рд░рд╡िрд╡ाрд░, 5 рдл़рд░рд╡рд░ी 2023

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж ~115, [ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115 ]ЁЯФ▒ЁЯЩПЁЯФ▒ЁЯЩП Time-Space and Causation рдХो Transcend рдХрд░рдиे рд╣ेрддु рд╕ाрдзрдиा рдЪाрд╣िрдП । рд╕ाрдзрдиा рдмрддाрдиे рдоें рд╕рдХ्рд╖рдо рдиेрддृрдд्рд╡ рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि। *Genesis of LeadershipЁЯФ▒ЁЯЩПрдИрд╢्рд╡рд░рдХोрдЯि рдФрд░ рдЬीрд╡рдХोрдЯिЁЯФ▒ рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдЬрдЧрдд -ЁЯФ▒ЁЯЩПNitya belongs to Him to whom the Lila belongs.ЁЯФ▒ЁЯЩПрдЖрдд्рдоा рдФрд░ рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб [Yoga, Subjective (рд╕ाрдХ्рд╖ी=рдж्рд░рд╖्рдЯा) and Objective (рджृрд╢्рдп), *рд╕рдоाрдзि рдФрд░ рдиिрд░्рд╡ाрдг рдоें рдЕрди्рддрд░* ЁЯФ▒ЁЯЩП рдк्рд░рд╕ंрдЧ рддोрддाрдкुрд░ी рдХा рд░ोрдиा - рдХ्рдпा рдиिрд░्рд╡ाрдг рдЬीрд╡рди рдХा рдЕंрдд рд╣ै?ЁЯФ▒ЁЯЩП*The scene is Totapuri's cry*ЁЯФ▒ЁЯЩПрдк्рд░ेрдордордп рдиेрддा рдирд╡рдиीрджा рднी рдиिрдд्рдп рд╣ैं рдФрд░ рдЙрдирдХा рднрдХ्рдд рднी рдиिрдд्рдп рд╣ैЁЯФ▒ЁЯЩПрдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдЬрдЧрдд рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рд╕рдо्рдпрдХ рджृрд╖्рдЯि ЁЯЩПрдХेрд╡рд▓ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдЬ्рдЮाрди рд╡्рдпрд░्рде рд╣ै - рд╕ाрдзрдиा рд╕े рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ैЁЯФ▒ЁЯЩПрдХрд░्рдо рдпोрдЧ рдпा рднрдХ्рддि рдпोрдЧ - рд╕рддрдЧुрд░ु рдХौрди рд╣ै?ЁЯФ▒ЁЯЩПрдХ्рдпा рдИрд╢्рд╡рд░ ( the embodiment of sweetness!) рдиीрд░рд╕ рд╣ैं ?ЁЯФ▒ЁЯЩП рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдирд╢े рдХी рд╕्рдеिрддि рдоें рд╣ोрддा рд╣ै।ЁЯЩПЁЯФ▒ЁЯЩПрдЬ्рдЮाрди-рдЕрдЬ्рдЮाрди рд╕े рдкрд░े рдЪрд▓े рдЬाрдУ-рджोрдиों рдХाँрдЯा рдлेंрдХрдиा рди рднूрд▓ो ЁЯФ▒ЁЯЩПрдЬ्рдЮाрди-рдЕрдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рд╡िрдЬ्рдЮाрди- рдд्рд░िрдЧुрдгाрддीрдд рд╣ो рдЬाрдУ ЁЯФ▒ЁЯЩПрд╢рд░ीрд░ рдоें рд░рд╣рддे рд╕рдордп рд╡िрдж्рдпाрдоाрдпा рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рдиा рд╣ी рдкрдб़рддा рд╣ै ।ЁЯФ▒ЁЯЩПрд╡ाрд╕рдиा рдоें рдЖрд╕рдХ्рдд рдмुрдб्рдвे рдФрд░ рд╡ाрд╕рдиा-рджौрд▓рдд рд╕े рдЕрдиाрд╕рдХ्рдд рдпुрд╡ाЁЯФ▒ЁЯЩП >>>Science of being 'Tripleless' (nistraigunya) :One must has to accept the Help of Vidyamaya

 рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж ~115, [ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115]

рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж- резрезрел

(рез)

 [ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115]

*рд░ाрдо рдХे рдордХाрди рдоें*

рдиेрддृрдд्рд╡ рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि

*Genesis of Leadership* 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдиिрдд्рдп рддрдеा рд▓ीрд▓ा =рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдЬрдЧрдд =The Absolute and Manifestation  ЁЯФ▒ЁЯЩП

Time-Space and Causation рдХो Transcend рдХрд░рдиे рд╣ेрддु рд╕ाрдзрдиा рдЪाрд╣िрдП ।

[рд▓ीрд▓ा (B) рд╕े рдиिрдд्рдп (A) рдоें рдкрд╣ुँрдЪрдиे рдХे рд▓िрдП рдоाрдпा (C-рдоिрде्рдпा рдЕрд╣ं-рдорди) рдХा рдЕрддिрдХ्рд░рдордг рдХрд░ рд╕рдоाрдзि рдоें рдЬाрдиे рдФрд░ рдлिрд░ рд▓ौрдЯ рдЖрдиे рдХी рд╕ाрдзрдиा рдЧुрд░ु-рд╢िрд╖्рдп-рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдоें =рдордиःрд╕ंрдпोрдЧ рд╕ीрдЦрдиा рд╣ोрдЧा।]    

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд░ाрдо рдХे рдпрд╣ाँ рдЖрдпे рд╣ुрдП рд╣ैं । рдЙрдирдХे рдиीрдЪे рдХे рдмैрдардХрдЦाрдиे рдоें рднрдХ्рддों рдХे рд╕ाрде рдмैрдаे рд╣ुрдП рд╣ैं । рдоुрдЦ рдкрд░ рдк्рд░рд╕рди्рдирддा рдЭрд▓рдХ рд░рд╣ी рд╣ै । рдЖрдирди्рджрдкूрд░्рд╡рдХ рднрдХ्рддों рд╕े рдмाрддрдЪीрдд рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं । рдЖрдЬ рд╢рдиिрд╡ाрд░ рд╣ै, рдЬेрда рдХी рд╢ुрдХ्рд▓ा рджрд╢рдоी, реирей рдордИ резреореорел । рд╢ाрдо рдХे рдкाँрдЪ рдмрдЬे рдХा рд╕рдордп рд╣ै । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рд╕ाрдордиे рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдмैрдаे рд╣ैं । рдмाрдпी рдУрд░ рдоाрд╕्рдЯрд░ рд╣ैं, рдЪाрд░ों рдУрд░ рдкрд▓्рдЯू, рднрд╡рдиाрде, рдиृрдд्рдпрдЧोрдкाрд▓ рдФрд░ рд╣рд░рдоोрд╣рди рд╣ैं। рдЖрддे рд╣ी рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рднрдХ्рддों рдХे рдмाрд░े рдоें рдкूрдЫрдиे рд▓рдЧे ।

SRI RAMAKRISHNA was sitting in the drawing-room on the ground floor of Ram's house. He was surrounded by devotees and was conversing with them. Mahima sat in front of him, M. to his left. Paltu, Bhavanath, Nityagopal, Haramohan, and a few others sat around him. It was about five o'clock in the afternoon. The Master inquired after several devotees.

ржаাржХুрж░ рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг рж░াржоেрж░ ржмাржЯীрждে ржЖрж╕িрзЯাржЫেржи। рждাрж╣াрж░ ржиিржЪেрж░ ржмৈржаржХржЦাржиাрж░ ржШрж░ে ржаাржХুрж░ ржнржХ্ржд ржкрж░িржмৃржд рж╣ржЗрзЯা ржмрж╕িрзЯা ржЖржЫেржи। рж╕рж╣াрж╕্ржпржмржжржи। ржаাржХুрж░ ржнржХ্рждржжেрж░ рж╕рж╣িржд ржЖржиржи্ржжে ржХржеা ржХрж╣িрждেржЫেржи। ржЖржЬ рж╢ржиিржмাрж░ (рззрззржЗ ржЬ্ржпৈрж╖্ржа, рззрзирзпрзи), ржЬ্ржпৈрж╖্ржа рж╢ুржХ্рж▓াржжрж╢ржоী рждিржеি। рзирзйрж╢ে ржоে, рззрзорзорзл, ржмেрж▓া ржк্рж░াрзЯ рзлржЯা। ржаাржХুрж░েрж░ рж╕ржо্ржоুржЦে рж╢্рж░ীржпুржХ্ржд ржорж╣িржоা ржмрж╕িрзЯা ржЖржЫেржи। ржмাржоржкাрж░্рж╢্ржмে ржоাрж╕্ржЯাрж░, ржЪাрж░িржкাрж░্рж╢্ржмে — ржкрж▓্ржЯু, ржнржмржиাрже, ржиিржд্ржпржЧোржкাрж▓, рж╣рж░ржоোрж╣ржи। рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржЖрж╕িрзЯাржЗ ржнржХ্рждржЧржгেрж░ ржЦржмрж░ рж▓ржЗрждেржЫেржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рдоाрд╕्рдЯрд░ рд╕े) - рдЫोрдЯा рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдирд╣ीं рдЖрдпा ?

MASTER (to M.): "Hasn't the younger Naren arrived yet?"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (ржоাрж╕্ржЯাрж░েрж░ ржк্рж░рждি) — ржЫোржЯ ржирж░েржи ржЖрж╕ে ржиাржЗ?

рдХुрдЫ рджेрд░ рдмाрдж рдЫोрдЯे рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдЖ рдЧрдпे ।

Presently the younger Naren entered the room.

ржЫোржЯ ржирж░েржи ржХিрзЯрзОржХ্рж╖ржг ржкрж░ে ржЖрж╕িрзЯা ржЙржкрж╕্ржеিржд рж╣ржЗрж▓েржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рд╡рд╣ рдирд╣ीं рдЖрдпा ?

MASTER: "What about him?"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — рж╕ে ржЖрж╕ে ржиাржЗ?

рдоाрд╕्рдЯрд░ - рдЬी, рдХौрди ?

M: "Who, sir?"

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг – рдХिрд╢ोрд░ी ? - рдЧिрд░ीрд╢ рдШोрд╖ рдирд╣ीं рдЖрдпेрдЧा ? - рдФрд░ рдирд░ेрди्рдж्рд░ ?

MASTER: "Kishori. Isn't Girish Ghosh coming? What about Narendra?"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржХিрж╢োрж░ী? — ржЧিрж░িрж╢ ржШোрж╖ ржЖрж╕ржмে ржиা? ржирж░েржи্ржж্рж░ ржЖрж╕ржмে ржиা?

рдХुрдЫ рджेрд░ рдмाрдж рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдиे рдЖрдХрд░ рдк्рд░рдгाрдо рдХिрдпा ।

A few minutes later Narendra arrived and saluted Sri Ramakrishna.

ржирж░েржи্ржж্рж░ ржХিрзЯрзО ржкрж░ে ржЖрж╕িрзЯা ржк্рж░ржгাржо ржХрж░িрж▓েржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рднрдХ्рддों рд╕े) - рдХेрджाрд░ (рдЪрдЯрд░्рдЬी) рдЕрдЧрд░ рд░рд╣рддा рддो рдЦूрдм рдЖрдирди्рдж рдЖрддा । рдЧिрд░ीрд╢ рдШोрд╖ рд╕े рдЙрд╕рдХी рдЦूрдм рдмрдирддी рд╣ै । (рдорд╣िрдоा рд╕े, рд╕рд╣ाрд╕्рдп) рд╡рд╣ рднी рд╡рд╣ी рдмाрдд рджुрд╣рд░ाрддा рд╣ै (рдЕрд░्рдеाрдд् рдЕрд╡рддाрд░ рдоाрдирддा рд╣ै-^ рдХेрджाрд░ рдиे рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो рднрдЧрд╡ाрди рдХा рдЕрд╡рддाрд░ рдмрддाрдпा рдеा।)

MASTER (to the devotees): "It would be fine if Kedar were here. He agrees with Girish. (To Mahima, smiling) He says the same thing."1

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (ржнржХ্рждржжেрж░ ржк্рж░рждি) — ржХেржжাрж░ (ржЪাржЯুржЬ্ржпে) ржеাржХрж▓ে ржмেрж╢ рж╣ржд! ржЧিрж░িрж╢ ржШোрж╖েрж░ рж╕ржЩ্ржЧে ржЦুржм ржоিрж▓। (ржорж╣িржоাрж░ ржк্рж░рждি, рж╕рж╣াрж╕্ржпে) рж╕েржУ ржУржЗ ржмрж▓ে (ржЕржмрждাрж░ ржмрж▓ে)।

рдХрдорд░े рдоें рдХीрд░्рддрди рд╣ोрдиे рдХा рдмрди्рджोрдмрд╕्рдд рдХрд░ рд░рдЦा рдЧрдпा рд╣ै । рдХीрд░्рддрдиिрдпा рд╣ाрде рдЬोрдб़рдХрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╕े рдХрд╣ рд░рд╣ा рд╣ै, 'рдЖрдк рдЖрдЬ्рдЮा рджें рддो рдХीрд░्рддрди рдЖрд░рдо्рдн рд╣ो ।

'Ram had arranged the kirtan. With folded hands the musician said to Sri Ramakrishna, "Sir, I can begin if you give the order."

ржШрж░ে ржХীрж░্рждржи ржЧাрж╣িржмাрж░ ржЖрзЯোржЬржи рж╣ржЗрзЯাржЫে। ржХীрж░্рждржиিрзЯা ржмржж্ржзাржЬрж▓ি рж╣ржЗрзЯা ржаাржХুрж░ржХে ржмрж▓িрждেржЫেржи, ржЖржЬ্ржЮা ржХрж░েржи рждো ржЧাржи ржЖрж░ржо্ржн рж╣рзЯ।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдХрд╣ा, 'рдеोрдб़ा-рд╕ा рдкाрдиी рдкीрдКँрдЧा ।' рдкाрдиी рдкीрдХрд░ рдорд╕ाрд▓े рдХी рдеैрд▓ी рд╕े рдЖрдкрдиे рдХुрдЫ рдорд╕ाрд▓ा рдиिрдХाрд▓рдХрд░ рдЦाрдпा । рдоाрд╕्рдЯрд░ рд╕े рдеैрд▓ी рдмрди्рдж рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдХрд╣ा ।

The Master drank some water and chewed spices from a small bag. He asked M. to close the bag.

ржаাржХুрж░ ржмрж▓িрждেржЫেржи, ржПржХржЯু ржЬрж▓ ржЦাржм।ржЬрж▓ржкাржи ржХрж░িрзЯা ржорж╢рж▓াрж░ ржмржЯুрзЯা рж╣ржЗрждে ржХিржЫু ржорж╢рж▓া рж▓ржЗрж▓েржи। ржоাрж╕্ржЯাрж░ржХে ржмржЯুрзЯাржЯি ржмржи্ржз ржХрж░িрждে ржмрж▓িрж▓েржи।

рдХीрд░्рддрди рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै । рдЦोрд▓ рдХी рдЖрд╡ाрдЬ рд╕े рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो рднाрд╡ाрд╡ेрд╢ рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै । рдЧौрд░рдЪрди्рдж्рд░िрдХा рд╕ुрдирддे рд╕ुрдирддे рд╡े рд╕рдоाрдзिрдордЧ्рди рд╣ो рдЧрдпे । рдкाрд╕ рд╣ी рдиृрдд्рдпрдЧोрдкाрд▓ рдеे, рдЙрдирдХी рдЧोрдж рдкрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдЕрдкрдиे рдкैрд░ рдлैрд▓ा рджिрдпे । рдиृрдд्рдпрдЧोрдкाрд▓ рднी рднाрд╡ाрд╡ेрд╢ рдоें рд░ो рд░рд╣े рд╣ैं । рднрдХ्рддрдЧрдг рдЪुрдкрдЪाрдк рдпрд╣ рд╕рдоाрдзि рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рджेрдЦ рд░рд╣े рд╣ैं ।

The musician started the kirtan. As Sri Ramakrishna heard the sound of the drum he went into an ecstatic mood. While listening to the prelude of the kirtan he plunged into deep samadhi. He placed his legs on the lap of Nityagopal, who was sitting near him. The devotee, too, was in an ecstatic mood. He was weeping. The other devotees looked on intently.

ржХীрж░্рждржи рж╣ржЗрждেржЫে। ржЦোрж▓েрж░ ржЖржУрзЯাржЬে ржаাржХুрж░েрж░ ржнাржм рж╣ржЗрждেржЫে। ржЧৌрж░ржЪржи্ржж্рж░িржХা рж╢ুржиিрждে рж╢ুржиিрждে ржПржХেржмাрж░ে рж╕ржоাржзিрж╕্рже। ржХাржЫে ржиিржд্ржпржЧোржкাрж▓ ржЫিрж▓েржи, рждাঁрж╣াрж░ ржХোрж▓ে ржкা ржЫрзЬাржЗрзЯা ржжিрж▓েржи। ржиিржд্ржпржЧোржкাрж▓ржУ ржнাржмে ржХাঁржжিрждেржЫেржи। ржнржХ্рждেрж░া рж╕ржХрж▓ে ржЕржмাржХ্‌ рж╣ржЗрзЯা рж╕েржЗ рж╕ржоাржзি-ржЕржмрж╕্ржеা ржПржХржжৃрж╖্ржЯে ржжেржЦিрждেржЫেржи।

 [ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115]

ЁЯФ▒ЁЯЩП рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдЬрдЧрдд ЁЯФ▒ЁЯЩП

 рдЖрдд्рдоा рдФрд░ рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб 

[Yoga, Subjective (рд╕ाрдХ्рд╖ी=рдж्рд░рд╖्рдЯा) and Objective (рджृрд╢्рдп)

Identity of God (the Absolute) the soul and the Cosmos (ржЬржЧрзО) ]

ЁЯФ▒ЁЯЩПNitya belongs to Him to whom the Lila belongs.ЁЯФ▒ЁЯЩП

рдХुрдЫ рдк्рд░рдХृрддिрд╕्рде рд╣ोрдХрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк рдХрд░рдиे рд▓рдЧे । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдиिрдд्рдп рд╕े рд▓ीрд▓ा рдФрд░ рд▓ीрд▓ा рд╕े рдиिрдд्рдп, - (рдиृрдд्рдп рдЧोрдкाрд▓ рд╕े) рддेрд░ा рдХ्рдпा рднाрд╡ рд╣ै ?

Regaining partial consciousness, Sri Ramakrishna said: "From the Nitya (рдм्рд░рд╣्рдо-рдЖрдд्рдоा) to the Lila (рдЬрдЧрдд-рджेрд╣) and from the Lila to the Nitya. (To Nityagopal) What is your ideal?"

ржаাржХুрж░ ржПржХржЯু ржк্рж░ржХৃрждিрж╕্рже рж╣ржЗрзЯা ржХржеা ржХрж╣িрждেржЫেржи — “ржиিржд্ржп ржеেржХে рж▓ীрж▓া, рж▓ীрж▓া ржеেржХে ржиিржд্ржп। (ржиিржд্ржпржЧোржкাрж▓েрж░ ржк্рж░рждি) рждোрж░ ржХি?

рдиृрдд्рдпрдЧोрдкाрд▓ - рджोрдиों рдЕрдЪ्рдЫे рд╣ैं ।

NITYAGOPAL: "Both are good."

ржиিржд্ржп (ржмিржиীржд ржнাржмে) — ржжুржЗржЗ ржнাрж▓ো।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЖँрдЦे рдмрди्рдж рдХрд░рдХे рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, "рдХ्рдпा рдХेрд╡рд▓ рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рд╣ी рд░рд╣рдиा рд╣ै ? рдХ्рдпा рдЖँрдЦें рдмрди्рдж рдХрд░ рд▓ेрдиे рдкрд░ рд╡े рд╣ैं рдФрд░ рдЖँрдЦें рдЦोрд▓рдиे рдкрд░ рд╡े рдирд╣ीं рд╣ैं ? рдЬिрдирдХी рдиिрдд्рдпрддा рд╣ै, рд▓ीрд▓ा рднी рдЙрди्рд╣ीं рдХी рд╣ै; рдЬिрдирдХी рд▓ीрд▓ा рд╣ै, рдЙрди्рд╣ीं рдХी рдиिрдд्рдпрддा рд╣ै । (рдорд╣िрдоा рд╕े) "рдЕрдЬी, рддुрдо्рд╣ें рдПрдХ рдмाрдд рдмрддрд▓ाрдиी рд╣ै -"

Sri Ramakrishna closed his eyes and said: "Is it only this? Does God exist only when the eyes are closed; and cease to exist when the eyes are opened? The Lila belongs to Him to whom the Nitya belongs, and the Nitya belongs to Him to whom the Lila belongs. (To Mahima) My dear sir, let me tell you —"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржЪোржЦ ржмুржЬিрзЯা ржмрж▓িрждেржЫেржи, — ржХেржмрж▓ ржПржоржиржЯা ржХি? ржЪোржЦ ржмুржЬрж▓েржЗ рждিржиি ржЖржЫেржи, ржЖрж░ ржЪোржЦ ржЪাржЗрж▓েржЗ ржиাржЗ! ржпাঁрж░ржЗ ржиিржд্ржп, рждাঁрж░ржЗ рж▓ীрж▓া; ржпাঁрж░ржЗ рж▓ীрж▓া рждাঁрж░ржЗ ржиিржд্ржп।рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (ржорж╣িржоাрж░ ржк্рж░рждি) — рждোржоাрзЯ ржмাржкু ржПржХржмাрж░ ржмрж▓ি —

рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг - рдЬी, рджोрдиों рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдЗрдЪ्рдЫाрдПँ рд╣ैं ।

MAHIMA: "Revered sir, both are according to the will of God."

ржорж╣িржоাржЪрж░ржг — ржЖржЬ্ржЮা, ржжুржЗржЗ ржИрж╢্ржмрж░েрж░ ржЗржЪ্ржЫা।

 [ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115]

ЁЯФ▒рдИрд╢्рд╡рд░рдХोрдЯि рдФрд░ рдЬीрд╡рдХोрдЯिЁЯФ▒ 

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдХोрдИ рдКрдкрд░ рдЪрдв़рдХрд░ рдлिрд░ рдЙрддрд░ рдирд╣ीं рд╕рдХрддा, рдФрд░ рдХोрдИ (рдЬрди्рдордЬाрдд рдиेрддा) рдКрдкрд░ рдЪрдв़рдХрд░ рдиीрдЪे рдЙрддрд░рдХрд░ рдШूрдо-рдлिрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै ।

MASTER: "Some people climb the (Transcend) seven floors of a building [Time, Space and Causation] and cannot get down; but some climb up and then, at will, visit the lower floors.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржХেржЙ рж╕াрждрждрж▓াрж░ ржЙржкрж░ে ржЙржаে ржЖрж░ ржиাржорждে ржкাрж░ে ржиা, ржЖржмাрж░ ржХেржЙ ржЙржаে ржиিржЪে ржЖржиাржЧোржиা ржХрж░рждে ржкাрж░ে।

"рдЙрдж्рдзрд╡ рдиे рдЧोрдкिрдпों рд╕े рдХрд╣ा рдеा, рддुрдо рдЬिрди्рд╣ें рдЕрдкрдиा рдХृрд╖्рдг рдмрдиा рд░рд╣ी рд╣ो рд╡े рд╕рд░्рд╡рднूрддों рдоें рд╣ैं, рд╡े рд╣ी рдЬीрд╡-рдЬрдЧрдд् рд╣ुрдП рд╣ैं ।

["Uddhava said to the gopis: 'He whom you address as your Krishna dwells in all beings. It is He alone who has become the universe and its living beings.'

“ржЙржж্ржзржм ржЧোржкীржжেрж░ ржмрж▓েржЫিрж▓েржи, рждোржорж░া ржпাржХে ржХৃрж╖্ржг ржмрж▓ржЫ, рждিржиি рж╕рж░্ржмржнূрждে ржЖржЫেржи, рждিржиিржЗ ржЬীржмржЬржЧрзО рж╣рзЯে рж░рзЯেржЫেржи।

“рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдХрд╣рддा рд╣ूँ, рдХ्рдпा рдЖँрдЦें рдмрди्рдж рдХрд░рдиे рд╕े рд╣ी рдз्рдпाрди рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рдЖँрдЦे рдЦोрд▓рдиे рд╕े рдХुрдЫ рдирд╣ीं ?"

"Therefore I say, does a man meditate on God only when his eyes are closed? Doesn't he see anything of God when his eyes are open?"

“рждাржЗ ржмрж▓ি ржЪোржЦ ржмুржЬрж▓েржЗ ржз্ржпাржи, ржЪোржЦ ржЦুрж▓рж▓ে ржЖрж░ ржХিржЫু ржиাржЗ?”

[>>>>рд░рдЯрди्рддी -рдкрдеिрдХ -рдк्рд░ेрдоिрдХ рд╕ंрд╡ाрдж рд╢ंрдХрд░ाрдЪाрд░्рдп рдпрд╣ рднी рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╢рдХ्рддि рдХे рдкрд▓рдХ рдмрди्рдж рдХрд░рддे рд╣ी рд╕рдорд╕्рдд рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб рдк्рд░рд▓рдп рд╕े рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рддрдеा рдЙрдирдХे рдкрд▓рдХ рдЦोрд▓рддे рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб рдкुрдиः рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдоें рдЖ рдЬाрддा рд╣ै-‘‘рдиिрдоेрд╖ोрди्рдоेрд╖ाрдн्рдпां рдк्рд░рд▓рдпрдоुрджрдпं рдпाрддि рдЬрдЧрддी’’] 


 [ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115]

*рд╕рдоाрдзि рдФрд░ рдиिрд░्рд╡ाрдг рдоें рдЕрди्рддрд░* 

ЁЯФ▒ЁЯЩП рдк्рд░рд╕ंрдЧ рддोрддाрдкुрд░ी  рдХा рд░ोрдиा - рдХ्рдпा рдиिрд░्рд╡ाрдг рдЬीрд╡рди рдХा рдЕंрдд рд╣ै?ЁЯФ▒ЁЯЩП

*The scene is Totapuri's cry*

[ржкূрж░্ржмржХржеা — рждোрждাрж░ ржХ্рж░ржи্ржжржи — Is Nirvana the End of Life?]

рдорд╣िрдоा - рдПрдХ рдк्рд░рд╢्рди рд╣ै । рдЬो рднрдХ्рдд рд╣ैं, рдХ्рдпा рдЙрдирдХे рд▓िрдпे рднी рдХिрд╕ी рд╕рдордп рдиिрд░्рд╡ाрдг рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рдирд╣ीं рд╣ोрддी рд╣ै ?

[>>>рдорд╣िрдоा -" рдПрдХрдЯा рдЬिрдЬ्рдЮाрд╕ा рдЖрдЫे ; рднрдХ्рддे'рд░ рдЙ рддो рдПрдХ рдХाрд▓े рдиिрд░्рд╡ाрдг рдЪाрдИ рдХि рдиा? 

^ ^*рдиिрд░्рд╡ाрдг, рдпा рдЕрд╣ंрдХाрд░ (Individual Ego) рдХा рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд╡िрдиाрд╢, рдЕрдж्рд╡ैрддрд╡ाрджिрдпों, рдЬ्рдЮाрдиिрдпों рдХा рдЖрджрд░्рд╢ рд╣ै। ^Nirvana, or total annihilation of the ego, is the ideal of the jnanis, the non-dualists.^ржиিрж░্ржмাржг, ржмা ржЕрж╣ংржХাрж░েрж░ рж╕ржо্ржкূрж░্ржг ржмিржиাрж╢, ржЬ্ржЮাржиীржжেрж░, ржЕржж্ржмৈрждржмাржжীржжেрж░ ржЖржжрж░্рж╢।]

MAHIMA: "I have a question to ask, sir. A lover of God needs Nirvana2 some time or other, doesn't he?"

ржорж╣িржоা — ржПржХржЯা ржЬিржЬ্ржЮাрж╕্ржп ржЖржЫে। ржнржХ্ржд — ржПрж░ ржПржХржХাрж▓ে рждো ржиিрж░্ржмাржг ржЪাржЗ?

[ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115 ]

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдк्рд░ेрдордордп рдиेрддा рдирд╡рдиीрджा рднी рдиिрдд्рдп рд╣ैं рдФрд░ рдЙрдирдХा рднрдХ्рдд рднी рдиिрдд्рдп рд╣ैЁЯФ▒ЁЯЩП

[Loving Leader Navni da is eternal and his devotee is also eternal]

[ржк্рж░েржоржоржп় ржиেрждা ржиржмржиী ржжা ржЪিрж░ржи্рждржи ржПржмং рждাঁрж░ ржнржХ্рждржУ ржЪিрж░ржи্рждржи] 

" India will be raised, not with the power of the flesh, 

but with the power of the spirit." 

- (Reply to the Madras address)

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдиिрд░्рд╡ाрдг рдЪाрд╣िрдП рд╣ी, рдРрд╕ी рдХोрдИ рдмाрдд рдирд╣ीं । рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рднी рд╣ै рдХि рдХृрд╖्рдг рднी рдиिрдд्рдп рд╣ैं рдФрд░ рднрдХ्рдд рднी рдиिрдд्рдп рд╣ैं - рдЪिрди्рдордп рд╢्рдпाрдо, рдЪिрди्рдордп рдзाрдо ।

MASTER: "It can't be said that bhaktas need Nirvana. According to some schools there is an eternal Krishna and there are also His eternal devotees. Krishna is Spirit embodied, and His Abode also is Spirit embodied. Krishna is eternal and the devotees also are eternal.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржиিрж░্ржмাржг ржпে ржЪাржЗ ржПржоржи ржХিржЫু ржиা। ржПржЗрж░ржХржо ржЖржЫে ржпে, ржиিржд্ржпржХৃрж╖্ржг рждাঁрж░ ржиিржд্ржпржнржХ্ржд! ржЪিржи্ржорзЯ рж╢্ржпাржо, ржЪিржи্ржорзЯ ржзাржо!

"рдЬैрд╕े рдЬрд╣ाँ рдЪрди्рдж्рд░ рд╣ै, рд╡рд╣ीं рддाрд░े рднी рд╣ैं । рдХृрд╖्рдг рднी рдиिрдд्рдп рд╣ैं рдФрд░ рднрдХ्рдд рднी рдиिрдд्рдп рд╣ैं ।

Krishna and the devotees are like the moon and the stars — always near each other.

“ржпেржоржи ржЪржи্ржж্рж░ ржпেржЦাржиে, рждাрж░াржЧржгржУ рж╕েржЦাржиে। ржиিржд্ржпржХৃрж╖্ржг, ржиিржд্ржпржнржХ্ржд! 

рддुрдо्рд╣ीं рддो рдХрд╣рддे рд╣ो - 'рдЕрди्рддрд░्рдмрд╣िрд░्рдпрджि рд╣рд░िрд╕्рддрдкрд╕ा рддрддः рдХिрдо्' - рдФрд░ рддुрдорд╕े рддो рдоैंрдиे рдХрд╣ा рд╣ै рдХि рдЬिрд╕ рднрдХ्рдд рдоें рд╡िрд╖्рдгु рдХा рдЕंрд╢ рд░рд╣рддा рд╣ै рдЙрд╕рдоें рднрдХ्рддि рдХा рдмीрдЬ рдирд╖्рдЯ рдирд╣ीं рд╣ोрддा । рдоैं рдПрдХ рдЬ्рдЮाрдиी (рди्рдпांрдЧрдЯा) рдХे рдкंрдЬे рдоें рдлंрд╕ рдЧрдпा, рдЙрд╕рдиे рдЧ्рдпाрд░рд╣ рдорд╣ीрдиे рддрдХ рд╡ेрджाрди्рдд рд╕ुрдиाрдпा । рдкрд░рди्рддु рд╡рд╣ рдоुрдЭрдоें рднрдХ्рддि рдХा рдмीрдЬ рдмिрд▓рдХुрд▓ рдирд╖्рдЯ рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХा !

 You yourself repeat: 'What need is there of penance if God is seen within and without?' Further, I have told you that the devotee who is born with an element of Vishnu cannot altogether get rid of bhakti. Once I fell into the clutches of a jnani,3 who made me listen to Vedanta for eleven months. But he couldn't altogether destroy the seed of bhakti in me. 

 рждুржоিржЗ рждো ржмрж▓ ржЧো, ржЕржи্рждрж░্ржмрж╣িрж░্ржпржжিрж╣рж░িрж╕্рждржкрж╕া рждрждঃ ржХিржо্‌рзз — ржЖрж░ рждোржоাрзЯ рждো ржмрж▓েржЫি ржпে ржмিрж╖্ржгু ржЕংрж╢ে ржнржХ্рждিрж░ ржмীржЬ ржпাрзЯ ржиা। ржЖржоি ржПржХ ржЬ্ржЮাржиীрж░ ржкাрж▓্рж▓াрзЯ ржкрзЬেржЫিрж▓ুржо, ржПржЧাрж░ ржоাрж╕ ржмেржжাржи্ржд рж╢ুржиাрж▓ে। ржХিржи্рждু ржнржХ্рждীрж░ ржмীржЬ ржЖрж░ ржпাрзЯ ржиা।

рдШूрдо-рдлिрд░рдХрд░ рд╡рд╣ी 'рдоाँ рдоाँ' ! рдЬрдм рдоैं рдЧाрддा рдеा рддрдм (рди्рдпांрдЧрдЯा) рд░ोрдиे рд▓рдЧрддा рдеा । рдХрд╣рддा рдеा - 'рдЕрд░े, рдпрд╣ рддूрдиे рдХ्рдпा рд╕ुрдиाрдпा !' рджेрдЦो, рдЗрддрдиा рдмрдб़ा рдЬ्рдЮाрдиी рднी рд░ोрдиे рд▓рдЧрддा рдеा । (рдЫोрдЯे рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдЖрджि рд╕े) рдЗрддрдиा рд╕рдордЭ рд░рдЦрдиा, рдЕрд▓рдЦ рд▓рддा рдХा рд░рд╕ рдЬрдм рдкेрдЯ рдоें рдЬाрддा рд╣ै рддो рдкेрдб़ рд╣ोрддा рд╣ी рд╣ै । рднрдХ्рддि рдХा рдмीрдЬ рдЕрдЧрд░ рдкрдб़ рдЧрдпा, рддो рдЙрд╕рд╕े рдХ्рд░рдорд╢: рдкेрдб़ рдФрд░ рдлूрд▓-рдлрд▓ рд╣ोрддे рд╣ी рд╣ैं ।

No matter where my mind wandered, it would come back to the Divine Mother. Whenever I sang of Her, Nangta would weep and say, 'Ah! What is this?' You see, he was such a great jnani and still he wept. (To the younger Naren and the others) Remember the popular saying that if a man drinks the juice of the alekh creeper, a plant grows inside his stomach. Once the seed of bhakti is sown, the effect is inevitable: it will gradually grow into a tree with flowers and fruits.

ржлিрж░ে ржШুрж░ে рж╕েржЗ ‘ржоা ржоা’! ржпржЦржи ржЧাржи ржХрж░рждুржо ржи্ржпাংржЯা ржХাঁржжржд — ржмрж▓ржд, ‘ржЖрж░ে ржХেрзЯা рж░ে!’ ржжেржЦ, ржЕржд ржмрзЬ ржЬ্ржЮাржиী ржХেঁржжে ржлেрж▓ржд! (ржЫোржЯ ржирж░েржи ржЗржд্ржпাржжিрж░ ржк্рж░рждি) ржПржЗржЯে ржЬেржиে рж░েржЦো — ржЖрж▓েржЦ рж▓рждাрж░ ржЬрж▓ ржкেржЯে ржЧেрж▓ে ржЧাржЫ рж╣рзЯ। ржнржХ্рждিрж░ ржмীржЬ ржПржХржмাрж░ ржкрзЬрж▓ে ржЕржм্ржпрж░্рже рж╣рзЯ, ржХ্рж░ржоে ржЧাржЫ, ржлрж▓, ржлুрж▓, ржжেржЦা ржжিржмে।

"‘рдоूрд╖рд▓ं рдХुрд▓рдиाрд╢рдирдо् ।' рдоूрд╖рд▓ рдШिрд╕рдХрд░ рдЬрд░ा-рд╕ा рд░рд╣ рдЧрдпा рдеा । рдЙрд╕ рдеोрдб़े рд╕े рдЕंрд╢ рд╕े рдпрджुрд╡ंрд╢ рдХा рдз्рд╡ंрд╕ рд╣ो рдЧрдпा । рдЪाрд╣े рд▓ाрдЦ рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░ो, рднрдХ्рддि рдХा рдмीрдЬ рдЕрдЧрд░ рднीрддрд░ рд░рд╣ा, рдШूрдо-рдлिрд░рдХрд░ рд╡рд╣ी 'рднрдЬ рд░ाрдо рднрдЬ рд╕ीрддाрд░ाрдо ।'"

"You may reason and argue a thousand times, but if you have the seed of bhakti within you, you will surely come back to Hari."

“ржоুрж╖рж▓ং ржХুрж▓ржиাрж╢ржиржо্‌’। ржоুрж╖рж▓ ржпржд ржШрж╖েржЫিрж▓, ржХ্рж╖рзЯ рж╣рзЯে рж╣рзЯে ржПржХржЯু рж╕াржоাржи্ржп ржЫিрж▓। рж╕েржЗ рж╕াржоাржи্ржпрждেржЗ ржпржжুржмংрж╢ ржз্ржмংрж╕ рж╣рзЯেржЫিрж▓। рж╣াржЬাрж░ ржЬ্ржЮাржи ржмিржЪাрж░ ржХрж░, ржнিрждрж░ে ржнржХ্рждিрж░ ржмীржЬ ржеাржХрж▓ে, ржЖржмাрж░ ржлিрж░ে ржШুрж░ে — рж╣рж░ি рж╣рж░ি рж╣рж░িржмোрж▓।”

 [( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115]

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдЬрдЧрдд рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рд╕рдо्рдпрдХ рджृрд╖्рдЯि ЁЯЩП

рднрдХ्рддрдЧрдг рдЪुрдкрдЪाрдк рд╕ुрди рд░рд╣े рд╣ैं । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╣ँрд╕рддे рд╣ुрдП рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рд╕े рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं - рддुрдордХो рдХ्рдпा рдЕрдЪ्рдЫा рд▓рдЧрддा рд╣ै ?

The devotees listened silently to the Master. Sri Ramakrishna asked Mahima, laughing, "What is the thing you enjoy most?"

ржнржХ্рждেрж░া ржЪুржк ржХрж░িрзЯা рж╢ুржиিрждেржЫেржи। ржаাржХুрж░ рж╣াрж╕িрждে рж╣াрж╕িрждে ржорж╣িржоাржЪрж░ржгржХে ржмрж▓িрждেржЫেржи, — ржЖржкржиাрж░ ржХি ржнাрж▓ рж▓াржЧে?

рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг (рд╣ँрд╕рдХрд░) - рдХुрдЫ рднी рдирд╣ीं, 'рдЖрдо' рдЕрдЪ्рдЫा рд▓рдЧрддा рд╣ै ।

MAHIMA (smiling): "Nothing, sir. I like mangoes."

ржорж╣িржоা (рж╕рж╣াрж╕্ржпে) — ржХিржЫুржЗ ржиা, ржЖржо ржнাрж▓ рж▓াржЧে।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рд╕рд╣ाрд╕्рдп) - рдЕрдХेрд▓े рдЕрдХेрд▓े ? рди, рдЖрдк рднी рдЦाрдУ рдФрд░ рджूрд╕рд░ों рдХो рднी рдХुрдЫ рджो ?

MASTER (smiling): "All by yourself? Or do you want to share them with others?"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (рж╕рж╣াрж╕্ржпে) — ржХি ржПржХрж▓া ржПржХрж▓া? ржиা, ржЖржкржиিржУ ржЦাржмে рж╕ржм্ржмাржЗржХেржУ ржПржХржЯু ржПржХржЯু ржжেржмে?

рдорд╣िрдоा (рд╕рд╣ाрд╕्рдп) - рджेрдиे рдХी рд╡िрд╢ेрд╖ рдЗрдЪ्рдЫा рддो рдирд╣ीं рд╣ै, рдЕрдХेрд▓े рдЦाрдпा рддो рдмुрд░ा рдХ्рдпा рд╣ै !

MAHIMA (smiling): "I am not so anxious to give others a share. I may as well eat them all by myself."

ржорж╣িржоা (рж╕рж╣াрж╕্ржп) — ржПрждো ржжেржмাрж░ ржЗржЪ্ржЫা ржиাржЗ, ржПржХрж▓া рж╣рж▓েржУ рж╣рзЯ।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдкрд░рди्рддु рдоेрд░ा рднाрд╡ рдХ्рдпा рд╣ै, рдЬाрдирддे рд╣ो ? - рдХ्рдпा рдЖँрдЦ рдЦोрд▓рдиे рд╣ी рд╕े рд╡े рдЧाрдпрдм рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं? рдоैं 'рдиिрдд्рдп' рдФрд░ 'рд▓ीрд▓ा' рджोрдиों рдХो рд▓ेрддा рд╣ूँ । рдЙрди्рд╣ें рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдкрд░ рдпрд╣ рд╕рдордЭ рдоें рдЖ рдЬाрддा рд╣ै рдХि рд╡े рд╣ी рд╕्рд╡рд░ाрдЯ् рд╣ैं рдФрд░ рд╡े рд╣ी рд╡िрд░ाрдЯ् рд╣ैं । рд╡े рд╣ी рдЕрдЦрдг्рдб рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж рд╣ैं рдФрд░ рд╡े рд╣ी рдЬीрд╡-рдЬрдЧрдд् рд╣ुрдП рд╣ैं

MASTER: "But do you know my attitude? I accept both, the Nitya and the Lila. Doesn't God exist if one looks around with eyes open? After realizing Him, one knows that He is both the Absolute and the universe. It is He who is the Indivisible Satchidananda. Again, it is He who has become the universe and its living beings.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржХিржи্рждু ржЖржоাрж░ ржнাржм ржХি ржЬাржиো? ржЪোржЦ ржЪাржЗрж▓েржЗ ржХি рждিржиি ржЖрж░ ржиাржЗ? ржЖржоি ржиিржд্ржп рж▓ীрж▓া ржжুржЗржЗ рж▓ржЗ।“рждাঁржХে рж▓াржн ржХрж░рж▓ে ржЬাржирждে ржкাрж░া ржпাрзЯ; рждিржиিржЗ рж╕্ржмрж░াржЯ, рждিржиিржЗ ржмিрж░াржЯ। рждিржиিржЗ ржЕржЦржг্ржб-рж╕ржЪ্ржЪিржжাржиржи্ржж, рждিржиিржЗ ржЖржмাрж░ ржЬীржмржЬржЧрзО рж╣рзЯেржЫেржи।”

[ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115 ]

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдХेрд╡рд▓ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдЬ्рдЮाрди рд╡्рдпрд░्рде рд╣ै - рд╕ाрдзрдиा рд╕े рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ैЁЯФ▒ЁЯЩП

[рж╢ুржзু рж╢াрж╕্ржд্рж░ржЬ্ржЮাржи ржоিрже্ржпা — рж╕াржзржиা ржХрж░িрж▓ে ржк্рж░ржд্ржпржХ্рж╖ ржЬ্ржЮাржи рж╣рзЯ ]

"рд╕ाрдзрдиा рдЪाрд╣िрдП । рдХेрд╡рд▓ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рд░рдЯрдиे рд╕े рдирд╣ीं рд╣ोрддा । рдоैंрдиे рд╡िрдж्рдпाрд╕ाрдЧрд░ рдХो рджेрдЦा, рд╡рд╣ рдкрдв़ा-рд▓िрдЦा рдЦूрдм рд╣ै, рдкрд░рди्рддु рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рдоें рдХ्рдпा рд╣ै рдЙрд╕рдиे рдирд╣ीं рджेрдЦा । рдмрдЪ्рдЪों рдХो рдкрдв़ा рд▓िрдЦाрдХрд░ рд╣ी рдЙрд╕े рдЖрдирди्рдж рдоिрд▓рддा рд╣ै । рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдЖрдирди्рдж рдХा рд╕्рд╡ाрдж рдЙрд╕рдиे рдирд╣ीं рдкाрдпा, рдХेрд╡рд▓ рдкрдв़рдиे рд╕े рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा ? рдзाрд░рдгा рдХрд╣ाँ ? рдкंрдЪांрдЧ рдоें рд▓िрдЦा рд╣ै рд╡рд░्рд╖ा рдкूрд░ी рд╣ोрдЧी, рдкрд░рди्рддु рдкंрдЪांрдЧ рджрдмाрдУ рддो рдХрд╣ीं рдмूँрдж рднрд░ рднी рдкाрдиी рдирд╣ीं рдиिрдХрд▓рддा!"

"One needs sadhana. Mere study of the scriptures will not do. I noticed that though Vidyasagar had no doubt read a great deal, he had not realized what was inside him; he was satisfied with helping boys get their education, but had not tasted the Bliss of God. What will mere study accomplish? How little one assimilates! The almanac may forecast twenty measures of rain; but you don't get a drop by squeezing its pages."

“рж╕াржзржиা ржЪাржЗ — рж╢ুржзু рж╢াрж╕্ржд্рж░ ржкрзЬрж▓ে рж╣рзЯ ржиা। ржжেржЦрж▓াржо ржмিржж্ржпাрж╕াржЧрж░ржХে — ржЕржиেржХ ржкрзЬা ржЖржЫে, ржХিржи্рждু ржЕржи্рждрж░ে ржХি ржЖржЫে ржжেржЦে ржиাржЗ। ржЫেрж▓েржжেрж░ ржкрзЬা рж╢িржЦিрзЯে ржЖржиржи্ржж। ржнржЧржмাржиেрж░ ржЖржиржи্ржжেрж░ ржЖрж╕্ржмাржж ржкাрзЯ ржиাржЗ। рж╢ুржзু ржкрзЬрж▓ে ржХি рж╣ржмে? ржзাрж░ржгা ржХржЗ? ржкাঁржЬিрждে рж▓িржЦেржЫে, ржмিрж╢ ржЖрзЬা ржЬрж▓, ржХিржи্рждু ржкাঁржЬি ржЯিржкрж▓ে ржПржХ ржлোঁржЯাржУ ржкрзЬে ржиা!”

рдорд╣िрдоा - рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдХिрддрдиे рд╣ी рдХाрдо рд╣ैं, рдЕрд╡рд╕рд░ рдХрд╣ाँ рдоिрд▓рддा рд╣ै ?

MAHIMA: "We have so many duties in the world. Where is the time for sadhana?"

ржорж╣িржоা — рж╕ংрж╕াрж░ে ржЕржиেржХ ржХাржЬ, рж╕াржзржиাрж░ ржЕржмрж╕рж░ ржХржЗ?

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг – рдХ्рдпों ? рддुрдо рддो рд╕рдм рд╕्рд╡рдк्рдирд╡рдд् рдмрддрд▓ाрддे рд╣ो ।

MASTER: Why should you say such a thing? It is you who describe the world as illusory, like a dream.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржХেржи рждুржоি рждো ржмрж▓ рж╕ржм рж╕্ржмржк্ржиржмрзО?

"рд╕ाрдордиे рд╕ाрдЧрд░ рджेрдЦрдХрд░ рд▓рдХ्рд╖्рдордг рдиे рдзрдиुрд╖ рд▓ेрдХрд░ рдХрд╣ा рдеा, 'рдоैं рд╡рд░ुрдг рдХा рд╡рдз рдХрд░ूँрдЧा । рдпрд╣ी рд╕рдоुрдж्рд░ рд╣рдоें рд▓ंрдХा рдирд╣ीं рдЬाрдиे рджे рд░рд╣ा рд╣ै ।’ рд░ाрдо рдиे рд╕рдордЭाрдпा, 'рд▓рдХ्рд╖्рдордг, рдпрд╣ рдЬो рд╕рдм рджेрдЦ рд░рд╣े рд╣ो, рдпрд╣ рд╕्рд╡рдк्рдирд╡рдд् рдЕрдиिрдд्рдп рд╣ै рди ? - рдЕрддрдПрд╡ рд╕рдоुрдж्рд░ рднी рдЕрдиिрдд्рдп рд╣ै рдФрд░ рддुрдо्рд╣ाрд░ा рдХ्рд░ोрдз рднी рдЕрдиिрдд्рдп рд╣ै । рдоिрде्рдпा рдХो рдоिрде्рдпा рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдоाрд░рдиा рднी рдоिрде्рдпा рд╣ै ।’"

"Rama and Lakshmana wanted to go to Ceylon. But the ocean was before them. Lakshmana was angry. Taking his bow and arrow, he said: 'I shall kill Varuna. This ocean prevents our going to Ceylon.' Rama explained the matter to him, saying: 'Lakshmana, all that you are seeing is unreal, like a dream. The ocean is unreal. Your anger is also unreal. It is equally unreal to think of destroying one unreal thing by means of another.'"

“рж╕ржо্ржоুржЦে рж╕ржоুржж্рж░ ржжেржЦে рж▓ржХ্рж╖্ржоржг ржзржиুрж░্ржмাржг рж╣াрждে ржХрж░ে ржХ্рж░ুржж্ржз рж╣рзЯে ржмрж▓েржЫিрж▓েржи, ржЖржоি ржмрж░ুржгржХে ржмржз ржХрж░ржм, ржПржЗ рж╕ржоুржж্рж░ ржЖржоাржжেрж░ рж▓ржЩ্ржХাрзЯ ржпেрждে ржжিржЪ্ржЫে ржиা; рж░াржо ржмুржЭাрж▓েржи, рж▓ржХ্рж╖্ржоржг, ржП ржпা-ржХিржЫু ржжেржЦржЫো ржПрж╕ржм рждো рж╕্ржмржк্ржиржмрзО, ржЕржиিржд্ржп — рж╕ржоুржж্рж░ржУ ржЕржиিржд্ржп — рждোржоাрж░ рж░াржЧржУ ржЕржиিржд্ржп। ржоিрже্ржпাржХে ржоিрже্ржпা ржж্ржмাрж░া ржмржз ржХрж░া рж╕েржЯাржУ ржоিрже্ржпা।”

рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдЪुрдк рд╣ो рд░рд╣े । рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдХो рдмрд╣ुрдд рд╕े рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рдХाрдо рдХрд░рдиे рдкрдб़рддे рд╣ैं рдФрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдкрд░ोрдкрдХाрд░ рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдирдпा рд╕्рдХूрд▓ рдЦोрд▓ा рд╣ै ।

Mahimacharan kept quiet. He had many duties in the world. He had lately started a school to help others.

ржорж╣িржоাржЪрж░ржг ржЪুржк ржХрж░িрзЯা рж░рж╣িрж▓েржи। ржорж╣িржоাржЪрж░ржгেрж░ рж╕ংрж╕াрж░ে ржЕржиেржХ ржХাржЬ। ржЖрж░ рждিржиি ржПржХржЯি ржиূрждржи рж╕্ржХুрж▓ ржХрж░িрзЯাржЫেржи, — ржкрж░োржкржХাрж░েрж░ ржЬржи্ржп।

, [ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115 ]

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдХрд░्рдо рдпोрдЧ рдпा рднрдХ्рддि рдпोрдЧ - рд╕рддрдЧुрд░ु рдХौрди рд╣ै?ЁЯФ▒ЁЯЩП

[ржХрж░্ржоржпোржЧ ржиা ржнржХ্рждিржпোржЧ — рж╕рзОржЧুрж░ু ржХে? ]

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рдорд╣िрдоा рд╕े) - рд╢рдо्рднु рдиे рдХрд╣ा, 'рдоेрд░ी рдЗрдЪ्рдЫा рд╣ै, рдпे рд░ुрдкрдпे рд╕рдд्рдХाрд░्рдп рдоें рд▓рдЧाрдКँ - рд╕्рдХूрд▓, рджрд╡ाрдЦाрдиा рдЦोрд▓ рджूँ, рд░ाрд╕्рддाрдШाрдЯ рддैрдпाрд░ рдХрд░ा рджूँ ।'рдоैंрдиे рдХрд╣ा, 'рдиिрд╖्рдХाрдо рднाрд╡ рд╕े рдХрд░ рд╕рдХो рддो рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै, рдкрд░рди्рддु рдиिрд╖्рдХाрдо рдХрд░्рдо рдХрд░рдиा рдмрдб़ा рдХрдаिрди рд╣ै, рди рдЬाрдиे рдХिрд╕ рддрд░рдл рд╕े рдХाрдордиा рдиिрдХрд▓ рдкрдб़рддी рд╣ै । рддुрдорд╕े рдПрдХ рдмाрдд рдФрд░ рдкूрдЫрддा рд╣ूँ, рдЕрдЧрд░ рдИрд╢्рд╡рд░ рддुрдо्рд╣ें рдоिрд▓ рдЬाрдпँ рддो рдХ्рдпा рддुрдо рдЙрдирд╕े рдХुрдЫ рд╕्рдХूрд▓, рдЕрд╕्рдкрддाрд▓, рджрд╡ाрдЦाрдиे рдпे рд╕рдм рдоाँрдЧрдиे рд▓рдЧोрдЧे ?’

MASTER (to Mahima): "Sambhu once said to me: 'I have some money. It is my desire to spend it for good works — for schools and dispensaries, roads, and so forth.' I said to him: 'It will be good if you can do these works in a selfless spirit. But it is extremely difficult to perform unselfish action. Desire for fruit comes from nobody knows where. Let me ask you something. Suppose God appears before you; will you pray to Him, then, for such things as schools and dispensaries and hospitals?'"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (ржорж╣িржоাрж░ ржк্рж░рждি) — рж╢ржо্ржнু ржмрж▓рж▓ে — ржЖржоাрж░ ржЗржЪ্ржЫা ржпে ржПржЗ ржЯাржХাржЧুрж▓ো рж╕рзОржХрж░্ржоে ржм্ржпрзЯ ржХрж░ি, рж╕্ржХুрж▓ ржбিрж╕্ржкেржирж╕াрж░ি ржХрж░ে ржжি, рж░াрж╕্рждাржШাржЯ ржХрж░ে ржжি। ржЖржоি ржмрж▓рж▓াржо, ржиিрж╖্ржХাржоржнাржмে ржХрж░рждে ржкাрж░ рж╕ে ржнাрж▓, ржХিржи্рждু ржиিрж╖্ржХাржоржХрж░্ржо ржХрж░া ржмрзЬ ржХржаিржи, — ржХোржи্‌ ржжিржХ ржжিрзЯা ржХাржоржиা ржПрж╕ে ржкрзЬে! ржЖрж░ ржПржХржЯা ржХржеা рждোржоাрзЯ ржЬিржЬ্ржЮাрж╕া ржХрж░ি, ржпржжি ржИрж╢্ржмрж░ рж╕াржХ্рж╖াрзОржХাрж░ рж╣ржи, рждাрж╣рж▓ে рждাঁрж░ ржХাржЫে рждুржоি ржХি ржХрждржХржЧুрж▓ি рж╕্ржХুрж▓, ржбিрж╕্ржкেржирж╕াрж░ি, рж╣াрж╕ржкাрждাрж▓ ржПржЗ рж╕ржм ржЪাржЗржмে?

рдПрдХ рднрдХ्рдд - рдорд╣ाрд░ाрдЬ, рд╕ंрд╕ाрд░िрдпों рдХे рд▓िрдП рдХ्рдпा рдЙрдкाрдп рд╣ै ?

A DEVOTEE: "Sir, what is the way for worldly people?"

ржПржХржЬржи ржнржХ্ржд — ржорж╣াрж╢рзЯ! рж╕ংрж╕াрж░ীржжেрж░ ржЙржкাрзЯ ржХি?

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рд╕ाрдзु-рд╕ंрдЧ - рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдмाрддें рд╕ुрдирдиा ।"рд╕ंрд╕ाрд░ी рдорддрд╡ाрд▓े рд╣ो рд░рд╣े рд╣ैं, рдХाрдоिрдиी рдФрд░ рдХांрдЪрди рдоें рдордд्рдд рд╣ैं । рдорддрд╡ाрд▓े рдХो рднाрдд рдХा рдкाрдиी рдеोрдб़ा-рдеोреЬा рд╕ा рдкिрд▓ाрддे рд░рд╣рдиे рдкрд░ рд╡рд╣ рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै - рдЙрд╕े рд╣ोрд╢ рдЖ рдЬाрддा рд╣ै ।

MASTER: "The company of holy men. Worldly people should listen to spiritual talk. They are in a state of madness, intoxicated with 'woman and gold'. A drunkard should be given rice-water as an antidote. Drinking it slowly, he gradually recovers his normal consciousness.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — рж╕াржзুрж╕ржЩ্ржЧ; ржИрж╢্ржмрж░ীрзЯ ржХржеা рж╢োржиা।“рж╕ংрж╕াрж░ীрж░া ржоাрждাрж▓ рж╣рзЯে ржЖржЫে, ржХাржоিржиী-ржХাржЮ্ржЪржиে ржоржд্ржд। ржоাрждাрж▓ржХে ржЪাрж▓িржиিрж░ ржЬрж▓ ржПржХржЯু ржПржХржЯু ржЦাржУрзЯাрждে ржЦাржУрзЯাрждে ржХ্рж░ржоে ржХ্рж░ржоে рж╣ুঁрж╢ рж╣рзЯ।

"рдФрд░ рд╕рдж्рдЧुрд░ु рдХे рдкाрд╕ рдЙрдкрджेрд╢ рд▓ेрдиा рдЪाрд╣िрдП । рд╕рдж्рдЧुрд░ु рдХे рд▓рдХ्рд╖рдг рд╣ैं । рдЬो рд╡ाрд░ाрдгрд╕ी рдЧрдпा рд╣ो рдФрд░ рд╡ाрд░ाрдгрд╕ी рдЬिрд╕рдиे рджेрдЦी рд╣ो, рдЙрд╕ी рд╕े рд╡ाрд░ाрдгрд╕ी рдХी рдмाрддें рд╕ुрдирдиी рдЪाрд╣िрдП । рдХेрд╡рд▓ рдкрдг्рдбिрдд рд╣ोрдиे рд╕े рдирд╣ीं рд╣ोрддा । рдЬिрд╕े рдпрд╣ рдмोрдз рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдХि рд╕ंрд╕ाрд░ рдЕрдиिрдд्рдп рд╣ै, рдЙрд╕рд╕े рдЙрдкрджेрд╢ рди рд▓ेрдиा рдЪाрд╣िрдП । рдкрдг्рдбिрдд рдоें рд╡िрд╡ेрдХ рдФрд░ рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рдХे рд░рд╣рдиे рдкрд░ рд╣ी рд╡рд╣ рдЙрдкрджेрд╢ рджे рд╕рдХрддा рд╣ै

"A worldly person should also receive instructions from a sadguru, a real teacher. Such a teacher has certain signs. You should hear about Benares only from a man who has been to Benares and seen it. Mere book-learning will not do. One should not receive instruction from a pundit who has not realized the world to be unreal. Only if a pundit has discrimination and renunciation is he entitled to instruct.

“ржЖрж░ рж╕рзОржЧুрж░ুрж░ ржХাржЫে ржЙржкржжেрж╢ рж▓рждে рж╣рзЯ। рж╕рзОржЧুрж░ুрж░ рж▓ржХ্рж╖ржг ржЖржЫে। ржпে ржХাрж╢ী ржЧিрзЯেржЫে ржЖрж░ ржжেржЦেржЫে, рждাрж░ ржХাржЫেржЗ ржХাрж╢ীрж░ ржХржеা рж╢ুржирждে рж╣рзЯ। рж╢ুржзু ржкржг্ржбিржд рж╣рж▓ে рж╣рзЯ ржиা। ржпাрж░ рж╕ংрж╕াрж░ ржЕржиিржд্ржп ржмрж▓ে ржмোржз ржиাржЗ, рж╕ে ржкржг্ржбিрждেрж░ ржХাржЫে ржЙржкржжেрж╢ рж▓ржУрзЯা ржЙржЪিржд ржирзЯ। ржкржг্ржбিрждেрж░ ржмিржмেржХ-ржмৈрж░াржЧ্ржп ржеাржХрж▓ে рждржмে ржЙржкржжেрж╢ ржжিрждে ржкাрж░ে।

 [ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115 ]

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдХ्рдпा рдИрд╢्рд╡рд░ ( the embodiment of sweetness!) рдиीрд░рд╕ рд╣ैं ?ЁЯФ▒ЁЯЩП 

"рд╕ाрдоाрдз्рдпाрдпी рдиे рдХрд╣ा рдеा, рдИрд╢्рд╡рд░ рдиीрд░рд╕ рд╣ै । рдЬो рд░рд╕рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ैं, рдЙрди्рд╣ें рдмрддрд▓ाрддा рдеा рдиीрд░рд╕ ! рдЬैрд╕े рдХिрд╕ी рдиे рдХрд╣ा рдеा - рдоेрд░े рдоाрдоा рдХे рдпрд╣ाँ рдЧोрд╢ाрд▓े рдоें рдмрд╣ुрдд рдШोрдб़े рд╣ैं । (рд╕рдм рд╣ँрд╕рддे рд╣ैं)

[рд╕рдоाрдз्рдпाрдпी  (рдм्рд░рд╣्рдорд╡्рд░рдд рд╕рдоाрдз्рдпाрдпी) - рдПрдХ  рддрд░्рдХрд╢ाрд╕्рдд्рд░ी । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рд╕ाрде рдЙрдирдХी рдкрд╣рд▓ी рдоुрд▓ाрдХाрдд рдЙрдд्рддрд░рдкाреЬा  рдХे рдкाрд╕ рднрдж्рд░рдХाрд▓ी рдоें рдПрдХ рдХीрд░्рддрди рд╕рднा рдоें рд╣ुрдИ рдеी। рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрдорд▓ рдХुрдЯीрд░ рдоें рднी рд╢्рд░ीрд╢्рд░ीрдаाрдХुрд░ рдХे рджрд░्рд╢рди  рдХिрдП рдеे । рдЙрд╕рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рдаाрдХुрд░ рдиे рдХрд╣ा рдеा - ' рддрд░्рдХрд╢ाрд╕्рдд्рд░ी рд╕рдоाрдз्рдпाрдпी рдкрдг्рдбिрдд рддो рд╣ैं рдХिрди्рддु рдЗрди्рд╣ें рдИрд╢्рд╡рд░рд▓ाрдн рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рд╣ै। ' рдЙрдирдХे рдПрдХ рднाрд╖рдг рдХो рд╕ुрдирдХे рдаाрдХुрд░ рдиे рдЯिрдк्рдкрдгी рдХी рдеी। ]   

"Samadhyayi remarked that God was dry. Think of his speaking like that of Him who is the embodiment of sweetness! It sounds like the remark, 'My uncle's cow-shed is full of horses.' (All laugh.)

“рж╕াржоাржз্ржпрзЯী ржмрж▓েржЫিрж▓, ржИрж╢্ржмрж░ ржиীрж░рж╕। ржпিржиি рж░рж╕рж╕্ржмрж░ূржк, рждাঁржХে ржиীрж░рж╕ ржмрж▓েржЫিрж▓! ржпেржоржи ржПржХржЬржи ржмрж▓েржЫিрж▓, ржЖржоাрж░ ржоাржоাрж░ ржмাржЯীрждে ржПржХржЧোрзЯাрж▓ ржШোрзЬা ржЖржЫে!” (рж╕ржХрж▓েрж░ рж╣াрж╕্ржп)

 [ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115 ]

ЁЯФ▒"рдоैं рдФрд░ рдоेрд░ा" рд╣ी рдЕрдЬ्рдЮाрди рд╣ै рдЬो рд╣рдоाрд░े рд╕्рд╡рд░ुрдк рдХो рдвँрдХ рджेрддा рд╣ै।ЁЯФ▒   

ЁЯЩПрд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдирд╢े рдХी рд╕्рдеिрддि рдоें рд╣ोрддा рд╣ै।ЁЯЩП

worldly person is in a state of intoxication.

[рж╕ংрж╕াрж░ীрж░া ржоাрждাрж▓ рж╣рзЯে ржЖржЫে। ]

"рд╕ंрд╕ाрд░ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдирд╢े рдХी рд╕्рдеिрддि рдоें рд╣ोрддा рд╣ै। рд╡े рд╕рджा рд╕ोрдЪрддे рд╣ैं, рдоैं рд╣ी рдпрд╣ рд╕рдм рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ूँ, рдФрд░ рдШрд░ рдж्рд╡ाрд░ рдпрд╣ рд╕рдм рдоेрд░ा рд╣ै । рджाँрдд рдиिрдХाрд▓рдХрд░ рдХрд╣рддा рд╣ै - рдЗрдирдХे (рд╕्рдд्рд░ी рдЖрджि рдХे) рд▓िрдП рдлिрд░ рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा ? рдоैं рди рд░рд╣ूँрдЧा рддो рдЗрдирдХे рджिрди рдХैрд╕े рдХрдЯेंрдЧे ! рдоेрд░ी рд╕्рдд्рд░ी рдХो рдФрд░ рдоेрд░े рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХो рдХौрди рд╕рдо्рд╣ाрд▓ेрдЧा ?’ рд░ाрдЦाрд▓ рдиे рдХрд╣ा, 'рдоेрд░ी рд╕्рдд्рд░ी рдХी рдлिрд░ рдХ्рдпा рджрд╢ा рд╣ोрдЧी ?’ ”

"Yes, a worldly person is in a state of intoxication. He always says to himself: 'It is I who am doing everything. All these — the house and family — are mine.' Baring his teeth, he says: 'What will happen to my wife and children without me? How will they get along? Who will look after my wife and children?' Rakhal said one day, 'What will happen to my wife?'"

“рж╕ংрж╕াрж░ীрж░া ржоাрждাрж▓ рж╣рзЯে ржЖржЫে। рж╕рж░্ржмржжাржЗ ржоржиে ржХрж░ে, ржЖржоিржЗ ржПржЗ рж╕ржм ржХрж░ржЫি। ржЖрж░ ржЧৃрж╣, ржкрж░িржмাрж░ ржП-рж╕ржм ржЖржоাрж░ ржжাঁржд ржЫрж░ржХুржЯে ржмрж▓ে। ‘ржПржжেрж░ (ржоাржЧржЫেрж▓েржжেрж░) ржХি рж╣ржмে! ржЖржоি ржиা ржеাржХрж▓ে ржПржжেрж░ ржХি ржХрж░ে ржЪрж▓ржмে? ржЖржоাрж░ рж╕্ржд্рж░ী, ржкрж░িржмাрж░ ржХে ржжেржЦржмে?’ рж░াржЦাрж▓ ржмрж▓рж▓ে, ржЖржоাрж░ рж╕্ржд্рж░ীрж░ ржХি рж╣ржмে!”

рд╣рд░рдоोрд╣рди - рд░ाрдЦाрд▓ рдиे рдРрд╕ी рдмाрдд рдХрд╣ी ?

HARAMOHAN: "Did Rakhal say that?"

рж╣рж░ржоোрж╣ржи — рж░াржЦাрж▓ ржПржЗ ржХржеা ржмрж▓рж▓ে?

[рд╣рд░рдоोрд╣рди рдоिрдд्рд░ - рдирд░ेंрдж्рд░рдиाрде рдХे рд╕рд╣рдкाрдаी рдФрд░ рдоिрдд्рд░ рдеे । рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдПрдХ рдЧृрд╣рд╕्рде рднрдХ्рдд рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдЙрдирдХी рд╡िрд╢ेрд╖ рдХृрдкा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी рдеी । рдХрд▓рдХрдд्рддा рдХे рджрд░्рдЬी рдкाреЬा рдоुрд╣рд▓्рд▓े рдХे рдирдпрди рдЪंрдж рдоिрдд्рд░ा рд╕्рдЯ्рд░ीрдЯ рдоें рдиिрд╡ाрд╕ рдеा। рд╣рд░рдоोрд╣рди рдХी рдоाँ рдиे рдХрдИ рдмाрд░ рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдХा рджрд░्рд╢рди рдХिрдпा рдеा। рдЕрдкрдиी рдоाँ рдХे рдХрд╣рдиे рдкрд░ рд╣ी рд╣рд░рдоोрд╣рди рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдкрд╣ुँрдЪрдХрд░ рдаाрдХुрд░ рдХी рд╡िрд╢ेрд╖ рдХृрдкा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी рдеी। рдХрд▓्рдкрддрд░ु рдЙрдд्рд╕्рд╡ рдХे рджिрди рд╡े рдХाрд╢ीрдкुрд░ рдоें рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рдеे , рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рдиे рдЙрди्рд╣ें рд╕्рдкрд░्рд╢ рдХिрдпा рдеा рддो рдЙрдирдХे рднीрддрд░ рдПрдХ рджिрд╡्рдп рдЕрдиुрднूрддि рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдИ (рд╡े рд╕рдоाрдзि рдоें рдЪрд▓े рдЧрдП)। рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг -рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рд╡ेрджाрди्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ-рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдХा рдк्рд░рдЪाрд░-рдк्рд░рд╕ाрд░ рдХे рд▓िрдП рд╣рдорд░рдоोрд╣рди рдЕрдкрдиे рдЦрд░्рдЪे рдкрд░ рдЫрдкी рд╣ुрдИ рдкुрд╕्рддрдХें рдиिःрд╢ुрд▓्рдХ рд╡िрддрд░рдг рдХिрдпा  рдХрд░рддे рдеे । рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рд╕рдоाрдзिрд╕्рде рдЪिрдд्рд░ рдХी рдкूрдЬा рдХो рдШрд░-рдШрд░ рддрдХ рдлैрд▓ाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╡े рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдк рд╕े рдЙрдд्рд╕ाрд╣िрдд рдеे।  рдоैрдХ्рд╕ рдоुрд▓рд░ рдж्рд╡ाрд░ा рд▓िрдЦिрдд рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рдЬीрд╡рдиी рдХो рднाрд░рдд рдоें рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рд╡े рдкрд╣рд▓े рд╡्рдпрдХ्рддि рдеे।] 

 [ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115 ]

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдЬ्рдЮाрди-рдЕрдЬ्рдЮाрди рд╕े рдкрд░े рдЪрд▓े рдЬाрдУ-рджोрдиों рдХाँрдЯा рдлेंрдХрдиा рди рднूрд▓ो ЁЯФ▒ЁЯЩП

[Go beyond both Knowledge and Ignorance.] 

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдирд╣ीं рдХрд╣ेрдЧा рддो рдХ्рдпा рдХрд░ेрдЧा ? рдЬिрд╕े рдЬ्рдЮाрди рд╣ै, рдЙрд╕े рдЕрдЬ्рдЮाрди рднी рд╣ै । рд▓рдХ्рд╖्рдордг рдиे рд░ाрдо рд╕े рдХрд╣ा, 'рднाрдИ ! рдмрдб़े рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп рдХी рдмाрдд рд╣ै, рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд् рд╡рд╢िрд╖्рдарджेрд╡ рднी рдкुрдд्рд░ों рдХे рд╢ोрдХ рд╕े рд╡िрдХрд▓ рд╣ो рд░рд╣े рд╣ैं !'рд░ाрдо рдиे рдХрд╣ा, 'рднाрдИ, рдЬिрд╕े рдЬ्рдЮाрди рд╣ै, рдЙрд╕े рдЕрдЬ्рдЮाрди рднी рд╣ै । рднाрдИ ! рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рдЕрдЬ्рдЮाрди рдХे рдкाрд░ рд╣ो рдЬाрдУ ।'

MASTER: "What else could he do? He who has knowledge has ignorance also. 'How amazing!' Lakshmana said to Rama. 'Even a sage like Vasishtha is stricken with grief because of the death of his sons!' 'Brother,' replied Rama, 'he who has knowledge has ignorance also. Therefore go beyond both knowledge and ignorance.'

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — рждা ржмрж▓ржмে ржиা рждো ржХি ржХрж░ржмে? ржпাрж░ ржЖржЫে ржЬ্ржЮাржи рждাрж░ ржЖржЫে ржЕржЬ্ржЮাржи। рж▓ржХ্рж╖্ржоржг рж░াржоржХে ржмрж▓рж▓েржи, рж░াржо ржПржХি ржЖрж╢্ржЪрж░্ржп? рж╕াржХ্рж╖াрзО ржмрж╢িрж╖্ржаржжেржм — рждাঁрж░ ржкুржд্рж░рж╢োржХ рж╣рж▓? рж░াржо ржмрж▓рж▓েржи, ржнাржЗ, ржпাрж░ ржЖржЫে ржЬ্ржЮাржи, рждাрж░ ржЖржЫে ржЕржЬ্ржЮাржи। ржнাржЗ! ржЬ্ржЮাржи-ржЕржЬ্ржЮাржиেрж░ ржкাрж░ে ржпাржУ।

"рдЬैрд╕े рдХिрд╕ी рдХे рдкैрд░ рдоें рдПрдХ рдХाँрдЯा рд▓рдЧा рд╣ै । рд╡рд╣ рдЙрд╕ рдХाँрдЯे рдХो рдиिрдХाрд▓рдиे рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдФрд░ рдХाँрдЯा рд▓े рдЖрддा рд╣ै । рдлिрд░ рдЙрд╕ рдХाँрдЯे рд╕े рдХाँрдЯा рдиिрдХाрд▓рдХрд░ рджोрдиों рдХाँрдЯे рдлेंрдХ рджेрддा рд╣ै । 

"Suppose a thorn has pierced a man's foot. He picks another thorn to pull out the first one. After extracting the first thorn with the help of the second, he throws both away. 

“ржпেржоржи ржХাрж░ু ржкাрзЯে ржПржХржЯি ржХাঁржЯা ржлুржЯেржЫে, рж╕ে ржУржЗ ржХাঁржЯাржЯি рждোрж▓ржмাрж░ ржЬржи্ржп ржЖрж░ ржПржХржЯি ржХাঁржЯা ржпোржЧাрзЬ ржХрж░ে ржЖржиে। рждাрж░ржкрж░ ржХাঁржЯা ржжিрзЯা ржХাঁржЯাржЯি рждুрж▓ржмাрж░ ржкрж░, ржжুржЯি ржХাঁржЯাржЗ ржлেрж▓ে ржжেрзЯ!

рдЕрдЬ्рдЮाрди-рдХाँрдЯे рдХो рдиिрдХाрд▓рдиे рдХे рд▓िрдП рдЬ्рдЮाрди-рдХाँрдЯे рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ोрддी рд╣ै ।

One should use the thorn of knowledge to pull out the thorn of ignorance. 

 ржЕржЬ্ржЮাржи-ржХাঁржЯা рждুрж▓ржмাрж░ ржЬржи্ржп ржЬ্ржЮাржи-ржХাঁржЯা ржЖрж╣рж░ржг ржХрж░рждে рж╣рзЯ।

[( 23 рдордИ , 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115]

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдЬ्рдЮाрди-рдЕрдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рд╡िрдЬ्рдЮाрди- рдд्рд░िрдЧुрдгाрддीрдд рд╣ो рдЬाрдУ ЁЯФ▒ЁЯЩП

[Body -Mind is alloy made of copper, zinc and tin ] 

[ржЕржЬ্ржЮাржи — ржЖржоি ржУ ржЖржоাрж░ — ржЬ্ржЮাржи ржУ ржмিржЬ্ржЮাржи] 

рдлिрд░ рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рдЕрдЬ्рдЮाрди рджोрдиों рдХाँрдЯों рдХो рдлेрдХ рджेрдиे рдкрд░ рдЬो рдХुрдЫ рд░рд╣ рдЬाрддा рд╣ै рд╡рд╣ рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╣ै । рдИрд╢्рд╡рд░ рд╣ै, рдЗрд╕рдХा рдЖрднाрд╕рдоाрдд्рд░ рд▓ेрдХрд░ рдЙрди्рд╣ें рдЕрдЪ्рдЫी рддрд░рд╣ рдЬाрдирдиा рдкрдб़рддा рд╣ै, рдФрд░ рдЙрдирд╕े рдЦाрд╕ рддौрд░ рд╕े рдмाрддрдЪीрдд рдХी рдЬाрддी рд╣ै, рдпрд╣ рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╣ै । рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдиे рдЕрд░्рдЬुрди рд╕े рдХрд╣ा рд╣ै, "рднाрдИ, рддीрдиों рдЧुрдгों рд╕े рдкाрд░ рд╣ो рдЬाрдУ।

What is vijnana? It is to know God distinctly by realizing His existence through an intuitive experience and to speak to Him intimately. That is why Sri Krishna said to Arjuna, 'Go beyond the three gunas.'

 рждাрж░ржкрж░ ржЬ্ржЮাржи-ржЕржЬ্ржЮাржи ржжুржЗ ржХাঁржЯা ржлেрж▓ে ржжিрж▓ে рж╣рзЯ ржмিржЬ্ржЮাржи। ржИрж╢্ржмрж░ ржЖржЫেржи ржПржЗржЯি ржмোржзে ржмোржз ржХрж░ে рждাঁржХে ржмিрж╢েрж╖рж░ূржкে ржЬাржирждে рж╣рзЯ, рждাঁрж░ рж╕ржЩ্ржЧে ржмিрж╢েрж╖рж░ূржкে ржЖрж▓াржк ржХрж░рждে рж╣рзЯ, — ржПрж░ржЗ ржиাржо ржмিржЬ্ржЮাржи। рждাржЗ ржаাржХুрж░ (рж╢্рж░ীржХৃрж╖্ржг) ржЕрж░্ржЬুржиржХে ржмрж▓েржЫিрж▓েржи — рждুржоি ржд্рж░িржЧুржгাрждীржд рж╣ржУ।

[рддांрдмा рдЬрд╕्рддा рдФрд░ рдЯिрди рд╕े рдиिрд░्рдоिрдд рдХिрд╕ी рдоिрд╢्рд░ рдзाрддु рдХा рд╕िрдХ्рдХा рдмрдиा рд╣ो рдФрд░ рдпрджि рдЙрд╕рдоें рд╕े рдЗрди рддीрдиों рдзाрддुрдУं рдХो рд╡िрд▓рдЧ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдпे рдХрд╣ा рдЬाрдп рддो рдЙрд╕рдХा рдЕрд░्рде рдЙрд╕ рд╕िрдХ्рдХे рдХो рд╣ी рдирд╖्рдЯ рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा। рд╕ृрд╖्рдЯि рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╕ाрдо्рдп рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдеी। рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рд╕рдордп рд╡िрднिрди्рди рдЕрдиुрдкाрддों рдоें рд╕рдд्рдд्рд╡ рд░рдЬ рдФрд░ рддрдо рдЗрди рддीрди рдЧुрдгों рдХे рд╕ंрдпोрдЧ рд╕े рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рд╣ोрддा рд╣ै। рдЙрдкрдиिрд╖рдж् рд╕ाрдзрдХ рдХो рдорди (рдЕрд╣ं)  рдХे рдкрд░े рдЬाрдиे рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджेрддे рд╣ैं рдЬिрд╕рд╕े рд╕ाрдзрдХ рдХो рдЕрдкрдиे рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рд╕े рдИрд╢्рд╡рд░ (рд╕рдоाрдзि рдпा рд╕ाрдо्рдп рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЕрдж्рд╡ैрдд) рдХा рдкрд░िрдЪрдп рд╣ोрдЧा। рдЙрдкрдиिрд╖рджों рдХे рдЗрд╕ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдЙрдкрджेрд╢ рдХो рд╕рд╣ी рдвंрдЧ рд╕े  рдирд╣ीं рд╕рдордЭ рдкाрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЕрдиेрдХ рд╣िрди्рджू рд▓ोрдЧ рдЕрдкрдиे рдзрд░्рдо рд╕े рдЕрд▓рдЧ (рдмौрдж्рдз-рдИрд╕ाрдИ -рдоुрд╕рд▓рдоाрди) рд╣ो рдЧрдпे рдеे। рдФрд░ рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЧीрддा (BG-2.45) рдоें рдкुрдирд░्рдЬाрдЧрд░рдг рдХा рдЖрд╡ाрд╣рди рдХिрдпा рдЧрдпा। рдФрдкрдиिрд╖рджिрдХ рдЕрд░्рде рдХो рд╣ी рдпрд╣ां рджूрд╕рд░े рд╢рдм्рджों рдоें рдХрд╣ा рдЕрд░्рдЬुрди рддुрдо рдд्рд░िрдЧुрдгाрддीрдд рдмрдиो। рд╣рдоाрд░ा рдЕрди्рддःрдХрд░рдг (рдорди, рдмुрдж्рдзि, рдЪिрдд्рдд рдФрд░ рдЕрд╣ंрдХाрд░ ) рдЗрди рддीрди рдЧुрдгों рдХा рд╣ी рдХाрд░्рдп рд╣ै। рддीрди рдЧुрдгों рдХे рдкрд░े рдЬाрдиे рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдорди (рдЕрд╣ं)  рдХे рдкрд░े рдЬाрдиा। рд╢рд░ीрд░ рдоें рд░рд╣рддे рд╣ुрдП рднी рдЕрд╣ं рд╕े рдкрд░े рд░рд╣рдиे рдХे рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХो (рдд्рд░िрдЧुрдгाрддीрдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдпा рд╕ाрдо्рдп рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд░рд╣рдиे рдХे рд╡िрдЬ्рдЮाрди) рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╡िрдж्рдпाрдоाрдпा рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рдиा рд╣ी рдкрдб़рддा рд╣ै ।

[ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115 ]

рд╢рд░ीрд░ рдоें рд░рд╣рддे рд╕рдордп рд╡िрдж्рдпाрдоाрдпा рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рдиा рд╣ी рдкрдб़рддा рд╣ै ।

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдЕрд╡िрдж्рдпा, рд╡िрдж्рдпा (рд╡िрд╡ेрдХ-рдк्рд░рдпोрдЧ) рдФрд░ рдорд╣ाрд╡िрдж्рдпाЁЯФ▒ЁЯЩП  

"рдЗрд╕ рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╡िрдж्рдпाрдоाрдпा рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै । рдИрд╢्рд╡рд░ рд╕рдд्рдп рд╣ैं, рд╕ंрд╕ाрд░ рдЕрдиिрдд्рдп рд╣ै, рдпрд╣ рд╡िрдЪाрд░ рд╣ै, рдЕрд░्рдеाрдд् рд╡िрд╡ेрдХ-рдк्рд░рдпोрдЧ рдФрд░ рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рд╣ै । рдФрд░ рдЙрдирдХे рдиाрдоों рдФрд░ рдЧुрдгों рдХा (рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рдХे рдиाрдо-рд░ूрдк -рд▓ीрд▓ा-рдзाрдо рдХा) рдХीрд░्рддрди, рдз्рдпाрди, рд╕ाрдзुрд╕ंрдЧ, рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдпे рд╕рдм рд╡िрдж्рдпाрдоाрдпा рдХे рдЕрди्рджрд░ рд╣ैं । рд╡िрдж्рдпाрдоाрдпा рдЬैрд╕े рдЫрдд рдХी рдКрдкрд░рд╡ाрд▓ी рдХुрдЫ рд╕ीрдв़िрдпाँ рд╣ैं, рдФрд░ рдПрдХ рд╕ीрдв़ी рдЙрдардиे рд╣ी рд╕े рдЫрдд рд╣ै । (рдЫрдд рдоें рдЙрдардиे рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдИрд╢्рд╡рд░рд▓ाрдн)

"In order to attain vijnana one has to accept the help of vidyamaya. Vidyamaya includes discrimination — that is to say, God is real and the world illusory — and dispassion, and also chanting God's name and glories, meditation, the company of holy persons, prayer, and so forth. Vidyamaya may be likened to the last few steps before the roof. Next is the roof, the realization of God.

“ржПржЗ ржмিржЬ্ржЮাржи рж▓াржн ржХрж░ржмাрж░ ржЬржи্ржп ржмিржж্ржпাржоাрзЯা ржЖрж╢্рж░рзЯ ржХрж░рждে рж╣рзЯ। ржИрж╢্ржмрж░ рж╕ржд্ржп, ржЬржЧрзО ржЕржиিржд্ржп, ржПржЗ ржмিржЪাрж░, — ржЕрж░্ржеাрзО ржмিржмেржХ-ржмৈрж░াржЧ্ржп। ржЖржмাрж░ рждাঁрж░ ржиাржоржЧুржгржХীрж░্рждржи, ржз্ржпাржи, рж╕াржзুрж╕ржЩ্ржЧ, ржк্рж░াрж░্ржержиা — ржП-рж╕ржм ржмিржж্ржпাржоাрзЯাрж░ ржнিрждрж░। ржмিржж্ржпাржоাрзЯা ржпেржи ржЫাржжে ржЙржаржмাрж░ рж╢েрж╖ ржХрзЯ ржкржЗржаা, ржЖрж░-ржПржХржзাржк ржЙржарж▓েржЗ ржЫাржж। ржЫাржжে ржЙржаা ржЕрж░্ржеাрзО ржИрж╢্ржмрж░рж▓াржн।”

[(23 рдордИ, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115 ]

ЁЯФ▒ЁЯЩПрд╡ाрд╕рдиा рдоें рдЖрд╕рдХ्рдд рдмुрдб्рдвे рдФрд░ рд╡ाрд╕рдиा-рджौрд▓рдд рд╕े рдЕрдиाрд╕рдХ्рдд рдпुрд╡ाЁЯФ▒ЁЯЩП 

[рж╕ংрж╕াрж░ী рж▓োржХ ржУ ржХাржоিржиী-ржХাржЮ্ржЪржиржд্ржпাржЧী ржЫোржХрж░া ]

Men Crazy behind 'woman and gold' are insensitive to spiritual ideas.

"рд╡िрд╖рдпी рд▓ोрдЧ рдорддрд╡ाрд▓े рд╣ो рд░рд╣े рд╣ैं । рдХाрдоिрдиी рдФрд░ рдХांрдЪрди рдоें рдордд्рдд рд╣ै, рд╣ोрд╢ рдирд╣ीं । рдЗрд╕ीрд▓िрдП рддो рдЗрди рд▓рдб़рдХों рдХो рдоैं рдк्рдпाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ । рдЙрдирдоें рдХाрдоिрдиी-рдХांрдЪрди рдХा рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдЕрднी рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ । рдЖрдзाрд░ рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै, рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдкाрд╕ рдкрд╣ुँрдЪ рд╕рдХрддे рд╣ैं । рд╕ंрд╕ाрд░िрдпों рдоें рдХाँрдЯे рдЪुрдирддे рд╣ी рдЪुрдирддे рд╕рдм рд╕ाрдл рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै - рдордЫрд▓ी рдирд╣ीं рдоिрд▓рддी ।

"Worldly people are in a state of chronic intoxication — mad with 'woman and gold'; they are insensible to spiritual ideas. That is why I love the youngsters not yet stained by 'woman and gold'. They are 'good receptacles' and may become useful in God's work. But as for worldly people, you lose almost everything while trying to eliminate the worthless stuff in them. They are like bony fish — almost all bones and very little meat.

“ржмিрж╖рзЯীрж░া ржоাрждাрж▓ рж╣рзЯে ржЖржЫে, — ржХাржоিржиী-ржХাржЮ্ржЪржиে ржоржд্ржд, рж╣ুঁрж╢ ржиাржЗ, — рждাржЗрждো ржЫোржХрж░াржжেрж░ ржнাрж▓ржмাрж╕ি। рждাржжেрж░ ржнিрждрж░ ржХাржоিржиী-ржХাржЮ্ржЪржи ржПржЦржиржУ ржвোржХে ржиাржЗ। ржЖржзাрж░ ржнাрж▓, ржИрж╢্ржмрж░েрж░ ржХাржЬে ржЖрж╕рждে ржкাрж░ে। “ рж╕ংрж╕াрж░ীржжেрж░ ржнিрждрж░ ржХাঁржЯা ржмাржЫрждে ржмাржЫрждে рж╕ржм ржпাрзЯ, — ржоাржЫ ржкাржУрзЯা ржпাрзЯ ржиা! “ржпেржоржи рж╢িрж▓ে ржЦেржХো ржЖржо — ржЧржЩ্ржЧাржЬрж▓ ржжিрзЯে рж▓рждে рж╣рзЯ। ржаাржХুрж░ рж╕েржмাрзЯ ржк্рж░াрзЯ ржжেржУрзЯা рж╣рзЯ ржиা; ржм্рж░рж╣্ржоржЬ্ржЮাржи ржХрж░ে рждржмে ржХাржЯрждে рж╣рзЯ, — ржЕрж░্ржеাрзО рждিржиি рж╕ржм рж╣рзЯেржЫেржи ржПржЗрж░ূржк ржоржиржХে ржмুржЭিрзЯে।”

"рд╕ंрд╕ाрд░ी рд▓ोрдЧ рдУрд▓े рдХी рдЪोрдЯ рдЦाрдпे рд╣ुрдП рдЖрдо рдХे рд╕рджृрд╢ рд╣ोрддे рд╣ैं । рдпрджि рддुрдо рдЙрди рдЖрдоों рдХो рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рдЕрд░्рдкрдг рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ो рддो рдЙрди्рд╣ें рдЧंрдЧाрдЬрд▓ рд╕े рдзोрдХрд░ рд╢ुрдж्рдз рдХрд░ рд▓ेрдиा рдкрдб़рддा рд╣ै । рдкрд░рди्рддु рдлिрд░ рднी рдРрд╕े рдлрд▓ рдмрд╣ुрдд рдХрдо рдкूрдЬा рдоें рдЪрдв़ाрдпे рдЬाрддे рд╣ैं । рдкрд░рди्рддु рдЙрди्рд╣ें рдпрджि рдЪрдв़ाрдиा рд╣ी рдкрдб़े рддो рдм्рд░рд╣्рдордЬ्рдЮाрди рдХे рд╕рд╣िрдд, рдЕрд░्рдеाрдд् рддुрдо्рд╣ें рдпрд╣ рд╕рдордЭ рд▓ेрдиा рдкрдб़рддा рд╣ै рдХि рд╕рдм рдХुрдЫ рдИрд╢्рд╡рд░ рд╣ी рд╣ुрдП рд╣ैं ।"

"Worldly people are like mangoes struck by hail. If you want to offer them to God you have to purify them by sprinkling them with Ganges water. Even then they are seldom used in the temple worship. If you are to use them at all, you have to apply Brahmajnana, that is to say, you have to persuade yourself that it is God alone who has become [Bi-Sdd-SS- Ap)- everything."

“рж╕ংрж╕াрж░ীржжেрж░ ржнিрждрж░ ржХাঁржЯা ржмাржЫрждে ржмাржЫрждে рж╕ржм ржпাрзЯ, — ржоাржЫ ржкাржУрзЯা ржпাрзЯ ржиা! “ржпেржоржи рж╢িрж▓ে ржЦেржХো ржЖржо — ржЧржЩ্ржЧাржЬрж▓ ржжিрзЯে рж▓рждে рж╣рзЯ। ржаাржХুрж░ рж╕েржмাрзЯ ржк্рж░াрзЯ ржжেржУрзЯা рж╣рзЯ ржиা; ржм্рж░рж╣্ржоржЬ্ржЮাржи ржХрж░ে рждржмে ржХাржЯрждে рж╣рзЯ, — ржЕрж░্ржеাрзО рждিржиি рж╕ржм рж╣рзЯেржЫেржи ржПржЗрж░ূржк ржоржиржХে ржмুржЭিрзЯে।”

рд╢्рд░ी рдЕрд╢्рд╡िрдиीрдХुрдоाрд░ рджрдд्рдд рддрдеा рд╢्рд░ी рдмिрд╣ाрд░ी рднाрджुреЬी рдХे рдкुрдд्рд░ рдХे рд╕ाрде рдПрдХ рдеिрдпोрд╕ोрдлिрд╕्рдЯ рдЖрдпे рд╣ुрдП рд╣ैं। рдоुрдЦрд░्рдЬिрдпों рдиे рдЖрдХрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो рдк्рд░рдгाрдо рдХिрдпा। рдЖंрдЧрди рдоें рд╕ंрдХीрд░्рддрди рдХा рдЖрдпोрдЬрди рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै। рдЬ्рдпोंрд╣ी рдЦोрд▓ рдмрдЬा, рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो рдЫोреЬрдХрд░ рдЖँрдЧрди рдоें рдЬा рдмैрдаे। рд╕ाрде рд╣ी рд╕ाрде рднрдХ्рддрдЧрдг рднी рдЙрда рдЧрдП। 

A Theosophist gentleman arrived with Aswini Kumar Dutta and the son of Behari Bhaduri. The Mukherji brothers entered the room and saluted Sri Ramakrishna. Arrangements were being made for devotional music in the courtyard. At the first beat of the drum the Master left the room and went there. The devotees followed him.

рж╢্рж░ীржпুржХ্ржд ржЕрж╢্ржмিржиীржХুржоাрж░ ржжржд্ржд ржУ рж╢্рж░ীржпুржХ্ржд ржмিрж╣াрж░ী ржнাржжুрзЬীрж░ ржкুржд্рж░েрж░ рж╕ржЩ্ржЧে ржПржХржЯি ржеিрзЯржЬржлিрж╕্ржЯ্‌ ржЖрж╕িрзЯাржЫেржи। ржоুржЦুржЬ্ржЬেрж░া ржЖрж╕িрзЯা ржаাржХুрж░ржХে ржк্рж░ржгাржо ржХрж░িрж▓েржи। ржЙржаাржиে рж╕ংржХীрж░্рждржиেрж░ ржЖрзЯোржЬржи рж╣ржЗрзЯাржЫে। ржпাржЗ ржЦোрж▓ ржмাржЬিрж▓ ржаাржХুрж░ ржШрж░ ржд্ржпাржЧ ржХрж░িрзЯা ржЙржаাржиে ржЧিрзЯা ржмрж╕িрж▓েржи।

рднрд╡рдиाрде рдЕрд╢्рд╡िрдиी рдХा рдкрд░िрдЪрдп рджे рд░рд╣े рд╣ैं। рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдЕрд╢्рд╡िрдиी рдХी рдУрд░ рдЗрд╢ाрд░ा рдХрд░рдХे рдоाрд╕्рдЯрд░ рд╕े рдХुрдЫ। рдоाрд╕्рдЯрд░ рдФрд░ рдЕрд╢्рд╡िрди рдоें рдХुрдЫ рдмाрддें рд╣ोрдиे рд▓рдЧी। рдирд░ेрди्рдж्рд░ рднी рдЖँрдЧрди рдоें рдЖрдпे। рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЕрд╢्рд╡िрдиी рд╕े рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं , рдЗрд╕ी рдХा рдиाрдо рдирд░ेрди्рдж्рд░ рд╣ै। '   

Bhavanath introduced Aswini to the Master. The Master introduced him to M. Aswini and M. were talking together when Narendra arrived. Sri Ramakrishna said to Aswini, "This is Narendra."

ржнржмржиাрже ржЕрж╢্ржмিржиীрж░ ржкрж░িржЪрзЯ ржжিрждেржЫেржи। ржаাржХুрж░ ржоাрж╕্ржЯাрж░ржХে ржЕрж╢্ржмিржгীржХে ржжেржЦাржЗрзЯা ржжিрж▓েржи। ржжুржЗржЬржиে ржХржеা ржХрж╣িрждেржЫেржи, ржирж░েржи্ржж্рж░ ржЙржаাржиে ржЖрж╕িрж▓েржи। ржаাржХুрж░ ржЕрж╢্ржмিржиীржХে ржмрж▓িрждেржЫেржи, “ржПрж░ржЗ ржиাржо ржирж░েржи্ржж্рж░।”

=========::==========::===========::====

>>>Science of being 'Tripleless'  (nistraigunya) : рдк्рд░рдХृрддि рдХे рддीрди рдЧुрдг рд╡िрдЦ्рдпाрдд рд╣ैं – рд╕рдд्‌, рд░рдЬ рддрдеा рддрдо।  рд╕рдд्рдд्рд╡рдЧुрдг рд╕े рдорди рдоें рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рд╕ुрдЦ рдЙрдкрдЬрддे рд╣ैं। рд░рдЬोрдЧुрдг рд╕े рд╕्рд╡ाрд░्рдердордп рдХрдоों рдоें рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рддрдеा рддрдоोрдЧुрдг рд╕े рдк्рд░рдоाрдж (рд╡्рдпрд░्рде рдЪेрд╖्рдЯा), рдЖрд▓рд╕्рдп (рдХрд░्рддрд╡्рдп рдХी рдЙрдкेрдХ्рд╖ा) рддрдеा рдиिрдж्рд░ा (рдиिрд╖्рдХ्рд░िрдпрддा) рдЙрдкрдЬрддे рд╣ैं।  рдордиुрд╖्рдп рдоें рдпे рддीрдиों рдЧुрдг рд╕ाрде-рд╕ाрде рд░рд╣рддे рд╣ैं, рдХिрди्рддु рдЬрдм рдПрдХ рдЧुрдг рдмрдв़рддा рд╣ै рддрдм рд╢ेрд╖ рджो рдЧुрдг рджрдм рдЬाрддे рд╣ैं। рд╕рдд्рдд्рд╡рдЧुрдг рдХी рдЕрдзिрдХрддा рд╕े рдЪिрдд्рдд рдоें рдЙрдд्рд╕ाрд╣ рдПрд╡ं рдк्рд░рдлुрд▓्рд▓рддा рдмрдв़рддे рд╣ैं। рд╕рд░्рд╡ोрдкрдпोрдЧी рдХрд░्рдо рдоें рди рдорди рдКрдмрддा рд╣ै рдФрд░ рди рдердХाрди рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрди्рдж्рд░िрдпां рдЪेрддрдирддा рд╡ рдк्рд░рдХाрд╢ рд╕े рднрд░ी рд░рд╣рддी рд╣ैं। рд░рдЬोрдЧुрдг рдХा рдлрд▓ рдХ्рд╖рдгрднंрдЧुрд░ рд╕ुрдЦ рдХी рдк्рд░рддीрддि рдПрд╡ं рдЕрди्рддрддः рджुःрдЦ рд╣ै। рддрдоोрдЧुрдг рдХी рдЕрдзिрдХрддा рд╕े рдЖрд▓рд╕्рдп рдХे рдХाрд░рдг рдХрд░्рддрд╡्рдп рдХрд░्рдоों рдХी рдЙрдкेрдХ्рд╖ा рд╡ рдЯाрд▓рдордЯोрд▓ рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЬैрд╕े, рдордиोрд░ंрдЬрди рдХे рд▓िрдП рддाрд╢ рдЦेрд▓рдиा, рдЯी.рд╡ी рд╡ рд╕िрдиेрдоा рдоें рдЪрд▓рдЪिрдд्рд░ рджेрдЦрдиे рдоें рд╕рдордп рдХा рдирд╖्рдЯ рдХрд░рдиा, рдЧрдкрд╢рдк рдоें рд╕рдордп рдмिрддाрдиा рдЖрджि рдк्рд░рдоाрджों рдоें рдорди рд▓рдЧा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдордж्рдпрдкाрди рд╡ рдЬुрдП рдЖрджि рд╡्рдпрд╕рдиों рдХी рд▓рдд рдкрдб़ рдЬाрддी рд╣ै। рд╕рдм рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдЙрдкрдпोрдЧी рдХрдоों рдоें рд╡िрдкрд░ीрдд рднाрд╡ рд░рд╣рддा рд╣ै।рд╕рдд्рдд्рд╡рдЧुрдг рдХी рдЕрдзिрдХрддा рд░рд╣рдиे рдкрд░ рд╡рд░्рддрдоाрди рдЬीрд╡рди рдЖрдирди्рджрдкूрд░्рд╡рдХ рдЪрд▓рддा рд╣ै рдФрд░ рдорд░рдгोрдкрд░ाрди्рдд рд╕ुрдЦрдХрд░ рджेрд╡рдпोрдиिрдпों рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै। рд░рдЬोрдЧुрдг рдХी рдЕрдзिрдХрддा рд╕े рд╡рд░्рддрдоाрди рдЬीрд╡рди рджुःрдЦी рд╡ рдЖрд╢ंрдХिрдд рд░рд╣рддा рд╣ै рдФрд░ рдорд░рдгोрдкрд░ाрди्рдд рдЙрд╕рд╕े рдЕрдзिрдХ рджुःрдЦी рдЬрди्рдо рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै, рдпрдеा – рдЕрднाрд╡ рдЧ्рд░рд╕्рдд рдкрд░िрд╡ाрд░, рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдЕंрдЧों рдоें рд╣ीрдирддा рд╡ рджुрд░्рдмрд▓рддा рдЖрджि। рддрдоोрдЧुрдг рдХी рдЕрдзिрдХрддा рд╣ोрдиे рдкрд░ рд╡рд░्рддрдоाрди рдЬीрд╡рди рдоें рд╡िрд╖ाрдж, рд╣рддाрд╢ा рдЖрджि рд╣ोрддे рд╣ैं рддрдеा рдорд░рдгोрдкрд░ाрди्рдд рдкрд╢ु рд╡ рдХीрдЯ, рдкрддंрдЧों рдЖрджि рдХी рдпोрдиिрдпों рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै।  

рдиिрд╕्рдд्рд░ेрдЧुрдг्рдп рдпाрдиी рдд्рд░िрдЧुрдгाрддीрдд рд╣ोрдиा рд╣ी рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рддि рд╣ै। рддрдеा рдЗрд╕ рдд्рд░िрдЧुрдгाрддीрдд рд╣ोрдиे рдпा рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХो рд╕ीрдЦрдиे рдоें рд╡िрдж्рдпाрдоाрдпा рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рдиा рд╣ी рдкрдб़рддा рд╣ै। рдордиुрд╖्рдп рдд्рд░िрдЧुрдгों рдоें рдмंрдзा рд╣ोрддा рд╣ै рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЬрди्рдо рд▓ेрддा рд╣ै।  рдиिрд╕्рдд्рд░ैрдЧुрдг्рдпрддा рд╣ी рдоेрд░ी рд╕рдордЭ рд╕े рдЬीрд╡рди्рдоुрдХ्рддि рд╣ै। рд╕рдоाрдзि рд╕े рд▓ौрдЯा рд╣ुрдЖ рдИрд╢्рд╡рд░рдХोрдЯि рдХे рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рдЕрдкрдиी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рдЗрдЪ्рдЫा рд╕े рд╣ी рджेрд╣ рдоें рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣िрдП ।  рд╡े рдХिрд╕ी рднी рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдХрд░्рдордлрд▓ рдоें рддो рдмंрдз рд╣ी рдирд╣ीं рд╕рдХрддे। рдиिрд╕्рдд्рд░ैрдЧुрдг्рдп рдпाрдиी рдд्рд░िрдЧुрдгाрддीрдд ('рдЕрд╣ं' рдХे рдпा 'рдорди' рдХे рдкрд░े рдЬाрдиे рдкрд░) рд╣ोрдиे рдкрд░ рддो рдЗрд╕ рджेрд╣ рдоें рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣рдиे рдХा рдХोрдИ рдХाрд░рдг рд╣ी рдирд╣ीं рд░рд╣рддा।  рдЗрд╕ рд▓ौрдХिрдХ рдЬрдЧрдд  рдХी рдПрдХ рднी рд╡рд╕्рддु (рдХाрдоिрдиी -рдХांрдЪрди рдпा рд▓ोрдХेрд╖рдгा) рдХे рд╕ाрде рд░ाрдЧ рдпा рдж्рд╡ेрд╖ рд╕े рд╣рдоे рдкुрдирд░्рдЬрди्рдо рдХो рдмाрдз्рдп рд╣ोрдиा рдкрдб़ेрдЧा।  рддीрдиों рдЧुрдгों рд╕े рдкाрд░ рддрднी рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै рдЬрдм рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХो рдЕрдиुрднрд╡ рдиिрд░ंрддрд░рддा рдоे рдХрд░े।  рдпрд╣ рддрднी рд╕ंрднрд╡ рд╣ै рдЬрдм рд╡рд╣ рдиिрд░्рд╡िрдХрд▓्рдк рд╕рдоाрдзि рдХो рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░े;  рдХ्рдпोंрдХि рд╕рд╡िрдХрд▓्рдк рд╕рдоाрдзि рдоे рддो рдХिрд╕ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рдХेрд╡рд▓ рдз्рдпाрди рдХрд░рддे рд╕рдордп рд╣ी рдЕрдкрдиे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХा  рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै।

рд╡ेрдж рдХा рдПрдХ рдоाрдд्рд░ рд╡िрд╖рдп рдордиुрд╖्рдп рдХो рддाрдорд╕, рд░ाрдЬрд╕, рд╕ाрдд्рдд्рд╡िрдХ рдиाрдиा рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╕ुрдЦ рднोрдЧ рджेрдиा рд╣ै।рд╕рдд्рд╕ंрдЧ рд╕्рд╡ाрдз्рдпाрдп рднी рдПрдХ рдЕрдд्рдпрди्рдд рд╕ाрдд्рдд्рд╡िрдХ рд╕ुрдЦ рд╣ै।  рдХिрди्рддु рдпुрдж्рдз рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдкрд╣ुँрдЪрдХрд░ рд░ाрдЬा рдпрджि рд╕ाрдд्рд╡िрдХ рд╕ुрдЦ рдоें рдЖрд╕рдХ्рдд рд╣ो рдЬाрдпे рдФрд░ рдЕрдкрдиा рдХрд░्рддрд╡्рдп рднूрд▓ рдЬाрдпे, рдЙрд╕рдХी рд╕ाрдд्рдд्рд╡िрдХ рдЖрд╕рдХ्рддि рд╕े рд╕ाрд░े рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдХा рдиाрд╢ рд╣ो рдЬाрдпेрдЧा।  рдЗрд╕рд▓िрдП рд╣рдо рддो рд╕ाрдд्рдд्рд╡िрдХ рд╕ुрдЦ рдоें рднी рдЖрд╕рдХ्рддि рдирд╣ीं рдЪाрд╣рддे। рдЗрд╕рд▓िрдП рддू рддीрдиों рдЧुрдгों рдХी рдЖрд╕рдХ्рддि рд╕े рдКрдкрд░ рдЙрдардиा рд╕ीрдЦ। 

 рднрдЧрд╡ाрди् рдиें рдпрд╣ рдирд╣ीं рдХрд╣ा рдХि " рддुрдо рдЗрди (рд╡ेрджों) рд╕े рд░рд╣िрдд рд╣ो рдЬाрдУ " । рднрдЧрд╡ाрди् рдиे рддो рдпрд╣ рдХрд╣ा рдХि - рдЕрд░्рдЬुрди рддुрдо рдиिрд╕्рдд्рд░ैрдЧुрдг्рдп рд╣ो рдЬाрдУ । рдЕрдЧрд░ рд╡ैрд╕ा рдХрд╣рдиा рд╣ोрддा рддो рднрдЧрд╡ाрди् рдпрд╣ рдХрд╣рддे рдХि " рдиिрд░्рд╡ेрджो рднрд╡ " рд╡ेрдж рдХे рдЭंрдЭрдЯ рдХो рдЫोреЬ рдпा рд╡ेрдж рдХो рдЫोреЬ । рдЙрд▓्рдЯा рднрдЧрд╡ाрди् рдиे рддो рдпрд╣ рдмрддाрдпा рд╣ै рдХि " рдиिрд╕्рдд्рд░ैрдЧुрдг्рдп рднрд╡ " рд╡ेрдж рдХे рд╡िрд╖рдп рдХो рдмрддрд▓ाрдпा рд╣ै рдХि рдЬो рдЕрд╡्рдпрд╡рд╕ाрдпी рдмुрдж्рдзि рд╡ाрд▓े рд╣ैं , рдЬिрдирдХा рдорди рднोрдЧैрд╢्рд╡рд░्рдп рд╕े рдЕрдкрд╣ृрдд рд╣ुрдЖ рд╣ै ; рд╡े рд╡ेрдж рдХा рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рдКрдж्рджेрд╢्рдп рдирд╣ीं рд╕рдордЭ рдкाрддे । рдмाрд╣्рдп рд╕ुрдЦ рдоें рдЖрд╕рдХ्рддि рд╕े рдЫूрдЯрдХрд░ рдЬो рдХрд░्рдд्рддрд╡्рдп-рдкाрд▓рди-рдЬрди्рдп рдЖрдд्рдо-рд╕рди्рддोрд╖ рдХो рдкрд╣рдЪाрди рд▓ेрддा рд╣ै рд╡рд╣ी рдЖрдд्рдорд╡ाрди् рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рдЙрд╕рдХी рдЖрдд्рдоा рдЖрд╕рдХ्рддि-рдкाрд╢ рд╕े рдЫूрдЯ рдЬाрддी рд╣ै рдмрд╕ рддू рднी рдЖрдд्рдорд╡ाрди् рдмрди।

>>>One must has to accept the Help of Vidyamaya in order to attain the science of living beyond the ego (in the trigunateet state or the state of equanimity) even while living in the body. рд╢рд░ीрд░ рдоें рд░рд╣рддे рд╣ुрдП рднी рдЕрд╣ं рд╕े рдкрд░े (рдд्рд░िрдЧुрдгाрддीрдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдпा рд╕ाрдо्рдп рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें) рд░рд╣рдиे рдХे рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╡िрдж्рдпाрдоाрдпा рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рдиा рд╣ी рдкрдб़рддा рд╣ै ।  рд╕ृрд╖्рдЯि рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╕ाрдо्рдп рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдеी। рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рд╕рдордп рд╡िрднिрди्рди рдЕрдиुрдкाрддों рдоें рд╕рдд्рдд्рд╡ рд░рдЬ рдФрд░ рддрдо рдЗрди рддीрди рдЧुрдгों рдХे рд╕ंрдпोрдЧ рд╕े рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рд╣ोрддा рд╣ै। рдЙрдкрдиिрд╖рдж् рд╕ाрдзрдХ рдХो рдорди (рдЕрд╣ं)  рдХे рдкрд░े рдЬाрдиे рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджेрддे рд╣ैं рдЬिрд╕рд╕े рд╕ाрдзрдХ рдХो рдЕрдкрдиे рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рд╕े рдИрд╢्рд╡рд░ (рд╕рдоाрдзि рдпा рд╕ाрдо्рдп рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЕрдж्рд╡ैрдд) рдХा рдкрд░िрдЪрдп рд╣ोрдЧा। рдЙрдкрдиिрд╖рджों рдХे рдЗрд╕ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдЙрдкрджेрд╢ рдХो рд╕рд╣ी рдвंрдЧ рд╕े  рдирд╣ीं рд╕рдордЭ рдкाрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЕрдиेрдХ рд╣िрди्рджू рд▓ोрдЧ рдЕрдкрдиे рдзрд░्рдо рд╕े рдЕрд▓рдЧ (рдмौрдж्рдз-рдИрд╕ाрдИ -рдоुрд╕рд▓рдоाрди) рд╣ो рдЧрдпे рдеे। рдФрд░ рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЧीрддा рдоें рдкुрдирд░्рдЬाрдЧрд░рдг рдХा рдЖрд╡ाрд╣рди рдХिрдпा рдЧрдпा।  рд╣рдоाрд░ा рдЕрди्рддःрдХрд░рдг (рдорди, рдмुрдж्рдзि, рдЪिрдд्рдд рдФрд░ рдЕрд╣ंрдХाрд░ ) рдЗрди рддीрди рдЧुрдгों рдХा рд╣ी рдХाрд░्рдп рд╣ै। рддीрди рдЧुрдгों рдХे рдкрд░े рдЬाрдиे рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдорди (рдЕрд╣ं)  рдХे рдкрд░े рдЬाрдиा। рдЕрд╣ं рдХे рдкрд░े рдЬाрдиे (рдорди рдХी рдЪрд╣ाрд░рджीрд╡ाрд░ी рдХा рдЕрддिрдХ्рд░рдордг рдХрд░ рд╕рдоाрдзि рдоें рдкрд╣ुँрдЪрдиे рдХे рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХो рдФрдкрдиिрд╖рджिрдХ рднाрд╖ा рдоें рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рддे рд╣ुрдП рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг (BG-2.45) рдоें рдХрд╣рддे рд╣ैं- рдЕрд░्рдЬुрди рддुрдо рдд्рд░िрдЧुрдгाрддीрдд рдмрдиो। рд╢рд░ीрд░ рдоें рд░рд╣рддे рд╣ुрдП рднी рдЕрд╣ं рд╕े рдкрд░े рд░рд╣рдиे рдХे рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХो (рдд्рд░िрдЧुрдгाрддीрдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдпा рд╕ाрдо्рдп рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд░рд╣рдиे рдХे рд╡िрдЬ्рдЮाрди) рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╡िрдж्рдпाрдоाрдпा рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рдиा рд╣ी рдкрдб़рддा рд╣ै । рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рд╡ो рд╡िрдж्рдпा рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рд╢рдд्рд░ु рдХो рднी рдоिрдд्рд░ рдмрдиाрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। 4.2.2023 

рдд्рд░ैрдЧुрдг्рдпрд╡िрд╖рдпा рд╡ेрджा рдиिрд╕्рдд्рд░ैрдЧुрдг्рдпो рднрд╡ाрд░्рдЬुрди।

рдиिрд░्рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ो рдиिрдд्рдпрд╕рдд्рдд्рд╡рд╕्рдеो рдиिрд░्рдпोрдЧрдХ्рд╖ेрдо рдЖрдд्рдорд╡ाрди्।।2.45।।

рдд्рд░ैрдЧुрдг्рдпрд╡िрд╖рдпाः, рд╡ेрджाः, рдиिрд╕्рдд्рд░ैрдЧुрдг्рдпः, рднрд╡, рдЕрд░्рдЬुрди । рдиिрд░्рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ः, рдиिрдд्рдпрд╕рдд्рдд्рд╡рд╕्рдеः, рдиिрд░्рдпोрдЧрдХ्рд╖ेрдоः, рдЖрдд्рдорд╡ाрди् ॥

рд╣े рдЕрд░्рдЬुрди рд╡ेрдж рдд्рд░ैрдЧुрдг्рдп-рд╡िрд╖рдпрдХ рд╣ैं рдЕрд░्рдеाрдд् рддीрдиों рдЧुрдгों рдХे рдХाрд░्рдпрд░ूрдк рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рд╣ी рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рд╣ैं। рдкрд░ंрддु рддुрдо рдЖрдд्рдорд╡ाрди् рдмрдиो ! рд╕ुрдЦ-рджुःрдЦ рдХे рд╣ेрддु рдЬो рдкрд░рд╕्рдкрд░ рд╡िрд░ोрдзी (рдпुрдЧ्рдо) рдкрджाрд░्рде рд╣ैं рдЙрдирдХा рдиाрдо рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ рд╣ै। рднाрд╖्рдпрдХाрд░ рднрдЧрд╡ाрди् рд╢ंрдХрд░ाрдЪाрд░्рдп рдХрд╣рддे рд╣ैं " рдиिрд╖्рдХाрдоो рднрд╡ рдЗрдд्рдпрд░्рдеः " рдХाрдордиा рд╕े рд░рд╣िрдд рд╣ो рдЬाрдУ । рдЕрд╕ंрд╕ाрд░ी рдмрдиो, рдЕрд░्рдеाрдд् рд╕рджा рд╕рдд्рдд्рд╡рдЧुрдг рдХे рдЖрд╢्рд░िрдд рд╣ो। рдиिрд╖्рдХाрдоी (рдпोрдЧрдХ्рд╖ेрдо рд╕े рд░рд╣िрдд) рдмрдиो। рдЕрдк्рд░ाрдк्рдд рд╡рд╕्рддु рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХा рдиाрдо рдпोрдЧ рд╣ै рдФрд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╡рд╕्рддु рдХे рд░рдХ्рд╖рдг рдХा рдиाрдо рдХ्рд╖ेрдо рд╣ै рдпोрдЧрдХ्рд╖ेрдо рдХो рдк्рд░рдзाрди рдоाрдирдиे рд╡ाрд▓े рдХी рдХрд▓्рдпाрдгрдоाрд░्рдЧ рдоें рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рд╣ोрдиी рдЕрдд्рдпрди्рдд рдХрдаिрди рд╣ै।  рдЕрддः рддू рдпोрдЧ-рдХ्рд╖ेрдо рдХो рди рдЪाрд╣рдиे рд╡ाрд▓ा рдмрдиो । 

рд╕ृрд╖्рдЯि рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╕ाрдо्рдп рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдеी। рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рд╕рдордп рд╡िрднिрди्рди рдЕрдиुрдкाрддों рдоें рд╕рдд्рдд्рд╡ рд░рдЬ рдФрд░ рддрдо рдЗрди рддीрди рдЧुрдгों рдХे рд╕ंрдпोрдЧ рд╕े рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рд╣ोрддा рд╣ै।  рдЬ्рдЮाрди, рдХ्рд░िрдпा рдФрд░ рдиिрд╖्рдХ्рд░िрдпрддा рдпे рдХ्рд░рдорд╢ рд╕рдд्рдд्рд╡ рд░рдЬ рдФрд░ рддрдоोрдЧुрдг рдХे рд▓рдХ्рд╖рдг рд╣ैं। рд╣рдоाрд░ा рдЕрди्рддःрдХрд░рдг рдпा (рдорди, рдмुрдж्рдзि, рдЪिрдд्рдд рдФрд░ рдЕрд╣ंрдХाрд░ ) рдЗрди рддीрди рдЧुрдгों рдХा рд╣ी рдХाрд░्рдп рд╣ै। рддीрди рдЧुрдгों рдХे рдкрд░े рдЬाрдиे рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдорди (рдЕрд╣ं)  рдХे рдкрд░े рдЬाрдиा। рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рдХी рджूрд╕рд░ी рдкंрдХ्рддि рдоें рдд्рд░िрдЧुрдгों рдХे рдКрдкрд░ рдЙрдардХрд░ рдЕрд╕ीрдо рдЖрдирди्рдж рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ोрдиे рдХी рд╕ाрдзрдиा рдмрддाрдпी рдЧрдпी рд╣ै।рдкрд░рд╕्рдкрд░ рднिрди्рди рдПрд╡ं рд╡िрдкрд░ीрдд рд▓рдХ्рд╖рдгों рд╡ाрд▓े рд╕ुрдЦ-рджुःрдЦ , рд╢ीрдд-рдЙрд╖्рдг, рд▓ाрдн-рд╣ाрдиि рдЗрдд्рдпाрджि рдЬीрд╡рди рдХे рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ाрдд्рдордХ рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ैं। рдЗрди рд╕рдм рдоें рд╕рдорднाрд╡ рдоें рд░рд╣рдиे рдХा рдЕрд░्рде рд╣ी рдиिрд░्рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ рд╣ोрдиा рд╣ै рдЗрдирд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ोрдиा рд╣ै। рдпрд╣ी рдЙрдкрджेрд╢ рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдЕрд░्рдЬुрди рдХो рджे рд░рд╣े рд╣ैं।  рдоोрд╣ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╡рд╕्рддु рдХो рдпрдеाрд░्рде рд░ूрдк рдоें рди рдкрд╣рдЪाрдирдиा (рдЖрд╡рд░рдг)। рдЬिрд╕рдХे рдХाрд░рдг рд╡рд╕्рддु рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХिрд╕ी рдЕрди्рдп рд░ूрдк рдоे рд╣ी рд╣ोрддा рд╣ै рдЬिрд╕े рд╡िрдХ्рд╖ेрдк рдХрд╣рддे рд╣ैं рдФрд░ рдЬिрд╕рдХा рдкрд░िрдгाрдо рд╣ै рд╢ोрдХ। рдЕрддः  рд╕рдд्рд╡рдЧुрдг рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ोрдиे рдХा рдЕрд░्рде рд╡िрд╡ेрдХ-рдЬрдиिрдд рдЬ्рдЮाрди рдпा рд╢ाрди्рддि рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ोрдиा рд╣ै। рд╕рдд्рдд्рд╡рд╕्рде рдмрдирдиे рдХे рд▓िрдП рд╕рддрдд् рд╕рдЬрдЧ рдк्рд░рдпрдд्рди рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рд╣ै। рдиिрд░्рдпोрдЧрдХ्рд╖ेрдордпрд╣ाँ рдпोрдЧ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдЕрдк्рд░ाрдк्рдд рд╡рд╕्рддु рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा рдФрд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╡рд╕्рддु рдХे рд░рдХ्рд╖рдг рдХा рдиाрдо рд╣ै рдХ्рд╖ेрдо। рдордиुрд╖्рдп рдХे рд╕рднी рдк्рд░рдпрдд्рди рдпोрдЧ рдФрд░ рдХ्рд╖ेрдо рдХे рд▓िрдпे рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЕрдд рдЗрди рджो рд╢рдм्рджों рдоें рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рд╕рднी рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХे рдХрд░्рдо рд╕рдоाрд╡िрд╖्рдЯ рд╣ैं। рджूрд╕рд░े рд╢рдм्рджों рдоें рдХрд╣ा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдХि рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдФрд░ рд╕्рд╡ाрд░्рде рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рдХрд░्рдоों рдХा рдиिрд░्рджेрд╢ рдпोрдЧ рдФрд░ рдХ्рд╖ेрдо рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдордиुрд╖्рдп рдХी рдЪिрди्рддाрдУं рдФрд░ рд╡िрдХ्рд╖ेрдкों рдХा рдХाрд░рдг рднी рдпे рджो рд╣ी рд╣ैं। рдиिрд░्рдпोрдЧрдХ्рд╖ेрдо рдмрдирдиे рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдЗрди рджोрдиों рдХो рдд्рдпाрдЧ рджेрдиा рдЬिрд╕рд╕े рдЪिрди्рддाрдУं рд╕े рдоुрдХ्рддि рддрдд्рдХाрд▓ рд╣ी рдоिрд▓рддी рд╣ैं। рдиिрд░्рдж्рд╡рди्рдж рдФрд░ рдиिрд░्рдпोрдЧрдХ्рд╖ेрдо рдмрдирдиे рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджेрдиा рд╕рд░рд▓ рд╣ै рдХिрди्рддु рд╕ाрдзрдХ рдХे рд▓िрдпे рддрдд्рдд्рд╡рдЬ्рдЮाрди рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рддрднी рд╣ै рдЬрдм рдЗрд╕ рдЬ्рдЮाрди рдХो рдЬीрд╡рди рдоें рдЙрддाрд░рдиे рдХी рд╡्рдпाрд╡рд╣ाрд░िрдХ рд╡िрдзि рдХा рднी рдЙрдкрджेрд╢ рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ो।  рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рдоें рдРрд╕ी рд╡िрдзि рдХा рдиिрд░्рджेрд╢ рдЖрдд्рдорд╡ाрди рднрд╡ рдЗрди рд╢рдм्рджों рдоें рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ों рддрдеा рдпोрдЧрдХ्рд╖ेрдо рдХे рдХाрд░рдг рдЙрдд्рдкрди्рди рджुрдЦ рдФрд░ рдкीрдб़ा рдХेрд╡рд▓ рддрднी рд╕рддाрддे рд╣ैं рдЬрдм рд╣рдоाрд░ा рддाрджाрдд्рдо्рдп рд╢рд░ीрд░ рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдХे рд╕ाрде рд╣ोрдХрд░ рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдФрд░ рд╕्рд╡ाрд░्рде рдХी рдЕрдзिрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрди рдЕрдиाрдд्рдо рдЙрдкाрдзिрдпों (рджेрд╣-рдорди)  рдХे рд╕ाрде рд╡िрдж्рдпрдоाрди рддाрджाрдд्рдо्рдп (рджेрд╣ाрдз्рдпाрд╕) рдХो рдЫोрдб़рдХрд░ рдЗрдирд╕े рднिрди्рди рдЕрдкрдиे рд╢ुрдж्рдз рдЪैрддрди्рдп рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХे рдк्рд░рддि рд╕рддрдд рдЬाрдЧрд░ूрдХ рд░рд╣рдиे рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ рд╣ी рдЖрдд्рдорд╡ाрди рдЕрд░्рдеाрдд् рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ोрдиे рдХा рдЙрдкाрдп рд╣ै।  рдЗрд╕рдХी рд╕िрдж्рдзि рд╣ोрдиे рдкрд░ рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рд╕ाрдзрдХ рдд्рд░िрдЧुрдгों рдХे рдкрд░े рдЖрдд्рдоा рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдРрд╕े рд╕िрдж्рдз рдкुрд░ुрд╖ рдХो рд╡ेрджों рдХा рдХोрдИ рдк्рд░рдпोрдЬрди рдирд╣ीं рд░рд╣ рдЬाрддा। рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдЬ्рдЮाрдиी рдкुрд░ुрд╖ рдХे рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рд╡ेрджрд╡ाрдХ्рдпों рдХा рдк्рд░ाрдоाрдг्рдп рд╕िрдж्рдз рд╣ोрддा рд╣ै। рдЙрдкрдиिрд╖рдж् рд╕ाрдзрдХ рдХो рдорди (рдЕрд╣ं)  рдХे рдкрд░े рдЬाрдиे рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджेрддे рд╣ैं рдЬिрд╕рд╕े рд╕ाрдзрдХ рдХो рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рд╕े рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рдкрд░िрдЪрдп рд╣ोрдЧा। рдЙрдкрдиिрд╖рджों рдХे рдЗрд╕ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдЙрдкрджेрд╢ рдХो рд╕рд╣ी рдвंрдЧ рд╕े рдирд╣ीं рд╕рдордЭ рдкाрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЕрдиेрдХ рд╣िрди्рджू рд▓ोрдЧ рдЕрдкрдиे рдзрд░्рдо рд╕े рдЕрд▓рдЧ рд╣ो рдЧрдпे рдеे। рдФрд░ рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЧीрддा рдоें рдкुрдирд░्рдЬाрдЧрд░рдг рдХा рдЖрд╡ाрд╣рди рдХिрдпा рдЧрдпा।  рдФрдкрдиिрд╖рджिрдХ рдЕрд░्рде рдХो рд╣ी рдпрд╣ां рджूрд╕рд░े рд╢рдм्рджों рдоें рдХрд╣ा рдЕрд░्рдЬुрди рддुрдо рдд्рд░िрдЧुрдгाрддीрдд рдмрдиो рдиिрдоिрдд्рддрдоाрдд्рд░ рднрд╡ рд╕рд╡्рдпрд╕ाрдЪिрди !

ЁЯФ▒>>>>рддांрдмा, рдЬрд╕्рддा рдФрд░ рдЯिрди рдХे рдоिрд╢्рд░рдг рд╕े рдмрдиे рд╕िрдХ्рдХे рд╕े рдЗрд╕рдХे рддीрдиो рддрдд्рд╡ों рдХो рдЕрд▓рдЧ рдХрд░рдиे рдХा рд╡िрдЬ्рдЮाрди।  The science of separating the three elements from a vessel made of an alloy of copper, zinc and tin.рдЕрдзिрдХांрд╢ рдЪाँрджी рдХे рд╕िрдХ्рдХे рдЧिрд▓рдЯ рдпा рдЬрд░्рдорди рд╕िрд▓्рд╡рд░ рд╕े рддैрдпाрд░ рдХिрдП рдЬाрддे рд╣ैं, рд▓ेрдХिрди рдЪрдордХрджाрд░ рджिрдЦाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЗрди рдкрд░ рдЪांрджी рдХी рдкॉрд▓िрд╢ рдХрд░ рджी рдЬाрддी рд╣ै।-рдЬрдм рдХिрд╕ी рдзाрддु рдоें рдЕрди्рдп рдзाрддु рдоिрд▓ाрдХрд░ рдЙрд╕рдХी рдоिрд╢्рд░рдзाрддु (alloy) рдмрдиाрдпी рдЬाрддी рд╣ै, рддो рдЙрд╕ рдзाрддु рдХे рдоूрд▓ рдЧुрдгों рдоें рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЙрджाрд╣рд░рдг рдХे рд▓िрдП, рддांрдмा рдПрдХ рдЙрдкрдпोрдЧी рдзाрддु рд╣ै, рдкрд░рди्рддु рдХोрдорд▓ рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдпрд╣ рд╕िрдХ्рдХे рддрдеा рдЕрди्рдп рд╡рд╕्рддुрдПं рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрдкрдпुрдХ्рдд рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдЗрд╕े рдХрдаोрд░ рдФрд░ рд╕ंрдХ्рд╖ाрд░рдгрд░ोрдзी рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕рдоें рдЯिрди рдоिрд▓ाрдХрд░ рдХांрд╕ा рдиाрдордХ рдоिрд╢्рд░рдзाрддु рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ेрддे рд╣ैं। 45 % рддाँрдмा, 45 % рдЬрд╕्рддा рдФрд░ 10 % рдиिрдХрд▓ рд╡ाрд▓ा рдкीрддрд▓ рд╕рдлेрдж рд╣ोрддा рд╣ैं। рдЗрд╕े рдиिрдХрд▓-рдкीрддрд▓ рдпा рдЬрд░्рдорди рд╕िрд▓рд╡рд░ рднी рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдк्рдпोрд░ рдЪाँрджी (рд╕िрд▓्рд╡рд░) рдоें 30 рд╕े 40% рддрдХ рдЧिрд▓рдЯ рдпा рдЬрд░्рдорди рд╕िрд▓्рд╡рд░ рдоिрдХ्рд╕ рдХрд░ рд╕िрдХ्рдХे рддैрдпाрд░ рдХिрдП рдЬाрддे рд╣ै। рдоैрди्рдпुрдлैрдХ्рдЪрд░िंрдЧ рд▓ाрдЧрдд рдХे рдмाрдж рддैрдпाрд░ рдирдХрд▓ी рд╕िрдХ्рдХों рдХो рдмाрдЬाрд░ рдоें рдЕрд╕рд▓ी рдЪांрджी рдХे рд╕िрдХ्рдХों рдХे рдмीрдЪ рдоिрдХ्рд╕ рдХрд░ рдЖрд╕ाрдиी рд╕े рдЪाँрджी рдХे рднाрд╡ рд╕े рдмेрдЪा рдЬाрддा рд╣ै।Brass made of 45 % copper, 45 % zinc and 10 % nickel is white. It is also called nickel-brass or German silver. ] 

рдпाрд╡ाрдирд░्рде рдЙрджрдкाрдиे рд╕рд░्рд╡рддः рд╕ंрдк्рд▓ुрддोрджрдХे ।

рддाрд╡ाрди्рд╕рд░्рд╡ेрд╖ु рд╡ेрджेрд╖ु рдм्рд░ाрд╣्рдордгрд╕्рдп рд╡िрдЬाрдирддः ॥

[рдЕрдз्рдпाрдп реи, рд╢्рд▓ोрдХ рекрем]

рд╕рд░्рд╡рддः рд╕рдо्рдк्рд▓ुрддोрджрдХे рдЙрджрдкाрдиे рдпाрд╡ाрди् рдЕрд░्рдеः рд╡िрдЬाрдирддः рдм्рд░ाрд╣्рдордгрд╕्рдп рд╕рд░्рд╡ेрд╖ु рд╡ेрджेрд╖ु рддाрд╡ाрдирд░्рдеः।

рд╣े рдЕрд░्рдЬुрди ! рдпрд╣ рдЙрди рд╡ेрджрд╡ाрджिрдпों рдХी рджुрд░्рджрд╢ा рдмрддाрдИ рдЧрдИ рд╣ै, рдЬो рд╡ेрдж рдХो рдирд╣ीं рдЬाрдирддे рдФрд░ рд╡्рдпрд░्рде рд╡ेрдж рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рдоें рдЧाрд▓ рдмрдЬाрддे рд╣ैं। рдХिрди्рддु рд╡िрдЬ्рдЮाрдирд╡ाрди् рдм्рд░ाрд╣्рдордг рдХे рд▓िрдП рддो рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд╡ेрджों рдоें рдПрдХ-рдПрдХ рдЕрдХ्рд╖рд░ рдФрд░ рдоाрдд्рд░ा рдоें рдЗрддрдиा рддрдд्рдд्рд╡ рднрд░ा рд╣ै, рдЬिрддрдиा рдЙрд╕ рдЬрд▓-рдк्рдпाрдК рдоें рд╣ोрддा рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рдЬрд▓ рднрд░ рдХрд░ рджीрд╡ाрд░ рд╕े рдКрдкрд░ рдиिрдХрд▓ рдЬाрдпे (Over flow рдХрд░рдиे рд▓рдЧे)।

рдпрд╣ाँ рдХрдИ рд▓ोрдЧों рдиे рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рдХो рд╡ेрдж-рдиिрди्рджा рдоें рд▓рдЧाрдпा рд╣ै, рд╡рд╣ рдпрд╣ рдЕрд░्рде рдХрд░рддे рд╣ैं рдХि рдЬрд▓ рдмрд╣ рдЬाрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╕ूрдЦे рд╣ुрдП рдЬрд▓ाрд╢рдп рдХे рд╕рдоाрди рд╡ेрдж рдХो рд╕рдордЭो, рдХिрди्рддु рдРрд╕ा рд╣ोрддा рддो 'рд╡िрдк्рд▓ुрддोрджрдХे' рдкाрда рд╣ोрддा 'рд╕рдо्рдк्рд▓ुрддोрджрдХे' рдирд╣ीं। рдЬैрд╕े рдордиु (рей.реи) рдиे рд▓िрдЦा рд╣ै 'рдЕрд╡िрдк्рд▓ुрддрдм्рд░рд╣्рдордЪрд░्рдпो рдЧृрд╣рд╕्рдеाрд╢्рд░рдордоाрд╡िрд╢ेрдд्।' рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╣ै рдХि рд╕рдордк्рд▓рд╡ рдХा рдЕрд░्рде (Over flow, Inundate) рд╢ुрд╖्рдХ рдирд╣ीं। 



1. Irvin D Yalom -"Though the physicality of death destroys the individual, the idea of death can save him" . Irvin D Yalom/Existential Psychotherapy)

 рдЕрдоेрд░िрдХी рдордиोрдЪिрдХिрдд्рд╕рдХ рдЗрд░рд╡िрди рдбी рдпाрд▓ोрдо рдиे 'рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рд╕ंрдмंрдзी рдордиोрдЪिрдХिрдд्рд╕ा' (Existential Psychotherapy) рдХा рдЕрдз्рдпрди рдХिрдпा рдеा। рд╡े рдЕрдкрдиी рдкुрд╕्рддрдХ  "рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡рд╡ाрджी рдордиोрдЪिрдХिрдд्рд╕ा", рдоें рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╕्рд╡рдпं рдХो рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рдХिрд╕ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो (рд╡िрд╢ेрд╖рддः рдЖрд╕्рддिрдХ्рдпрдмुрдж्рдзि рдпा рдЖрдд्рдорд╢्рд░рдж्рдзा рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓े рдирдЪिрдХेрддा рдЬैрд╕े рд╕рдд्рдпाрд░्рдеी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो) рдЕрдкрдиे рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд рдкрд░िрд╕्рдеिрддि (рдоृрдд्рдпु -рджेрд╡рддा рдпрдо) рдХा рд╕ाрдордиा рдиिрд░्рднрдпрддा рдХे рд╕ाрде (рд╢्рд░рдж्рдзा рдпा рдЖрд╕्рддिрдХ्рдпрдмुрдж्рдзि рдХे рд╕ाрде) рдХрд░рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рд╕्рд╡рдпं рдХे рдЕрд╡िрдиाрд╢ी рд╕्рд╡рд░ुрдк рдХो рдЬीрд╡рди- рдоृрдд्рдпु рдХे рдХрдЧाрд░ рдкрд░ рдкрд╣ुँрдЪрдХрд░ рд╣ी рдЬाрдиा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рд╕्рд╡рдпं рдХो рдЬाрдирдиे рдХे  рд╕рд╣ी рддрд░ीрдХे рдХो рдЕрд░्рдеाрдд рдЖрдд्рдорд╢्рд░рдж्рдзा рдХो  рддрд░्рдХ рд╕े рдирд╣ीं рдЬोрдб़ा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ рд╕рд╣рдЬ рдЬ्рдЮाрди рдпुрдХ्рдд рд╣ै।  рдЗрд╕े  "рдЕрдкрдиे рдЕрд╡िрдиाрд╢ी рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХा рдЕрдиुрднрд╡" рдХрд╣ा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।  

2. рдЗрдоाрдиुрдПрд▓ рдХाрдг्рдЯ (Immanuel Kant, 1724-1804) рдкрд╢्рдЪिрдо рдоें рд╕рдордп (рдХाрд▓) рдФрд░ рдм्рд░рд╣्рдоांрдб (рджेрд╢)  рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдХे рдмाрд░े рдоें рдоौрд▓िрдХ рдЪिंрддрди рдЬрд░्рдорди рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рдЗрдоाрдиुрдПрд▓ рдХांрдЯ рдХे рджрд░्рд╢рди рдоें рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै।  рдХ्рдпा рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рд╣ुрдИ? рдЕрдерд╡ा рдпрд╣ рд╣рдоेрд╢ा рдРрд╕ा рд╣ी рдеा? рдЗрдоाрдиुрдПрд▓ рдХांрдЯ рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рд╡िрд╡ेрдЪрдиा рдХा рд╡िрд╖рдп рдеा।  рдХांрдЯ рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдоें рдиैрддिрдХ рдоूрд▓्рдпों рдХो рдорд╣рдд्рдд्рд╡ рджेрддा рдеा рдФрд░ рд╡िрдЪाрд░ों рд╕े рдЙрд╕рдХा рдж्рд░рд╖्рдЯिрдХोрдг рд╕рдорди्рд╡рдпрд╡ाрджी рдеा।  рдЙрд╕рдХो рд▓рдЧрддा рдХि рд╕рдордп (рдХाрд▓ -рдоृрдд्рдпु) рдХे рдк्рд░рддि рд▓ोрдЧों рдХे рдорди рдоें рд╕рдоाрдпा рдбрд░ рдЕрдиेрдХ рдиैрддिрдХ рд╕рдорд╕्рдпाрдПं рдЦреЬी рдХрд░ рджेрддा рд╣ै।  рдоृрдд्рдпु рд╕े рднрдпрднीрдд рдордиुрд╖्рдп рджूрд╕рд░ों рдХो рднूрд▓рдХрд░ рдХेрд╡рд▓ рдЕрдкрдиे рд╕्рд╡ाрд░्рде рдХी  рдЪिंрддा рдХрд░рдиे рд▓рдЧрддा рд╣ै। рдпрджि рдпрд╣ рдоाрдиा рдЬाрдП рдХि рдХिрд╕ी рдмिंрджू рдкрд░   рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рд╣ुрдИ рддो рдлिрд░ рдХрд░्рддा рдиे рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХे рд▓िрдП рдЕрдиंрддрдХाрд▓ рддрдХ рдк्рд░рддीрдХ्рд╖ा рдХ्рдпों рдХी? рдЗрд╕рдХो Big Bang рдХрд╣ें рдпा рдХुрдЫ рдФрд░, рд╡рд░्рддрдоाрди рдЕрд╡рд╕्рдеा рддрдХ рдЖрдиे рдоें рдЗрддрдиा рд▓ंрдмा рд╕рдордп рдХ्рдпों рд▓िрдпा? рдорд╣ाрд╡िрд╕्рдлोрдЯ (рдмिрдЧ рдмैंрдЧ) рд╕ैрдж्рдзांрддिрдХी рдиे рднрд▓े рд╣ी рд╕рдордп рдХो рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рд╕े рдкрд╣рд▓े рдоाрдирдиे рд╕े рдЗрди्рдХाрд░ рдХрд░ рджिрдпा рдеा, рдордЧрд░ рдЕрдзिрдХांрд╢ рджाрд░्рд╢рдиिрдХों рдХा рдХрд╣рдиा рдеा рдХि рд╕рдордп рдЕрдиंрдд рднूрддрдХाрд▓ рд╕े рдЕрдиंрдд рднрд╡िрд╖्рдп рдХी рдУрд░ рдЕрдЧ्рд░рд╕рд░ рд╣ै। рдЖрдЗंрд╕्рдЯाрдЗрди рд╕े рдкрд╣рд▓े рдоाрдиा рдЬाрддा рдеा рдХि рд╕рдордп рдХा рд╡ेрдЧ рд╣рд░ рд╕्рдеिрддि рдоें рдПрдХ рд╣ी рд╣ोрддा рд╣ै।  рдордЧрд░ рдЖंрдЗрд╕्рдЯाрди рдиे рдЕрдкрдиे рд╕ाрдкेрдХ्рд╖िрдХрддा рдХे рд╕िрдж्рдзांрдд рдж्рд╡ाрд░ा рд╕िрдж्рдз рдХिрдпा рдеा рдХि рдпрджि рдЕрд▓рдЧ–рдЕрд▓рдЧ рдкिंрдбों рдкрд░ рдоौрдЬूрдж рджो рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕рдордп рдХा рдЖрдХрд▓рди рдХрд░рддे рд╣ैं рдФрд░ рдЙрдирдоें рд╕े рдПрдХ рдЕрддिрдЙрдЪ्рдЪ рд╡ेрдЧ, рдк्рд░рдХाрд╢рд╡ेрдЧ рдХे рдмрд░ाрдмрд░ рд╕े рдЧрдоिрддाрди рд╣ै рддो рдЧрддिрд╢ीрд▓ рдкिंрдб рдкрд░ рдоौрдЬूрдж рдк्рд░ेрдХ्рд╖рдХ рдХे рд▓िрдП рд╕рдордп рдард╣рд░ा рд╣ुрдЖ рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрдЧा।  рдпрд╣ рдоाрдирддे рд╣ुрдП рдХि рдк्рд░рдХाрд╢ рд╡ेрдЧ рд╕े рдЙрдЪ्рдЪ рд╡ेрдЧ рдЕрд╕ंрднрд╡ рд╣ैं рдФрд░ рд╕рдордп рдХे рд╡ेрдЧ рдХो рдк्рд░рдХाрд╢рд╡ेрдЧ рд╕े рдХрдо рдЖंрдХрдиे рдкрд░ рджूрд╕рд░ी рд╕рдорд╕्рдпाрдПं рдЦреЬी рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ैं, рдЖрдЗंрд╕्рдЯाрдЗрди рдиे рд╕рдордп рдХे рд╡ेрдЧ рдХो рдк्рд░рдХाрд╢рд╡ेрдЧ рдХे рдмрд░ाрдмрд░ рдоाрдиा। (Einstein equated the velocity of time with the speed of light.) 

 рдХुрд▓ рдоिрд▓ाрдХрд░ рд╕рдордп рдПрдХ рдкрд╣ेрд▓ी рдХे рд░ूрдк рдоें рд╣рдоाрд░े рд╕ाрдордиे рдЖрддा рд╣ै।  рд╕ुрд▓рдЭाрдиे рдХे рд▓िрдП рдпрджि рд╣рдо рдкीрдЫे рдХी рдУрд░ рд▓ौрдЯрддे рд╣ैं рддो рдЙрд╕рдХी рдкैрда рд╕ुрджूрд░ рдЕрддीрдд рдоें рджिрдЦाрдИ рдкреЬрддी рд╣ै।  рдпрджि рднрд╡िрд╖्рдп рдХी рдУрд░ рдЭांрдХрддे рд╣ैं рддो рд╡рд╣ рд╣рдо рд╕рдмрд╕े рдХрд╣ीं рдЖрдЧे рдЪрд▓ рд░рд╣ा рдоुрд╕ाрдлिрд░ рдЬाрди рдкреЬрддा рд╣ै। рдХांрдЯ рдЗрд╕ рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рдкрд░ рдкрд╣ुँрдЪрддे рд╣ैं рдХि - " рджिрдЦाрдИ рджेрдиे рд╡ाрд▓ी рдмाрд╣рд░ी рджुрдиिрдпा рдоाрдирд╕िрдХ рд╕्рдеाрди рдФрд░ рд╕рдордп рдХे рдЕрдоूрд░्рдд рд░ूрдк рдоें рд╡िрд▓ीрди рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рдорди рдХे рдЙрдкрдХрд░рдг рджेрд╢ рдФрд░ рдХाрд▓ рдХा рдЕрддिрдХ्рд░рдордг рдХрд░рдиे рдкрд░ рдордиोрдоोрдХ्рд╖ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ैं। " рдХांрдЯ рдХो рдиैрддिрдХрддा рдоाрдирд╡ рдХी рдЖрдд्рдоा рдоें рджिрдЦрддी рд╣ै рди рдХी рдХिрд╕ी рд╡рд╕्рддु рд╡िрд╢ेрд╖ рдоें। рдХेрд╡рд▓ рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЬрдЧрдд рд╣ी рд╕рдд्рдп рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рдкрд░े рддрдеा рдЗрд╕рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рдФрд░ рдХुрдЫ рдирд╣ीं рд╣ै। рджेрд╢ рдФрд░ рдХाрд▓ рд╡े рдЪрд╢्рдоे рд╣ैं рдЬिрдирдХो рд▓рдЧाрдХрд░ рд╣ी рд╣рдо рд╡рд╕्рддुрдУं рдпा рдШрдЯрдиाрдУं рдХो рджेрдЦ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рд╣рдоाрд░े рд╡्рдпाрд╡рд╣ाрд░िрдХ рдЬрдЧрдд рдХा рджिрдХ рдХाрд▓ рд╕े рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд╣ोрдиा рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рд╣ै। рдкрд░ंрддु рдкрд░рдоाрд░्рде рддрдХ рджेрд╢ рдФрд░ рдХाрд▓ рдХी рдЧрддि рдирд╣ीं рд╣ै। рджेрд╢ (рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖) рдФрд░ рд╕рдордп (рдХाрд▓) рд╕े рдкрд░े рдЙрд╕ рдиिрдд्рдп-рдХाрд▓ी рдХी рдЦोрдЬ рдордиोрдоोрдХ्рд╖ рдХा рдоाрд░्рдЧ рд╣ै।

>>>рднाрд░рддीрдп рджрд░्рд╢рдиों рдоें рдХाрд▓ (рд╕рдордп) рдХी рдЕрд╡рдзाрд░рдгा/ [рд╕ाрднाрд░ https://omprakashkashyap.wordpress.com/]

 рдШрдЯрдиाрдУं рдХी рд╕рдЯीрдХ рдкрд░рдЦ, рдЖрд╡ृрдд्рддि, рдЕंрддрд░ाрд▓ рдЖрджि рдХी рдЬांрдЪ рдХे рд▓िрдП рд╕рдордп рдХे рдШंрдЯा, рдоिрдирдЯ, рд╕ैрдХंрдб, рдкрд▓, рдЕрдиुрдкрд▓, рд╡рд░्рд╖, рд╕ंрд╡рдд्рд╕рд░ рдЬैрд╕े рдоाрдд्рд░рдХ рдЧреЭे рдЧрдП। рдиाрд╕рджीрдп рд╕ूрдХ्рдд рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдЬрд▓ рд╕े рдоाрдиी рдЧрдИ рд╣ै. рд╡рд╣ी рдЖрджिрдорд╣ाрднूрдд рд╣ै।  рдЗрд╕ рдоाрди्рдпрддा рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╕ृрд╖्рдЯि рдиिрд░्рдоाрдг рдоें рд╕рд╣ाрдпрдХ рдмрдиे рдкंрдЪрдорд╣ाрднूрддों—рдЕрдЧ्рдиि, рдЬрд▓, рд╡ाрдпु, рдкृрде्рд╡ी, рдЖрдХाрд╢ рдоें рдЬрд▓ рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдЖрдпा।  рдЙрд╕ी рд╕े рдмाрдХी рддрдд्рд╡ों рдХा рд╡िрдХाрд╕ рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдпрд╣ рд╕ीрдзे–рд╕ीрдзे рдЕрдиुрднрд╡ рд╕े рдЬрди्рдоा рджрд░्рд╢рди рдеा।  рдЬрд▓ рд╕े рдк्рд░рдХृрддि рд╣рд░िрдпाрддी рд╣ै।  рдЬीрд╡рди рд╕ंрднрд╡ рд╣ो рдкाрддा рд╣ै।  рд╡рд╣ рдк्рд░ाрдгрддрдд्рд╡ рдХी рдкрд╣рд▓ी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ै।  рдЛрдЧ्рд╡ेрдж рдоें рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рд╕рдд्рддाрдУं рдХे рдк्рд░рддि рд╢्рд░рдж्рдзाрднाрд╡ рд╕े рд╡िрдХрд╕िрдд рдмрд╣ुрджेрд╡рд╡ाрдж рд╣ै।  рдиाрд╕рджीрдп рд╕ूрдХ्рдд рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЖрд░ंрдн рдоें рди рджिрди рдеा рди рд░ाрдд।  рдЗрд╕рд▓िрдП рд╕рдордп рдХा рдмोрдз рдХрд░ाрдиे рд╡ाрд▓े рднूрдд–рднрд╡िрд╖्рдп рдЖрджि рдХा рднी рд▓ोрдк рдеा।  рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдорд╣ा-рд╕ाрдо्рдп  (рд╢ूрди्рдп) рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╕े,  рджिрди–рд░ाрдд рд╕े рднрд░рдкूрд░ рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдоें рдЖрдиे рдХे рдмीрдЪ рдЬो рд▓ाрдЦों, рдХрд░ोреЬों рд╡рд░्рд╖ рдмीрддे, рдЙрдирд╕े рд╕рдордп (рдХाрд▓) рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рд╕्рд╡рддः рд╕िрдж्рдз рд╣ै।  рдХрд╣ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдХि рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдоें рдкंрдЪ–рддрдд्рд╡ों рдХे рд╕рд╣рдпोрдЧ рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рд╕рдордп рдХा рднी рдпोрдЧрджाрди рд░рд╣ा। 

>>>рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ (space -рджेрд╢) рд╡рд╣ рдд्рд░ि- рдЖрдпाрдоी рдЖрднाрд╕ी рд╕ंрд░рдЪрдиा рд╣ै рдЬो рд╡िрднिрди्рди рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдЫोрдЯे–рдмреЬे рдкिंрдбों, рдХрдгों рдХो рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рд╕рдоाрд╣िрдд рд░рдЦрддा рд╣ै।   рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рд╕рдордп рдорд╣рдЬ рдПрдХ -рдЖрдпाрдоी рд╕рд░ंрдЪрдиा рд╣ै।  рдЙрд╕рдХा рдЧुрдг рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдоें рдкрд▓–рдЫिрди рдШрдЯрдиे рд╡ाрд▓ी рдХोрдЯिрдХ рдШрдЯрдиाрдУं рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ी рдмрди рд╕рдХे।  рд╡рд╣ рджो рдпा рдЙрд╕рд╕े рдЕрдзिрдХ рдШрдЯрдиाрдУं рдХे рдХ्рд░рдоाрдиुрдХ्рд░рдо, рдмाрд░ंрдмाрд░рддा, рдЕंрддрд░ाрд▓ рддрдеा рдЙрдирдХे рдЖрдкрд╕ी рд╕ंрдмंрдзों рдХा рдмोрдз рдХрд░ाрддा рд╣ै।  рдпрд╣ рднी рдХрд╣ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдХि рдШрдЯрдиाрдУं рдХा рд╡ेрдЧ, рдоाрдирд╡–рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдж्рд╡ाрд░ा рдЙрди рдШрдЯрдиाрдУं рдХो рд╕рд╣ेрдЬрдиे рдХा рдХ्рд░рдо рддрдеा рдЙрдирдХा рдЕंрддрд░ाрд▓ рд╕рдордпрдмोрдз рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░рддे рд╣ैं।  рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдоें (In practice) рд╕рдордп рдЖрднाрд╕ी рдордЧрд░ рд╕ाрдкेрдХ्рд╖ ( virtual but relative entity.)рд╕рдд्рддा рд╣ै। 

>>>Absoluteness of time.рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рд╕рдордп рдХी рдиिрд░рдкेрдХ्рд╖рддा (absoluteness of time) рдХे рд╕рдорд░्рдерди рдоें рднी рдЕрдиेрдХाрдиेрдХ рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдоें рдоौрдЬूрдж рд╣ैं।  рдпрд╣ рдоाрдиा рдЬाрддा рд░рд╣ा рдХि рд╕рдордп рдмाрд╣्рдпः рдк्рд░рднाрд╡ों, рджृрд╢्рдп–рдЕрджृрд╢्рдп рдШрдЯрдиाрдУं рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ै।  рд╡рд╣ рдШрдЯрдиाрдУं рдкрд░ рдиिрдпंрдд्рд░рдг рд░рдЦрддा рд╣ै, рдордЧрд░ рд╕्рд╡рдпं рдХिрд╕ी рд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдирд╣ीं рд╣ोрддा।  рдЗрд╕рд▓िрдП рдЙрд╕рдХी рдЧрддि рд╕рджैрд╡ рдПрдХрд╕рдоाрди рдмрдиी рд░рд╣рддी рд╣ै।  рдпрд╣ рдзाрд░рдгा рднी рдмрдиी рд░рд╣ी рдХि рдЪрд░ाрдЪрд░ рдЬрдЧрдд рдоें рдЬो рдХुрдЫ рдмрдирддा–рдоिрдЯрддा рд╣ै, рд╕рдордп рдЙрд╕рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ी рд╣ै।  рдХाрд▓ рдирд╣ीं рдоिрдЯрддा, рд╣рдо рд╣ी рдмрдирддे–рдоिрдЯрддे рд╣ैं—рдХाрд▓ो рди рдпाрддो рд╡рдпрдоेрд╡ рдпाрддाः рддृрд╖्рдгा рди рдЬीрд░्рдгा рд╡рдпрдоेрд╡ рдЬीрд░्рдгाः ।।рен।।(рдЕрд░्рде -  рдХाрд▓ (рд╕рдордп) рдХрд╣ीं рдирд╣ीं рдЧрдпा рдмрд▓्рдХि рд╣рдо рд╕्рд╡рдпं рдЪрд▓े рдЧрдП । рдЗрд╕ рд╕рднी рдХे рдмाрдж (38 рд╡рд░्рд╖ों рдХी рд╕ाрдзрдиा рдХे рдмाрдж рднी) рднी рдоेрд░ी рдХुрдЫ рдкाрдиे рдХी рддृрд╖्рдгा рдирд╣ीं рдЧрдпी (рдкुрд░ाрдиी рдирд╣ीं рд╣ुрдИ) рдмрд▓्рдХि рд╣рдо рд╕्рд╡рдпं рдЬीрд░्рдг рд╣ो рдЧрдП ।। ) рдХрд╣рдХрд░ рд╕рдордп рдХी рдкрд░рдорд╕рдд्рддा рдХो рд╕्рд╡ीрдХृрддि рджी рдЧрдИ।  рдЙрд╕े рдЕрдЬेрдп (invincible)  рдоाрдиा рдЧрдпा।  

      рд▓ेрдХिрди рдПрдХेрд╢्рд╡рд░рд╡ाрджी (рдЕрдж्рд╡ैрдд) рдЪिंрддрди рдоें 'рдИрд╢्рд╡рд░' рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд 'рд╕рдордп' (рдХाрд▓?)  рдпा рдЙрд╕ рдЬैрд╕ी рд╢ाрд╢्рд╡рдд рд╕рдд्рддा рдХी рдкрд░िрдХрд▓्рдкрдиा (concept of time), рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪрддा рдкрд░ рдк्рд░рд╢्рдирдЪिрд╣्рди рд▓рдЧाрддी рдеी।рдЕрддрдПрд╡ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪрддा рдХो рджрд░्рд╢ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЧीрддा рдоें рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдХे рдоुрдЦ рд╕े рдХрд╣рд▓рд╡ाрдпा рдЧрдпा—'рдХाрд▓ोрд╜рд╕्рдоि.’ ‘рдоैं рд╣ी рд╕рдордп рд╣ूं। рдпрд╣ां рдХाрд▓  рд╡िрд░ाрдЯ рдм्рд░рд╣्рдоांрдбीрдп рд╡िрд╕्рддाрд░ рдХा рдж्рдпोрддрдХ рд╣ै। (-'I am the time'.’ Here time is the symbol of vast cosmic expansion.) рд╡рд╣ рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг =рдХाрд▓ी рдХे рдоुрдЦ рд╕े рдЙрдЪ्рдЪाрд░िрдд рд╣ुрдЖ рд╣ै, рдЗрд╕рд▓िрдП рд╡рд╣ 'рд╡िрд░ाрдЯ рд╢рдХ्рддि' рдХा рднी рдмोрдз рджेрддा рд╣ै।  рд╕рдордп рдХे рд╕ाрде рдмीрддрдиा, рдЧुрдЬрд░рдиे, рдШрдЯिрдд рд╣ोрдиे рдЬैрд╕ी рдк्рд░рддीрддिрдпां рд╕рд╣рдЬрд░ूрдк рд╕े рдЬुреЬी рд╣ुрдИ рд╣ैं।  рдЙрд╕े рдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓ рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै।  рдордЧрд░ рдкрд░рдорд╕рдд्рддा рдХी рдорд╣рдд्рддा рдХो рд░ेрдЦांрдХिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдпрдд्рд░–рддрдд्рд░ рдЙрд╕рдХो рдХाрд▓ाрддीрдд рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै।  рд╕ृрд╖्рдЯि рдиिрд░्рдоाрдг рдоें рд╕рдордп рдХे рдпोрдЧрджाрди рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдк्рд░ाрдЪीрди рдЖрдЪाрд░्рдпों рдиे рд▓िрдЦा—‘рдЬрд▓ рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╕े рдЙрди्рдирдд рд╣ोрдХрд░ рдЗрд╕ рдЬрдЧрдд рдХा рд╡िрдХाрд╕ рд╕рдордп, рд╕ंрд╡рдд्рд╕рд░ рдЕрдерд╡ा рд╡рд░्рд╖, рдЗрдЪ्рдЫा рдпा рдХाрдо, рдПрд╡ं рдмुрдж्рдзिрд░ूрдкी рдкुрд░ुрд╖ рддрдеा рддрдк рдХी рд╢рдХ्рддिрдпों рд╕े рд╣ुрдЖ рдеा.’ (рднा. рдж. рдкृрд╖्рда 83). рдЗрд╕рдоें рд╕рдордп рддрдеा ‘рд╕ंрд╡рдд्рд╕рд░ рдЕрдерд╡ा рд╡рд░्рд╖’ рдХो рдЕрд▓рдЧ–рдЕрд▓рдЧ рд▓िрдЦा рд╣ुрдЖ рд╣ै।  рдЬрдмрдХि рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдоें рд╕ंрд╡рдд्рд╕рд░ рдФрд░ рд╡рд░्рд╖ рд╕рдордп рдХे рд╣ी рдоाрдд्рд░рдХ рд╣ैं। 

рд╕рдордп рднूрдд, рд╡рд░्рддрдоाрди рддрдеा рднрд╡िрд╖्рдп рдХे рд░ूрдк рдоें рдкрд░िрд▓рдХ्рд╖िрдд рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी, рдХाрд▓ рдирджी–рд╕рдо рдиिрд░ंрддрд░ рдк्рд░рд╡ाрд╣рд╢ीрд▓ рдПрдХрд╡िрдоीрдп рд╕ंрд░рдЪрдиा рд╣ै।  рдШрдЯрдиाрдУं рдХे рд╕ाрде рдШрдЯрддे рдЬाрдиा рдЙрд╕рдХा рд╕्рд╡рднाрд╡ рд╣ै।  рд╡рд╣ рди рдХेрд╡рд▓ рдШрдЯрдиाрдУं рдХे рдХ्рд░рдоाрдиुрдХ्рд░рдо рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ी рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдЙрдирдХा рд╣िрд╕ाрдм рднी рд░рдЦрддा рд╣ै।  рдордЧрд░ рд╣ै рдЖрджि–рдЕंрдд рд╕े рдкрд░े рдЙрдирдХी рди рд╢ुрд░ुрдЖрдд рд╣ै рди рд╣ी рдЕंрдд। рд╕्рд╡рдпं рдХो рдХेрд╡рд▓ рд╢рд░ीрд░ рдоाрдирдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЖрдЧे рдЪрд▓рдХрд░ рдоृрдд्рдпु рдХे рднрдп рд╕े рдЬीрд╡рди рдоें рд╕्рд╡ाрд░्рде рдХो рдпрдеाрд╢ीрдШ्рд░ рдкूрд░ा рдХрд░рдиे рдХी рд╕्рдкрд░्рдзा рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╡िрднाрдЬрдирдХाрд░ी рд╕्рдеिрддिрдпां рдмреЭीं।  рд╕рдордп (рдХाрд▓) рдХे рдк्рд░рддि рдбрд░, рдЕрд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдПрд╡ं рд╕्рдеूрд▓ рдЪिंрддрди рдХा рджुрд╖्рдк्рд░рднाрд╡ рдпрд╣ рд╣ुрдЖ рдХि рдХाрд▓ рдХो рд▓ेрдХрд░ рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рдЪिंрддрди рд▓рдЧрднрдЧ рдард╣рд░–рд╕ा рдЧрдпा। 

>>> When did time originate? рд╕рд╡ाрд▓ рд╣ै рдХि рд╕рдордп рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдХрдм рд╣ुрдИ? рдХ्рдпा рд╕рдордпрдмोрдз рдХे рд╕ाрде? рдЕрдерд╡ा рдЙрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े? рдЗрд╕ рдоाрдорд▓े рдоें рд╡ैрджिрдХ рдЛрд╖ि рдФрд░ рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рджोрдиों рдПрдХрдордд рдеे рдХि рд╕рдордп рдХा рдЬрди्рдо - 'BIG BANG' ? реР рдХा рд╕्рдлोрдЯ ? рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдЬрди्рдо рдХे рд╕ाрде рд╣ुрдЖ।  рдЙрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╕рдордп рдХी рдХोрдИ рд╕рдд्рддा рдирд╣ीं рдеी। рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдЗрд╕рдХी рд╡्рдпाрдЦ्рдпा рддाрд░्рдХिрдХ рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं, рдЬрдмрдХि рд╕рдд्рдпрдж्рд░рд╖्рдЯा рдЛрд╖िрдпों (рд╡ैрджिрдХ рдЖрдЪाрд░्рдпों) рдХा рдж्рд░рд╖्рдЯिрдХोрдг рдЕрдз्рдпाрдд्рдо–рдк्рд░ेрд░िрдд рдеा।  рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ीрдп рдорд╣ाрд╡िрд╕्рдлोрдЯ (Cosmic Big Bang) рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ृрд╖्рдЯि–рд░рдЪрдиा рдХा рд╕िрдж्рдзांрдд рдоें рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓े рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдоाрдирддे рд╣ैं рдХि рдЙрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдЕрддिрдЙрдЪ्рдЪ рд╕ंрдХोрдЪрди (very high compression)  рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдеा।  рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХी рджृрд╖्рдЯि рдоें рдм्рд░рд╣्рдоांрдб (Space рджेрд╢) рдФрд░ рд╕рдордп (рдХाрд▓- Time)  рджोрдиों рдПрдХ рд╣ी рдШрдЯрдиा рдХा рдЙрдд्рд╕ рд╣ैं, рдЬिрд╕े рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдорд╣ाрд╡िрд╕्рдлोрдЯ -'BIG BANG' рдХा рдиाрдо рджेрддे рд╣ैं। рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХे рдЬрди्рдо рдХी рдШрдЯрдиा рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╕рдордп рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдХो рдирдХाрд░рдиा рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХों рдХी рдордЬрдмूрд░ी рдеी। рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХों рдХे  рдкाрд╕  рдРрд╕ा рдХोрдИ рдХाрд░рдг рдирд╣ीं рдеा рдЬिрд╕рд╕े рд╕рдордп рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдк्рд░рдоाрдгिрдд рд╣ो рд╕рдХे। рд╕рдордп рдХे рдмाрд░े рдоें рдПрдХ рдорд╣рдд्рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдж्рд░рд╖्рдЯिрдХोрдг рдЖрдЗंрд╕्рдЯाрдЗрди рдХे рд╢ोрдз рдоें рдоिрд▓рддा рд╣ै। рд╕ाрдкेрдХ्рд╖िрдХрддा рдХे рд╕िрдж्рдзांрдд рдХी рдЦोрдЬ рдХे рдмाрдж рдШрдЯрдиा рд╡िрд╢ेрд╖ рдХे рд╕ंрджрд░्рдн рдоें рджिрдХ् рдФрд░ рдХाрд▓ рдХो рдЕрдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓ рдПрд╡ं рдиिрд░рдкेрдХ्рд╖ рдоाрдирдиा рд╕ंрднрд╡ рдирд╣ीं рд░рд╣ рдЧрдпा рдеा। рд╕рдордп рдХे рдмाрд░े рдоें рдПрдХ рдорд╣рдд्рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдж्рд░рд╖्рдЯिрдХोрдг рдЖрдЗंрд╕्рдЯाрдЗрди рдХे рд╢ोрдз рдоें рдоिрд▓рддा рд╣ै। рд╕ाрдкेрдХ्рд╖िрдХрддा рдХे рд╕िрдж्рдзांрдд (Theory of Relativity-E=Mc2) рдХी рдЦोрдЬ рдХे рдмाрдж рдШрдЯрдиा рд╡िрд╢ेрд╖ рдХे рд╕ंрджрд░्рдн рдоें рджिрдХ् рдФрд░ рдХाрд▓ рдХो рдЕрдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓ рдПрд╡ं рдиिрд░рдкेрдХ्рд╖ рдоाрдирдиा рд╕ंрднрд╡ рдирд╣ीं рд░рд╣ рдЧрдпा рдеा। рдХ्рдпोंрдХि рджेрд╢ рдФрд░ рдХाрд▓ (Time and Space) рднी рдЕрдм рдк्рд░рднाрд╡рд╢ाрд▓ी рдоाрдд्рд░ाрдПं рдмрди рдЧрдИ рдеीं, рдЬिрдирдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рдкрджाрд░्рде рдФрд░ рдКрд░्рдЬा (Matter and Energyрдкрд░ рдиिрд░्рднрд░ рдеा। рд╕ाрдкेрдХ्рд╖िрдХрддा рдХा рд╕िрдж्рдзांрдд (Theory of Relativity) рдорд╣ाрд╡िрд╕्рдлोрдЯ рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╕рдордп рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдХो рдирдХाрд░рддा рд╣ै।  рдЙрд╕рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рджेрд╢ рдФрд░ рдХाрд▓ рдХी рдкрд░िрдХрд▓्рдкрдиा рдХेрд╡рд▓ рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХे рднीрддрд░ рд░рд╣рдХрд░ рд╕ंрднрд╡ рд╣ै।  рдпрд╣ рдоाрди рд▓िрдпा рдЧрдпा рдХि рджिрдХ्, рдХाрд▓ рдХी рд╡्рдпाрдЦ्рдпा рдХेрд╡рд▓ рдм्рд░рд╣्рдоांрдбीрдп рд╕ीрдоाрдУं рдоें рд╕ंрднрд╡ рд╣ै।  рддрджрдиुрд╕ाрд░ рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХे рдЬрди्рдо рд╕े рдкрд╣рд▓े рджिрдХ्, рдХाрд▓ рдХी рдкрд░िрдХрд▓्рдкрдиा рдХрд░рдиा рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдмेрдоाрдиी рд╣ो рдЧрдпा। рдпрд╣ рдиिрд░ीрд╢्рд╡рд░рд╡ाрджी рдкрд░िрдХрд▓्рдкрдиा (Godless hypothesis) рдеी, рдЬिрд╕рдХे рд╕рдорд░्рдердХ рдЬैрди рдФрд░ рдмौрдж्рдз рджрд░्рд╢рди рдеे. 

 рд▓ेрдХिрди рд╡ैрджिрдХ рдЛрд╖िрдпों -рдордиीрд╖िрдпों рдХा рдж्рд░рд╖्рдЯिрдХोрдг рд╕рд░्рд╡рдеा рднिрди्рди рдеा। рдЛрдЧ्рд╡ेрдж рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा,  ‘рд╡рд╣ (рдм्рд░рд╣्рдо)  рдХाрд▓ рдХी, рджेрд╢ рдХी, рдЖрдпु, рдоृрдд्рдпु рдФрд░ рдЕрдорд░рддा (Time, Space and Causation ) рдЖрджि рд╕рдмрдХी рдкрд╣ुंрдЪ рдХे рдмाрд╣рд░ рдФрд░ рдЙрдирд╕े рдкрд░े рд╣ै ! рд╣рдо рдЗрд╕рдХी рдаीрдХ–рдаीрдХ рд╡्рдпाрдЦ्рдпा рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддे, рд╕िрд╡ाрдп рдЗрд╕рдХे рдХि рдпрд╣ рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рд░рдЦрддी рд╣ै.’(рдн. рдж. рдкृрд╖्рда – 81).рдиाрд╕рджीрдп рд╕ूрдХ्рдд рдоें рдЙрдж्рдЧाрддा рдЛрд╖ि рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдХी рдХрд▓्рдкрдиा рд╢ूрди्рдп рд╕े рдХрд░рддा рд╣ै— "рдиाрд╕рджाрд╕ीрди्рдиो рд╕рджाрд╕ीрдд्рддрджाрдиीं рдиाрд╕ीрдж्рд░рдЬो рдиो рд╡्рдпोрдоा рдкрд░ो рдпрдд्, рдХिрдоाрд╡рд░ीрд╡ः рдХुрд╣ рдХрд╕्рдп рд╢рд░्рдорди्рдирдо्рднः рдХिрдоाрд╕ीрди्рджрд╣рдиं рдЧрднीрд░рдо्. " —‘рдЙрд╕ рд╕рдордп рди рддो рд╕рдд рдеा, рди рд╣ी рдЕрд╕рдд्।  рди рдЖрдХाрд╢ рд╡िрдж्рдпрдоाрди рдеा, рди рд╣ी рдЙрд╕рдХे рдКрдкрд░ рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖।  рддрдм рдХिрд╕рдиे рдЙрд╕े рдЖрд╡ृрдд рдХрд░ рд░рдЦा рдеा।  рд╡рд╣ рдХрд╣ां рдеा? рдХिрд╕рдХे рдЖрд╢्рд░рдп рдоें рд░рдЦрддा рдеा? рдХ्рдпा рд╡рд╣ рдЖрджिрдХाрд▓ीрди рдЧрд╣рди–рдЧंрднीрд░ рдЬрд▓ рдеा? рдЬिрд╕рдоें рд╕рдоाрд╣िрдд рдеा рд╕рдмрдХुрдЫ। рд╕ृрд╖्рдЯि рд╕े рдкрд╣рд▓े рдоृрдд्рдпु рдХा рдЕрднाрд╡ рдеा।  рдЗрд╕ рдХाрд░рдг рдЕрдорд░рддाрдмोрдз рдЕрдЬрди्рдоा рд╣ी рдеा"рдЕрдорд░рддाрдмोрдз" рдЕрдЬрди्рдоा рдеा ? рдЬिрд╕рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рджिрди рдФрд░ рд░ाрдд рдХा рд╣ोрдиा рдиिрд╢्рдЪिрдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХे।  рдХेрд╡рд▓ рдФрд░ рдХेрд╡рд▓ рдм्рд░рд╣्рдо рдеा, рдмिрдиा рд╢्рд╡ांрд╕–рдк्рд░рд╢्рд╡ांрд╕ рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХे рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓ा।  рдмाрдХी рдеा рдЕंрдзрдХाрд░, рдШोрд░ рдЕंрдзрдХाрд░….рддрдм рдлिрд░ рдХौрди рдЬाрдирддा рд╣ै рдХि рд╕ृрд╖्рдЯि рдХрд╣ां рд╕े рд╣ुрдИ? рдЬिрд╕рд╕े рдЗрд╕ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдк्рд░ाрджुрд░्рднाрд╡ рд╣ुрдЖ, рдЙрд╕рдиे рдЗрд╕ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХो рдмрдиाрдпा рдпा рдирд╣ीं рдмрдиाрдпा, рдКंрдЪे рд╕े рдКंрдЪे рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖рд▓ोрдХ рд▓ोрдХ рдоें, рдКंрдЪे рд╕े рдКंрдЪा рджेрдЦрдиे рд╡ाрд▓ा, рд╡рд╣ी рдпрдеाрд░्рдерд░ूрдк рдоें рдЬाрдирддा рд╣ै, рдЕрдерд╡ा рдХ्рдпा рд╡рд╣ рднी рдирд╣ीं рдЬाрдирддा?’(рднा. рдж. рдкृрд╖्рда 81). рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдЙрдд्рд╕ рдХो рдЬाрдирдиे рдХे рдмрд╣ाрдиे рдЕрд╕рд▓ рдоें рдпрд╣ рдиिрд░ाрдХाрд░ рдм्рд░рд╣्рдо рдХी рдХрд▓्рдкрдиा рдеी। 

рдкрд░рдоाрдд्рдоा (рдпा рдоाँ рдХाрд▓ी ?) рд╕ृрд╖्рдЯि рдХी рдХाрд░рдХ рд╕рдд्рддा рд╣ै।  рдЗрд╕рд▓िрдП рд╡рд╣ рдЙрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╣ै।  рд╣िрд░рдг्рдпрдЧрд░्рдн рд╕ूрдХ्рдд рдоें рдЙрдж्рдЧाрддा рдоुрдиि рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рд╕े рдкрд╣рд▓े рдХी рд╕्рдеिрддि рдХी рдХрд▓्рдкрдиा рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд▓िрдЦрддा рд╣ै—" рд╣िрд░рдг्рдпрдЧрд░्рднः рд╕рдорд╡рд░्рддрддाрдЧ्рд░े рднूрддрд╕्рдп рдЬाрддः рдкрддिрд░ेрдХ рдЖрд╕ीрдд्. рд╕ рджाрдзाрд░ рдкृрдеिрд╡ीं рдж्рдпाрдоुрддेрдоां рдХрд╕्рдоै рджेрд╡ाрдп् рд╣рд╡िрд╖ा рд╡िрдзेрдо. " рд╡рд╣ рдеा /рдеी ?! рдкрд░ंрддु рдХ्рдпा рдеा? рдХिрд╕ рд░ूрдк рдоें рдеा/рдеी ? рдЗрд╕ рдмाрд░े рдоें рджाрд╡े рдХे рд╕ाрде рдХुрдЫ рднी рдирд╣ीं рдХрд╣ा рдЬा рд╕рдХрддा….рд╣рдо рдЙрд╕рдХी рдЕрдн्рдпрд░्рдердиा рдХрд░рддे рд╣ैं।  рд╢्рд╡ेрддाрд╢्рд╡рд░ोрдкрдиिрд╖рдж рдоें  рдкрд░рдорд╕рдд्рддा рдХी рд╕्рдеिрддि рдХी рдХрд▓्рдкрдиा рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдЙрдкрдиिрд╖рджрдХाрд░ рд▓िрдЦрддा рд╣ै—‘рд╡рд╣ां рдлिрд░ рди рджिрди рд░рд╣рддा рд╣ै, рди рд░ाрдд рд░рд╣рддी рд╣ै, рди рдХोрдИ рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рд░рд╣рддा рд╣ै, рдФрд░ рди рдХोрдИ рдЕрдирд╕्рддिрдд्рд╡ рд░рд╣рддा рд╣ै—рдХेрд╡рд▓ рдИрд╢्рд╡рд░ рд░рд╣рддा рд╣ै.’(рднा. рдж. 160). рдЗрд╕рдХा рднी рд╕ीрдзा рд╕ा рдЕрд░्рде рд╣ै рдХि рдИрд╢्рд╡рд░ (рдм्рд░рд╣्рдо) рдкрд░ рд╕рдордп рдХा рдХोрдИ рдЕрд╕рд░ рдирд╣ीं рдкреЬрддा।  рд╡рд╣ рдЙрд╕рдХी рдкрдХреЬ рд╕े рдмाрд╣рд░ рд╣ै। 

 рдЬैрди рдЧ्рд░рди्рде рдкंрдЪाрд╕्рддिрдХाрд░рд╕рдордпрд╕ाрд░ рдоें рд╕рдордп (рдХाрд▓) рдХो 'рдиिрдд्рдпрдХाрд▓' рдФрд░ 'рд╕ाрдкेрдХ्рд╖рдХाрд▓' рдоें рдмाँрдЯा рдЧрдпा рд╣ै।  рдиिрдд्рдп рдХाрд▓ рдиिрд░ाрдХाрд░ рдПрд╡ं рдЖрджि–рдЕंрдд рд╕े рд╕рд░्рд╡рдеा рдоुрдХ्рдд рд╣ै।  рдЬрдмрдХि рд╕ाрдкेрдХ्рд╖рдХाрд▓ рд╕рдордп рдХे рдк्рд░рддि рд╡्рдпाрд╡рд╣ाрд░िрдХ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг।  рдиिрдд्рдпрдХाрд▓ рдХा рди рдЖрджि рд╣ै рди рд╣ी рдЕंрдд।  рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рд╕ाрдкेрдХ्рд╖рдХाрд▓ рдХा рдЖрджि рднी рд╣ै рддрдеा рдЕंрдд рднी।  рд╕ुрд╡िрдзा рдХे рд▓िрдП рдЙрд╕рдХो рдШंрдЯे, рдоिрдирдЯ рдЖрджि рдоें рднी рд╡िрднाрдЬрди рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै,рдиिрдд्рдпрд░ूрдк рдХाрд▓ рдХो рд╣рдо ‘рдХाрд▓’ рдХे рдиाрдо рд╕े рдПрд╡ं рд╕ाрдкेрдХ्рд╖рдХाрд▓ рдХो ‘рд╕рдордп’ рдХे рдиाрдо рд╕े рдкुрдХाрд░рддे рд╣ैं। (рдкंрдЪाрд╕्рддिрдХाрдпрд╕рдордпрд╕ाрд░-107-108) рдоें рдХाрд▓ рдХो рдЪрдХ्рд░ рдЕрдерд╡ा рдкрд╣िрдпा рдпा рдШूрдордиे рд╡ाрд▓ा рдХрд╣ा рдЧрдпा  рд╣ै। рдЪूंрдХि рдХाрд▓ рдХी рдЧрддि рд╕े рд╕рдм рдкрджाрд░्рдеों рдХी рдЖрдХृрддि рдХा рд╡िрд▓рдпрди рд╕ंрднрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै, рдирдИ рдЖрдХृрддिрдпां рдЬрди्рдо рд▓े рдкाрддी рд╣ैं—рдЕрддрдПрд╡ рдХाрд▓ рдХो рд╕ंрд╣ाрд░рдХрд░्рддा рднी рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै।  рдмौрдж्рдз рдорддाрд╡рд▓ंрдмी рднी рд╕рдордп рдХो рдЕंрддрд╡िрд╣ीрди рдоाрдирддे рд╣ैं।  рдмौрдж्рдз рд╡िрдж्рд╡ाрди рдзрд░्рдордХीрд░्рддि рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рд╕рддрдд рдк्рд░рд╡ाрд╣ рд╣ै।  рдЗрд╕рдХा рди рдЖрджि рд╣ै рди рд╣ी рдЕंрдд. рдЗрд╕рд▓िрдП рд╕рдордп рдХा рднी рди рдЖрджि рд╣ै рди рдЕंрдд। 

рдЕрдкрдиे–рдЕрдкрдиे рдЖрдЧ्рд░рд╣ों рдХे рдлрд▓рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╡िрдЬ्рдЮाрди (рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ) рдФрд░ рд╡ेрдж (рдЛрд╖ि) рджोрдиों рд╣ी рд╕ृрд╖्рдЯि рдкूрд░्рд╡ рд╕рдордп рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдХो рдирдХाрд░рддे рд╣ैं। рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдоाрдирддा рд╣ै рдорд╣ाрд╡िрд╕्рдлोрдЯ рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╕рдордп рдХा рдХोрдИ рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдирд╣ीं рдеा।  рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХे рдЕрддिрдЙрдЪ्рдЪ рд╕ंрдХोрдЪрди рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें, рд░ाрдд–рджिрди рдХा рднी рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рд╣ी рдирд╣ीं рдеा।  рдорд╣ाрд╡िрд╕्рдлोрдЯ рдХे рд╕ाрде рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХा рдЬрди्рдо рд╣ुрдЖ рдФрд░ рдЕрдЧрд▓े рд╣ी рдХ्рд╖рдг рд╡рд╣ рддेрдЬी рд╕े рдлैрд▓рдиे рд▓рдЧा।  рд╕ेрдХंрдб рдХे рдмेрд╣рдж рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рд╣िрд╕्рд╕े рдХे рднीрддрд░ рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХा рдЖрдХाрд░ рджोрдЧुрдиा рд╣ो рдЧрдпा।  рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рддो рдпрд╣ рдФрд░ рднी рддीрд╡्рд░ рдЧрддि рд╕े рдлैрд▓рдиे рд▓рдЧा।  рдЖрдЧे рдЪрд▓рдХрд░ рдЖрдХाрд╢рдЧंрдЧाрдПं рдмрдиीं।  рд╕ौрд░рдоंрдбрд▓ рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдоें рдЖрдпा। рд▓ेрдХिрди рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рднी рдЗрддрдиा рддो рдоाрдирддे рд╣ी рд╣ैं рдХि рдорд╣ाрд╡िрд╕्рдлोрдЯ рд╕े рдкрд╣рд▓े рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдЙрдЪ्рдЪ рд╕ंрдХोрдЪрди рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдеा।  рднрд▓े рд╣ी рдЗрддрдиी рд╕рдШрдиाрд╡рд╕्рдеा рдоें рдХि рджिрди–рд░ाрдд рдЖрджि рдХा рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рд╣ी рд╕ंрднрд╡ рди рд╣ो।  рдкрд░ंрддु рдорд╣ाрд╡िрд╕्рдлोрдЯ рд╕े рдкрд╣рд▓े рднी рдХुрдЫ рдеा।  рднрд▓े рд╣ी рд╡рд╣ рдЙрдЪ्рдЪ рд╕ंрдкीрдбिрдд/рд╕ंрдХोрдЪрди рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें, рдмिंрджुрд░ूрдк (рдпा рдмीрдЬрд░ूрдк) рдоें рд╣ो। рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдпрд╣ рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рд╕िрд░ рдирд╣ीं рдЦрдкाрддे рдХि рдЙрдЪ्рдЪрддрдо рд╕ंрдкीрдбрди рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХрдм рд╕े рдеी? рдХ्рдпों рдеी? рдЗрд╕ рдмाрд░े рдоें рдЙрдирдХी рдкрд░िрдХрд▓्рдкрдиाрдПं рдоौрди рджिрдЦाрдИ рдкреЬрддी рд╣ैं।  

рд╡ैрджिрдХ рдЛрд╖ि  рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рд╕े рдкрд╣рд▓े рдкрд░рдоाрдд्рдоा (рдоाँ рдХाрд▓ी)  рдХी рд╕рдд्рддा рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░рддे рд╣ैं।  рдЙрдирдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╕рдордп (рдХाрд▓)  рдХी рдХोрдИ рдмाрд╣рд░ी рдк्рд░рддीрддि рдирд╣ीं рд╣ै।  рд╡рд╣ (рдХाрд▓)  рдкрд░рдоाрдд्рдоा (рдм्рд░рд╣्рдо=рд╢рдХ्рддि =рдХाрд▓ी) рдХा рд╣ी рдЧुрдг рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рднीрддрд░ рд╕рдоाрдпा рд╣ुрдЖ—‘рдпрд╣ рд╕рдм рднूрдд рдФрд░ рднрд╡िрд╖्рдпрдд् рдЬрдЧрдд् рдкुрд░ुрд╖ рд╣ी рд╣ै.’(10/90/2). рд╕ृрд╖्рдЯि рд╕े рдкрд╣рд▓े рдкрд░рдоाрдд्рдоा (рдм्рд░рд╣्рдо)  рдпрджि рдкрд░рдорд╢ांрдд - рд╕ाрдо्рдпाрд╡рд╕्рдеा рдоें  рдеा, рдЬैрд╕ा рдХि рдЕрдз्рдпाрдд्рдорд╡ाрджी рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं, рддो рдЙрд╕рдХे рдХрдеिрдд рдиिрд╖्рдХ्рд░िрдп рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╕े рд╕рдХ्рд░िрдп рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЖрдиे рддрдХ рдХुрдЫ рди рдХुрдЫ рдЕंрддрд░ाрд▓ рдЕрд╡рд╢्рдп рд░рд╣ा рд╣ोрдЧा।  рдпрджि рд╡рд╣ рдм्рд░рд╣्рдо рдиिрд░рдкेрдХ्рд╖ рдиिрд╖्рдХ्рд░िрдп рд╕рдд्рддा рдХे рд░ूрдк рдоें рдоौрдЬूрдж рдеा, рддो рднी рдЙрд╕рдХे рд╣ोрдиे рдХी рдХ्рд░िрдпा рдЕрдкрдиे рдЖрдк рдоें рд╕्рд╡рдпं рдПрдХ рдШрдЯрдиा рд╣ै। рдЖрд╢рдп рд╣ै рдХि рджोрдиों рдЕрд╡рд╕्рдеाрдУं рдоें рдЪाрд╣े рд╡рд╣ рдорд╣ाрд╡िрд╕्рдлोрдЯ рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рдХे рдЙрдЪ्рдЪ рд╕ंрдкीрдбрди рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╣ो рдЕрдерд╡ा рд╕ृрд╖्рдЯि рдХी рдк्рд░рдоुрдЦ рдХाрд░рдХ рд╢рдХ्рддि рдкрд░рдоाрдд्рдоा (рдоाँ рдХाрд▓ी ) рдХे рд░ूрдк рдоें—рд╡्рдпाрд╡рд╣ाрд░िрдХ рд╕рдордп рдХी рдоौрдЬूрджрдЧी рд╕े рдЗрди्рдХाрд░ рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा।  рдХ्рдпोंрдХि рдРрд╕ी рдЕрдиेрдХाрдиेрдХ рд╡рд╕्рддुрдПं рд╣ैं рдЬिрдирдХे рд╣ोрдиे рдХी рдХ्рд░िрдпा рд╕े рд╣рдоाрд░ा рд╕ीрдзा рдкрд░िрдЪрдп рдирд╣ीं рд╣ै।  рдЗрд╕рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рд╣рдо рдЙрдирдХे рд╣ोрдиे рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЬैрд╕े рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖। 

==========




 





рдХोрдИ рдЯिрдк्рдкрдгी рдирд╣ीं: