেржХржЧুрж▓ি ржШাржЯ। ржПржХржШাржЯে рж╣িржи্ржжুрж░া ржЬрж▓ ржЦাржЪ্ржЫে, ржмрж▓ржЫে ржЬрж▓; ржИрж╢্ржмрж░। ржЦ্рж░ীрж╖্ржЯাржиেрж░া ржЖрж░-ржПржХржШাржЯে ржЦাржЪ্ржЫে, — ржмрж▓ржЫে, ржУрзЯাржЯাрж░; ржЧржб্‌ ржпীрж╢ু। ржоুрж╕рж▓ржоাржиেрж░া ржЖрж░-ржПржХржШাржЯে ржЦাржЪ্ржЫে — ржмрж▓ржЫে, ржкাржиি; ржЖрж▓্рж▓া।”

рдоिрд╢्рд░ - рдИрд╢ु рдоेрд░ी рдХा рд▓рдб़рдХा рдирд╣ीं рд╣ै, рдИрд╢ु рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд् рдИрд╢्рд╡рд░ рд╣ैं । (рднрдХ्рддों рд╕े) "рдпे (рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг) рдЕрднी рддो рдРрд╕े рджिрдЦрддे рд╣ैं, рдкрд░ рдпे рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд् рдИрд╢्рд╡рд░ рд╣ैं । рдЖрдк рд▓ोрдЧों рдиे рдЗрди्рд╣ें рдкрд╣рдЪाрдиा рдирд╣ीं । рдоैं рдкрд╣рд▓े рд╣ी рдЗрдирдХे рджрд░्рд╢рди рдз्рдпाрди рдоें рдХрд░ рдЪुрдХा рд╣ूँ - рдЕрдм рдЗрд╕ рд╕рдордп рдЗрди्рд╣ें рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд् рджेрдЦ рд░рд╣ा рд╣ूँ । рдоैंрдиे рджेрдЦा рдеा, рдПрдХ рдмрдЧीрдЪा рд╣ै, рдпे рдКँрдЪे рдЖрд╕рди рдкрд░ рдмैрдаे рд╣ुрдП рд╣ैं; рдЬрдоीрди рдкрд░ рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдФрд░ рдмैрдаे рд╣ुрдП рд╣ैं, - рд╡े рдЙрддрдиे рдкрд╣ुँрдЪे рд╣ुрдП рдирд╣ीं рдеे

MISRA: "Jesus is not the son of Mary. He is God Himself. (To the devotees) Now he (pointing to Sri Ramakrishna) is as you see him — again, he is God Himself. You are not able to recognize him. I have seen him before, in visions, though I see him now directly with my eyes. I saw a garden where he was seated on a raised seat. Another person was seated on the ground, but he was not so far advanced.

ржоিрж╢্рж░ — ржоেрж░িрж░ ржЫেрж▓ে Jesus ржирзЯ। Jesus рж╕্ржмрзЯং ржИрж╢্ржмрж░। 
(ржнржХ্рждржжেрж░ ржк্рж░рждি) — “ржЗржиি (рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг) ржПржЦржи ржПржЗ ржЖржЫেржи — ржЖржмাрж░ ржПржХ рж╕ржорзЯে рж╕াржХ্рж╖াрзО ржИрж╢্ржмрж░। “ржЖржкржиাрж░া (ржнржХ্рждেрж░া) ржПঁржХে ржЪিржирждে ржкাржЪ্ржЫেржи ржиা। ржЖржоি ржЖржЧে ржеেржХে ржПঁржХে ржжেржЦেржЫি — ржПржЦржи рж╕াржХ্рж╖াрзО ржжেржЦржЫি। ржжেржЦেржЫিрж▓াржо — ржПржХржЯি ржмাржЧাржи, ржЙржиি ржЙржкрж░ে ржЖрж╕ржиে ржмрж╕ে ржЖржЫেржи; ржоেржЭেрж░ ржЙржкрж░ ржЖрж░-ржПржХржЬржи ржмрж╕ে ржЖржЫেржи, — рждিржиি рждржд advanced (ржЙржи্ржиржд ржиржи।)

“рдЗрд╕ рджेрд╢ рдоें рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдЪाрд░ рдж्рд╡ाрд░рдкाрд▓ рд╣ैं । рдмрдо्рдмрдИ рдк्рд░ाрди्рдд рдоें рддुрдХाрд░ाрдо, рдХाрд╢्рдоीрд░ рдоें рд░ॉрдмрд░्рдЯ рдоाрдЗрдХेрд▓ (Robert Michael), рдпрд╣ाँ рдпे, рдФрд░ рдкूрд░्рд╡ рдмंрдЧाрд▓ рдоें рдПрдХ рдФрд░ рд╣ैं ।"

"There are four door-keepers of God in this country: Tukaram in Bombay, Robert Michael in Kashmir, himself [meaning Sri Ramakrishna] in this part of the country, and another person in eastern Bengal."

“ржПржЗ ржжেрж╢ে ржЪাрж░ржЬржи ржж্ржмাрж░ржмাржи্‌ ржЖржЫেржи। ржмোржо্ржмাржЗ ржЕржЮ্ржЪрж▓ে рждুржХাрж░াржо ржУ ржХাрж╢্ржоীрж░ে рж░ржмাрж░্ржЯ ржоাржЗржХেрж▓; — ржПржЦাржиে ржЗржиি; — ржЖрж░ ржкূрж░্ржмржжেрж╢ে ржЖрж░-ржПржХржЬржи ржЖржЫেржи।”

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдХ्рдпा рддुрдо्рд╣ें рдХुрдЫ рджрд░्рд╢рди рд╣ोрддा рд╣ै ?

MASTER: "Do you see visions?"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — рждুржоি ржХিржЫু ржжেржЦрждে-ржЯেржХрждে ржкাржУ?

рдоिрд╢्рд░ – рдЬी, рдЬрдм рдоैं рдШрд░ рдкрд░ рдеा, рддрдм рдЬ्рдпोрддि-рджрд░्рд╢рди рд╣ोрддा рдеा । рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдИрд╢ु рдХो рдоैंрдиे рджेрдЦा । рдЙрд╕ рд░ूрдк рдХी рдмाрдд рдЕрдм рдХ्рдпा рдХрд╣ूँ - рдЙрд╕ рд╕ौрди्рджрд░्рдп рдХे рд╕ाрдордиे рд╕्рдд्рд░ी рдХा рд╕ौрди्рджрд░्рдп рдЦाрдХ рд╣ै !

MISRA: "Sir, even when I lived at home I used to see light. Then I had a vision of Jesus. How can I describe that beauty? How insignificant is the beauty of a woman compared with that beauty!"

ржоিрж╢্рж░ — ржЖржЬ্ржЮা, ржмাржЯীрждে ржпржЦржи ржЫিрж▓াржо рждржЦржи ржеেржХে ржЬ্ржпোрждিঃржжрж░্рж╢ржи рж╣ржд। рждাрж░ржкрж░ ржпীрж╢ুржХে ржжрж░্рж╢ржи ржХрж░েржЫি। рж╕ে-рж░ূржк ржЖрж░ ржХি ржмрж▓ржм! — рж╕ে рж╕ৌржи্ржжрж░্ржпেрж░ ржХাржЫে ржХি рж╕্ржд্рж░ীрж░ рж╕ৌржи্ржжрж░্ржп!

рдХुрдЫ рджेрд░ рдмाрдж рднрдХ्рддों рдХे рд╕ाрде рдмाрддрдЪीрдд рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдоिрд╢्рд░ рдиे рдХोрдЯ рдФрд░ рдкрддрд▓ूрди рдЦोрд▓рдХрд░ рднीрддрд░ рдЧेрд░ुрдП рдХी рдХौрдкीрди рджिрдЦрд▓ाрдпी ।

After a while Misra took off his trousers and showed the devotees the gerrua loin-cloth that he wore underneath.

ржХিрзЯрзОржХ্рж╖ржг ржкрж░ে ржнржХ্рждржжেрж░ рж╕ржЩ্ржЧে ржХржеা ржХрж╣িрждে ржХрж╣িрждে ржоিрж╢্рж░ ржЬাржоা ржкেржи্ржЯрж▓ুржи ржЦুрж▓িрзЯা ржнিрждрж░েрж░ ржЧেрж░ুрзЯাрж░ ржХৌржкীржи ржжেржЦাржЗрж▓েржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдмрд░ाрдорджे рд╕े рдЖрдХрд░ рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं - "рдЗрд╕े (рдоिрд╢्рд░ рдХो) рджेрдЦा, рд╡ीрд░ рдХी рддрд░рд╣ рдЦрдб़ा рд╣ै ।" рдпрд╣ рдХрд╣рддे рд╣ुрдП рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╕рдоाрдзिрдоाрди рд╣ो рд░рд╣े рд╣ैं । рдкрд╢्рдЪिрдо рдХी рдУрд░ рдоुँрд╣ рдХрд░рдХे рдЦрдб़े рд╣ुрдП рд╡े рд╕рдоाрдзिрдордЧ्рди рд╣ो рдЧрдпे ।

Presently Sri Ramakrishna went out on the porch. Returning to the room, he said to the devotees, "I saw him [meaning Misra] standing in a heroic posture." As he uttered these words he went into samadhi. He stood facing the west.

ржаাржХুрж░ ржмাрж░াржи্ржжা рж╣ржЗрждে ржЖрж╕িрзЯা ржмрж▓িрждেржЫেржи — “ржмাрж╣্ржпে рж╣рж▓ ржиা — ржПঁржХে (ржоিрж╢্рж░ржХে) ржжেржЦрж▓াржо, ржмীрж░েрж░ ржнржЩ্ржЧী ржХрж░ে ржжাঁрзЬিрзЯে ржЖржЫে।”ржПржЗ ржХржеা ржмрж▓িрждে ржмрж▓িрждে ржаাржХুрж░ рж╕ржоাржзিрж╕্рже рж╣ржЗрждেржЫেржи। ржкрж╢্ржЪিржоাрж╕্ржп рж╣ржЗрзЯা ржжাঁрзЬাржЗрзЯা рж╕ржоাржзিрж╕্рже।

рдХुрдЫ рдк्рд░рдХृрддिрд╕्рде рд╣ोрдиे рдкрд░ рдоिрд╢्рд░ рдкрд░ рджृрд╖्рдЯि рд▓рдЧाрдХрд░ рд╣ँрд╕ рд░рд╣े рд╣ैं । рдЕрдм рднी рдЦрдб़े рд╣ैं । рднाрд╡ाрд╡ेрд╢ рдоें рдоिрд╢्рд░ рд╕े рд╣ाрде рдоिрд▓ाрддे рд╣ुрдП рд╣ँрд╕ рд░рд╣े рд╣ैं । рд╣ाрде рдкрдХрдб़рдХрд░ рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, 'рддुрдо рдЬो рдЪाрд╣рддे рд╣ो, рд╡рд╣ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрдпрдЧा।'

Regaining partial consciousness, he fixed his gaze on Misra and began to laugh. Still in an ecstatic mood, he shook hands with him and laughed again. Taking him by the hands, he said, "You will get what you are seeking."

ржХিржЮ্ржЪিрзО ржк্рж░ржХৃрждিрж╕্рже рж╣ржЗрзЯা ржоিрж╢্рж░ржХে ржжেржЦিрждে ржжেржЦিрждে рж╣াрж╕িрждেржЫেржи।ржПржЦржиржУ ржжাঁрзЬাржЗрзЯা। ржнাржмাржмেрж╢ে ржоিрж╢্рж░ржХে рж╢েржХ্‌ рж╣্ржпাржг্ржб (рж╣рж╕্рждржзাрж░ржг) ржХрж░িрждেржЫেржи ржУ рж╣াрж╕িрждেржЫেржи। рж╣াржд ржзрж░িрзЯা ржмрж▓িрждেржЫেржи, “рждুржоি ржпা ржЪাржЗржЫ рждা рж╣рзЯে ржпাржмে।”

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो рдИрд╢ु рдХा рднाрд╡ рд╣ुрдЖ рд╣ै ! рдоिрд╢्рд░ - (рд╣ाрде рдЬोрдб़рдХрд░) - рдЙрд╕ рджिрди рд╕े рдоैंрдиे рдЕрдкрдиा рдорди, рдЕрдкрдиे рдк्рд░ाрдг, рдЕрдкрдиा рд╢рд░ीрд░, рд╕рдм рдХुрдЫ рдЖрдкрдХो рд╕рдорд░्рдкिрдд рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै ।

MISRA (with folded hands): "Since that day I have surrendered to you my mind, soul, and body."

ржаাржХুрж░েрж░ ржмুржЭি ржпীрж╢ুрж░ ржнাржм рж╣ржЗрж▓! рждিржиি ржЖрж░ ржпীрж╢ু ржХি ржПржХ? ржоিрж╢্рж░ (ржХрж░ржЬোрзЬে) — ржЖржоি рж╕েржжিржи ржеেржХে ржоржи, ржк্рж░াржг, рж╢рж░ীрж░, — рж╕ржм ржЖржкржиাржХে ржжিрзЯেржЫি!

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рднाрд╡ाрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЕрдм рднी рд╣ँрд╕ рд░рд╣े рд╣ैं ।

 Sri Ramakrishna was laughing, still in an ecstatic mood.

[ржаাржХুрж░ ржнাржмাржмেрж╢ে рж╣াрж╕িрждেржЫেржи]

 рд╡े рдмैрдаे । рдоिрд╢्рд░ рднрдХ्рддों рд╕े рдЕрдкрдиे рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рдЬीрд╡рди рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं । рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдмрддाрдпा рдХि рдХिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╡िрд╡ाрд╣ рдХे рд╕рдордп рд╢ाрдоिрдпाрдиा рдХे рдиीрдЪे рдЧिрд░ рдЬाрдиे рд╕े рдЙрдирдХे рджो рднाрдЗрдпों рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдпी

The Master resumed his seat. Misra was describing his worldly life to the devotees. He told them how his two brothers were killed when the canopy came down at the time of the marriage.

ржаাржХুрж░ ржЙржкржмেрж╢ржи ржХрж░িрж▓েржи। ржоিрж╢্рж░ ржнржХ্рждржжেрж░ ржХাржЫে рждাঁрж╣াрж░ ржкূрж░্ржмржХржеা рж╕ржм ржмрж░্ржгржиা ржХрж░িрждেржЫেржи। рждাঁрж╣াрж░ ржжুржЗ ржнাржЗ ржмрж░েрж░ рж╕ржнাрзЯ рж╕াржоিрзЯাржиা ржЪাржкা ржкрзЬিрзЯা, ржоাржиржмрж▓ীрж▓া рж╕ржо্ржмрж░ржг ржХрж░িрж▓েржи, — рждাрж╣াржУ ржмрж▓িрж▓েржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рднрдХ्рддों рд╕े рдоिрд╢्рд░ рдХी рдЦाрддिрд░ рдХрд░рдиे рдХो рдХрд╣ा ।

Sri Ramakrishna asked the devotees to take care of Misra.

ржаাржХুрж░ ржоিрж╢্рж░ржХে ржпржд্ржи ржХрж░িржмাрж░ ржХржеা ржнржХ্рждржжেрж░ ржмрж▓িрзЯা ржжিрж▓েржи।

 [ (31 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░, 1885 ), рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-130 ]

рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдирд░ेंрдж्рд░, рдбॉ. рд╕рд░рдХाрд░ рдЖрджि рдХे рд╕ाрде рдХीрд░्рддрдиाрдиंрдж рдоें 

[ржирж░েржи্ржж্рж░, ржбা: рж╕рж░ржХাрж░ ржк্рж░ржнৃрждি рж╕ржЩ্ржЧে ржХীрж░্рждржиাржиржи্ржжে ]

(рджिрд╡्рдп рдордж्рдпрдкाрди рдХे рдЖрдирди्рдж рдХे рдмाрдж рд╣ै -рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж, рдХाрд░рдг рдХा рдХाрд░рдг ) 

 ЁЯХКЁЯП╣“рдХाрд░рдгाрдирди्рдж рдХे рдмाрдж рд╣ै рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж ! - рдХाрд░рдг рдХा рдХाрд░рдг !"ЁЯХКЁЯП╣

“рд╢ाрди्рдд рд╡рд╣ी рд╣ै рдЬो рд░ाрдорд░рд╕ рдЪрдЦे:  ‘рдкीрд╡рдд рд░ाрдорд░рд╕ рд▓рдЧी рдЦुрдоाрд░ी’ 

рдиाрдо рдЦुрдоाрд░ी рдиाрдирдХा рдЪреЭी рд░рд╣े рджिрдирд░ाрдд 

 'He alone has peace who has tasted the Bliss of Rama.' 

рдбाрдХ्рдЯрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдЖрдпे । рдбाрдХ्рдЯрд░ рдХो рджेрдЦрдХрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╕рдоाрдзिрдордЧ्рди рд╣ो рдЧрдпे । рднाрд╡ рдХा рдХुрдЫ рдЙрдкрд╢рдо рд╣ोрдиे рдкрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं – “рдХाрд░рдгाрдирди्рдж рдХे рдмाрдж рд╣ै рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж ! - рдХाрд░рдг рдХा рдХाрд░рдг !"

Dr. Sarkar arrived. At the sight of him Sri Ramakrishna went into samadhi. When his ecstasy abated a little, he said, "First the bliss of divine inebriation and then the Bliss of Satchidananda, the Cause of the cause."

ржбাржХ্рждাрж░ рж╕рж░ржХাрж░ ржЖрж╕িрзЯাржЫেржи। ржбাржХ্рждাрж░ржХে ржжেржЦিрзЯা ржаাржХুрж░ рж╕ржоাржзিрж╕্рже। ржХিржЮ্ржЪিрзО ржнাржм ржЙржкрж╢ржоেрж░ ржкрж░ ржаাржХুрж░ ржнাржмাржмেрж╢ে ржмрж▓িрждেржЫেржи — “ржХাрж░ржгাржиржи্ржжেрж░ ржкрж░ рж╕ржЪ্ржЪিржжাржиржи্ржж। — ржХাрж░ржгেрж░ ржХাрж░ржг!

рдбाрдХ्рдЯрд░ рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं - "рдЬी, рд╣ाँ ।”

DOCTOR: "Yes."

ржбাржХ্рждাрж░ ржмрж▓িрждেржЫেржи, рж╣াঁ!

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдоैं рдмेрд╣ोрд╢ рдирд╣ीं рд╣ूँ ।

MASTER: "I am not unconscious."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржмেрж╣ুঁрж╢ рж╣ржЗ ржиাржЗ।

рдбाрдХ्рдЯрд░ рд╕рдордЭ рдЧрдпे рдХि рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो рдИрд╢्рд╡рд░ाрд╡ेрд╢ рд╣ै । рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЙрдд्рддрд░ рдоें рдХрд╣ा - "рд╣ाँ, рдЖрдк рдЦूрдм рд╣ोрд╢ рдоें рд╣ैं !"

The doctor realized that the Master was inebriated with divine bliss. Therefore he said, "No, no! You are quite conscious."

ржбাржХ্рждাрж░ ржмুржЭিрзЯাржЫেржи ржпে, ржаাржХুрж░েрж░ ржИрж╢্ржмрж░েрж░ ржЖржмেрж╢ рж╣ржЗрзЯাржЫে। рждাржЗ ржмрж▓িрждেржЫেржи — “ржиা рждুржоি ржЦুржм рж╣ুঁрж╢ে ржЖржЫ!”

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╣ँрд╕рдХрд░ рдЧाрдиे рд▓рдЧे -

рд╕ुрд░ाрдкाрди рдХрд░ि рдиा рдЖрдоि, рд╕ुрдзा рдЦाрдИ рдЬрдп рдХाрд▓ी рдмोрд▓े।

рдорди рдоाрддाрд▓े рдоाрддाрд▓ рдХрд░े, рдордж рдоाрддाрд▓े рдоाрддाрд▓ рдмोрд▓े।।   

 "рдоैं рд╕ुрд░ा-рдкाрди рдирд╣ीं рдХрд░рддा, рдХिрди्рддु 'рдЬрдп рдХाрд▓ी' рдХрд╣-рдХрд╣рдХрд░ рд╕ुрдзाрдкाрди рдХрд░рддा рд╣ूँ । рдЗрд╕рд╕े рдоेрд░ा рдорди рдорддрд╡ाрд▓ा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдкрд░ рд▓ोрдЧ рдмोрд▓рддे рд╣ैं рдХि рдоैं рд╕ुрд░ा-рдкाрди рдХрд░рдХे рдордд्рдд рд╣ो рдЧрдпा рд╣ूँ !

рдЧुрд░ुрджрдд्рдд рдЧुреЬ рд▓ोрдп, рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рддाрдп рдорд╢рд▓ा рджिрдпे рдоाँ,

рдЬ्рдЮाрди рд╢ुрдг्рдбिрддे рдЪूрдпाрд░ рднाँрдЯि, рдкाрд▓ рдХрд░े рдоोрд░ рдорди рдоाрддाрд▓े। 

рдоूрд▓рдорди्рдд्рд░ рдпрди्рдд्рд░ рднрд░ा, рд╢ोрдзрди рдХोрд░ि рдмोрд▓े рддाрд░ा ,

рдк्рд░рд╕ाрдж рдмोрд▓े рдПрдорди рд╕ूрд░ा, рдЦेрд▓े рдЪुрддрд░рд╡рд░्рдЧ рдоेрд▓े।   

рдЧुрд░ुрдк्рд░рджрдд्рдд рд░рд╕ рдХो рд▓ेрдХрд░, рдЙрд╕рдоें рдк्рд░рд╡ृрдд्рддिрд░ूрдкी рдорд╕ाрд▓ा рдЫोрдб़рдХрд░, рдЬ्рдЮाрди-рдХрд▓ाрд░ рд╢рд░ाрдм рдмрдиाрдХрд░ рднाँрдб़े рдоें рдЫाрди рд▓ेрддा рд╣ै । рдоूрд▓рдорди्рдд्рд░рд░ूрдкी рдмोрддрд▓ рд╕े рдвाрд▓рдХрд░ рдоैं 'рддाрд░ा-рддाрд░ा' рдХрд╣рдХрд░ рдЙрд╕े рд╢ुрдж्рдз рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ूँ;  рдФрд░ рдоेрд░ा рдорди рдЙрд╕рдХा рдкाрди рдХрд░ рдорддрд╡ाрд▓ा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै । рдк्рд░рд╕ाрдж рдХрд╣рддा рд╣ै, рдРрд╕ी рд╕ुрд░ा рдХा рдкाрди рдХрд░рдиे рд╕े рдЪाрд░ों рдлрд▓ों рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै ।"

Sri Ramakrishna smiled and said:I drink no ordinary wine, but Wine of Everlasting Bliss, As I repeat my Mother Kali's name; It so intoxicates my mind that people take me to be drunk! First my guru gives molasses for the making of the Wine; My longing is the ferment to transform it. Knowledge, the maker of the Wine, prepares it for me then; And when it is done, my mind imbibes it from the bottle of the mantra, Taking the Mother's name to make it pure. Drink of this Wine, says Ramprasad, and the four fruits of life are yours.

ржаাржХুрж░ рж╕рж╣াрж╕্ржпে ржмрж▓িрждেржЫেржи —

ржЧাржи   —   рж╕ুрж░াржкাржи ржХрж░ি ржиা ржЖржоি, рж╕ুржзা ржЦাржЗ ржЬрзЯржХাрж▓ী ржмрж▓ে,

ржоржи ржоাрждাрж▓ে ржоাрждাрж▓ ржХрж░ে, ржоржж ржоাрждাрж▓ে ржоাрждাрж▓ ржмрж▓ে।

ржЧুрж░ুржжржд্ржд ржЧুрзЬ рж▓рзЯে, ржк্рж░ржмৃржд্рждি рждাрзЯ ржорж╢рж▓া ржжিрзЯে (ржоা)

ржЬ্ржЮাржи рж╢ুঁрзЬিрждে ржЪুрзЯাрж░ ржнাঁржЯি, ржкাрж▓ ржХрж░ে ржоোрж░ ржоржи ржоাрждাрж▓ে।

ржоূрж▓ржоржи্ржд্рж░ ржпржи্ржд্рж░ ржнрж░া, рж╢োржзржи ржХрж░ি ржмрж▓ে рждাрж░া,

ржк্рж░рж╕াржж ржмрж▓ে ржПржоржи рж╕ুрж░া, ржЦেрж▓ে ржЪрждুрж░্ржмрж░্ржЧ ржоেрж▓ে . 

рдЧाрдиा рд╕ुрдирдХрд░ рдбाрдХ्рдЯрд░ рдХो рднाрд╡ाрд╡ेрд╢-рд╕ा рд╣ो рдЧрдпा । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो рднी рдкुрдиः рднाрд╡ाрд╡ेрд╢ рд╣ो рдЧрдпा । рдЙрд╕ी рдЖрд╡ेрд╢ рдоें рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдбाрдХ्рдЯрд░ рдХी рдЧोрдж рдоें рдПрдХ рдкैрд░ рдмрдв़ाрдХрд░ рд░рдЦ рджिрдпा । рдХुрдЫ рджेрд░ рдмाрдж рднाрд╡ рдХा рдЙрдкрд╢рдо рд╣ुрдЖ । рддрдм рдкैрд░ рдЦींрдЪрдХрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдбाрдХ्рдЯрд░ рд╕े рдХрд╣ा - "рдЕрд╣ा, рддुрдордиे рдХैрд╕ी рд╕ुрди्рджрд░ рдмाрдд рдХрд╣ी рд╣ै ! 'рдЙрди्рд╣ीं рдХी рдЧोрдж рдоें рдмैрдаा рд╣ुрдЖ рд╣ूँ । рдмीрдоाрд░ी рдХी рдмाрдд рдЙрдирд╕े рдирд╣ीं рдХрд╣ूँрдЧा рддो рдФрд░ рдХिрд╕рд╕े рдХрд╣ूँрдЧा ?' - рдмुрд▓ाрдиे рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрдЧी рддो рдЙрди्рд╣ें рд╣ी рдмुрд▓ाрдКँрдЧा ।" рдпрд╣ рдХрд╣рддे рд╣ुрдП рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рдЖँрдЦें рдЖँрд╕ुрдУं рд╕े рднрд░ рдЧрдпीं । 

As the doctor listened to the words, he too became almost ecstatic. Sri Ramakrishna again went into a deep spiritual mood and placed his foot on the doctor's lap. A few minutes later he became conscious of the outer world and withdrew his foot. He said to the doctor: "Ah, what a splendid thing you said the other day! 'We lie in the lap of God. To whom shall we speak about our illness if not to Him?' If I must pray, I shall certainly pray to Him." As Sri Ramakrishna said these words, his eyes filled with tears.

ржЧাржи рж╢ুржиিрзЯা ржбাржХ্рждাрж░ ржнাржмাржмিрж╖্ржЯржк্рж░াрзЯ рж╣ржЗрж▓েржи। ржаাржХুрж░েрж░ржУ ржЖржмাрж░ ржнাржмাржмেрж╢ рж╣ржЗрж▓। ржнাржмে ржбাржХ্рждাрж░েрж░ ржХোрж▓ে ржЪрж░ржг ржмাрзЬাржЗрзЯা ржжিрж▓েржи। ржХিрзЯрзОржХ্рж╖ржг ржкрж░ে ржнাржм рж╕ржо্ржмрж░ржг рж╣ржЗрж▓, — рждржЦржи ржЪрж░ржг ржЧুржЯাржЗрзЯা рж▓ржЗрзЯা ржбাржХ্рждাрж░ржХে ржмрж▓িрждেржЫেржи — “ржЙрж╣্‌! рждুржоি ржХি ржХржеাржЗ ржмрж▓েржЫ! рждাঁрж░ржЗ ржХোрж▓ে ржмрж╕ে ржЖржЫি, рждাঁржХে ржм্ржпাрж░াржоেрж░ ржХржеা ржмрж▓ржм ржиা рждো ржХাржХে ржмрж▓ржм। — ржбাржХрждে рж╣рзЯ рждাঁржХেржЗ ржбাржХржм!”ржПржЗ ржХржеা ржмрж▓িрждে ржмрж▓িрждে ржаাржХুрж░েрж░ ржЪржХ্рж╖ু ржЬрж▓ে ржнрж░িрзЯা ржЧেрж▓।

рд╡े рдлिрд░ рднाрд╡ाрд╡िрд╖्рдЯ рд╣ो рдЧрдпे । рдЙрд╕ी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдбाрдХ्рдЯрд░ рд╕े рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं - "рддुрдо рдЦूрдм рд╢ुрдж्рдз рд╣ो । рдирд╣ीं рддो рдоैं рдкैрд░ рди рд░рдЦ рд╕рдХрддा !" 

Again he went into ecstasy and said to the doctor, "You are very pure; otherwise I could not have put my foot on your lap."

ржЖржмাрж░ ржнাржмাржмিрж╖্ржЯ। — ржнাржмে ржбাржХ্рждাрж░ржХে ржмрж▓িрждেржЫেржи — “рждুржоি ржЦুржм рж╢ুржж্ржз! рждা ржиা рж╣рж▓ে ржкা рж░াржЦрждে ржкাрж░ি ржиা!” 

рдлिрд░ рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं – “'рд╢ाрди्рдд рд╡рд╣ी рд╣ै рдЬो рд░ाрдорд░рд╕ рдЪрдЦे ।'

 Continuing, he said: " 'He alone has peace who has tasted the Bliss of Rama.' 

ржЖржмাрж░ ржмрж▓িрждেржЫেржи। “рж╢াржи্ржд ржУрж╣ি рж╣্ржпাрзЯ ржпো рж░াржо-рж░рж╕ ржЪাржЦে!

"рдЗрди्рдж्рд░िрдп рд╡िрд╖рдпों рдоें рдХ्рдпा рд░рдЦा рд╣ै? - рддीрди рдРрд╖рдгाрдУं рдХी рдЖрд╕рдХ्рддि рдоें рдХ्рдпा рд╣ै ? - рд░ुрдкрдпा, рдкैрд╕ा, рдоाрди, рд╢рд░ीрд░-рд╕ुрдЦ рдЗрдирдоें рдХ्рдпा рд░рдЦा рд╣ै ? 'рдР рджिрд▓, рдЬिрд╕рдиे рд░ाрдо рдХो рдирд╣ीं рдкрд╣рдЪाрдиा, рдЙрд╕рдиे рдлिрд░ рдкрд╣рдЪाрдиा рд╣ी рдХ्рдпा ?’”

What is this world? What is there in it? What is there in money, wealth, honour, or creature comforts? 'O mind, know Rama! Whom else should you know?'"

рдмीрдоाрд░ी рдХी рдЗрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो рднाрд╡ाрд╡ेрд╢ рдоें рд░рд╣рддे рджेрдЦрдХрд░ рднрдХ्рддों рдХो рдЪिрди्рддा рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ै । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं - "рдЙрд╕ рдЧाрдиे рдХे рд╣ो рдЬाрдиे рдкрд░ рдоैं рд░ुрдХ рдЬाрдКँрдЧा - 'рд╣рд░ि-рд░рд╕-рдорджिрд░ा – ’।" рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдПрдХ рджूрд╕рд░े рдХрдорд░े рдоें рдеे, рдмुрд▓ाрдпे рдЧрдпे ।

The devotees were worried to see the Master's repeated ecstasies in this state of ill health. He said, "I shall be quiet if someone sings that song — The Wine of Heavenly Bliss'."

ржПржд ржЕрж╕ুржЦেрж░ ржкрж░ ржаাржХুрж░েрж░ ржнাржмাржмেрж╢ рж╣ржЗрждেржЫে ржжেржЦিрзЯা ржнржХ্рждেрж░া ржЪিржи্рждিржд рж╣ржЗрзЯাржЫেржи। ржаাржХুрж░ ржмрж▓িрждেржЫেржи, “ржУржЗ ржЧাржиржЯি рж╣рж▓ে ржЖржоি ржеাржоржм; — рж╣рж░িрж░рж╕ ржоржжিрж░া।”

рдЧрди्рдзрд░्рд╡ोрдкрдо рдХрдг्рда рд╕े рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдЧाрдиे рд▓рдЧे - 

рд╣рд░िрд░рд╕ рдорджिрд░ा рдкिрдпे рдордо рдоाрдирд╕ рдоाрддो рд░े। 

(рдПрдХрдмाрд░) рд▓ूрдЯोрдпे рдЕрд╡рдиीрддрд▓ рд╣рд░ि рд╣рд░ि рдмोрд▓े рдХांрджो рд░े। 

рдЧрднीрд░ рдиीрдирддрджे рд╣рд░िрдиाрдоे рдЧрдЧрди рдЫाрдК рд░े। 

рдиाрдЪो рд╣рд░ि рдмोрд▓े, рджूрдмाрд╣ू рддूрд▓े, рд╣рд░िрдиाрдо рдмिрд▓ाрдК рд░े।    

рд╣рд░िрдк्рд░ेрдоाрдирди्рдж-рд░рд╕े рдЕрдиिрджिрди рднाрд╕ो рд░े, 

рдЧाрдЙ рд╣рд░िрдиाрдо рд╣ोрдК рдкूрд░्рдгрдХाрдо, рдиीрдЪ рд╡ाрд╕рдиा рдиाрд╢ो рд░े।  

(рднाрд╡ाрд░्рде) - "рдР рдоेрд░े рдорди рд╣рд░ि-рд░рд╕-рдорджिрд░ा рдХा рдкाрди рдХрд░рдХे рддुрдо рдорд╕्рдд рд╣ो рдЬाрдУ । рдордзुрд░ рд╣рд░िрдиाрдо рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдзрд░рддी рдкрд░ рд▓ोрдЯो рдФрд░ рд░ोрдУ । рд╣рд░ि-рдиाрдо рдХे рдЧрдо्рднीрд░ рдиिрдиाрдж рд╕े рдЧрдЧрди рдХो рдЫा рджो । 'рд╣рд░ि-рд╣рд░ि' рдХрд╣рддे рд╣ुрдП рджोрдиों рд╣ाрде рдКрдкрд░ рдЙрдаाрдХрд░ рдиाрдЪो, рдФрд░ рд╕рдм рдоें рдЗрд╕ рдордзुрд░ рд╣рд░ि-рдиाрдо рдХा рд╡िрддрд░рдг рдХрд░ рджो । рдР рдорди, рд╣рд░ि рдХे рдк्рд░ेрдоाрдирди्рдж-рд░рд╕рд░ूрдкी рд╕рдоुрдж्рд░ рдоें рд░ाрдд्рд░рди्рджिрд╡ा рддैрд░рддे рд░рд╣ो । рд╣рд░ि рдХा рдкाрд╡рди рдиाрдо рд▓े-рд▓ेрдХрд░ рдиीрдЪ рд╡ाрд╕рдиा рдХा рдиाрд╢ рдХрд░ рджो рдФрд░ рдкूрд░्рдгрдХाрдо (100 % рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рдердкрд░ рдордиुрд╖्рдп ) рдмрди рдЬाрдУ ।”

Narendra was sent for from another room. He sang in his sweet voice:Be drunk, O mind, be drunk with the Wine of Heavenly Bliss! Roll on the ground and weep, chanting Hari's sweet name! Fill the arching heavens with your deep lion roar, Singing Hari's sweet name! With both your arms upraised, Dance in the name of Hari and give His name to all! Swim day and night in the sea of the bliss of Hari's love; Slay desire with His name, and blessed be your life!

ржирж░েржи্ржж্рж░ ржХржХ্рж╖াржи্рждрж░ে ржЫিрж▓েржи, рждাঁржХে ржбাржХাржиো рж╣ржЗрж▓। рждিржиি рждাঁрж╣াрж░ ржжেржмржжুрж░্рж▓ржн ржХржг্ржаে ржЧাржи рж╢ুржиাржЗрждেржЫেржи:

рж╣рж░িрж░рж╕ржоржжিрж░া ржкিрзЯে ржоржо ржоাржирж╕ ржоাрждো рж░ে।

(ржПржХржмাрж░) рж▓ুржЯাрзЯে ржЕржмржиীрждрж▓ рж╣рж░িрж╣рж░ি ржмрж▓ি ржХাঁржжো рж░ে।

ржЧржнীрж░ ржиিржирждржжে рж╣рж░িржиাржоে ржЧржЧржи ржЫাржУ рж░ে

ржиাржЪো рж╣рж░ি ржмрж▓ে, ржжুржмাрж╣ু рждুрж▓ে, рж╣рж░িржиাржо ржмিрж▓াржУ рж░ে।

рж╣рж░িржк্рж░েржоাржиржи্ржжрж░рж╕ে ржЕржиিржжিржи ржнাрж╕ো рж░ে,

ржЧাржУ рж╣рж░িржиাржо рж╣ржУ ржкূрж░্ржгржХাржо, ржиীржЪ ржмাрж╕ржиা ржиাрж╢ো рж░ে!

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдФрд░ рд╡рд╣ рдЧाрдиा, ‘рдЪिрджाрдирди्рдж-рд╕ाрдЧрд░ рдоें... ?’

MASTER: "And that one — 'Upon the Sea of Blissful Awareness'."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржЖрж░ рж╕েржЗржЯি? ‘ржЪিржжাржиржи্ржжрж╕িржи্ржзুржиীрж░ে?’

рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдЧा рд░рд╣े рд╣ैं - 

рез. рдЪिрджाрдирди्рдж рд╕िрди्рдзु рдиीрд░े рдк्рд░ेрдоाрдирди्рджेрд░ рд▓рд╣рд░ी, рдорд╣ाрднाрд╡ рд░ाрд╕рд▓ीрд▓ा рдХि рдоाрдзुрд░ी рдорд░ी рдорд░ी। 

рдорд╣ाрдпोрдЧे рд╕рдм рдПрдХाрдХाрд░ рд╣ोрдИрд▓ो, рджेрд╢рдХाрд▓ рд╡्рдпрд╡рдзाрди рд╕рдм рдШुрдЪीрд▓ो рд░े। 

рдПрдЦрди рдЖрдирди्рджे рдоाрддिрдпा, рджू рдмाрд╣ू рддुрд▓िрдпा рдмोрд▓ो рд░े рдорди рд╣рд░ि рд╣рд░ि।  

(рднाрд╡ाрд░्рде) - "рдЪिрджाрдирди्рдж-рд╕ाрдЧрд░ рдоें рдЖрдирди्рдж рдФрд░ рдк्рд░ेрдо рдХी рддрд░ंрдЧें рдЙрда рд░рд╣ी рд╣ैं; рдЙрд╕ рдорд╣ाрднाрд╡ рдФрд░ рд░ाрд╕рд▓ीрд▓ा рдХी рдХैрд╕ी рд╕ुрди्рджрд░ рдоाрдзुрд░ी рд╣ै ! ....”

(2)-рдЪिंрддрдп рдорди рдоाрдирд╕ рд╣рд░ि рдЪिрджрдШрди рдиिрд░ंрдЬрди।  

MASTER: "And that one — 'Upon the Sea of Blissful Awareness'."

Narendra sang: 

Upon the Sea of Blissful Awareness waves of ecstatic love arise: Rapture divine! Play of God's Bliss! Oh, how enthralling!

ржирж░েржи্ржж্рж░ ржЧাржЗрждেржЫেржи:

(рзз)

 —   ржЪিржжাржиржи্ржж рж╕িржи্ржзুржиীрж░ে ржк্рж░েржоাржиржи্ржжেрж░ рж▓рж╣рж░ী,

ржорж╣াржнাржм рж░рж╕рж▓ীрж▓া ржХি ржоাржзুрж░ী ржорж░ি ржорж░ি।

ржорж╣াржпোржЧে рж╕ржм ржПржХাржХাрж░ рж╣ржЗрж▓, ржжেрж╢ржХাрж▓ ржм্ржпржмржзাржи рж╕ржм ржШুржЪিрж▓ рж░ে,

ржПржЦржи ржЖржиржи্ржжে ржоাрждিрзЯা, ржжু ржмাрж╣ু рждুрж▓িрзЯা ржмрж▓ рж░ে ржоржи рж╣рж░ি рж╣рж░ি।

(рзи)   —   ржЪিржи্рждাрзЯ ржоржи ржоাржирж╕ рж╣рж░ি ржЪিржж্‌ржШржи ржиিрж░ржЮ্ржЬржи।

 . . .рдбाрдХ्рдЯрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдЧाрдиों рдХो рдз्рдпाрдирдкूрд░्рд╡рдХ рд╕ुрдиा । рдЬрдм рдЧाрдиा рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЧрдпा рддो рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा, "рдпрд╣ рдЧाрдиा рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै - 'рдЪिрджाрдирди्рдж-рд╕ाрдЧрд░ рдоें ....’”

Dr. Sarkar listened to the songs attentively. When the singing was over, he said. "That's a nice one — 'Upon the Sea of Blissful Awareness'."

ржбাржХ্рждাрж░ ржПржХাржЧ্рж░ржоржиে рж╢ুржиিрждেржЫেржи। ржЧাржи рж╕ржоাржк্ржд рж╣ржЗрж▓ে ржмрж▓িрждেржЫেржи, ‘ржЪিржжাржиржи্ржжрж╕িржи্ржзুржиীрж░ে, ржУржЗржЯি ржмেрж╢!’

рдбाрдХ्рдЯрд░ рдХो рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдк्рд░рд╕рди्рди рджेрдЦрдХрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдХрд╣ा, "рд▓рдб़рдХे рдиे рдмाрдк рд╕े рдХрд╣ा, "рдкिрддाрдЬी, рдЖрдк рдеोрдб़ीрд╕ी рд╢рд░ाрдм рдЪрдЦ рд▓ीрдЬिрдпे рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рдпрджि рдоुрдЭрд╕े рдХрд╣ेंрдЧे рдХि рдоैं рд╢рд░ाрдм рдкीрдиा рдЫोрдб़ рджूँ, рддो рдЫोреЬ рджूँрдЧा ।' рд╢рд░ाрдм рдЪрдЦрдиे рдХे рдмाрдж рдмाрдк рдиे рдХрд╣ा, 'рдмेрдЯा, рддुрдо рдЪाрд╣ो рддो рд╢рд░ाрдм рдЫोрдб़ рджो, рдоुрдЭे рдЗрд╕рдоें рдХोрдИ рдЖрдкрдд्рддि рдирд╣ीं рд╣ै, рдкрд░рди्рддु рдоैं рд╕्рд╡рдпं рддो рдЕрдм рдиिрд╢्рдЪрдп рд╣ी рди рдЫोрдбूँрдЧा !'(рдбाрдХ्рдЯрд░ рддрдеा рдЕрди्рдп рд╕рдм рд╣ँрд╕рддे рд╣ैं)

At the sight of the doctor's joy, Sri Ramakrishna said: "The son said to the father, 'Father, you taste a little wine, and after that, if you ask me to give up drinking, I shall do so.' After drinking the wine, the father said: 'Son, you may give it up. I have no objection. But I am certainly not going to give it up myself (The doctor and the others laugh.)

 ржбাржХ্рждাрж░েрж░ ржЖржиржи্ржж ржжেржЦিрзЯা ржаাржХুрж░ ржмрж▓িрждেржЫেржи — “ржЫেрж▓ে ржмрж▓েржЫিрж▓, ‘ржмাржмা, ржПржХржЯু (ржоржж) ржЪেржЦে ржжেржЦ рждাрж░ржкрж░ ржЖржоাрзЯ ржЫাрзЬрждে ржмрж▓ рждো ржЫাрзЬা ржпাржмে।’ ржмাржмা ржЦেрзЯে ржмрж▓рж▓ে, ‘рждুржоি ржмাржЫা ржЫাрзЬ ржЖржкржд্рждি ржиাржЗ ржХিржи্рждু ржЖржоি ржЫাрзЬржЫি ржиা।’ (ржбাржХ্рждাрж░ ржУ рж╕ржХрж▓েрж░ рж╣াрж╕্ржп)

"рдЙрд╕ рджिрди рдоाँ рдиे рдоुрдЭे рджो рд╡्рдпрдХ्рддि рджिрдЦाрдпे рдеे । рдЙрдирдоें рд╕े рдПрдХ рддुрдо (рдбाрдХ्рдЯрд░) рдеे । рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдпрд╣ рднी рджिрдЦाрдпा рдХि рддुрдо्рд╣ें рдмрд╣ुрдд рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрдЧा, рдкрд░ рд╡рд╣ рд╢ुрд╖्рдХ рдЬ्рдЮाрди рд░рд╣ेрдЧा । (рдбाрдХ्рдЯрд░ рдХे рдк्рд░рддि рдоुрд╕्рдХрд░ाрддे рд╣ुрдП) рдкрд░ рдзीрд░े-рдзीрд░े рддुрдо рдирд░рдо рд╣ो рдЬाрдУрдЧे ।"

"The other day the Divine Mother showed me two men in a vision. He [meaning the doctor] is one. She also revealed to me that he will have much knowledge; but it is dry knowledge. (Smiling, to the doctor) But you will soften."

“рж╕েржжিржи ржоা ржжেржЦাрж▓ে ржжুржЯি рж▓োржХржХে। ржЗржиি рждাрж░ ржнিрждрж░ ржПржХржЬржи। ржЦুржм ржЬ্ржЮাржи рж╣ржмে ржжেржЦрж▓াржо, — ржХিржи্рждু рж╢ুрж╖্ржХ। (ржбাржХ্рждাрж░ржХে, рж╕рж╣াрж╕্ржпে) ржХিржи্рждু рж░োрж╕ржмে।”

рдбाрдХ्рдЯрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдЪुрдк рд░рд╣े ।

=====
>>рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди : рд╣ी рд╣ै рдЕрд╕рд▓ी рдЬ्рдЮाрди ! 

рджुрдиिрдпा рдмрдб़ी рд╡िрдЪिрдд्рд░ рд╣ै। рдпрд╣ां рд╕рдм рдХुрдЫ рд╕ंрднрд╡ рд╣ै। рд╡िрдж्рд╡рддा рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдРрд╕े-рдРрд╕े рд▓ोрдЧ рдЗрд╕ рджुрдиिрдпा рдоें рд╣ैं, рдЬिрдирдХी рд╡िрдж्рд╡рддा рд╕ुрдирдХрд░ рдЪрдордд्рдХृрдд рд╣ोрдХрд░ рдЖंрдЦें рд╣ैрд░ाрдиी рд╕े рдЦुрд▓ी рдХी рдЦुрд▓ी рд░рд╣ рдЬाрддी рд╣ैं। рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рдоूрд░्рдЦों рдХो рд▓ें рддो рдРрд╕े-рдРрд╕े рдоूрд░्рдЦ рднी рдЗрд╕ рджुрдиिрдпा рдоें рд╣ैं, рдЬो рдЬिрд╕ рдбाрд▓ рдкрд░ рдмैрдаे рд╣ोрддे рд╣ैं, рдЙрд╕े рд╣ी рдХाрдЯрддे рд╣ैं। рдЬिрд╕ рдеाрд▓ी рдоें рдЦाрддे рд╣ैं, рдЙрд╕ी рдоें рдЫेрдж рдХрд░рддे рд╣ैं। рднाрдЧрд╡рдд рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рджुрдиिрдпा рдХा рдЕрдЪ्рдЫा-рдмुрд░ा рд╕рднी рд╕рдоाрди рд╣ै। 
        рджुрдиिрдпा рдоें рдХिрдпा рдЧрдпा рдкाрдк рдпрджि рдмंрдзрди рдХा рдХाрд░рдг рд╣ै, рддो рдкुрдг्рдп рднी рдмंрдзрди рдХा рд╣ी рдХाрд░рдг рд╣ै। рдмрд╕ рдРрд╕े рд╣ी рдЬैрд╕े рдПрдХ рдЬंрдЬीрд░ рд▓ोрд╣े рдХी рддो рджूрд╕рд░ी рд╕ोрдиे рдХी। рдкрд░ंрддु рд╣ैं рддो рджोрдиों рдЬंрдЬीрд░ें рд╣ी। рджोрдиों рд╕े рдмंрдзрди рд╣ी рд╣ोрддा рд╣ै। рджोрдиों рд╣ी рд╣рдоें рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рдд्рд░िрддाрдк рдоें рдЬрд▓ाрддे рд░рд╣ेंрдЧे। рд╣ां, рд╕рдЪрдоुрдЪ рдЕрдЪ्рдЫा рдХाрд░्рдп рдЕрдЧрд░ рдХोрдИ рд╣ै рддो рд╡рд╣ рд╣ै рдЕрдкрдиे рдЖрдк рдХो рдкрд╣рдЪाрдирдиा। рдЕрдкрдиे рдк्рд░рднु рдХो рдкрд╣рдЪाрдирдиा рд╡ рдЙрд╕рдХे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЬ्рдЮाрди рдХे рд╕ाрде рдЕрдкрдиे рдХрд░्рддрд╡्рдпों рдХो рдкूрд░ा рдХрд░рдиा। 
        рдПрдХ рдмाрд░ рдПрдХ рд╡िрдж्рд╡ाрди рд╡्рдпрдХ्рддि рдЬिрд╕рдиे рди рдЬाрдиे рдХिрддрдиे рд╡िрд╖рдпों рдоें рдкी.рдПрдЪ.рдбी. рдХी рдеी, рдПрдХ рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рд╕ंрдд рдХे рдкाрд╕ рдкрд╣ुंрдЪा। рд╕ंрдд рддो рдмрд╣рд╕ рдХрд░рдиा рдирд╣ीं рдЪाрд╣рддे рдеे, рдкрд░ंрддु рдЙрд╕рдиे рдЬрдм рдмाрд░-рдмाрд░ рдЕрдкрдиी рд╡िрдж्рд╡рддा рдХा рдмрдЦाрди рдХिрдпा рддो рд╕ंрдд рдиे рдЙрд╕े рд╕ंрдмोрдзिрдд рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдХрд╣ा, рддुрдо рд╕рдордЭрддे рд╣ो рдХि рддुрдо рдмрд╣ुрдд рдЗंрдЯेрд▓िрдЬेंрдЯ рд╣ो, рддुрдо рдоैрдеेрдоैрдЯिрдХ्рд╕ рдЬाрдирддे рд╣ो, рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рдЬाрдирддे рд╣ो, рдлिрдЬिрдХ्рд╕ рдЬाрдирддे рд╣ो, рдХेрдоेрд╕्рдЯ्рд░ी рдЬाрдирддे рд╣ो, рдмाрдпोрд▓ॉрдЬी рдЬाрдирддे рд╣ो, рд╕ाрдЗрдХ्рд▓ॉрдЬी рдЬाрдирддे рд╣ो, рдЬ्рдпोрд▓ॉрдЬी рдЬाрдирддे рд╣ो, рдкрд░ंрддु рдоैं рдХрд╣рддा рд╣ूं рдХि -"рддुрдо рдХुрдЫ рдирд╣ीं рдЬाрдирддे, рдХ्рдпोंрдХि рддुрдо рд╕्рд╡рдпं рдХो рднी рдирд╣ीं рдЬाрдирддे рд╣ो ! " ---'You Know Nothing Because You Don't Know Yourself.'
          рдПрдХ рд▓ोрдХ рдХрдеा рд╣ै। рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдиाрд╡ рдоें рдЬा рд░рд╣ा рдеा। рдорд▓्рд▓ाрд╣ рдЕрдкрдиी рдзुрди рдоें рдЪрдк्рдкू рдЪрд▓ा рд░рд╣ा рдеा рдФрд░ рдХुрдЫ рдЧुрдирдЧुрдиा рд░рд╣ा рдеा। рдЖрдХाрд╢ рдоें рдмाрджрд▓ों рдХी рдУрд░ рджेрдЦрддे рд╣ुрдП рдЙрд╕ рд╡्рдпрдХ्рддि рдиे рдХрд╣ा- рднाрдИ! рддुрдо рдоेрдЯ्рд░ोрд▓ॉрдЬी рдЬाрдирддे рд╣ो? рд╡ो рдХ्рдпा рд╣ोрддा рд╣ै рдмाрдмूрдЬी? рдорд▓्рд▓ाрд╣ рдиे рдХрд╣ा।рдЕрд░े рдоेрдЯ्рд░ोрд▓ॉрдЬी рдХा рдорддрд▓рдм рдоौрд╕рдо рд╡िрдЬ्рдЮाрди। рдирд╣ीं рдмाрдмूрдЬी, рдоैं рдирд╣ीं рдЬाрдирддा рдпे। рдпрджि рддुрдо рдоेрдЯ्рд░ोрд▓ॉрдЬी рдирд╣ीं рдЬाрдирддे рд╣ो рддो рд╕рдордЭो рддुрдо्рд╣ाрд░ी рдПрдХ рдЪौрдеाрдИ рдЬिंрджрдЧी рдмेрдХाрд░ рдЪрд▓ी рдЧрдИ। рдЪुрдкрдЪाрдк рд░рд╣ा рдорд▓्рд▓ाрд╣।
        рдеोрдб़ी рджेрд░ рдмाрдж рдпाрдд्рд░ी рдлिрд░ рдмोрд▓ा, рдорд▓्рд▓ाрд╣! рдХ्рдпा рддुрдо рдмॉрдЯрдиी рдЬाрдирддे рд╣ो? рд╡ो рдХ्рдпा рд╣ोрддी рд╣ै рдмाрдмूрдЬी, рдоैं рдирд╣ीं рдЬाрдирддा। рдоैं рддो рдЧांрд╡ рдХा рдЕрдирдкрдв़-рдЧंрд╡ाрд░ рд╡्рдпрдХ्рддि рд╣ूं। рддрдм рддो рддुрдо्рд╣ाрд░ी рдЖрдзी рдЬिंрджрдЧी рдмेрдХाрд░ рдЪрд▓ी рдЧрдИ। рддрдм рддो рддुрдо рдмाрдпोрд▓ॉрдЬी рднी рдирд╣ीं рдЬाрдирддे рд╣ोрдЧे। рд╡рд╣ рд╡िрдж्рд╡ाрди рдЕрдкрдиी рдмाрддें рдХрд╣ рд╣ी рд░рд╣ा рдеा рдХि рдЕрдЪाрдирдХ рдирджी рдоें рддूрдлाрди рд╕ा рдЙрдаा рдФрд░ рдиाрд╡ рднंрд╡рд░ рдоें рдлंрд╕ рдЧрдИ। рдиाрд╡ рдХो рдбांрд╡ाрдбोрд▓ рджेрдЦ рдорд▓्рд▓ाрд╣ рдиे рдЪрдк्рдкू рдЪрд▓ाрдиा рд▓рдЧрднрдЧ рдмंрдж рдХрд░ рджिрдпा, рдкрд╣рд▓े рд╣ी рд╡рд╣ рдЙрд╕ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рдмाрддें рд╕ुрди-рд╕ुрди рдХрд░ рдЪिрдв़ рд╕ा рдЧрдпा рдеा। рд╕ो рдЙрд╕рдиे рддूрдлाрди рдХी рд╕ांрдп-рд╕ांрдп рдХे рдмीрдЪ рдЬोрд░ рд╕े рдЪिрд▓्рд▓ाрддे рд╣ुрдП рдХрд╣ा- рдмाрдмूрдЬी, рдиाрд╡ рднंрд╡рд░ рдоें рдлंрд╕ рдЧрдИ, рдЗрд╕рд╕े рдиिрдХрд▓рдиा рдоुрд╢्рдХिрд▓ рд╣ै। рдХ्рдпा рддुрдо्рд╣ें рддैрд░рдиा рдЖрддा рд╣ै?  рдирд╣ीं, рдоैं рдХрднी рдирд╣ीं рддैрд░ा, рднрдпрднीрдд рд╕्рд╡рд░ рдоें рдмाрдмूрдЬी рдиे рдХрд╣ा। рдЗрд╕ рдкрд░ рдорд▓्рд▓ाрд╣ рд╣ंрд╕рддे рд╣ुрдП рдмोрд▓ा- рддो рдмाрдмूрдЬी, рдмिрдиा рдкрдв़े рдоेрд░ी рдЬिंрджрдЧी рдЬो рдЧрдИ рд╕ो рдЧрдИ, рдкрд░ंрддु рдЖрдкрдиे рддो рддैрд░рдиा рд╕ीрдЦा рдирд╣ीं рд╕ो, рдЖрдкрдХी рддो рд╕ाрд░ी рдХी рд╕ाрд░ी рдЬिंрджрдЧी рд╣ी рдмेрдХाрд░ рдЪрд▓ी рдЧрдИ- рдХрд╣рдХрд░ рдорд▓्рд▓ाрд╣ рдиे рдиाрд╡ рд╕े рдЫрд▓ांрдЧ рд▓рдЧाрдИ рдФрд░ рддैрд░рдХрд░ рдирджी рдкाрд░ рд▓рдЧा। рдмाрдмूрдЬी рднंрд╡рд░ рдоें рдиाрд╡ рдХो рд▓ेрдХрд░ рдбूрдм рдЧрдП।
рддाрдд्рдкрд░्рдп рдпрд╣ рдХि рджुрдиिрдпा рдоें рдЖрдХрд░ рдмрд╣ुрдд рдХुрдЫ рд╕ीрдЦा, рдкрд░ंрддु рдордиुрд╖्рдп рдЬीрд╡рди рдХो рдкा рдХрд░ рднрд╡ рд╕ाрдЧрд░ рд╕े рдкाрд░ рд╣ोрдиा рд╕ीрдЦा рд╣ो, рддो рд╕рдордЭो рдХुрдЫ рд╕ीрдЦा। рд╣рдо рдмрд╣ुрдд рдХुрдЫ рдЬाрдирддे рд╣ैं, рдкрд░ंрддु рдЕрдкрдиे рдмाрд░े рдоें। рдЕрдкрдиे рдк्рд░рднु рдХे рдмाрд░े рдоें рдирд╣ीं рдЬाрдирддे, рддो рд╕рдордЭрдиा рд╣ोрдЧा рдХि рд╣рдо рдХुрдЫ рдирд╣ीं рдЬाрдирддे। рдЕрдкрдиे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХो рдЬाрдирдиा, рднрдЧрд╡ाрди рдХे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХो рдЬाрдирдиा рд╡ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХो рдЬाрдирдиा! рд╕рдм рдХुрдЫ рдЬाрдирдХрд░ рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдк्рд░рддि рдХрд░рдиा рд╣ी рдЬीрд╡рди рдХी рд╕рдлрд▓рддा рд╣ै। рдЕрди्рдпрдеा рд╣рдо рднрд╡ рд╕ाрдЧрд░ рдоें рдбूрдмрддे рд╣ुрдП, рдХрд╖्рдЯ рдкाрддे рд╣ुрдП рдк्рд░ाрдгी рдоाрдд्рд░ рд╣ी рд╣ैं।
рдоुрдоुрдХ्рд╖ु рд░ाрдЬा рдЬрдирдХ рдЬ्рдЮाрди рд╡ृрдж्рдз рдЖрдЪाрд░्рдп рдЕрд╖्рдЯाрд╡рдХ्рд░ рд╕े рдкूрдЫрддे рд╣ैं рдХि - рд╣े рдк्рд░рднु ! рдЬ्рдЮाрди рдХैрд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै ? рдоुрдХ्рддि (рдн्рд░рдо рд╕े) рдХैрд╕े рд╣ोрддी рд╣ै? рдФрд░ рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рдХैрд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै? рдпрд╣ рдоुрдЭे рдХрд╣िрдП।
рдЬ्рдЮाрди >рдЕрд╖्рдЯाрд╡рдХ्рд░ рдЧीрддा рдоें рдЖрдЪाрд░्рдп рдорд╣рд░्рд╖ि рдЕрд╖्рдЯाрд╡рдХ्рд░ рдХрд╣рддे рд╣ैं - рдХि рдЕрдз्рдпाрдд्рдо (spirituality)  рдоें рдЬ्рдЮाрди рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै - рдЖрдд्рдорд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ (self-realization-рдЖрдд्рдоाрдиुрднूрддि)  рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рд╣ी рдПрдХрдоाрдд्рд░ рдЬ्рдЮाрди рд╣ै ! рдмाрдХी рд╕рдм рдкंрдЪрддрдд्рд╡ рдПрд╡ं рдк्рд░рдХृрддि рдЬрди्рдп рдЬाрдирдХाрд░ी рд╣ै, рд╕ूрдЪрдиाрдПं рд╣ैं, рдЬो рдмाрд╣рд░ рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддी рд╣ैं। рдпрд╣ рдЬрдб़ рдк्рд░рдХृрддि рдЙрд╕ рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдЪैрддрди्рдп рдХी рд╣ी рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рд╣ै , рдЙрд╕ी рдХा рдЦेрд▓ рд╣ै, рд▓ीрд▓ा рд╣ै, рдиृрдд्рдп рд╣ै। рдпрд╣ рдЪैрддрди्рдп рд╣ी рд╕рдорд╕्рдд рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдЖрдзाрд░рднूрдд рддрдд्рд╡ рд╣ै рдЬो рд╕рдорд╕्рдд рдЬрдб़ рдЪेрддрди рдоें рд╡्рдпाрдк्рдд рд╣ै ।
 рдЗрд╕ рд╡्рдпрд╖्рдЯि рдЪैрддрди्рдп (individual consciousness)  рдХो рдЖрдд्рдоा рддрдеा рд╕рдорд╖्рдЯिрдЧрдд рдЪैрддрди्рдп (collective consciousness) рдХो рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै । рджोрдиों рдПрдХ рд╣ी рддрдд्рд╡ рд╣ैं । рдЖрдд्рдоा рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ी рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ै। рдЖрдд्рдоा рд╕े рдкрд░рдоाрдд्рдоा рднिрди्рди рдирд╣ीं рд╣ै। рдЖрдд्рдо рддрдд्рд╡ рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрдиे рдкрд░ рд╕рдм рдХुрдЫ рдЬाрдиा рд╣ुрдЖ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै । рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХрд╣рддे рд╣ैं рдЬिрд╕рдХे рдЬाрдирдиे рд╕े рд╕рдм рдХुрдЫ рдЬाрдиा рд╣ुрдЖ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै । рд╕ंрдкूрд░्рдг рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рд░рд╣рд╕्рдп рдЬ्рдЮाрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рдлिрд░ рдЬाрдирдиे рдХो рдХुрдЫ рдмाрдХी рдирд╣ीं рд░рд╣рддा। рдордиुрд╖्рдп рдХा рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рд╕्рд╡рд░ुрдк рдпрд╣ рдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓ рдпा рдирд╢्рд╡рд░ рд╢рд░ीрд░ , рдорди ,рдмुрдж्рдзि, рдЕрд╣ंрдХाрд░ (M/F-рдХा рдЬीрд╡ рднाрд╡) рдЖрджि рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рдЖрдд्рдоा рд╣ी рдЙрд╕рдХा рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рд╕्рд╡рд░ुрдк рд╣ै । рд╡рд╣ी рдиिрдд्рдп ,рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдПрд╡ं рд╕рдиाрддрди рд╣ै। рд╕рддрдд рдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓ рд╣ोрдиे рд╕े рдк्рд░рдХृрддि рдЕрдиिрдд्рдп рд╣ै । рдЗрд╕ рдЖрдд्рдоा рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ी 'рд╕्рд╡' рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ै । рдЕрдЬ्рдЮाрдиी рдк्рд░рдХृрддि рдХो рд╣ी рдЬाрдирддे рд╣ैं рдЬो рд╕्рдеूрд▓ рд╣ै рдЗंрдж्рд░िрдп рдЧ्рд░ाрд╣्рдо рд╣ै, рдЬрдмрдХि рдЬ्рдЮाрдиी рдЙрд╕ рдЪेрддрди рдХो рднी рдЬाрди рд▓ेрддे рд╣ैं рдЬो рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рд╣ै।
рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдХे рдмिрдиा рдоुрдХ्рддि рдирд╣ीं > рдЗрд╕ рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рддि рд╕े [рдЖрдд्рдоाрдиुрднूрддि рд╕े рд╣ी-рднेंрдбрдд्рд╡ рдХे рдн्рд░рдо рд╕े] рд╣ोрддी рд╣ै рдоुрдХ्рддि । рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдЖрдзाрд░ рдЬाрди рд▓ेрдиे рдкрд░ рд╕рдорд╕्рдд рд╡िрд╢्рд╡ рдк्рд░рдкंрдЪ рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै ,рдн्рд░ांрддि рдоिрдЯ рдЬाрддी рд╣ै , рдордиुрд╖्рдп рд╢ांрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै ,рд╕ाрдХ्рд╖ी рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै , рджृрд╖्рдЯा рдоाрдд्рд░ рд░рд╣ рдЬाрддा рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рд╕ंрд╕ाрд░ рдмंрдзрдиों рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ोрдХрд░ (рддीрдиों рдРрд╖рдгाрдУं рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ोрдХрд░) рд╡рд╣ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдоुрдХ्рддि рдЬ्рдЮाрди рдХे рдмिрдиा рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддी ।рдЬीрд╡рди рдХा рдЪрд░рдоोрдд्рдХрд░्рд╖ рдоुрдХ्рддि рд╣ै рдЬो рдЬीрд╡ рдХी рдЕंрддिрдо рдкрд░िрдгрддि рд╣ै ,рдЕंрддिрдо рд╕्рдеिрддि рд╣ै ,рдЪрд░рдо рд╡िрдХाрд╕ рд╣ै ।
рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдоें рд╕्рдеिрдд рд░рд╣рдиे рдХे рд▓िрдП рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рд╣ै >рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдХे рд▓िрдП рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рдХा рд╣ोрдиा рдЕрдд्рдпंрдд рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рдХा рдЕрд░्рде рд╕ंрд╕ाрд░ >> рддीрдиों рдРрд╖рдгाрдУं рдХो рдЫोрдб़рдиा рдЕрдерд╡ा рдЙрд╕рд╕े рднाрдЧрдиा рдирд╣ीं рд╣ै। рдЕрдкिрддु рдЙрд╕рдХे рдк्рд░рддि рдорди ,рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдоें рдЬो рдЖрд╕рдХ्рддि рд╣ै ,рдЙрд╕рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиा рд╣ै। рд╕ंрд╕ाрд░ (рддीрдиों рдРрд╖рдгाрдУं) рдмंрдзрди рдирд╣ीं рд╣ै ,рдЙрд╕рдХे рдк्рд░рддि рдЬो рдЖрд╕рдХ्рддि рд╣ै ,рд▓рдЧाрд╡ рд╣ै, рдЕрдиुрд░ाрдЧ рд╣ै ,рдпрд╣ी рдмंрдзрди рд╣ै। рдЖрд╕рдХ्рддि рдХा рдоूрд▓ рдХाрд░рдг рд╣ै рдЕрд╣ंрдХाрд░ । рдЬрдм рддрдХ рдЕрд╣ंрдХाрд░ рд╣ै рдЖрд╕рдХ्рддि рд╣ोрдЧी рд╣ी рддрдеा рдпрд╣ी рдЖрд╕рдХ्рддि рдмंрдзрди рд╣ै। рд╕ंрд╕ाрд░ рдФрд░ рдЖрдд्рдоा рджो рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рдЫोрд░ рд╣ैं ।
    рдмाрд╣рд░ рд╣ै рд╕ंрд╕ाрд░, рднीрддрд░ рд╣ै рдЖрдд्рдоा (рдкрд░рдоाрдд्рдоा)। рджोрдиों рдоाрд░्рдЧ рднिрди्рди рд╣ै рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рджिрд╢ाрдУं рдоें рдЬा рд░рд╣े рд╣ैं । рдордиुрд╖्рдп рджोрдиों рдХे рдордз्рдп рдЦрдб़ा рд╣ै। рдпрджि рд╡рд╣ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рдУрд░ рднाрдЧрддा рд╣ै рддो рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╕े рджूрд░ рд╣ोрддा рдЬाрддा рд╣ै। рдпрджि рд╡рд╣ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рдУрд░ рдЬाрдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ै рддो рдЙрд╕े рд╕ंрд╕ाрд░ рд╕े рд╡िрдоुрдЦ рд╣ोрдиा рдкрдб़ेрдЧा। рд╕ंрд╕ाрд░ рд╕े рд╡िрдоुрдЦ рд╣ोрдиा рд╣ी рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рд╣ै। рдХिंрддु рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рдХा рдЕрд░्рде рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдЫोрдб़рдХрд░ рднाрдЧрдиा рдирд╣ीं рд╣ै । [рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдмाрд╣्рдп рд╕ंрд╕ाрд░ (рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдорди) рдХी рддрд░рдл рдкीрда рдФрд░ рдЕрдкрдиे рд╕्рд╡рд░ुрдк (рдЖрдд्рдоा) рдХी рддрд░рдл рдЖँрдЦ рдХो рдШुрдоा рд▓ेрдиा рд╣ै ! рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╕ंрд╕ाрд░ рдкрд░ рдЬो рдЖрд╕рдХ्рддि рд╣ै ,рдЬो рд▓рдЧाрд╡ рд╣ै ,рдЬो рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рд░ाрдЧ рд╣ै ,рдЙрд╕рд╕े рдоुрдХ्рддि। рдпрд╣ рдХेрд╡рд▓ рджृрд╖्рдЯि рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд╕े рд╣ोрдЧा, рдоाрдирд╕िрдХрддा рдХे рдмрджрд▓ाрд╡ рд╕े рд╣ोрдЧा। рд╢рд╣рд░ рдЫोрдб़ рдХрд░ рдЬंрдЧрд▓ рдоें рднाрдЧрдиे рд╕े рдирд╣ीं рд╣ोрдЧा। рдШрд░ рдЫोрдб़рдХрд░ рдЪрд▓े рдЬाрдиे рд╕े рдпा рдПрдХांрддрд╡ाрд╕ рдоें рд░рд╣рдиे рд╕े рдирд╣ीं/ рдЧुрд░ुрдЧृрд╣ рд╡ाрд╕ рдпा рдиिрд░्рдЬрдирд╡ाрд╕ рдоें рд░рд╣рдиा рд╣ोрдЧा। рдпрджि рдПрдХांрдд рдоें рд░рд╣рдиे рдХे рдмाрдж рднी рдЖрдк рдХे рд╡िрдЪाрд░ों рдоें рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рдпाрджें рдмрдиी рд╣ुрдИ рд╣ै рддो рдЖрдк рдЖрд╕рдХ्рддि рдХो рдд्рдпाрдЧ рдирд╣ीं рдкाрдП рд╣ैं । рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рдХो рдзाрд░рдг рдирд╣ीं рдХрд░ рдкाрдП рд╣ैं। рдЬрдм рд╣рдо рдЕрдкрдиे рдк्рд░िрдп рд╕े рдЕрд▓рдЧ рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं рддो рдЙрд╕рдХी рдпाрдж рднी рдмрдв़ рдЬाрддी рд╣ै।  рдЬрдмрдХि рдирдЬрджीрдХ рд░рд╣рдиे рдкрд░ рд╡рд╣ рд╣рдоाрд░े рд▓िрдП рдХिрддрдиा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै рд╣рдо рдЗрд╕ рдмाрдд рдХो рдирдЬрд░рдЕंрджाрдЬ рдХрд░ рджेрддे рд╣ैं।  рдХ्рдпोंрдХि рд╣рдоें рдЙрд╕рдХी рдпाрдж рдирд╣ीं рдЖрддी рд╡рд╣ рд╣рдоाрд░ी рдЖंрдЦों рдХे рд╕рдордХ्рд╖ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЬो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ै рдЙрд╕े рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд░ूрдк рдоें рднोрдЧрдиा рдЖрд╕рдХ्рддि рдирд╣ीं рдХिंрддु рдЬो рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ै рдЙрд╕рдХी рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рдЗрдЪ्рдЫा рдХрд░рдиा, рдФрд░ рдпрджि рдХुрдЫ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЧрдпा рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рдЙрд╕рд╕े рдмрдб़ी рдЙрдкрд▓рдм्рдзि рдХी рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рдЙрдд्рдХрдЯ рдЗрдЪ्рдЫा рдмрдиाрдП рд░рдЦрдиा рдпрд╣ी рдЖрд╕рдХ्рддि рд╣ै।  рдЬो рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рддрд░рдл рд╣ोрдиे рдкрд░ рд╕ाрдзрдХ рдХो рдЖрдд्рдоा рдХी рддрд░рдл рдирд╣ीं рдоुрдбрдиे рджेрддी । рдпрджि рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдк्рд░рддि рдЖрд╕рдХ्рддि рдХा рдд्рдпाрдЧ рдоाрдд्рд░ рдХрд░ рджेрддा рд╣ै рддो рд╡рд╣ рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рддि рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ी рдмрди рдЬाрддा рд╣ै । рдордиुрд╖्рдп рдХे рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рд▓ोрдн, рдоोрд╣, рд╡ाрд╕рдиा рдЖрджि рдЬाрдЧृрдд рд╣ोрддे рд╣ैं, рдЬिрд╕рд╕े рдордиुрд╖्рдп рдЗрд╕ рдХрд░्рдо рдЬाрд▓ рдХे рдмंрдзрди рдоें рдЙрд▓рдЭ рдЬाрддा рд╣ै । рдпрд╣ рдЬाрд▓ рдЙрд╕рдиे рд╕्рд╡рдпं рд╣ी рдЕрдЬ्рдЮाрдирд╡рд╢ рддैрдпाрд░ рдХिрдпा рд╣ै рдЬिрд╕े рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдж्рд╡ाрд░ा рдирд╖्рдЯ рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।
 рдХिंрддु рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ेрддु рдоुрдоुрдХ्рд╖ु рднी рд╣ोрдиा рдЕрдд्рдпंрдд рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै, рдЕрди्рдпрдеा рдЙрд╕े рдХोрдИ рднी рджेрд╡рддा рдпा рдИрд╢्рд╡рд░ीрдп рд╢рдХ्рддि рдЙрдкрд╣ाрд░ рд╕्рд╡рд░ूрдк рд▓ाрдХрд░ рдирд╣ीं рджे рд╕рдХрддी। рд░ाрдЬा рдЬрдирдХ рдоुрдоुрдХ्рд╖ु рд╣ैं। рдЙрдирдоें рдЬ्рдЮाрди рд╡ рдоुрдХ्рддि рдХी рддीрд╡्рд░ рдЗрдЪ्рдЫा рд╣ै। рдЕрд╖्рдЯाрд╡рдХ्рд░ рдЬ्рдЮाрдиी рд╣ै। рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдкा рд▓िрдпा рд╣ै, рд╡рд╣ी рджे рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдЬिрд╕рдиे рд╕्рд╡рдпं рд╣ी рдирд╣ीं рдкाрдпा рд╡рд╣ рджे рднी рдирд╣ीं рд╕рдХрддा рдмрд▓्рдХि рдФрд░ рдЕрдзिрдХ рднрдЯрдХा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЖрдЬ рд╕ंрд╕ाрд░ рдРрд╕े рд╣ी рдЕрдЬ्рдЮाрдиिрдпों рдж्рд╡ाрд░ा рднрдЯрдХाрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै, рдн्рд░рдоिрдд рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। рдоूрдв़ों рдиे рджुрдиिрдпा рдХो рдЬिрддрдиी рд╣ाрдиि рдирд╣ीं рдкрд╣ुंрдЪाрдИ рдЙрд╕рд╕े рдХрдИ рдЧुрдиा рдЕрдзिрдХ рдЗрди рдЕрдЬ्рдЮाрдиिрдпों рдиे рд╣ाрдиि рдкрд╣ुंрдЪाрдИ рд╣ै। рдпे рдЕрдЬ्рдЮाрдиी рд╣ी рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдЬрд╣рд░ рдлैрд▓ाрддे рд╣ैं рдЬिрд╕рд╕े рд╕ंрд╕ाрд░ рд╡िрдХृрдд рд╣ुрдЖ рд╣ै।
рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рд▓ीрдбрд░рд╢िрдк рдЯ्рд░ेрдиिंрдЧ рдХा рдорд╣рдд्рд╡ > рд░ाрдЬा рдЬрдирдХ рдЬ्рдЮाрдиी рдЧुрд░ु рдЖрдЪाрд░्рдп рдЕрд╖्рдЯाрд╡рдХ्рд░ рд╕े 3 рдк्рд░рд╢्рди рдХрд░рддे рд╣ैं --рдЬ्рдЮाрди рдХैрд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै ? рдоुрдХ्рддि рдХैрд╕े рд╣ोрддी рд╣ै? рддрдеा рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рдХैрд╕े рд╣ोрддा рд╣ै ? рдЗрди рддीрди рд╣ी рдк्рд░рд╢्рдиों рдХे рдЙрдд्рддрд░ рдоें рд╕ाрд░े рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рдХा рд╕ाрд░ा рдиिрдЪोрдб़ рд╕рдоाрдпा рд╣ुрдЖ рд╣ै। рд╣рд░ рд╡्рдпрдХ्рддि рдоुрдХ्рддि рдХी рдЪाрд╣ (рдЕрд░्рдеाрдд рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдХी рдордиुрд╖्рдп-рдиिрд░्рдоाрдг рдФрд░ рдЪрд░िрдд्рд░рдиिрд░्рдоाрдгрдХाрд░ी рд╢िрдХ्рд╖ा - Be and Make рдХी рдЪाрд╣ -рдордиुрд╖्рдп рдмрдиो рдФрд░ рдмрдиाрдУ рдХी рдЪाрд╣ - рддो рдХрд░рддा рд╣ै, рдХिंрддु рд╕рдж्рдЧुрд░ु (рдпा CINC рдирд╡рдиीрджा рдЬैрд╕ा рдиेрддा/рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ /рдкैрдЧрдо्рдмрд░)  рдХे рдЕрднाрд╡ рдоें рд╕рдм рдХुрдЫ рдХрд░рддा рд╣ुрдЖ рднी рдЖрдд्рдо рдЬ्рдЮाрди рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдЗрд╕рдХे рддीрди рдоुрдЦ्рдп рдХाрд░рдг рд╣ै-- рд╕्рд╡рдпं рдХी рдоुрдоुрдХ्рд╖ा рдХा рди рд╣ोрдиा, рд╕्рд╡рдпं рдХी рдкाрдд्рд░рддा рдХा рдЕрднाрд╡ рдПрд╡ं рд╕рдж्рдЧुрд░ु / рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдиेрддा рдХा рдЕрднाрд╡। рдпे рддीрдиों рдЬрд╣ां рдоिрд▓ рдЬाрддे рд╣ैं, рдЬрд╣ां рдЗрд╕ рдд्рд░िрд╡ेрдгी рдХा рд╕ंрдЧрдо рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рд╡рд╣ां рдЪेрддрдиा рдЕрд╡рд╢्рдп рдЬाрдЧृрдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдХोрдИ рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрдиी рдЧुрд░ु рд╣ी рддрдд्рд╡ рдХा рдмोрдз рдХрд░ा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдоुрдоुрдХ्рд╖ु рд░ाрдЬा рдЬрдирдХ рдХी рдкाрдд्рд░рддा рдХा рдиिрд╢्рдЪрдп рд╣ो рдЬाрдиे рдкрд░ рдЕрд╖्рдЯाрд╡рдХ्рд░ рдиे рдЕрдкрдиी рдкूрд░ी рд╢рдХ्рддि рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░ рд╕ाрд░ा рдЬ्рдЮाрди рд╕ाрд░рднूрдд рд░ूрдк рдоें рдмंрдж рдХрд░ рдХैрдк्рд╕ूрд▓ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЙрдирдХे рдЧрд▓े рдоें рдЙрддाрд░ рджिрдпा рд╡ рддीрдиों рдк्рд░рд╢्рдиों рдХा ,3 рд╡ाрдХ्рдпों рдХा рд╕рдоाрдзाрди рдХрд░ рджिрдпा।
рдЖрдЪाрд░्рдп рдЕрд╖्рдЯाрд╡рдХ्рд░ 'рдЕрд╖्рдЯाрд╡рдХ्рд░ рдЧीрддा' рдоें рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдордиुрд╖्рдп рд╢рд░ीрд░ рдоाрдд्рд░ рдирд╣ीं рд╣ै। рд╡рд╣ рдЪैрддрди्рдп рдЖрдд्рдоा рд╣ै। рдЖрдд्рдоा рдпा рдЖрдд्рдо рддрдд्рд╡ рд╣ी рдЗрд╕ рд╢рд░ीрд░ рдХा рдкोрд╖рдХ рд╣ै। рдЬैрд╕े рд╣ी рдпрд╣ рдЖрдд्рдо рддрдд्рд╡ рдЗрд╕ рд╢рд░ीрд░ рд╕े рдмाрд╣рд░ рдиिрдХрд▓рддा рд╣ै, рд╢рд░ीрд░ рд╕реЬрдиे  рд▓рдЧрддा рд╣ै। рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдХे рдЕрднाрд╡ рдоें рдРрд╕ी рдн्рд░ांрддि рд╣ुрдЖ рдХрд░рддी рд╣ै рдХि рдоैं рдПрдХ рд╢рд░ीрд░ рд╣ूं (M/F рд╣ूँ), рдЖрдд्рдоा рдирд╣ीं, рдпрд╣ी рддो рдЕрдЬ्рдЮाрди рд╣ै।  рдкृрде्рд╡ी, рдЬрд▓, рдЕрдЧ्рдиि, рд╡ाрдпु, рдЖрдХाрд╢ рдЗрди рдкांрдЪ рддрдд्рд╡ों рд╕े рдоिрд▓рдХрд░ рд╢рд░ीрд░ рдмрдирддा рд╣ै, рдЬो рднौрддिрдХ, рдЕрдиिрдд्рдп, рдирд╖्рдЯ рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै। рдоृрдд्рдпु рдЙрдкрд░ांрдд рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдкрд░ рд╣рдо (рдЬीрд╡ рдорд░рддा рдирд╣ीं рд▓ोрдХाрди्рддрд░ рдЧрдорди рдХрд░рддा рд╣ै ) рд╢рд░ीрд░ рдХो рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж рднी рдЕрдЧрд▓ी рдпाрдд्рд░ा рдкрд░ рдиिрдХрд▓ рдЬाрддे рд╣ैं। рдЬैрд╕े рдкुрд░ाрдиे рд╡рд╕्рдд्рд░ों рдХो рдЫोрдб़рдХрд░ рдирдпा рд╡рд╕्рдд्рд░ рдзाрд░рдг рдХрд░ рд▓ेрддे рд╣ैं। рдпрд╣ рд╢рд░ीрд░ рд╣рдоाрд░ा рд╡рд╕्рдд्рд░ рдоाрдд्рд░ рд╣ै, рдЬो рднौрддिрдХ рдкрджाрд░्рдеों рд╕े рдоिрд▓рдХрд░ рдмрдиा рд╣ै। рд╣рдо рд╕рдм рдШрд░ рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдЙрд╕рдоें рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓े рдоाрд▓िрдХ рд╣ैं। 
>>>рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиे рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै :  рдЖрдд्рдоा рдХी рддрд░рдл 'рдСंрдЦ' рдФрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рддрд░рдл 'рдкीрда' рдХрд░рдиा ! 
       рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиे рдХा рдЕрд░्рде -  рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╣ो рдпा рдЧृрд╣рд╕्рде рд╕рднी рдХे рд▓िрдП рдШрд░ рдЫोрдб़ рджेрдиा  рдирд╣ीं рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдЖрд╕рдХ्рддि (рдпा рддीрдиों рдРрд╖рдгाрдУं рдоें рдЖрд╕рдХ्рддि) рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиा рд╣ै। рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиे рд╕े рддाрдд्рдкрд░्рдп рдЕрдкрдиे рдорди рдХो рд╡рд╢ рдоें рдХрд░рдиा рд╣ै , рдЙрд╕े рдЕрди्рддрд░्рдоुрдЦी рдмрдиाрдиा рд╣ै। рдХ्рдпूँрдХि рдордиुрд╖्рдп рдХी рд╕рдорд╕्рдд рдЗрди्рдж्рд░िрдпाँ рдмрд╣िрд░्рдоुрдЦी рд╣ैं , рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЗрдж्рд░िрдпрд╡िрд╖рдпों рдоें рдЖрд╕рдХ्рдд рдорди  рдмрд╣ुрдд рдЪंрдЪрд▓ рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЙрд╕рдоें  рд▓ाрдЦों рд╡िрдЪाрд░, рд▓ाрдЦों рд▓ाрд▓рд╕ाрдпें  рд╣ोрддी рд╣ै рдЬिрдирдХो рдЫोрдб़рдиा рдПрдХ рд╕ाрдоाрди्рдп рдордиुрд╖्рдп рдХे рд▓िрдП рдиाрдоुрдирдХिंрди рд╣ै।
>>рд╕्рд╡рдпं рдХी рддрд░рдл (рдЖрдд्рдоा рдХी рддрд░рдл) 'рдкीрда' рдФрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ (M/F ) рдХी рддрд░рдл 'рдЖँрдЦ' > 
рдорд╣ाрдд्рдоाрдУं рдХा рдХрдерди рд╣ै рдХि - рдЕрдкрдиे рдпрдеाрд░्рде рд╕्рд╡рд░ुрдк 3H рдпा 'рдЖрдд्рдоा ' рдХे рдк्рд░рддि рдЕрдЬ्рдЮाрди рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी ‘рд╕ंрд╕ाрд░’ рдХा рдПрд╣рд╕ाрд╕ рд╣ोрддा рд╣ै। рдоाрдиो рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди (enlightenment) рдХा рдЕрднाрд╡ рд╣ी рд╕ंрд╕ाрд░ рд╣ै, рдФрд░ рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдХे рд╣ोрддे рд╣ी рд╕ंрд╕ाрд░ рдиाрдо рдХी рдХोрдИ рдЪीрдЬ рдирд╣ीं рд░рд╣ рдЬाрддी। рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рд╕ंрд╕ाрд░ рдФрд░ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рджो рдирд╣ीं рд╣ैं рдпे рдПрдХ рд╣ी рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХे рджो рджृрд╢्рдп рд╣ैं। 
     рдЕрдЬ्рдЮाрди рдоें рдЬो рджृрд╢्рдп рд╣ोрддा рд╣ै рд╡ो ‘рд╕ंрд╕ाрд░’ рд╣ै рдФрд░ рдЬрдм рд╣рдо рджृрд╖्рдЯि рдХो рдЬ्рдЮाрдирдордпी рдмрдиाрдХрд░ - рдЕрд░्рдеाрдд [рд╕्рд╡рдпं рдХी рддрд░рдл рдЖँрдЦ рдФрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рддрд░рдл рдкीрда рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рд╣ी ] рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдЖрдд्рдорджृрд╖्рдЯि (рдм्рд░рд╣्рдордордп рдЬрдЧрдд рджृрд╖्рдЯि) рд╕े рджेрдЦрдиे рдХे рдХाрдмिрд▓ рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं , рддो рдпे рджृрд╢्рдп ‘рдкрд░рдоाрдд्рдоा’ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЕрд░्рдеाрдд рдЕंрдзрдХाрд░ рдоें рд╕ंрд╕ाрд░ рд╣ै рдФрд░ рдк्рд░рдХाрд╢ рдоें рдкрд░рдоाрдд्рдоा। рдЬैрд╕े рд╕ांрдк рд╣ै рддो рд░рд╕्рд╕ी рдирд╣ीं рдФрд░ рд░рд╕्рд╕ी рд╣ै, рддो рд╕ांрдк рдирд╣ीं
    рд╕्рд╡рдпं рдХी рддрд░рдл (рдЖрдд्рдоा рдХी рддрд░рдл) 'рдкीрда' рдФрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ (M/F ) рдХी рддрд░рдл 'рдЖँрдЦ'  рдРрд╖рдгाрдУं рдоें рдЖрд╕рдХ्рддि рдХा рдк्рд░рддीрдХ рд╣ै -рдЗрд╕рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд " рд╕्рд╡рдпं рдХी рддрд░рдл рдЖँрдЦ рдФрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рддрд░рдл рдкीрда " рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдд्рдпाрдЧ рдХी рд╕ूрдЪрдХ рд╣ै !  [рдЕрдкрдиी рддрд░рдл рдкीрда- (Heart рдХी рддрд░рдл рдкीрда)  рдФрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ (Hand= M/F body рдпा Head) рдХी рддрд░рдл рдЖंрдЦ - рдЖрд╕рдХ्рддि рдХी рдк्рд░рддीрдХ рд╣ै।  рдФрд░ рдЗрд╕рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд рд╕्рд╡рдпं рдХी рддрд░рдл рдЖंрдЦ  (Mind is divine Eyes of Atman) рдФрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рддрд░рдл рдкीрда рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдд्рдпाрдЧ рдХी рд╕ूрдЪрдХ рд╣ै। рдпाрдиि рдРрд╖рдгाрдУं рдоें рдЖрд╕рдХ्рддि рдХे рдд्рдпाрдЧ рдХी рд╕ूрдЪрдХ рд╣ै !]
      рдпे рднी рдПрдХ рдЕрдЯрд▓ рд╕рдЪ्рдЪाрдИ рд╣ै рдХि рд╕ंрд╕ाрд░ (M/F рд╡िрд╡िрдзрддा рдкूрд░्рдг рдЬрдЧрдд) рдХрджाрдЪिрдд рдордиुрд╖्рдп рдХो рдирд╣ीं рдмांрдзрддा рдмрд▓्рдХि рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рдХाрдордиा - (рддीрди рдРрд╖рдгाрдПँ) рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдХो рдмांрдзрддी рд╣ै। рдЬैрд╕े рдордиुрд╖्рдп рдХो рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рдирд╣ीं рдмांрдзрддी рдк्рд░рддिрд╖्рдаा (рдиाрдо -рдпрд╢ ) рдХी рддрдорди्рдиा рдЗрд╕े рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рд╕े рдмांрдзрддी рд╣ै। 
    рдЕрдм рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рдорддрд▓рдм рд╣ै рдХि рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдЬाрдЧрдХрд░ рджेрдЦрдиा рдХि рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдоेрд░ा рдХुрдЫ рдирд╣ीं рд╣ै। рдЕрдЧрд░ рдЗрд╕рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд рдордиुрд╖्рдп рдХो рдХिрд╕ी рдФрд░ рдЦ्рдпाрд▓/рдХрд▓्рдкрдиा  (рдпрд╣ M/F рд╢рд░ीрд░, рдЗрд╕ рд╢рд░ीрд░ рдХे рдиाрддे-рд░िрд╢्рддे рдоेрд░े рд╣ैं) рдиे рдкрдХрдб़ा рд╣ुрдЖ рд╣ै, рддो рдЗрд╕े рдЫोрдб़ рджेрдиा। рдЬैрд╕े рдХोрдИ рдордиुрд╖्рдп рд╕्рд╡рдк्рди рдоें рджेрдЦрддा рд╣ै рдХि - рдПрдХ рд╕ुрди्рджрд░ рдорд╣рд▓ рдоें, рд╕ुंрджрд░ рд╕िंрд╣ाрд╕рди рдкрд░ рдмैрдаा рд╣ै, рдЕрдХूрдд рджौрд▓рдд -рдЬाрдпрджाрдж рд╣ै , рдХुрдЯुंрдм-рдХрдмीрд▓ा рдЖрджि рд╣ै, рдХिрди्рддु рд╕ुрдмрд╣ рдоें рдЬाрдЧрдиे рдкрд░ рдЬрдм рдХुрдЫ рдирд╣ीं рджीрдЦрддा। рддрдм рдХ्рдпा рд╡рд╣ рдХрднी рдХрд╣рддा рд╣ै рдХि рдЙрд╕рдиे рд╕्рд╡рдк्рди рдоें рдЬो рдХुрдЫ рджेрдЦा рдеा рдЙрди рд╡рд╕्рддुрдУं рдХा  рдд्рдпाрдЧ рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै ? рдирд╣ीं , рдмрд▓्рдХि рдордиुрд╖्рдп рдХрд╣рддा рд╣ै рдХि рдпे рдЪीрдЬें рдХेрд╡рд▓ рд░ाрддрднрд░ рдХे рд╕्рд╡рдк्рди рдоें рдеीं , рдЕрднी рд╡рд╣ рд╕े рдЬाрдЧ рдЙрдаा рд╣ै- рдЗрд╕рд▓िрдП рд╕рдм рд╕्рд╡рдк्рди рдХी рдЪीрдЬें - рддिрд░ोрд╣िрдд рд╣ो рдЧрдИ рд╣ैं। 
       рдЙрджाрд╣рд░рдг рдХे рддौрд░ рдкрд░ рдЬैрд╕े рдХिрд╕ी рдКँрдЯ рдХे рдкैрд░ рдоें рдмрд╣ुрдд рджेрд░ рддрдХ рд░рд╕्рд╕ी рдмांрдзे рд░рдЦें, рдФрд░ рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдЗрдирдХे рдкैрд░ों рдХी рд░рд╕्рд╕ी рдЦोрд▓ рднी рджें, рддो рд╡े рдЦूँрдЯा рдЫोреЬрдХрд░ рднाрдЧрддे рдирд╣ीं рд╣ै।рдХ्рдпोंрдХि рдпे рд╕рдо्рдоोрд╣िрдд рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं , рдпा рдЗрди्рд╣ें рдпे рдоिрде्рдпा рдн्рд░рдо рдкрдб़ рдЬाрддा рд╣ै,  рдХि рдЗрдирдХे рдкैрд░  рдоें рдЕрдм рднी рд░рд╕्рд╕ी рдмंрдзी рд╣ुрдИ рд╣ै। рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдоाрдпा рд░ूрдкी рдЬрдб़ рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдорди (2H) рдЪेрддрди рдЬीрд╡ (рдЖрдд्рдоा Heart) рдоें рдЖрдкрд╕ рдоें рдЧांрда рдкрдб़ рдЧрдИ рд╣ै।  рд╣ाрд▓ांрдХि рдЗрди рджोрдиों рдоें рдпे рдЧांрда (рд░िрд╢्рддा) рдоिрде्рдпा рд╣ी рд╣ै। (рдХ्рдпोंрдХि рдЬрдб़ рдФрд░ рдЪेрддрди рдХा рдоिрд▓ाрдк рдХрднी рднी рд╕рдд्рдп рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा) рдЬрдб़, рдЬрдб़ (рдирд╢्рд╡рд░) рд╣ी рд░рд╣рддा рд╣ै рдФрд░ рдЪेрддрди, рдЪेрддрди (рдЕрд╡िрдиाрд╢ी) рд╣ी рд░рд╣рддा рд╣ै।
         
        рд╕्рдеैрддिрдХ рдФрд░ рдЧрддिрд╢ीрд▓ (Static and Dynamic ) рдХी рднांрддि рдЗрди рджोрдиों рдХा рд╕्рд╡рднाрд╡ рд╕े рд╣ी рд╡िрд░ोрдз рд╣ोрдиे рдХे рдХाрдг -рдЗрдирдХा рдЕрд░्рдеाрдд рдЬреЬ (рд╢рд░ीрд░ + рдорди) рдФрд░ рдЪेрддрди (рдЖрдд्рдоा) рдХा рд╕ंрдпोрдЧ рд╕рдд्рдп рдирд╣ीं рд╣ै। рдЗрд╕ी рддрд░рд╣ рдЬीрд╡ рдХे рд╣ृрджрдп рдоें рдоोрд╣/ рд╕рдо्рдоोрд╣рди/рдн्рд░рдо  рд░ूрдкी рдорд╣ा-рдЕंрдзрдХाрд░ рдЫा рд░рд╣ा рд╣ै।  рдЕрд░्рдеाрдд рдЬрдм рддрдХ рдпे рдордиुрд╖्рдп рдоाрдпा рд░ूрдкी рдЬрдб़ рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдорди (2H)  рдХे рд╕ाрде рдЕрдкрдиे (3rd' H) рд╕ंрдпोрдЧ рдХो рд╕рдЪ्рдЪा рд╕рдордЭрдХрд░ рд╢рд░ीрд░ (M/F) рд╣ी рдмрди рдмैрдаा рд╣ै,  рдФрд░ рдЗрд╕ рд╢рд░ीрд░ рдХे рд╕ाрде рдЬुрдб़े рд╣ुрдП рд╕рднी рд░िрд╢्рддे-рдиाрддे, рд╕्рдд्рд░ी-рдкुрдд्рд░ , рднाрдИ-рдмрд╣рди ,  рдХुрдЯुंрдм-рдХрдмीрд▓ा, рдЬाрдпрджाрдж, рдорд╣рд▓-рдЬाрдпрджाрдж  рдЖрджि рдХो рдЕрдкрдиी рдорд▓рдХिрдпрдд рд╕рдордЭ рд░рд╣ा рд╣ै, рддрдм рддрдХ рд╡рд╣ рдн्рд░рдордоुрдХ्рдд рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा।  рдпे рдоिрде्рдпा рдн्рд░рдо /рд╕рдо्рдоोрд╣рди рддрднी рджूрд░ рд╣ोрддी рд╣ै, рдЬрдм рдЗрд╕рдХे рд╕рдд्рдпрдоूрд▓ рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ो рдЬाрдП। 
      рдЬैрд╕े рдЬाрд╣िрд░ рддौрд░ рдкрд░ рдкृрде्рд╡ी рд╕े рдЖрдХाрд╢ рдоिрд▓ा рдирдЬрд░ рдЖрддा  рд╣ै, рдордЧрд░ рдЖрдХाрд╢ рдкृрде्рд╡ी рд╕े рдирд╣ीं рдоिрд▓ рдкाрдпा рдХेрд╡рд▓ рдирдЬрд░ рдХा рдзोрдЦा рд╣ी рд╣ै। рдЕрд░्рдеाрдд рдЗрд╕ рдоिрде्рдпा рдЧांрда рдХा рдирдЬрд░ рди рдЖрдиा рд╣ी рдЕрд╡िрдж्рдпा рдпा рдоाрдпा рд╣ै। рдЬрдм рд╕рдж्рдЧुрд░ु рдХी рдЕрдкाрд░ рдХृрдкा рд╕े рдЗрд╕ рдмाрдд рдХा рдкрддा рдЪрд▓ рдЬाрддा рд╣ै рддो рдлिрд░ рдпे рдЧांрда рдирд╣ीं рд░рд╣ рдЬाрддी। рдордиुрд╖्рдп рдХे рдорди рдХा рдЬрдЧрдд рд╕ंрд╕ाрд░ рд╕े рдЧрд╣рд░ा рд╕ंрдмрдз рд╣ै рдоाрдиो рдЬрдЧрдд рдХा рдЬोрдб़ рд╣рдоाрд░ा рдорди рд╣ै рдЬो рд╕рджा рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд▓рдЧा рд░рд╣рдиा рдкрд╕ंрдж рдХрд░рддा рд╣ै
>>>рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдХैрд╕े рджेрдЦा рдЬाрдП рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рдХिрд╖्рдХिंрдзा рдХांрдб рдоें рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ीрд░ाрдордЪрди्рдж्рд░ рдмाрд▓ि рдХी рд░ोрддी рд╣ुрдИ рд╡िрдзрд╡ा рддाрд░ा рдХो рд╕рдордЭाрддे рд╣ैं। рдЗрд╕ рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк рдкрд░ рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕рдЬी рдЪौрдкाрдИ рд▓िрдЦрддे рд╣ैं -
 
рддाрд░ा рдмिрдХрд▓ рджेрдЦि рд░рдШुрд░ाрдпा। рджीрди्рд╣ рдЧ्рдпाрди рд╣рд░ि рд▓ीрди्рд╣ी рдоाрдпा।।
 рдЫिрддि рдЬрд▓ рдкाрд╡рдХ рдЧрдЧрди рд╕рдоीрд░ा। рдкंрдЪ рд░рдЪिрдд рдЕрддि рдЕрдзрдо рд╕рд░ीрд░ा।। 

рдк्рд░рдЧрдЯ рд╕ो рддрдиु рддрд╡ рдЖрдЧे рд╕ोрд╡ा। рдЬीрд╡ рдиिрдд्рдп рдХेрд╣ि рд▓рдЧि рддुрдо्рд╣ рд░ोрд╡ा॥
рдЙрдкрдЬा рдЧ्рдпाрди рдЪрд░рди рддрдм рд▓ाрдЧी। рд▓ीрди्рд╣ेрд╕ि рдкрд░рдо рднрдЧрддि рдмрд░ рдоाрдЧी॥3॥

рддाрд░ा рдХो рд╡्рдпाрдХुрд▓ рджेрдЦрдХрд░ рд╢्рд░ीрд░рдШुрдиाрдердЬी рдиे рдЙрд╕े рдЬ्рдЮाрди рджिрдпा рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рдоाрдпा (рдЕрдЬ्рдЮाрди) рд╣рд░ рд▓ी। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा - рдкृрде्рд╡ी, рдЬрд▓, рдЕрдЧ्рдиि, рд╡ाрдпु рдФрд░ рдЖрдХाрд╢ рдЗрди рдкांрдЪ рддрдд्рд╡ों рд╕े рдпрд╣ рд╢рд░ीрд░ рд░рдЪा рдЧрдпा рд╣ै।  рд╡рд╣ рд╢рд░ीрд░ рддो рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рддुрдо्рд╣ाрд░े рд╕ाрдордиे рд╕ोрдпा рд╣ुрдЖ рд╣ै рдФрд░ рдЬीрд╡ рдиिрдд्рдп рд╣ै। рдлिрд░ рддुрдо рдХिрд╕рдХे рд▓िрдП рд░ो рд░рд╣ी рд╣ो? рдХ्рдпा рдЗрд╕рдоें рд╕े рдЖрдд्рдоा рдиिрдХрд▓ рдЬाрдиे рдкрд░ рдЗрд╕рдХो рд░рдЦ рд╕рдХрддी рдеी?  рдЬрдм рдЬ्рдЮाрди рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ो рдЧрдпा, рддрдм рд╡рд╣ рднрдЧрд╡ाрди्‌ рдХे рдЪрд░рдгों рд▓рдЧी рдФрд░ рдЙрд╕рдиे рдкрд░рдо рднрдХ्рддि рдХा рд╡рд░ рдоाँрдЧ рд▓िрдпा॥3॥

>>>рдпрджि рдХ्рд╖िрддि,рдЬрд▓,рдкाрд╡рдХ,рдЧрдЧрди,рд╕рдоीрд░ा, рдкंрдЪ рд░рдЪिрдд рдЕрдзрдо рд╢рд░ीрд░ा… рдордиाрд╡ рдХी рджेрд╣ рдЗрди рдкाँрдЪ рддрдд्рд╡ों рд╕े рдоिрд▓рдХрд░ рдмрдирддी рд╣ै рдФрд░ рдЗрди्рд╣ी рдкंрдЪ рддрдд्рд╡ों рдоें рдоिрд▓ (рд╡िрд▓ीрди) рдЬाрддी рд╣ै। рдЖрдд्рдоा рдЕрдорд░ рд╣ै, рддो рдоृрдд्рдпु рдХिрд╕рдХी рд╣ोрддी рд╣ै?
 рд╢्рд░ीрд░ाрдо рдиे рддाрд░ा рдХो рд╕рдордЭाрдпा рдХि рдпрд╣ рдЬो рд╢рд░ीрд░ рдиिрд╖्рдк्рд░ाрдг рддुрдо्рд╣ाрд░े рд╕ाрдордиे рдкрдб़ा рд╣ै рдпрд╣ рдЗрд╕рдХे рдкूрд░्рд╡ рддुрдо्рд╣ाрд░े рдкрддि рдХा рдеा। рд╢рд░ीрд░ рдХा рдЕंрдд рд╣ोрдиे рдкрд░ рдкांрдЪों рддрдд्рд╡ рдЕрдкрдиा рд╣िрд╕्рд╕ा рд▓े рдЬाрддे рд╣ैं, рдоृрдд्рдпु рдЬीрд╡ рдХे рд╢рд░ीрд░ рдХी рд╣ोрддी рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕рдХे рднीрддрд░ рдЬो рдЖрдд्рдоा рд╣ै рд╡рд╣ рдХрднी рдирд╣ीं рдорд░рддी। рдЗрд╕ рдкूрд░े рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк рд╕े рд╣рдо рдпрд╣ рд╕рдордЭें рдХि - рдпрд╣ рд╕ंрд╕ाрд░ рд╣рдоें рдЙрд╕рдХी рд╕рдордЭ рдХे рдХाрд░рдг рдЕрдЪ्рдЫा рдпा рдмुрд░ा рд▓рдЧрддा рд╣ै। рдЬрдЧрдд рдХो рдпрджि рд╣рдо рд╢्рд░ीрд░ाрдо рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рджेрдЦें, рдЬ्рдЮाрдирдордпी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рджेрдЦें рддो - рдпрд╣ рд╕рдордЭ рдоें рдЖрдпेрдЧा рдХि рдЬो рдХुрдЫ рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдорди рдЗрди्рдж्рд░िрдпрдЧोрдЪрд░ рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै, рдЙрд╕рдХा рдЬрди्рдо рд╕рдордп рдоें, рдХाрд▓ рдоें рд╣ुрдЖ рд╣ै рд╡рд╣ рдирд╢्рд╡рд░ рд╣ै -  рддो рдЬो рдЖрдпा рд╣ै рд╡рд╣ рдЬाрдПрдЧा। 
      рд╣рдо рдмाрд░-рдмाрд░ рдпрд╣ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╣рдо рд╢рд░ीрд░ рдирд╣ीं рдЖрдд्рдоा рд╣ैं, рдЬो рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдЪैрддрди्рдп рд╣ै। рдЖрдд्рдоा рдХा рдХोрдИ рд╡рд░्рдг рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рд╡рд╣ рдм्рд░ाрд╣्рдордг рдХ्рд╖рдд्рд░िрдп, рд╡ैрд╢्рдп рдФрд░ рд╢ूрдж्рд░ рдирд╣ीं рд╣ोрддी। рд╡рд╣ рддो рдЪैрддрди्рдп рд╢рдХ्рддि рдоाрдд्рд░ рд╣ै, рдЬो рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдЬीрд╡ों рдоें рд╕рдоाрди рд░ूрдк рд╕े рд╡्рдпाрдк्рдд рд╣ै। рди рдЗрд╕рдХी рдХोрдИ рдЬाрддि рд╣ोрддी рд╣ै рдФрд░ рди рд╣ी рд▓िंрдЧ рд╣ोрддा рд╣ै। рдпे рдЪाрд░ рдЖрд╢्рд░рдо-рдм्рд░рд╣्рдордЪрд░्рдп, рдЧृрд╣рд╕्рде, рд╡ाрдирдк्рд░рд╕्рде рдФрд░ рд╕ंрди्рдпाрд╕ рд╡ाрд▓ी рднी рдирд╣ीं рд╣ै। рдЖрдд्рдоा рди рдХрд░्рддा рд╣ै, рди рднोрдХ्рддा рд╣ै, рди рд╣ी рднोрдЧ्рдп рд╡िрд╖рдп рд╣ै। рдЗрди рддीрдиों рд╕े рдкрд░े рдЕрд╕ंрдЧ, рдиिрд░ाрдХाрд░ рдФрд░ рд╕ाрдХ्рд╖ी рдоाрдд्рд░ рд╣ै।           рд╕рднी рд▓ोрдЧ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдпрд╣ рдШोрд░ рдХрд▓िрдпुрдЧ рд╣ै, рдЗрд╕рдоें рддो рдоुрдХ्рддि рд╣ो рд╣ी рдирд╣ीं рд╕рдХрддी। рдЖрдЪाрд░्рдп рдЕрд╖्рдЯाрд╡рдХ्рд░ рдмрдб़ी рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдпрд╣ рд╕рдм рдмрдХрд╡ाрд╕ рд╣ै। рдЕрдЧрд░ рддुрдо рдЕрдкрдиे рдХो рдЪैрддрди्рдп рдоें рд╕्рдеिрд░ рдХрд░ рд▓ेрддे рд╣ो, рдЖрдд्рдорд╕्рде (рд╕्рд╡ाрдоी рдЖрдд्рдорд╕्рдеाрдирди्рдж?) рд╣ो рдЬाрддे рд╣ो  рддो рдЕрднी рдоुрдХ्рдд рд╣ो рд╕рдХрддे рд╣ो। рдЬैрд╕े рджीрдкрдХ рдЬрд▓рддे рд╣ी рдЕंрдзेрд░ा рдЧाрдпрдм рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдЙрд╕ी рддрд░рд╣ рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдХे рдк्рд░рдХाрд╢ рд╕े рдЕрдЬ्рдЮाрди рд░ूрдкी рдЕंрдзрдХाрд░ рдЧाрдпрдм рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЕрдЬ्рдЮाрди рдоिрдЯрддे рд╣ी рдЬीрд╡ рдХी рд╕рднी рдн्рд░ांрддिрдпां рдоिрдЯ рдЬाрддी рд╣ैं। рдЖрдд्рдоा рдЪैрддрди्рдп рд╣ै, рдиिрдд्рдп рдоुрдХ्рдд рд╣ै, рд╕рд░्рд╡рдд्рд░ рд╡्рдпाрдкрдХ рд╣ै। рд╡рд╣ рдХिрд╕ी рдмंрдзрди рдоें рдмंрдзी рдирд╣ीं рд╣ै। рд╢рд░ीрд░ рд╕ीрдоिрдд рд╣ै। рдЖрдд्рдоा рдХिрд╕ी рдПрдХ рд╢рд░ीрд░ рдпा рдорди рдоें рдмंрдзी рдирд╣ीं рд╣ै। рд╕ाрд░ी рднिрди्рдирддा рд╢рд░ीрд░ рдЧрдд рд╣ै। рдЖрдд्рдоा рдХा рдХोрдИ рд░ूрдк рдирд╣ीं рд╣ै, рд╡рд╣ рдиिрд░ाрдХाрд░ рд╣ै, рдЙрд╕ी рдиिрд░ाрдХाрд░ рдХा рд░ूрдк рд╕ृрд╖्рдЯि рд╣ै। рдЖрдХाрд░ рдмрдирддे рд╣ैं, рдмिрдЧрдб़рддे рд╣ैं, рдХिंрддु рдоूрд▓ рддрдд्рд╡ рд╡рд╣ी рд░рд╣рддा рд╣ै। рд╕ोрдиे рд╕े рд╡िрднिрди्рди рдЖрднूрд╖рдг рдмрдирддे рд╣ैं, рдмिрдЧрдб़рддे рд╣ैं, рдХिंрддु рдоूрд▓ рддрдд्рд╡ рд╕ोрдиा рд╡рд╣ी рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рд╕े рд╣рдо рдХрд╣ рд╕рдХрддे рд╣ैं, рдЖрдд्рдоा рд╣ी рд╕рдд्рдп рд╣ै। рдЖрдд्рдоा рд╣ी рдкुрд░ाрддрди рд╣ै, рдЖрдд्рдоा рд╣ी рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдФрд░ рд╕рдиाрддрди рд╣ै।

рдпрджि рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдХрдг-рдХрдг рдоें рдЗрди्рдж्рд░िрдпाрддीрдд рдкрд░рдоाрдд्рдоा рджेрдЦрдиे рд▓рдЧें, рддो рдлिрд░ рдЬрдм рд╣рдоें рдЕрдкрдиों рд╕े рдмिрдЫреЬрдиा рдкрдб़े ; рдпा рдХрднी рдЕрдкрдиों рд╕े (рдиाрддे рд░िрд╢्рддों- рдкुрдд्рд░-рдкрдд्рдиी, рднाрдИ -рдмрд╣рди, рдоिрдд्рд░ рдЖрджि рд╕े ) рдзोрдЦा рдЦाрдиा рдкрдб़े;  рддрдм рд╣рдо рджुрдЦ рдХो рдЕрд▓рдЧ рдвंрдЧ рд╕े рд▓ेрдиे рд▓рдЧेंрдЧे।  рдХ्рдпोंрдХि рдЬрдЧрдд рдХे рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдиिрд░्рдгрдп рдоें рдоाँ рдХाрд▓ी (рдпा рдоाँ рд╕ाрд░рджा) рд╣ी рд╕рдоाрдпी рд╣ुрдИ  рд╣ै। рдЙрд╕े рдЬिрддрдиा рджेрдиा рдеा, рдЙрд╕рдиे рджिрдпा рдФрд░ рдЬिрддрдиा рд▓ेрдиा рдеा рд▓े рд▓िрдпा। рдлिрд░ рдХिрд╕ рдмाрдд рдХा рд╢ोрдХ рдХрд░ें, рдХ्рдпों рджुрдЦ рдордиाрдПं। рд╣рдо рдЙрд╕рдХे рдкुрдд्рд░ рд╣ैं , рдЙрд╕рдХे рдЕंрд╢ -рд╣िрд╕्рд╕े рд╣ैं рдЙрд╕ी рдХी рддрд░рд╣ рдк्рд░рд╕рди्рди рд░рд╣ें।

>>>ЁЯХКЁЯП╣ рдоैं рдХिрддрдиा 'рдЕрдпोрдЧ्рдп ' рдеा ! (рдЕрдкрдиे рдХो рдХेрд╡рд▓ рджेрд╣ рд╣ी рд╕рдордЭрддा рдеा ?) , рдкрд░ рдЖрдкрдХी рдХृрдкा рдиे (рдЕрд░्рдеाрдд рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж -рдХैрдк्рдЯрди рд╕ेрд╡िрдпрд░ рд╡ेрджाрди्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ -рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдХे рдЖрджрд░्рд╢ рд╡ाрдХ्рдп Be and Make рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ 3H рд╡िрдХाрд╕ рдХे 5 рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХे рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдиे рдЕрдиुрд╕ाрд░ 'рдоुрдЭे' (рдЗрд╕ рдХुрдо्рдн рдХो) рдХिрддрдиा рдпोрдЧ्рдп рдмрдиा рджिрдпा! рдЗрд╕рд▓िрдпे рднрдЧрд╡ाрди् рдХी рдХृрдкा рдХी рдУрд░ рджेрдЦो- рд╣рдо рдЬो рдХुрдЫ рдмрдиे рд╣ैं, рдЕрдкрдиी рдмुрдж्рдзि, рдмрд▓, рд╡िрдж्рдпा, рдпोрдЧ्рдпрддा, рд╕ाрдорд░्рде्рдп рд╕े рдирд╣ीं рдмрдиे рд╣ैं। рдЬрд╣ाँ рдорди рдоें рдЕрдкрдиी рдмुрдж्рдзि, рдмрд▓ рдЖрджि рд╕े рдмрдирдиे рдХी рдмाрдд рдЖрдпी, рд╡рд╣ीं рдЕрднिрдоाрди рдЖрддा рд╣ै рдХि рд╣рдордиे рдРрд╕ा рдХिрдпा, рд╣рдордиे рд╡ैрд╕ा рдХिрдпा। рдЗрд╕ рдЕрднिрдоाрди рд╕े рдмрдЪрдиे рдХे рд▓िрдпे рднрдЧрд╡ाрди рдХो рдкुрдХाрд░ो। рдЕрдкрдиे рдмрд▓ рд╕े рдирд╣ीं рдмрдЪ рд╕рдХрддे, рдк्рд░рдд्рдпुрдд рднрдЧрд╡ाрди् рдХी рдХृрдкा рд╕े рд╣ी рдмрдЪ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдХोрдИ рдХрд╖्рдЯ рдЖрдпे рддो рд░ोрдХрд░, рд╕рдм рддрд░рдл рд╕े рдиिрд░ाрд╢ рд╣ोрдХрд░, рдПрдХाрди्рдд рдоें рд╣рджрдп рд╕े рднрдЧрд╡ाрди् рдХो рдкुрдХाрд░ो рдФрд░ рдЙрдирдХी рдХृрдкा рдХे рднрд░ोрд╕े рдиिрд╢्рдЪिрди्рдд рд╣ो рдЬाрдУ । рднрдЧрд╡ाрди् рдХा рдиाрдо рдЬрдкрддे рд╣ुрдП рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдХрд░рддे рд░рд╣ो рдХि 'рд╣े рдиाрде! рдоैं рдЖрдкрдХो рднूрд▓ूँ рдирд╣ीं' ।

 "рд╣рд░ि рд╕्рдоृрддिः  рд╕рд░्рд╡ рд╡िрдкрдж рд╡िрдоोрдХ्рд╖рдгं "

(рд╢्рд░ीрдордж्рднाрдЧрд╡рдд рео । резреж । релрел ) рдн

рднрдЧрд╡ाрди (рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг) рдХी рд╕्рдоृрддि рд╕рдорд╕्рдд рд╡िрдкрдд्рддिрдпों рд╕े рдоुрдХ्рдд рдХрд░ рджेрддी рд╣ै ।। рднрдЧрд╡ाрди् рдХा рд╕рддрдд рд╕्рдорд░рдг рдЕрд░्рдеाрдд рднрдЧрд╡ाрди्‌ рдХो рдпाрдж рдХрд░рдиे рд╕े рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд╡िрдкрдд्рддिрдпों рдХा рдиाрд╢ рд╣ोрддा рд╣ै, рд╕рдм рдкाрдк рдирд╖्рдЯ рд╣ोрддे рд╣ैं, рд╕рдм рд╡िрд▓рдХ्рд╖рдг рджैрд╡ी рд╢рдХ्рддिрдпाँ рдкैрджा рд╣ोрддी рд╣ैं ! рднрдЧрд╡ाрди्‌ рдХी рд╡िрд╕्рдоृрддि рдорд╣ाрди् рдкрддрди рдХрд░рдиेрд╡ाрд▓ी рд╣ै ।

"LORD рдаाрдХुрд░рджेрд╡ " рдпा рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рдХा рд╕рддрдд рд╕्рдорд░рдг рдЕрд░्рдеाрдд '8 рдкрд╣рд░ 64 рдШреЬी' рд╕्рдорд░рдг рд╕рдорд╕्рдд рдХрд╖्рдЯों рд╕े рдоुрдХ्рдд рдХрд░ рджेрддा рд╣ै 

 I am not this 'I' Consciousness of Pot (M/F) but as a Consciousness, I am 'He' the LORD Sri Ramakrishna, but still being forced by Maa Kali to live in this (MF) Pot - I am His - Servant and son of Ma Sarda, Brother of Swami Vivekananda!  

рдЬीрд╡ рджृрд╖्рдЯि рд╕े (рдИрд╢्рд╡рд░рдХोрдЯि рдХा -рд╡िрд╖्рдгु рдХोрдЯि ) рдХा рдЕंрд╢ рд╣ूँ। рдФрд░ рдЖрдд्рдорджृрд╖्рдЯि рд╕े рдоैं рд╡рд╣ी рд╣ूँ! рдЬрд▓ рдоें рдХुрдо्рдн рд╣ै - рдХुрдо्рдн рдоें рдЬрд▓ рд╣ै ! рдХिрди्рддु рдоैं рдпрд╣ рдХुрдо्рдн (Pot-рд╕ुрд░ाрд╣ी рдпा рдШреЬा) рдХी рдпрд╣ 'рдоैं' (M/F) рдЪेрддрдиा рдирд╣ीं рд╣ूं, рдмрд▓्рдХि рдПрдХ рдЪेрддрдиा рдХे рд░ूрдк рдоें, рдоैं 'рд╡рд╣' рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдЪैрддрди्рдп реР рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╣ूं, рд▓ेрдХिрди рдлिрд░ рднी рдоां рдХाрд▓ी рдж्рд╡ाрд░ा рдоुрдЭे рдЬрдм рддрдХ рдЗрд╕ рд╢рд░ीрд░ -(M/F) рдкॉрдЯ рдоें рд░рд╣рдиे рдХे рд▓िрдП рдордЬрдмूрд░ рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै, рдЬрдм рдЕрдкрдиे рдХो рдоैं рджेрд╣ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рджेрдЦрддा рддो рдоैं рдаाрдХुрд░ рдХा рджाрд╕ рд╣ूँ , рдоाँ рд╕ाрд░рджा рджेрд╡ी рдХा рдкुрдд्рд░ рд╣ूँ рдФрд░ рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдХा рдЕрдиुрдЬ рд╣ूँ ! 

 рдХाрд░्рддिрдХ рдкूрд░्рдгिрдоा рд╡ाрд▓े рджिрди рд╕ोрдирдкुрд░ рдоें рдЧрдЬेंрдж्рд░ (рд╣ाрдеी-рдорддрд╡ाрд▓ा рдорди ?) рдХो рдЧ्рд░ाрд╣ (рдордЧрд░рдордЪ्рдЫ-рд╡िрд╖рдпों рдоें рдЖрд╕рдХ्рддि) рд╕े рд╕ैрдХреЬो рд╕ाрд▓ों рд╕े рдЪрд▓ी рдЖ рд░рд╣ी рдпुрдж्рдз рд╕े рдоुрдХ्рддि рдоिрд▓ी рдеी।

>>>рднрдЬрди~ "рд╣े рдЧोрд╡िंрдж рд░ाрдЦो рд╢рд░рдг" - "рдЧрдЬ рдФрд░ рдЧ्рд░ाрд╣ рдк्рд░рд╕ंрдЧ"- рд╕ूрд░рд╕ाрдЧрд░ 

рд╣े рдЧोрд╡िрди्рдж рд╣े рдЧोрдкाрд▓ рдЕрдм рддो рдЬीрд╡рди рд╣ाрд░े ।

рдЕрдм рддो рдЬीрд╡рди рд╣ाрд░े, рдк्рд░рднु рд╢рд░рдг рд╣ैं рддिрд╣ाрд░े ॥

рд╣े рдЧोрд╡िрди्рдж рд╣े рдЧोрдкाрд▓ рдЕрдм рддो рдЬीрд╡рди рд╣ाрд░े... рд╣े рдЧोрд╡िंрдж ॥

рдиीрд░ рдкिрд╡рди рд╣ेрддु рдЧрдпो рд╕िрди्рдзू рдХे рдХिрдиाрд░े,

рд╕िрди्рдзु рдмीрдЪ рдмрд╕рдд рдЧ्рд░ाрд╣ рдЪрд░рдг рдзрд░ि рдкрдЫाрд░े,

рд╣े рдЧोрд╡िрди्рдж рд╣े рдЧोрдкाрд▓ рдЕрдм рддो рдЬीрд╡рди рд╣ाрд░े ॥

рдЪाрд░ рдкрд╣рд░ рдпुрдж्рдз рднрдпो рд▓े рдЧрдпो рдордЭрдзाрд░े,

рдиाрдХ рдХाрди рдбूрдмрди рд▓ाрдЧे рдХृрд╖्рдг рдХो рдкुрдХाрд░े,

рд╣े рдЧोрд╡िрди्рдж рд╣े рдЧोрдкाрд▓ рдЕрдм рддो рдЬीрд╡рди рд╣ाрд░े ॥

рдж्рд╡ाрд░िрдХा рдоें рд╢рдм्рдж рдЧрдпो рд╢ोрд░ рднрдпो рдж्рд╡ाрд░े,

рд╢ंрдЦ рдЪрдХ्рд░ рдЧрджा рдкрдж्рдо рдЧрд░ुреЬ рддрдЬि рд╕िрдзाрд░े,

рд╣े рдЧोрд╡िрди्рдж рд╣े рдЧोрдкाрд▓ рдЕрдм рддो рдЬीрд╡рди рд╣ाрд░े ॥

рд╕ूрд░ рдХрд╣े рд╢्рдпाрдо рд╕ुрдиो рд╢рд░рдг рд╣ैं рддिрд╣ाрд░े,

рдЕрдмрдХी рдмेрд░ рдкाрд░ рдХрд░ो рдирди्рдж рдХे рджुрд▓ाрд░े,

рд╣े рдЧोрд╡िрди्рдж рд╣े рдЧोрдкाрд▓ рдЕрдм рддो рдЬीрд╡рди рд╣ाрд░े ॥

॥ реР рдирдоो рднрдЧрд╡рддे рд╡ाрд╕ुрджेрд╡ाрдп ॥

8 рдкрд╣рд░ 64 рдШреЬी : 

рдЖрда рдкрд╣рд░ рдЪौрд╕рда рдШреЬी, рд▓ाрдЧी рд░рд╣े рдЕрдиुрд░ाрдЧ। 

рд╣िрд░рджै рдкрд▓рдХ рди рдмिрд╕рд░े, рддрдм рд╕ांрдЪा рдмैрд░ाрдЧ॥

рдк्рд░рд╣рд░ (рдкрд╣рд░) - рд╣िрди्рджी рдХा 'рдкрд╣рд░' рд╢рдм्рдж  рд╕ंрд╕्рдХृрдд рдХे рдк्рд░рд╣рд░ी рд╢рдм्рдж рдХा рд╣ी рдПрдХ рд░ूрдкांрддрд░ рд╣ै। рд╕ंрд╕्рдХृрдд рдХे рдк्рд░рд╣рд░ी рд╢рдм्рдж рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рд╣िрди्рджी рдоें 'рдкрд╣рд░ेрджाрд░ी ' рдпा  'рдкрд╣рд░ा рджेрдиे' рдХे рд╕рдо्рдмंрдз рдоें рднी рдк्рд░рдпोрдЧ рд╣ोрддा рд╣ै। рд░ाрдЬाрдУं рдХे рд╕рдордп рдоें рдПрдХ рдк्рд░рд╣рд░  рдк्рд░рд╣рд░िрдпों рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдмाрд░ рдХा рдХाрд░्рдп-рдХाрд▓ рд╣ोрддा рдеा (рд╣рд░ рдк्рд░рд╣рд░ рдоें рдж्рд╡ाрд░рдкाрд▓ рдмрджрд▓ा рдЬाрддा рдеा-рдпाрдиि 'Guard Duty' рдмрджрд▓ा рдЬाрддा рдеा।)

рдЖрда рдк्рд░рд╣рд░ рдХे рдиाрдо : рджिрди рдХे рдЪाрд░ рдк्рд░рд╣рд░- 1.рдкूрд░्рд╡ाрди्рд╣, 2.рдордз्рдпाрди्рд╣, 3.рдЕрдкрд░ाрди्рд╣ рдФрд░ 4.рд╕ाрдпंрдХाрд▓। рд░ाрдд рдХे рдЪाрд░ рдк्рд░рд╣рд░- 5.рдк्рд░рджोрд╖, 6.рдиिрд╢िрде, 7.рдд्рд░िрдпाрдоा рдПрд╡ं 8.рдЙрд╖ा। рддрдд्рд╡рджрд░्рд╢ी рдоुрдиिрдпों рдиे  'рд╕ूрд░्рдп рдФрд░ рддाрд░ों рд╕े рд░рд╣िрдд рджिрди-рд░ाрдд рдХी рд╕ंрдзि рдХो рд╕ंрдз्рдпाрдХाрд▓ рдоाрдиा рд╣ै।

>>> рдм्рд░рд╣्рдо рдоुрд╣ूрд░्рдд >

рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै ‘рдЬ्рдЮाрди’ рдФрд░ рдоुрд╣ूрд░्рдд рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै ‘рд╕рдордп-рдЕрд╡рдзि’। рдм्рд░рд╣्рдо рдЕрд░्рдеाрдд рдЬिрд╕рд╕े рд╕рдмрдХुрдЫ рдиिрдХрд▓ा рд╣ै, рд╕्рдеिрдд рд╣ै рдФрд░ рд▓ीрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै - рдЙрд╕ рдм्рд░рд╣्рдо рд╕े рдЖрдд्рдоा। рдЖрдд्рдоा рд╕े рдЬрдЧрдд рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рд╣ुрдИ।  рдпрд╣ рдЖрдд्рдоा рдПрдХ рдХाрд▓ рдФрд░ рд╕्рдеाрди рдоें рдпा рд╣рд░ рдХाрд▓ рдФрд░ рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдПрдХ рд╕ाрде (рдпुрдЧрдкрдд) рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै।  рдЬ्рдЮाрди (рд╕рдд्рдпं -рдЕрдирди्рддं) рдХो рд╕рдордЭрдиे рдХे рд▓िрдП рдм्рд░рд╣्рдо рдоुрд╣ूрд░्рдд, рд╕рдмрд╕े рд╕рд╣ी рд╕рдордп рд╣ै। рдм्рд░рд╣्рдо рдоुрд╣ूрд░्рдд рд╕ूрд░्рдпोрджрдп рд╕े рд▓рдЧрднрдЧ рджो рдШंрдЯे рдкूрд░्рд╡ рд╣ोрддा рд╣ै। рдпрд╣ рд╕рдордп рдпोрдЧ рд╕ाрдзрдиा рдФрд░ рдз्рдпाрди рд▓рдЧाрдиे рдХे рд▓िрдпे рд╕рд░्рд╡ोрдд्рддрдо рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै। рдПрдХ рдоुрд╣ूрд░्рдд рджो рдШрдб़ी рдпा рд▓рдЧрднрдЧ 48 рдоिрдирдЯ рдХे рдмрд░ाрдмрд░ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЕрдоृрдд рдХाрд▓ /рдЬीрд╡ рдоुрд╣ूрд░्рдд рдФрд░ рдм्рд░рд╣्рдо рдоुрд╣ूрд░्рдд (рдХुрдо्рдн рд╕्рдиाрди рдХा рдорд╣ेрди्рдж्рд░ рдпोрдЧ) рдмрд╣ुрдд рд╢्рд░ेрд╖्рда рд╣ोрддे рд╣ैं।  

>>рдм्рд░рд╣्рдо рдоुрд╣ूрд░्рдд рдоें рдЬाрдЧрдиे рдХे рдЪрдордд्рдХाрд░ी рд▓ाрдн :  рдм्рд░рд╣्рдо рдоुрд╣ूрд░्рдд рдоें рддрдо рдФрд░ рд░рдЬो рдЧुрдг рдХी рдоाрдд्рд░ा рдмрд╣ुрдд рдХрдо рд╣ोрддी рд╣ैं। рдЗрд╕ рд╕рдордп рд╕рдд्рд╡рдЧुрдг рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рдЕрдзिрдХ рд╣ोрддा рд╣ैं рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕ рдХाрд▓ рдоें рдмुрд░े рдоाрдирд╕िрдХ рд╡िрдЪाрд░ рднी рд╕ाрдд्рд╡िрдХ рдФрд░ рд╢ांрдд рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं। рдЖрдпुрд░्рд╡ेрдж рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЗрд╕ рд╕рдордп рдоें рдмрд╣рдиे рд╡ाрд▓ी рд╡ाрдпु рдЪрди्рдж्рд░рдоा рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдЕрдоृрдд рдХрдгों рд╕े рдпुрдХ्рдд рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╣рдоाрд░े рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдХे рд▓िрдП рдЕрдоृрдд рддुрд▓्рдп рд╣ोрддी рд╣ै। рдпрд╣ рд╡ीрд░рд╡ाрдпु рдХрд╣рд▓ाрддी рд╣ैं। рдЗрд╕ рд╕рдордп рдн्рд░рдордг рдХрд░рдиे рд╕े рд╢рд░ीрд░ рдоें рд╢рдХ्рддि рдХा рд╕ंрдЪाрд░ рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рд╢рд░ीрд░ рдХांрддिрдпुрдХ्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।

рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдоें рдм्рд░рд╣्рдордоुрд╣ूрд░्рдд рдоें рдЙрдардиे рдХी рдмрдб़ी рдорд╣рдд्рддा рд╣ै। рдордиु рдорд╣ाрд░ाрдЬ рдиे рдХрд╣ा рд╣ै -

рдм्рд░ाрд╣्рдоे рдоुрд╣ूрд░्рддे рдмुрдж्рдз्рдпेрдд, рдзрд░्рдоाрд░्рдеौ рдЪाрдиुрдЪिрди्рддрдпेрдд।   

рдм्рд░ाрд╣्рдоे рдоुрд╣ूрд░्рддे рдпा рдиिрдж्рд░ा рд╕ा рдкुрдг्рдпрдХ्рд╖рдпрдХाрд░िрдгी।।  

рдм्рд░ाрд╣्рдо рдоुрд╣ूрд░्рдд рдоें рдк्рд░рдмुрдж्рдз рд╣ोрдХрд░, рдзрд░्рдо рдФрд░ рдЕрд░्рде рдХा рдЪिंрддрди рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдм्рд░ाрд╣्рдордоुрд╣ूрд░्рдд рдХी рдиिрдж्рд░ा рдкुрдг्рдпों рдХा рдиाрд╢ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рд╣ै।

рд╡рд░्рдгं рдХीрд░्рддिं рдорддिं рд▓рдХ्рд╖्рдоीं рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдпрдоाрдпुрд╢्рдЪ рд╡िрджрди्рддि।

рдм्рд░ाрд╣्рдоे рдоुрд╣ूрд░्рддे рд╕ंрдЬाрдЧ्рд░рдЪ्рдЫि рд╡ा рдкंрдХрдЬ рдпрдеा॥

рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдм्рд░рд╣्рдо рдоुрд╣ूрд░्рдд рдоें рдЙрдардиे рд╕े рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рд╕ुंрджрд░рддा, рдзрдирд▓рдХ्рд╖्рдоी, рдмुрдж्рдзि, рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдФрд░ рд▓ंрдмी рдЖрдпु рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै। рд░ोрдЬ рд╕ुрдмрд╣ рдЬрд▓्рджी рдЬाрдЧрдиे рд╡ाрд▓े рд▓ोрдЧों рдХा рд╢рд░ीрд░ рдХрдорд▓ рдХी рддрд░рд╣ рд╕ुंрджрд░ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।

========

рдЕрдкрдиे рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдЕрд╡рддाрд░ рдоें рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рдиे рдХрд╣ा рдеा -  "Abandoning all duties, take refuge in Me alone: I will liberate thee from all sins; grieve not."

рд╕рд░्рд╡рдзрд░्рдоाрди्рдкрд░िрдд्рдпрдЬ्рдп рдоाрдоेрдХं рд╢рд░рдгं рд╡्рд░рдЬ।

рдЕрд╣ं рдд्рд╡ा рд╕рд░्рд╡рдкाрдкेрдн्рдпो рдоोрдХ्рд╖рдпिрд╖्рдпाрдоि рдоा рд╢ुрдЪः।।18.66।।

।।18.66।। рд╕рдм рдзрд░्рдоों (рдХрд░्рддрд╡्рдпों) рдХा рдкрд░िрдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдХे рддुрдо рдПрдХ рдоेрд░ी рд╣ी рд╢рд░рдг рдоें рдЖрдУ, рдоैं рддुрдо्рд╣ें рд╕рдорд╕्рдд рдкाрдкों рд╕े рдоुрдХ्рдд рдХрд░ рджूँрдЧा, рддुрдо рд╢ोрдХ рдордд рдХрд░ो।।
 рд╢्рд░ी рд░ाрдоाрдиुрдЬाрдЪाрд░्рдп рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдЧीрддा рдХा рдпрд╣ рдЪрд░рдо рд╢्рд▓ोрдХ рд╣ै। рдзрд░्рдо рд╢рдм्рдж рд╣िрди्рджू рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХा рд╣ृрджрдп рд╣ै। рд╡िрднिрди्рди рд╕рди्рджрд░्рднों рдоें рдЗрд╕ рд╢рдм्рдж рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрди्рд╣ीं рд╡िрд╢ेрд╖ рдЕрднिрдк्рд░ाрдпों рд╕े рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдпрд╣ी рдХाрд░рдг рд╣ै рдХि рднाрд░рддрд╡рд░्рд╖ рдХे рдиिрд╡ाрд╕िрдпों рдиे рдЗрд╕ рдкрд╡िрдд्рд░ рднूрдоि рдХी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рд╕рдо्рдкрджा рдХा рдЖрдирди्рдж рдЙрдкрднोрдЧ рдХिрдпा рдФрд░ рдпрд╣ाँ рдХे рдзрд░्рдо рдХो рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо рдХी рд╕ंрдЬ्рдЮा рдк्рд░рджाрди рдХी। 
 рдзрд░्рдо рд╢рдм्рдж рдХी рд╕рд░рд▓ рдФрд░ рд╕ंрдХ्рд╖िрдк्рдд рдкрд░िрднाрд╖ा рд╣ै рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХा рдиिрдпрдо। рдХिрд╕ी рд╡рд╕्рддु рдХा рд╡рд╣ рдЧुрдг рдЬिрд╕рдХे рдХाрд░рдг рд╡рд╕्рддु рдХा рд╡рд╕्рддुрдд्рд╡ рд╕िрдж्рдз рд╣ोрддा рд╣ै рдЕрди्рдпрдеा рдирд╣ीं, рд╡рд╣ рдЧुрдг рдЙрд╕ рд╡рд╕्рддु рдХा рдзрд░्рдо рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै।  рдЙрд╖्рдгрддा рдХे рдХाрд░рдг рдЕрдЧ्рдиि рдХा рдЕрдЧ्рдиिрдд्рд╡ рд╕िрдж्рдз рд╣ोрддा рд╣ै, рдЙрд╖्рдгрддा рдХे рдЕрднाрд╡ рдоें рдирд╣ीं।  рдЗрд╕рд▓िрдП рдЕрдЧ्рдиि рдХा рдзрд░्рдо рдЙрд╖्рдгрддा рд╣ै। рд╢ीрддрд▓ рдЕрдЧ्рдиि рд╕े рдЕрднी рд╣рдоाрд░ा рдкрд░िрдЪрдп рд╣ोрдиा рд╢ेрд╖ рд╣ै।  рдордзुрд░рддा рдЪीрдиी рдХा рдзрд░्рдо рд╣ै।  рдХрдЯु рдЪीрдиी рдоिрде्рдпा рд╣ै рдЬрдЧрдд् рдХी рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд╡рд╕्рддु рдХे рджो рдзрд░्рдо рд╣ोрддे рд╣ैं (1) рдоुрдЦ्рдп рдзрд░्рдо (рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ) рдФрд░ (2) рдЧौрдг рдзрд░्рдо (рдХृрдд्рд░िрдо рдпा рдиैрдоिрдд्рддिрдХ)।  рдЧौрдг рдзрд░्рдоों рдХे рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдЕрдерд╡ा рдЕрднाрд╡ рдоें рднी рдкрджाрд░्рде рдпрдеाрд╡рдд् рдмрдиा рд░рд╣ рд╕рдХрддा рд╣ै।  рдкрд░рди्рддु рдЕрдкрдиे рдоुрдЦ्рдп (рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ) рдзрд░्рдо рдХा рдкрд░िрдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдХे рдХ्рд╖рдгрдоाрдд्рд░ рднी рд╡рд╣ рдирд╣ीं рд░рд╣ рд╕рдХрддा। рдЕрдЧ्рдиि рдХी рдЬ्рд╡ाрд▓ा рдХा рд╡рд░्рдг рдпा рдЖрдХाрд░ рдЕрдЧ्рдиि рдХा рдЧौрдг рдзрд░्рдо рд╣ै।  рдЬрдмрдХि рдЙрд╖्рдгрддा рдЗрд╕рдХा рдоुрдЦ्рдп рдзрд░्рдо рд╣ै। рдХिрд╕ी рдкрджाрд░्рде рдХा рдоुрдЦ्рдп рдзрд░्рдо рд╣ी рдЙрд╕рдХा рдзрд░्рдо рд╣ोрддा рд╣ै
          рдЗрд╕ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдордиुрд╖्рдп рдХा рдоुрдЦ्рдп рдзрд░्рдо рдХ्рдпा рд╣ै ?  рдЙрд╕рдХी рдд्рд╡рдЪा рдХा рд╡рд░्рдг, рдЕрд╕ंрдЦ्рдп рдФрд░ рд╡िрд╡िрдз рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рднाрд╡рдиाрдПं рдФрд░ рд╡िрдЪाрд░, рдЙрд╕рдХा рд╕्рд╡рднाрд╡ (рд╕ंрд╕्рдХाрд░), рдЙрд╕рдХे рд╢рд░ीрд░, рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеाрдПं рдФрд░ рдХ्рд╖рдорддाрдПं।  рдпे рд╕рдм рдордиुрд╖्рдп рдХे рдЧौрдг рдзрд░्рдо рд╣ी рд╣ै। рдЬрдмрдХि рдЙрд╕рдХा рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рдзрд░्рдо рдЪैрддрди्рдп рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЖрдд्рдорддрдд्рдд्рд╡ рд╣ै। рдпрд╣ी рдЖрдд्рдоा рдордиुрд╖्рдп рдХी рд╕рдорд╕्рдд рдЙрдкाрдзिрдпों рдХो рд╕рдд्рддा рдФрд░ рдЪेрддрдирддा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЖрдд्рдоा рдХे рдмिрдиा рдордиुрд╖्рдп рдХा рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рд╕िрдж्рдз рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдЗрд╕рд▓िрдП рдордиुрд╖्рдп рдХा рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рдзрд░्рдо рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЖрдд्рдоा рд╣ै। 
       рдпрдж्рдпрдкि рдиैрддिрдХрддा, рд╕рджाрдЪाрд░, рдЬीрд╡рди рдХे рд╕рдорд╕्рдд рдХрд░्рддрд╡्рдп, рд╢्рд░рдж्рдзा, рджाрди, рд╡िрд╢्рд╡ рдХрд▓्рдпाрдг рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдЗрди рд╕рдм рдХो рд╕ूрдЪिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рднी рдзрд░्рдо рд╢рдм्рдж рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।  рддрдеाрдкि рдоुрдЦ्рдп рдзрд░्рдо рдХी рдЙрдкрдпुрдХ्рдд рдкрд░िрднाрд╖ा рдХो рд╕рдордЭ рд▓ेрдиे рдкрд░ рдЗрди рджोрдиों рдХा рднेрдж рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╕рджाрдЪाрд░ [рдордиुрд╖्рдп рдиिрд░्рдоाрдг рдФрд░ рдЪрд░िрдд्рд░-рдиिрд░्рдоाрдгрдХाрд░ी рд╢िрдХ्рд╖ा рдЖрджि] рдХो рднी рдзрд░्рдо рдХрд╣рдиे рдХा рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЙрдирдХा рдкाрд▓рди рд╣рдоें рдЕрдкрдиे рд╢ुрдж्рдз рдзрд░्рдо рдХा рдмोрдз рдХрд░ाрдиे рдоें рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╕рджाрдЪाрд░ (рд╕ुंрджрд░ рдЪрд░िрдд्рд░) рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдХा рд╢ुрдж्рдз рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╣рдоाрд░े рдзрд░्рдорд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдоें рдРрд╕े рд╕рднी рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдоाрдирд╕िрдХ рдПрд╡ं рдмौрдж्рдзिрдХ рдХрд░्рдоों рдХो рдзрд░्рдо рдХी рд╕ंрдЬ्рдЮा рджी рдЧрдпी рд╣ै рдЬो рдЖрдд्рдорд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдоें рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЗрд╕рдоें рд╕рди्рджेрд╣ рдирд╣ीं рд╣ै рдХि рдЧीрддा рдХे рдХрддिрдкрдп рд╢्рд▓ोрдХों рдоें рднрдЧрд╡ाрди् рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдиे рд╕ाрдзрдХों рдХो рдХिрд╕ी рдиिрд╢्рдЪिрдд рдЬीрд╡рди рдкрдж्рдзрддि рдХा рдЕрд╡рд▓рдо्рдмрди рдХрд░рдиे рдХा рдЖрджेрд╢ рджिрдпा рд╣ै।  рдФрд░ рдпрд╣ рднी рдЖрд╢्рд╡ाрд╕рди рджिрдпा рд╣ै рдХि рд╡े рд╕्рд╡рдпं рдЙрдирдХा рдЙрдж्рдзाрд░ рдХрд░ेंрдЧे। рдЙрдж्рдзाрд░ рдХा рдЕрд░्рде рднрдЧрд╡рдд्рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ै। рдкрд░рди्рддु рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рдХे рд╕рдоाрди рдХрд╣ीं рднी рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЗрддрдиे рд╕ीрдзे рдФрд░ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд░ूрдк рдоें рдЕрдкрдиे рднрдХ्рдд рдХे рдоोрдХ्рд╖ рдХे рдЙрдд्рддрд░рджाрдпिрдд्рд╡ рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рдиे рдХी рдЕрдкрдиी рддрдд्рдкрд░рддा рд╡्рдпрдХ्рдд рдирд╣ीं рдХी рд╣ैं।
        рдз्рдпाрди рдпोрдЧ рдХे рд╕ाрдзрдХों рдХो рддीрди рдЧुрдгों рдХो рд╕рдо्рдкाрджिрдд рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рд╡े рд╣ैं (1) рдЬ्рдЮाрдирдкूрд░्рд╡рдХ рдз्рдпाрди рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╕рдм рдзрд░्рдоों рдХा рдд्рдпाрдЧ? (2) рдоेрд░ी (рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी) рд╣ी рд╢рд░рдг рдоें рдЖрдиा рдФрд░ (3) рдЪिрди्рддा рд╡ рд╢ोрдХ рдХा рдкрд░िрдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиा। рдЗрд╕ рд╕ाрдзрдиा рдХा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдоोрдХ्рд╖ рд╣ै рдоैं рддुрдо्рд╣ें рд╕рдорд╕्рдд рдкाрдкों рд╕े рдоुрдХ्рдд рдХрд░ рджूंрдЧा। рдпрд╣ рдЖрд╢्рд╡ाрд╕рди рдоाрдирд╡рдоाрдд्рд░ рдХे рд▓िрдпे рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।
         рдЧीрддा рдПрдХ рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рдзрд░्рдорд╢ाрд╕्рдд्рд░ рд╣ै рдпрд╣ рдордиुрд╖्рдп рдХी рдмाрдЗрдмिрд▓ рд╣ै, рдоाрдирд╡рддा рдХा рдХुрд░ाрди рдФрд░ рд╣िрди्рджुрдУं рдХा рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рдзрд░्рдордЧ्рд░рди्рде рд╣ै। рд╕рд░्рд╡рдзрд░्рдоाрди् рдкрд░िрдд्рдпрдЬ्рдп (рд╕рдм рдзрд░्рдоों рдХा рдкрд░िрдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдХे) рд╣рдо рджेрдЦ рдЪुрдХे рд╣ैं рдХि рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХा рдиिрдпрдо рдзрд░्рдо рд╣ै।  рдФрд░ рдХोрдИ рднी рд╡рд╕्рддु рдЕрдкрдиे рдзрд░्рдо рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдХे рдмрдиी рдирд╣ीं рд░рд╣ рд╕рдХрддी। рдФрд░ рдлिрд░ рднी рдпрд╣ाँ рднрдЧрд╡ाрди् рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдЕрд░्рдЬुрди рдХो рд╕рдорд╕्рдд рдзрд░्рдоों рдХा рдкрд░िрдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиे рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджे рд░рд╣े рд╣ैं। рдХ्рдпा рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде рдпрд╣ рд╣ुрдЖ рдХि рдзрд░्рдо рдХी рд╣рдоाрд░ी рдкрд░िрднाрд╖ा рдд्рд░ुрдЯिрдкूрд░्рдг рд╣ैं рдЕрдерд╡ा рдХ्рдпा рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рдоें рд╣ी рдкрд░рд╕्рдкрд░ рд╡िрд░ोрдзी рдХрдерди рд╣ै ? рдЗрд╕ рдкрд░ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиे рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ै।                      рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдХे рдЕрдЬ्рдЮाрди рдХे рдХाрд░рдг рдордиुрд╖्рдп рдЕрдкрдиे рд╢рд░ीрд░ рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рд╕े рддाрджाрдд्рдо्рдп рдХрд░рдХे рдПрдХ рдкрд░िрдЪ्рдЫिрди्рди рд░्рдордд्рдп рдЬीрд╡ рдХा рдЬीрд╡рди рдЬीрддा рд╣ै।  рдЗрди рдЙрдкाрдзिрдпों рд╕े рддाрджाрдд्рдо्рдп рдХे рдлрд▓рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЙрдд्рдкрди्рди рдж्рд░рд╖्рдЯा, рдорди्рддा, рдЬ्рдЮाрддा, рдХрд░्рддा, рднोрдХ्рддा рд░ूрдк рдЬीрд╡ рд╣ी рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рджुрдЦों рдХो рднोрдЧрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рд╢рд░ीрд░ाрджि рдЙрдкाрдзिрдпों рдХे рдЬрди्рдо-рдорд░рдгाрджि рдзрд░्рдоों рдХो рдЕрдкрдиे рд╣ी рдзрд░्рдо рд╕рдордЭрддा рд╣ै। рдкрд░рди्рддु рд╡рд╕्рддुрддः рдпे рд╣рдоाрд░े рд╢ुрдж्рдз рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХे рдзрд░्рдо рдирд╣ीं рд╣ैं। рд╡े рдЧौрдг рдзрд░्рдо рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЙрдирдХा рдкрд░िрдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиे рдХा рдпрд╣ाँ рдЙрдкрджेрд╢ рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЗрдирдХे рдкрд░िрдд्рдпाрдЧ рдХा рдЕрд░्рде рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХा рдиाрд╢ рд╣ी рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╕рдорд╕्рдд рдзрд░्рдоों рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиे рдХा рдЕрд░्рде рд╣ुрдЖ рдХि рд╢рд░ीрд░ рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдХी рдЬрдб़ рдЙрдкाрдзिрдпों рдХे рд╕ाрде рд╣рдордиे рдЬो рдЖрдд्рдорднाрд╡ рд╕े рддाрджाрдд्рдо्рдп рдХिрдпा рд╣ै рдЕрд░्рдеाрдд् рдЙрди्рд╣ें рд╣ी рдЕрдкрдиा рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╕рдордЭा рд╣ै рдЙрд╕ рдоिрде्рдпा рддाрджाрдд्рдо्рдп рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиा। 
       рдпрд╣ाँ рднрдЧрд╡ाрди् рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдХे рдХрдерди рдХा рдЧूрдв़ рдЕрднिрдк्рд░ाрдп -'рдЖрдд्рдордиिрд░ीрдХ्рд╖рдг рдФрд░ рдЖрдд्рдо-рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг' рд╣ी рд╣ैं। рдоाрдоेрдХं рд╢рд░рдгं рдм्рд░рдЬ (рдоेрд░ी рд╣ी рд╢рд░рдг рдоें рдЖрдУ) рдорди рдХी рдмрд╣िрд░्рдоुрдЦी рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдХी рд╡िрд░рддि рддрдм рддрдХ рд╕ंрднрд╡ рдирд╣ीं рд╣ोрддी рд╣ै, рдЬрдм рддрдХ рдХि рд╣рдо рдЙрд╕рдХी рдЕрди्рддрд░्рдоुрдЦी рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдХो рд╡िрдХрд╕िрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдХोрдИ рд╢्рд░ेрд╖्рда рдЖрд▓рдо्рдмрди рдк्рд░рджाрди рдирд╣ीं рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЕрдкрдиे рдПрдХрдоेрд╡ рдЕрдж्рд╡िрддीрдп рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж рдЖрдд्рдоा рдХे рдз्рдпाрди рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╣рдо рдЕрдиाрдд्рдо рдЙрдкाрдзिрдпों рд╕े рдЕрдкрдиा рддाрджाрдд्рдо्рдп рдд्рдпाрдЧ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рднрдЧрд╡ाрди् рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдШोрд╖рдгा рдХрд░рддे рд╣ैं- рддुрдо рдоेрд░ी рд╢рд░рдг рдоें рдЖрдУ, рдоैं рддुрдо्рд╣ें рдоोрдХ्рд╖ рдк्рд░рджाрди рдХрд░ूंрдЧा। рдоा рд╢ुрдЪ (рддुрдо рд╢ोрдХ рдордд рдХрд░ो) рдЙрдкрд░्рдпुрдХ्рдд рджो рдЧुрдгों рдХो рд╕рдо्рдкाрджिрдд рдХрд░ рд▓ेрдиे рдкрд░ рд╕ाрдзрдХ рдХो рдз्рдпाрдиाрдн्рдпाрд╕ рдоें рдПрдХ рдЕрд▓ौрдХिрдХ рд╢ाрди्рддि рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै। рдкрд░рди्рддु рдпрд╣ рд╢ाрди्рддि рднी рд╕्рд╡рд░ूрдкрднूрдд рд╢ाрди्рддि рдирд╣ीं рд╣ै। рддрдеाрдкि рдРрд╕े рд╢ाрди्рдд рдорди рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдоें рджृрдв़ рд╕्рдеिрддि рдкाрдиे рдХे рд▓िрдП рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдкрд░рди्рддु рджुрд░्рднाрдЧ्рдп рд╕े рдЖрдд्рдорд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХी рд╡्рдпाрдХुрд▓рддा рдпा рдЙрдд्рдХрдг्рдаा рд╣ी рдЗрд╕ рд╢ाрди्рддि рдХो рднंрдЧ рдХрд░ рджेрддी рд╣ै। 
       рдЕрд╣ं рдд्рд╡ा рд╕рд░्рд╡рдкाрдкेрдн्рдпो рдоोрдХ्рд╖рдпिрд╖्рдпाрдоि (рдоैं рддुрдо्рд╣ें рд╕рдорд╕्рдд рдкाрдкों рд╕े рдоुрдХ्рдд рдХрд░ рджूंрдЧा) рдЬो рд╣рдоाрд░े рдорди рдоें рд╡िрдХ्рд╖ेрдк рдЙрдд्рдкрди्рди рдХрд░рдХे рд╣рдоाрд░ी рд╢рдХ्рддिрдпों рдХो рдмिрдЦेрд░ рджेрддा рд╣ै рд╡рд╣ рдкाрдк рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै। рд╣рдоाрд░े рдХрд░्рдо рд╣ी рд╣рдоाрд░ी рд╢рдХ्рддि рдХा рд╣्рд░ाрд╕ рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं।  рдХ्рдпोंрдХि рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХे рдмिрдиा рдХोрдИ рднी рдХрд░्рдо рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा। рд╕ंрдХ्рд╖ेрдк рдоें рдХрд░्рдо рдордиुрд╖्рдп рдХे рдЕрди्рддрдХрд░рдг рдоें рд╡ाрд╕рдиाрдУं рдХो рдЕंрдХिрдд рдХрд░рддे рдЬाрддे рд╣ैं рдЬिрди рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рд╣ोрдХрд░ рдордиुрд╖्рдп рдмाрд░рдо्рдмाрд░ рдХрд░्рдо рдоें рдк्рд░рд╡ृрдд्рдд рд╣ोрддा рд╣ै। рд╢ुрдн рд╡ाрд╕рдиाрдПं рд╢ुрдн рд╡िрдЪाрд░ों рдХो рдЬрди्рдо рджेрддी рд╣ैं рддो рдЕрд╢ुрдн рд╡ाрд╕рдиाрдУं рд╕े рдЕрд╢ुрдн рд╡िрдЪाрд░ рд╣ी рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддे рд╣ैं। рд╡ृрдд्рддि рд░ूрдк рдорди рд╣ै рдЕрдд рдЬрдм рддрдХ рд╢ुрдн рдпा рдЕрд╢ुрдн рд╡ृрдд्рддिрдпों рдХा рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдмрдиा рд░рд╣рддा рд╣ै рддрдм рддрдХ рдорди рдХा рднी рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдпрдеाрд╡рдд् рдмрдиा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╡ाрд╕рдиाрдХ्рд╖рдп рдХा рдЕрд░्рде рд╣ी рд╡ृрдд्рддिрд╢ूрди्рдпрддा рд╣ै рдФрд░ рдпрд╣ी рдордиोрдиाрд╢ рднी рд╣ै। рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдХे рдЕрддीрдд рд╣ो рдЬाрдиे рдХा рдЕрд░्рде рд╣ी рд╢ुрдж्рдз рдЪैрддрди्рдп рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХृрд╖्рдгрддрдд्рд╡ рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХрд░рдиा рд╣ै। рдЬिрд╕ рдоाрдд्рд░ा рдоें рдПрдХ рд╕ाрдзрдХ рдЕрдиाрдд्рдоा рд╕े рддाрджाрдд्рдо्рдп рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиे рдФрд░ рдЖрдд्рдоाрдиुрд╕ंрдзाрди рдХрд░рдиे рдоें рд╕рдлрд▓ рд╣ोрддा рд╣ै,  рдЙрд╕ी рдоाрдд्рд░ा рдоें рд╡рд╣ рдЗрд╕ рдЖрдд्рдорджрд░्рд╢рди рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдирд╡рдк्рд░ाрдк्рдд рдЕрдиुрднрд╡ рдоें рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рд╕ूрдХ्рд╖्рдорддрд░ рд╡ाрд╕рдиाрдУं рдХे рдк्рд░рддि рдЕрдзिрдХाрдзिрдХ рдЬाрдЧрд░ूрдХ рд╣ोрддा рдЬाрддा рд╣ै। рд╡ाрд╕рдиाрдУं рдХा рдпрд╣ рднाрди рдЕрдд्рдпрди्рдд рдкीрдб़ाрджाрдпрдХ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЕрдд рднрдЧрд╡ाрди् рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдпрд╣ाँ рдЖрд╢्рд╡ाрд╕рди рджेрддे рд╣ैं рддुрдо рд╢ोрдХ рдордд рдХрд░ो। рдоैं рддुрдо्рд╣ें рд╕рдорд╕्рдд рдкाрдкों рд╕े рдоुрдХ्рдд рдХрд░ рджूंрдЧा।рдорди рдХो рд╡िрдЪрд▓िрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी, рдХрд░्рдоों рдХी рдк्рд░ेрд░рдХ рдЗрдЪ्рдЫा рдФрд░ рд╡िрдХ्рд╖ेрдкों рдХो рдЙрдд्рдкрди्рди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдпे рд╡ाрд╕рдиाрдПं рд╣ी рдкाрдк рд╣ैं।
рдпрд╣ рд╢्рд▓ोрдХ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै। рдХाрд░рдг рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдпрд╣ाँ рд╕्рд╡рдпं рд╕рд░्рд╡рд╢рдХ्рддिрдоाрди् рднрдЧрд╡ाрди् рд╣ी рдРрд╕े рд╕ाрдзрдХ рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рддрдд्рдкрд░рддा рджिрдЦाрддे рд╣ैं рдЬो рдЙрдд्рд╕ाрд╣ рдХे рд╕ाрде рд╕рд░्рд╡рд╕ंрднрд╡ рдк्рд░рдпрдд्рдиों рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдкрдиा рдпोрдЧрджाрди рджेрдиे рдХो рдЙрдд्рд╕ुрдХ рд╣ै।  рд╕ाрдзрдиाрдХाрд▓ рдоें рдпрджि рд╕ाрдзрдХ рдЕрдкрдиे рдорди рдоें рджुрд░्рджрдо्рдп рдЖрд╢ाрд╡ाрдж рдХा рд╕्рд╡рд╕्рде рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдмрдиाрдпे рд░рдЦ рдкाрддा рд╣ै рддो рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рдоाрд░्рдЧ рдоें рдЙрд╕рдХी рдк्рд░рдЧрддि рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд рдЬिрд╕ рд╕ाрдзрдХ рдХा рдорди рдиैрд░ाрд╢्рдп рдФрд░ рд░ुрджрди, рд╡िрд╖ाрдж рдФрд░ рдЕрд╡рд╕ाрдж рд╕े рднрд░ा рд░рд╣рддा рд╣ै,  рд╡рд╣ рдХрднी рдкूрд░्рдг рд╣ृрджрдп рд╕े рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░ рд╣ी рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै।  рдФрд░ рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд╣ी рд╣ै рдХि рдЙрд╕рдХे рдЖрдд्рдорд╡िрдХाрд╕ рдХा рд▓рдХ्рд╖्рдп рдХрд╣ीं рджूрд░рджूрд░ рддрдХ рднी рджृрд╖्рдЯिрдЧोрдЪрд░ рдирд╣ीं рд╣ोрддा рд╣ै। рдЧूрдв़ рдЕрднिрдк्рд░ाрдпों рдПрд╡ं рд╡्рдпाрдкрдХ рдЖрд╢рдпों рд╕े рдкूрд░्рдг рдпрд╣ рдПрдХ рд╢्рд▓ोрдХ рд╣ी рдЕрдкрдиे рдЖрдк рдоें рдЗрд╕ рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рдХाрд╡्рдп рдЧीрддा рдХा рдЙрдкрд╕ंрд╣ाрд░ рд╣ै। 

рдУрдо рдирдоो рдиाрд░ाрдпрдгрдо् рдЬрдЧ рдХाрд░рдгрд╕्рдп рдХाрд░рдгрдо्,

рд╡िрд╡िрдзाрд╡рддाрд░ рдзाрд░рдгрдо्, рдоंрдЧрд▓рдоूрд░्рддी рдЬрдиाрд░्рджрдирдо् !
 
рдкрд╣рд▓े рд╣ोрдЧा рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди ( the bliss of divine inebriation-рдЖрдд्рдоाрдиुрднूрддि ) рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рдХाрд░рдг рдХे рдХाрд░рдг - рдЖрдд्рдоा рдХे рднी рдХाрд░рдг рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж рдХे рд╕ाрде рдПрдХрдд्рд╡ рдХा  рдЖрдирди्рдж   (Bliss of Satchidananda-рдкрд░рдоाрдд्рдоा - рдЖрдд्рдоा рдХा рднी рдХाрд░рдг рд╣ैं। 
[>рд╡िрд╡ेрдХ-рдЬीрд╡рди рдм्рд▓ॉрдЧ : рд╕ोрдорд╡ाрд░, 20 рдЬुрд▓ाрдИ 2020/рдоाрдг्рдбूрдХ्рдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж,рдЧौреЬрдкाрджीрдп рдХाрд░िрдХा, рд╢ंрдХрд░ рднाрд╖्рдп рд╕рд╣िрдд, рдЖрдирди्рджрдЧिрд░ि рдЯीрдХा.]


===========

[рдЧीрддा :рдЕрдз्рдпाрдп рдиौ : рд░ाрдЬ рд╡िрдж्рдпा рдпोрдЧ >рд╢्рд▓ोрдХ 18

рдЧрддिрд░्рднрд░्рддा рдк्рд░рднुः рд╕ाрдХ्рд╖ी рдиिрд╡ाрд╕ः рд╢рд░рдгं рд╕ुрд╣ृрдд् ।

рдк्рд░рднрд╡ः рдк्рд░рд▓рдпः рд╕्рдеाрдиं рдиिрдзाрдиं рдмीрдЬрдорд╡्рдпрдпрдо् ॥рдЧीрддा 9.18॥

рдЧрддिः рднрд░्рддा рдк्рд░рднुः рд╕ाрдХ्рд╖ी рдиिрд╡ाрд╕ः рд╢рд░рдгं рд╕ुрд╣ृрдд्; рдк्рд░рднрд╡ः рдк्рд░рд▓рдпः рд╕्рдеाрдиं рдиिрдзाрдиं рдмीрдЬрдо् рдЕрд╡्рдпрдпрдо् ॥ резрео ॥

[рдЧрддिः – рд▓рдХ्рд╖्рдп; рднрд░्рддा – рдкाрд▓рдХ; рдк्рд░рднुः – Lord рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг ; рд╕ाрдХ्рд╖ी – рдЧрд╡ाрд╣; рдиिрд╡ाрд╕ः– рдзाрдо; рд╢рд░рдгрдо् – рд╢рд░рдг; рд╕ुрд╣ृрдд् – рдШрдиिрд╖्рда рдоिрдд्рд░; рдк्рд░рднрд╡ः – рд╕ृрд╖्рдЯि; рдк्рд░рд▓рдпः – рд╕ंрд╣ाрд░;рд╕्рдеाрдирдо् – рднूрдоि, рд╕्рдеिрддि; рдиिрдзाрдирдо् – рдЖрд╢्рд░рдп, рд╡िрд╢्рд░ाрдо рд╕्рдерд▓; рдмीрдЬрдо् – рдмीрдЬ, рдХाрд░рдг;рдЕрд╡्рдпрдпрдо् – рдЕрд╡िрдиाрд╢ी |]

рдоैं рд╣ी рд▓рдХ्рд╖्рдп, рдкाрд▓рдирдХрд░्рддा, рд╕्рд╡ाрдоी, рд╕ाрдХ्рд╖ी, рдзाрдо, рд╢рд░рдгрд╕्рдерд▓ी рддрдеा рдЕрдд्рдпрди्рддрдк्рд░िрдп рдоिрдд्рд░ рд╣ूँ | рдоैं рд╕ृрд╖्рдЯि рддрдеा рдк्рд░рд▓рдп, рд╕рдмрдХा рдЖрдзाрд░, рдЖрд╢्рд░рдп рддрдеा рдЕрд╡िрдиाрд╢ी рдмीрдЬ рднी рд╣ूँ। 
рдпрд╣ рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдЗрди्рдж्рд░िрдпрдЧोрдЪрд░ рдЬрдЧрдд рдЬो рд╣рдоें рдЖрдд्рдо-рдЕрдЬ्рдЮाрди рдХी рджрд╢ा рдоें рдоिрде्рдпा рд╣ोрдХрд░ рднी рд╕рдд्рдп рдЬैрд╕ा рдк्рд░рддीрдд рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै - рдЙрд╕рдХा рдЕрдзिрд╖्рдаाрди рдЖрдд्рдоा рд╣ै। рджुрдЦрдкूрд░्рдг рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े рдЗрд╕ рдЬрдЧрдд् рдХा рдЕрдзिрд╖्рдаाрди рдЖрдд्рдоा рд╣ै। рдЙрд╕ рдЖрдд्рдоा рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХрд░рдиे рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╕рдорд╕्рдд рд╢्рд╡ाрд╕рд░ोрдзрдХ рдмрди्рдзрдиों рдХे рдкрд░े рдЪрд▓े рдЬाрдиा। рд╡рд╣ рдкाрд░рдоाрд░्рдеिрдХ рдЬ्рдЮाрди рдЬिрд╕े рдЬाрдирдХрд░ рдЕрди्рдп рд╕рдм рдХुрдЫ рдЬ्рдЮाрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдЙрд╕े рд╣ी рдпрд╣ाँ рдЖрдд्рдоा рдХे рд░ूрдк рдоें рджрд░्рд╢ाрдпा рдЧрдпा рд╣ै।  
рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдпрд╣ рдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓ рдЬрдЧрдд рдкрд░рдо рд╕рдд्рдп (рдЖрдд्рдоा рдпा рдЗрди्рдж्рд░िрдпाрддीрдд рд╕рдд्рдп) рдкрд░ рдЕрдз्рдпाрд░ोрдкिрдд рд╣ै।"рдоैं рдЧрддि рд╣ूँ" - рдкूрд░्рдгрдд्рд╡ (100 % рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рдердкрд░рддा) рдХे рдЕрдиुрднрд╡ рдоें рд╣рдоाрд░ी рд╕рдорд╕्рдд рдЕрдкूрд░्рдгрддाрдПं рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддी рд╣ैं।  рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рд╕ाрде рд╣ी рдЕрдиाрджि рдХाрд▓ рд╕े рдЪрд▓ी рдЖ рд░рд╣ी рдкрд░рдо рдЖрдирди्рдж рдХी рд╣рдоाрд░ी рдЦोрдЬ рднी рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рд░рдЬ्рдЬु (рд░рд╕्рд╕ी) рдоें рдоिрде्рдпा рд╕рд░्рдк рдХो рджेрдЦрдХрд░ рднрдпрднीрдд рд╣ुрдП рдкुрд░ुрд╖ рдХो рд╕ांрдд्рд╡рдиा рдФрд░ рд╕рди्рддोрд╖ рддрднी рдоिрд▓рддा рд╣ै, рдЬрдм рд░рд╕्рд╕ी рдХे рдЬ्рдЮाрди рд╕े рд╕рд░्рдк рдн्рд░рдо рдХी рдиिрд╡ृрдд्рддि рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। 
рдоैं рднрд░्рддा рд╣ूँ рдЬैрд╕े рд░ेрдЧिрд╕्рддाрди рдЙрд╕ рдоृрдЧрдЬрд▓ рдХा рдЖрдзाрд░ рд╣ै рдзाрд░рдг рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै рдЬिрд╕े рдПрдХ рдк्рдпाрд╕ा рд╡्рдпрдХ्рддि рдн्рд░ाрди्рддि рд╕े рджेрдЦрддा рд╣ै।  рд╡ैрд╕े рд╣ी рдЖрдд्рдоा рд╕рдмрдХो рдзाрд░рдг рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै। рдЕрдкрдиे рд╕рдд्рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╕े рд╡рд╣ рдЗрди्рдж्рд░िрдпрдЧोрдЪрд░ рд╡рд╕्рддुрдУं рдХो рд╕рдд्рддा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рд╕рдорд╕्рдд рдкрд░िрд╡рд░्рддрдиों рдХे рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдХो рдПрдХ рдзाрд░ा рдоें рдмांрдзрдХрд░ рд░рдЦрддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рдЕрдиुрднрд╡ों рдХी рдЕрдЦрдг्рдб рдзाрд░ा рд░ूрдк рдЬीрд╡рди рдХा рд╣рдоें рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै।
рдоैं рдк्рд░рднु рд╣ूँ рдпрдж्рдпрдкि рд╕рдорд╕्рдд рдХрд░्рдо рдЙрдкाрдзिрдпों рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдХिрдпे рдЬाрддे рд╣ैं, рдкрд░рди्рддु рд╡े рд╕्рд╡рдпं рдЬрдб़ рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдпрд╣ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╣ोрддा рд╣ै рдХि рдЙрди्рд╣ें рдЪेрддрдирддा рдХिрд╕ी рдЕрди्рдп рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдИ рд╣ै। рд╡рд╣ рдЪेрддрди рддрдд्рдд्рд╡ рдЖрдд्рдоा рд╣ै। рдЙрд╕рдХे рдЕрднाрд╡ рдоें рдЙрдкाрдзिрдпाँ рдХрд░्рдо рдоें рдЕрд╕рдорд░्рде рд╣ोрддी рд╣ै рдЗрд╕рд▓िрдП рдпрд╣ рдЖрдд्рдоा рд╣ी рдЙрдирдХा рдк्рд░рднु рдЕрд░्рдеाрдд् рд╕्рд╡ाрдоी рд╣ै।рдоैं рд╕ाрдХ्рд╖ी рд╣ूँ рдпрдж्рдпрдкि рдЖрдд्рдоा рдЪैрддрди्рдп рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЬрдб़ рдЙрдкाрдзिрдпों рдХो рдЪेрддрдирддा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддा рд╣ै рддрдеाрдкि рд╡рд╣ рд╕्рд╡рдпं рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдЖрднाрд╕िрдХ рдФрд░ рдн्рд░ाрди्рддिрдЬрди्рдп рд╕ुрдЦों рдПрд╡ं рджुрдЦों рдХे рдкрд░े рд╣ोрддा рд╣ै। 
рдоैं рд╕ाрдХ्рд╖ी рд╣ूँ рдЗрд╕ рджृрд╢्рдп рдЬрдЧрдд् рдХो рдЖрдд्рдоा рд╕े рд╣ी рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ рд╣ै, рдкрд░рди्рддु рд╕्рд╡рдпं рдЖрдд्рдоा рдоाрдд्рд░ рд╕ाрдХ्рд╖ी рд╣ै। рдЕрдирди्рдд рдЖрдд्рдоा рд╕ाрдХ्рд╖ी рд╣ै , рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ рд╕्рд╡рдпं рдЕрд▓िрдк्рдд рд░рд╣рдХрд░ рдмुрдж्рдзि рдХे рдЕрди्рддрдкुрд░, рдорди рдХी рд░ंрдЧрднूрдоि рд╢рд░ीрд░ рдХे рдЖंрдЧрди рдФрд░ рдмाрд╣्рдп рдЬрдЧрдд् рдХे рд╡िрд╕्рддाрд░ рдХो рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХрд░рддा рд╣ै। рд╕ाрдХ्рд╖ी рдЙрд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं рдЬो рдХिрд╕ी рдШрдЯрдиा рдХो рдШрдЯिрдд рд╣ोрддे рд╣ुрдП рд╕рдоीрдк рд╕े рджेрдЦрддा рд╣ै ; рдкрд░рди्рддु рдЙрд╕рдХा рдШрдЯрдиा рд╕े рдХिрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рд╕рдо्рдмрди्рдз рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдмिрдиा рдХिрд╕ी рд░ाрдЧ рдпा рдж्рд╡ेрд╖ рдХे рд╡рд╣ рдЙрд╕ рдШрдЯрдиा рдХो рджेрдЦрддा рд╣ै। рдЬрдм рдХिрд╕ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдоें рдХोрдИ рдШрдЯрдиा рд╕्рд╡рдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै,  рддрдм рд╡рд╣ рд╡्рдпрдХ्рддि рдЙрд╕рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ी рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै।
рдоैं рдиिрд╡ाрд╕ рд╣ूँ рд╕рдорд╕्рдд рдЪрд░ाрдЪрд░ рдЬрдЧрдд् рдХा рдиिрд╡ाрд╕ рд╕्рдеाрди рдЖрдд्рдоा рд╣ै। рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдЬрд╣ाँ рдХрд╣ीं рднी рд╣рдоाрд░ी рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдФрд░ рдорди рдХो рдмрд╣ुрд╡िрдз рджृрд╢्рдпрдЬрдЧрдд् рдХा рдЖрднाрд╕ рд╣ोрддा рд╣ै,  рдЙрди рд╕рдмрдХे рд▓िрдП рдЖрдд्рдоा рд╣ी рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдФрд░ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдХा рдиिрд╡ाрд╕ рд╣ै।  
рд╢рд░рдг рд╕्рдерд▓ : рдоोрд╣ рд╢ोрдХ рдХो рдЬрди्рдо рджेрддा рд╣ै , рдЬрдмрдХि рдЬ्рдЮाрди рдЖрдирди्рдж рдХा рдЬрдирдХ рд╣ै। рдоोрд╣рдЬрдиिрдд рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдпрд╣ рд╕ंрд╕ाрд░ рджुрдЦрдкूрд░्рдг рд╣ै। рд╡िрдХ्рд╖ुрдм्рдз рд╕ंрд╕ाрд░ рд╕ाрдЧрд░ рдХी рдкрд░्рд╡рддाрдХाрд░ рдЙрдд्рддाрд▓ рддрд░ंрдЧों рдкрд░ рджुрдЦ рдкा рд░рд╣े рдн्рд░рдоिрдд рдЬीрд╡ рдХे рд▓िрдП рдЬрдЧрдд् рдХे рдЕрдзिрд╖्рдаाрди рдЖрдд्рдоा рдХा рдмोрдз рд╢ाрди्рддि рдХा рд╢рд░рдг рд╕्рдерд▓ рд╣ै।
 рдПрдХ рдмाрд░ рдЬрдм рдЖрдд्рдоा рд╢рд░ीрд░, рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдХे рд╕ाрде рддाрджाрдд्рдо्рдп рдХрд░ рд╡्рдпрд╖्рдЯि рдЬीрд╡ рднाрд╡ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдХрд░ рдмाрд╣्рдп рдЬрдЧрдд् рдоें рдХ्рд░ीрдб़ा рдХрд░рдиे рдЬाрддा рд╣ै, рддрдм рд╡рд╣ рд╕ाрдЧрд░ рддрдЯ рдХी рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рд╕े рджूрд░ рддूрдлाрдиी рд╕рдоुрдж्рд░ рдоें рднрдЯрдХ рдЬाрддा рд╣ै। рдЬीрд╡ рдХी рдЗрд╕ рдЬрд░्рдЬрд░ рдиाрд╡ рдХो рдЬрдм рд╕рдм рдУрд░ рд╕े рднрдпрднीрдд рдФрд░ рдк्рд░рддाрдб़िрдд рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।  рдКрдкрд░ рдШिрд░рддी рд╣ुрдИ рдХाрд▓ी рдШрдЯाрдПं, рдиीрдЪे рдЙрдЫрд▓рддा рд╣ुрдЖ рдХ्рд░ुрдж्рдз рд╕рдоुрдж्рд░।  рдФрд░ рдЪाрд░ों рдУрд░ рднрдпंрдХрд░ рдЧрд░्рдЬрди рдХрд░рддा рд╣ुрдЖ рддूрдлाрди рддрдм рдиाрд╡िрдХ рдХे рд▓िрдП рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рд╣ी рд╢рд░рдгрд╕्рдерд▓ рд░рд╣ рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рд╢ाрди्рдд рдкोрддрд╕्рдеाрди рд╣ै рдЖрдд्рдоा। рдЖрдд्рдоा рдХा рдЙрдкрд░्рдпुрдХ्рдд рд╡рд░्рдгрди рд╕рдд्рдп рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рдРрд╕ी рдзाрд░рдгा рдХो рдЬрди्рдо рджेрддा рд╣ै рдоाрдиो рд╡рд╣ рд╕рдд्рдп рдиिрд╖्рдаुрд░ рд╣ै рдпा рдПрдХ рдЕрдд्рдпрди्рдд рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд рджेрд╡рддा рд╣ै , рдпा рдПрдХ рдЕрдк्рд░ाрдк्рдд рдкूрд░्рдгрдд्рд╡ рд╣ै।
рдоैं рдоिрдд्рд░ рд╣ूँ рдЕрдирди्рдд рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдкрд░िрдЪ्рдЫिрди्рди рдЬीрд╡ рдХा рдоिрдд्рд░ рд╣ै। рдЙрд╕рдХी рдпрд╣ рдоिрдд्рд░рддा рдирдорд╕्рдХाрд░ рддрдХ рд╣ी рд╕ीрдоिрдд рдирд╣ीं  рд╡рд░рди् рдЙрд╕рдХी рдЖрддुрд░рддा рдЕрдкрдиे рдоिрдд्рд░ рдХी рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдФрд░ рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рд▓िрдП рд╣ोрддी рд╣ै। рдк्рд░рдд्рдпुрдкрдХाрд░ рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рдХिрдпे рдмिрдиा рдоिрдд्рд░ рдкрд░ рдЙрдкрдХाрд░ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рдордиुрд╖्рдп рд╕ुрд╣ृрдд् рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै।рдоैं рдк्рд░рднрд╡, рдк्рд░рд▓рдп,  рд╕्рдеाрди рдФрд░ рдиिрдзाрди рд╣ूँ рдЬैрд╕े рдЖрднूрд╖рдгों рдоें рд╕्рд╡рд░्рдг рдФрд░ рдШрдЯों рдоें рдоिрдЯ्рдЯी рд╣ै।  рд╡ैрд╕े рд╣ी рдЖрдд्рдоा рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╕рднी рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि, рд╕्рдеिрддि рдФрд░ рд▓рдп рд╕्рдеाрди рд╡рд╣ी рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рд╕े рдЙрд╕े рдпрд╣ाँ рдиिрдзाрди рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рд╕рднी рдиाрдо- рд░ूрдк рдПрд╡ं рдЧुрдг рдЗрд╕ी рдоें рдиिрд╣िрдд рд░рд╣рддे рд╣ैं ।
        рдоैं рдЕрд╡्рдпрдп рдмीрдЬ рд╣ूँ рд╕ाрдоाрди्рдп рдмीрдЬ рдЕंрдХुрд░िрдд рд╣ोрдХрд░ рдФрд░ рд╡ृрдХ्рд╖ рдХो рдЬрди्рдо рджेрдХрд░ рд╕्рд╡рдпं рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं? рдкрд░рди्рддु рдпрд╣ рдмीрдЬ рд╕ाрдоाрди्рдп рд╕े рд╕рд░्рд╡рдеा рднिрди्рди рд╣ै। рдиिрд╕рди्рджेрд╣ рдЖрдд्рдоा рд╣ी рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рд╡ृрдХ्рд╖ рдХा рдмीрдЬ рд╣ै, рдкрд░рди्рддु рдЗрд╕ рд╡ृрдХ्рд╖ рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдоें рд╕्рд╡рдпं рдЖрдд्рдоा рдкрд░िрдгाрдо рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ोрддा।  рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ рдЕрд╡्рдпрдп рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै। рдпрд╣ рдзाрд░рдгा рдХि рд╕рдиाрддрди рд╕рдд्рдп рдкрд░िрдгाрдо рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдХрд░ рдпрд╣ рд╕ृрд╖्рдЯ рдЬрдЧрдд् рдмрди рдЧрдпा рд╣ै ?рдордиुрд╖्рдп рдХी рддрд░्рдХ рдмुрдж्рдзि рдХो рдПрдХ рдХрд▓ंрдХ рд╣ै। рдФрд░ рд╡ेрджाрди्рдд рдРрд╕ी рджोрд╖рдкूрд░्рдг рдЕрдпुрдХ्рддिрдХ рдзाрд░рдгा рдХो рдЕрд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рддा рд╣ै। рдкрд░рди्рддु рдж्рд╡ैрддрд╡ाрджी рдЗрд╕ рд╕िрдж्рдзांрдд рдХा рд╕рдорд░्рдерди рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЕрди्рдпрдеा рдЙрдирдХे рддрд░्рдХों рдХा рдорд╣рд▓ рд╣ी рдзрд░ाрд╢ाрдпी рд╣ोрдХрд░ рдЪूрд░рдЪूрд░ рд╣ो рдЬाрдпेрдЧा। рдЬैрд╕े рд╢рд░рдж рдЛрддु рдХे рдЖрдХाрд╢ рдоें рдиिрд░्рдоिрдд рдоेрдШों рдХा рдХिрд▓ा рдЫिрди्рди - рднिрди्рди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।
рдЧрддि рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдЧрди्рддрд╡्рдп рдпा рд▓рдХ्рд╖्рдп, рдЬрд╣ाँ рд╣рдо рдЬाрдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं।  рд▓ेрдХिрди (рдЖрдзुрдиिрдХ рдпुрдЧ рдоें) рдЪрд░рдорд▓рдХ्рд╖्рдп рддो рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╣ैं, рдпрдж्рдпрдкि рд▓ोрдЧ рдЗрд╕े рдЬाрдирддे рдирд╣ीं।  рдЬो рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдХो рдирд╣ीं рдЬाрдирддा рд╡рд╣ рдкрдердн्рд░рд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।  рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рддрдеाрдХрдеिрдд рдк्рд░рдЧрддि рдпा рддो рдЖंрд╢िрдХ рд╣ोрддी рд╣ै рдпा рдлिрд░ рдн्рд░рдордкूрд░्рдг।  рдРрд╕े рдЕрдиेрдХ рд▓ोрдЧ рд╣ैं рдЬो рджेрд╡рддाрдУं рдХो [рдЖрдЬрдХрд▓  рдоुрд╕рд▓рдоाрди рд╕ाрдИं рдмाрдмा рдХो]  рд╣ी рдЕрдкрдиा рд▓рдХ्рд╖्рдп рдмрдиाрддे рд╣ैं рдФрд░ рддрджाрдиुрд╕ाрд░ рдХрдаोрд░ рдиिрдпрдоों рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдЪрди्рдж्рд░рд▓ोрдХ, рд╕ूрд░्рдпрд▓ोрдХ, рдЗрди्рдж्рд░рд▓ोрдХ, рдорд╣рд░्рд▓ोрдХ рдЬैрд╕े рд╡िрднिрди्рди рд▓ोрдХों рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддे рд╣ैं।  рдХिрди्рддु рдпे рд╕ाрд░े рд▓ोрдХ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рд╣ी рд╕ृрд╖्рдЯि рд╣ोрдиेрдХे рдХाрд░рдг рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╣ैं рдФрд░ рдирд╣ीं рднी рд╣ैं। 
рд╕рдм рдХुрдЫ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рд╢рдХ्рддि рдкрд░ рдЖрд╢्рд░िрдд рд╣ै।   рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЬीрд╡ рдХे рд╣ृрджрдп рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ोрдиेрдХे рдХाрд░рдг рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдо рд╕ाрдХ्рд╖ी рд╣ैं।  рд╣рдоाрд░ा рдШрд░, рджेрд╢ рдпा рд▓ोрдХ рдЬрд╣ाँ рдкрд░ рд╣рдо рд░рд╣ рд░рд╣ें рд╣ैं, рд╕рдмрдХुрдЫ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХा рд╣ै।  рд╢рд░рдг рдХे рд▓िрдП рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдо  рдЧрди्рддрд╡्рдп рд╣ैं, рдЕрддः рдордиुрд╖्рдп рдХो рдЪाрд╣िрдП рдХि рдЕрдкрдиी рд░рдХ्рд╖ा рдпा рдЕрдкрдиे рдХрд╖्рдЯों рдХे рд╡िрдиाрд╢ рдХे рд▓िрдП рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рд╢рд░рдг рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░े। рд╣рдо рдЪाрд╣ें рдЬрд╣ाँ рднी рд╢рд░рдг рд▓ें рд╣рдоें рдЬाрдирдиा рдЪाрд╣िрдП рдХि рд╣рдоाрд░ा рдЖрд╢्рд░рдп рдХोрдИ рдЬीрд╡िрдд рд╢рдХ्рддि рд╣ोрдиी рдЪाрд╣िрдП। рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдо рдЬीрд╡ рд╣ैं | рдЪूँрдХि рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╣рдоाрд░ी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдХे рдХाрд░рдг рдпा рд╣рдоाрд░े рдкрд░рдо рдкिрддा рд╣ैं, рдЕрддः рдЙрдирд╕े рдмреЭрдХрд░ рди рддो рдХोрдИ рдоिрдд्рд░ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै, рди рд╢ुрднрдЪिрди्рддрдХ।  рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдЖрджि рдЙрдж्рдЧрдо рдФрд░ рдк्рд░рд▓рдп рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рдкрд░рдо рд╡िрд╢्рд░ाрдорд╕्рдерд▓ рд╣ैं। рдЕрддः рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╣ी рд╕рднी рдХाрд░рдгों рдХे рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдХाрд░рдг рд╣ैं। 

рд╢्рд░ी рд╣рд░िрдХृрд╖्рдг рджाрд╕ рдЧोрдпрдирдХा рдж्рд╡ाрд░ा рд╢्рд░ी рд╢ंрдХрд░ाрдЪाрд░्рдп рдХी рд╕ंрд╕्рдХृрдд рдЯीрдХा рдХा рд╣िंрджी рдЕрдиुрд╡ाрдж -
рд╕рдм рдзрд░्рдоों рдХो рдЫोрдб़рдХрд░ -- рд╕рд░्рд╡ рдХрд░्рдоों рдХा рд╕ंрди्рдпाрд╕ рдХрд░рдХे,  рдоुрдЭ рдПрдХ (рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдпा рдЖрдд्рдоा -рдЬिрд╕рд╕े рд╕рдмрдХुрдЫ рдиिрдХрд▓ा -рд╕्рдеिрдд рдФрд░ рд▓ीрди рд╣ोрддा рд╣ै) рдХी рд╢рд░рдг рдоें рдЖ।  рдЕрд░्рдеाрдд् рдоैं рдЬो рдХि рд╕рдмрдХा рдЖрдд्рдоा, рд╕рдорднाрд╡ рд╕े рд╕рд░्рд╡ рднूрддों рдоें рд╕्рдеिрдд, рдИрд╢्рд╡рд░ рдЕрдЪ्рдпुрдд рддрдеा рдЧрд░्рдн, рдЬрди्рдо рдЬрд░ा рдФрд░ рдорд░рдг рд╕े рд░рд╣िрдд рд╣ूँ।  рдЙрд╕ рдПрдХ рдХे рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╢рд░рдг рд╣ो। рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рдпрд╣ рдХि рдоुрдЭ рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рд╕े рдЕрди्рдп (рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╕े рднिрди्рди рдЖрдд्рдоा ?) рдХुрдЫ рд╣ै рд╣ी рдирд╣ीं рдРрд╕ा рдиिрд╢्рдЪрдп рдХрд░। рддुрдЭ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдиिрд╢्рдЪрдп рд╡ाрд▓े рдХो рдоैं рдЕрдкрдиा рд╕्рд╡рд░ूрдк рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдХрд░ाрдХे  рд╕рдорд╕्рдд рдзрд░्рдоाрдзрд░्рдо-рдмрди्рдзрди рд░ूрдк рдкाрдкों рд╕े рдоुрдХ्рдд рдХрд░ рджूँрдЧा। рдкрд╣рд▓े рдХрд╣ा рднी рд╣ै рдХि -- рдоैं рд╣ृрджрдпрдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ुрдЖ рдк्рд░рдХाрд╢рдордп рдЬ्рдЮाрди-рджीрдкрдХ рд╕े (рдЕрдЬ्рдЮाрдирдЬрдиिрдд рдЕрди्рдзрдХाрд░ рдХा) рдиाрд╢ рдХрд░рддा рд╣ूँ।  рдЗрд╕рд▓िрдпे рддू рд╢ोрдХ рди рдХрд░ рдЕрд░्рдеाрдд् рдЪिрди्рддा рдордд рдХрд░। 
        рдЗрд╕ рдмाрдд рдкрд░ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдпे рдХि рдЖрдЦिрд░ рд╣рдоें рдпрд╣ рд╕рди्рджेрд╣ рдХ्рдпों рд╣ोрддा рд╣ै рдХि рдоोрдХ्рд╖ (рдн्рд░рдо рд╕े рдоुрдХ्рддि)  рдЬ्рдЮाрди рд╕े (рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рд╕े ?) рд╣ोрддा рд╣ै рдпा рдХрд░्рдо рд╕े ? -  рдЕрдерд╡ा рджोрдиों рд╕े?  рдЧीрддा рдоें рдиिрд╢्рдЪрдп рдХिрдпा рд╣ुрдЖ рдкрд░рдо рдХрд▓्рдпाрдг ( рдоोрдХ्рд╖ ) рдХा рд╕ाрдзрди рдХ्рдпा рд╣ै ? - рдЬिрд╕ рдЖрдд्рдорддрдд्рд╡ рдХो рдЬाрдирдХрд░ рдордиुрд╖्рдп рдЕрдорд░рддा рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै,  рддрджрдирди्рддрд░ рдоुрдЭे рддрдд्рдд्рд╡ рд╕े рдЬाрдирдХрд░ рдоुрдЭрдоें рд╣ी рдк्рд░рд╡िрд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै;  рдЗрдд्рдпाрджि рд╡ाрдХ्рдп рддो рдпрд╣ी рджिрдЦрд▓ा рд░рд╣े рд╣ैं рдХि рдХेрд╡рд▓ рдЬ्рдЮाрди рд╕े рд╣ी (рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рд╕े рд╣ी) рдоोрдХ्рд╖ рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि  (рдЕрд░्рдеाрдд рднेंреЬрдд्рд╡ рдХे рдн्рд░рдо рд╕े рдоुрдХ्рддि) рд╣ोрддी рд╣ै। рдлिрд░ рдЧीрддा рдоें рдПрдХ рдЬрдЧрд╣ рднрдЧрд╡ाрди рдХрд╣рддे рд╣ैं - рдХрд░्рдо рдоें рд╣ी рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै, рдЗрд╕рд▓िрдП рддू рдХрд░्рдо рд╣ी рдХрд░। рдпрд╣ рд╡ाрдХ्рдп рдХрд░्рдоों рдХी рдЕрд╡рд╢्рдпрдХ рдХрд░्рддрд╡्рдпрддा рдХ्рдпों рджिрдЦрд▓ा рд░рд╣े рд╣ैं ?  рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рдХрд░्рдо рджोрдиों рдХी рдХрд░्рддрд╡्рдпрддा рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рд╣ोрдиे рд╕े рдРрд╕ा рд╕ंрд╢рдп рднी рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै рдХि рд╕рдо्рднрд╡рддः рджोрдиों рд╕рдоुрдЪ्рдЪिрдд ( рдоिрд▓рдХрд░ ) рд╣ी рдоोрдХ्рд╖ рдХे рд╕ाрдзрди рд╣ोंрдЧे ?।  рдкрд░ंрддु рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рдХрд░्рдо рдоें рдЗрд╕ рдоीрдоांрд╕ा рдХा рдлрд▓ рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा ?  -- рдпрд╣ी рдХि рдЗрди рддीрдиों рдоें рд╕े рдХिрд╕ी рдПрдХ рдХो рд╣ी рдкрд░рдо рдХрд▓्рдпाрдг рдХा рд╕ाрдзрди рдиिрд╢्рдЪрдп рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा। рдЕрддः рдЗрд╕рдХी рд╡िрд╕्рддाрд░рдкूрд░्рд╡рдХ рдоीрдоांрд╕ा рдХрд░ рд▓ेрдиी рдЪाрд╣िрдпे।
>>>рдордиुрд╖्рдп рдХे рдкрд░рдо् рдХрд▓्рдпाрдг рдХा рд╕ाрдзрди: рдоोрдХ्рд╖ рд╕िрдж्рдзाрди्рдд рдХा рдк्рд░рддिрдкाрджрди >(Propounding the theory of salvation-рдоोрдХ्рд╖ рдХे рд╕िрдж्рдзाрди्рдд рдХो рд╡िрдЪाрд░ाрд░्рде рд╕ाрдордиे рд░рдЦрдиा):  рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै - рднाрд░рдд рдХा рдХрд▓्рдпाрдг ! рд▓ेрдХिрди рдЧीрддा рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЕंрддिрдо рдкुрд░ुрд╖ाрд░्рде - рдоोрдХ्рд╖ рдХा рд╣ेрддु, рдордиुрд╖्рдп рдХे рдкрд░рдо рдХрд▓्рдпाрдг  рдХा рд╣ेрддु (cause of ultimate welfare) рддो  рдПрдХрдоाрдд्рд░ рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рд╣ी рд╣ै।  рдХ्рдпोंрдХि рднेрдж-рдк्рд░рддीрддि рдХा рдиिрд╡рд░्рддрдХ рд╣ोрдиेрдХे рдХाрд░рдг, рдФрд░ рдХैрд╡рд▓्рдп ( рдоोрдХ्рд╖ ) рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ी рдЙрд╕рдХी рдЕрд╡рдзि рд╣ै। 
рдЖрдд्рдоा рдХेрд╡рд▓ рд╕ाрдХ्рд╖ी рд╣ै -рдХिрди्рддु рдЕрд╡िрдж्рдпा рдХे рдХाрд░рдг рдЬिрд╕рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдоें рдЪिрдд्рдд, рдорди , рдмुрдж्рдзि рдФрд░ рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдоें рдХ्рд░िрдпा (action), рдХाрд░рдХ (cause) рдФрд░ рдлрд▓ (result) рдЖрджि рдоें рднेрдж-рдмुрдж्рдзि рд╕рджा рд╕े рдЪрд▓ी рдЖ рд░рд╣ी рд╣ै। 'Be and Make ' рдХрд░्рдо рдоेрд░े рд╣ैं,  рдоैं рдЙрдирдХा рдХрд░्рдд्рддा рд╣ूँ !  рдоैं рдЕрдоुрдХ рдлрд▓  (рднाрд░рдд рдХा рдХрд▓्рдпाрдг) рдкाрдиे рдХे рд▓िрдпे рдпрд╣ рдХрд░्рдо рдХрд░рддा рд╣ूँ - рдпрд╣ рдЕрд╡िрдж्рдпा рдЕрдиाрджिрдХाрд▓ рд╕े рдк्рд░рд╡ृрдд्рдд рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ै। рдпрд╣ рдХेрд╡рд▓ ( рдПрдХрдоाрдд्рд░ ) рдЕрдХрд░्рддा, рдХ्рд░िрдпा  рд░рд╣िрдд рдФрд░ рдлрд▓ рд╕े рд░рд╣िрдд рдЖрдд्рдоा рдоैं рд╣ूँ ,  рдоुрдЭрд╕े рднिрди्рди рдФрд░ рдХोрдИ рднी рдирд╣ीं рд╣ै ;  рдРрд╕ा рдЖрдд्рдо-рд╡िрд╖рдпрдХ рдЬ्рдЮाрди [рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рд╣ी ] рдЗрд╕ рдЕрд╡िрдж्рдпा рдХा рдиाрд╢рдХ рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рдпрд╣ (рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди) рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддे рд╣ी рдХрд░्рдо-рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдХी рд╣ेрддु рд░ूрдк рднेрдж-рдмुрдж्рдзि рдХा рдиाрд╢ рдХрд░рдиेрд╡ाрд▓ा рд╣ै।  рдЙрдкрд░्рдпुрдХ्рдд рд╡ाрдХ्рдп рдоें рддु рд╢рдм्рдж рджोрдиों рдкрдХ्рд╖ों рдХी рдиिрд╡ृрдд्рддि рдХे рд▓िрдпे рд╣ै рдЕрд░्рдеाрдд् рдоोрдХ्рд╖ рди рддो рдХेрд╡рд▓ рдХрд░्рдо рд╕े рдоिрд▓рддा рд╣ै рдФрд░ рди рдЬ्рдЮाрди-рдХрд░्рдо рдХे рд╕рдоुрдЪ्рдЪрдп рд╕े рд╣ी। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рддु рд╢рдм्рдж рджोрдиों рдкрдХ्рд╖ों рдХा рдЦрдг्рдбрди рдХрд░рддा рд╣ै। рдоोрдХ्рд╖ рдЕрдХाрд░्рдп рдЕрд░्рдеाрдд् рд╕्рд╡рддःрд╕िрдж्рдз рд╣ै।  рдЗрд╕рд▓िрдпे рдХрд░्рдоों рдХो рдЙрд╕рдХा рд╕ाрдзрди рдоाрдирдиा рдирд╣ीं рдмрди рд╕рдХрддा рдХ्рдпोंрдХि рдХोрдИ рднी рдиिрдд्рдп ( рд╕्рд╡рддःрд╕िрдж्рдз ) рд╡рд╕्рддु рдХрд░्рдо рдпा рдЬ्рдЮाрди рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рдирд╣ीं рдХी рдЬाрддी।
 
>> рддрдм рдХ्рдпा (рдзрд░्рдо, рдЕрд░्рде рдФрд░ рдХाрдо рдХे рдкुрд░ुрд╖ाрд░्рде рдХे рдмाрдж) рдЪौрдеा рдкुрд░ुрд╖ाрд░्рде рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рднी рд╡्рдпрд░्рде рд╣ी рд╣ै ?- рдХ्рдпा рд╡рд╣ рдкрд░рдо् рдХрд▓्рдпाрдг (рдоोрдХ्рд╖) рдХा рд╕ाрдзрди  рдирд╣ीं рд╣ै ? рдирд╣ीं , рдпрд╣ рдмाрдд рдирд╣ीं рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рдЕрд╡िрдж्рдпा рдХा рдиाрд╢рдХ рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЙрд╕рдХी рдоोрдХ्рд╖-рдк्рд░ाрдк्рддि рд░ूрдк рдлрд▓ рдкрд░्рдпрди्рддрддा рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рд╣ै। рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЕंрдзрдХाрд░ рдоें рд░рдЬ्рдЬु рдоें рд╕рд░्рдк рдХी рдн्рд░ाрди्рддि рд╣ो рдЬाрдиे рдкрд░ рджीрдкрдХ рдХे рдк्рд░рдХाрд╢ рдХा рдлрд▓ рд╕рд░्рдк рдХी рдн्рд░ाрди्рддि рдХो рдирд╖्рдЯ рдХрд░ рджेрдиा рд╣ै। рдФрд░ рдЬैрд╕े рдЙрд╕ рдк्рд░рдХाрд╢ рдХा рдлрд▓ рд╕рд░्рдк рд╡िрд╖рдпрдХ рд╡िрдХрд▓्рдк рдХो рд╣рдЯाрдХрд░  рдХेрд╡рд▓ рд░рдЬ्рдЬु рдХो рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдХрд░ा рдХे рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।  рд╡ैрд╕े рд╣ी рдЕрд╡िрдж्рдпाрд░ूрдк рдЕрди्рдзрдХाрд░ рдХे рдиाрд╢рдХ рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдХा рднी рдлрд▓ рдХेрд╡рд▓,рдЖрдд्рдо-рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХो рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдХрд░ा рдХे рд╣ी рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ोрддा рджेрдЦा рдЧрдпा рд╣ै। 
       рдЬैрд╕े рд▓рдХрдб़ी рдХो рдЪीрд░рдиा рдЕрдерд╡ा рдЕрд░рдгीрдорди्рдерди рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдЧ्рдиि рдЙрдд्рдкрди्рди рдХрд░рдиा рдЖрджि  рдЙрдирдоें рд▓рдЧे рд╣ुрдП рдХрд░्рддा рдЖрджि рдХाрд░рдХों рдХी рдХ्рд░िрдпाрдПँ рд╣ैं,  рдЬिрдирдХा рдлрд▓ - рдЬैрд╕े рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рдЯुрдХрдб़े рд╣ो рдЬाрдиा рдЕрдерд╡ा рдЕрдЧ्рдиि рдк्рд░рдЬ्рд╡рд▓िрдд рд╣ो рдЬाрдиा рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рджीрдЦрддा рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдХिрд╕ी рдЕрди्рдп рдлрд▓ рджेрдиे рд╡ाрд▓े рдХрд░्рдо рдоें рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддी।  рд╡ैрд╕े рд╣ी рдЬिрд╕рдХा рдлрд▓ рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рд╣ै- рдРрд╕ी рдЬ्рдЮाрдирдиिрд╖्рдаा рд░ूрдк рдХ्рд░िрдпा рдоें рд▓рдЧे рд╣ुрдП рдЬ्рдЮाрддा рдЖрджि рдХाрд░рдХों рдХी рднी рдЖрдд्рдордХैрд╡рд▓्рдп рд░ूрдк рдлрд▓ рд╕े рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдлрд▓рд╡ाрд▓े рдХिрд╕ी рдЕрди्рдп рдХрд░्рдо рдоें рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддी। рдЙрд╕ी рддрд░рд╣ рдЬ्рдЮाрдирдиिрд╖्рдаा рдХрд░्рдо рд╕рд╣िрдд рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддी। рдпрджि рдХрд╣ो рдХि рднोрдЬрди рдФрд░ рдЕрдЧ्рдиिрд╣ोрдд्рд░ рдЖрджि рдХ्рд░िрдпाрдУं рдХे рд╕рдоाрди ( рдЗрд╕рдоें рднी рд╕рдоुрдЪ्рдЪрдп ) рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै।  рддो рдРрд╕ा рдХрд╣рдиा рдаीрдХ рдирд╣ीं , рдХ्рдпोंрдХि рдЬिрд╕рдХा рдлрд▓ рдХैрд╡рд▓्рдп ( рдоोрдХ्рд╖ ) рд╣ै ;  рдЙрд╕ рдЬ्рдЮाрди (рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди) рдХे рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдиे рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рдХрд░्рдо рдлрд▓ рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдирд╣ीं рд░рд╣ рд╕рдХрддी। 
         рдЬैрд╕े рд╕рдм рдУрд░ рд╕े рдкрд░िрдкूрд░्рдг рдЬрд▓ाрд╢рдп рдХे рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрдиे рдкрд░ рдХूрдкрддाрд▓ाрдм рдЖрджि рдХी рдЬрд▓рдХे рд▓िрдпे рдЪाрд╣ рдирд╣ीं рд░рд╣рддा।  рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдоोрдХ्рд╖ рдЬिрд╕рдХा рдлрд▓ рд╣ै, рдРрд╕े рдЬ्рдЮाрди рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж рдХ्рд╖рдгिрдХ рд╕ुрдЦрд░ूрдк рдлрд▓ाрди्рддрд░ рдХी рдпा рдЙрд╕рдХी рд╕ाрдзрдирднूрдд рдХ्рд░िрдпा рдХी рдЗрдЪ्рдЫुрдХрддा рдирд╣ीं рд░рд╣ рд╕рдХрддी। рдХ्рдпोंрдХि рдЬो рдордиुрд╖्рдп рд░ाрдЬ्рдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ा рджेрдиे рд╡ाрд▓े рдХрд░्рдо рдоें рд▓рдЧा рд╣ुрдЖ рд╣ै рдЙрд╕рдХी рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдХ्рд╖ेрдд्рд░-рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ी рдЬिрд╕рдХा рдлрд▓ рд╣ै, рдРрд╕े рдХрд░्рдо рдоें рдирд╣ीं рд╣ोрддी рдФрд░ рдЙрд╕ рдХрд░्рдо рдХे рдлрд▓ рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рднी рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рд╕ुрддрд░ां рдпрд╣ рд╕िрдж्рдз рд╣ुрдЖ рдХि рдкрд░рдо рдХрд▓्рдпाрдг (рдоोрдХ्рд╖) рдХा рд╕ाрдзрди рди рддो рдХрд░्рдо рд╣ै рдФрд░ рди рдЬ्рдЮाрди-рдХрд░्рдо рдХा рд╕рдоुрдЪ्рдЪрдп рд╣ी рд╣ै рддрдеा рдХैрд╡рд▓्рдп ( рдоोрдХ्рд╖ ) рд╣ी рдЬिрд╕рдХा рдлрд▓ рд╣ै рдРрд╕े рдЬ्рдЮाрди (рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди) рдХो рдХрд░्рдоों рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рднी рдЕрдкेрдХ्рд╖िрдд рдирд╣ीं рд╣ै। рдХ्рдпों рдХि рдЬ्рдЮाрди (рдЕрд░्рдеाрдд рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди) рдЕрд╡िрдж्рдпा рдХा рдиाрд╢рдХ рд╣ै; рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЙрд╕рдХा рдХрд░्рдоों рд╕े рд╡िрд░ोрдз рд╣ै। рдпрд╣ рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ी рд╣ै рдХि рдЕрди्рдзрдХाрд░ рдХा рдиाрд╢рдХ рдЕрди्рдзрдХाрд░ рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा। рдЗрд╕рд▓िрдпे рдХेрд╡рд▓ рдЬ्рдЮाрди рд╣ी рдкрд░рдо рдХрд▓्рдпाрдг рдХा рд╕ाрдзрди рд╣ै
       рджुрд╢्рдЪрд░िрдд्рд░ рдФрд░ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ - рдиिрд╖िрдж्рдз рдХрд░्рдоों рдХा рд╕рд░्рд╡рдеा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░ рджेрдиे рд╕े рдЕрдиिрд╖्рдЯ ( рдмुрд░े ) рд╢рд░ीрд░ों рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рди рд╣ोрдЧी।  рдХाрдо्рдп рдХрд░्рдоों рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░ рджेрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЗрд╖्рдЯ ( рдЕрдЪ्рдЫे ) рд╢рд░ीрд░ों рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рди рд╣ोрдЧी।  рддрдеा рд╡рд░्рддрдоाрди рд╢рд░ीрд░ рдХो рдЙрдд्рдкрди्рди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдХрд░्рдоों рдХा, рдлрд▓ рдХे рдЙрдкрднोрдЧ рд╕े рдХ्рд╖рдп рд╣ो рдЬाрдиे рдкрд░ рдЗрд╕ рд╢рд░ीрд░ рдХा рдиाрд╢ рд╣ो рдЬाрдиे рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् , рджूрд╕рд░े рд╢рд░ीрд░ рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдХा рдХोрдИ рдХाрд░рдг рдирд╣ीं рд░рд╣рдиे рд╕े рддрдеा рд╢рд░ीрд░ рд╕рдо्рдмрди्рдзी рдЖрд╕рдХ्рддि рдЖрджि рдХे рди рдХрд░рдиेрд╕े рдЬो рд╕्рд╡рд░ूрдкрдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ो рдЬाрдиा рд╣ै рд╡рд╣ी рдХैрд╡рд▓्рдп рд╣ै।  рдЕрддः рдмिрдиा рдк्рд░рдпрдд्рди рдХे рд╣ी рдХैрд╡рд▓्рдп рд╕िрдж्рдз рд╣ो рдЬाрдпрдЧा।
     рдХिंрддु рднूрддрдкूрд░्рд╡ рдЕрдиेрдХ рдЬрди्рдоों рдХे рдХिрдпे рд╣ुрдП рдЬो рд╕्рд╡рд░्рдЧ-рдирд░рдХ рдЖрджि рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд░ूрдк рдлрд▓ рджेрдиे рд╡ाрд▓े рдЕрдиेрдХ рдЕрдиाрд░рдм्рдз рдлрд▓ -- рд╕рдЮ्рдЪिрдд рдХрд░्рдо рд╣ैं ,  рдЙрдирдХे рдлрд▓ рдХा рдЙрдкрднोрдЧ рди рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг, рдЙрдирдХा рддो рдиाрд╢ рдирд╣ीं рд╣ोрдЧा।   рдРрд╕ा рдХрд╣ें рддो -- рдпрд╣ рдмाрдд рдирд╣ीं рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдиिрдд्рдпрдХрд░्рдо рдХे рдЕрдиुрд╖्рдаाрди рдоें рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े рдкрд░िрд╢्рд░рдорд░ूрдк рджुःрдЦрднोрдЧ рдХो рдЙрд╕ рдХрд░्рдоों рдХे рдлрд▓ рдХा рдЙрдкрднोрдЧ рдоाрдиा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЕрдерд╡ा рдк्рд░ाрдпрд╢्рдЪिрдд्рдд рдХी рднाँрддि рдиिрдд्рдп рдХрд░्рдо рднी рдкूрд░्рд╡рдХृрдд рдкाрдк рдХा рдиाрд╢ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдоाрди рд▓िрдпे рдЬाрдпँрдЧे рддрдеा рдк्рд░ाрд░рдм्рдзрдХрд░्рдордХा рдлрд▓рднोрдЧ рд╕े рдиाрд╢ рд╣ो рдЬाрдпрдЧा? рдлिрд░ рдирдпे рдХрд░्рдоोंрдХा рдЖрд░рдо्рдн рди рдХрд░рдиेрд╕े рдХैрд╡рд▓्рдп,рдмिрдиा рдпрдЬ्рдЮрдХे рд╕िрдж्рдз рд╣ो рдЬाрдпрдЧा।рдпрд╣ рд╕िрдж्рдзाрди्рдд рдаीрдХ рдирд╣ीं рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдЙрд╕ ( рдкрд░рдоाрдд्рдоा ) рдХो рдЬाрдирдХрд░ рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдоृрдд्рдпु рд╕े рддрд░рддा рд╣ै।  рдоोрдХ्рд╖
рдк्рд░ाрдк्рддिрдХे рд▓िрдпे рджूрд╕рд░ा рдоाрд░्рдЧ рдирд╣ीं рд╣ै। 
 рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдоोрдХ्рд╖ рдХे рд▓िрдпे рд╡िрдж्рдпा рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдЕрди्рдп рдоाрд░्рдЧ рдХा рдЕрднाрд╡ рдмрддрд▓ाрдиेрд╡ाрд▓ी рд╢्рд░ुрддि рд╣ै рддрдеा рдЬैрд╕े рдЪрдордб़े рдХी рднाँрддि рдЖрдХाрд╢рдХो рд▓рдкेрдЯрдиा рдЕрд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै? рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдЕрдЬ्рдЮाрдиी рдХी рдоुрдХ्рддि рдЕрд╕рдо्рднрд╡ рдмрддрд▓ाрдиेрд╡ाрд▓ी рднी рд╢्рд░ुрддि рд╣ै? рдПрд╡ं рдкुрд░ाрдг рдФрд░ рд╕्рдоृрддिрдпोंрдоें рднी рдпрд╣ी рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рдЬ्рдЮाрдирд╕े рд╣ी рдХैрд╡рд▓्рдпрдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै।  рдЗрд╕рдХे рд╕िрд╡ा ( рдЙрд╕ рд╕िрдж्рдзाрди्рддрдоें ) рдЬिрдирдХा рдлрд▓ рдоिрд▓рдиा рдЖрд░рдо्рдн рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдРрд╕े рдкूрд░्рд╡рдХृрдд рдкुрдг्рдпों рдХे рдиाрд╢ рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рди рд╣ोрдиे рд╕े рднी рдпрд╣ рдкрдХ्рд╖ рдаीрдХ рдирд╣ीं рд╣ै। 
         рдЕрд░्рдеाрдд् рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдкूрд░्рд╡рдХृрдд рд╕рдЮ्рдЪिрдд рдкुрдг्рдпोंрдХा рд╣ोрдиा рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै, рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╕рдЮ्рдЪिрдд рдкाрдкोंрдХा рд╣ोрдиा рднी рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै. рд╣ी рдЕрддः рджेрд╣ाрди्рддрд░ рдХो рдЙрдд्рдкрди्рди рдХिрдпे рдмिрдиा рдЙрдирдХा рдХ्рд╖рдп рд╕рдо्рднрд╡ рди рд╣ोрдиेрд╕े ( рдЗрд╕ рдкрдХ्рд╖рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ ) рдоोрдХ्рд╖ рд╕िрдж्рдз рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХेрдЧा। рдЗрд╕рдХे рд╕िрд╡ा рдкुрдг्рдп-рдкाрдк рдХे рдХाрд░рдг рд░ूрдк рд░ाрдЧ- рдж्рд╡ेрд╖ рдФрд░ рдоोрд╣ рдЖрджि рджोрд╖ोंрдХा  рдмिрдиा рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдХे рдоूрд▓ोрдЪ्рдЫेрдж рд╣ोрдиा рд╕рдо्рднрд╡ рди рд╣ोрдиेрдХे рдХाрд░рдг рднी рдкुрдг्рдп рдкाрдк рдХा рдЙрдЪ्рдЫेрдж рд╣ोрдиा рд╕рдо्рднрд╡ рдирд╣ीं
рддрдеा рд╢्рд░ुрддि рдоें рдиिрдд्рдпрдХрд░्рдоों рдХा рдкुрдг्рдпрд▓ोрдХ рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд░ूрдк рдлрд▓ рдмрддрд▓ाрдпा рдЬाрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдФрд░ рдЕрдкрдиे рдХрд░्рдоों рдоें рд╕्рдеिрдд рд╡рд░्рдгाрд╢्рд░рдоाрд╡рд▓рдо्рдмी рдЗрдд्рдпाрджि рд╕्рдоृрддिрд╡ाрдХ्рдпोंрдж्рд╡ाрд░ा рднी рдпрд╣ी рдмाрдд рдХрд╣ी рдЬाрдиे рдХे рдХाрд░рдг рднी рдХрд░्рдоोंрдХा рдХ्рд╖рдп ( рдоाрдирдиा ) рд╕िрдж्рдз рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рддрдеा рдЬो рдпрд╣ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдиिрдд्рдпрдХрд░्рдо рджुःрдЦрд░ूрдк рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдкूрд░्рд╡рдХृрдд рдкाрдкोंрдХा рдлрд▓ рд╣ी рд╣ै।  рдЙрдирдХा рдЕрдкрдиे рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╕े рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдФрд░ рдХोрдИ рдлрд▓ рдирд╣ीं рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рд╢्рд░ुрддि рдоें рдЙрдирдХा рдХोрдИ рдлрд▓ рдирд╣ीं рдмрддрд▓ाрдпा рдЧрдпा рддрдеा рдЙрдирдХा,рд╡िрдзाрди рдЬीрд╡рдирдиिрд░्рд╡ाрд╣ рдЖрджिрдХे рд▓िрдпे рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рдЬो рднрдЧрд╡рдд्рд╕्рд╡рд░ूрдк рдФрд░ рдЖрдд्рдоा рдХे рдПрдХрдд्рд╡ рдЬ्рдЮाрди рдХी рд╢рд░рдг рд╣ो рдЪुрдХे рд╣ैं рдРрд╕े рднрдЧрд╡ाрди  рдХे рддрдд्рдд्рд╡ рдХो рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓े рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рдкрд░िрд╡्рд░ाрдЬрдХों рдХो рдЗрд╖्рдЯ, рдЕрдиिрд╖्рдЯ рдФрд░ рдоिрд╢्рд░ -- рдРрд╕ा рдд्рд░िрд╡िрдз рдХрд░्рдордлрд▓ рдирд╣ीं рдоिрд▓рддा। рдЗрдирд╕े рдЕрди्рдп рдЬो рд╕ंрди्рдпाрд╕ рди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдХрд░्рдо рдкрд░ाрдпрдг рдЕрдЬ्рдЮाрдиी рд╣ैं рдЙрдирдХो рдХрд░्рдо рдХा рдлрд▓ рдЕрд╡рд╢्рдп рднोрдЧрдиा рдкрдб़рддा рд╣ै।  рдпрд╣ी рдЧीрддाрд╢ाрд╕्рдд्рд░рдоें рдХрд╣े рд╣ुрдП рдХрд░्рддрд╡्рдп рдФрд░ рдЕрдХрд░्рддрд╡्рдпрдХा рд╡िрднाрдЧ рд╣ै। рдкрд░ंрддु рдЖрдд्рдоा рдХो рд╢рд░ीрд░ рд╕े рдкृрдердХ् рд╕рдордЭे рдмिрдиा рдиिрдд्рдпрдиैрдоिрдд्рддिрдХ рдЖрджि рдХрд░्рдоों рдоें рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдХा рд╣ोрдиा рдЕрд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै।
- рдЬैрд╕े рд╣े рдкुрдд्рд░ рддू рдоेрд░ा рдЖрдд्рдоा рд╣ी рд╣ै рдЗрд╕ рд╢्рд░ुрддिрд╡ाрдХ्рдп рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЕрдкрдиे рдкुрдд्рд░ рдоें рдЕрд╣ंрднाрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै рддрдеा рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рднी рдЬैрд╕े рдпрд╣ рдЧौ рдоेрд░ा рдк्рд░ाрдг рд╣ी рд╣ै, рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдк्рд░िрдп рд╡рд╕्рддु рдоें рдЕрд╣ंрднाрд╡ рд╣ोрддा рджेрдЦा рдЬाрддा рд╣ै।  рдкрд░ंрддु рдн्рд░ाрди्рддिрдХे рдХाрд░рдг рд╕рдм рдХुрдЫ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЬैрд╕े рдХि рд╕्рд╡рдк्рди рджेрдЦрддे рд╕рдордп рдФрд░ рдоाрдпा рдоें рд╣ोрддा рд╣ै। рдкрд░ंрддु рд╢рд░ीрд░ाрджि рдоें,рдЖрдд्рдо-рдмुрдж्рдзिрд░ूрдк рдЕрдЬ्рдЮाрди-рд╕рди्рддрддि рдХा рд╡िрдЪ्рдЫेрдж рд╣ो рдЬाрдиेрдкрд░। рд╕ुрд╖ुрдк्рддि рдФрд░ рд╕рдоाрдзि рдЖрджि рдЕрд╡рд╕्рдеाрдУं рдоें рдХрд░्рддृрдд्рд╡, рднोрдХ्рддृрдд्рд╡ рдЖрджि рдЕрдирд░्рде рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдЗрд╕рд╕े рдпрд╣ рд╕िрдж्рдз рд╣ुрдЖ рдХि рдпрд╣ рд╕ंрд╕ाрд░ рдн्рд░рдо рдоिрде्рдпा рд╣ै рдФрд░ рдЬ्рдЮाрди-рдиिрдоिрдд्рддрдХ рд╣ी рд╣ै, рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рдирд╣ीं। рдЕрддः рдкूрд░्рдг рддрдд्рдд्рд╡рдЬ्рдЮाрди рд╕े рдЙрд╕рдХी рдЖрдд्рдпрди्рддिрдХ рдиिрд╡ृрдд्рддि рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। 
 
рдЧीрддा рдЕрдз्рдпाрдп рдкाँрдЪ : рдХрд░्рдо рд╕ंрди्рдпाрд╕ рдпोрдЧ > рд╢्рд▓ोрдХ 16 рдоें рднрдЧрд╡ाрди рдХрд╣рддे рд╣ैं - 

рдЬ्рдЮाрдиेрди рддु рддрджрдЬ्рдЮाрдиं рдпेрд╖ां рдиाрд╢िрддрдоाрдд्рдордиः।
 рддेрд╖ाрдо् рдЖрджिрдд्рдпрд╡рдд् рдЬ्рдЮाрдиं рдк्рд░рдХाрд╢рдпрддि рддрдд्рдкрд░рдо्।।5.16।।

рдкрджрдЪ्рдЫेрджः - рдЬ्рдЮाрдиेрди рддु рддрдд् рдЕрдЬ्рдЮाрдиं рдпेрд╖ां рдиाрд╢िрддрдо् рдЖрдд्рдордиः; рддेрд╖ाрдо् рдЖрджिрдд्рдпрд╡рдд् рдЬ्рдЮाрдиं рдк्рд░рдХाрд╢рдпрддि рддрдд्рдкрд░рдо् ॥ резрем ॥
рдЬ्рдЮाрдиेрди-рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди (рджिрд╡्рдп рдЬ्рдЮाрди) рдж्рд╡ाрд░ा; рддु–рд▓ेрдХिрди; рддрдд्-рд╡рд╣; рдЕрдЬ्рдЮाрдирдо्-рдЕрдЬ्рдЮाрдирддा (рдЕрд╡िрдж्рдпा рдЬрди्рдп рдкंрдЪрдХ्рд▓ेрд╢) ; рдпेрд╖ाрдо् рдЬिрдирдХा; рдиाрд╢िрддрдо् рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै; рдЖрдд्рдордиः-рдЖрдд्рдоा рдХा; рддेрд╖ाрдо्-рдЙрдирдХे; рдЖрджिрдд्рдпрд╡рдд्-рд╕ूрд░्рдп рдХे рд╕рдоाрди; рдЬ्рдЮाрдирдо्-рдЬ्рдЮाрди; рдк्рд░рдХाрд╢рдпрддि-рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХрд░рддा рд╣ै; рддрдд्-рдЙрд╕; рдкрд░рдо्-рдкрд░рдо рддрдд्рдд्рд╡ рдХो ।
-рдЕрд░्рдеाрдд рдкрд░рди्рддु рдЬिрдирдХा рд╡рд╣ рдЕрдЬ्рдЮाрди (рдЕрд╡िрдж्рдпा рдЬрди्рдп рдкंрдЪрдХ्рд▓ेрд╢) рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рддрдд्рд╡ рдЬ्рдЮाрди рдХे рдж्рд╡ाрд░ा (рдЖрдд्рдоाрдиुрднूрддि рдпा рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди  рдж्рд╡ाрд░ा) рдирд╖्рдЯ рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рдЙрдирдХा рд╡рд╣ рдЬ्рдЮाрди рд╕ूрд░्рдп рдХे рд╕рджृрд╢ рдЙрд╕ рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рджрдШрди рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХो рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХрд░ рджेрддा рд╣ै॥5.16॥
рд╡्рдпाрдЦ्рдпा -  рд╕ूрд░्рдп рдХे рдЙрджрдп рд╣ोрдиे рдкрд░ рдХोрдИ рдирдпी рд╡рд╕्рддु рдиिрд░्рдоिрдд рдирд╣ीं рд╣ोрддी, рдЕрдкिрддु 'рд╡рд╣' (рд░рдЬ्рдЬु рдЬो рд╕рд░्рдк рдХे рдЖрд╡рд░рдг рд╕े рдвंрдХी рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг) , рдЬो рдирд╣ीं рджिрдЦ рд░рд╣ी рдеी, рджिрдЦрдиे рд▓рдЧ рдЬाрддी рд╣ै। рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рднрдЧрд╡ाрди् рд╕्рд╡рддः рд╕िрдж्рдз рд╣ैं, рдкрд░рди्рддु рдЕрдЬ्рдЮाрди рдХे рдХाрд░рдг рдЙрдирдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рд╡िрд╡ेрдХрдЬ рдЬ्рдЮाрди  рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдЬ्рдЮाрди рдХा рдиाрд╢ рд╣ोрдиे рд╕े рд╕्рд╡рддःрд╕िрдж्рдз рдкрд░рдорддрдд्рдд्рд╡ рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ोрдиे рд▓рдЧ рдЬाрддा рд╣ै।
              рд╕ाрдорди्рдп рдЬीрд╡ों рдХा рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди, рд╕्рд╡рдпं рдХो рдХेрд╡рд▓ рд╢рд░ीрд░ -рдорди (2H) рдоाрдирдиे рдХे рдХाрд░рдг -  рдЕрд╡िрдж्рдпा рдоाрдпा рд╕े [рдЕрд╕्рдоिрддा-рд░ाрдЧрдж्рд╡ेрд╖ -рдЕрднिрдиिрд╡ेрд╢ -рдкंрдЪрдХ्рд▓ेрд╢ ] рд╕े рдЖрд╡ृрдд рд░рд╣рддा рд╣ै рдЕрд░्рдеाрдд् рдЙрди्рд╣ें рдЕрдкрдиे рдпрдеाрд░्рде рдпा рд╢ुрдж्рдз рд╕्рд╡рд░ुрдк рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдЬрдмрдХि 'рдЬ्рдЮाрдиी рдкुрд░ुрд╖' рдЕрд░्рдеाрдд рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрдиी рдкुрд░ुрд╖ рдХे рд▓िрдП рдЕрдЬ्рдЮाрдиाрд╡рд░рдг (M/F рдХा рдоिрде्рдпा рдЕрд╣ं ) рдкूрд░्рдгрддрдпा рдиिрд╡ृрдд्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЬैрд╕े рдХोрдИ рдХрдорд░ा рдпрджि рд╣рдЬाрд░ों рд╡рд░्рд╖ों рд╕े рдмрди्рдж рд╣ो, рд▓ेрдХिрди рдПрдХ рджिрдпा рдЬрд▓рддे рд╣ी рд╕ाрд░ा рдЕँрдзेрд░ा рддрдд्рдХाрд▓  рд╣ी рджूрд░ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рди рдХि рдзीрд░े-рдзीрд░े рдХिрд╕ी рд╡िрд╢ेрд╖ рдХ्рд░рдо рд╕े। рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдХा рдЙрджрдп рд╣ोрддे рд╣ी рдЕрдиाрджि рдЕрд╡िрдж्рдпा рдЙрд╕ी рдХ्рд╖рдг рдиिрд╡ृрдд्рдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рдЕрд╡िрдж्рдпा рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддा рд╣ै рдЕрд╣ंрдХाрд░ (M/F рд╣ोрдиे рдХा рдн्рд░рдо ) рдЬिрд╕рдХा рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рд╢рд░ीрд░ рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдХे рд╕ाрде рд╣ुрдП рддाрджाрдд्рдо्рдп рдХे рдХाрд░рдг рдмрдиा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЕрдЬ्рдЮाрди рдХे рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрдиे рдкрд░ рдЕрд╣ंрдХाрд░ (рдоिрде्рдпा M/F рд╡ाрд▓ा рд╢рд░ीрд░рдмोрдз) рднी рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै
         рд╡ेрджाрди्рдд рдХे рдЗрд╕ рд╕िрдж्рдзांрдд рдХो рд╕рдордЭрдиे рдоें рдж्рд╡ैрддрд╡ाрджिрдпों рдХो рдХрдаिрдиाрдИ рд╣ोрддी рд╣ै। рд╡рд╕्рддुрдУं рдХो рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рд╣рдоाрд░े рдкाрд╕ рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╕ाрдзрди рд╣ैं рдЗрди्рдж्рд░िрдпां рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि। рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдЗрдирдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рджेрдЦрддा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рддा рдФрд░ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рддा рд╣ै। рдж्рд╡ैрддрд╡ाрджी рдпрд╣ рд╕рдордЭрдиे рдоें рдЕрд╕рдорд░्рде рд╣ैं рдХि рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдЗрди्рдж्рд░िрдпां рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдХे рдЕрднाрд╡ рдоें рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдХैрд╕े рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै ?  рдПрдХ рдмुрдж्рдзिрдоाрди् рд╡िрдЪाрд░рдХ рдоें рдпрд╣ рд╢ंрдХा рдЖрдиा рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдЕрдиुрдоाрди рд▓рдЧाрдХрд░ рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдпрд╣ рдмрддाрддे рд╣ै рдХि рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдирд╖्рдЯ рд╣ोрдиे рдкрд░ рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рд╕्рд╡рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।рд╡िрдЪाрд░рд░рдд рдмुрдж्рдзि рдХो рдпрд╣ рдмाрдд рд╕рд░рд▓рддा рд╕े рдирд╣ीं рд╕рдордЭाрдпी рдЬा рд╕рдХрддी। рдЗрд╕рд▓िрдП рджूрд╕рд░ी рдкंрдХ्рддि рдоें рдк्рд░рднु рдПрдХ рджृрд╖्рдЯाрди्рдд рджेрддे рд╣ैं рдЖрджिрдд्рдпрд╡рдд्। 
        рд╣рдо рд╕рдмрдХा рд╕ाрдоाрди्рдп рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ै рдХि рд╡рд░्рд╖ा рдЛрддु рдоें рдХрдИ рджिрдиों рддрдХ рд╕ूрд░्рдп рдирд╣ीं рджिрдЦाрдИ рджेрддा рдФрд░ рд╣рдо рдЬрд▓्рджी рдоें рдХрд╣ рджेрддे рд╣ैं рдХि рд╕ूрд░्рдп рдмाрджрд▓ों рд╕े рдврдХ рдЧрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ рд╡ाрдХ्рдп рдХे рдЕрд░्рде рдкрд░ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиे рд╕े рдпрд╣ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рдХि рд╕ूрд░्рдп рдмाрджрд▓ рдХे рдЫोрдЯे рд╕े рдЯुрдХрдб़े рд╕े рдврдХ рдирд╣ीं рд╕рдХрддा। рдЗрд╕ рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдордз्рдп рдоें рдЬрд╣ाँ рд╕ूрд░्рдп рдЕрдХेрд▓ा рдЕрдкрдиे рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд╡ैрднрд╡ рдХे рд╕ाрде рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ै рд╡рд╣ाँ рд╕े рдмाрджрд▓ рдмрд╣ुрдд рджूрд░ рд╣ै। рдкृрде्рд╡ी рддрд▓ рдкрд░ рдЦрдб़ा рдЫोрдЯा рд╕ा рдордиुрд╖्рдп рдЕрдкрдиी рдмिрди्рджु рдоाрдд्рд░ рдЖँрдЦों рд╕े рджेрдЦрддा рд╣ै рдХि рдмाрджрд▓ рдХी рдПрдХ рдЯुрдХрдб़ी рдиे рджैрджीрдк्рдпрдоाрди рдЖрджिрдд्рдп рдХो рдврдХ рд▓िрдпा рд╣ै। рдпрджि рд╣рдо рдЕрдкрдиी рдЫोрдЯी рд╕ी рдЙँрдЧрд▓ी рдЕрдкрдиे рдиेрдд्рд░ рдХे рд╕ाрдордиे рдиिрдХрдЯ рд╣ी рд▓рдЧा рд▓ें - рдФрд░ рдХрд╣ें рдмреЬा рдЕँрдзेрд░ा рд╣ै - рд╕ाрдордиे рдХा рд╡िрд╢ाрд▓ рдкрд░्рд╡рдд рднी рдврдХ рдЧрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╕ाрдоाрди्рдп рдЬीрд╡ рдЬрдм рдЖрдд्рдоा рдкрд░ рджृрд╖्рдЯि рдбाрд▓рддा рд╣ै,  рддो рдЙрд╕ рдЕрдирди्рдд рдЖрдд्рдоा  рдХो рдЕрд╡िрдж्рдпा рд╕े (рдЬीрд╡-рднाрд╡ M/F рд╕े) рдЖрд╡ृрдд рдкाрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдЕрд╡िрдж्рдпा рд╕рдд् рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЖрдд्рдоा рдоें рдирд╣ीं рд╣ै рдЬैрд╕े рдмाрджрд▓ рд╕ूрд░्рдп рдоें рдХрджाрдкि рдирд╣ीं рд╣ै। 
         рдЕрдирди्рдд рд╕рдд् рдХी рддुрд▓рдиा рдоें рд╕ीрдоिрдд рдЕрд╡िрдж्рдпा рдмрд╣ुрдд рд╣ी рддुрдЪ्рдЫ рд╣ै। рдХिрди्рддु рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдХी рд╡िрд╕्рдоृрддि рд╣рдоाрд░े рд╣ृрджрдп рдоें рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрдХрд░ рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдоें рдпрд╣ рдоिрде्рдпा рдзाрд░рдгा рдЙрдд्рдкрди्рди рдХрд░рддी рд╣ै рдХि рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рд╕рдд् рдЕрд╡िрдж्рдпा рд╕े рдк्рд░рдЪ्рдЫрди्рди рд╣ै। рдЗрд╕ рдЕрдЬ्рдЮाрди рдХे рдирд╖्рдЯ рд╣ोрдиे рдкрд░ рдЖрдд्рдорддрдд्рдд्рд╡ рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рдЬैрд╕े рдоेрдШрдкрдЯ рд╣рдЯрддे рд╣ी рд╕ूрд░्рдп рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।рд╕ूрд░्рдп рдХो рджेрдЦрдиे рдХे рд▓िрдП рдХिрд╕ी рдЕрди्рдп рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рдирд╣ीं рд╣ै рдЖрдд्рдоाрдиुрднрд╡ рдХे рд▓िрдП рднी рдХिрд╕ी рдЕрди्рдп рдЕрдиुрднрд╡ рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рдирд╣ीं рд╣ै рд╡рд╣ рдЪिрдд् рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै। рдЪिрдд् рдХी рдЪेрддрдиा рдХे рд▓िрдП рдХिрд╕ी рджूрд╕рд░े рдЪैрддрди्рдп рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рдирд╣ीं рд╣ै। рдЬ्рдЮाрди рдХा рдЕрди्рддрд░्рдиिрд╣िрдд рддрдд्рдд्рд╡ рдЪेрддрдиा рд╣ी рд╣ै। рдЕрддः рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдпा  рдоिрде्рдпा-рдЬीрд╡рднाрд╡ (M/F рдХा рдЕрд╣ंрдХाрд░) рдЖрдд्рдоा рдХो рдкाрдХрд░ рдЖрдд्рдоा рд╣ी рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╕्рд╡рдк्рди рд╕े рдЬाрдЧрдиे рдкрд░ рд╕्рд╡рдк्рди-рдж्рд░рд╖्рдЯा рдЕрдкрдиी рд╕्рд╡рдк्рдиाрд╡рд╕्рдеा рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ोрдХрд░ рдЬाрдЧ्рд░рдд् рдкुрд░ुрд╖ рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдЬाрдЧ्рд░рдд् рдкुрд░ुрд╖ рдХो рдХрднी рднिрди्рди рд╡िрд╖рдп рдХे рд░ूрдк рдоें рди рджेрдЦрддा рд╣ै рдФрд░ рди рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рддा рд╣ै рдмрд▓्рдХि рд╡рд╣ рд╕्рд╡рдпं рд╣ी рдЬाрдЧ्рд░рдд् рдкुрд░ुрд╖ рдмрди рдЬाрддा рд╣ै।
       рдаीрдХ рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдЕрд╣ंрдХाрд░ рднी рдЕрдЬ्рдЮाрди рд╕े рдКрдкрд░ рдЙрдардХрд░ рд╕्рд╡рдпं рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдХे рд╕ाрде рдПрдХрд░ूрдк рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╕ूрд░्рдп рдХे рджृрд╖्рдЯाрди्рдд рдж्рд╡ाрд░ा  рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдФрд░ рдЖрдд्рдоा рдХा рд╕рдо्рдмрди्рдз рддрдеा рдЖрдд्рдоाрдиुрднूрддि рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХा рдмрдб़ा рд╣ी рд╕ुрди्рджрд░ рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЬिрд╕рдХे рд▓рдХ्рд╖्рдпाрд░्рде - "рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрдиी рдФрд░ рдЖрдд्рдордиिрд╖्рда (рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рд╡ाрди) рдкुрд░ुрд╖ рд╕рджा рдХे рд▓िрдП рдЬрди्рдо-рдорд░рдг рдХे рдЪрдХ्рд░ рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै " --рдкрд░ рд╕рднी рд╕ाрдзрдХों рдХो рдордирди рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдпे।
рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдЕрдкрдиी рдПрдХ рдЕँрдЧ्рд░ेрдЬ़ी рдХрд╡िрддा, 'рдХाрд▓ी рдоाрддा' 'Kali the Mother' рдоें рдХрд╣рддे рд╣ैं -

рд╕ाрд╣рд╕ी, рдЬो рдЪाрд╣рддा рд╣ै- рджुःрдЦ, рдоिрд▓ рдЬाрдиा рдорд░рдг рд╕े,

рдиाрд╢ рдХी рдЧрддि рдиाрдЪрддा рд╣ै, рдоाँ рдЙрд╕ी рдХे рдкाрд╕ рдЖрдпी ।

- рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж 

Who dares misery love, And hug the form of Death,
Dance in destruction's dance, To him - the Mother comes.
- Swami Vivekananda
рд░рд╣िрдорди рдЪुрдк рд╣ो рдмैрдаिрдпे, рджेрдЦि рджिрдирди рдХे рдлेрд░।
рдЬрдм рдиीрдХे рджिрди рдЖрдЗрд╣ैं, рдмрдирдд рди рд▓рдЧिрд╣ैं рджेрд░॥

рджिрдиों рдХे рдлेрд░ рдЕрд░्рдеाрдд् рдЬрдм рд╕рдордп рдк्рд░рддिрдХूрд▓ рд╣ो, рддрдм рд╢ाрди्рдд рдЪिрдд्рдд рд╣ो рдХрд░ рдк्рд░рддीрдХ्рд╖ा рдХрд░ें, рд╡्рдпрдЧ्рд░-рдЙрдЧ्рд░, рдХ्рд╖ुрдм्рдз-рд╡िрдХ्рд╖ुрдм्рдз рди рд╣ों। рдЬрдм рд╕рдордп рдЕрдиुрдХूрд▓ рд╣ोрдЧा, рддो рдмाрдд рдмрдирдиे рдоें рджेрд░ рдирд╣ीं рд▓рдЧेрдЧी।

рдЧीрддा рдЕрдз्рдпाрдп 12 рднрдХ्рддिрдпोрдЧ (12. 18-19) рдоें рднрдЧрд╡ाрди рдХрд╣рддे рд╣ैं - 

рд╕рдоः рд╢рдд्рд░ौ рдЪ рдоिрдд्рд░े рдЪ рддрдеा рдоाрдиाрдкрдоाрдирдпोः।
            рд╢ीрддोрд╖्рдгрд╕ुрдЦрджुःрдЦेрд╖ु рд╕рдоः рд╕рдЩ्рдЧрд╡िрд╡рд░्рдЬिрддः।। 
рддुрд▓्рдпрдиिрди्рджाрд╕्рддुрддिрд░्рдоौрдиी рд╕рди्рддुрд╖्рдЯो рдпेрдирдХेрдирдЪिрдд्।
               рдЕрдиिрдХेрддः рд╕्рдеिрд░рдорддिрд░्рднрдХ्рддिрдоाрди्рдоे рдк्рд░िрдпो рдирд░ः॥ 
[рд╕ंрдзि рд╡िрдЪ्рдЫेрдж -
рд╕рдоः рд╢рдд्рд░ौ рдЪ рдоिрдд्рд░े рдЪ рддрдеा рдоाрди рдЕрдкрдоाрдирдпोः।
рд╢ीрдд рдЙрд╖्рдг рд╕ुрдЦ рджुःрдЦेрд╖ु рд╕рдоः рд╕рдЩ्рдЧाрд╡िрд╡рд░्рдЬिрддः॥
рддुрд▓्рдп рдиिрди्рджा рд╕्рддुрддि рдоौрдиी рд╕рди्рддुрд╖्рдЯः рдпेрди рдХेрди рдЪिрдд्‌।
рдЕрдиिрдХेрддः рд╕्рдеिрд░ рдорддिः рднрдХ्рддिрдоाрди рдоे рдк्рд░िрдпः рдирд░ः॥]
рдЕрдиुрд╡ाрдж- 
1. рд╢рдд्рд░ु рдФрд░ рдоिрдд्рд░ рдХे рд╕ाрде рд╕рдоाрди рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ः рднрдХ्рдд рд╕рднी рдХे рд╕ाрде рд╕рдХाрд░ाрдд्рдордХ рд╕рдорддा (positive equality)  рдХा рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं рддрдеा рд╢рдд्рд░ुрддा рдФрд░ рдоिрдд्рд░рддा рдХी рднाрд╡рдиा рдХो рдЕрдкрдиे рдЙрдкрд░ рд╣ाрд╡ी рдирд╣ीं рд╣ोрдиे рджेрддे। рдИрд╢्рд╡рд░ рддрдд्рд╡ (рдЕрдж्рд╡ैрдд) рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ो рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж, рд╡рд╣ рднрдЧрд╡ाрди (рдаाрдХुрд░ рджेрд╡) рдХा рдкрд░рдо рднрдХ्рдд рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рдЙрд╕рдХे рд╣्рд░рджрдп рд╕े рдЕрдкрдиे -рдкрд░ाрдпे рдХा рднेрдж рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдХोрдИ рдкрд░ाрдпा рдирд╣ीं рд░рд╣рддा рд╕рднी рдЕрдкрдиे рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं। рдаाрдХुрд░рджेрд╡ рдХा рдкрд░рдо рднрдХ्рдд рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЙрд╕рдоें  рдиिрд╖्рдкрдХ्рд╖ рди्рдпाрдп рдХрд░рдиे рдХा рдЧुрдг рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ  рд░ूрдк рд╕े  рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╡рд╣ рдоिрдд्рд░, рд╕рдЧे рд╕ंрдмंрдзी, рдкुрдд्рд░, рдкोрддे рдФрд░ рдкрд░ाрдпे рд▓ोрдЧों рдХे рд╕ाрде рд╕рдорддा рдХा рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै।
2.  рдоाрди-рдЕрдкрдоाрди рдоें рд╕рдорднाрд╡ः рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдкुрдиः рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рддे рд╣ैं рдХि рднрдХ्рдд, рдоाрди-рдЕрдкрдоाрди рдХी рдУрд░ рдз्рдпाрди рдирд╣ीं рджेрддे।  рднрдХ्рдд рдХे рд╣ृрджрдп рдоें рджिрд╡्рдп рдк्рд░ेрдо рдХी рдЬ्рдпोрддि рдЗрддрдиी рджीрдк्рддिрдоाрди рд╣ोрдХрд░ рдЬрд▓рддी рд╣ै рдХि рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рд▓ौрдХिрдХ рдоाрди рдФрд░ рдЕрдкрдоाрди рдХा рдХोрдИ рдорд╣рдд्рд╡ рдирд╣ीं рд░рд╣рддा। 
3. рд╢ीрдд рдФрд░ рдЧрд░्рдоी рддрдеा рд╕ुрдЦ рдФрд░ рджुрдЦ рдоें рд╕рдорднाрд╡ः рднрдХ्рдд рдЕрдиुрдХूрд▓ рдФрд░ рдк्рд░рддिрдХूрд▓ рджोрдиों рдкрд░िрд╕्рдеिрддिрдпों рдоें рд╕рдорднाрд╡ рд░рд╣рддे рд╣ैं। рд╡े рдЬाрдирддे рд╣ैं рдХि рджोрдиों рдоें рд╕े рдХोрдИ рднी рд╕्рдеाрдпी рдирд╣ीं рд╣ै। рдпे рджिрди рдФрд░ рд░ाрдд्рд░ि рдХी рднांрддि рдЖрддे-рдЬाрддे рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╡े рдЗрди рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ों рдХो рдорд╣рдд्рд╡ рдирд╣ीं рджेрддे рддाрдХि рдЙрдирдХा рдз्рдпाрди рднрдЧрд╡ाрди рд╕े рд╣рдЯрдХрд░ рдЗрдирдоें рдХेрди्рдж्рд░िрдд рди рд╣ो рдЬाрдП। рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рдХे рдЬीрд╡рди рдХी рдПрдХ рдШрдЯрдиा рд╕ंрддों рдХी рдорд╣ाрдирддा рдХा рдЙрджाрд╣рд░рдг рд╣ै। рдаाрдХुрд░ рдХे рдЧрд▓े рдоें рдХैрди्рд╕рд░ рд╣ो рдЧрдпा рдеा । рд▓ोрдЧ рдЙрди्рд╣ें рдЗрд╕рдХे рдЙрдкрдЪाрд░ рд╣ेрддु рдХाрд▓ी рдоाрддा рдХी рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдХрд╣рддे рдеे। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा- "рдоेрд░ा рдорди рдХाрд▓ी рдоां рдХे рдк्рд░ेрдо рдоें рдиिрдордЧ्рди рд╣ै рддрдм рдлिрд░ рдоैं рдЗрд╕ рддुрдЪ्рдЫ рд╢рд░ीрд░ рдХो рдХैंрд╕рд░ рд╕े рдмрдЪाрдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдХ्рдпों рдХрд░ूँ। рдЬो рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рд╣ोрдЧी рдЙрд╕े рд╣ोрдиे рджो।" 
4. рдХुрд╕ंрдЧ рд╕े рдоुрдХ्рддः рдХिрд╕ी рднी рд╡्рдпрдХ्рддि рдпा рд╡рд╕्рддु рдХे рд╕ंрдпोрдЧ рдХो рд╕ंрдЧ рдХрд╣рддे рд╣ैं। рд╕ंрдЧ рджो рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╣ोрддे рд╣ै। рдЬो рд╕ंрдЧ рд╣рдоाрд░े рдорди рдХो рд╕ांрд╕ाрд░िрдХрддा рдХी рдУрд░ рд▓े рдЬाрддा рд╣ै рдЙрд╕े рдХुрд╕ंрдЧ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдФрд░ рдЬो рд╣рдоाрд░े рдорди рдХो рд╕ांрд╕ाрд░िрдХрддा рд╕े рджूрд░ рд▓े рдЬाрддा рд╣ै рдЙрд╕े рд╕рдд्рд╕ंрдЧ рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдЪूँрдХि рднрдХ्рдд рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рдЪिрди्рддрди рдоें (рд╡िрд╖рдп-рднोрдЧ рддीрди рдРрд╖рдгाрдУं рдоें) рдЖрдирди्рдж рдирд╣ीं рд▓ेрддे рдЗрд╕рд▓िрдП рд╡े рдХुрд╕ंрдЧ рдХी рдЙрдкेрдХ्рд╖ा рдХрд░ рд╕рдд्рд╕ंрдЧ рдоें рд▓ीрди рд░рд╣рддे рд╣ैं। 
5. рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рдФрд░ рдиिंрджा рдоें рдПрдХ рд╕рдоाрдиः рд╡े рдЬो рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдЪрдХाрдЪौрди्рдз рд╕े рдпा рдмाрд╣्рдп рд░ूрдк рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рд╣ोрддे рд╣ैं рдЙрдирдХे рд▓िрдП рдЕрди्рдп рд▓ोрдЧों рдХी рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рдФрд░ рдиिंрджा рдЕрдд्рдпंрдд рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ोрддी рд╣ै। рдХिрди्рддु рднрдХ्рдд рдЖंрддрд░िрдХ рд░ूрдк рд╕े рдЕрдкрдиे рдЕंрддрд░ рдХे рд╕िрдж्рдзांрддों -рдЧुрд░ुрд╡ाрдХ्рдп рд╕े рдЬिрди्рд╣ें рд╡े рдорд╣рдд्рд╡ рджेрддे рд╣ैं, рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЕрди्рдп рд▓ोрдЧों рдж्рд╡ाрд░ा рдХी рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ी рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рдФрд░ рдиिंрджा рд╕े рдЙрди рдкрд░ рдХोрдИ рдк्рд░рднाрд╡ рдирд╣ीं рдкрдб़рддा। рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ рд╕рднी рдРрд╖рдгाрдУं рдоें рдЖрд╕рдХ्рддि рд╕े рд░рд╣िрдд рд╣ो рдЪुрдХा рд╣ै।। 
6. рдоौрди рдЪिंрддрдиः рдЬो рд╡िрдкрд░ीрдд рдкрд░िрд╕्рдеिрддि рдоें рднी рдоौрдиी рдпा рд╕ंрдпрддрд╡ाрдХ् рд╣ै -рдЕрд░्рдеाрдд् рд╡ाрдгी рдЬिрд╕рдХे рд╡рд╢рдоें рд╣ै рд╢ांрдд рд░рд╣рддा рд╣ै। рд╕рдоाрди рд░ूрдк рд╕े рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рд▓ोрдЧों рдХा рдорди рд▓ौрдХिрдХ рд╡िрд╖рдпों рдкрд░ рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк рдХрд░рдиे рдоें рдЕрдд्рдпंрдд рдЖрдирди्рдж рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рд╕ंрддों рдХा рдорди рд╢ुрдж्рдз рд╣ोрддा рд╣ै рдЗрд╕рд▓िрдП рдЙрди्рд╣ें рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рд╡िрд╖рдп рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рдЖрдХрд░्рд╖िрдд рдк्рд░рддीрдд рдирд╣ीं рд╣ोрддे рдЬैрд╕ा рдХि рд╡े рдЧंрджрдЧी рдХा рдвेрд░ рд╣ों। рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде рдпрд╣ рдирд╣ीं рд╣ै рдХि рд╡े рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк рдирд╣ीं рдХрд░рддे। рд╡े рднी рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк рдХрд░рддे рд╣ैं -рд▓ेрдХिрди  рдЙрдирдХा рдорди рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдиाрдо, рдЧुрдг, рд░ूрдк, рд▓ीрд▓ाрдУं рдФрд░ рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдорд╣िрдоा рдХे рд╡्рдпाрдЦ्рдпाрди рдЬैрд╕े рд╡िрд╖рдпों рдХी рдУрд░ рдЖрдХрд░्рд╖िрдд рд╣ोрддा рд╣ै। 
7. рдЕрдкрдиी рдоिрд╣рдирдд рд╕े рдЕрд░्рдЬिрдд рдзрди рдоें рд╕ंрддोрд╖ : рд╢рд░ीрд░ рдХी рджेрдЦрднाрд▓ рдХे рд▓िрдП рднрдХ्рдд рдЕрддि рди्рдпूрдирддрдо рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддाрдУं рдХे рд╕ाрде рдЬीрд╡рди рдиिрд░्рд╡ाрд╣ рдХрд░рддे рд╣ैं।рдЗрд╕ рд╕ंрдмंрдз рдоें рд╕ंрдд рдХрдмीрд░ рдХा рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рджोрд╣ा рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рд╣ै: "рдоाрд▓िрдХ рдЗрддрдиा рджीрдЬिрдП, рдЬाрдоे рдХुрдЯुрдо्рдм рд╕рдоाрдП, рдоैं рднी AC рдоें рдЬा рд╕рдХूँ , рдкрд░िрд╡рд░рд╡ो - -рд╕ाрдзुрд╡ो AC рдоें рдЬाрдпे !"
8. рдЕрдиिрдХेрдд рдЕрд░्рдеाрдд рдШрд░-рдЧृрд╣рд╕्рдеी рд╕े рдордорддा рд░рд╣िрддः рдЬीрд╡ाрдд्рдоा рдХे рд▓िрдП рдкृрде्рд╡ी рдкрд░ рд╕्рдеाрдпी рдиिрд╡ाрд╕ рдирд╣ीं рд╣ोрддा рдХ्рдпोंрдХि рдоृрдд्рдпु рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рдЙрд╕рдХा рд╕рдм рдХुрдЫ рдЗрд╕ी рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд░рд╣ рдЬाрддा рд╣ै। рдЬрдм рдоुрдЧрд▓ рд╢рд╣ंрд╢ाрд╣ рдЕрдХрдмрд░ рдиे рдлрддेрд╣рдкुрд░ рд╕ीрдХрд░ी рдоें рдЕрдкрдиी рд░ाрдЬрдзाрдиी рд╕्рдеाрдкिрдд рдХी рддрдм рдЙрд╕рдиे рдоुрдЦ्рдп рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдж्рд╡ाрд░ рдХे рд╢िрд▓ा рд▓ेрдЦ рдкрд░ рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рд╢рдм्рдж рдЙрдд्рдХीрд░्рдг рдХрд░рд╡ाрдПँ-"рдпрд╣ рд╕ंрд╕ाрд░ рдПрдХ рдкुрд▓ рд╣ै рдЗрд╕े рдкाрд░ рдХрд░ो, рдХिрди्рддु рдЗрд╕ рдкрд░ рдХोрдИ рдШрд░ рди рдмрдиाрдУ।" 
 9. рднрдХ्рддिрдоाрди рдкुрд░ुрд╖ (рдирд░) рдоुрдЭे рдк्рд░िрдп рд╣ै : рднрдЧрд╡рдд्рд╕्рд╡рд░ूрдк (рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж) рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рдЬिрд╕рдХी рдорддि рд╕्рдеिрд░ рд╣ो рдЧрдпी рд╣ै, рдЕрд░्рдеाрдд् рдЙрд╕े рдХोрдИ рд╕ंрд╢рдп рдирд╣ीं рд░рд╣ рдЧрдпा рд╣ै, рдРрд╕ा рднрдХ्рддिрдоाрди рдкुрд░ुрд╖ (рдирд░) рдоुрдЭे рдк्рд░िрдп рд╣ै।  рдирд░ рд╢рдм्рдж рд╕े рдпрд╣ рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрддा рд╣ै рдХि рдЬो рдкुрд░ुрд╖ рдХрдо рд╕े рдХрдо рдЗрд╕ рднрдХ्рддिрдоाрд░्рдЧ рдкрд░ рдЪрд▓рдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░рддा рд╣ै, рд╡рд╣ी рдЧीрддाрдЪाрд░्рдп рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рд╡िрдХрд╕िрдд рдордиुрд╖्рдп рдХрд╣рд▓ाрдиे рдпोрдЧ्рдп рд╣ै। рдЬिрд╕рдХी рдмुрдж्рдзि рд╕्рдеिрд░ рд╣ै рдФрд░ рдЬो рднрдХ्рддि рдоें рд╕ंрд▓рдЧ्рди рд╣ै, рд╡рд╣ рдоुрдЭे рдк्рд░िрдп рд╣ै।
рд╡्рдпाрдЦ्рдпा
>>> рдоृрдд्рдпु рд╢рд░ीрд░ рдХी рд╣ोрддी рд╣ै, рдЬीрд╡ рдХा рд▓ोрдХाрди्рддрд░ рд╣ोрддा рд╣ै, рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै ? : 
 рдкрд░ंрддु рдЬीрд╡ाрдд्рдоा рдЕрдкрдиी рдорд░्рдЬ़ी рд╕े рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рдд्рдпाрдЧ рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддा। рдоृрдд्рдпु рднी рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рдпोрдиि рдХे рд╢рд░ीрд░ рд╕े рдиिрдХрд▓ рдХрд░ рджूрд╕рд░ी рдпोрдиि рдХे рд╢рд░ीрд░ рдоें рдЬाрдиे рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХी рдПрдХ рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╣ै। рдЬीрд╡ाрдд्рдоा рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рд▓ोрдХ рд╣ै рдФрд░ рдПрдХ рдкрд░рд▓ोрдХ рд╣ै। рд▓ोрдХ рд╣ी рд╕ंрд╕ाрд░ рд╣ै, рдЬो рдЕрдиंрдд рдм्рд░рд╣्рдоांрдбों рд╕े рдмрдиा рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдкрд░рд▓ोрдХ, рд╕рд░्рд╡рд╢рдХ्рддिрдпुрдХ्рдд рдЕрдиाрджि рдиिрд░ाрдХाрд░ рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдкрд░рдоाрдиंрдж рд╕े рднрд░рдкूрд░ рдзाрдо рд╣ै, рдЬрд╣ां рдкрд╣ुँрдЪрдиे рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рдЬीрд╡ाрдд्рдоा рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд╡ाрдкिрд╕ рдирд╣ीं рдЖрддा। рд╡рд╣ рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдоें рдкाрд╡рди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЬрдм рддрдХ рдЬीрд╡ाрдд्рдоा рдкрд░ рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдХी рдХृрдкा рдирд╣ीं рд╣ोрддी рддрдм рддрдХ рдЬीрд╡ाрдд्рдоा рдЕрдкрдиे рдордиुрд╖्рдп рдЬрди्рдо рдоें рдХिрдП рдЧрдП рдХрд░्рдоों рдХे рдлрд▓рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЗрд╕ी рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд╡िрднिрди्рди рд╕ुрдЦ-рджुःрдЦ рд░ूрдкी рдпोрдиिрдпों рдоें рднрдЯрдХрддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЗрди рдпोрдиिрдпों рдоें рдЕрддि рдХрд╖्рдЯ рджाрдпी рдпोрдиिрдпाँ рднी рд╣ैं рдФрд░ рдЕрддि рд╕ुрдЦрджाрдпी рдпोрдиिрдпाँ рднी рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं। рдкрд░ंрддु рдЗрди рдоें рд╕े рдХोрдИ рднी рдпोрдиि рд╕рджा рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓ी рдирд╣ीं рд╣ोрддी। рдЬрдм рддрдХ рдЬीрд╡ाрдд्рдоा рдкाрдк рдФрд░ рдкुрдг्рдп рд░ूрдкी рдХрд░्рдордлрд▓ों рд╕े рд╢ूрди्рдп рдирд╣ीं рд╣ो рдЬाрддा рдЙрд╕рдХी рдоुрдХ्рддि рдирд╣ीं рд╣ोрддी рдФрд░ рд╡рд╣ рдкрд░рд▓ोрдХ рдоें рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдоें рдкाрд╡рди рд╣ोрдиे рдХा рд╕ुрдкाрдд्рд░ рдирд╣ीं рдмрдирддा।
рдЕрдкрдиे рдордиुрд╖्рдп рдЬрди्рдо рдХे рджौрд░ाрди рдЧृрд╣рд╕्рде рдЬीрд╡рди рд╡्рдпाрдкрди рдХрд░рддे рд╣ुрдП рднी рдпрджि  рдЕрдкрдиे рдмрдЪे рд╣ुрдП рдХрд░्рдордлрд▓ (рдк्рд░ाрд░рдм्рдз) рдХो рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рднोрдЧрддा рд╣ै рдХि рдЙрд╕рдХे рд╕्рд╡рдпं рдХे рдк्рд░рддि, рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдХे рдк्рд░рддि рдЬो рдХрд░्рддрд╡्рдп рд╣ैं, рд╡े рдиिрд╖्рдХाрдо рд░ूрдк рд╕े рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╡рдЪрдиों рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдиिрднрддे рд╣ैं, рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рдиिрднाрдиे рдХे рджौрд░ाрди рдХोрдИ рдирдП рдкाрдк-рдкुрдг्рдп рдирд╣ीं рдЬुрдб़рддे рддो рдЙрд╕рдХा рдЬрди्рдо-рдорд░рдг рдХे рдЪрдХ्рд░ рд╕े рдЫुрдЯрдХाрд░ा рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै।
     рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдд्рдпाрдЧрдиे рдХा рдЕрд░्рде рдпрд╣ рдордд рд▓рдЧा рд▓ेрдиा , рдХि- рдЖрдкрдХो рдЗрд╕ рднौрддिрдХ рд╕ंрд╕ाрд░ рдпाрдиि рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ рдЬрди рдФрд░ рдХाрдо рдзंрдзे рдХो рдЫोрдб़ рджेрдиा рд╣ै। рдРрд╕ा рдХिрдпा рддो рдлिрд░ рдХूрдПँ рд╕े рдиिрдХрд▓рдХрд░ рдЦाрдИ рдоें рдЧिрд░рдиे рдЬैрд╕ी рдмाрдд рд╣ोрдЧी।рдЖрдкрдХो рдХेрд╡рд▓ рдоाрдирд╕िрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиा рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдорддрд▓рдм рдпрд╣ рди рдиिрдХाрд▓ें рдХि рд╕ंрд╕ाрд░ рд╕े рдЕрдм рддрдХ рдк्рдпाрд░ рдХिрдпा, рдЕрдм рдирдлрд░рдд рдХрд░рдиे рд▓рдЧें। рдЬी рдирд╣ीं। рдЗрд╕рдХा рдорддрд▓рдм рд╣ै рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдЬो рдЕрдм рддрдХ рдЖрдк рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпा рдХрд░рддे рд░рд╣े рд╡рд╣ рдЕрдм рдирд╣ीं рдХрд░рдиा рд╣ै। рд╕ाрдХ्рд╖ी-рднाрд╡ рд╕े рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рдШрдЯрдиाрдУं рдХो рдПрдХ рджрд░्рд╢рдХ рдХी рднांрддि рджेрдЦрддे рдЬाрдиा рд╣ै рддрдеा рдЕрдкрдиा рдХрд░्рддрд╡्рдп рдХрд░्рдо рдЗрд╕ рднाрд╡ рд╕े рдХрд░рддे рдЬाрдиा рд╣ै рдЬैрд╕े рдХिрд╕ी рдиाрдЯрдХ рдХे рдкाрдд्рд░ рд╣ों। рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдПрдХ рд╣ाрд╕्рдпрдХрд░  рд╕्рд╡рдк्рди (laughing dream) рдХे рд╕рдоाрди рд╕рдордЭिрдП рдФрд░ рддрдЯрд╕्рде рднाрд╡ рд╕े рдЙрд╕рдХा рдЖрдиंрдж рд▓ीрдЬिрдП। рдпрд╣ी рдЧीрддा рдХा "рдХрд░्рдо-рд╕ंрди्рдпाрд╕" рд╣ै। рдпाрдиि рдХрд░्рдо рдЬрдордХрд░ рдХीрдЬिрдП, рдордЧрд░ рдХрд░्рддा рднाрд╡ рдХो рд╕ाрде рдордд рд▓ाрдЗрдП। рд╕рдордЭिрдпे рдХि- рдХрд░्рдо рдЖрдк рдирд╣ीं рдХрд░ рд░рд╣े। рдЖрдк рдХेрд╡рд▓ рдиिрдоिрдд्рдд рдоाрдд्рд░ рд╣ैं। рдЗрд╕ीрдк्рд░рдХाрд░ рдк्рд░ेрдо рд╕рдмрд╕े рдХिрдЬिрдП рдХिрди्рддु рд▓рдЧाрд╡ рдпा рдЕрд▓рдЧाрд╡ рдХिрд╕ी рд╕े рднी рдордд рдкाрд▓िрдпे। рдРрд╕ी рдЪेрддрдиा рдХे рдЖрдпाрдо рдоें рдЬीрдиे рд▓рдЧрдиा рд╣ी рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдд्рдпाрдЧрдиा рд╣ै। рдФрд░ рдЗрд╕рдХो рдд्рдпाрдЧрдиे рд╕े рдЖрдкрдХो рд╡рд╣ рдоिрд▓ेрдЧा рдЬिрд╕े рд╢рдм्рджों рдоें рдмрдпां рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा। рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ рдЖрдкрдХा рд╕рдиाрддрди рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै рдЬो рдЕрдирди्рдд рд╣ै।
        рд╕ंрд╕ाрд░ рдд्рдпाрдЧ рдХा рдорддрд▓рдм рд╣ै рдХि рд╢рд░ीрд░, рдЗрди्рдж्рд░िрдпाँ, рдЕрди्рдд:рдХрд░рдг, рдорди, рдмुрдж्рдзि, рдк्рд░ाрдг рдЖрджि рдкрджाрд░्рдеों рдоें рдЕрд╣ंрддा-рдордорддा рдХा рдкрд░िрдд्рдпाрдЧ। рдпрд╣ी рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рдд्рдпाрдЧ рд╣ै। рдЕрдЧрд░ рдЗрд╕рдоें рд╕рдлрд▓ рд╣ो рдЧрдП, рддो рдХрд╣ीं рдЬाрдиे рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рдирд╣ीं рд╣ै। рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдЪाрд╣рддे рд╣ों, рддो рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиा рдкрдб़ेрдЧा рдЕрд░्рдеाрдд् рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рд╡рд╕्рддुрдУं рдХे рд╕ाрде рдЕрд╣ंрддा-рдоोрд╣ рдирд╣ीं рд░рдЦ рд╕рдХोंрдЧे। рдЕрд╣ंрддा-рдоोрд╣ рд░рдЦोंрдЧे, рддो рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдирд╣ीं рд╣ोрдЧी - рдпрд╣ рдиिрд╢्рдЪिрдд рдмाрдд рд╣ै।

>>>рдИрд╢्рд╡рд░ рдФрд░ рднрдЧрд╡ाрди 

 рдИрд╢्рд╡рд░ рдХ्рдпा рд╣ै , рдФрд░ рднрдЧрд╡ाрди рдХौрди рд╣ैं ?

рднाрд░рддीрдп рдзрд░्рдо рдпा рд╕рдиाрддрди рд╕ंрд╕्рдХृрддि- рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рд╢рдХ्рддि, 'рдИрд╢्рд╡рд░', 'рднрдЧрд╡ाрди', рдкрд░рдоाрдд्рдоा, рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо, рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░, рдк्рд░рднु рдЖрджि рд╡िрд╡िрдз рд╢рдм्рджों рд╕े рднрд░ी рд╣ै। рдпрд╣ рдЗрд╕ рд╕рдиाрддрди рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХी рдЧंрднीрд░ рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рджृрд╖्рдЯि рд╣ै рдХी рдЕрджृрд╢्рдп рд╢рдХ्рддि рд╡ рдЕрдирд╡्рдпрдХ्рдд рдЕрдиुрднрд╡ों рдХो рд╢рдм्рджों рдХी рд╕ीрдоाрдУं рдоें рдмाँрдз рд▓िрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЕрди्рдп рднाрд╖ाрдУँ рдоें рдЕрдиंрдд рдХी рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рд▓िрдП рдеोреЬे рд╕े рдЧिрдиे-рдЪुрдиे рд╣ुрдП  рд╢рдм्рдж рдЕрдд्рдпंрдд рдЫोрдЯे рдкрдб़ рдЬाрддे рд╣ैं।  рдкрд░рди्рддु рдпрд╣ рднाрд░рддीрдп рдЧुрд░ु-рд╢िрд╖्рдп рдкрд░ंрдкрд░ा рдХी рдЕрддुрд▓ (incomparable-рдЕрдиुрдкрдо ) рдЧрд░िрдоा рд╣ी рд╣ै рдЬो рдЗрди рдеोрдб़े рд╕े рд╢рдм्рджों рдоें рдЙрд╕ рд╡िрд░ाрдЯ-рдЕрдиंрдд-рдЕрд╕ीрдо рдиिрд░ाрдХाрд░ рд╕्рд╡рд░ुрдк рдХो рд╕ाрдХाрд░ рдХрд░рдиे рдХी рд╕рдХ्рд╖рдорддा рд░рдЦрддे рд╣ैं।

рдИрд╢्рд╡рд░ — рдпрд╣ рдПрдХ рд╢рдХ्рддि рд╣ै। [рдЬрдм рдпрд╣ рд╢рдХ्рддि рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдЬрдЧрдд рдХो рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рд╕े рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рддी, рдкाрд▓рди рдХрд░рддी рд╣ै, рдлिрд░ рдЕрдкрдиे рдоें рдпा рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдоें рд▓ीрди рдХрд░ рд▓ेрддी рд╣ै - рддрдм рд╡рд╣ рдоाँ рдХाрд▓ी рд░ूрдкी рдПрдХ рд╢рдХ्рддि рд╣ै। рдм्рд░рд╣्рдо рдпा рдЖрдд्рдоा рд╡рд╣ рд╡рд╕्рддु рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рд╕рдмрдХुрдЫ рдиिрдХрд▓ा рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ै , рдФрд░ рдкुрдиः рдЬिрд╕рдоें рд▓ीрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।  рдм्рд░рд╣्рдо рдЬрдм рдХ्рд░िрдпाрд╢ीрд▓ рд╣ै рддрдм рдЙрд╕рдХो рд╣ी рд╢рдХ्рддि рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдЬрдм рдиिрд╖्рдХ्рд░िрдп рд░рд╣рддे рд╣ैं рддрдм рдм्рд░рд╣्рдо рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдЬैрд╕े рдЪрд▓рддा рд╣ुрдЖ рд╕рд░्рдк рдФрд░ рдХुрдг्рдбрд▓ी рдоाрд░ рдХрд░ рдмैрдаा рд╣ुрдЖ рд╕рд░्рдк।] 

рднрдЧрд╡ाрди — рдпрд╣ рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рд╡िрд╢ेрд╖ рд╣ै рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рдЬाрди рд▓िрдпा рд╣ै।

[рдИрд╢्рд╡рд░ = рдоाँ рдХाрд▓ी = рдЬрдЧрддрдЬрдирдиी рдоाँ рд╕ाрд░рджा। рдФрд░ рдоाँ рд╕ाрд░рджा рдХो рд╣ी рдоाँ рдХाрд▓ी рдХे рд░ूрдк рдоें рджेрдЦрдиे рд╡ाрд▓े рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ ! рдпा рдоेрд░े рдЧुрд░ुрджेрд╡/рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж/ CINC рдирд╡рдиीрджा рд╣ी рднрдЧрд╡ाрди рдеे рдЬो рдЬाрдирддे рдеे рдХि рдоाँ рд╕ाрд░рджा рджेрд╡ी рд╣ी рдоाँ рдЬрдЧрджрдо्рдмा рдХाрд▓ी рдеी ! ]   

рдИрд╢्рд╡рд░ — рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд╕्рд╡рд░ुрдк, рдЖрдж्рдп рд╢рдХ्рддि рдпा рд╢िрд╡ा рдХी рдЕрдиंрдд рд╡्рдпाрдкрдХ рд╕्рдеिрддि рдХो рд╣ी рдИрд╢्рд╡рд░ рдХрд╣рддे рд╣ै।[рд╕рдорд╖्рдЯि рдЖрдж्рдп рд╢рдХ्рддि, рд╢िрд╡ा рдпा рдоाँ рдЬрдЧрджрдо्рдмा рдХे рдоाрддृрд╣ृрджрдп рдХे рд╕рд░्рд╡рд╡्рдпाрдкी рд╡िрд░ाрдЯ (рдЕрдиंрдд) рдЕрд╣ं рдмोрдз рдХो рд╣ी рдИрд╢्рд╡рд░ рдХрд╣рддे рд╣ै।]

рднрдЧрд╡ाрди — рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдЙрд╕ рд╕ंрдкूрд░्рдг рд╕्рд╡рд░ुрдк рдХी рдЕрдиंрдд рд╡्рдпाрдкрдХрддा рдХा рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдиुрднрд╡ рдХिрдпा, рдЙрд╕рдоें рд╣ी рдЦो рдЧрдП, рд╡рд╣ рд╕рднी рднрд╡्рдп рдЖрдд्рдоाрдПँ (magnificent souls) рднрдЧрд╡ाрди рд╣ै।

[рдЬिрди рдЖрдд्рдоाрдУं рдиे рдЕрдкрдиे рдоिрде्рдпा рдЕрд╣ं рдпा рд╡्рдпрд╖्рдЯि рдЕрд╣ं рдХो рдоाँ рдЬрдЧрджрдо्рдмा рдХे рдоाрддृрд╣ृрджрдп рдХे рд╕рд░्рд╡рд╡्рдпाрдкी рд╡िрд░ाрдЯ рдоैं рдмोрдз рдоें рд░ूрдкांрддрд░िрдд рдХрд░ рд▓िрдпा - рдпा рджेрд╣рдмुрдж्рдзि рд╕े рджाрд╕ो рдЕрд╣ं рдХे рднाрд╡ рдХो рдЕрдкрдиाрдХрд░ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рдХाрдо - Be and Make ' рдХрд░рдиे рдХो рдЖрддुрд░ рд░рд╣рдиे рд▓рдЧे, рд╡े рд╕рднी (рдирд╡рдиीрджा рдЬैрд╕ी) рдорд╣ाрдк्рд░рддाрдкी/рднрд╡्рдп рдЖрдд्рдоाрдПँ (magnificent souls) рднрдЧрд╡ाрди рд╣ै।] 

рдИрд╢्рд╡рд░ — рдпрд╣ (рдоाँ рдХाрд▓ी)  рд╡рд╣ рд╢рдХ्рддि рд╣ै рдЬो рдЕрдЬрди्рдоा-рдЕрдорд░-рдЕрд╡िрдиाрд╢ी рд╣ै, рдпाрдиि рдХाрд▓ рд╕े рдкूрд░्рд╡ рднी рдпрд╣ рд╢рдХ्рддि рд╡िрдж्рдпрдоाрди рдеी рдФрд░ рдХाрд▓ рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рднी рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд░рд╣рддी рд╣ै

рднрдЧрд╡ाрди — рдЬрди्рдо- рдорд░рдг рдХे рдкрд░िрдн्рд░рдордг рдоें, рдЙрд╕рдХी рд╡्рдпाрд░्рдерддा рдЬाрдирдХाрд░ рдЬो рдЕрдЬрд░ рдЕрдорд░ рд╣ोрдиे рдХी рдпाрдд्рд░ा рдкрд░ рдиिрдХрд▓ рдкрдб़े рдФрд░ рдЕрд╡िрдиाрд╢ी рд╢рдХ्рддि рдХा рдЕрдиुрднрд╡ (рдЕрд╡рддाрд░ рддрдд्рд╡ рдХा рдЕрдиुрднрд╡ ) рдХिрдпा рд╡рд╣ рднрдЧрд╡ाрди (рдЧुрд░ु,рдиेрддा рдпा рдкैрдЧрдо्рдмрд░) рд╣ै।

рдИрд╢्рд╡рд░ — рдХ्рд╖ेрдд्рд░ (рджेрд╣) рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рд╕े рдИрд╢्рд╡рд░ рдЕрд╕ीрдо рд╣ै, рдЕрдиंрдд рд╣ै।

рднрдЧрд╡ाрди — рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рд╕े рднрдЧрд╡ाрди (рдЧुрд░ु,рдиेрддा, рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдпा рдкैрдЧрдо्рдмрд░)  рдПрдХ рд╕ीрдоिрдд рд╢рд░ीрд░ (рджेрд╢-рдХ्рд╖ेрдд्рд░)  рд╡ рдЖрдпुрд╖्рдп (рдХाрд▓) рдоें рд╣ोрддे рд╣ै। рддрднी рддो рд╣рдо рдЙрдирдХी рдЬрди्рдо-рдЬрдпंрддी, рдиिрд░्рд╡ाрдг-рдЬрдпंрддी, рдЖрджि рдордиाрддे рд╣ैं।

рдИрд╢्рд╡рд░ — рд░ूрдк рдЖрджि (рд╡рд░्рдг, рдЧंрдз рд╡ рд╕्рдкрд░्рд╢) рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рд╕े рдИрд╢्рд╡рд░ (рдоाँ рдХाрд▓ी) рдиिрд░ाрдХाрд░/рд╕ाрдХाрд░ рджोрдиों рд╣ै?

рднрдЧрд╡ाрди — рд░ूрдк рдЖрджि рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рд╕े рднрдЧрд╡ाрди рд╕ाрдХाрд░ рд╣ै।

рдИрд╢्рд╡рд░ — рдЖрдж्рдп рд╢рдХ्рддि рд╡ рд╢िрд╡ рдИрд╢्рд╡рд░ीрдп рд╢рдХ्рддि рдХी рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рдЙрдЬाрдЧрд░/рдк्рд░рдХрдЯ  рдХрд░рдиे рдХे рдк्рд░рддीрдХ рд╣ै।

рднрдЧрд╡ाрди — рд╣िंрджू рдкрд░рдо्рдкрд░ा рд╕े рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдХे рдЕрд╡рддाрд░ рд╢्рд░ी рд░ाрдо, рдХृрд╖्рдг, рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдЖрджि рднрдЧрд╡ाрди / рдм्рд░рд╣्рдо рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ै। рдмौрдж्рдз рдкрд░рдо्рдкрд░ा рд╕े рдЧौрддрдо рдмुрдж्рдз рдЖрджि рднрдЧрд╡ाрди рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ैं। рдИрд╕ाрдИ рдкрд░рдо्рдкрд░ा рд╕े рдЬीрд╕рд╕ рдЖрджि рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдкुрдд्рд░ рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ैं, рдЬिрди рдкрд░рдо्рдкрд░ा рд╕े рдЕрд╖्рдЯ рдХрд░्рдоों рдХो рдХ्рд╖рдп рдХрд░рдХे рдЕрдиंрдд рдоें рдЦोрдиे рд╡ाрд▓े рд╕рднी рддीрд░्рдеंрдХрд░, рдХेрд╡рд▓ी, рдЖрджि рднрдЧрд╡ाрди рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ैं। рддो рд╕िрдЦ рдкрд░рдо्рдкрд░ा рд╕े рдиाрдирдХ рджेрд╡ рдЖрджि рднрдЧрд╡ाрди рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ैं।

рдИрд╢्рд╡рд░ — рд╣рд░ рд╡рд╕्рддु-рд╡्рдпрдХ्рддि рдоें рдЬो рдЙрд╕рдХा рдкрд╡िрдд्рд░ рд╕्рд╡рднाрд╡ рд╣ै рд╡рд╣ рдИрд╢्рд╡рд░ рд╣ै।

рднрдЧрд╡ाрди — рд╕्рд╡рдпं рдХे рдкрд╡िрдд्рд░ рд╕्рд╡рднाрд╡ рдХो рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓े рднрдЧрд╡ाрди рд╣ैं।

рдИрд╢्рд╡рд░ — рдЗрди्рд╣ें рд╣рдо GOD рдХрд╣рддे рд╣ैं।

рднрдЧрд╡ाрди — рдЗрди्рд╣ें рд╣рдо LORD рдХрд╣рддे рд╣ैं। 

рд░ाрдЬा рдмрд▓ि рдХो рдкрд╣рд▓े рд░ाрдЬ-рдордж рдеा । рдк्рд░рд╣्рд▓ाрджрдЬी рдиे рдЬो рдХि рдЙрдирдХे рдкिрддाрдорд╣ рдеे, рдЙрдирдХो рд╕рдордЭाрдпा рдкрд░ рдмрд▓ि рдирд╣ीं рдоाрдиे । рдк्рд░рд╣्рд▓ाрджрдЬी рдиे рджेрдЦा рдХि рдмीрдоाрд░ी рдмрдв़ рдЧрдпी рд╣ै рддो рднрдЧрд╡ाрди рдХा рд╕्рдорд░рдг рдХिрдпा । рднрдЧрд╡ाрди рдиे рд╡ाрдорди рд░ूрдк рдоें рдЖрдХрд░ рдмрд▓ि рдХे рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд╕ाрде рд╢рд░ीрд░ рддрдХ рдХो рдиाрдк рд▓िрдпा । рд░ाрдЬा рдмрд▓ि рдиे рдЬрдм рд░ाрдЬрдд्рд╡ рдХा рд╕ाрдЬ рд╣рдЯाрдХрд░ рдорд╕्рддрдХ рдЭुрдХाрдпा, рддрдм рдк्рд░рднु рдиे рдЙрд╕рдХे рдЖंрдЧрди рдоें рдЦрдб़े рд░рд╣рдиा рдЕंрдЧीрдХाрд░ рдХिрдпा । рдпрд╣ рдоाрдирднंрдЧ, рдРрд╢्рд╡рд░्рдпрдиाрд╢ рдЖрджि рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдмрдб़ी рдХृрдкा рд╕े рд╣ोрддा рд╣ै । 

      рдЬैрд╕ा рд░ोрдЧ рд╣ोрддा рд╣ै, рднрдЧрд╡ाрди рд╡ैрд╕ी рд╣ी рджрд╡ा рджेрддे рд╣ैं । рдмрд▓ि рдХा рд╕рдм рдХुрдЫ рд╣рд░ рд▓िрдпा рдкрд░ рд╕ुрджाрдоा рдХो рд╕рдмрдХुрдЫ рджे рджिрдпा । рдЬो рдордиुрд╖्рдп рд╕рдм рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рдЕрдкрдиे рдХो рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдЪрд░рдгों рдоें рд╕рдорд░्рдкрдг рдХрд░ рджेрддा рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рдкाрд╕ рднрдЧрд╡ाрди рд╕рджा рдХे рд▓िрдП рдмрд╕ рдЬाрддे рд╣ैं । 

     рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдЪрд░рдгों рдоें рджрд░्рдкрдг рдХा рдЪिрд╣्рди рд╣ै । рджрд░्рдкрдг рдоें рдк्рд░рддिрдмिрдо्рдм рджीрдЦрддा рд╣ै, рдЙрд╕ी рддрд░рд╣ рдпрд╣ рдЬрдЧрдд рднрдЧрд╡ाрди рдХा рдк्рд░рддिрдмिрдо्рдм рд╣ै—‘рд╡ाрд╕ुрджेрд╡ рд╕рд░्рд╡рдо्’, рд╕рдм рдХुрдЫ, рд╕рдм рдЬрдЧрд╣ рднрдЧрд╡ाрди-рд╣ी-рднрдЧрд╡ाрди рд╣ैं । рдХिрд╕ी рднी рдЫрд╡ि рдХो рджрд░्рдкрдг рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рд░рдЦрддा рдирд╣ीं рд╣ै рд╡рд░рди् рдЫрд╡ि рдХी рд╢ोрднा рдХो рдмрдв़ाрдХрд░ рджेрдЦрдиे рд╡ाрд▓े рдХो рдЖрдирди्рдж рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддा рд╣ै । рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдЪрд░рдгों рдоें рдк्рд░ेрдо рд░рдЦрдХрд░ рдЬो рднрдЧрд╡ाрди рдХो рд╕ुрдЦी рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं, рднрдЧрд╡ाрди рднी рдЙрдирдХी рдкूрдЬा рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░ рдЙрди्рд╣ें рдХोрдЯिрдЧुрдиा рдк्рд░ेрдо рдФрд░ рдЖрдирди्рдж рд▓ौрдЯाрдХрд░ рд╕ुрдЦी рдХрд░рддे рд╣ैं । рдЗрд╕рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рджрд░्рдкрдг рдХे рд╕ाрдордиे рдЬो рдЬैрд╕ा рдЬाрддा рд╣ै, рджрд░्рдкрдг рдЙрд╕े рд╡ैрд╕ा рд╣ी рд░ूрдк рд▓ौрдЯा рджेрддा рд╣ै । рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдЪрд░рдгों рдоें рдЬो рдЬिрд╕ рднाрд╡ рд╕े рдЬाрдПрдЧा, рднрдЧрд╡ाрди рдЙрд╕рдХा рд╡рд╣ рднाрд╡ рдЙрд╕ी рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рджाрди рдХрд░ेंрдЧे । рдЧीрддा рдоें рднрдЧрд╡ाрди рдиे рдХрд╣ा рд╣ै—‘рдпे рдпрдеा рдоां рдк्рд░рдкрдж्рдпрди्рддे рддांрд╕्рддрдеैрд╡ рднрдЬाрдо्рдпрд╣рдо् ।’ ‘рдЬो рдЬिрд╕ рднाрд╡ рд╕े рдоुрдЭे рднрдЬрддा рд╣ै, рдоैं рднी рдЙрди्рд╣ें рдЙрд╕ी рддрд░рд╣ рднрдЬрддा рд╣ूँ ।’

ЁЯХКЁЯП╣рд╕рднी рджु:рдЦों рдХा рдХाрд░рдг рд╣ै рдЕрднिрдоाрди ЁЯХКЁЯП╣

рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдоें рд╕्рд╡рдпं рдХो рдмрдб़ा рдирд╣ीं рдоाрдиा рдЬाрддा, рдмрд▓्рдХि рджूрд╕рд░ों рдХो рдмрдб़ा рдФрд░ рдЖрджрд░рдгीрдп рдоाрдирдиे - рдХी рдкрд░рдо्рдкрд░ा рд░рд╣ी рд╣ै । рдЕрднिрдоाрди (рдШрдордг्рдб, рджрд░्рдк, рджрдо्рдн) рд╣ी рд╕рднी рджु:рдЦों рд╡ рдмुрд░ाрдЗрдпों рдХा рдХाрд░рдг рд╣ै । рдЬैрд╕े рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдХे рд╣ृрджрдп рдоें рдЬрд░ा-рд╕ा рднी рдЕрднिрдоाрди рдЖрддा рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рдЕрди्рджрд░ рджुрд░्рдЧुрдг рдЖ рдЬाрддे рд╣ैं рдФрд░ рд╡рд╣ рдЙрдж्рджрдг्рдб рд╡ рдЕрдд्рдпाрдЪाрд░ी рдмрди рдЬाрддा рд╣ै । рд▓ंрдХाрдкрддि рд░ाрд╡рдг рдЪाрд░ों рд╡ेрджों рдХा рдЬ्рдЮाрддा, рдЕрдд्рдпрди्рдд рдкрд░ाрдХ्рд░рдоी рдФрд░ рднрдЧрд╡ाрди рд╢िрд╡ рдХा рдЕрдирди्рдп рднрдХ्рдд рд╣ोрддे рд╣ुрдП рднी рдЕрднिрдоाрдиी рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╕рдорд╕्рдд рдХुрд▓ рд╕рд╣िрдд рд╡िрдиाрд╢ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ । 

рдк्рд░рд╢्рди - рдоिрде्рдпा рдЕрд╣ं рддो рдЬाрддा рдирд╣ीं , рдлिрд░ "рдЕрднिрдоाрди рдХैрд╕े рдЫूрдЯे ?" рдЕрднिрдоाрди рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рд░ाрдоाрдпрдг рдоें рдЖрдпा рд╣ै- 

рд╕ुрдирд╣ु рд░ाрдо рдХрд░ рд╕рд╣рдЬ рд╕ुрднाрдК। 

рдЬрди рдЕрднिрдоाрди рди рд░ाрдЦрд╣िं рдХाрдК॥

рд╕ंрд╕ृрдд рдоूрд▓, рд╕ूрд▓рдк्рд░рдж рдиाрдиा। 

рд╕рдХрд▓ рд╕ोрдХ рджाрдпрдХ рдЕрднिрдоाрдиा॥

рднाрд╡ाрд░्рде

рдЧрд░ूрдб़ рдЬी рдХो рд╢्рд░ीрд░ाрдо рдХрдеा рд╕ुрдиाрдиे рдХे рдмाрдж, рдЕрдкрдиे рдоोрд╣ рдХा рдХाрд░рдг рд╕ुрдиाрддे рд╣ुрдП рдХाрдХрднुрд╕ुंрдбि рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं - рд╣े рдкрдХ्рд╖ीрд░ाрдЬ рдЧрд░ुреЬ рдЬी ! LORD рд╢्рд░ी рд░ाрдордЪрди्рдж्рд░ рдЬी рдХा рд╕рд╣рдЬ рд╕्рд╡рднाрд╡ рд╕ुрдиिрдП - рднрдЧрд╡ाрди рдХा рд╕्рд╡рднाрд╡ рд╣ै рдХि рд╡े рдЕрдкрдиे рднрдХ्рдд рдоें рдЕрднिрдоाрди рдирд╣ीं рд░рд╣рдиे рджेрддे; рдХ्рдпोंрдХि рдЕрднिрдоाрди рдЬрди्рдо-рдорд░рдг рд░ूрдк рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рдоूрд▓ рд╣ै рдФрд░ рдЕрдиेрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдХ्рд▓ेрд╢ों рдФрд░ рд╢ोрдХ рдХो рджेрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै । рднрдЧрд╡ाрди рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХो рд╢ीрдШ्рд░ рд╣ी рдоिрдЯाрдХрд░ рднрдХ्рдд рдХा рд╣ृрджрдп рдиिрд░्рдорд▓ рдХрд░ рджेрддे рд╣ैं । рдЙрд╕ рд╕рдордп рдеोрдб़ा рдХрд╖्рдЯ рдорд╣рд╕ूрд╕ рд╣ोрддा рд╣ै; рд▓ेрдХिрди рдмाрдж рдоें рдЙрд╕рдоें рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдХрд░ुрдгा рд╣ी рджिрдЦाрдИ рджेрддी рд╣ै ।

рдЬिрддрдиी рднी рдЖрд╕ुрд░ी-рд╕рдо्рдкрдд्рддि рд╣ै, рджुрд░्рдЧुрдг-рджुрд░ाрдЪाрд░ рд╣ैं, рд╡े рд╕рдм рдЕрднिрдоाрди рдХी рдЫाрдпा рдоें рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдоैं рд╣ूँ- рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЬो рдЕрдкрдиा рд╣ोрдиाрдкрди (рдЕрд╣ंрднाрд╡ M/F) рд╣ै, рд╡рд╣ рдЙрддрдиा рджोрд╖ी рдирд╣ीं рд╣ै, рдЬिрддрдиा рдЕрднिрдоाрди рджोрд╖ी рд╣ै। рдоैं рднрдЧрд╡ाрди рдХा рдЕंрд╢ рд╣ूँ , рднрдЧрд╡ाрди рдХा рджाрд╕ рд╣ूँ - рдРрд╕ा рд╕рдордЭрдиा рднी рдиिрд░्рджोрд╖ рд╣ै। рдкрд░рди्рддु рдоेрд░े рдоें рдЧुрдг рд╣ैं, рдоेрд░े рдоें рдпोрдЧ्рдпрддा рд╣ै, рдоेрд░े рдоें рд╡िрдж्рдпा рд╣ै, рдоैं рдмрдб़ा рдЪрддुрд░ рд╣ूँ, рдоैं рд╡рдХ्рддा рд╣ूँ, рдоैं рдиेрддा рд╣ूँ-рдоैं рдкैрдЧрдо्рдмрд░ рд╣ूँ, рдоैं рдЧुрд░ु рд╣ूँ  рджूрд╕рд░ों рдХो рд╢िрдХ्рд╖ा рджे рд╕рдХрддा рд╣ूँ /рд╕рдордЭा рд╕рдХрддा рд╣ूँ- рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рджूрд╕рд░ों рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рдЕрдкрдиे рдоें рдЬो рд╡िрд╢ेрд╖рддा рджीрдЦрддी рд╣ै, рдпрд╣ рдмрд╣ुрдд рджोрд╖ी рд╣ै। рдЕрдкрдиे рдоें рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдЪाрд╣े рднрдЬрди-рдз्рдпाрди рд╕े рджीрдЦे, рдЪाрд╣े рдХीрд░्рддрди рд╕े рджीрдЦे, рдЪाрд╣े рдЬрдк рд╕े рджीрдЦे, рдЪाрд╣े рдЪрддुрд░ाрдИ рд╕े рджीрдЦे, рдЪाрд╣े рдЙрдкрдХाрд░ (рдкрд░рд╣िрдд-рдпा рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рд╕рдоाрдЬрд╕ेрд╡ा Be and Make) рдХрд░рдиे рд╕े рджीрдЦे, рдХिрд╕ी рднी рддрд░рд╣ рд╕े рджूрд╕рд░ों рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा, рдЕрдкрдиे рдоें рд╡िрд╢ेрд╖рддा рджीрдЦрддी рд╣ै рддो рдпрд╣ рдЕрднिрдоाрди рд╣ै। рдпрд╣ рдЕрднिрдоाрди рдмрд╣ुрдд рдШाрддрдХ рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕рд╕े рдмрдЪрдиा рднी рдмрд╣ुрдд рдХрдаिрди рд╣ै।

рдЕрднिрдоाрди рдЬाрддि рдХो рд▓ेрдХрд░ рднी рд╣ोрддा рд╣ै, рд╡рд░्рдг рдХो рд▓ेрдХрд░ рднी рд╣ोрддा рд╣ै, рдЖрд╢्рд░рдо рдХो рд▓ेрдХрд░ рднी рд╣ोрддा рд╣ै, рд╡िрдж्рдпा рдХो рд▓ेрдХрд░ рднी рд╣ोрддा рд╣ै, рдмुрдж्рдзि рдХो рд▓ेрдХрд░ рднी рд╣ोрддा рд╣ै। рдХрдИ рддрд░рд╣ рдХा рдЕрднिрдоाрди рд╣ोрддा рд╣ै। рдоेрд░े рдХो рдЧीрддा рдпाрдж рд╣ै, рдоैं рдЧीрддा рдкрдв़ा рд╕рдХрддा рд╣ूँ, рдоैं рдЧीрддा рдХे рднाрд╡ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рд╕े рд╕рдордЭрддा рд╣ूँ- рдпрд╣ рднी рдЕрднिрдоाрди рд╣ै। рдЕрднिрдоाрди рдмрдб़ा рдкрддрди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै। рдЬो рд╢्рд░ेрд╖्рдарддा рд╣ै, рдЙрдд्рддрдорддा рд╣ै, рд╡िрд╢ेрд╖рддा рд╣ै, рдЙрд╕рдХो рдЕрдкрдиा рдоाрди рд▓ेрдиे рд╕े рд╣ी рдЕрднिрдоाрди рдЖрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдЕрднिрдоाрди рд╕्рд╡рдпं рдХे рдк्рд░рдпाрд╕ рд╕े -(рдЕрдкрдиे рдЙрдж्рдпोрдЧ рд╕े) рджूрд░ рдирд╣ीं рд╣ोрддा, рдк्рд░рдд्рдпुрдд рднрдЧрд╡ाрди् рдХी рдХृрдкा рд╕े рд╣ी рджूрд░ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЕрднिрдоाрди рдХो рджूрд░ рдХрд░рдиे рдХा рдЬ्рдпों-рдЬ्рдпों рдЙрдж्рдпोрдЧ рдХрд░рддे рд╣ैं, рдд्рдпों-рдд्рдпों рдЕрднिрдоाрди рджृрдв़ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЕрднिрдоाрди рдХो рдоिрдЯाрдиे рдХा рдХोрдИ рдЙрдкाрдп рдХрд░ें рддो рд╡рд╣ рдЙрдкाрдп рд╣ी рдЕрднिрдоाрди рдмрдв़ाрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЕрднिрдоाрди рд╕े рдЫूрдЯрдиा рдмрдб़ा рдХрдаिрди рд╣ै! рд╕ाрдзрдХ рдХो рдЗрд╕ рд╡िрд╖рдп рдоें рдмрд╣ुрдд рд╕ाрд╡рдзाрди рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣िрдпे। рдХрдмीрд░рджाрд╕рдЬी рдХे рд╢рдм्рджों рдоें–’рдЬрд╣ां рдЖрдкा рддрд╣ां рдЖрдкрджा’ рдЕрд░्рдеाрдд् рдЬрдм рдордиुрд╖्рдп рдпा рджेрд╡рддा рдХिрд╕ी рдоें рднी рдЕрднिрдоाрди рдЖрддा рд╣ै рддрдм рдЙрд╕ рдкрд░ рдЕрдиेрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдЖрдкрдд्рддिрдпां рдЖрдиे рд▓рдЧрддी рд╣ैं ।’

рд╕ाрдзрдХ рдХो рдЗрд╕ рдмाрдд рдХा рдЦрдпाрд▓ рд░рдЦрдиा рдЪाрд╣िрдпे рдХि рдЕрдкрдиे рдоें рдЬो рдХुрдЫ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдЖрдпी рд╣ै, рд╡рд╣ рдЦुрдж рдХि рдирд╣ीं рд╣ै, рдк्рд░рдд्рдпुрдд рднрдЧрд╡ाрди् рд╕े рдЖрдпी рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЙрд╕ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдХो рднрдЧрд╡ाрди् рдХी рд╣ी рд╕рдордЭे, рдЕрдкрдиी рдмिрд▓рдХुрд▓ рди рд╕рдордЭे। рдЕрдкрдиे рдоें рдЬो рдХुрдЫ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рджीрдЦрддी рд╣ै, рд╡рд╣ рдк्рд░рднु рдХी рджी рд╣ुрдИ рд╣ै- рдРрд╕ा рджृрдв़рддाрдкूрд░्рд╡ рдоाрдирдиे рд╕े рд╣ी рдЕрднिрдоाрди рджूрд░ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै

рдоैं рдЬैрд╕ा рдХीрд░्рддрди рдХрд░рддा рд╣ूँ, ( рдпा рдоैं рдЬैрд╕ा рдмंрдЧрд▓ा -рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рд╕े рд╣िрди्рджी рдоें рдЕрдиुрд╡ाрдж рдХрд░рддा рд╣ूँ / рдоैं рдЙрд╕рдХो рд╕рд░्рд╡ोрдд्рддрдо рддрд░िрдХे рд╕े edit рдХрд░рддा рд╣ूँ) рд╡ैрд╕ा рджूрд╕рд░ा рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддा। рджूрд╕рд░े рдЗрддрдиे рд╣ैं, рдкрд░ рдоेрд░े рдЬैрд╕ा рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рдХोрдИ рдирд╣ीं рд╣ै- рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЬрд╣ाँ рджूрд╕рд░े рдХो рдЕрдкрдиे рд╕ाрдордиे рд░рдЦा, рдЕрдкрдиे рднाрдЗрдпों-рдмрд╣рдиों рдХे рд╕ाрде рдЕрдкрдиी рддुрд▓рдиा рдХि - рдЕрднिрдоाрди рдЖрдпा! рд╕ाрдзрдХ рдХो рдРрд╕ा рдоाрдирдиा рдЪाрд╣िрдпे рдХि рдоैं рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рдирд╣ीं рд╣ूँ, рдк्рд░рдд्рдпुрдд рдпрд╣ рддो рднрдЧрд╡ाрди् рдХी рдХृрдкा рд╕े рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै। рдЬो рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдЖрдпी рд╣ै, рд╡рд╣ рдоेрд░ी рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рдирд╣ीं рд╣ै। рдЕрдЧрд░ рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рд╣ोрддी рддो рд╕рджा рд░рд╣рддी, рдЙрд╕ рдкрд░ рдоेрд░ा рдЕрдзिрдХाрд░ рдЪрд▓рддा। рдРрд╕ा рдоाрдирдиे рд╕े рд╣ी рдЕрднिрдоाрди рд╕े рдЫुрдЯрдХाрд░ा рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै।

рднрдЧрд╡ाрди् рдХी рдХृрдкा рд╣ै рдХि рд╡े рдХिрд╕ी рдХा рдЕрднिрдоाрди рд░рд╣рдиे рдирд╣ीं рджेрддे। рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЕрднिрдоाрди рдЖрддे рд╣ी рдЙрд╕рдоें рдЯрдХ्рдХрд░ рд▓рдЧрддी рд╣ै। рднрдЧрд╡ाрди् рд╡िрд╢ेрд╖ рдХृрдкा [рд╕ोрдбिрдпрдо -рдбाрдЗрдЬेрдиिрдХ рдоेрдбिрд╕िрди] рдХрд░рдХे рдЪेрддाрддे рд╣ैं рдХि рддू рдХुрдЫ рднी/ рдФрд░ рдХिрд╕рдХो рднी 'рдЕрдкрдиा' рдордд рдоाрди, рддेрд░ा рд╕рдм рдХाрдо рдоैं рдХрд░ूँрдЧा। рднрдЧрд╡ाрди् рдЕрднिрдоाрди рдХो рддोрдб़ рджेрддे рд╣ैं, рдЙрд╕рдХो рдард╣рд░рдиे рдирд╣ीं рджेрддे- рдпрд╣ рдЙрдирдХी рдмрдб़ी рдЕрд▓ौрдХिрдХ, рд╡िрдЪिрдд्рд░ рдХृрдкा рд╣ै।

рдЬिрд╕рдоें рдЕрднिрдоाрди рд░рд╣ рдЬाрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рд░ाрдХ्рд╖рд╕ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु, рд╣िрд░рдг्рдпाрдХ्рд╖, рд░ाрд╡рдг, рджрди्рддрд╡рдХ्рдд्рд░, рд╢िрд╢ुрдкाрд▓ рдЖрджि рд╕рдм рдоें рдЕрднिрдоाрди рдеा। рдЕрднिрдоाрди рдХे рдХाрд░рдг рд╡े рдХिрд╕ी рдХो рдирд╣ीं рдЧिрдирддे। рднрдЧрд╡ाрди् рдХो рднी рдирд╣ीं рдЧिрдирддे! рдЙрдирдХे рдЕрднिрдоाрди рдХो рджूрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдпे рднрдЧрд╡ाрди् рдЕрд╡рддाрд░ рд▓ेрддे рд╣ैं рдФрд░ рдХृрдкा рдХрд░рдХे рдЙрдирдХा рдиाрд╢ рдХрд░рддे рд╣ैं। рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рднрдЧрд╡ाрди् рдордиुрд╖्рдп рдХो рдирд╣ीं рдоाрд░рддे рд╣ैं, рдк्рд░рдд्рдпुрдд рдЙрд╕рдХे рдЕрднिрдоाрди рдХो рдоाрд░рддे рд╣ैं। рдЬैрд╕े рдлोрдб़ा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рддो рд╡ैрдж्рдп рд▓ोрдЧ рдкрд╣рд▓े рдЙрд╕рдХो рдкрдХाрддे рд╣ैं, рдлिрд░ рдЪीрд░ा рд▓рдЧाрддे рд╣ैं। рдРрд╕े рд╣ी рднрдЧрд╡ाрди् рдкрд╣рд▓े рдЕрднिрдоाрди рдХो рдмрдв़ाрддे рд╣ैं, рдлिрд░ рдЙрд╕рдХा рдиाрд╢ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЗрд╕ рд╡िрд╖рдп рдоें рд╡े рдХिрд╕ी рдХा рдХाрдпрджा рдирд╣ीं рд░рдЦрддे।

рднрдЧрд╡ाрди् рдХा рд╕्рд╡рднाрд╡ рдмрдб़ा рд╡िрдЪिрдд्рд░ рд╣ै। рджूрд╕рд░े рдордиुрд╖्рдп рддो рд╣рдоाрд░ा рдХुрдЫ рднी рдЙрдкрдХाрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं рддो рдПрд╣рд╕ाрди рдЬрдиाрддे рд╣ैं рдХि рддेрд░े рдХो рдоैंрдиे рдКँрдЪा рдмрдиाрдпा! рдкрд░ рднрдЧрд╡ाрди् рд╕рдм рдХुрдЫ рджेрдХрд░ рднी рдХрд╣рддे рд╣ैं- ‘рдоैं рддो рд╣ूँ рднрдЧрддрди рдХो рджाрд╕, рднрдЧрдд рдоेрд░े рдоुрдХुрдЯрдордгि’! рднрдЧрд╡ाрди рдпрд╣ рдирд╣ीं рдХрд╣рддे рдХि рдоैंрдиे рддेрд░े рдХो рдКँрдЪा рдмрдиाрдпा рд╣ै, рдк्рд░рдд्рдпुрдд рдЦुрдж рдЙрд╕рдХे рджाрд╕ рдмрди рдЬाрддे рд╣ैं। рдЗрддрдиा рд╣ी рдирд╣ीं, рднрдЧрд╡ाрди рдЙрд╕рдХो рдкрддा рд╣ी рдирд╣ीं рдЪрд▓рдиे рджेрддे рдХि рдоैंрдиे рддेрд░े рдХो рджिрдпा рд╣ै। рдордиुрд╖्рдп рдХे рдкाрд╕ рд╢рд░ीрд░, рдЗрди्рдж्рд░िрдпाँ, рдорди, рдмुрдж्рдзि рдЖрджि рдЬो рдХुрдЫ рд╣ै, рд╡рд╣ рд╕рдм рднрдЧрд╡ाрди् рдХा рд╣ी рджिрдпा рд╣ुрдЖ рд╣ै। рд╡े рдЗрддрдиा рдЫिрдкрдХрд░ рджेрддे рд╣ैं рдХि рдордиुрд╖्рдп рдЗрди рд╡рд╕्рддुрдУं рдХो рдЕрдкрдиा рд╣ी рдоाрди рд▓ेрддा рд╣ै рдХि рдоेрд░ा рд╣ी рдорди рд╣ै, рдоेрд░ी рд╣ी рдмुрдж्рдзि рд╣ै, рдоेрд░ी рд╣ी рдпोрдЧ्рдпрддा рд╣ै, рдоेрд░ी рд╣ी рд╕ाрдорд░्рде्рдп рд╣ै, рдоेрд░ी рд╣ी рд╕рдордЭ рд╣ै। рдпрд╣ рддो рджेрдиे рд╡ाрд▓े рдХी рд╡िрд▓рдХ्рд╖рдгрддा рд╣ै рдХि рдоिрд▓ी рд╣ुрдИ рдЪीрдЬ рдЕрдкрдиी рд╣ी рдоाрд▓ूрдо рджेрддी рд╣ै। рдЕрдЧрд░ рдЖँрдЦें рдЕрдкрдиी рд╣ैं рддो рдлिрд░ рдЪрд╢्рдоा рдХ्рдпों рд▓рдЧाрддे рд╣ो? рдЖँрдЦों рдоें рдХрдордЬोрд░ी рдЖ рдЧрдпी рддो рдЙрд╕рдХो рдаीрдХ рдХрд░ рд▓ो। рдЕрдЧрд░ рд╢рд░ीрд░ рдЕрдкрдиा рд╣ै рддो рдЙрд╕рдХो рдмीрдоाрд░ рдордд рд╣ोрдиे рджो, рдорд░рдиे рдордд рджो

рджेрдиे рд╡ाрд▓े рдХि рдЗрддрдиी рд╡िрдЪिрдд्рд░рддा рд╣ै рдХि рд╡े рдпрд╣ рдЬрдиाрддे рд╣ी рдирд╣ीं рдХि рдоेрд░ा рджिрдпा рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдпे рдордиुрд╖्рдп рдоाрди рд▓ेрддा рд╣ै рдХि рдоैं рд╕рдордЭрджाрд░ рд╣ूँ, рдоैं рд╡рдХ्рддा рд╣ूँ, рдоैं рдкрдг्рдбिрдд рд╣ूँ, рдоैं рд▓ेрдЦрдХ рд╣ूँ рдЖрджि। рд╡рд╣ рдЕрднिрдоाрди рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै рдХि рдоैं рдЗрддрдиा рдЬрдк рдХрд░рддा рд╣ूँ, рдЗрддрдиा рднрдЬрди рдХрд░рддा рд╣ूँ, рдЗрддрдиा рдз्рдпाрди рдХрд░рддा рд╣ूँ, рдЗрддрдиा рдкाрда рдХрд░рддा рд╣ूँ рдЖрджि। рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдпे рдХि рдпрд╣ рдХिрд╕ рд╢рдХ्рддि рд╕े рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ूँ? рдпрд╣ рд╢рдХ्рддि рдХрд╣ाँ рд╕े рдЖрдпी рд╣ै? рдЕрд░्рдЬुрди рд╡рд╣ी рдеे, рдЧाрдг्рдбीрд╡ рдзрдиुрд╖ рдФрд░ рдмाрдг рднी рд╡рд╣ी рдеे, рдкрд░ рдбाрдХू рд▓ोрдЧ рдЧोрдкिрдпों рдХो рд▓े рдЧрдпे, рдЕрд░्рдЬुрди рдХुрдЫ рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХे- ‘рдХाрдмाँ рд▓ूрдЯी рдЧोрдкिрдХा, рд╡े рдЕрд░्рдЬुрди рд╡े рдмाрдг’। рдЕрд░्рдЬुрди рдиे рдорд╣ाрднाрд░рдд-рдпुрдж्рдз рдоें рд╡िрдЬрдп рдХрд░ рд▓ी рддो рдпрд╣ рдЙрдирдХा рдмрд▓ рдирд╣ीं рдеा, рдк्рд░рдд्рдпुрдд рдЬो рдЙрдирдХे рд╕ाрд░рдеि рдмрдиे рдеे, рдЙрди рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдХा рдмрд▓ рдеा। рдЧीрддा рдоें рднрдЧрд╡ाрди् рдиे рдХрд╣ा рднी рд╣ै- ‘рдордпैрд╡ैрддे рдиिрд╣рддाः рдкूрд░्рд╡рдоेрд╡ рдиिрдоिрдд्рддрдоाрдд्рд░ं рднрд╡ рд╕рд╡्рдпрд╕ाрдЪिрди्’ ‘рдпे рд╕рднी рдоेрд░े рдж्рд╡ाрд░ा рдкрд╣рд▓े рд╕े рдоाрд░े рд╣ुрдП рд╣ैं। рд╣े рд╕рд╡्рдпрд╕ाрдЪिрди्! рддुрдо рдиिрдоिрдд्рддрдоाрдд्рд░ рдмрди рдЬाрдУ।’ [рдоैं рдХौрди рд╣ूँ? рдоैं рдкॉрдЯ рдХी рдпрд╣ 'рдоैं' (M/F) рдЪेрддрдиा рдирд╣ीं рд╣ूं, рдмрд▓्рдХि рдПрдХ рдЪेрддрдиा рдХे рд░ूрдк рдоें, рдоैं 'рд╡рд╣' рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╣ूं, рд▓ेрдХिрди рдлिрд░ рднी рдоां рдХाрд▓ी рдж्рд╡ाрд░ा рдоुрдЭे рдЬрдм рддрдХ рдЗрд╕ рд╢рд░ीрд░ -(M/F) рдкॉрдЯ рдоें рд░рд╣рдиे рдХे рд▓िрдП рдордЬрдмूрд░ рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै - рдоैं рдЙрдирдХा рджाрд╕ рд╣ूं - рдоाँ рд╕ाрд░рджा рджेрд╡ी рдХा рдк्рдпाрд░ा рдкुрдд्рд░ рд╣ूँ, рдФрд░ рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдХा рдЕрдиुрдЬ рд╣ूँ ! рдЬрдм рдЕрдкрдиे рдХो рдоैं рджेрд╣ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рджेрдЦрддा рддो рдоैं рдаाрдХुрд░ рдХा рд╕ेрд╡рдХ рд╣ूँ , рдоाँ рд╕ाрд░рджा рджेрд╡ी рдХा рдкुрдд्рд░ рд╣ूँ рдФрд░ рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдХा рдЕрдиुрдЬ рд╣ूँ ! рдЬीрд╡ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдаाрдХुрд░ (рд╡िрд╖्рдгु-рдИрд╢्рд╡рд░рдХोрдЯि ) рдХा рдЕंрд╢ рд╣ूँ। рдФрд░ рдЖрдд्рдорджृрд╖्рдЯि рд╕े рдоैं рд╡рд╣ी рд╣ूँ ! ]

      рд╕рди्рддों рдХी рд╡ाрдгी рдоें рдПрдХ рдмрдб़ी рд╡िрдЪिрдд्рд░ рдмाрдд рдЖрдпी рд╣ै рдХि рднрдЧрд╡ाрди् рдиे рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдордиुрд╖्рдп рдХे рд▓िрдпे рдмрдиाрдпा рдФрд░ рдордиुрд╖्рдп рдХो рдЕрдкрдиे рд▓िрдпे рдмрдиाрдпा। рддाрдд्рдкрд░्рдп рд╣ै рдХि рдордиुрд╖्рдп рдоेрд░ी рднрдХ्рддि рдХрд░ेрдЧा рддो рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рд╕рдм рд╡рд╕्рддुрдПँ рдЙрд╕рдХो рджूँрдЧा! рдЙрд╕рдХो рдХिрд╕ी рдмाрдд рдХी рдХрдоी рд░рд╣ेрдЧी рд╣ी рдирд╣ीं! рд╕рджा рдХे рд▓िрдпे рдХрдоी рдоिрдЯ рдЬाрдпрдЧी! рдкрд░ рдордиुрд╖्рдп рднрдХ्рддि рди рдХрд░рдХे рдЕрднिрдоाрди рдХрд░рдиे рд▓рдЧ рдЧрдпा। рд▓ेрдХिрди рднрдЧрд╡ाрди рдХो рдЕрднिрдоाрди рд╕ुрд╣ाрддा рдирд╣ीं-  

" рдИрд╢्рд╡рд░рд╕्рдпाрдк्рдпрднिрдоाрдирдж्рд╡ेрд╖िрдд्рд╡ाрдж् рджैрди्рдпрдк्рд░िрдпрдд्рд╡ाрдЪ्рдЪ।" 

(рдИрд╢्рд╡рд░рд╕्рдпाрдк्рдпрднिрдоाрди рдж्рд╡ेрд╖िрдд्рд╡ाрдд् рджैрди्рдпрдк्рд░िрдпрдд्рд╡ाрдЪ्рдЪ)

(рдиाрд░рджрднрдХ्рддिрд╕ूрдд्рд░ реирен)

рдЕрд░्рдеाрдд ‘рдИрд╢्рд╡рд░ рднी рдЕрднिрдоाрди рд╕े рдж्рд╡ेрд╖ рдХрд░рддे рд╣ैं, рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рджैрди्рдп рд╕े рдк्рд░िрдпрднाрд╡ рд╣ै।’  рджैрди्рдп рдХा рдЕрд░्рде рд╣ोрддा рд╣ै-рдЕрдкрдиे рдоें рд╕рднी рдЕрднाрд╡ों рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рдиा। рдЬो рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдЪрдХाрдЪौंрдз рдоें рддрди्рдордп рд░рд╣рддा рд╣ै рдЙрд╕े рднрдЧрд╡рдж् рднाрд╡рдиा рдХी рдЕрдиुрднूрддि рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддी।’ рдЬрдЧрдд рдХा рдХोрдИ рднी рд╕ौंрджрд░्рдп рд╕्рдеाрдИ рдирд╣ीं рд╣ै, рд╡рд╣ рддो рдХ्рд╖рдгрднंрдЧुрд░ рд╣ै । рд░ाрдорднрдХ्рддि рдХी рдордзुрд░рддा рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рддो рддрдм рд╣ोрддा рд╣ै рдЬрдм рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рдХрдЯुрддा рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ोрдиे рд▓рдЧ рдЬाрдп । рдФрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдХрдЯुрддा рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рддрдм рд╣ोрддा рд╣ै рдЬрдм рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдХृрдкा (рд╡िрдкрджा)  рдХा рд╕рдХाрд░ाрдд्рдордХ рдкрд░िрдгाрдо-  рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рдиाрдо-рд╕्рдорд░рдг рдкрдЧ рдкрдЧ рдкрд░,  рджिрдЦрдиे рд▓рдЧрддा рд╣ै । рдЙрд╕ рд╕рдордп рдЬрдЧрдд рдХा рдХोрдИ рдк्рд░рдкंрдЮ्рдЪ (рдиाрддा -рд░िрд╢्рддा) рдЕрдЪ्рдЫा рдирд╣ीं рд▓рдЧрддा рд╣ै । рддрдм рдЬीрд╡рди рдоें рд╢्рд░ी рд░ाрдо рдЬी рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдХुрдЫ рднी 'рдз्рдпेрдп' рдФрд░ 'рдЬ्рдЮेрдп'  рдирд╣ीं рд░рд╣рддा। рд╕рди्рдд рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि - 

рддुрд▓рд╕ी рдЬौ рд▓ौं рд╡िрд╖рдп рдХी, рд╕ुрдзा рдоाрдзुрд░ी рдоीрдаि। 

рддौ рд▓ौ рд╕ुрдзा рд╕рд╣рд╕्рд░ рд╕рдо, рд░ाрдо рднрдЧрддि рд╕ुрдаि рд╕ीрдаि॥ (рджोрд╣ाрд╡рд▓ी)

рдЕрд░्рдеाрдд рдЬрдм рддрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рд╡िрд╖рдпों рдХी рдоिрде्рдпा рдоाрдзुрд░ी рдоीрдаी рд▓рдЧрддी рд╣ै, рддрдм рддрдХ рд╢्рд░ीрд░ाрдо рдХी рднрдХ्рддि рдЕрдоृрдд рд╕े рднी рд╣реЫाрд░ рдЧुрдгिрдд рдордзुрд░ рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж рднी рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдлीрдХी рд▓рдЧрддी рд╣ै।

 [рдЬрдм рддрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рд╡िрд╖рдпों рдХी рдРрд╖рдгा (рдХाрдоिрдиी -рдХांрдЪрди рдпा рдмैंрдХ F/D рдФрд░ рдиाрдо-рдпрд╢ рдмреЬा рдЖрджрдоी рдХрд╣ाрдиे) рдоें рдоिрде्рдпा рдоाрдзुрд░ी рдХा рдЕрдиुрднрд╡ (рдХुрдд्рддा рдХे рдЕрдкрдиी рд╣рдб्рдбी рдЪाрдЯрдиे рдоें рдЬैрд╕े рдЕрд╕рдд рдирд╣ीं рдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓ рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг -рдЭूँрдаे рд╡िрд╖рдпрд╕ुрдЦ рдоें, рдоिрдаाрд╕ рдХा рдЕрдиुрднрд╡)  рд╣ोрддा рд░рд╣рддा рд╣ै, рддрдм рддрдХ рдЕрдоृрдд рд╕े рднी рд╣рдЬाрд░ рдЧुрдгिрдд рдордзुрд░ рд░ाрдо рднрдХ्рддि, рднी рд╢ुрд╖्рдХ рд▓рдЧрддी рд╣ै।] рдХेрд╡рд▓ рднрдЧрд╡ाрди рдХा рд╕ौंрджрд░्рдп рд╣ी рдиिрдд्рдп рдФрд░ рд╕рджैрд╡ рдмрдв़рдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै । рднрдЧрд╡ाрди рдХो рдкाрдиे рдХे рд▓िрдП рджैрди्рдп рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै । 

рджैрди्рдп рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рджीрдирддा рдЕрд░्рдеाрдд् рдЕрднिрдоाрди-рд╢ूрди्рдпрддा । рдордиुрд╖्рдп рдоें рддрд░рд╣-рддрд░рд╣ рдХे рдЕрднिрдоाрди рднрд░े рдкрдб़े рд╣ैं । рдЬैрд╕े–рд╕ौंрджрд░्рдп рдХा рдЕрднिрдоाрди, рдкрдж рдХा рдЕрднिрдоाрди, рдЬ्рдЮाрди рдХा, рдзрди рдХा, рдд्рдпाрдЧ рдХा, рд╕ेрд╡ा рдХा рдФрд░ рди рдЬाрдиे рдХिрддрдиे рддрд░рд╣ рдХे рдЕрднिрдоाрди । рдЬрд╣ां-рдЬрд╣ां рдЕрднिрдоाрди рд╣ै, рд╡рд╣ां-рд╡рд╣ां рднрдЧрд╡ाрди рдХी рд╡िрд╕्рдоृрддि рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै । рд╢ुрдж्рдз рдк्рд░ेрдо рдоें рд╡िрдХाрд░-рд╡ाрд╕рдиा рдХा рдЕрднाрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै । рднрдЧрд╡ाрди рдХी рд╕ेрд╡ा рдХрд░рддे рд╕рдордп рдЖँрдЦ рдФрд░ рдорди рдХो рдЖрд░ाрдз्рдп рдоें рд╣ी рдкिрд░ोрдпे рд░рдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП । рдЬो рднрдЧрд╡ाрди рдХे рд╕िрд╡ाрдп рдЕрди्рдп рдХिрд╕ी рд╡рд╕्рддु рдоे рдЖрдирди्рдж рдвूंрдв़рддा рд╣ै, рд╡рд╣ рд╕рдЪ्рдЪा рд╕ुрдЦी рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै । рдЗрд╕рд▓िрдП рднрдХ्рддि рдХा рдкрд╣рд▓ा рд▓рдХ्рд╖рдг рд╣ै рджैрди्рдп рдЕрд░्рдеाрдд् рдЕрдкрдиे рдХो рд╕рд░्рд╡рдеा рдЕрднाрд╡рдЧ्рд░рд╕्рдд, рдЕрдХिंрдЪрди рдкाрдиा। рдмрд╕ рднрдЧрд╡ाрди рдРрд╕े рд╣ी рджैрди्рдп рдХे рдорд╣рдд्рд╡ рдХा рдЬ्рдЮाрдиी -рднрдХ्рдд рдХे рдХंрдзे рдкрд░ рд╣ाрде рд░рдЦे рд░рд╣рддे рд╣ैं । 

рднрдЧрд╡ाрди् рдЕрднिрдоाрди рдХो рджूрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं, рдкрд░ рдордиुрд╖्рдп рдлिрд░ рдЕрднिрдоाрди рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै! рдЕрднिрдоाрди рдХрд░рддे-рдХрд░рддे рдЙрдо्рд░ рдмीрдд рдЬाрддी рд╣ै! рдЗрд╕рд▓िрдпे рд╣рд░рджрдо ‘рд╣े рдиाрде! рд╣े рдоेрд░े рдиाрде!’ рдкुрдХाрд░рддे рд░рд╣ो рдФрд░ рднीрддрд░ рд╕े рдЗрд╕ рдмाрдд рдХा рдЦрдпाрд▓ рд░рдЦो рдХि рдЬो рдХुрдЫ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдЖрдпी рд╣ै, рднрдЧрд╡ाрди् рд╕े рдЖрдпी рд╣ै। рдпрд╣ рдЕрдкрдиे рдШрд░ рдХी рдирд╣ीं рд╣ै। рдРрд╕ा рдирд╣ीं рдоाрдиोрдЧे рддो рдмрдб़ी рджुрд░्рджрд╢ा рд╣ोрдЧी! рдпрд╣ рдоाрдирд╡ рдЬрди्рдо рднी рднрдЧрд╡ाрди् рдХा рд╣ी рджिрдпा рд╣ुрдЖ рд╣ै। рднрдЧрд╡ाрди् рдиे рдордиुрд╖्рдп рдХो рддीрди рд╢рдХ्рддिрдпाँ рджी рд╣ैं- рдХрд░рдиे рдХी рд╢рдХ्рддि, рдЬाрдирдиे рдХी рд╢рдХ्рддि рдФрд░ рдоाрдирдиे рдХी рд╢рдХ्рддि рдХрд░рдиे рдХी рд╢рдХ्рддि рджूрд╕рд░ों рдХा рд╣िрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдпे рджी рд╣ै, рдЬाрдирдиे рдХी рд╢рдХ्рддि рдЕрдкрдиे-рдЖрдкрдХो рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдпे рджी рд╣ै рдФрд░ рдоाрдирдиे рдХी рд╢рдХ्рддि рднрдЧрд╡ाрди् рдХो рдоाрдирдиे рдХे рд▓िрдпे рджी рд╣ै। рдкрд░рди्рддु рдЧрд▓рддी рддрдм рд╣ोрддी рд╣ै, рдЬрдм рдордиुрд╖्рдп рдЗрди рддीрдиों рд╢рдХ्рддिрдпों рдХो рдЕрдкрдиे рд▓िрдпे рд▓рдЧा рджेрддा рд╣ै। рдЗрд╕ीрд▓िрдпे рд╡рд╣ рджुःрдЦ рдкा рд░рд╣ा рд╣ै। рдмрд▓, рдмुрдж्рдзि, рдпोрдЧ्рдпрддा рдЖрджि рдЕрдкрдиे рджीрдЦрддे рд╣ी рдЕрднिрдоाрди рдЖрддा рд╣ै। рдоैं рдм्рд░ाрд╣्рдордг рд╣ूँ- рдРрд╕ा рдоाрдирдиे рдкрд░ рдм्рд░ाрд╣्рдордгрдкрдиे рдХा рдЕрднिрдоाрди рдЖ рдЬाрддा рд╣ै। рдоैं рдзрдирд╡ाрди् рд╣ूँ- рдРрд╕ा рдоाрдирдиे рдкрд░ рдзрди рдХा рдЕрднिрдоाрди рдЖ рдЬाрддा рд╣ै। рдоैं рд╡िрдж्рд╡ाрди् рд╣ूँ- рдРрд╕ा рдоाрдирдиे рдкрд░ рд╡िрдж्рдпा рдХा рдЕрднिрдоाрди рдЖ рдЬाрддा рд╣ै। рдЬрд╣ाँ рдоैं рдкрди рдХा рдЖрд░ोрдк рдХिрдпा, рд╡рд╣ीं рдЕрднिрдоाрди рдЖ рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдпे рднीрддрд░ рд╕े рд╣рд░рджрдо рднрдЧрд╡ाрди рдХो (рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдХो) рдкुрдХाрд░рддे рд░рд╣ो। 

        рдЕрдкрдиे рдоें рдпोрдЧ्рдпрддा рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рджीрдЦрддी рд╣ैं, рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЕрднिрдоाрди рд╕े рдмрдЪрдиा рдмрд╣ुрдд рдХрдаिрди рд╣ोрддा рд╣ै। рдордиुрд╖्рдп рдХो рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рджीрдЦрддा рд╣ै рдХि рдоैं рдЕрдзिрдХ рдкрдв़ा-рд▓िрдЦा рд╣ूँ, рдоैं рдЧीрддा рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ूँ, рдоैं рдХीрд░्рддрди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ूँ, рдЗрд╕рд▓िрдпे рд╡рд╣ рдлँрд╕ рдЬाрддा рд╣ै। рдЕрдЧрд░ рдпрд╣ рджीрдЦрдиे рд▓рдЧ рдЬाрдп рдХि рдпрд╣ рд╕рдм рдХेрд╡рд▓ рднрдЧрд╡ाрди् рдХी рдХृрдкा рд╕े рд╣ी рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै рддो рдиिрд╣ाрд▓ рд╣ो рдЬाрдп! рдЬिрдирдХो рдЕрдкрдиे рд╕्рд╡рд░ुрдк рдХा рдЪेрдд рди рд╣ो, рдЙрди рдкрд░ рдХ्рд░ोрдз рдирд╣ीं рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП 'рджрдпा' рдЖрдиी рдЪाрд╣िрдпे।- рд╡े рднी рдЪेрддेंрдЧे, рдкрд░ рджेрд░ी рд╕े! (..... рджрдпा рдирд╣ीं рд╕ेрд╡ा, рд╢िрд╡ рдЬ्рдЮाрди рд╕े  рдЬीрд╡ рд╕ेрд╡ा- рдЕрд░्рдеाрдд рдаाрдХुрд░-рдоाँ -рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдХा рдпंрдд्рд░ рдмрдирдХрд░ рд╕рднी рдХो 'рдЙрдд्рддिрд╖्рдардд рдЬाрдЧ्рд░рдд' рдоंрдд्рд░ рд╕ुрдиाрддे рд░рд╣ो!)

рд░ाрдЬा рд╢ीрд▓ рдХी рдкुрдд्рд░ी рд╡िрд╢्рд╡ рдоोрд╣िрдиी рдХे рд╕्рд╡рдпंрд╡рд░ рдоें рдЕрдЪाрдирдХ рдиाрд░рдж рдкрд╣ुंрдЪ рдЬाрддे рд╣ैं। рд╡िрд╢्рд╡ рдоोрд╣िрдиी рдХी рд╕ुंрджрд░рддा рджेрдЦрдХрд░ рдиाрд░рдж рдЙрд╕ рдкрд░ рдоोрд╣िрдд рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं рдФрд░ рд╢ाрджी рдХрд░рдиे рдХा рдиिрд╢्рдЪрдп рдХрд░ рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рд╕े рдЙрдирдХा рд░ूрдк рдоांрдЧрддे рд╣ैं। рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдЙрди्рд╣ें рдмंрджрд░ рдХा рд░ूрдк рджे рджेрддे рд╣ैं। рдиाрд░рдж рдмंрджрд░ рдХा рд░ूрдк рд▓ेрдХрд░ рд╕्рд╡рдпंрд╡рд░ рдоें рдкрд╣ुंрдЪрддे рд╣ैं рддो рд╕рднी рд▓ोрдЧ рдЙрдирдХा рдЙрдкрд╣ाрд╕ рдЙрдб़ाрдиे рд▓рдЧрддे рд╣ैं। рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдЬрдм рд╕ुंрджрд░ рд░ाрдЬрдХुрдоाрд░ рдХा рд░ूрдк рдзाрд░рдг рдХрд░ рд╕्рд╡рдпंрд╡рд░ рдоें рдкрд╣ुंрдЪрддे рд╣ैं рддो рд╡िрд╢्рд╡ рдоोрд╣िрдиी рдЙрдирдХे рдЧрд▓े рдоें рд╡рд░рдоाрд▓ा рдбाрд▓ рджेрддी рд╣ैं। рдЗрд╕рд╕े рдиाрд░ाрдЬ рд╣ोрдХрд░ рдиाрд░рдж рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдХो рд╢्рд░ाрдк рджेрддे рд╣ुрдП рдХрд╣ा рдХि рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЙрди्рд╣ें рдЬिрд╕ рдмंрджрд░ рдХा рд░ूрдк рджिрдпा рд╣ै, рд╡рд╣ी рдмंрджрд░ рдПрдХ рджिрди рдЙрдирдХे рдХाрдо рдЖрдПрдЧा। рд╡рд╣ рдкрдд्рдиी рдХी рддрд▓ाрд╢ рдоें рдЬंрдЧрд▓ों рдоें рднрдЯрдХेंрдЧे। рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдиाрд░рдж рдХे рд╢्рд░ाрдк рдХो рд╕рд╣рд░्рд╖ рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░ рд▓ेрддे рд╣ैं। рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдиे рдпрд╣ рднी рдХрд╣ा рдХि рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдпрд╣ рд╕рдм рд╡िрд╢्рд╡ рдоोрд╣िрдиी рдХा рд╕्рд╡рдпंрд╡рд░ рдиाрд░рдж рдоोрд╣ рднंрдЧ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП, рддрдеा рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рд▓िрдП рдЖрдпोрдЬिрдд рдХिрдпा рдеा। рдЕрдЧрд░ рдиाрд░рдж рдЬी рдиाрд░ाрдпрдг рдХी рднрдХ्рддि рдЫोрдб़ рд╡िрд╢्рд╡ рдоोрд╣िрдиी рдХे рдоोрд╣ рдоें рдлंрд╕ рдЬाрддे рддो рд╡िрд╢्рд╡ рдХा рдХрд▓्рдпाрдг рджांрд╡ рдкрд░ рд▓рдЧ рдЬाрддा। рдпрд╣ рд╕ुрдирдХрд░ рдиाрд░рдж рд▓рдЬ्рдЬिрдд рд╣ुрдП рдФрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рд╕े рдоाрдлी рдоांрдЧी। рдиाрд░рдж рдЬी рдорд╣ाрд░ाрдЬ рднрдЧрд╡ाрди् рдХे рднрдХ्рдд рдеे, рдкрд░ рдЙрдирдХो рднी рдЕрднिрдоाрди рд╣ो рдЧрдпा। рдЗрддрдиा рдЕрднिрдоाрди рд╣ो рдЧрдпा рдХि рднрдЧрд╡ाрди् рдХो рд╣ी рд╢ाрдк рджे рджिрдпा-

рдХрдкि рдЖрдХृрддि рддुрдо्рд╣ рдХीрди्рд╣ि рд╣рдоाрд░ी।

рдХрд░िрд╣рд╣िं рдХीрд╕ рд╕рд╣ाрдп рддुрдо्рд╣ाрд░ी॥

рдордо рдЕрдкрдХाрд░ рдХीрди्рд╣ рддुрдо्рд╣ рднाрд░ी।

рдиाрд░ि рдмिрд░рд╣ँ рддुрдо्рд╣ рд╣ोрдм рджुрдЦाрд░ी॥

рдЕрд░्рде : рддुрдордиे рд╣рдоाрд░ा рд░ूрдк рдмंрджрд░ рдХा-рд╕ा рдмрдиा рджिрдпा рдеा, рдЗрд╕рд╕े рдмंрджрд░ рд╣ी рддुрдо्рд╣ाрд░ी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХрд░ेंрдЧे। (рдоैं рдЬिрд╕ рд╕्рдд्рд░ी рдХो рдЪाрд╣рддा рдеा, рдЙрд╕рд╕े рдоेрд░ा рд╡िрдпोрдЧ рдХрд░ाрдХрд░) рддुрдордиे рдоेрд░ा рдмрдб़ा рдЕрд╣िрдд рдХिрдпा рд╣ै, рдЗрд╕рд╕े рддुрдо рднी рд╕्рдд्рд░ी рдХे рд╡िрдпोрдЧ рдоें рджुःрдЦी рд╣ोрдЧे। рддाрдд्рдкрд░्рдп рд╣ै рдХि рдиाрд░рдж рдЬी рдХा рд╢ाрдк рд▓ोрдЧों рдХे рдХрд▓्рдпाрдг рдХा рдЙрдкाрдп рд╣ो рдЧрдпा! рд▓ोрдЧ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рднрдЧрд╡ाрди рдиे рджुःрдЦ рднेрдЬ  рджिрдпा! рдкрд░ рднрдЧрд╡ाрди् рдХे рдЦрдЬाрдиे рдоें рджुःрдЦ рд╣ै рд╣ी рдирд╣ीं, рдлिрд░ рд╡े рдХрд╣ाँ рд╕े рджुःрдЦ рд▓ाрдХрд░ рдЖрдкрдХो рджेंрдЧे? рднрдЧрд╡ाрди् рдФрд░ рд╕рди्рдд рдХृрдкा-рд╣ी-рдХृрдкा рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЗрдирдХा рд╕ंрдЧ рдЫोрдб़рдиा рдирд╣ीं рдЪाрд╣िрдпे।

      рдЕрддः рд╕рдм рдХुрдЫ рднрдЧрд╡ाрди् рдХे рдЕрд░्рдкрдг рдХрд░ рджो। рдорди, рдмुрдж्рдзि, рдЗрди्рдж्рд░िрдпाँ, рд╢рд░ीрд░ рдЖрджि рдХो рднрдЧрд╡ाрди् рдХा рдоाрди рд▓ो рддो рд╕рдм рд╢ुрдж्рдз рдиिрд░्рдорд▓ рд╣ो рдЬाрдпँрдЧे। рдЬрд╣ाँ рдЕрдкрдиा рдоाрдиा, рд╡рд╣ीं рдЕрд╢ुрдж्рдз рд╣ो рдЬाрдпँрдЧे рдФрд░ рдЕрднिрдоाрди рдЖ рдЬाрдпрдЧा।

рд╢्рд░ी рдиाрдо рд╡ंрджрдиा рдФрд░ рдиाрдо рдорд╣िрдоा : рдЕрдкрдиे-рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХो рджेрдЦें рддो рдоाрд▓ूрдо рд╣ोрддा рд╣ै рдХि рд╣рдо рдХैрд╕े рдеे рдФрд░ рднрдЧрд╡ाрди् рдиे рдХैрд╕ा рдмрдиा рджिрдпा! рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдиे рдХрд╣ा рд╣ै-

рдиाрдоु рд░ाрдо рдХो рдХрд▓рдкрддрд░ु рдХрд▓ि рдХрд▓्рдпाрди рдиिрд╡ाрд╕ु।

рдЬो рд╕ुрдоिрд░рдд рднрдпो рднाँрдЧ рддें рддुрд▓рд╕ी, рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ु॥

рднाрд╡ाрд░्рде:-рдХрд▓िрдпुрдЧ рдоें рд░ाрдо рдХा рдиाрдо рдХрд▓्рдкрддрд░ु (рдорди рдЪाрд╣ा рдкрджाрд░्рде рджेрдиे рд╡ाрд▓ा) рдФрд░ рдХрд▓्рдпाрдг рдХा рдиिрд╡ाрд╕ (рдоुрдХ्рддि рдХा рдШрд░) рд╣ै, рдЬिрд╕рдХो рд╕्рдорд░рдг рдХрд░рдиे рд╕े рднाँрдЧ рд╕ा (рдиिрдХृрд╖्рдЯ) рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рддुрд▓рд╕ी рдХे рд╕рдоाрди (рдкрд╡िрдд्рд░) рд╣ो рдЧрдпा26॥

=================






рдХोрдИ рдЯिрдк्рдкрдгी рдирд╣ीं: