рдоंрдЧрд▓рд╡ाрд░, 30 рдордИ 2023

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж~119 [ ( 9 рдЕрдЧрд╕्рдд 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] ЁЯФ▒ЁЯЩП

 *рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж- резрезреп.*

*рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЕрдиुрднрд╡*

(рез)

[ ( 9 рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдж्рд╡िрдЬ рддрдеा рдж्рд╡िрдЬ рдХे рдкिрддाрдЬी । рдоाрддृрдЛрдг рддрдеा рдкिрддृрдЛрдгЁЯФ▒ЁЯЩП

[ржж্ржмিржЬ, ржж্ржмিржЬেрж░ ржкিрждা ржУ ржаাржХুрж░ рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржоাрждৃржЛржг ржУ ржкিрждৃржЛржг ]

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдорди्рджिрд░ рдоें рдЕрдкрдиे рдЙрд╕ी рдХрдорд░े рдоें рд░ाрдЦाрд▓, рдоाрд╕्рдЯрд░ рдЖрджि рднрдХ्рддों рдХे рд╕ाрде рдмैрдаे рд╣ुрдП рд╣ैं । рджिрди рдХे рей-рек рдмрдЬे рдХा рд╕рдордп рд╣ोрдЧा ।

SRI RAMAKRISHNA was sitting in his room at Dakshineswar. Rakhal, M., Dwija and his father, and other devotees were present. It was about four o'clock in the afternoon.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржжржХ্рж╖িржгেрж╢্ржмрж░-ржоржи্ржжিрж░ে рж╕েржЗ ржкূрж░্ржмржкрж░িржЪিржд ржШрж░ে рж░াржЦাрж▓, ржоাрж╕্ржЯাрж░ ржк্рж░ржнৃрждি ржнржХ্рждрж╕ржЩ্ржЧে ржмрж╕িрзЯা ржЖржЫেржи। ржмেрж▓া рждিржиржЯা-ржЪাрж░িржЯা। ржжрж╢-ржмাрж░ো ржжিржи рж╣ржЗрж▓, рзирзорж╢ে ржЬুрж▓াржЗ ржоржЩ্ржЧрж▓ржмাрж░, рждিржиি ржХрж▓িржХাрждাрзЯ рж╢্рж░ীржпুржХ্ржд ржиржи্ржжрж▓াрж▓ ржмрж╕ুрж░ ржмাржЯীрждে ржаাржХুрж░ржжেрж░ ржЫржмি ржжেржЦিрждে ржЖрж╕িрзЯা ржмрж▓рж░াржо ржк্рж░ржнৃрждি ржЕржи্ржпাржиা ржнржХ্рждржжেрж░ ржмাрзЬি рж╢ুржнাржЧржоржи ржХрж░িрзЯাржЫিрж▓েржи।

[ ( 9 рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯЩПрдк्рд░рднु рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЕрдкрдиे рдЕрдиुрдпाрдпिрдпों рдХो "рдЬ्рдЮाрдиि рднрдХ्рдд" рдХे рд░ूрдк рдоें рджेрдЦрдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैंЁЯЩП  

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдЧрд▓े рдХी рдмीрдоाрд░ी рдХी рдЬрдб़ рдЬрдордиे рд▓рдЧी рд╣ै । рддрдеाрдкि рджिрди рднрд░ рд╡े рднрдХ्рддों рдХी рдоंрдЧрд▓рдХाрдордиा рдХрд░рддे рд░рд╣рддे рд╣ैं । рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рд╡े рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдмрдж्рдз рди рд╣ो, рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рдЙрдирдоें рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рднрдХ्рддि рд╣ों - рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ो, рдЗрд╕ी рдХी рдЪिрди्рддा рдХिрдпा рдХрд░рддे рд╣ैं । 

Sri Ramakrishna was not well. It was the beginning of the illness subsequently diagnosed as the fatal cancer. But this did not disturb the serenity of his mind. Day and night he had only one thought, and that was the spiritual welfare of his disciples. He was guiding them toward the attainment of God. 

He encouraged them constantly to cultivate knowledge and devotion and warned them of the snares of "woman and gold". He was completely indifferent to his own illness and devoted himself whole-heartedly to the fulfilment of his earthly mission.

ржаাржХুрж░েрж░ ржЧрж▓াрж░ ржЕрж╕ুржЦেрж░ рж╕ূржд্рж░ржкাржд рж╣ржЗрзЯাржЫে। рждржеাржкি рж╕ржорж╕্ржд ржжিржи ржХেржмрж▓ ржнржХ্рждржжেрж░ ржоржЩ্ржЧрж▓ржЪিржи্рждা ржХрж░িрждেржЫেржи — ржХিрж╕ে рждাрж╣াрж░া рж╕ংрж╕াрж░ে ржмржж্ржз ржиা рж╣рзЯ, — ржХিрж╕ে рждাрж╣াржжেрж░ ржЬ্ржЮাржи-ржнржХ্рждিрж▓াржн рж╣рзЯ; — ржИрж╢্ржмрж░рж▓াржн рж╣рзЯ।

рд╢्рд░ीрдпुрдд рд░ाрдЦाрд▓ рд╡ृрди्рджाрд╡рди рд╕े рдЖрдХрд░ рдХुрдЫ рджिрди рдШрд░ рдкрд░ рдеे । рдЖрдЬрдХрд▓ рд╡े рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдкाрд╕ рд░рд╣рддे рд╣ैं । рд▓ाрдЯू, рд╣рд░ीрд╢ рдФрд░ рд░ाрдорд▓ाрд▓ рднी рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдкाрд╕ рд░рд╣рддे рд╣ैं ।

After returning from Vrindavan Rakhal had spent a few days at home. Now he was staying with the Master. Latu, Harish, and Ramlal were also staying at the temple garden.

рж╢্рж░ীржпুржХ্ржд рж░াржЦাрж▓ ржмৃржи্ржжাржмржи рж╣ржЗрждে ржЖрж╕িрзЯা ржХিржЫুржжিржи ржмাрзЬিрждে ржЫিрж▓েржи। ржЖржЬржХাрж▓ рждিржиি, рж▓াржЯু, рж╣рж░িрж╢ ржУ рж░াржорж▓াрж▓ ржаাржХুрж░েрж░ ржХাржЫে ржЖржЫেржи।

рд╢्рд░ीрдоाрддाрдЬी (рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рдзрд░्рдордкрдд्рдиी) рднी рдХрдИ рдорд╣ीрдиे рд╣ुрдП рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рд╕ेрд╡ा рдХे рд▓िрдП рджेрд╢ рд╕े рдЖрдпी рд╣ुрдИ рд╣ैं । рдиौрдмрддрдЦाрдиे рдоें рд░рд╣рддी рд╣ैं । рд╢ोрдХाрддुрд░ा рдм्рд░ाрд╣्рдордгी рдХрдИ рд░ोрдЬ рд╕े рдЙрдирдХे рдкाрд╕ рд░рд╣рддी рд╣ै

рж╢্рж░ীрж╢্рж░ীржоা ржХрзЯেржХржоাрж╕ рж╣ржЗрж▓, ржаাржХুрж░েрж░ рж╕েржмাрж░্рже ржжেрж╢ рж╣ржЗрждে рж╢ুржнাржЧржоржи ржХрж░িрзЯাржЫেржи। рждিржиি ржиржмрждে ржЖржЫেржи। ‘рж╢োржХাрждুрж░া ржм্рж░াрж╣্ржоржгী’ ржЖрж╕িрзЯা ржХрзЯেржХржжিржи рждাঁрж╣াрж░ ржХাржЫে ржЖржЫেржи।

рдж्рд╡िрдЬ рдХी рдЙрдо्рд░ рд╕ोрд▓рд╣ рд╕ाрд▓ рдХी рд╣ोрдЧी । рдЙрдирдХी рдоाрддा рдХे рдиिрдзрди рдХे рдмाрдж рдЙрдирдХे рдкिрддा рдиे рджूрд╕рд░ा рд╡िрд╡ाрд╣ рдХрд░ рд▓िрдпा рд╣ै । рдж्рд╡िрдЬ рдоाрд╕्рдЯрд░ рдХे рд╕ाрде рдк्рд░ाрдп: рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдкाрд╕ рдЖрдпा рдХрд░рддे рд╣ैं । рдкрд░рди्рддु рдЙрдирдХे рдкिрддा рдХो рдЗрд╕рд╕े рдмрдб़ा рдЕрд╕рди्рддोрд╖ рд╣ै ।

Dwija was about sixteen years old. After the death of his mother, his father had married a second time. Dwija often accompanied M. to Dakshineswar; but his father did not approve of it.

ржж্ржмিржЬрж░ ржмрзЯрж╕ рж╖োрж▓ ржмржЫрж░ рж╣ржЗржмে। рждাঁрж╣াрж░ ржоাрждাрж░ ржкрж░рж▓োржХржк্рж░াржк্рждিрж░ ржкрж░ ржкিрждা ржж্ржмিрждীрзЯ рж╕ংрж╕াрж░ ржХрж░িрзЯাржЫেржи। ржж্ржмিржЬ — ржоাрж╕্ржЯাрж░েрж░ рж╕рж╣িржд ржк্рж░াрзЯ ржаাржХুрж░েрж░ ржХাржЫে ржЖрж╕েржи, — ржХিржи্рждু рждাঁрж╣াрж░ ржкিрждা рждাрж╣াрждে ржмрзЬ ржЕрж╕ржи্рждুрж╖্ржЯ।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдкाрд╕ рдж्рд╡िрдЬ, рдж्рд╡िрдЬ рдХे рдкिрддा рдФрд░ рднाрдИ, рдоाрд╕्рдЯрд░ рдЖрджि рдмैрдаे рд╣ुрдП рд╣ैं । рдЖрдЬ реп рдЕрдЧрд╕्рдд рд╣ै, резреореорел ।

ржаাржХুрж░েрж░ ржХাржЫে ржж্ржмিржЬ, ржж্ржмিржЬрж░ ржкিрждা ржУ ржнাржЗрж░া, ржоাрж╕্ржЯাрж░ ржк্рж░ржнৃрждি ржмрж╕িрзЯা ржЖржЫেржи। ржЖржЬ рзпржЗ ржЕржЧрж╕্ржЯ, рззрзорзорзл ржЦ্рж░ী: (рзирзлрж╢ে рж╢্рж░াржмржг, рззрзирзпрзи, рж░ржмিржмাрж░, ржХৃрж╖্ржгা ржЪрждুрж░্ржжрж╢ী)।

рдж्рд╡िрдЬ рдХे рдкिрддा рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рджрд░्рд╢рди рдХे рд▓िрдП рдЖрдпेंрдЧे, рдпрд╣ рдмाрдд рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдмрд╣ुрдд рджिрди рдкрд╣рд▓े рд╣ी рдХрд╣ी рдеी। рдЖрдЬ рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЖрдпे рднी рд╣ैं । рд╡े рдХрд▓рдХрдд्рддे рдХे рдХिрд╕ी рд╡िрджेрд╢ी рдмрдиिрдпे рдХे рдСрдлिрд╕ рдХे рдоैрдиेрдЬрд░ рд╣ैं ।

Dwija's father had for a long time been speaking of visiting Sri Ramakrishna. Today he had come to Dakshineswar. He was the manager of a business firm in Calcutta and had passed his examination in law.

ржж্ржмিржЬрж░ ржкিрждা ржЕржиেржХржжিржи ржзрж░িрзЯা ржаাржХুрж░ржХে ржжрж░্рж╢ржи ржХрж░িрждে ржЖрж╕িржмেржи ржмрж▓িрзЯাржЫিрж▓েржи। рждাржЗ ржЖржЬ ржЖрж╕িрзЯাржЫেржи। ржХрж▓িржХাрждাрзЯ рж╕ржУржжাржЧрж░ী ржЕржлিрж╕েрж░ рждিржиি ржПржХржЬржи ржХрж░্ржоржЪাрж░ী — ржо্ржпাржиেржЬাрж░। рж╣িржи্ржжু ржХрж▓েржЬে ржбি. ржПрж▓. рж░িржЪাрж░্ржбрж╕ржиেрж░ ржХাржЫে ржкрзЬিрзЯাржЫিрж▓েржи ржУ рж╣াржЗржХোрж░্ржЯেрж░ ржУржХাрж▓рждি ржкাрж╕ ржХрж░িрзЯাржЫিрж▓েржи।

[ ( 9 рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдЪैрддрди्рдп (рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЪेрддрдиा) рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдХे рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд░рд╣ो ЁЯФ▒ЁЯЩП

[рд╣ोрд╢ рдоें рдЖрдиे рдХे рдмाрдж (рдЖрдд्рдордмोрдз-рдЖрдд्рдорд╢्рд░рдж्рдзा рдФрд░ рд╡िрд╡ेрдХ рдЬाрдЧ्рд░рдд рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж) рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд░рд╣ो !] 

ржЪৈрждржи্ржп рж▓াржнেрж░ ржкрж░ рж╕ংрж╕াрж░ে ржЧিржп়ে ржеাржХ।

[One should  live in the world after attaining spiritual consciousness.]

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рдж्рд╡िрдЬ рдХे рдкिрддा рд╕े) - рдЖрдкрдХा рд▓рдб़рдХा рдпрд╣ाँ рдЖрддा рд╣ै, рдЗрд╕рд╕े рдЖрдк рдХुрдЫ рдФрд░ рди рд╕ोрдЪिрдпेрдЧा। 

MASTER (to Dwija's father): "Please don't mind your children's coming here.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (ржж্ржмিржЬрж░ ржкিрждাрж░ ржк্рж░рждি) — ржЖржкржиাрж░ ржЫেрж▓েрж░া ржПржЦাржиে ржЖрж╕ে, рждাрждে ржХিржЫু ржоржиে ржХрж░ржмে ржиা।

"рдоैं рддो рдХрд╣рддा рд╣ूँ, рдЪैрддрди्рдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдХे рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд░рд╣ो । рдмрдб़ी рдоेрд╣рдирдд рдХे рдмाрдж рдЕрдЧрд░ рдХोрдИ рд╕ोрдиा рдкा рд▓े, рддो рд╡рд╣ рдЙрд╕े рдЪाрд╣े рдоिрдЯ्рдЯी рдоें рдЧाрдб़ рд░рдЦे, рд╕рди्рджूрдХ рдоें рдмрди्рдж рдХрд░ рд░рдЦे, рдЕрдерд╡ा рдкाрдиी рдоें рд░рдЦे, рд╕ोрдиे рдХा рдЗрд╕рд╕े рдХुрдЫ рдмрдирддा-рдмिрдЧреЬрддा рдирд╣ीं ।

"I ask people to live in the world after the awakening of their spiritual consciousness. After extracting gold through hard labour, a man may keep it under earth or in a box or under water. The gold is not affected.

“ржЖржоি ржмрж▓ি, ржЪৈрждржи্ржпрж▓াржнেрж░ ржкрж░ рж╕ংрж╕াрж░ে ржЧিрзЯে ржеাржХ। ржЕржиেржХ ржкрж░িрж╢্рж░ржо ржХрж░ে ржпржжি ржХেржЙ рж╕োржиা ржкাрзЯ, рж╕ে ржоাржЯিрж░ ржнিрждрж░ рж░াржЦрждে ржкাрж░ে — ржмাржХ্рж╕েрж░ ржнিрждрж░ржУ рж░াржЦрждে ржкাрж░ে, ржЬрж▓েрж░ ржнিрждрж░ржУ рж░াржЦрждে ржкাрж░ে — рж╕োржиাрж░ ржХিржЫু рж╣рзЯ ржиা।

"рдоैं рдХрд╣рддा рд╣ूँ, рдЕрдиाрд╕рдХ्рдд рд╣ोрдХрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХрд░ो । рд╣ाрдеों рдоें рддेрд▓ рд▓рдЧाрдХрд░ рдХрдЯрд╣рд▓ рдХाрдЯो, рддो рд╣ाрде рдоें рджूрдз рди рдЪिрдкрдХेрдЧा ।

"I ask people to live in the world in a spirit of detachment. If you break the jack-fruit after rubbing oil on your hands, its sticky juice will not smear them.

“ржЕржоি ржмрж▓ি, ржЕржиাрж╕ржХ্ржд рж╣рзЯে рж╕ংрж╕াрж░ ржХрж░। рж╣াрждে рждেрж▓ ржоেржЦে ржХাঁржаাрж▓ ржнাржЩ্ржЧ — рждাрж╣рж▓ে рж╣াрждে ржЖржаা рж▓াржЧржмে ржиা।

[ ( 9 рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдХрдЪ्рдЪे 'рдоैं' рдХो рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд░рдЦрдиे рдкрд░ рдорди рдорд▓िрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै ЁЯФ▒ЁЯЩП 

[рдоोрд╣рдЬрдиिрдд рдорд▓ рд▓ाрдЧ рдмिрдмिрдз рдмिрдзि рдХोрдЯिрд╣ु рдЬрддрди рди рдЬाрдИ। 

рдЬрдирдо рдЬрдирдо рдЕрдн्рдпाрд╕-рдиिрд░рдд рдЪिрдд, рдЕрдзिрдХ рдЕрдзिрдХ рд▓рдкрдЯाрдИ ॥ 

-рд╡िрдирдп рдкрдд्рд░िрдХा, рд╕рди्рдд рддुрд▓рд╕ीрд╕ाрдж  ]

"рдХрдЪ्рдЪे 'рдоैं' рдХो рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд░рдЦрдиे рдкрд░ рдорди рдорд▓िрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै । рдЬ्рдЮाрдирд▓ाрдн рдХрд░рдХे рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣िрдП।

'If the 'unripe' mind dwells in the world, the mind gets soiled. One should first attain knowledge and then live in the world.

“ржХাঁржЪা ржоржиржХে рж╕ংрж╕াрж░ে рж░াржЦрждে ржЧেрж▓ে ржоржи ржорж▓িржи рж╣рзЯে ржпাрзЯ। ржЬ্ржЮাржирж▓াржн ржХрж░ рждржмে рж╕ংрж╕াрж░ে ржеাржХрждে рж╣рзЯ।

"рдкाрдиी рдоें рджूрдз рдХो рдбाрд▓ рд░рдЦрдиे рдкрд░ рджूрдз рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै । рдкрд░рди्рддु рдЙрд╕ी рдХा рдордХ्рдЦрди рдиिрдХाрд▓рдХрд░ рдкाрдиी рдоें рдбाрд▓рдиे рдкрд░ рдлिрд░ рдХोрдИ рдЭंрдЭрдЯ рдирд╣ीं рд░рд╣ рдЬाрддी ।"

"If you put milk in water the milk is spoiled. But this will not happen if butter, churned from the milk, is put in water."

“рж╢ুржзু ржЬрж▓ে ржжুржз рж░াржЦрж▓ে ржжুржз ржирж╖্ржЯ рж╣рзЯে ржпাрзЯ। ржоাржЦржи рждুрж▓ে ржЬрж▓েрж░ ржЙржкрж░ рж░াржЦрж▓ে ржЖрж░ ржХোржи ржЧোрж▓ ржеাржХে ржиা।”

рдж्рд╡िрдЬ рдХे рдкिрддा - рдЬी рд╣ाँ ।

DWIJA'S FATHER: "That is true, sir."

ржж্ржмিржЬрж░ ржкিрждা — ржЖржЬ্ржЮা, рж╣াঁ।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рд╕рд╣ाрд╕्рдп) - рдЖрдк рдЬो рдЗрди्рд╣ें рдбाँрдЯрддे рд╣ैं, рдЗрд╕рдХा рдорддрд▓рдм рдоैं рд╕рдордЭрддा рд╣ूँ । рдЖрдк рдЗрди्рд╣ें рдбрд░рд╡ाрддे рд╣ैं । рдм्рд░рд╣्рдордЪाрд░ी рдиे рд╕ाँрдк рд╕े рдХрд╣ा, 'рддू рддो рдмрдб़ा рдоूрд░्рдЦ рд╣ै ! рдоैंрдиे рддुрдЭे рдмрд╕ рдХाрдЯрдиे рд╣ी рдХे рд▓िрдП рдордиा рдХिрдпा рдеा, рдлुрдлрдХाрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдирд╣ीं । рддूрдиे рдЕрдЧрд░ рдлुрдлрдХाрд░ा рд╣ोрддा рддो рддेрд░े рд╢рдд्рд░ु рддुрдЭे рдоाрд░ рди рд╕рдХрддे ।' рдЗрд╕ी рддрд░рд╣ рдЖрдк рдЬो рд▓рдб़рдХों рдХो рдбाँрдЯрддे рд╣ैं, рд╡рд╣ рдХेрд╡рд▓ рдлुрдлрдХाрд░рдиा рд╣ी рд╣ै । (рдж्рд╡िрдЬ рдХे рдкिрддा рд╣ँрд╕ рд░рд╣े рд╣ैं)

MASTER (smiling): "I know why you scold your children. You only threaten them. The brahmachari said to the snake: 'You are a fool indeed! I forbade you to bite but not to hiss. Your enemies would not have beaten you, if only you had hissed at them.' Your scolding of the children is really a hissing. (Dwija's father smiles.)

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (рж╕рж╣াрж╕্ржпে) — ржЖржкржиি ржпে ржПржжেрж░ ржмржХেржи-ржЯржХেржи, рждাрж░ ржоাржиে ржмুржЭেржЫি। ржЕржкржиি ржнрзЯ ржжেржЦাржи। ржм্рж░рж╣্ржоржЪাрж░ী рж╕াржкржХে ржмрж▓рж▓ে, ‘рждুржЗ рждো ржмрзЬ ржмোржХা! рждোржХে ржХাржорзЬাрждেржЗ ржЖржоি ржмাрж░ржг ржХрж░েржЫিрж▓াржо। рждোржХে ржлোঁрж╕ ржХрж░рждে ржмাрж░ржг ржХрж░ি ржиাржЗ! рждুржЗ ржпржжি ржлোঁрж╕ ржХрж░рждিрж╕ рждাрж╣рж▓ে рждোрж░ рж╢ржд্рж░ুрж░া рждোржХে ржоাрж░рждে ржкাрж░ржд ржиা।’ ржЖржкржиি ржЫেрж▓েржжেрж░ ржмржХেржи-ржЭржХেржи, — рж╕ে ржХেржмрж▓ ржлোঁрж╕ ржХрж░েржи।[ржж্ржмিржЬрж░ ржкিрждা рж╣াрж╕িрждেржЫেржи]।

 "рд▓рдб़рдХे рдХा рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ोрдиा (рдаाрдХुрд░ рдХा рднрдХ्рдд рд╣ोрдиा) рдкिрддा рдХे рдкुрдг्рдп рдХे рд▓рдХ्рд╖рдг рд╣ैं । рдЕрдЧрд░ рдХुрдПँ рдХा рдкाрдиी рдЕрдЪ्рдЫा рдиिрдХрд▓ा рддो рд╡рд╣ рдХुрдПँ рдХे рдоाрд▓िрдХ рдХे рдкुрдг्рдп рдХा рдЪिрд╣्рди рд╣ै ।

"A good son is an indication of his father's spiritual nature. If good water comes out when a reservoir is dug, it only indicates the virtue of the owner.

“ржнাрж▓ ржЫেрж▓ে рж╣ржУрзЯা ржкিрждাрж░ ржкুржг্ржпেрж░ ржЪিрж╣্ржи। ржпржжি ржкুрж╖্ржХрж░িржгীрждে ржнাрж▓ ржЬрж▓ рж╣рзЯ — рж╕েржЯি ржкুрж╖্ржХрж░িржгীрж░ ржоাрж▓িржХেрж░ ржкুржг্ржпেрж░ ржЪিрж╣্ржи।

"рдмрдЪ्рдЪे рдХो рдЖрдд्рдордЬ (рд╕्рд╡рдпं рдХा рдкुрдирд░्рдЬрди्рдо-'the self reborn') рдХрд╣рддे рд╣ैं, рддुрдордоें рдФрд░ рдмрдЪ्рдЪे рдоें рдХोрдИ рднेрдж рдирд╣ीं рд╣ै। рдПрдХ рд░ूрдк рд╕े рдмрдЪ्рдЪा рддुрдо рд╣ी рд╣ुрдП рд╣ो। рдПрдХ рд░ूрдк рд╕े рддुрдо рд╡िрд╖рдпी рд╣ो, рдСрдлिрд╕ рдХा рдХाрдо рдХрд░рддे рд╣ो, рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рднोрдЧ рдХрд░рддे рд╣ो, рдПрдХ рджूрд╕рд░े рд░ूрдк рд╕े рддुрдо्рд╣ीं рднрдХ्рдд рд╣ुрдП рд╣ो - рдЕрдкрдиे рд╕рди्рддाрди рдХे рд░ूрдк рд╕े। рдоैंрдиे рд╕ुрдиा рдеा , рддुрдо рдШोрд░ рд╡िрд╖рдпी рд╣ो। рдкрд░рди्рддु рдмाрдд рдРрд╕ी рддो рдирд╣ीं рд╣ै। (рд╕рд╣ाрд╕्рдп) рдпрд╣ рд╕рдм рддो рддुрдо рдЬाрдирддे рд╣ी рд╣ो। рдкрд░рди्рддु рдРрд╕ा рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрддा рд╣ै рдХि рд╢ाрдпрдж рддुрдо рдмрд╣ुрдд рдЕрдзिрдХ рд╕рддрд░्рдХ (circumspect) рд╣ो, рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдоैं рдЬो рдХुрдЫ рдХрд╣рддा рд╣ूँ, рдЙрд╕ рдкрд░ рддुрдо рд╕िрд░ рд╣िрд▓ा-рд╣िрд▓ाрдХрд░ рдЕрдкрдиी рд░ाрдп рджेрддे рд╣ो। (рдж्рд╡िрдЬ рдХे рдкिрддा рдоुрд╕рдХрд░ाрддे рд╣ैं)  

"A son is called Atmaja, 'the self reborn'. There is no difference between you and your son. In one way you yourself are reborn as vour son. In one sense you are a worldly person, working in a business office and enjoying worldly life; in another sense you are a devotee of God, in the form of your son. I heard that you were a very worldly person; but now I find it isn't so. (Smiling) You know all this. I understand that you are very circumspect. Perhaps that is why you are nodding your assent to what I am saying, (Dwija's father smiles.)

“ржЫেрж▓েржХে ржЖржд্ржоржЬ ржмрж▓ে। рждুржоি ржЖрж░ рждোржоাрж░ ржЫেрж▓ে ржХিржЫু рждржлাржд ржирзЯ। рждুржоি ржПржХрж░ূржкে ржЫেрж▓ে рж╣рзЯেржЫ। ржПржХрж░ূржкে рждুржоি ржмিрж╖рзЯী, ржЖржлিрж╕েрж░ ржХাржЬ ржХрж░ржЫ, рж╕ংрж╕াрж░ে ржнোржЧ ржХрж░ржЫ; — ржЖрж░ ржПржХрж░ূржкে рждুржоিржЗ ржнржХ্ржд рж╣рзЯেржЫ — рждোржоাрж░ рж╕ржи্рждাржирж░ূржкে। рж╢ুржиেржЫিрж▓াржо, ржЖржкржиি ржЦুржм ржШোрж░ ржмিрж╖рзЯী। рждা рждো ржирзЯ! (рж╕рж╣াрж╕্ржпে) ржП-рж╕ржм рждো ржЖржкржиি ржЬাржиেржи। рждржмে ржЖржкржиি ржиাржХি ржЖржЯржкিржЯে, ржПрждেржУ рж╣ুঁ ржжিрзЯে ржпাржЪ্ржЫেржи। [ржж্ржмিржЬрж░ ржкিрждা ржИрж╖рзО рж╣াрж╕িрждেржЫেржи।]

" рдпрд╣ाँ рдЖрдиे рдкрд░ рддुрдо рдХ्рдпा рд╣ो, рдпрд╣ рдпे рд▓ोрдЧ рд╕рдордЭ рд╕рдХेंрдЧे। рдкिрддा рдХा рд╕्рдеाрди рдХिрддрдиा рдКँрдЪा рд╣ै ! рдоाрддा-рдкिрддा рдХो рдзोрдЦा рджेрдХрд░ рдЬो рдзрд░्рдо рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ै рдЙрд╕े рдХ्рдпा рдЦाрдХ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै ? 

"If your children visit this place, they will be able to know what you really are. How precious one's father is! If a person deceives his father and mother in order to seek religion, he gets only worthless trash.

“ржПржЦাржиে ржПрж▓ে, ржЖржкржиি ржХি ржмрж╕্рждু рждা ржПрж░া ржЬাржирждে ржкাрж░ржмে। ржмাржк ржХржд ржмрзЬ ржмрж╕্рждু! ржмাржк-ржоাржХে ржлাঁржХি ржжিрзЯে ржпে ржзрж░্ржо ржХрж░ржмে, рждাрж░ ржЫাржЗ рж╣ржмে!”

[ ( 9 рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯЩП'рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рдХрд░्рддрд╡्рдпों рдХो рдкूрд░ा рдХрд░ो рдФрд░ рд╕ाрде рд╣ी рдЕрдкрдиे рдорди рдХो рдИрд╢्рд╡рд░ рдоें рд▓рдЧाрдУЁЯЩП 

 [Fulfil your worldly duties  and at the same time fix your mind on God.]

(рж╕ংрж╕াрж░ржУ ржХрж░, ржЖржмাрж░ ржнржЧржмাржиেрждেржУ ржоржи рж░াржЦ।)

(рд╡ृंрджाрд╡рди рддीрд░्рде рдпाрдд्рд░ा рдХे рд╕рдордп рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдорди рдоें рдЕрдкрдиी рдоाрддा рдЬी рдЪिрди्рддा рд╣ुрдИ рдеी)

рдЖрджрдоी рдХे рдмрд╣ुрдд рд╕े рдЛрдг рд╣ैं , рдкिрддृрдЛрдг, рджेрд╡рдЛрдг, рдЛрд╖िрдЛрдг ; рдЗрд╕рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдоाрддृрдЛрдг рднी рд╣ै। рдлिрд░ рд╕्рдд्рд░ी рдХे рдЛрдг рдХा рднी рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рд╣ै - рдЗрд╕े рднी рдоाрдирдиा рдЪाрд╣िрдпे। рдЕрдЧрд░ рд╡рд╣ рд╕рддी рд╣ै рддो рдкрддि рдХो рдЕрдкрдиी рдоृрдд्рдпु рдХे рдмाрдж рдЙрд╕рдХे рднрд░рдг-рдкोрд╖рдг рдХे рд▓िрдП рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХрд░ рдЬाрдиी рдЪाрд╣िрдП। 

"A man is born with several debts: debts to his father, the devas, and the rishis. Besides, there is his debt to his mother. He also has a debt to his wife. She must be supported. If the wife is chaste, the husband must provide for her after his death.

“ржоাржиুрж╖েрж░ ржЕржиেржХржЧুрж▓ি ржЛржг ржЖржЫে। ржкিрждৃржЛржг, ржжেржмржЛржг, ржЛрж╖িржЛржг। ржПржЫাрзЬা ржЖржмাрж░ ржоাрждৃржЛржг ржЖржЫে। ржЖржмাрж░ ржкрж░িржмাрж░েрж░ рж╕ржо্ржмржи্ржзেржУ ржЛржг ржЖржЫে — ржк্рж░рждিржкাрж▓ржи ржХрж░рждে рж╣ржмে। рж╕рждী рж╣рж▓ে, ржорж░ржмাрж░ ржкрж░ржУ рждাрж░ ржЬржи্ржп ржХিржЫু рж╕ংрж╕্ржеাржи ржХрж░ে ржпেрждে рж╣рзЯ।

" рдоैं рдЕрдкрдиी рдоाँ рдХे рдХाрд░рдг рд╡ृрди्рджाрд╡рди рдоें рди рд░рд╣ рд╕рдХा। рдЬ्рдпोंрд╣ी рдпाрдж рдЖрдпा рдХि рдоाँ рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдХे рдХाрд▓ीрдоंрджिрд░ рдоें рд╣ै, рдлिрд░ рд╡ृрди्рджाрд╡рди рдоें рдорди рди рд▓рдЧा।     

"I could not live at Vrindavan on account of my mother. When I remembered that my mother was living in the temple garden here at Dakshineswar, I could not feel peaceful at Vrindavan.

“ржЖржоি ржоাрж░ ржЬржи্ржп ржмৃржи্ржжাржмржиে ржеাржХрждে ржкাрж░рж▓াржо ржиা। ржпাржЗ ржоржиে ржкрзЬрж▓ ржоা ржжржХ্рж╖িржгেрж╢্ржмрж░ে ржХাрж▓ীржмাрзЬিрждে ржЖржЫেржи, ржЕржоржиি ржЖрж░ ржмৃржи্ржжাржмржиেржУ ржоржи ржЯিржХрж▓ ржиা।

"рдоैं рдЗрди рд▓ोрдЧों рд╕े рдХрд╣рддा рд╣ूँ, рд╕ंрд╕ाрд░ рднी рдХрд░ो рдФрд░ рдИрд╢्рд╡рд░ рдоें рднी рдорди рд░рдЦो। рд╕ंрд╕ाрд░ рдЫोреЬрдиे рдХे рд▓िрдП рдоैं рдирд╣ीं рдХрд╣рддा, рдпрд╣ рдХрд░ो рдФрд░ рд╡рд╣ рднी рдХрд░ो। "     

"I ask people to live in the world and at the same time fix their minds on God. I don't ask them to give up the world. I say, 'Fulfil your worldly duties and also think of God.'

“ржЖржоি ржПржжেрж░ ржмрж▓ি, рж╕ংрж╕াрж░ржУ ржХрж░, ржЖржмাрж░ ржнржЧржмাржиেрждেржУ ржоржи рж░াржЦ। — рж╕ংрж╕াрж░ ржЫাрзЬрждে ржмрж▓ি ржиা; — ржПржУ ржХрж░, ржУ-ржУ ржХрж░।”

рдкिрддा -рдоैं рдЙрд╕рд╕े рдпрд╣ी рдХрд╣рддा рд╣ूँ рдХि рд╡рд╣ рд▓िрдЦрдиा рдкреЭрдиा рднी рдХрд░े, рдЖрдкрдХे рдпрд╣ाँ рдЖрдиे рд╕े рдоैं рдордиाрд╣ी рддो рдирд╣ीं рдХрд░рддा। рдкрд░рди्рддु рд▓реЬрдХों рдХे рд╕ाрде рд╣ँрд╕ी -рдордЬाрдХ рдоें рд╕рдордп рдирд╖्рдЯ рди рдХिрдпा рдХрд░े - 

DWIJA'S FATHER: "I tell my children that they should attend to their studies. I don't forbid them to come to you, but I don't want them to waste time in frivolities with the youngsters."

ржкিрждা — ржЖржоি ржмрж▓ি, ржкрзЬাрж╢ুржиা рждো ржЪাржЗ, — ржЖржкржиাрж░ ржПржЦাржиে ржЖрж╕рждে ржмাрж░ржг ржХрж░ি ржиা। рждржмে ржЫেрж▓েржжেрж░ рж╕ржЩ্ржЧে ржЗрзЯাрж░ржХি ржжিрзЯে рж╕ржорзЯ ржиা ржХাржЯে।

[ ( 9 рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдордиुрд╖्рдп рдЕрдкрдиी рдЬрди्рдордЬाрдд рдк्рд░рд╡ृрдд्рддिрдпों (рд╕ंрд╕्рдХाрд░ों) рдХो рдк्рд░рдХрдЯ рдХрд░рддा рд╣ैЁЯФ▒ЁЯЩП

(Everyone unfolds his inborn tendencies)

(ржпাрж░ ржпা (рж╕ংрж╕্ржХাрж░) ржЖржЫে рждাржЗ рж╣ржмে।)

"Life is the unfoldment and development of a being under the circumstances tending to press it down." Vivekananda  

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг -рдЗрд╕рдоें рдЕрд╡рд╢्рдп рд╣ी рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдеा। рдЗрд╕рдХे рджूрд╕рд░े рднाрдЗрдпों рдоें рд╡рд╣ рдмाрдд рди рд╣ोрдХрд░ рдЗрд╕ी рдоें рдпрд╣ рдХ्рдпों рдкैрджा рд╣ुрдИ ? " рдЬрдмрд░рджрд╕्рддी рдХ्рдпा рддुрдо рдордиा рдХрд░ рд╕рдХोрдЧे ? рдЬिрд╕рдоें рдЬो рдХुрдЫ рд╣ै , рд╡рд╣ рд╣ोрдХрд░ рд╣ी рд░рд╣ेрдЧा। "

MASTER (referring to Dwija): "This boy must have been born with some good tendencies. Why are the two other brothers different from him? Why is he alone spiritually minded? Will you be able to compel him not to visit this place? Sooner or later everyone unfolds his inborn tendencies."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржПрж░ (ржж্ржмিржЬрж░) ржЕржмрж╢্ржп рж╕ংрж╕্ржХাрж░ ржЫিрж▓। ржП ржжুржЗ ржнাрзЯেрж░ рж╣рж▓ ржиা ржХেржи? ржЖрж░ ржПрж░ржЗ ржмা рж╣рж▓ ржХেржи?“ржЬোрж░ ржХрж░ে ржЖржкржиি ржХি ржмাрж░ржг ржХрж░рждে ржкাрж░ржмেржи? ржпাрж░ ржпা (рж╕ংрж╕্ржХাрж░) ржЖржЫে рждাржЗ рж╣ржмে।”

рдкिрддा -рд╣ाँ , рдпрд╣ рддो рд╣ै। 

DWIJA'S FATHER: "Yes, that is true."

ржкিрждা — рж╣াঁ, рждা ржмржЯে।

рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдж्рд╡िрдЬ рдХे рдкिрддा рдкाрд╕ рдЪрдЯाрдИ рдкрд░ рдЖрдХрд░ рдмैрдаे। рдмाрддрдЪीрдд рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдПрдХ рдмाрд░ рдЙрдирдХी рджेрд╣ рдкрд░ рд╣ाрде рд▓рдЧा рд░рд╣े рд╣ैं। 

Sri Ramakrishna came down from the couch and sat on the floor beside Dwija's father. While talking with him he touched him now and then.

ржаাржХুрж░ ржоেржЭেрждে ржж্ржмিржЬрж░ ржкিрждাрж░ ржХাржЫে ржЖрж╕িрзЯা ржоাржжুрж░েрж░ ржЙржкрж░ ржмрж╕িрзЯাржЫেржи। ржХржеা ржХрж╣িрждে ржХрж╣িрждে ржПржХ-ржПржХржмাрж░ рждাঁрж╣াрж░ ржЧাрзЯে рж╣াржд ржжিрждেржЫেржи।

рд╕рди्рдз्рдпा рд╣ो рдЖрдпी। рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдоाрд╕्рдЯрд░ рдЖрджि рд╕े рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं , ' рдЗрди्рд╣ें рд╕рдм рджेрд╡рддा рджिрдЦा рд▓े рдЖрдУ- рдЕрдЪ्рдЫा рд░рд╣рддा рддो рдоैं рднी рд╕ाрде рдЪрд▓рддा। ' рд▓реЬрдХों рдХो рд╕рди्рджेрд╢ рджेрдиे рдХे рд▓िрдП рдХрд╣ा। рдж्рд╡िрдЬ рдХे рдкिрддा рд╕े рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं - ' рдпे рдХुрдЫ рдЬрд▓рдкाрди рдХрд░ेंрдЧे, рдоुрдЦ рдоीрдаा рдХрд░рдиा рдк्рд░рдеाрдЧрдд рдЕрд▓्рдкाрд╣ाрд░ (customary ablutions) рд╣ै। ' рдж्рд╡िрдЬ рдХे рдкिрддा рджेрд╡ाрд▓рдп рджेрдЦрдХрд░ рдмрдЧीрдЪे рдоें рдЬрд░ा рдЯрд╣рд▓ рд░рд╣े рд╣ैं।

It was nearly evening. Sri Ramakrishna asked M. and the others to show Dwija's father the temples. He said to them, "I should have accompanied him myself if I were well." He asked someone to give sweets to the young men and said to Dwija's father: "Let the children have a little refreshment, It is customary." Dwija's father visited the temples and the images and took a stroll in the garden.

рж╕ржи্ржз্ржпা ржЖржЧрждржк্рж░াрзЯ। ржаাржХুрж░ ржоাрж╕্ржЯাрж░ ржк্рж░ржнৃрждিржХে ржмрж▓িрждেржЫেржи, “ржПржжেрж░ рж╕ржм ржаাржХুрж░ ржжেржЦিрзЯে ржЖржиো — ржЖржоি ржнাрж▓ ржеাржХрж▓ে рж╕ржЩ্ржЧে ржпেрждাржо।”ржЫেрж▓েржжেрж░ рж╕ржи্ржжেрж╢ ржжিрждে ржмрж▓িрж▓েржи। ржж্ржмিржЬрж░ ржкিрждাржХে ржмрж▓িрж▓েржи, “ржПрж░া ржПржХржЯু ржЦাржмে; ржоিрж╖্ржЯржоুржЦ ржХрж░рждে рж╣рзЯ।”ржж্ржмিржЬрж░ ржмাржмা ржжেржмাрж▓рзЯ ржУ ржаাржХুрж░ржжেрж░ ржжрж░্рж╢ржи ржХрж░িрзЯা ржмাржЧাржиে ржПржХржЯু ржмেрзЬাржЗрждেржЫেржи।

 рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЕрдкрдиे рдХрдорд░े рдХे рджрдХ्рд╖िрдг-рдкूрд░्рд╡рд╡ाрд▓े рдмрд░ाрдорджे рдоें рднूрдкेрди , рдж्рд╡िрдЬ рдФрд░ рдоाрд╕्рдЯрд░ рдЖрджि рдХे рд╕ाрде рдЖрдиंрдж-рдкूрд░्рд╡рдХ рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। рдХौрддुрдХ рдХрд░рддे рд╣ुрдП рднूрдкेрди рдФрд░ рдоाрд╕्рдЯрд░ рдХी рдкीрда рдоें рдоीрдаी рдЪрдкрдд рдоाрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। рдж्рд╡िрдЬ рд╕े рд╣ँрд╕рддे рд╣ुрдП рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं , 'рдХैрд╕ा рдХрд╣ा рдоैंрдиे рддेрд░े рдмाрдк рд╕े ? " 

Sri Ramakrishna engaged happily in conversation with Bhupen, Dwija, M., and others on the southeast porch of his room. He playfully slapped Bhupen and M. on the back. He said to Dwija with a laugh, "How I talked to your father!"

ржаাржХুрж░ рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржиিржЬেрж░ ржШрж░ে ржжржХ্рж╖িржг-ржкূрж░্ржм ржмাрж░াржи্ржжাрзЯ ржнূржкেржи, ржж্ржмিржЬ, ржоাрж╕্ржЯাрж░ ржк্рж░ржнৃрждিрж░ рж╕рж╣িржд ржЖржиржи্ржжে ржХржеা ржХрж╣িрждেржЫেржи। ржХ্рж░ীрзЬাржЪ্ржЫрж▓ে ржнূржкেржи ржУ ржоাрж╕্ржЯাрж░েрж░ ржкিржаে ржЪাржкрзЬ ржоাрж░িрж▓েржи। ржж্ржмিржЬржХে рж╕рж╣াрж╕্ржпে ржмрж▓িрждেржЫেржи, “рждোрж░ ржмাржкржХে ржХেржоржи ржмрж▓рж▓াржо।”

рд╕рди्рдз्рдпा рдХे рдмाрдж рдж्рд╡िрдЬ рдХे рдкिрддा рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдХрдорд░े рдоें рдлिрд░ рдЖрдпे। рдХुрдЫ рджेрд░ рдоें рд╡िрджा рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े рд╣ैं। рдж्рд╡िрдЬ рдХे рдкिрддा рдХो рдЧрд░्рдоी рд▓рдЧ рд░рд╣ी рд╣ै। рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЕрдкрдиे рд╣ाрдеों рд╕े рдкंрдЦा рдЭрд▓ рд░рд╣े рд╣ैं। рдж्рд╡िрдЬ рдХे рдкिрддा рдмिрджा рд╣ुрдП। рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЙрдардХрд░ рдЦреЬे рд╣ो рдЧрдП।   

Dwija's father returned to Sri Ramakrishna's room after dusk. He intended to leave shortly. He was feeling hot. Sri Ramakrishna fanned him himself. In a few minutes the father took leave of the Master. Sri Ramakrishna stood up to bid him farewell.

рж╕ржи্ржз্ржпাрж░ ржкрж░ ржж্ржмিржЬрж░ ржкিрждা ржЖржмাрж░ ржаাржХুрж░েрж░ ржШрж░ে ржЖрж╕িрж▓েржи। ржХিрзЯрзОржХ্рж╖ржг ржкрж░েржЗ ржмিржжাрзЯ рж▓ржЗржмেржи। ржж্ржмিржЬেрж░ ржкিрждাрж░ ржЧрж░ржо ржмোржз рж╣ржЗрзЯাржЫে — ржаাржХুрж░ ржиিржЬে рж╣াрждে ржХрж░িрзЯা ржкাржЦা ржжিрждেржЫেржи।ржкিрждা ржмিржжাрзЯ рж▓ржЗрж▓েржи — ржаাржХুрж░ ржиিржЬে ржЙржаিрзЯা ржжাঁрзЬাржЗрж▓েржи।

(реи)

[(9рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

*рд╕рдоाрдзि рдХे рдк्рд░рдХाрд░*

Types of Samadhi

(рж╕ржоাржзিрж░ ржк্рж░ржХাрж░ржнেржж)

*рдХेрджाрд░ рджूрдз рджेрдЦेрдЫे рдиा рдЦेрдпेрдЫे ?* 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдРрд╕ो рдХो рдЙрджाрд░ рдЬрдЧ рдоाрд╣ीं ? рдХेрджाрд░ рдиे рдХेрд╡рд▓ рджूрдз рджेрдЦा рд╣ी рд╣ै рдпा рдкिрдпा рднी рд╣ै ?ЁЯФ▒ЁЯЩП

рд░ाрдд рдХे рдЖрда рдмрдЬे рд╣ैं । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рд╕े рдмाрддрдЪीрдд рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं । рдХрдорд░े рдоें рд░ाрдЦाрд▓, рдоाрд╕्рдЯрд░ рдФрд░ рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдХे рджो-рдПрдХ рдоिрдд्рд░ рдмैрдаे рд╣ैं । рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг (рдЬिрдирдХे рдШрд░ рдоें рдирд╡рдиी рджा рдХा рдЬрди्рдо рд╣ुрдЖ рдеा) рдЖрдЬ рд░ाрдд рдХो рдпрд╣ीं рд░рд╣ेंрдЧे

It was eight o'clock. Sri Ramakrishna was talking to Mahimacharan. Rakhal, M., and one or two companions of Mahimacharan were in the room. Mahimacharan was going to spend the night at the temple garden.

рж░াржд্рж░ি ржЖржЯржЯা рж╣ржЗрзЯাржЫে। ржаাржХুрж░ ржорж╣িржоাржЪрж░ржгেрж░ рж╕рж╣িржд ржХржеা ржХрж╣িрждেржЫেржи। ржШрж░ে рж░াржЦাрж▓, ржоাрж╕্ржЯাрж░, ржорж╣িржоাржЪрж░ржиেрж░ ржжু-ржПржХржЯি рж╕ржЩ্ржЧী, — ржЖржЫেржи। ржорж╣িржоাржЪрж░ржг ржЖржЬ рж░াржд্рж░ে ржеাржХিржмেржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдЕрдЪ्рдЫा, рдХेрджाрд░ рдХो рдХैрд╕ा рджेрдЦ рд░рд╣े рд╣ो ? - рдЙрд╕рдиे рджूрдз рджेрдЦा рд╣ी рд╣ै рдпा рдкिрдпा рднी рд╣ै ?

MASTER (to Mahima): "Well, how do you find Kedar? Has he only seen milk, or has he drunk it too?"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржЖржЪ্ржЫা, ржХেржжাрж░ржХে ржХেржоржи ржжেржЦржЫো? — ржжুржз ржжেржЦেржЫে ржиা ржЦেрзЯেржЫে?

рдорд╣िрдоा - рд╣ाँ, рд╡े рдкрд░рдоाрдирди्рдж рдХा рдЖрдиंрдж рд▓े рд░рд╣े рд╣ैं ।" (рдЖрдирди्рдж рдкा рд░рд╣े рд╣ैं ।)

MAHIMA: "Yes, he is enjoying bliss."

ржорж╣িржоা — рж╣াঁ, ржЖржиржи্ржж ржнোржЧ ржХрж░ржЫেржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдФрд░ рдиृрдд्рдпрдЧोрдкाрд▓ ?

MASTER: "Nityagopal?"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржиিржд্ржпржЧোржкাрж▓?

рдорд╣िрдоा - рд╕ुрди्рджрд░ рдЕрдЪ्рдЫी рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╣ै, рд╡рд╣ рдорди рдХी рдЙрдЪ्рдЪाрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╣ै।

MAHIMA: "Very good. He is in a lofty state of mind."

ржорж╣িржоা — ржЦুржм! — ржмেрж╢ ржЕржмрж╕্ржеা।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рд╣ाँ, рдЕрдЪ्рдЫा рдЧिрд░ीрд╢ рдШोрд╖ рдХैрд╕ा рд╣ुрдЖ рд╣ै ?

MASTER: "Yes. Well, what about Girish Ghosh?"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — рж╣াঁ। ржЖржЪ্ржЫা, ржЧিрж░িрж╢ ржШোрж╖ ржХেржоржи рж╣рзЯেржЫে?

рдорд╣िрдоा - рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ुрдЖ рд╣ै, рдкрд░рди्рддु рд▓рдб़рдХों рдХा рджрд░्рдЬा рдФрд░ рд╣ै ।

(рдорд╣िрдоा: " рдЙрд╕рдХा рднी 3'H' рдЕрдЪ्рдЫी рддрд░рд╣ рд╕े рд╡िрдХрд╕िрдд рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдХिрди्рддु рд╡рд╣ рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि (рднोрдЧ) рд╕े рд╣ोрдХрд░ рдиिрд╡ृрдд्рддि (рдд्рдпाрдЧ) рдоें рдкрд╣ुँрдЪा рд╣ै, рдЗрд╕рд▓िрдП рд╡рд╣ рдЖрдкрдХे рдд्рдпाрдЧी рдпुрд╡ा рд╢िрд╖्рдпों рдХी рд╢्рд░ेрдгी рд╕े рднिрди्рди рд╢्рд░ेрдгी рдХा рдиेрддा рд╣ै।"] 

MAHIMA: "He too has developed nicely. But he belongs to another class."

ржорж╣িржоা — ржмেрж╢ рж╣рзЯেржЫে। ржХিржи্рждু ржУржжেрж░ ржеাржХ ржЖрж▓াржжা।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдФрд░ рдирд░ेрди्рдж्рд░ ?

MASTER: "And Narendra?"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржирж░েржи্ржж্рж░?

рдорд╣िрдоा - рдоैं рдкрди्рдж्рд░рд╣ рд╕ाрд▓ рдкрд╣рд▓े рдЬैрд╕ा рдеा, рдпрд╣ рд╡ैрд╕ा рд╣ी рд╣ै ।

MAHIMA: "He is now in the state I was in fifteen years ago."

ржорж╣িржоা — ржЖржоি ржкржирж░ ржмрзОрж╕рж░ ржЖржЧে ржпা ржЫিрж▓ুржо ржП рждাржЗ।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдФрд░ рдЫोрдЯा рдирд░ेрди्рдж्рд░ ? рдХैрд╕ा рд╕рд░рд▓ рд╣ै !

MASTER: "The younger Naren? How guileless he is!"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржЫোржЯ ржирж░েржи? ржХেржоржи рж╕рж░рж▓?

рдорд╣िрдоा - рдЬी рд╣ाँ, рдЦूрдм рд╕рд░рд▓ (рднोрд▓ा) рд╣ै ।

MAHIMA: "Yes, quite guileless."

ржорж╣িржоা — рж╣াঁ, ржЦুржм рж╕рж░рж▓।

[(9рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯЩПрдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдЖрди्рджोрд▓рди рдоें рдиिрд╖्рдаाрдкूрд░्рд╡рдХ рд▓рдЧे рд╣ुрдП рдХрд░्рдоी рдХो рдХोрдИ рд╕ाрдзрдиा рдирд╣ीं рдХрд░рдиी рд╣ोрдЧी ЁЯЩП 

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рддुрдордиे рдаीрдХ рдХрд╣ा рд╣ै । (рд╕ोрдЪрддे рд╣ुрдП) рдФрд░ рдХौрди рд╣ै ?"рдЬो рд╕рдм рд▓рдб़рдХे рдпрд╣ाँ рдЖ рд░рд╣े рд╣ैं, рдЙрди्рд╣ें рдмрд╕ рджो рдмाрддों рдХो рдЬाрдирдиे рд╕े рд╣ी рд╣ुрдЖ । рдРрд╕ा рд╣ोрдиे рд╕े рдлिрд░ рдЕрдзिрдХ рд╕ाрдзрди-рднрдЬрди рди рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा । рдкрд╣рд▓ी рдмाрдд - рдоैं рдХौрди рд╣ूँ, рджूрд╕рд░ी - рд╡े рдХौрди рд╣ैं । рдЗрди рд▓рдб़рдХों рдоें рдмрд╣ुрддेрд░े рдЕрди्рддрд░ंрдЧ рд╣ैं ।

MASTER: "You are right. (Reflecting a little) Let me see who else. It will be sufficient for the youngsters who come here if they know only two things. If they know these, they will not have to practise much discipline and austerity. First, who I am, and second, who they are. Many of the youngsters belong to the inner circle.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржаিржХ ржмрж▓েржЫ। (ржЪিржи্рждা ржХрж░рждে ржХрж░рждে) ржЖрж░ ржХে ржЖржЫে?“ржпে рж╕ржм ржЫোржХрж░া ржПржЦাржиে ржЖрж╕ржЫে, рждাржжেрж░ — ржжুржЯি ржЬিржиিрж╕ ржЬাржирж▓েржЗ рж╣рж▓। рждাрж╣рж▓ে ржЖрж░ ржмেрж╢ি рж╕াржзржи-ржнржЬржи ржХрж░рждে рж╣ржмে ржиা। ржк্рж░ржержо, ржЖржоি ржХে — рждাрж░ржкрж░, ржУрж░া ржХে। ржЫোржХрж░াрж░া ржЕржиেржХেржЗ ржЕржи্рждрж░ржЩ্ржЧ।

[(9рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рднрд╡िрд╖्рдпрд╡ाрдгी-рдЬो рдЕрди्рддрд░ंрдЧ рд╣ैं, рдЙрдирдХी рдоुрдХ्рддि рди рд╣ोрдЧी ЁЯФ▒ЁЯЩП 

"рдЬो рдЕрди्рддрд░ंрдЧ рд╣ैं, рдЙрдирдХी рдоुрдХ्рддि рди рд╣ोрдЧी । рд╡ाрдпрд╡्рдп рджिрд╢ा рдоें (рдЙрдд्рддрд░-рдкрд╢्рдЪिрдо рджिрд╢ा рдоें -рдЧुрдЬрд░ाрдд рдоें?) рдПрдХ рдмाрд░ рдФрд░ (рдоुрдЭे) рджेрд╣ рдзाрд░рдг рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा ।

"Those belonging to the inner circle will not attain liberation. I shall have to assume a human body again, in a northwesterly direction.

“ржпাрж░া ржЕржи্рждрж░ржЩ্ржЧ, рждাржжেрж░ ржоুржХ্рждি рж╣ржмে ржиা। ржмাрзЯুржХোржгে ржЖрж░-ржПржХржмাрж░ (ржЖржоাрж░) ржжেрж╣ рж╣ржмে।

[(9рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩП3'K's - рдХाрдоिрдиी, рдХांрдЪрди рдФрд░ рдХीрд░्рддि рдоें рдЖрд╕рдХ्рдд рд▓ोрдЧ рдиेрддा рдирд╣ीं рдмрди рд╕рдХрддेЁЯФ▒ЁЯЩП 

"рдмрдЪ्рдЪों рдХो рджेрдЦрдХрд░ рдоेрд░े рдк्рд░ाрдг рд╢ीрддрд▓ рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं । рдФрд░ рдЬो рд▓ोрдЧ рдмрдЪ्рдЪे рдкैрджा рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं, рдоुрдХрджрдоा рдФрд░ рдоाрдорд▓ेрдмाрдЬी рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं, рдЙрди्рд╣ें рджेрдЦрдХрд░ рдХैрд╕े рдЖрдирди्рдж рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै ? рд╢ुрдж्рдз рдЖрдд्рдоा рдХो рдмिрдиा рджेрдЦे рд░рд╣ूँ рдХैрд╕े ?"

"I feel peace of mind when I see the youngsters. How can I feel joy at the sight of those who have begotten children and are engaged in lawsuits and are involved in 'woman and gold'? How could I live without seeing pure-souled persons?"

“ржЫোржХрж░াржжেрж░ ржжেржЦে ржЖржоাрж░ ржк্рж░াржг рж╢ীрждрж▓ рж╣рзЯ। ржЖрж░ ржпাрж░া ржЫেрж▓ে ржХрж░েржЫে, ржоাржорж▓া ржоোржХржж্ржжржоা ржХрж░ে ржмেрзЬাржЪ্ржЫে — ржХাржоিржиী-ржХাржЮ্ржЪржи ржиিрзЯে рж░рзЯেржЫে — рждাржжেрж░ ржжেржЦрж▓ে ржХেржоржи ржХрж░ে ржЖржиржи্ржж рж╣ржмে? рж╢ুржж্ржз-ржЖржд্ржоা ржиা ржжেржЦрж▓ে ржХেржоржи ржХрж░ে ржеাржХি!”

рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рд╕े рд╢्рд▓ोрдХों рдХी рдЖрд╡ृрдд्рддि рдХрд░рдХे рд╕ुрдиा рд░рд╣े рд╣ैं, рдФрд░ рддрди्рдд्рд░ों рд╕े рднूрдЪрд░ी, рдЦेрдЪрд░ी рдФрд░ рд╢ाрдо्рднрд╡ी, рдХिрддрдиी рд╣ी рдоुрдж्рд░ाрдУं рдХी рдмाрддें рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं ।

Mahimacharan recited some texts from the scriptures. He also described various mystic rites of the Tantra.

ржорж╣িржоাржЪрж░ржг рж╢াрж╕্ржд্рж░ рж╣ржЗрждে рж╢্рж▓োржХ ржЖржмৃржд্рждি ржХрж░িрзЯা рж╢ুржиাржЗрждেржЫেржи — ржЖрж░ рждржи্ржд্рж░োржХ্ржд ржнূржЪрж░ী ржЦেржЪрж░ী рж╢াржо্ржнржмী ржк্рж░ржнৃрждি ржиাржиা ржоুржж্рж░াрж░ ржХржеা ржмрж▓িрждেржЫেржи।

[(9рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдаाрдХुрд░рджेрд╡ рдХी рдкांрдЪ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╕рдоाрдзि - рдЫрд╣ рдЪрдХ्рд░ - рдпोрдЧ - рдХुंрдбрд▓िрдиीЁЯФ▒ЁЯЩП

[Thakur's Five Types of Samadhi — Six Chakras — Yoga — Kundalini ]

[ржаাржХুрж░েрж░ ржкাঁржЪржк্рж░ржХাрж░ рж╕ржоাржзি — рж╖ржЯ্‌ржЪржХ্рж░ржнেржж — ржпোржЧрждржд্ржд্ржм — ржХুржг্ржбрж▓িржиী ]

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдЕрдЪ्рдЫा, рд╕рдоाрдзि рдХे рдмाрдж рдоेрд░ी рдЖрдд्рдоा рдорд╣ाрдХाрд╢ рдоें рдкрдХ्рд╖ी рдХी рддрд░рд╣ рдЙреЬрддी рд╣ुрдИ рдШूрдорддी рд╣ै, рдРрд╕ी рдмाрдд рдХोрдИ рдХोрдИ рдХрд╣рддे рд╣ैं ।

MASTER: "Well, some say that my soul, going into samadhi, flies about like a bird in the Mahakasa, the Infinite Space.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржЖржЪ্ржЫা, ржЖржоাрж░ ржЖржд্ржоা рж╕ржоাржзিрж░ ржкрж░ ржорж╣াржХাрж╢ে ржкাржЦিрж░ ржорждো ржЙрзЬে ржмেрзЬাрзЯ, ржПржЗрж░ржХржо ржХেржЙ ржХেржЙ ржмрж▓ে।

"рд╣ृрд╖ीрдХेрд╢ рдХा рд╕ाрдзु рдЖрдпा рдеा । рдЙрд╕рдиे рдХрд╣ा, 'рд╕рдоाрдзिрдпाँ рдкाँрдЪ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╣ोрддी рд╣ैं, - рджेрдЦрддा рд╣ूँ рддुрдо्рд╣ें рддो рд╕рднी рд╕рдоाрдзिрдпाँ рд╣ोрддी рд╣ैं । рдкिрдкीрд▓िрдХाрд╡рдд् (ant), рдоीрдирд╡рдд् (fish), рдХрдкिрд╡рдд् (monkey), рдкрдХ्рд╖ीрд╡рдд् (bird), рддिрд░्рдпрдЧ्рд╡рдд् ( serpent)।’

[рдЗрди рд╕рдоाрдзिрдпों рдоें рд╕ाрдзрдХ рдХो рдкाँрдЪ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдзाрд░ाрдУं (spiritual currents) рдХी рдЕрдиुрднूрддि рд╣ोрддी рд╣ै।]    

"Once a sadhu of Hrishikesh came here. He said to me: There are five kinds of samadhi. I find you have experienced them all. In these samadhis one feels the sensation of the Spiritual Current to be like the movement of an ant, a fish, a monkey, a bird, or a serpent.'

“рдХрднी рд╡ाрдпु рдЪрдв़рдХрд░ рдЪींрдЯी рдХी рддрд░рд╣ рд╕ुрд░рд╕ुрд░ाрдпा рдХрд░рддी рд╣ै ।  рдХрднी рд╕рдоाрдзि-рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рднाрд╡ рд╕рдоुрдж्рд░ рдХे рднीрддрд░ рдЖрдд्рдоाрд░ूрдкी рдоीрди рдЖрдирди्рдж рд╕े рдХ्рд░ीрдб़ा рдХрд░рддा рд╣ै ।

"Sometimes the Spiritual Current rises through the spine, crawling like an ant. "Sometimes, in samadhi, the soul swims joyfully in the ocean of divine ecstasy, like a fish.

“ржХржЦржиржУ ржмাрзЯু ржЙржаে ржкিঁржкрзЬেрж░ ржорждো рж╢িрзЬрж╢িрзЬ ржХрж░ে — ржХржЦржиржУ рж╕ржоাржзি ржЕржмрж╕্ржеাрзЯ ржнাржм-рж╕ржоুржж্рж░েрж░ ржнিрждрж░ ржЖржд্ржоা-ржоীржи ржЖржиржи্ржжে ржЦেрж▓া ржХрж░ে!

“рдХрднी рдХрд░рд╡рдЯ рдмрджрд▓рдХрд░ рдкрдб़ा рд╣ुрдЖ рд╣ै, рджेрдЦा, рдорд╣ाрд╡ाрдпु рдмрди्рджрд░ рдХी рддрд░рд╣ рдоुрдЭे рдаेрд▓рдХрд░ рдЖрдирди्рдж рдХрд░рддी рд╣ै । рдоैं рдЪुрдкрдЪाрдк рдкрдб़ा рд░рд╣рддा рд╣ूँ । рд╡рд╣ी рд╡ाрдпु рдПрдХाрдПрдХ рдмрди्рджрд░ рдХी рддрд░рд╣ рдЙрдЫрд▓рдХрд░ рд╕рд╣рд╕्рдд्рд░ाрд░ рдоें рдЪрдв़ рдЬाрддी рд╣ै । рдЗрд╕ीрд▓िрдП рддो рдоैं рдЙрдЫрд▓рдХрд░ рдЦрдб़ा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ूँ ।

"Sometimes, when I lie down on my side, I feel the Spiritual Current pushing me like a monkey and playing with me joyfully. I remain still. That Current, like a monkey, suddenly with one jump reaches the Sahasrara. That is why you see me jump up with a start.

“ржХржЦржиржУ ржкাрж╢ ржлিрж░ে рж░рзЯেржЫি, ржорж╣াржмাрзЯু, ржмাржирж░েрж░ ржи্ржпাрзЯ ржЖржоাрзЯ ржаেрж▓ে — ржЖржоোржж ржХрж░ে। ржЖржоি ржЪুржк ржХрж░ে ржеাржХি। рж╕েржЗ ржмাрзЯু рж╣ржаাрзО ржмাржирж░েрж░ ржи্ржпাрзЯ рж▓াржЦ ржжিрзЯে рж╕рж╣рж╕্рж░াрж░ে ржЙржаে ржпাрзЯ! рждাржЗ рждো рждিрзЬিং ржХрж░ে рж▓াржлিрзЯে ржЙржаি।

"рдлिрд░ рдХрднी рдкрдХ्рд╖ी рдХी рддрд░рд╣ рдЗрд╕ рдбाрд▓ рд╕े рдЙрд╕ рдбाрд▓ рдкрд░, рдЙрд╕ рдбाрд▓ рд╕े рдЗрд╕ рдбाрд▓ рдкрд░ рдорд╣ाрд╡ाрдпु рдЪреЭрддी рд░рд╣рддी рд╣ै । рдЬिрд╕ рдбाрд▓ рдкрд░ рдмैрдарддी рд╣ै рд╡рд╣ рд╕्рдеाрди рдЖрдЧ рдХी рддрд░рд╣ рдЬाрди рдкрдб़рддा рд╣ै । рдХрднी рдоूрд▓ाрдзाрд░ рд╕े рд╕्рд╡ाрдзिрд╖्рдаाрди, рд╕्рд╡ाрдзिрд╖्рдаाрди рд╕े рд╣ृрджрдп, рдФрд░ рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдХ्рд░рдорд╢: рд╕िрд░ рдоें рдЪрдв़рддी рд╣ै ।

"Sometimes, again, the Spiritual Current rises like a bird hopping from one branch to another. The place where it rests feels like fire. It may hop from Muladhara to Svadhisthana, from Svadhisthana to the heart, and thus gradually to the head.

“ржЖржмাрж░ ржХржЦржиржУ ржкাржЦিрж░ ржорждো ржП-ржбাрж▓ ржеেржХে ржУ-ржбাрж▓, ржУ-ржбাрж▓ ржеেржХে ржП-ржбাрж▓, — ржорж╣াржмাрзЯু ржЙржарждে ржеাржХে! рж╕ে ржбাрж▓ে ржмрж╕ে, рж╕ে рж╕্ржеাржи ржЖржЧুржиেрж░ ржорждো ржмোржз рж╣рзЯ। рж╣рзЯрждো ржоূрж▓াржзাрж░ ржеেржХে рж╕্ржмাржзিрж╖্ржаাржи, рж╕্ржмাржзিрж╖্ржаাржи ржеেржХে рж╣ৃржжрзЯ, ржПржЗрж░ূржк ржХ্рж░ржоে ржоাржеাрзЯ ржЙржаে।

"рдХрднी рдорд╣ाрд╡ाрдпु рдХी рддिрд░्рдпрдХ्-рдЧрддि рд╣ोрддी рд╣ै - рдЯेреЭी-рдоेрдв़ी рдЪाрд▓ । рдЙрд╕ी рддрд░рд╣ рдЪрд▓рдХрд░ рдЕрди्рдд рдоें рдЬрдм рд╕िрд░ рдоें рдЖрддी рд╣ै рддрдм рд╕рдоाрдзि рд╣ोрддी рд╣ै ।

"Sometimes the Spiritual Current moves up like a snake. Going in a zigzag way, at last it reaches the head and I go into samadhi.

“ржХржЦржиржУ ржмা ржорж╣াржмাрзЯু рждিрж░্ржпржХ ржЧрждিрждে ржЪрж▓ে — ржПঁржХে ржмেঁржХে! ржУржЗрж░ূржк ржЪрж▓ে ржЪрж▓ে рж╢েрж╖ে ржоাржеাрзЯ ржПрж▓ে рж╕ржоাржзি рж╣рзЯ।”

[(9рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдкूрд░्рд╡рд╡ृрдд्рдд -рдаाрдХुрд░ рдХो 22 рд╡рд░्рд╖ рдХी рдЖрдпु рдоें рдк्рд░рдердо рднाрд╡ाрд╡ेрд╢ (1858) рдоें рд╣ुрдЖЁЯФ▒ЁЯЩП

[рднाрд╡ाрд╡ेрд╢, рд╡िрдХ्рд╖िрдк्рддрддा -рдпा рд╡िрд╡ेрдХрдЬ рдЬ्рдЮाрди ?]  

[Antecedent — First insanity in year 22/23 1858, Shatchakra Bhed ]

[ржкূрж░্ржмржХржеা — рзирзи/рзирзй ржмржЫрж░ে ржк্рж░ржержо ржЙржи্ржоাржж рззрзорзлрзо ржЦ্рж░ী: — рж╖ржЯ্‌ржЪржХ্рж░ ржнেржж ]

"рдХुрдг्рдбрд▓िрдиी рдХे рдЬाрдЧृрдд рд╣ुрдП рдмिрдиा рдЪैрддрди्рдп (рд╡िрд╡ेрдХрдЬ рдЬ्рдЮाрди?рдирд╣ीं рд╣ोрддा ।

"A man's spiritual consciousness is not awakened unless his Kundalini is aroused.

“ржХুрж▓ржХুржг্ржбрж▓িржиী ржиা ржЬাржЧрж▓ে ржЪৈрждржи্ржп рж╣рзЯ ржиা।

[рд╕िंрд╣ рд╢ाрд╡рдХ рдХा рднेंреЬрдд्рд╡ (рд╕рдо्рдоोрд╣рди-Hypnotization, рд╕्рд╡рдпं рдХो рдХेрд╡рд▓ рд╢рд░ीрд░-рдорди рд╡ाрд▓ा рдкुрддрд▓ा рд╕рдордЭрдиे рдХा рдн्рд░рдо) рдХुрдг्рдбрд▓िрдиी рдЬाрдЧ्рд░рдд рд╣ुрдП рдмिрдиा рджूрд░ рдирд╣ीं рд╣ोрддा। ] 

"рдХुрдг्рдбрд▓िрдиी рдоूрд▓ाрдзाрд░ рдоें рд░рд╣рддी рд╣ै । рдЪैрддрди्рдп рд╣ोрдиे рдкрд░ рд╡рд╣ рд╕ुрд╖ुрдо्рдиा рдиाреЬी рдХे рднीрддрд░ рд╕े рд╕्рд╡ाрдзिрд╖्рдаाрди, рдордгिрдкुрд░, рдЗрди рд╕рдм рдХा рднेрдж рдХрд░рдХे рдЕрди्рдд рдоें рдорд╕्рддрдХ рдоें рдкрд╣ुँрдЪрддी рд╣ै, рдЗрд╕े рд╣ी рдорд╣ाрд╡ाрдпु рдХी рдЧрддि рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдЕрди्рдд рдоें рд╕рдоाрдзि рд╣ोрддी рд╣ै ।

"The Kundalini dwells in the Muladhara. When it is aroused, it passes along the Sushumna nerve, goes through the centres of Svadhisthana, Manipura, and so on, and at last reaches the head. This is called the movement of the Mahavayu, the Spiritual Current. It culminates in samadhi.

“ржоূрж▓াржзাрж░ে ржХুрж▓ржХুржг্ржбрж▓িржиী। ржЪৈрждржи্ржп рж╣рж▓ে рждিржиি рж╕ুрж╖ুржо্ржиা ржиাрзЬীрж░ ржоржз্ржп ржжিрзЯে рж╕্ржмাржзিрж╖্ржаাржи, ржоржгিржкুрж░ ржПржЗ рж╕ржм ржЪржХ্рж░ ржнেржж ржХрж░ে, рж╢েрж╖ে рж╢িрж░িржоржз্ржпে ржЧিрзЯে ржкрзЬেржи। ржПрж░ржЗ ржиাржо ржорж╣াржмাрзЯুрж░ ржЧрждি — рждржмেржЗ рж╢েрж╖ে рж╕ржоাржзি рж╣рзЯ।

"рдХेрд╡рд▓ рдкुрд╕्рддрдХ рдкрдв़рдиे рд╕े рдЪैрддрди्рдп рдирд╣ीं рд╣ोрддा । рдЙрди्рд╣ें рдкुрдХाрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП । рд╡्рдпाрдХुрд▓ рд╣ोрдиे рдкрд░  рдХुрд▓рдХुрдг्рдбрд▓िрдиी рдЬाрдЧृрдд рд╣ोрддी рд╣ै рд╕ुрдирдХрд░ рдпा рдХिрддाрдмें рдкрдв़рдХрд░ рдЬो рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрддा рд╣ै рдЙрд╕рд╕े рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा ?

 [(рд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдиे рдкрдХреЬा 12 рдЬрдирд╡рд░ी 1985 рд╕े, рдЧुрд░ु рдЦोрдЬ 14-4-1986 рд╣рд░िрдж्рд╡ाрд░ рдХुрдо्рдн рдоेрд▓ा,27-5 1987 рджीрдХ्рд╖ा, 26-12-1987 рд╢ाрдо्рднрд╡ी рджीрдХ्рд╖ा, Accident- рд╕ंрдпोрдЧ -рдЖрдХрд╕्рдоिрдХ рдШрдЯрдиा рдмрдиाрд░рд╕, рдКँрдЪ, рдХрдмीрд░ рдЪौрд░ा рдЕрд╕्рдкрддाрд▓  14-4 - 1992 рддрдХ рд╡्рдпाрдХुрд▓ рд░рд╣рдиे рд╕े ?  рдХुрд▓рдХुрдг्рдбрд▓िрдиी рдЬाрдЧृрдд рд╣ोрддी рд╣ै ।)] 

"One's spiritual consciousness is not awakened by the mere reading of books. One should also pray to God. The Kundalini is aroused if the aspirant feels restless for God. To talk of Knowledge from mere study and hearsay! What will that accomplish?

“рж╢ুржзু ржкুঁржеি ржкрзЬрж▓ে ржЪৈрждржи্ржп рж╣рзЯ ржиা — рждাঁржХে ржбাржХрждে рж╣рзЯ। ржм্ржпাржХুрж▓ рж╣рж▓ে рждржмে ржХুрж▓ржХুржг্ржбрж▓িржиী ржЬাржЧেржи। рж╢ুржиে, ржмржЗ ржкрзЬে ржЬ্ржЮাржиেрж░ ржХржеা! — рждাрждে ржХি рж╣ржмে!

"рдЬрдм рдпрд╣ рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╣ुрдИ, рдЙрд╕рд╕े рдаीрдХ рдкрд╣рд▓े рдоुрдЭे рджिрдЦрд▓ाрдпा рдЧрдпा । рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рдХुрд▓рдХुрдг्рдбрд▓िрдиी рд╢рдХ्рддि рдХे рдЬाрдЧृрдд рд╣ोрдиे рдкрд░ рдХ्рд░рдорд╢ः рд╕рдм рдкрдж्рдо рдЦिрд▓рдиे рд▓рдЧे, рдФрд░ рдлिрд░ рд╕рдоाрдзि рд╣ुрдИ । рдпрд╣ी рдмрдб़ी рдЧुрдк्рдд рдмाрдд рд╣ै । рдоैंрдиे рджेрдЦा рдмिрд▓рдХुрд▓ рдоेрд░ी рддрд░рд╣ рдХा реиреи-реирей рд╕ाрд▓ рдХा рдПрдХ рдпुрд╡рдХ рд╕ुрд╖ुрдо्рдиा рдиाрдб़ी рдХे рднीрддрд░ рдЬाрдХрд░, рдЬिрд╡्рд╣ा рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдпोрдиिрд░ूрдк рдкрдж्рдоों рдХे рд╕ाрде рд░рдордг рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै । рдкрд╣рд▓े рдЧुрд╣्рдп, рд▓िंрдЧ рдФрд░ рдиाрднि - рдЪрддुрд░्рджрд▓, рд╖рдб्рджрд▓ рдФрд░ рджрд╢рджрд▓ рдкрдж्рдо, рдкрд╣рд▓े рдпे рд╕рдм рдЕрдзोрдоुрдЦ рдеे, рдлिрд░ рд╡े рдКрд░्рдз्рд╡рдоुрдЦ рд╣ो рдЧрдпे

"Just before my attaining this state of mind, it had been revealed to me how the Kundalini is aroused, how the lotuses of the different centres blossom forth, and how all this culminates in samadhi. This is a very secret experience. I saw a boy twenty-two or twenty-three years old, exactly resembling me, enter the Sushumna nerve and commune with the lotuses, touching them with his tongue. He began with the centre at the anus and passed through the centres at the sexual organ, navel, and so on. The different lotuses of those centres — four-petalled, six-petalled, ten-petalled, and so forth — had been drooping. At his touch they stood erect.

“ржПржЗ ржЕржмрж╕্ржеা ржпржЦржи рж╣рж▓, рждাрж░ ржаিржХ ржЖржЧে ржЖржоাрзЯ ржжেржЦিрзЯে ржжিрж▓ে — ржХিрж░ূржк ржХুрж▓ржХুржг্ржбрж▓িржиীрж╢ржХ্рждি ржЬাржЧрж░ржг рж╣рзЯে, ржХ্рж░ржоে ржХ্рж░ржоে рж╕ржм ржкржж্ржоржЧুрж▓ি ржлুржЯে ржпেрждে рж▓াржЧрж▓, ржЖрж░ рж╕ржоাржзি рж╣рж▓। ржП ржЕрждি ржЧুрж╣্ржпржХржеা। ржжেржЦрж▓াржо, ржаিржХ ржЖржоাрж░ ржорждржи ржмাржЗрж╢-рждেржЗрж╢ ржмржЫрж░েрж░ ржЫোржХрж░া, рж╕ুрж╖ুржо্ржиা ржиাрзЬিрж░ ржнিрждрж░ ржжিрзЯে ржпোржиিрж░ূржк ржкржж্ржоেрж░ рж╕ржЩ্ржЧে рж░ржоржг ржХрж░ржЫে! ржк্рж░ржержоে ржЧুрж╣্ржп, рж▓িржЩ্ржЧ, ржиাржнি। ржЪрждুрж░্ржжрж▓, рж╖рзЬржжрж▓, ржжрж╢ржжрж▓ ржкржж্ржо рж╕ржм ржЕржзোржоুржЦ рж╣рзЯেржЫিрж▓ — ржКрж░্ржз্ржмржоুржЦ рж╣рж▓।

“рдЬрдм рд╡рд╣ рд╣ृрджрдп рдоें рдЖрдпा, рдоुрдЭे рдЦूрдм рдпाрдж рд╣ै, рдЬीрдн рд╕े рд░рдордг рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рдж्рд╡ाрджрд╢рд▓рджрд▓ рдЕрдзोрдоुрдЦ рдкрдж्рдо рдКрд░्рдз्рд╡рдоुрдЦ рд╣ोрдХрд░ рдЦिрд▓ рдЧрдпा, рдлिрд░ рдХрдг्рда рдоें рд╖ोреЬрд╖рджрд▓ рдФрд░ рдХрдкाрд▓ рдоें рдж्рд╡िрджрд▓ рдкрдж्рдо рдХे рдЦुрд▓рдиे рдХे рдмाрдж рд╕िрд░ рдоें рд╕рд╣рд╕्рд░рджрд▓ рдкрдж्рдо рдк्рд░рд╕्рдлुрдЯिрдд рд╣ो рдЧрдпा । рддрднी рд╕े рдоेрд░ी рдпрд╣ рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╣ै ।"

"When he reached the heart — I distinctly remember it — and communed with the lotus there, touching it with his tongue, the twelve-petalled lotus, which was hanging head down, stood erect and opened its petals. Then he came to the sixteen-petalled lotus in the throat and the two-petalled lotus in the forehead. And last of all, the thousand-petalled lotus in the head blossomed. Since then I have been in this state."

“рж╣ৃржжрзЯে ржпржЦржи ржПрж▓ — ржмেрж╢ ржоржиে ржкрзЬржЫে — ржЬিрж╣্ржмা ржжিрзЯে рж░ржоржг ржХрж░ржмাрж░ ржкрж░ ржж্ржмাржжрж╢ржжрж▓ ржЕржзোржоুржЦ ржкржж্ржо ржКрж░্ржз্ржмржоুржЦ рж╣рж▓, — ржЖрж░ ржк্рж░рж╕্ржлুржЯিржд рж╣рж▓! рждাрж░ржкрж░ ржХржг্ржаে рж╖োрзЬрж╢ржжрж▓, ржЖрж░ ржХржкাрж▓ে ржж্ржмিржжрж▓। рж╢েрж╖ে рж╕рж╣рж╕্рж░ржжрж▓ ржкржж্ржо ржк্рж░рж╕্ржлুржЯিржд рж╣рж▓! рж╕েржЗ ржЕржмржзি ржЖржоাрж░ ржПржЗ ржЕржмрж╕্ржеা।”

*(рей)

*рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЕрдиुрднрд╡*

 рдаाрдХुрд░рджेрд╡ рдоाрдд्рд░ рд╕िрдж्рдзрдкुрд░ुрд╖ рдеे рдпा рдЕрд╡рддाрд░ рд╣ैं ?

ржаাржХুрж░ рж╕িржж্ржзржкুрж░ুрж╖ ржиা ржЕржмрждাрж░?

[(9рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯЩПрдоाँ рдХाрд▓ी рдиे рдкрд╣рд▓े рд╢्рд░ी рд░ाрдХृрд╖्рдг рдХी рдЙँрдЧрд▓िрдпाँ рдЪрдЯрдХा рджीं, рдлिрд░ рд╡ेрдж-рдкुрд░ाрдг-рддंрдд्рд░ рд╕рдордЭाрдпाЁЯЩП     

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдпрд╣ рдмाрдд (рдХुрд▓рдХुрдг्рдбрд▓िрдиी рд╢рдХ्рддि рдХे рдЬाрдЧृрдд рд╣ोрдиे рдХी рдмाрдд) рдХрд╣рддे рд╣ुрдП рдЙрддрд░рдХрд░ рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдХे рдкाрд╕ рдЬрдоीрди рдкрд░ рдмैрдаे । рдкाрд╕ рдоाрд╕्рдЯрд░ рд╣ैं, рддрдеा рджो-рдПрдХ рднрдХ्рдд рдФрд░ । рдХрдорд░े рдоें рд░ाрдЦाрд▓ рднी рд╣ैं ।

Saying this (about the awakening of Kulkundalini Shakti) Sri Ramakrishna came down to the floor and sat near Mahimacharan, M, and a few other devotees were near him. Rakhal also was in the room.

ржаাржХুрж░ ржПржЗ ржХржеা ржмрж▓িрждে ржмрж▓িрждে ржиাржоিрзЯা ржЖрж╕িрзЯা ржоেржЭেрждে ржорж╣িржоাржЪрж░ржгেрж░ ржиিржХржЯ ржмрж╕িрж▓েржи। ржХাржЫে ржоাрж╕্ржЯাрж░ ржУ ржЖрж░ржУ ржжু-ржПржХржЯি ржнржХ্ржд। ржШрж░ে рж░াржЦাрж▓ржУ ржЖржЫেржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рдорд╣िрдоा рд╕े) - рдЖрдкрд╕े рдХрд╣рдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдмрд╣ुрдд рджिрдиों рд╕े рдеी, рдкрд░ рдХрд╣ рдирд╣ीं рд╕рдХा, рдЖрдЬ рдХрд╣рдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ै ।

MASTER (to Mahima): "For a long time I have wanted to tell you my spiritual experiences, but I could not. I feel like telling you today.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (ржорж╣িржоাрж░ ржк্рж░рждি) — ржЖржкржиাржХে ржЕржиেржХржжিржи ржмрж▓ржмাрж░ ржЗржЪ্ржЫা ржЫিрж▓ ржкাрж░ি ржиাржЗ — ржЖржЬ ржмрж▓рждে ржЗржЪ্ржЫা рж╣ржЪ্ржЫে।

"рдоेрд░ी рдЬो рдЕрд╡рд╕्рдеा рдЖрдк рдмрддрд▓ाрддे рд╣ैं, рд╕ाрдзрдиा рдХрд░рдиे рд╣ी рд╕े рдРрд╕ा рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдХрд░рддा । рдЗрд╕рдоें (рдоुрдЭрдоें) рдХुрдЫ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рд╣ै ।

"You say that by mere sadhana one can attain a state of mind like mine. But it is not so. There is something special here [referring to himself]."

“ржЖржоাрж░ ржпা ржЕржмрж╕্ржеা — ржЖржкржиি ржмрж▓েржи, рж╕াржзржи ржХрж░рж▓েржЗ ржУрж░ржХржо рж╣рзЯ, рждা ржирзЯ। ржПрждে (ржЖржоাрждে) ржХিржЫু ржмিрж╢েрж╖ ржЖржЫে।”

(рд░ाрдЦाрд▓, рд╢्рд░ी 'рдо' рддрдеा рдЕрди्рдп рд▓ोрдЧ рдпрд╣ рд╕ुрдирдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрдд्рд╕ुрдХ рд╣ो рдЧрдП рдХि рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЖрдЧे рдХ्рдпा рдХрд╣рдиे рдЬा рд░рд╣े рд╣ैं।)

Rakhal, M., and the others became eager to hear what the Master was going to say.

ржоাрж╕্ржЯাрж░, рж░াржЦাрж▓ ржк্рж░ржнৃрждি ржнржХ্рждেрж░া ржЕржмাржХ্‌ рж╣ржЗрзЯা ржаাржХুрж░ ржХি ржмрж▓িржмেржи ржЙрзОрж╕ুржХ рж╣ржЗрзЯা рж╢ুржиিрждেржЫেржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг : "рдИрд╢्рд╡рд░ рдиे рдоुрдЭрд╕े рдмाрддрдЪीрдд рдХी ! - рдХेрд╡рд▓ рджрд░्рд╢рди рд╣ी рдирд╣ीं, рдмाрддрдЪीрдд рдХी ! рдмрдЯ рдХे рдиीрдЪे рдоैंрдиे рджेрдЦा, рдЧंрдЧाрдЬी рдХे рднीрддрд░ рд╕े рдиिрдХрд▓рдХрд░ рдХिрддрдиी рд╣ँрд╕ी - рдХिрддрдиा рдордЬाрдХ рдХिрдпा । рд╣ँрд╕ी рд╣ी рд╣ँрд╕ी рдоें рдоेрд░ी рдЙँрдЧрд▓ी рдорд░ोрдб़ рджी рдЧрдпी ! рдлिрд░ рдмाрддрдЪीрдд рд╣ुрдИ, рд╡े (рднрдЧрд╡ाрди्) рдмोрд▓े !

[рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рд╕्рд╡рдоुрдЦ рд╕े рдмंрдЧрд▓ा рдоें рдХрдеिрдд рд╡рдЪрди  - " рдХрдеा рдХोрдпрдЫे ! -рд╢ुрдзु рджрд░्рд╢рди рдирдп - рдХрдеा рдХोрдпрдЫे ! рдмрдЯрддрд▓ाрдпे рджेрдЦрд▓ाрдо , рдЧंрдЧाрд░ рднीрддрд░ рдеेрдХे рдЙрдаे рдПрд╕े -рддाрд░рдкрд░ рдХрдд рд╣ांрд╕ी ! рдЦेрд▓ाрд░ рдЫрд▓े рдЖंрдЧुрд▓ рдордЯрдХाрди рд╣ोрд▓ो। рддाрд░рдкोрд░ рдХрдеा। -рдХрдеा рдХोрдпेрдЫे !]   

MASTER: "God talked to me. It was not merely His vision. Yes, He talked to me. Under the banyan tree, I saw Him coming from the Ganges. Then we laughed so much! By way of playing with me, He cracked my fingers. Then He talked. Yes, He talked to me.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржХржеা ржХрзЯেржЫে! — рж╢ুржзু ржжрж░্рж╢ржи ржирзЯ — ржХржеা ржХрзЯেржЫে। ржмржЯрждрж▓াрзЯ ржжেржЦрж▓াржо, ржЧржЩ্ржЧাрж░ ржнিрждрж░ ржеেржХে ржЙржаে ржПрж╕ে — рждাрж░ржкрж░ ржХржд рж╣াрж╕ি! ржЦেрж▓াрж░ ржЫрж▓ে ржЖржЩ্ржЧুрж▓ ржоржЯржХাржи рж╣рж▓। рждাрж░ржкрж░ ржХржеা। — ржХржеা ржХрзЯেржЫে!

"рддीрди рджिрди рд▓рдЧाрддाрд░ рдоैं рд░ोрдпा, рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╡ेрджों, рдкुрд░ाрдгों рдФрд░ рддрди्рдд्рд░ों рдоें рдХ्рдпा рд╣ै, рд╕рдм рджिрдЦрд▓ा рджिрдпा !

"For three days I wept continuously. And He revealed to me what is in the Vedas, the Puranas, the Tantras, and the other scriptures.

“рждিржиржжিржи ржХрж░ে ржХেঁржжেржЫি, ржЖрж░ ржмেржж ржкুрж░াржг рждржи্ржд্рж░ — ржП-рж╕ржм рж╢াрж╕্ржд্рж░ে ржХি ржЖржЫে — (рждিржиি) рж╕ржм ржжেржЦিрзЯে ржжিрзЯেржЫেржи।

[(9рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯЩПрдоाрдпा рдХे рдХाрд░рдг рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж (The Absolute рдпा рдкूрд░्рдг) рдХो рдХोрдИ рджेрдЦ рдирд╣ीं рд╕рдХрддाЁЯЩП

(рдЬрдЧрдд рд╕े рдм्рд░рд╣्рдо рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪрдиे рдХे рдоाрд░्рдЧ рдХी рдмाрдзाрдПँ рд╣ैं-рдХाрдоिрдиी, рдХांрдЪрди, рдХीрд░्рддि рдоें рдЖрд╕рдХ्рддि)      

"рдорд╣ाрдоाрдпा рдХी рдоाрдпा рдХ्рдпा рд╣ै, рдпрд╣ рднी рдПрдХ рджिрди рджिрдЦрд▓ा рджिрдпा । рдХрдорд░े рдХे рднीрддрд░ рдЫोрдЯी рд╕ी рдЬ्рдпोрддि рдХ्рд░рдорд╢: рдмрдв़рдиे рд▓рдЧी рдФрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдЖрдЪ्рдЫрди्рди рдХрд░рдиे рд▓рдЧी ।

"One day He showed me the 'Maya of Mahamaya'. A small light inside a room began to grow, and at last, it enveloped the whole universe.

“ржорж╣াржоাрзЯাрж░ ржоাрзЯা ржпে ржХি, рждা ржПржХржжিржи ржжেржЦাрж▓ে। ржШрж░েрж░ ржнিрждрж░ ржЫোржЯ ржЬ্ржпোрждিঃ ржХ্рж░ржоে ржХ্рж░ржоে ржмাрзЬрждে рж▓াржЧрж▓! ржЖрж░ ржЬржЧрзОржХে ржвেржХে ржлেрж▓рждে рж▓াржЧрж▓!

"рдлिрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рджिрдЦрд▓ाрдпा - рдоाрдиो рдмрд╣ुрдд рдмрдб़ा рддाрд▓ाрдм рдХाрдИ рд╕े рднрд░ा рд╣ुрдЖ рд╣ै । рд╣рд╡ा рд╕े рдХाрдИ рдХुрдЫ рд╣рдЯ рдЧрдпी рдФрд░ рдкाрдиी рдЬрд░ा рджीрдЦ рдкрдб़ा, рдкрд░рди्рддु рджेрдЦрддे рд╣ी рджेрдЦрддे рдЪाрд░ों рдУрд░ рд╕े рдиाрдЪрддी рд╣ुрдИ рдХाрдИ рдлिрд░ рдЖ рдЧрдпी рдФрд░ рдкाрдиी рдХो рдврдХ рд▓िрдпा । рджिрдЦрд▓ाрдпा, рд╡рд╣ рдЬрд▓ рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж рд╣ै рдФрд░ рдХाрдИ рдоाрдпा рдоाрдпा рдХे рдХाрд░рдг рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж рдХो рдХोрдИ рджेрдЦ рдирд╣ीं рд╕рдХрддा । рдЕрдЧрд░ рдХोрдИ рдПрдХ рдмाрд░ рджेрдЦрддा рднी рд╣ै рддो рдкрд▓ рднрд░ рдХे рд▓िрдП, рдлिрд░ рдоाрдпा рдЙрд╕े рдврдХ рд▓ेрддी рд╣ै

"Further, He revealed to me a huge reservoir of water covered with green scum. The wind moved a little of the scum and immediately the water became visible; but in the twinkling of an eye, scum from all sides came dancing in and again covered the water. He revealed to me that the water was like Satchidananda, and the scum like Maya. On account of Maya, Satchidananda is not seen. Though now and then one may get a glimpse of It, again Maya covers It.

“ржЖржмাрж░ ржжেржЦাрж▓ে, — ржпেржи ржорж╕্ржд ржжীржШি, ржкাржиাрзЯ ржвাржХা! рж╣াржУрзЯাрждে ржкাржиা ржПржХржЯু рж╕рж░ে ржЧেрж▓, — ржЕржоржиি ржЬрж▓ ржжেржЦা ржЧেрж▓। ржХিржи্рждু ржжেржЦрждে ржжেржЦрждে ржЪাрж░ ржжিржХржХাрж░ ржкাржиা ржиাржЪрждে ржиাржЪрждে ржПрж╕ে, ржЖржмাрж░ ржвেржХে ржлেрж▓рж▓ে! ржжেржЦাрж▓ে, ржУржЗ ржЬрж▓, ржпেржи рж╕ржЪ্ржЪিржжাржиржи্ржж, ржЖрж░ ржкাржиা ржпেржи ржоাрзЯা। ржоাрзЯাрж░ ржжрж░ুржи рж╕ржЪ্ржЪিржжাржиржи্ржжржХে ржжেржЦা ржпাрзЯ ржиা, — ржпржжিржУ ржПржХ-ржПржХржмাрж░ ржЪржХিрждেрж░ ржи্ржпাрзЯ ржжেржЦা ржпাрзЯ, рждো ржЖржмাрж░ ржоাрзЯাрждে ржвেржХে ржлেрж▓ে।

"рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рдХा рдЖрджрдоी рдпрд╣ाँ рдЖ рд░рд╣ा рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рдЖрдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╣ी рд╡े рдоुрдЭे рджिрдЦा рджेрддे рд╣ैं । рдмрдЯ рдХे рдиीрдЪे рд╕े рдмрдХुрд▓ рдХे рдкेрдб़ рддрдХ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЪैрддрди्рдпрджेрд╡ рдХे рд╕ंрдХीрд░्рддрди рдХा рджрд▓ рджिрдЦрд▓ाрдпा । рдЙрд╕рдоें рдоैंрдиे рдмрд▓рд░ाрдо рдХो рджेрдЦा рдеा - рдирд╣ीं рддो рднрд▓ा рдоिрд╢्рд░ी рдФрд░ рдпрд╣ рд╕рдм рдоुрдЭे рдХौрди рджेрддा ? рдФрд░ рдЗрди्рд╣ें (рдоाрд╕्рдЯрд░ рдХो) рднी рджेрдЦा рдеा ।

"God reveals the nature of the devotees to me before they arrive. I saw Chaitanya's party singing and dancing near the Panchavati, between the banyan tree and the bakul-tree. I noticed Balaram there. If it weren't for him, who would there be to supply me with sugar candy and such things? (Pointing to M.) And I saw him too.

“ржХিрж░ূржк рж▓োржХ (ржнржХ্ржд) ржПржЦাржиে ржЖрж╕ржмে, ржЖрж╕ржмাрж░ ржЖржЧে ржжেржЦিрзЯে ржжেрзЯ। ржмржЯрждрж▓া ржеেржХে ржмржХুрж▓рждрж▓া ржкрж░্ржпржи্ржд ржЪৈрждржи্ржпржжেржмেрж░ рж╕ংржХীрж░্рждржиেрж░ ржжрж▓ ржжেржЦাрж▓ে। рждাрждে ржмрж▓рж░াржоржХে ржжেржЦрж▓াржо — ржиা рж╣рж▓ে ржоিржЫрж░ি ржП-рж╕ржм ржжেржмে ржХে! ржЖрж░ ржПঁржХে ржжেржЦেржЫিрж▓াржо।”

[(9рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

 ЁЯЩПрдоुрд▓ाрдХाрдд рд╣ोрдиे рдкрд╣рд▓े рд╣ी рдХेрд╢рд╡ рд╕ेрди рдХो рдоोрд░ рдХी рддрд░рд╣ рдкंрдЦ рдлैрд▓ाрдпे рджेрдЦा ЁЯЩП 

рдФрд░ рдЙрдирдХे рдм्рд░рд╣्рдо-рд╕рдоाрдЬ рдоें рд╣рд░िрдиाрдо рдФрд░ рдоाँ рдЬрдЧрджрдо्рдмा рдХा рдиाрдо рдк्рд░рд╡ेрд╢

[рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг, ржХেрж╢ржм рж╕েржи ржУ рждাঁрж╣াрж░ рж╕ржоাржЬে рж╣рж░িржгাржо ржУ ржоাрзЯেрж░ ржиাржо ржк্рж░ржмেрж╢ ]

"рдХेрд╢рд╡ рд╕ेрди рд╕े рдоुрд▓ाрдХाрдд рд╣ोрдиे рдХे рдкрд╣рд▓े рдЙрд╕े рдоैंрдиे рджेрдЦा ! рд╕рдоाрдзि-рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдоैंрдиे рджेрдЦा рдХेрд╢рд╡ рд╕ेрди рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рджрд▓ рдХो । рдХрдорд░े рдоें рдард╕ाрдард╕ рднрд░े рд╣ुрдП рдЖрджрдоी рдоेрд░े рд╕ाрдордиे рдмैрдаे рд╣ुрдП рдеे । рдХेрд╢рд╡ рдХो рдоैंрдиे рджेрдЦा, рдЙрди рд▓ोрдЧों рдоें рдоोрд░ рдХी рддрд░рд╣ рдЕрдкрдиे рдкंрдЦ рдлैрд▓ाрдпे рдмैрдаा рд╣ुрдЖ рдеा । рдкंрдЦ рдЕрд░्рдеाрдд् рджрд▓-рдмрд▓ । рдХेрд╢рд╡ рдХे рд╕िрд░ рдоें, рджेрдЦा, рдПрдХ рд▓ाрд▓ рдордгि рдеी । рд╡рд╣ рд░рдЬोрдЧुрдг рдХा рд▓рдХ्рд╖рдг рд╣ै

"I had seen Keshab before I actually met him — I had seen him and his party in my samadhi. In front of me sat a roomful of men. Keshab looked like a peacock sitting with its tail spread out. The tail meant his followers. I saw a red gem on Keshab's head. That indicated his rajas.

“ржХেрж╢ржм рж╕েржиেрж░ рж╕ржЩ্ржЧে ржжেржЦা рж╣ржмাрж░ ржЖржЧে, рждাржХে ржжেржЦрж▓াржо! рж╕ржоাржзি ржЕржмрж╕্ржеাрзЯ ржжেржЦрж▓াржо, ржХেрж╢ржм рж╕েржи ржЖрж░ рждাрж░ ржжрж▓। ржПржХржШрж░ рж▓োржХ ржЖржоাрж░ рж╕াржоржиে ржмрж╕ে рж░рзЯেржЫে! ржХেрж╢ржмржХে ржжেржЦাржЪ্ржЫে, ржпেржи ржПржХржЯি ржорзЯূрж░ рждাрж░ ржкাржЦা ржмিрж╕্рждাрж░ ржХрж░ে ржмрж╕ে рж░рзЯেржЫে! ржкাржЦা ржЕрж░্ржеাрзО ржжрж▓ ржмрж▓। ржХেрж╢ржмেрж░ ржоাржеাрзЯ ржжেржЦрж▓াржо рж▓াрж▓ржоржгি। ржУржЯি рж░ржЬোржЧুржгেрж░ ржЪিрж╣্ржи। 

рдХेрд╢рд╡ рдЕрдкрдиे рдЪेрд▓ों рд╕े рдХрд╣ рд░рд╣ा рдеा - 'рдпे (рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг) рдХ्рдпा рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, рддुрдо рд▓ोрдЧ рд╕ुрдиो ।' рдоाँ рд╕े рдоैंрдиे рдХрд╣ा, 'рдоाँ, рдЗрди рд▓ोрдЧों рдХा рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рдордд рд╣ै (рдЕрд░्рдеाрдд рдм्рд░рд╣्рдорд╕рдоाрдЬ рдХे рд▓ोрдЧ рдоूрд░्рддिрдкूрдЬा рдХे рд╡िрд░ोрдзी рд╣ैं, рдоाँ рдХाрд▓ी рдкрд░ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдирд╣ीं рдХрд░рддे), рдЗрдирд╕े рдоैं рдХ्рдпों рдмाрдд рдХрд░ूँ?’ рдлिрд░ 'рдоाँ рдиे рд╕рдордЭाрдпा, рдХрд▓िрдХाрд▓ рдоें рдРрд╕ा рд╣ी рд╣ोрддा рд╣ै।' рддрдм рдпрд╣ाँ рд╕े (рдоेрд░े рдкाрд╕ рд╕े) рд╡े рд▓ोрдЧ рд╣рд░िрдиाрдо рддрдеा рдоाрддा рдХा рдиाрдо рд▓े рдЧрдпे । рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдоाрддा (рдоाँ рдХाрд▓ी) рдиे рд╡िрдЬрдп рдХो рдХेрд╢рд╡ рдХे рджрд▓ рд╕े рдЕрд▓рдЧ рдХрд░ рд▓िрдпा । рдкрд░рди्рддु рд╡िрдЬрдп (рд╡िрдЬрдп рдХृрд╖्рдг рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी) рдЖрджि-рд╕рдоाрдЬ рдоें рд╕рдо्рдоिрд▓िрдд рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ।

 He said to his disciples, 'Please listen to what he [meaning the Master] is saying.' I said to the Divine Mother: 'Mother, these people hold the views of "Englishmen". Why should I talk to them?' Then the Mother explained to me that it would be like this in the Kaliyuga." Keshab and his followers got from here [meaning himself] the names of Hari and the Divine Mother. That is why the Divine Mother took Vijay away from Keshab's party. But Vijay did not join the Adi Samaj. (A sect of the Brahmo Samaj.)

ржХেрж╢ржм рж╢িрж╖্ржпржжেрж░ ржмрж▓ржЫে — ‘ржЗржиি ржХি ржмрж▓ржЫেржи, рждোржорж░া рж╕ржм рж╢োржиো’। ржоাржХে ржмрж▓рж▓াржо, ржоা ржПржжেрж░ ржЗংрж░াржЬী ржоржд, — ржПржжেрж░ ржмрж▓া ржХেржи। рждাрж░ржкрж░ ржоা ржмুржЭিрзЯে ржжিрж▓ে ржпে, ржХрж▓িрждে ржПрж░ржХржо рж╣ржмে। рждржЦржи ржПржЦাржи ржеেржХে рж╣рж░িржгাржо ржЖрж░ ржоাрзЯেрж░ ржиাржо ржУрж░া ржиিрзЯে ржЧেрж▓। рждাржЗ ржоা ржХেрж╢ржмেрж░ ржжрж▓ ржеেржХে ржмিржЬрзЯржХে ржиিрж▓ে। ржХিржи্рждু ржЖржжি рж╕ржоাржЬে ржЧেрж▓ ржиা।

(рдЕрдкрдиे рдХो рджिрдЦाрдХрд░) “рдЗрд╕рдХे рднीрддрд░ рдХोрдИ рдПрдХ рд╣ैं । рдЧोрдкाрд▓ рд╕ेрди^* рдиाрдо рдХा рдПрдХ рд▓рдб़рдХा рдЖрдпा рдХрд░рддा рдеा, рдмрд╣ुрдд рджिрди рд╣ो рдЧрдпे । рдЗрд╕рдХे рднीрддрд░ рдЬो рд╣ैं, рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЧोрдкाрд▓ рдХी рдЫाрддी рдкрд░ рдкैрд░ рд░рдЦ рджिрдпा । рд╡рд╣ рднाрд╡ाрд╡ेрд╢ рдоें рдХрд╣рдиे рд▓рдЧा, 'рдЕрднी рддुрдо्рд╣ें рджेрд░ рд╣ै; рдкрд░рди्рддु рдоैं рд╕ंрд╕ाрд░ी рдЖрджрдоिрдпों рдХे рдмीрдЪ рдоें рдирд╣ीं рд░рд╣ рд╕рдХрддा ।' - рдлिрд░ 'рдЕрдм рдЬाрддा рд╣ूँ' рдХрд╣рдХрд░ рд╡рд╣ рдШрд░ рдЪрд▓ा рдЧрдпा । рдмाрдж рдоें рдоैंрдиे рд╕ुрдиा, рдЙрд╕рдиे рджेрд╣ рдЫोрдб़ рджी рд╣ै । рдЬाрди рдкрдб़рддा рд╣ै, рд╡рд╣ी рдиिрдд्рдпрдЧोрдкाрд▓ рд╣ै !

(Pointing to himself) "There must be something special here. Long ago a young man named Gopal Sen used to visit me. He who dwells in me placed His foot on Gopal's chest. Gopal said in an ecstatic mood: 'You will have to wait here a long time. I cannot live anymore with worldly people.' He took leave of me. Afterward, I heard that he was dead. Perhaps he was born as Nityagopal.

(ржиিржЬেржХে ржжেржЦাржЗрзЯা) “ржПрж░ (ржЖржоাрж░) ржнিрждрж░ ржПржХржЯা ржХিржЫু ржЖржЫে। ржЧোржкাрж▓ рж╕েржи ржмрж▓ে ржПржХржЯি ржЫেрж▓ে ржЖрж╕ржд — ржЕржиেржХржжিржи рж╣рж▓। ржПрж░ ржнিрждрж░ ржпিржиি ржЖржЫেржи ржЧোржкাрж▓েрж░ ржмুржХে ржкা ржжিрж▓ে। рж╕ে ржнাржмে ржмрж▓рждে рж▓াржЧрж▓, рждোржоাрж░ ржПржЦржи ржжেрж░ি ржЖржЫে। ржЖржоি ржРрж╣িржХржжেрж░ рж╕ржЩ্ржЧে ржеাржХрждে ржкাрж░ржЫি ржиা, — рждাрж░ржкрж░ ‘ржЬাржЗ’ ржмрж▓ে ржмাрзЬি ржЪрж▓ে ржЧেрж▓। рждাрж░ржкрж░ рж╢ুржирж▓াржо ржжেрж╣ржд্ржпাржЧ ржХрж░েржЫে। рж╕েржЗ ржмোржз рж╣рзЯ ржиিржд্ржпржЧোржкাрж▓

[рдЧोрдкाрд▓ рд╕ेрди — рдмрд░ाрд╣рдирдЧрд░ рдиिрд╡ाрд╕ी рдПрдХ рдИрд╢्рд╡рд░рднрдХ्рдд рдпुрд╡ा рдеा।  рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдоें рдаाрдХुрд░ рджेрд╡  рдХे рд╕ाрде рдЙрд╕рдХी рдкрд╣рд▓ी рдоुрд▓рдХाрдд 1864 рдИ. рдоें рд╣ुрдИ рдеी। рд╡े рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдоें рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рдХे рджрд░्рд╢рди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдХ्рд╕рд░ рдЬाрддे рд░рд╣рддे рдеे, рддрдеा рдИрд╢्рд╡рд░ीрдп рднाрд╡ рдоें рдЖрд╡िрд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддे рдеे। рдПрдХ рдмाрд░ рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рдиे рдЙрди्рд╣ें рдЗрд╕ी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЙрд╕рдХा рд╕्рдкрд░्рд╢ рдЕрдкрдиे рдЪрд░рдгों рд╕े рдХिрдпा рдеा। рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें (de-Hypnotized рдЕрд╡рд╕्рдеा) рдоें рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рдЬीрд╡рди (рдпा рдХाрдоिрдиी-рдХांрдЪрди рдоें рдЖрд╕рдХ्рдд рдЬीрд╡рди) рдХो рд╡िрд╖ рдХे рд╕рдоाрди рд╕рдордЭрдХрд░ рдЙрд╕рдиे рдЖрдд्рдорд╣рдд्рдпा рдХрд░рдХे рд╢рд░ीрд░ рдд्рдпाрдЧ рджिрдпा рдеा। 'рдЧोрдкाрд▓ рд╕ेрди' рдж्рд╡ाрд░ा рдЖрдд्рдорд╣рдд्рдпा рдХिрдпे рдЬाрдиे рдХी рдЦрдмрд░ рдХो рд╕ुрдирдХрд░ рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рдиे рдХрд╣ा рдеा, " рдИрд╢्рд╡рд░ (рдоाँ рдХाрд▓ी) рдХा рджрд░्рд╢рди рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рдпрджि рдХोрдИ рдЕрдкрдиी рдЗрдЪ्рдЫा рд╕े рд╢рд░ीрд░ рдХो рдд्рдпाрдЧ рджेрддा рд╣ै, рддो рдЙрд╕рдХो рдЖрдд्рдорд╣рдд्рдпा рдирд╣ीं рдХрд╣рддे рд╣ैं!" (рдХ्рдпोंрдХि рдаाрдХुрд░ рдХे рдЧुрд░ु рддोрддाрдкुрд░ी рдЬी рднी, рдПрдХрдмाрд░ рдоाँ рдХाрд▓ी рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдХे рдмिрдиा рдЕрдкрдиी рдЗрдЪ्рдЫा рд╕े рдЕрдкрдиा рд╢рд░ीрд░ рдд्рдпाрдЧрдиे рдЪрд▓े рддो рд╡े рдЧंрдЧा рдкाрд░ рдХрд░ рдЧрдП рд▓ेрдХिрди рдбूрдмрдиे рд▓ाрдпрдХ рдкाрдиी рдирд╣ीं рдоिрд▓ा рдФрд░ рд╡े рдЕрдкрдиा рд╢рд░ीрд░ рдд्рдпाрдЧ рдирд╣ीं рд╕рдХे рдеे!)      

ржЧোржкাрж▓ рж╕েржи — ржмрж░াрж╣ржиржЧрж░ржмাрж╕ী ржнржЧржмрзОржнржХ্ржд ржпুржмржХ। ржаাржХুрж░েрж░ рж╕рж╣িржд ржк্рж░ржержо ржжрж░্рж╢ржи рззрзорзмрзк ржЦ্рж░ীрж╖্ржЯাржм্ржжে ржжржХ্рж╖িржгেрж╢্ржмрж░ে। рждিржиি ржжржХ্рж╖িржгেрж╢্ржмрж░ে ржаাржХুрж░েрж░ ржХাржЫে ржпা рждাрзЯাржд ржХрж░িрждেржи ржПржмং ржИрж╢্ржмрж░ীрзЯ ржнাржмে ржЖржмিрж╖্ржЯ рж╣ржЗрждেржи। ржнাржмাржмрж╕্ржеাрзЯ ржЗঁрж╣াржХে ржаাржХুрж░ рж╕্ржкрж░্рж╢ ржХрж░িрзЯাржЫিрж▓েржи। ржЬীржмржиржоুржХ্ржд ржЕржмрж╕্ржеাрзЯ рж╕ংрж╕াрж░ ржмিрж╖ржмрзО ржоржиে рж╣ржУрзЯাрзЯ ржЖржд্ржорж╣ржд্ржпা ржХрж░িрзЯা ржжেрж╣ржд্ржпাржЧ ржХрж░েржи। ржЧোржкাрж▓ рж╕েржиেрж░ ржЖржд্ржорж╣ржд্ржпাрж░ рж╕ংржмাржжে ржаাржХুрж░ ржмрж▓িрзЯাржЫিрж▓েржи ржпে, ржИрж╢্ржмрж░ ржжрж░্рж╢ржи ржХрж░িржмাрж░ ржкрж░ ржпржжি ржХেржЙ рж╕্ржмেржЪ্ржЫাрзЯ рж╢рж░ীрж░ ржд্ржпাржЧ ржХрж░ে, рждржмে рждাрж╣াржХে ржЖржд্ржорж╣ржд্ржпা ржмрж▓ে ржиা।]

"рд╕рдм рдмрдб़े рдЖрд╢्рдЪрд░्рдпрдкूрд░्рдг рджрд░्рд╢рди рд╣ुрдП рд╣ैं । рдЕрдЦрдг्рдб рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж-рджрд░्рд╢рди рднी рд╣ो рдЪुрдХा рд╣ै । рдЙрд╕рдХे рднीрддрд░ рдоैंрдиे рджेрдЦा рд╣ै, рдмीрдЪ рдоें рдШेрд░ा рд▓рдЧाрдХрд░ рдЙрд╕рдХे рджो рд╣िрд╕्рд╕े рдХрд░ рджिрдпे рдЧрдпे рд╣ैं । рдПрдХ рд╣िрд╕्рд╕े рдоें рдХेрджाрд░, рдЪुрди्рдиी рддрдеा рдЕрди्рдп рд╕ाрдХाрд░рд╡ाрджी рднрдХ्рдд рд╣ैं; рдШेрд░े рдХे рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рдЦूрдм рд▓ाрд▓ рд╕ुрд░्рдЦी рдХी рдвेрд░ी рдХी рддрд░рд╣ рдк्рд░рдХाрд╢ рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рдмीрдЪ рдоें рд╕рдоाрдзिрдордЧ्рди рдирд░ेрди्рдж्рд░ (рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж) рдмैрдаा рд╣ुрдЖ рд╣ै ।

"I have had many amazing visions. I had a vision of the Indivisible Satchidananda. Inside It I saw two groups with a fence between them. On one side were Kedar, Chuni, and other devotees who believe in the Personal God. On the other side was a luminous space like a heap of red brick dust. Inside it was seated Narendra immersed in samadhi. 

“ржЖрж╢্ржЪрж░্ржп ржжрж░্рж╢ржи рж╕ржм рж╣рзЯেржЫে। ржЕржЦржг্ржб рж╕ржЪ্ржЪিржжাржиржи্ржжржжрж░্рж╢ржи। рждাрж░ ржнিрждрж░ ржжেржЦржЫি, ржоাржЭে ржмেрзЬা ржжেржУрзЯা ржжুржЗ рждাржХ। ржПржХржзাрж░ে ржХেржжাрж░ ржЪুржиি, ржЖрж░ ржЖрж░ ржЕржиেржХ рж╕াржХাрж░ржмাржжী ржнржХ্ржд। ржмেрзЬাрж░ ржЖрж░-ржПржХржзাрж░ে ржЯржХржЯржХে рж▓াрж▓ рж╕ুрж░ржХিрж░ ржХাঁрзЬিрж░ ржорждো ржЬ্ржпোрждিঃ। рждাрж░ржоржз্ржпে ржмрж╕ে ржирж░েржи্ржж্рж░। — рж╕ржоাржзিрж╕্рже!

"рдз्рдпाрдирд╕्рде рджेрдЦрдХрд░ рдоैंрдиे рдкुрдХाрд░ा – рдирд░ेрди्рдж्рд░ !', рдЙрд╕рдиे рдЬрд░ा рдЖँрдЦ рдЦोрд▓ी । рдоैं рд╕рдордЭ рдЧрдпा, рд╡рд╣ी рдПрдХ рд░ूрдк рдоें, рд╕िрдорд▓ा (рдХрд▓рдХрдд्рддा) рдоें, рдХाрдпрд╕्рде рдХे рдпрд╣ाँ рдкैрджा рд╣ोрдХрд░ рд░рд╣ рд░рд╣ा рд╣ै । рддрдм рдоैंрдиे рдХрд╣ा, ‘рдоाँ, рдЙрд╕े рдоाрдпा рдоें рдмाँрдз рд▓ो, рдирд╣ीं рддो рд╕рдоाрдзि рдоें рд╡рд╣ рджेрд╣ рдЫोрдб़ рджेрдЧा ।' рдХेрджाрд░ рд╕ाрдХाрд░рд╡ाрджी рд╣ै, рдЙрд╕рдиे рдЭाँрдХрдХрд░ рджेрдЦा, рдЙрд╕े рд░ोрдоांрдЪ рд╣ो рдЖрдпा рдФрд░ рд╡рд╣ рднाрдЧा ।

Seeing him absorbed in meditation, I called aloud, 'Oh, Narendra!' He opened his eyes a little. I came to realize that he had been born, in another form, in Simla (The section of Calcutta in which Narendra was born.) in a Kayastha family. At once I said to the Divine Mother, 'Mother, entangle him in Maya; otherwise, he will give up his body in samadhi.' Kedar, a believer in the Personal God, peeped in and ran away with a shudder.

“ржз্ржпাржирж╕্рже ржжেржЦে ржмрж▓рж▓ুржо, ‘ржУ ржирж░েржиржж্рж░!’ ржПржХржЯু ржЪোржЦ ржЪাржЗрж▓ে — ржмুржЭрж▓ুржо ржУржЗ ржПржХрж░ূржкে рж╕িржорж▓েрждে ржХাрзЯেрждেрж░ ржЫেрж▓ে рж╣рзЯে ржЖржЫে। — рждржЦржи ржмрж▓рж▓াржо, ‘ржоা। ржУржХে ржоাрзЯাрзЯ ржмржж্ржз ржХрж░। — рждা ржиা рж╣рж▓ে рж╕ржоাржзিрж╕্рже рж╣рзЯে ржжেрж╣ржд্ржпাржЧ ржХрж░ржмে।’ — ржХেржжাрж░ рж╕াржХাрж░ржмাржжী, ржЙঁржХি ржоেрж░ে ржжেржЦে рж╢িржЙрж░ে ржЙржаে ржкাрж▓াрж▓।

рдпрд╣ी рд╕ोрдЪрддा рд╣ूँ, рдЗрд╕ рд╢рд░ीрд░ рдХे рднीрддрд░ рдоाँ рд╕्рд╡рдпं рд╣ैं, рднрдХ्рддों рдХो рд▓ेрдХрд░ рд▓ीрд▓ा рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं । рдЬрдм рдкрд╣рд▓े-рдкрд╣рд▓ рдпрд╣ рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╣ुрдИ, рддрдм рдЬ्рдпोрддि рд╕े рджेрд╣ рджрдордХा рдХрд░рддी рдеी । рдЫाрддी рд▓ाрд▓ рд╣ो рдЬाрддी рдеी । рддрдм рдоैंрдиे рдХрд╣ा, 'рдоाँ, рдмाрд╣рд░ рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рди рд╣ोрдУ - рднीрддрд░ рд╕рдоा рдЬाрдУ ।’ рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЕрдм рдпрд╣ рджेрд╣ рдорд▓िрди рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ै।

"Therefore I feel that it is the Divine Mother Herself who dwells in this body and plays with the devotees. When I first had my exalted state of mind, my body would radiate light. My chest was always flushed. Then I said to the Divine Mother: 'Mother, do not reveal Thyself outwardly. Please go inside.' That is why my complexion is so dull now. 

“рждাржЗ ржнাржмি ржПрж░ (ржиিржЬেрж░) ржнিрждрж░ ржоা рж╕্ржмрзЯং ржнржХ্ржд рж╣рзЯে рж▓ীрж▓া ржХрж░ржЫেржи। ржпржЦржи ржк্рж░ржержо ржПржЗ ржЕржмрж╕্ржеা рж╣рж▓, рждржЦржи ржЬ্ржпোрждিঃрждে ржжেрж╣ ржЬ্ржмрж▓ ржЬ্ржмрж▓ ржХрж░ржд। ржмুржХ рж▓াрж▓ рж╣рзЯে ржпেржд! рждржЦржи ржмрж▓рж▓ুржо, ‘ржоা, ржмাржЗрж░ে ржк্рж░ржХাрж╢ рж╣рзЯো ржиা, ржвুржХে ржпাржУ!’ рждাржЗ ржПржЦржи ржПржЗ рж╣ীржи ржжেрж╣।

"рдирд╣ीं рддो рдЖрджрдоी рдЬрд▓ा рдбाрд▓рддे । рдЖрджрдоिрдпों рдХी рднीрдб़ рд▓рдЧ рдЬाрддी рдЕрдЧрд░ рд╡ैрд╕ी рдЬ्рдпोрддिрд░्рдордп рджेрд╣ рдмрдиी рд░рд╣рддी। рдЕрдм рдмाрд╣рд░ рдк्рд░рдХाрд╢ рдирд╣ीं рд╣ै । рдЗрд╕рд╕े рддрдоाрд╢рдмीрди рднाрдЧ рдЬाрддे рд╣ैं - рдЬो рд╢ुрдж्рдз рднрдХ्рдд рд╣ैं, рд╡े рд╣ी рд░рд╣ेंрдЧे । рдпрд╣ рдмीрдоाрд░ी рдХ्рдпों рд╣ुрдИ, рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде рдпрд╣ी рд╣ै । рдЬिрдирдХी рднрдХ्рддि рд╕рдХाрдо рд╣ै, рд╡े рдмीрдоाрд░ी рджेрдЦрдХрд░ рднाрдЧ рдЬाрдпेंрдЧे ।

If my body were still luminous, people would have tormented me; a crowd would always have thronged here. Now there is no outer manifestation. That keeps weeds away. Only genuine devotees will remain with me now. Do you know why I have this illness? It has the same significance. Those whose devotion to me has a selfish motive behind it will run away at the sight of my illness.

“рждা ржиা рж╣рж▓ে рж▓োржХে ржЬ্ржмাрж▓াрждржи ржХрж░ржд। рж▓োржХেрж░ ржнিрзЬ рж▓েржЧে ржпেржд — рж╕েрж░ূржк ржЬ্ржпোрждিрж░্ржорзЯ ржжেрж╣ ржеাржХрж▓ে। ржПржЦржи ржмাрж╣িрж░ে ржк্рж░ржХাрж╢ ржиাржЗ। ржПрждে ржЖржЧাржЫা ржкাрж▓াрзЯ — ржпাрж░া рж╢ুржж্ржзржнржХ্ржд рждাрж░াржЗ ржХেржмрж▓ ржеাржХржмে। ржПржЗ ржм্ржпাрж░াржо рж╣рзЯেржЫে ржХেржи? — ржПрж░ ржоাржиে ржУржЗ। ржпাржжেрж░ рж╕ржХাржо ржнржХ্рждি, рждাрж░া ржм্ржпাрж░াржо ржЕржмрж╕্ржеা ржжেржЦрж▓ে ржЪрж▓ে ржпাржмে

"рдоेрд░ी рдПрдХ рдЗрдЪ्рдЫा рдеी । рдоैंрдиे рдоाँ рд╕े рдХрд╣ा рдеा - 'рдоाँ, рдоैं рднрдХ्рддों рдХा рд░ाрдЬा рд╣ोрдКँрдЧा ।’

"I cherished a desire. I said to the Mother, 'O Mother, I shall be the king of the devotees.'

“рж╕াржз ржЫিрж▓ — ржоাржХে ржмрж▓েржЫিрж▓াржо, ржоা, ржнржХ্рждেрж░ рж░াржЬা рж╣ржм!

"рдлिрд░ рдоेрд░े рдорди рдоें рдпрд╣ рдмाрдд рдЙрдаी рдХि рд╣ृрджрдп рд╕े рдЬो рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рдкुрдХाрд░ेрдЧा, рдЙрд╕े рдпрд╣ाँ рдЖрдиा рд╣ोрдЧा - рдЖрдиा рд╣ी рд╣ोрдЧा । рджेрдЦो, рд╡рд╣ी рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै, рд╡े рд╣ी рд╕рдм рд▓ोрдЧ рдЖрддे рд╣ैं ।

"Again, this thought arose in my mind: 'He who sincerely prays to God will certainly come here. He must.' You see, that is what is happening now. Only people of that kind come.

“ржЖржмাрж░ ржоржиে ржЙржарж▓, ‘ржпে ржЖржи্рждрж░িржХ ржИрж╢্ржмрж░ржХে ржбাржХржмে рждাрж░ ржПржЦাржиে ржЖрж╕рждেржЗ рж╣ржмে! ржЖрж╕рждেржЗ рж╣ржмে! ржжেржЦো, рждাржЗ рж╣ржЪ্ржЫে — рж╕েржЗ рж╕ржо рж▓োржХржЗ ржЖрж╕ржЫে।

[(9рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

"рдЖрдоाрд░ рдмाрдк рдЧрдпाрддे рд╕्рд╡рдк्рдиे рджेрдЦे рдЫिрд▓ेрди, рд░рдШुрд╡ीрд░ рдмोрд▓рдЫेрди - 'рдЖрдоि рддोрдоाрд░ рдЫेрд▓े рд╣ोрдмो। '    

ЁЯЩП рдмिрд╢ुрдирдкрдж рдорди्рджिрд░ рдЧрдпा рдоें рдоेрд░े рдкिрддा рд╕े 'рд░рдШुрд╡ीрд░' рдиे рд╕्рд╡рдк्рди рдоें рдХрд╣ा рдеा-

 'рдоैं рддुрдо्рд╣ाрд░े рдкुрдд्рд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЬрди्рдо рд▓ूँрдЧा !'ЁЯЩП 

"рдЗрд╕рдХे рднीрддрд░ рдХौрди рд╣ैं, рдпрд╣ рдоेрд░े рдоाрддा -рдкिрддा рдЬाрдирддे рдеे । рдкिрддाрдЬी рдиे рдЧрдпा рдоें рд╕्рд╡рдк्рди рджेрдЦा рдеा । рд╕्рд╡рдк्рди рдоें рдЖрдХрд░ 'рд░рдШुрд╡ीрд░' ('рд░рдШु' рдХे рд╡ीрд░ рд╡ंрд╢рдЬ- рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ीрд░ाрдо) рдиे рдХрд╣ा рдеा, 'рдоैं рддुрдо्рд╣ाрд░े рдкुрдд्рд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЬрди्рдо рд▓ूँрдЧा।"

"My parents knew who dwells inside this body. Father had a dream at Gaya. In that dream 'Raghuvir' (The brave descendants of Raghu - Lord Shri Ram:рдк्рд░рднु рд╢्рд░ी рд░ाрдо) said to him, 'I shall be born as your son.'

“ржПрж░ ржнিрждрж░ে ржХে ржЖржЫেржи, ржЖржоাрж░ ржмাржкেрж░া ржЬাржиржд। ржмাржк ржЧрзЯাрждে рж╕্ржмржк্ржиে ржжেржЦেржЫিрж▓েржи, — рж░ржШুржмীрж░ ржмрж▓ржЫেржи, ‘ржЖржоি рждোржоাрж░ ржЫেрж▓ে рж╣ржм।’

[Letter of Swami Vivekananda To Swami Brahmananda, from ALMORA, dated 20th May, 1898." MY DEAR RAKHAL,....  For the present buy a plot of ground for Ramlal in the name of Raghuvir (The family deity of Shri Ramakrishna’s birthplace, Kamarpukur, Ramlal being his nephew.) after careful consideration. . . . Holy Mother will be the Seb├вit (worshipper-in-charge); after her will come Ramlal, and Shibu will succeed them as Sebait; or make any other arrangement that seems best."]

[(9рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрднाрд░рдд рдХे рд░ाрд╖्рдЯीрдп рдЖрджрд░्рд╢ -'рдд्рдпाрдЧ рдФрд░ рд╕ेрд╡ा' рдХो рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдкुрдирд░्рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд рдХिрдпाЁЯФ▒ЁЯЩП

 [рдХुँрд╡рд░рд╕िंрд╣ рдХрд╣рддा рдеा, 'рд╕рдоाрдзि рдХे рдмाрдж рд▓ौрдЯा рд╣ुрдЖ рдЖрджрдоी рдХрднी рдоैंрдиे рдирд╣ीं рджेрдЦा - 

рддुрдо рдиाрдирдХ рд╣ो।]  

"рдЗрд╕рдХे рднीрддрд░ рд╡े рд╣ी рд╣ैं । рдХाрдоिрдиी рдФрд░ рдХांрдЪрди рдХा рдд्рдпाрдЧ ! рдпрд╣ рдХ्рдпा рдоेрд░ा рдХрд░्рдо рд╣ै ? рд╕्рдд्рд░ी-рд╕рдо्рднोрдЧ рд╕्рд╡рдк्рди рдоें рднी рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ

"God alone dwells inside this body. Such renunciation of 'woman and gold'! Could I have accomplished that myself? I have never enjoyed a woman, even in a dream.

“ржПрж░ ржнিрждрж░ে рждিржиিржЗ ржЖржЫেржи। ржХাржоিржиী-ржХাржЮ্ржЪржиржд্ржпাржЧ! ржПржХি ржЖржоাрж░ ржХрж░্ржо। рж╕্ржд্рж░ীрж╕ржо্ржнোржЧ рж╕্ржмржкржиেржУ рж╣рж▓ো ржиা।

"рдиाрдЧे рдиे рд╡ेрджाрди्рдд рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджिрдпा । рддीрди рд╣ी рджिрди рдоें рд╕рдоाрдзि рд╣ो рдЧрдпी । рдоाрдзрд╡ीрд▓рддा рдХे рдиीрдЪे рдЙрд╕ рд╕рдоाрдзि-рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХो рджेрдЦрдХрд░ рдЙрд╕рдиे рдХрд╣ा - 'рдЕрд░े ! рдпे рдХ्рдпा рд╣ै рд░े !’ рдлिрд░ рдЙрд╕рдиे рд╕рдордЭा рдеा, рдЗрд╕рдХे рднीрддрд░ рдХौрди рд╣ैं । рддрдм рдЙрд╕рдиे рдоुрдЭрд╕े рдХрд╣ा, 'рдоुрдЭे рддुрдо рдЫोрдб़ рджो ।' рдпрд╣ рдмाрдд рд╕ुрдирдХрд░ рдоेрд░ी рднाрд╡ाрд╡рд╕्рдеा рд╣ो рдЧрдпी । рдЙрд╕ी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдоैंрдиे рдХрд╣ा, 'рд╡ेрджाрди्рдд рдХा рдмोрдз рд╣ुрдП рдмिрдиा рддुрдо рдпрд╣ाँ рд╕े рдирд╣ीं рдЬा рд╕рдХрддे ।

"Nangta instructed me in Vedanta. In three days I went into samadhi. At the sight of my samadhi under the madhavi vine, he was quite taken aback and exclaimed, 'Ah! What is this?' Then he came to know who resides in this body. He said to me, 'Please let me go.' At these words of Totapuri, I went into an ecstatic mood and said, You cannot go till I realize the Truth of Vedanta.'

“ржи্ржпাংржЯা ржмেржжাржи্рждেрж░ ржЙржкржжেрж╢ ржжিрж▓ে। рждিржиржжিржиেржЗ рж╕ржоাржзি। ржоাржзржмীрждрж▓াрзЯ ржУржЗ рж╕ржоাржзি ржЕржмрж╕্ржеা ржжেржЦে рж╕ে рж╣рждржмুржж্ржзি рж╣рзЯে ржмрж▓ржЫে, ‘ржЖрж░ে ржП ржХেрзЯা рж░ে!’ ржкрж░ে рж╕ে ржмুржЭрждে ржкাрж░рж▓ে — ржПрж░ ржнিрждрж░ে ржХে ржЖржЫে। рждржЦржи ржЖржоাрзЯ ржмрж▓ে, ‘рждুржоি ржЖржоাрзЯ ржЫেрзЬে ржжাржУ!’ ржУ-ржХржеা рж╢ুржиে ржЖржоাрж░ ржнাржмাржмрж╕্ржеা рж╣рзЯে ржЧেрж▓; — ржЖржоি рж╕েржЗ ржЕржмрж╕্ржеাрзЯ ржмрж▓рж▓াржо, ‘ржмেржжাржи্ржд ржмোржз ржиা рж╣рж▓ে рждোржоাрж░ ржпাржмাрж░ ржЬো ржиাржЗ।’

 "рддрдм рдоैं рджिрди-рд░ाрдд рдЙрд╕ी рдХे рдкाрд╕ рд░рд╣рддा рдеा । рдХेрд╡рд▓ рд╡ेрджाрди्рдд рдХी рдЪрд░्рдЪा рд╣ोрддी рдеी । рдм्рд░ाрд╣्рдордгी (рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рддрди्рдд्рд░-рд╕ाрдзрдиा рдХी рдЖрдЪाрд░्рдпा) рдХрд╣рддी рдеी, 'рдмрдЪ्рдЪा, рд╡ेрджाрди्рдд рдкрд░ рдз्рдпाрди рди рджो, рдЗрд╕рд╕े рднрдХ्рддि рдХी рд╣ाрдиि рд╣ोрддी рд╣ै ।’

"Day and night I lived with him. We talked only Vedanta. The Brahmani used to say to me: 'Don't listen to Vedanta. It will injure your devotion to God.'

“рждржЦржи рж░াрждржжিржи рждাрж░ ржХাржЫে! ржХেржмрж▓ ржмেржжাржи্ржд! ржмাржоржиী ржмрж▓ржд, ‘ржмাржмা, ржмেржжাржи্ржд рж╢ুржиো ржиা! — ржУрждে ржнржХ্рждিрж░ рж╣াржиি рж╣ржмে।’

"рдоाँ рд╕े рдоैंрдиे рдХрд╣ा, ‘рдоाँ, рдЗрд╕ рджेрд╣ рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рд╣ोрдЧी ? - рдФрд░ рд╕ाрдзुрдУं рддрдеा рднрдХ्рддों рдХो рд▓ेрдХрд░ рднी рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рд░рд╣ рд╕рдХूँрдЧा ? - рдПрдХ рдмрдб़ा рдЖрджрдоी рд▓ा рджो ।' рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдордеूрд░рдмाрдмू рдиे рдЪौрджрд╣ рд╡рд░्рд╖ рддрдХ рд╕ेрд╡ा рдХी ।

"I said to the Divine Mother: 'Mother, please get me a rich man. If You don't, how shall I be able to protect this body? How shall I be able to keep the sadhus and devotees, near me?' That is why Mathur Babu provided for my needs for fourteen years.

“ржоাржХে ржпাржЗ ржмрж▓рж▓াржо, ‘ржоা, ржП-ржжেрж╣ рж░ржХ্рж╖া ржХেржоржи ржХрж░ে рж╣ржмে, ржЖрж░ рж╕াржзুржнржХ্ржд рж▓рзЯে ржХেржоржи ржХрж░ে ржеাржХржм! — ржПржХржЯা ржмрзЬ ржоাржиুрж╖ ржЬুржЯিрзЯে ржжাржУ!’ рждাржЗ рж╕েржЬোржмাржмু ржЪৌржж্ржж ржмрзОрж╕рж░ ржзрж░ে рж╕েржмা ржХрж░рж▓ে!

"рдЗрд╕рдХे рднीрддрд░ рдЬो рд╣ैं, рд╡े рдкрд╣рд▓े рд╕े рд╣ी рдмрддрд▓ा рджेрддे рд╣ैं, рдХिрд╕ рд╢्рд░ेрдгी рдХा рднрдХ्рдд рдЖрдиेрд╡ाрд▓ा рд╣ै । рдЬ्рдпोंрд╣ी рджेрдЦрддा рд╣ूँ рдЧौрд░ांрдЧ рдХा рд░ूрдк рд╕ाрдордиे рдЖрдпा рдХि рд╕рдордЭ рдЬाрддा рд╣ूँ, рдХोрдИ рдЧौрд░ांрдЧ-рднрдХ्рдд (рд╡िрдЬрдп рдХृрд╖्рдг ?) рдЖ рд░рд╣ा рд╣ै । рдЕрдЧрд░ рдХोрдИ рд╢ाрдХ्рдд рдЖрддा рд╣ै рддो рд╢рдХ्рддिрд░ूрдк - рдХाрд▓ीрд░ूрдк рджीрдЦ рдкрдб़рддा рд╣ै

"He who dwells in me tells me beforehand what particular class of devotees will come to me. When I have a vision of Gauranga, I know that devotees of Gauranga are coming. When I have a vision of Kali, the Saktas come.

“ржПрж░ ржнিрждрж░ ржпিржиি ржЖржЫে, ржЖржЧে ржеাржХрждে ржЬাржиিрзЯে ржжেрзЯ, ржХোржи্‌ ржеাржХেрж░ ржнржХ্ржд ржЖрж╕ржмে। ржпাржЗ ржжেржЦি ржЧৌрж░াржЩ্ржЧрж░ূржк рж╕াржоржиে ржПрж╕েржЫেржи, ржЕржоржиি ржмুржЭрждে ржкাрж░ি ржЧৌрж░ржнржХ্ржд ржЖрж╕ржЫে। ржпржжি рж╢াржХ্ржд ржЖрж╕ে, рждাрж╣рж▓ে рж╢ржХ্рждিрж░ূржк, — ржХাрж▓ীрж░ূржк — ржжрж░্рж╢ржи рж╣рзЯ।

"рдХोрдаी рдХी рдЫрдд рдкрд░ рд╕े рдЖрд░рддी рдХे рд╕рдордп рдоें рдЪिрд▓्рд▓ाрдпा рдХрд░рддा рдеा, 'рдЕрд░े, рддुрдо рд╕рдм рд▓ोрдЧ рдХрд╣ाँ рд╣ो ? - рдЖрдУ ! рджेрдЦो, рдЕрдм рдХ्рд░рдо рдХ्рд░рдо рд╕े рд╕рдм рдЖ рдЧрдпे рд╣ैं ।

"At the time of the evening service I used to cry out from the roof of the kuthi, weeping: 'Oh, where are you all? Come to me!' You see, they are all gathering here, one by one.

“ржХুржаিрж░ ржЙржкрж░ ржеেржХে ржЖрж░рждিрж░ рж╕ржорзЯ ржЪেঁржЪাрждাржо, “ржУрж░ে, рждোрж░া ржХে ржХোржеাрзЯ ржЖржЫিрж╕ ржЖрзЯ।’ ржжেржЦো, ржПржЦржи рж╕ржм ржХ্рж░ржоে ржХ্рж░ржоে ржПрж╕ে ржЬুржЯেржЫে!

"рдЗрд╕рдХे рднीрддрд░ рд╡े рдЦुрдж рд╣ैं - рд╕्рд╡рдпं рд╣ी рдоाрдиो рдЗрди рд╕рдм рднрдХ्рддों рдХो рд▓ेрдХрд░ рдХाрдо рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं ।

"God Himself dwells in this body. It is He who, of His own accord, is working with these devotees.

“ржПрж░ ржнিрждрж░ рждিржиি ржиিржЬে рж░рзЯেржЫেржи — ржпেржи ржиিржЬে ржеেржХে ржПржЗ рж╕ржм ржнржХ্ржд рж▓рзЯে ржХাржЬ ржХрж░ржЫেржи।

“рдПрдХ-рдПрдХ рднрдХ्рдд рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХिрддрдиे рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп рдХी рд╣ै ! рдЫोрдЯा рдирд░ेрди्рдж्рд░ - рдЗрд╕े рдХुрдо्рднрдХ рдЖрдк рд╣ी рдЖрдк рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рдлिрд░ рд╕рдоाрдзि рднी ! рдПрдХ-рдПрдХ рдмाрд░ рдХрднी-рдХрднी рдвाрдИ рдШрдг्рдЯे рддрдХ ! рдХрднी рдФрд░ рджेрд░ рддрдХ ! - рдХैрд╕े рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп рдХी рдмाрдд рд╣ै !

"What a wonderful state of mind some of the devotees have! The younger Naren gets kumbhaka without any effort, and samadhi too. Sometimes he stays in an ecstatic mood for two and a half hours; sometimes even more. How wonderful!

“ржПржХ-ржПржХржЬржиেрж░ ржнржХ্рждেрж░ ржЕржмрж╕্ржеা ржХি ржЖрж╢্ржЪрж░্ржп! ржЫোржЯ ржирж░েржи — ржПрж░ ржХুржо্ржнржХ ржЖржкржиি рж╣рзЯ। ржЖржмাрж░ рж╕ржоাржзি! ржПржХ-ржПржХржмাрж░ ржХржЦржи ржХржЦржи ржЖрзЬাржЗ ржШржи্ржЯা! ржХржЦржиржУ ржмেрж╢ি! ржХি ржЖрж╢্ржЪрж░্ржп!

"рдпрд╣ाँ рд╕рдм рддрд░рд╣ рдХी рд╕ाрдзрдиाрдПँ рд╣ो рдЪुрдХी рд╣ैं - рдЬ्рдЮाрдирдпोрдЧ, рднрдХ्рддिрдпोрдЧ, рдХрд░्рдордпोрдЧ । рдЙрдо्рд░ рдмрдв़ाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╣рдардпोрдЧ рднी рдХिрдпा рдЬा рдЪुрдХा рд╣ै ।

"I have practiced all kinds of sadhana: jnana yoga, karma yoga, and bhakti yoga. I have even gone through the exercises of Hatha yoga to increase longevity.

“рж╕ржмрж░ржХржо рж╕াржзржи ржПржЦাржиে рж╣рзЯ ржЧেржЫে — ржЬ্ржЮাржиржпোржЧ, ржнржХ্рждিржпোржЧ, ржХрж░্ржоржпোржЧ। рж╣ржаржпোржЧ ржкрж░্ржпржи্ржд — ржЖрзЯু ржмাрзЬাржмাрж░ ржЬржи্ржп!

 рдЗрд╕ рд╢рд░ीрд░ рдХे рднीрддрд░ рдХोрдИ рдФрд░ (рдИрд╢्рд╡рд░) рд╡ाрд╕ рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै, рдирд╣ीं рддो рд╕рдоाрдзि рдХे рдмाрдж рдлिрд░ рдоैं рднрдХ्рддों рдХे рд╕ाрде рдХैрд╕े рд░рд╣ рд╕рдХрддा рддрдеा рдИрд╢्рд╡рд░-рдк्рд░ेрдо рдХा рдЖрдирди्рдж рдХैрд╕े рдЙрдаा рд╕рдХрддा ? рдХुँрд╡рд░рд╕िंрд╣ рдХрд╣рддा рдеा, 'рд╕рдоाрдзि рдХे рдмाрдж рд▓ौрдЯा рд╣ुрдЖ рдЖрджрдоी рдХрднी рдоैंрдиे рдирд╣ीं рджेрдЦा - рддुрдо рдиाрдирдХ рд╣ो ।

There is another Person dwelling in this body. Otherwise, after attaining samadhi, how could I live with the devotees and enjoy the love of God? Koar Singh used to say to me: 'I have never before seen a person who has returned from the plane of samadhi. You are none other than Nanak.'

 ржПрж░ ржнিрждрж░ ржПржХржЬржи ржЖржЫে। рждা ржиা рж╣рж▓ে рж╕ржоাржзিрж░ ржкрж░ ржнржХ্рждি-ржнржХ্ржд рж▓рзЯে ржХেржоржи ржХрж░ে ржЖржЫি। ржХোрзЯাрж░ рж╕িং ржмрж▓ржд, ‘рж╕ржоাржзিрж░ ржкрж░ ржлিрж░ে ржЖрж╕া рж▓োржХ ржжেржЦি ржиাржЗ। — рждুржоিржЗ ржиাржиржХ’।

[>> рд╕िрдХ्рдЦ рд╣рд╡рд▓рджाрд░ рдХुँрд╡рд░ рд╕िंрд╣рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХा рд╡िрд╢ेрд╖ рдк्рд░िрдп рдПрдХ рдиाрдирдХрдкंрдеी рд╕िрдХ्рдЦ рднрдХ्рдд рдеे । рд╡рд╣ 'рдХाрд▓ीрдмाрдб़ी' рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдХाрд▓ी-рдорди्рджिрд░  рдХे рдЙрдд्рддрд░ी рдХिрдиाрд░े рдкрд░ рд╕्рдеिрдд рд╕рд░рдХाрд░ी рдмाрд░ूрджрдЦाрдиा (Government Ammunition) рдоें рд╕िрдХ्рдЦ рд╕ैрдиिрдХों рдХे рдЬрдд्рдеे рдХा рд╣рд╡рд▓рджाрд░ рдеे। рд╕िрдХ्рдЦ рд╣рд╡рд▓рджाрд░ рдХुँрд╡рд░ рд╕िंрд╣ рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो 'рдЧुрд░ु рдиाрдирдХ рджेрд╡' рдХे рд░ूрдк рдоें рдкूрдЬрддे рдеे рдФрд░ рдЕрдХ्рд╕рд░ рдаाрдХुрд░рджेрд╡ рдХा рдкрд╡िрдд्рд░ рд╕ाрдиिрдз्рдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрдирдХे рдкाрд╕ рдЖрддे рд░рд╣рддे рдеे। рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рдХा рднी рдЙрдирдХे рдк्рд░рддि рд╡िрд╢ेрд╖ рд╕्рдиेрд╣ рдеा। рдХुँрд╡рд░ рд╕िंрд╣ рдЬрдм рдХрднी 'рд╕ाрдзु рднोрдЬрди' рдХा рдЖрдпोрдЬрди рдХрд░рддे , рддो рдЙрд╕рдоें рдаाрдХुрд░ рдХो рднी рдЖрдорди्рдд्рд░िрдд рдХрд░рддे рдеे, рдФрд░ рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рднी рдЙрдирдХे рдиिрдоंрдд्рд░рдг рдХो рд╕рд╣рд░्рд╖ рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рддे рдеे। ..... рд╢्рд░ी рдЧुрд░ुрдиाрдирдХ рджेрд╡ рдХा рдЬीрд╡рди рдФрд░ рд╕рди्рджेрд╢ рдкреЭрдХрд░ рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдкрдиे рдЧुрд░ु рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдХे рдк्рд░рддि  рдХрдеिрдд "рд╡ाрд╣ рдЧुрд░ु рдЬी рдХा рдЦाрд▓рд╕ा рд╡ाрд╣ рдЧुрд░ु рдЬी рдХी рдлрддेрд╣।" рдХा рдорд░्рдо рд╕рдордЭ рдоें рдЖ рдЧрдпा рдХि -рдЦाрд▓рд╕ा рд╕िрдЦ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै--'рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рдФрд░ рдЧृрд╣рд╕्рде рдПрдХ рд╕ाрде।' рд░рд╣рдиा рдШрд░ рдоें рдФрд░ рдРрд╕े рд░рд╣рдиा рдЬैрд╕े рдШрд░ рдоें рдирд╣ीं рд╣ो। рд░рд╣рдиा рдШрд░ рдоें рдФрд░ рдРрд╕े рд░рд╣рдиा рдЬैрд╕े рд╣िрдоाрд▓рдп рдкрд░ рд╣ो। рдХрд░рдиा рджूрдХाрди, рд▓ेрдХिрди рдпाрдж рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рд░рдЦрдиा। рдЧिрдирдиा рд░ुрдкрдП, рдиाрдо рдЙрд╕рдХा рд▓ेрдиाрдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ी  рд╕िрдХ्рдЦ рд╣ोрдиा рддो рдмреЬा рдХрдаिрди рдХाрд░्рдп рд╣ै। рдЧृрд╣рд╕्рде рд╣ोрдиा рдЖрд╕ाрди рд╣ै। рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╣ोрдиा рднी рдЖрд╕ाрди рд╣ै, рдЫोреЬ рджो, рднाрдЧ рдЬाрдУ рдЬंрдЧрд▓। рд╕िрдХ्рдЦ рд╣ोрдиा рдХрдаिрди рд╣ै। 

 [(9рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдХाрдоिрдиी-рдХांрдЪрди рдХे рдмीрдЪ рд░рд╣рддे рд╣ुрдП рднी рдиिрд░рди्рддрд░-рд╕рдоाрдзि рдФрд░ рднाрд╡ЁЯФ▒ЁЯЩП 

[рдХ्рдпा рдЕрдм рднी рд╣рдорд▓ोрдЧ рд╕рдордЭे рдХि рд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдаाрдХुрд░ рдХो рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рдХ्рдпों рдХрд╣рддे рдеे ?] 

"рдЪाрд░ों рдУрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ी рдЖрджрдоी рд╣ैं - рдЪाрд░ों рдУрд░ рдХाрдоिрдиी-рдХांрдЪрди - рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдХी рдкрд░िрд╕्рдеिрддि рдХे рднीрддрд░ рдпрд╣ рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╣ै ! - рд╕рдоाрдзि рдФрд░ рднाрд╡ рд▓рдЧे рд╣ी рд░рд╣рддे рд╣ैं । рдЗрд╕ी рдкрд░ рдк्рд░рддाрдк рдиे (рдм्рд░ाрд╣्рдорд╕рдоाрдЬ рдХे рдк्рд░рддाрдкрдЪрди्рдж्рд░ рдоुрдЬुрдорджाрд░) - рдХुрдХ рд╕ाрд╣рдм рдЬрдм рдЖрдпा рдеा - рдЬрд╣ाрдЬ рдоें рдоेрд░ी рдЕрд╡рд╕्рдеा рджेрдЦрдХрд░ рдХрд╣ा, 'рдмाрдк рд░े ! рдЬैрд╕े рднूрдд рд▓рдЧा рд╣ी рд░рд╣рддा рд╣ो !’ "

"I live in the midst of worldly people; on all sides, I see 'woman and gold'. Nevertheless, this is the state of my mind: unceasing samadhi and bhava. That is the reason Pratap1 said, at the sight of my ecstatic mood: 'Good heavens! It is as if he were possessed by a ghost!'"

“ржЪাрж░িржжিржХে ржРрж╣িржХ рж▓োржХ — ржЪাрж░ржжিржХে ржХাржоিржиী-ржХাржЮ্ржЪржи — ржПрждোрж░ ржнিрждрж░ ржеেржХে ржПржоржи ржЕржмрж╕্ржеা! — рж╕ржоাржзি, ржнাржм, рж▓েржЧেржЗ рж░рзЯেржЫে। рждাржЗ ржк্рж░рждাржк (ржм্рж░াрж╣্ржорж╕ржоাржЬেрж░ рж╢্рж░ীржк্рж░рждাржкржЪржи্ржж্рж░ ржоржЬুржоржжাрж░) — ржХুржХ্‌ рж╕াрж╣েржм ржпржЦржи ржПрж╕েржЫিрж▓, ржЬাрж╣াржЬে ржЖржоাрж░ ржЕржмрж╕্ржеা (рж╕ржоাржзি-ржЕржмрж╕্ржеা) ржжেржЦে ржмрж▓рж▓ে, ‘ржмাржмা! ржпেржи ржнূрждে ржкেрзЯে рж░рзЯেржЫে’।”

рд░ाрдЦाрд▓, рдоाрд╕्рдЯрд░ рдЖрджि рдЕрд╡ाрдХ् рд╣ोрдХрд░ (рдоाрдиो рдорджрд╣ोрд╢ी рдоें) рдпे рд╕рдм рдмाрддें рд╕ुрди рд░рд╣े рд╣ैं ।

Rakhal, M., and the others were speechless as they drank in this account of Sri Ramakrishna's unique experiences.

рж░াржЦাрж▓, ржоাрж╕্ржЯাрж░ ржк্рж░ржнৃрждি ржЕржмাржХ্‌ рж╣ржЗрзЯা ржаাржХুрж░ рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржгেрж░ рж╢্рж░ীржоুржЦ рж╣ржЗрждে ржПржЗ рж╕ржХрж▓ ржЖрж╢্ржЪрж░্ржп ржХржеা рж╢ুржиিрждেржЫেржи।

 рдХ्рдпा рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдиे рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдЗрд╕ рдЗрд╢ाрд░े рдХो рд╕рдордЭा ? рдЗрди рд╕рдм рдмाрддों рдХो рд╕ुрдирдХрд░ рднी рд╡े рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं - 'рдЬी, рдЖрдкрдХे рдк्рд░ाрд░рдм्рдз рдХे рдХाрд░рдг рдпрд╣ рд╕рдм рд╣ुрдЖ рд╣ै ।’  рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЙрдирдХी рдмाрдд рдкрд░ рдЕрдкрдиी рд╕рдо्рдорддि рджेрддे рд╣ुрдП рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं - 'рд╣ाँ, рдк्рд░ाрд░рдм्рдз - рдЬैрд╕े рдмाрдмू рдХे рдмрд╣ुрдд рд╕े рдмैрдардХрдЦाрдиे рд╣ों, рдпрд╣ाँ рднी рдЙрдирдХा рдПрдХ рдмैрдардХрдЦाрдиा рд╣ै । рднрдХ्рдд рдЙрдирдХा рдмैрдардХрдЦाрдиा рд╣ै ।’

But did Mahimacharan understand the import of these words? Even after hearing them, he said to the Master, "These things have happened to you on account of your meritorious actions in your past births." Mahima still thought that Sri Ramakrishna was a sadhu or a devotee of God. The Master nodded assent to Mahima's words and said: "Yes, the result of past actions. God is like an aristocrat who has many mansions. Here [referring to himself] is one of His drawing rooms. The bhakta is God's drawing room."

ржорж╣িржоাржЪрж░ржг ржХি ржаাржХুрж░েрж░ ржЗржЩ্ржЧিржд ржмুржЭিрж▓েржи? ржПржЗ рж╕ржорж╕্ржд ржХржеা рж╢ুржиিрзЯাржУ рждিржиি ржмрж▓িрждেржЫেржи, “ржЖржЬ্ржЮা, ржЖржкржиাрж░ ржк্рж░াрж░ржм্ржзржмрж╢рждঃ ржПрж░ূржк рж╕ржм рж╣рзЯেржЫে।” рждাঁрж╣াрж░ ржоржиেрж░ ржнাржм, — ржаাржХুрж░ ржПржХржЯি рж╕াржзু ржмা ржнржХ্ржд। ржаাржХুрж░ рждাঁрж╣াрж░ ржХржеাрзЯ рж╕াрзЯ ржжিрзЯা ржмрж▓িрждেржЫেржи, “рж╣াঁ, ржк্рж░াржХ্рждржи! ржпেржи ржмাржмুрж░ ржЕржиেржХ ржмাрзЬি ржЖржЫে — ржПржЦাржиে ржПржХржЯা ржмৈржаржХржЦাржиা। ржнржХ্ржд рждাঁрж░ ржмৈржаржХржЦাржиা।”

[100 рдиंрдмрд░ рдХाрд╢ीрдкुрд░ рд░ोрдб рдиिрд╡ाрд╕ी 'рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдЬी' рдЬिрдирдХे рдордХाрди рдоें рдирд╡рдиीрджा рдХा рдЬрди्рдо рд╣ुрдЖ рдеा рдЙрдирдХा рдордиोрднाрд╡ рдпрд╣ рд╣ै рдХि 'рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдоाँ рдХाрд▓ी рдХे рдЕрд╡рддाрд░ рдирд╣ीं рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рд╕ाрдзु рдпा рднрдХ्рдд рд╣ैं । рдЕрд░्рдеाрдд рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдЬी рдХो рдаाрдХुрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдХрдеिрдд -" рдХुँрд╡рд░рд╕िंрд╣ рдХрд╣рддा рдеा, 'рд╕рдоाрдзि рдХे рдмाрдж рд▓ौрдЯा рд╣ुрдЖ рдЖрджрдоी рдХрднी рдоैंрдиे рдирд╣ीं рджेрдЦा - рддुрдо рдиाрдирдХ рд╣ो " рдХा рдорд░्рдо рд╕рдордЭ рдоें рдирд╣ीं  рдЖрдпा। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рд╕े рдХрд╣ा "рдЖрдкрдХे рдкिрдЫрд▓े рдЬрди्рдоों рдоें рдЖрдкрдХे рдкुрдг्рдп рдХाрд░्рдпों рдХे рдХाрд░рдг рдпे рдЪीрдЬें рдЖрдкрдХे рд╕ाрде рд╣ुрдИ рд╣ैं।"  (рдЬैрд╕े рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХे рдХुрдЫ рдкुрд░ाрдиे рд▓ोрдЧ рднी рдирд╡рдиीрджा рдХे рдХрдерди "рдкूрд░्рд╡рдЬрди्рдо рдоें рд╡े рдХैрдк्рдЯрди рд╕ेрд╡िрдпрд░ рдеे" рдХे рдорд░्рдо рдХो рдирд╣ीं рд╕рдордЭрдиे рдХे рдХाрд░рдг -рдЙрди्рд╣ें рдЕрд╡рддाрд░ рдпा рдИрд╢्рд╡рд░рдХोрдЯि рдпा рд╕рдоाрдзि рд╕े рд▓ौрдЯрдиे рдоें рд╕рдорд░्рде рдиेрддा рдирд╣ीं, рд╕िрд░्рдл рд╕ाрдзु рдпा рднрдХ्рдд рд╕рдордЭрддे рд╣ै ???]

(рек)

*рд╕्рд╡рдк्рди-рджрд░्рд╢рди*

 [(9рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрд░्рдоिрдд 'рдм्рд░рд╣्рдо рдЪрдХ्рд░' (The Cycle of Creation)ЁЯФ▒ЁЯЩП

рд░ाрдд рдХे рдиौ рдмрдЬे рд╣ैं । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЫोрдЯे рддрдЦрдд рдкрд░ рдмैрдаे рд╣ुрдП рд╣ैं । рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рд╣ै - рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдоें рд╡े рдм्рд░рд╣्рдордЪрдХ्рд░ рдХी рд░рдЪрдиा рдХрдорд░े рдоें рдХрд░ें । [Tantric concept of the creation and evolution of the universe. рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдпा рдЬрдЧрдд рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдФрд░ рдХ्рд░рдоिрдХ -рд╡िрдХाрд╕ рдХी рддांрдд्рд░िрдХ рдЕрд╡рдзाрд░рдгा рдХो рдирдХ्рд╢े рдХे рд░ूрдк рдЬрдоीрди рдкрд░ рджिрдЦाрдпें।] рд░ाрдЦाрд▓, рдоाрд╕्рдЯрд░, рдХिрд╢ोрд░ी рддрдеा рдФрд░ рджो-рдПрдХ рднрдХ्рддों рдХो рд╕ाрде рд▓ेрдХрд░ рдЬрдоीрди рдкрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЪрдХ्рд░ рдмрдиाрдпा । рд╕рдм рд▓ोрдЧों рд╕े рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдз्рдпाрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдХрд╣ा ।

It was nine o'clock in the evening. Sri Ramakrishna was sitting on the small couch. It was Mahimacharan's desire to form a Brahmachakra [A mystic circle prescribed in Tantra. [Tantric conception of creation and evolution of the cosmos.] in the presence of the Master. Mahima formed a circle, on the floor, with Rakhal, M., Kishori, and one or two other devotees. He asked them all to meditate. 

рж░াржд ржирзЯржЯা рж╣ржЗрж▓। ржаাржХুрж░ ржЫোржЯ ржЦাржЯржЯিрждে ржмрж╕িрзЯা ржЖржЫেржи। ржорж╣িржоাржЪрж░ржгেрж░ рж╕াржз — ржШрж░ে ржаাржХুрж░ ржеাржХিржмেржи — ржм্рж░рж╣্ржоржЪржХ্рж░ рж░ржЪржиা ржХрж░িржмেржи। рждিржиি рж░াржЦাрж▓, ржоাрж╕্ржЯাрж░, ржХিрж╢োрж░ী ржУ ржЖрж░ ржжু-ржПржХржЯি ржнржХ্рждржХে рж▓ржЗрзЯা ржоেржЭেрждে ржЪржХ্рж░ ржХрж░িрж▓েржи। рж╕ржХрж▓ржХে ржз্ржпাржи ржХрж░িрждে ржмрж▓িрж▓েржи।

рд░ाрдЦाрд▓ рдХो рднाрд╡ाрд╡рд╕्рдеा (ecstatic state) рд╣ो рдЧрдпी । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЙрддрд░рдХрд░ рдЙрдирдХी рдЫाрддी рдоें рд╣ाрде рд▓рдЧाрдХрд░ рдоाрддा рдХा рдиाрдо рд▓ेрдиे рд▓рдЧे । рд░ाрдЦाрд▓ рдХा рднाрд╡ рд╕ंрд╡рд░рдг рд╣ो рдЧрдпा । 

Rakhal went into an ecstatic state. The Master came down from the couch and placed his hand on Rakhal's chest, repeating the name of the Divine Mother. Rakhal regained consciousness of the outer world.

рж░াржЦাрж▓েрж░ ржнাржмাржмрж╕্ржеা рж╣рзЯেржЫে। ржаাржХুрж░ ржиাржоিрзЯা ржЖрж╕িрзЯা рждাঁрж╣াрж░ ржмুржХে рж╣াржд ржжিрзЯা ржоাрж░ ржиাржо ржХрж░িрждে рж▓াржЧিрж▓েржи। рж░াржЦাрж▓েрж░ ржнাржм рж╕ржо্ржмрж░ржг рж╣ржЗрж▓।

 [(10 рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрддोрддाрдкुрд░ी рдХा рдЙрдкрджेрд╢- 'рдордз्рдпрд░ाрдд्рд░ि рдХी рдиिрд╕्рддрдм्рдзрддा рдоें рдЕрдиाрд╣рдд рд╢рдм्рдж рд╕ुрди рдкреЬрддा рд╣ै'ЁЯФ▒ЁЯЩП   

рд░ाрдд рдХे рдПрдХ рдмрдЬे рдХा рд╕рдордп рд╣ोрдЧा । рдЖрдЬ рдХृрд╖्рдгрдкрдХ्рд╖ рдХी рдЪрддुрд░्рджрд╢ी (рд░рдЯрди्рддी рдХाрд▓ीрдкूрдЬा ?) рд╣ै । рдЪाрд░ों рдУрд░ рдШोрд░ рдЕрди्рдзрдХाрд░ рд╣ै । рджो-рдПрдХ рднрдХ्рдд рдЧंрдЧा рдХे рддрдЯ рдкрд░ рдЕрдХेрд▓े рдЯрд╣рд▓ рд░рд╣े рд╣ैं । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЙрдаे । рд╡े рдмाрд╣рд░ рдЖрдпे । рднрдХ्рддों рд╕े рдХрд╣ा, "рдиाрдЧा рдХрд╣ा рдХрд░рддा рдеा, ‘рдЗрд╕ рд╕рдордп - рдЧрдо्рднीрд░ рд░ाрдд्рд░ि рдХी рдЗрд╕ рдиिрд╕्рддрдм्рдзрддा рдоें - рдЕрдиाрд╣рдд рд╢рдм्рдж рд╕ुрди рдкрдб़рддा рд╣ै ।’"

It was one o'clock in the morning, the fourteenth day of the dark fortnight of the moon. There was intense darkness everywhere. One or two devotees were pacing the concrete embankment of the Ganges. Sri Ramakrishna was up. He came out and said to the devotees, "Nangta told me that at this time, about midnight, one hears the Anahata sound."

рж░াржд ржПржХржЯা рж╣ржЗржмে। ржЖржЬ ржХৃрж╖্ржгржкржХ্рж╖েрж░ ржЪрждুрж░্ржжрж╢ী рждিржеি, ржЪрждুрж░্ржжিржХে ржиিржмিрзЬ ржЕржи্ржзржХাрж░। ржжু-ржПржХржЯি ржнржХ্ржд ржЧржЩ্ржЧাрж░ ржкোрж╕্рждাрж░ ржЙржкрж░ ржПржХাржХী ржмেрзЬাржЗрждেржЫেржи। ржаাржХুрж░ рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржПржХржмাрж░ ржЙржаিрзЯাржЫেржи। рждিржиিржУ ржмাрж╣িрж░ে ржЖрж╕িрж▓েржи ржУ ржнржХ্рждржжেрж░ ржмрж▓িрждেржЫেржи, ржи্ржпাংржЯা ржмрж▓ржд, ‘ржПржЗ рж╕ржорзЯে — ржПржЗ ржЧржнীрж░ рж░াржд্рж░ে — ржЕржиাрж╣ржд рж╢ржм্ржж рж╢োржиা ржпাрзЯ।

рд░ाрдд рдХे рдкिрдЫрд▓े рдкрд╣рд░ рдоें рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдФрд░ рдоाрд╕्рдЯрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдХрдорд░े рдоें рдЬрдоीрди рдкрд░ рд╣ी рд▓ेрдЯ рдЧрдпे рдХैрдо्рдкрдЦाрдЯ рдкрд░ рд░ाрдЦाрд▓ рдеे ।

In the early hours of the morning Mahimacharan and M. lay down on the floor of the Master's room. Rakhal slept on a camp cot. 

рж╢েрж╖рж░াржд্рж░ে ржорж╣িржоাржЪрж░ржг ржУ ржоাрж╕্ржЯাрж░ ржаাржХুрж░েрж░ ржШрж░েржЗ ржоেржЭেрждে рж╢ুржЗрзЯা ржЖржЫেржи। рж░াржЦাрж▓ржУ ржХ্ржпাржо্ржк ржЦাржЯে рж╢ুржЗрзЯাржЫেржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкाँрдЪ рд╡рд░्рд╖ рдХे рдмрдЪ्рдЪे рдХी рддрд░рд╣ рджिрдЧрдо्рдмрд░ рд╣ोрдХрд░ рдХрднी рдХрднी рдХрдорд░े рдХे рднीрддрд░ рдЯрд╣рд▓ рд░рд╣े рд╣ैं ।

Now and then Sri Ramakrishna paced up and down the room with his clothes off, like a five-year-old child.

ржаাржХুрж░ ржкাঁржЪ ржмржЫрж░েрж░ ржЫেрж▓েрж░ ржи্ржпাрзЯ ржжিржЧржо্ржмрж░ рж╣ржЗрзЯা ржоাржЭে ржоাржЭে ржШрж░েрж░ ржоржз্ржпে ржкাржжржЪাрж░ржг ржХрж░িрждেржЫেржи।

 [(10 рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩП'рдХ्рдпा рд╕рдкрдиे рдоें рджрд░्рд╢рди рдХрдо рд╣ै?ЁЯФ▒ЁЯЩП

(рд╕ोрдорд╡ाрд░, 10 рдЕрдЧрд╕्рдд) рд╕рдмेрд░ा рд╣ुрдЖ । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдоाрддा рдХा рдиाрдо рд▓े рд░рд╣े рд╣ैं । рдкрд╢्рдЪिрдо рдХे рдЧोрд▓ рдмрд░ाрдорджे рдоें рдЬाрдХрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЧंрдЧाрджрд░्рд╢рди рдХिрдпा । рдХрдорд░े рдХे рднीрддрд░ рдЬिрддрдиे рджेрд╡-рджेрд╡िрдпों рдХे рдЪिрдд्рд░ рдеे, рд╕рдм рдХे рдкाрд╕ рдЬा-рдЬाрдХрд░ рдк्рд░рдгाрдо рдХिрдпा । рднрдХ्рддрдЧрдг рд╢рдп्рдпा рд╕े рдЙрдардХрд░ рдк्рд░рдгाрдо рдЖрджि рдХрд░рдХे, рдк्рд░ाрддः рдХ्рд░िрдпा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЧрдпे ।

It was dawn. The Master was chanting the name of the Divine Mother. He went to the porch west of his room and looked at the Ganges; then he stopped in front of the pictures of different gods and goddesses in the room and bowed to them. The devotees left their beds, saluted Sri Ramakrishna, and went out.

ржк্рж░ржд্ржпূрж╖ (рззрзжржЗ ржЕржЧрж╕্ржЯ) рж╣ржЗрж▓। ржаাржХুрж░ ржоাрж░ ржиাржо ржХрж░িрждেржЫেржи। ржкрж╢্ржЪিржоেрж░ ржмাрж░াржи্ржжাрзЯ ржЧিрзЯা ржЧржЩ্ржЧাржжрж░্рж╢ржи ржХрж░িрж▓েржи। ржШрж░েрж░ ржоржз্ржпрж╕্ржеিржд ржжেржмржжেржмীрж░ ржпржд ржкржЯ ржЫিрж▓, ржХাржЫে ржЧিрзЯা ржиржорж╕্ржХাрж░ ржХрж░িрж▓েржи। ржнржХ্рждেрж░া рж╢ржп্ржпা рж╣ржЗрждে ржЙржаিрзЯা ржк্рж░ржгাржоাржжি ржХрж░িрзЯা ржк্рж░াрждঃржХৃржд্ржп ржХрж░িрждে ржЧেрж▓েржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкंрдЪрд╡рдЯी рдоें рдПрдХ рднрдХ्рдд рдХे рд╕ाрде рдмाрддрдЪीрдд рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं । рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╕्рд╡рдк्рди рдоें рдЪैрддрди्рдпрджेрд╡ (рдирд╡рдиीрджा) рдХो рджेрдЦा рдеा ।

The Master was talking to a devotee in the Panchavati. The latter had dreamt of Chaitanyadeva.

ржаাржХুрж░ ржкржЮ্ржЪржмржЯীрждে ржПржХржЯি ржнржХ্рждрж╕ржЩ্ржЧে ржХржеা ржХрж╣িрждেржЫেржи। рждিржиি рж╕্ржмржк্ржиে ржЪৈрждржи্ржпржжেржмржХে ржжрж░্рж╢ржи ржХрж░িрзЯাржЫিрж▓েржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рднाрд╡ाрд╡ेрд╢ рдоें) – рдЖрд╣ा ! рдЖрд╣ा !

MASTER (in an ecstatic mood): "Ah me! Ah me!"

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (ржнাржмাржмিрж╖্ржЯ рж╣ржЗрзЯা) — ржЖрж╣া! ржЖрж╣া!

рднрдХ्рдд - рдЬी рд╕्рд╡рдк्рди рдоें - ।

DEVOTEE: "But, sir, it was only a dream."

ржнржХ্ржд — ржЖржЬ্ржЮা, ржУ рж╕্ржмржкржиে।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рд╕्рд╡рдк्рди рдХ्рдпा рдХрдо рд╣ै ?.... рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рдЖँрдЦों рдоें рдЖँрд╕ू рдЖ рдЧрдпे । рд╕्рд╡рд░ рдЧрдж्рдЧрдж рд╣ै ।

MASTER: "Is a dream a small thing?"..... The Master's voice was choked. His eyes were filled with tears.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — рж╕্ржмржкржи ржХি ржХржо!.... ржаাржХুрж░েрж░ ржЪржХ্рж╖ে рж╣рж▓। ржЧржжржЧржж рж╕্ржмрж░!

 [(10 рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдЖрдЬрдХрд▓ рдирд░ेंрдж्рд░ рдХो рднी рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рджिрд╡्рдп рд░ूрдкों рдХा рджрд░्рд╢рди рд╣ोрддा рд╣ैЁЯФ▒ЁЯЩП 

рдЬाрдЧृрдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें  рдПрдХ рднрдХ्рдд рдХे рджрд░्рд╢рди рдХी рдмाрдд рд╕ुрдирдХрд░ рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, 'рдЗрд╕рдоें рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп рдХ्рдпा рд╣ै ? рдЖрдЬрдХрд▓ рдирд░ेрди्рдж्рд░ рднी рдИрд╢्рд╡рд░ी рд░ूрдк рджेрдЦрддा рд╣ै ।'

Sri Ramakrishna was told of a devotee who had divine visions even while he was awake. The Master said: "I am not surprised. Narendra, too, sees forms of God nowadays."

ржПржХржЬржи ржнржХ্рждেрж░ ржЬাржЧрж░ржг ржЕржмрж╕্ржеাрзЯ ржжрж░্рж╢ржи-ржХржеা рж╢ুржиিрзЯা ржмрж▓িрждেржЫেржи — “рждা ржЖрж╢্ржЪрж░্ржп ржХি! ржЖржЬржХাрж▓ ржирж░েржи্ржж্рж░ржУ ржИрж╢্ржмрж░ীрзЯ рж░ূржк ржжেржЦে!”

[1986 рдоें рд╣рд░िрдж्рд╡ाрд░ рдХुрдо्рдн рдоेрд▓ा рдХे рдЕрдиुрднрд╡ рд╕ुрдирдиे рдкрд░ рджाрджा рдиे рдХрд╣ा рдеा - рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдХрд╣рддे рдеे рдХोрдИ рдЪрдордд्рдХाрд░ рдирд╣ीं рд╣ोрддा, рдЬो рддुрдордиे рджेрдЦा рд╡ो рд╕рдд्рдп рдеा। ] 

рдк्рд░ाрдд: рдХ्рд░िрдпा рд╕рдоाрдк्рдд рдХрд░рдХे рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдаाрдХुрд░-рдорди्рджिрд░ рдХे рдЙрдд्рддрд░-рдкрд╢्рдЪिрдо рдУрд░ рдХे рд╢िрд╡рдорди्рджिрд░ рдоें рдЬाрдХрд░ рдиिрд░्рдЬрди рдоें рд╡ेрдж-рдорди्рдд्рд░ों рдХा рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं

Mahimacharan went to one of the Siva temples to the west of the courtyard and chanted hymns from the Vedas. He was alone.

ржорж╣িржоাржЪрж░ржг ржк্рж░াрждঃржХৃржд্ржп рж╕ржоাржкржи ржХрж░িрзЯা, ржаাржХুрж░ржмাрзЬিрж░ ржк্рж░াржЩ্ржЧржгেрж░ ржкрж╢্ржЪিржо ржжিржХেрж░ рж╢িржмেрж░ ржоржи্ржжিрж░ে ржЧিрзЯা, ржиিрж░্ржЬржиে ржмেржжржоржи্рждрж░ ржЙржЪ্ржЪাрж░ржг ржХрж░িрждেржЫেржи।

рджिрди рдХे рдЖрда рдмрдЬे рдХा рд╕рдордп рд╣ै । рдордгि рдЧंрдЧा рдирд╣ाрдХрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдкाрд╕ рдЖрдпे । рд╕рди्рддрдк्рдд рдм्рд░ाрд╣्рдордгी рднी рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рджрд░्рд╢рди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЖрдпी рд╣ै ।

It was eight o'clock in the morning. M. bathed in the Ganges and came to Sri Ramakrishna. The brahmani who was grief-stricken on account of her daughter's death also entered the room.

ржмেрж▓া ржЖржЯржЯা рж╣ржЗрзЯাржЫে। ржоржгি ржЧржЩ্ржЧাрж╕্ржиাржи ржХрж░িрзЯা ржаাржХুрж░েрж░ ржХাржЫে ржЖрж╕িрж▓েржи। рж╢োржХাрждুрж░া ржм্рж░াрж╣্ржоржгীржУ ржжрж░্рж╢ржи ржХрж░িрждে ржЖрж╕িрзЯাржЫেржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рдм्рд░ाрд╣्рдордгी рд╕े) - рдЗрди्рд╣ें (рдоाрд╕्рдЯрд░ рдХो) рдХुрдЫ рдк्рд░рд╕ाрдж рджेрдиा, рдкूрдб़ी-рдоिрдаाрдИ - рддाрдХ рдкрд░ рд░рдЦा рд╣ै ।

The Master asked the brahmani to give M. some prasad to eat.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (ржм্рж░াрж╣্ржоржгীрж░ ржк্рж░рждি) — ржПঁржХে ржХিржЫু ржк্рж░рж╕াржж ржЦেрждে ржжাржУ рждো ржЧা, рж▓ুржЪি-ржЯুржЪি। рждাржХেрж░ ржЙржкрж░ ржЖржЫে।

рдм्рд░ाрд╣्рдордгी - рдкрд╣рд▓े рдЖрдк рдкाрдЗрдпे । рдлिрд░ рд╡े рднी рдкा рд▓ेंрдЧे ।

BRAHMANI: "Please eat something yourself first; then he will eat."

ржм্рж░াрж╣্ржоржгী — ржЖржкржиি ржЖржЧে ржЦাржи। рждাрж░ржкрж░ ржЙржиি ржк্рж░рж╕াржж ржкাржмেржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рддुрдо рдкрд╣рд▓े рдЬрдЧрди्рдиाрдердЬी рдХा рднाрдд (рдк्рд░рд╕ाрдж-рдЪाрд╡рд▓) рдЦाрдУ, рдлिрд░ рдк्рд░рд╕ाрдж рдкाрдиा ।

MASTER (to M.): "Take some prasad of Jagannath first and then eat."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — рждুржоি ржЖржЧে ржЬржЧржи্ржиাржеেрж░ ржЖржЯржХে ржжাржУ, рждাрж░ржкрж░ ржк্рж░рж╕াржж।

рдк्рд░рд╕ाрдж рдкाрдХрд░ рдордгि рд╢िрд╡рдорди्рджिрд░ рдоें рд╢िрд╡рджрд░्рд╢рди рдХрд░рдХे рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдкाрд╕ рд▓ौрдЯ рдЖрдпे । рдФрд░ рдк्рд░рдгाрдо рдХрд░рдХे рд╡िрджा рд╣ो рд░рд╣े рд╣ैं ।

After eating the prasad, M. went to the Siva temples and saluted the Deity. Then he returned to the Master's room and saluted him. He was ready to go to Calcutta.

ржк্рж░рж╕াржж ржкাржЗрзЯা ржоржгি рж╢িржмржоржи্ржжিрж░ে рж╢িржмржжрж░্рж╢ржи ржХрж░িрзЯা ржаাржХুрж░েрж░ ржХাржЫে ржЖржмাрж░ ржЖрж╕িрж▓েржи ржУ ржк্рж░ржгাржо ржХрж░িрзЯা ржмিржжাрзЯ ржЧ্рж░рж╣ржг ржХрж░িрждেржЫেржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - (рд╕рд╕्рдиेрд╣) - рддुрдо рдЪрд▓ो । рддुрдо्рд╣ें рдХाрдо рдкрд░ рдЬाрдиा рд╣ै ।

MASTER (tenderly): "Go home safely. You have to attend to your duties."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (рж╕рж╕্ржиেрж╣ে) — рждুржоি ржПрж╕ো। ржЖржмাрж░ ржХাржЬে ржпেрждে рж╣ржмে।

(рел)

 [(рдоंрдЧрд▓рд╡ाрд░, 11 рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

*рдоौрдирдзाрд░ी рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдФрд░ рдоाрдпा рдХा рджрд░्рд╢рди*

ржоৌржиাржмрж▓ржо্ржмী рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржУ ржоাрзЯাржжрж░্рж╢ржи

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдорди्рджिрд░ рдоें рдк्рд░ाрдд: рдЖрда рдмрдЬे рд╕े рджिрди рдХे рддीрди рдмрдЬे рддрдХ рдоौрди рд╡्рд░рдд рдзाрд░рдг рдХिрдпे рд╣ुрдП рд╣ैं । рдЖрдЬ рдоंрдЧрд▓рд╡ाрд░ рд╣ै, резрез рдЕрдЧрд╕्рдд резреореорел рдИ. । рдХрд▓ рдЕрдоाрд╡рд╕्рдпा рдеी ।

Sri Ramakrishna was in his room at the temple garden. He had been observing silence since eight o'clock in the morning. 

ржаাржХুрж░ рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржжржХ্рж╖িржгেрж╢্ржмрж░ — ржоржи্ржжিрж░ে рж╕ржХাрж▓ рзоржЯা рж╣ржЗрждে ржмেрж▓া рзйржЯা ржкрж░্ржпржи্ржд ржоৌржи ржЕржмрж▓ржо্ржмржи ржХрж░িрзЯা рж░рж╣িрзЯাржЫেржи। ржЖржЬ ржоржЩ্ржЧрж▓ржмাрж░ рззрззржЗ ржЕржЧрж╕্ржЯ, рззрзорзорзл ржЦ্рж░ীрж╖্ржЯাржм্ржж; (рзирзнрж╢ে рж╢্рж░াржмржг, рззрзирзпрзи, рж╢ুржХ্рж▓া ржк্рж░рждিржкржж)। ржЧрждржХрж▓্ржп рж╕োржоржмাрж░ ржЕржоাржмрж╕্ржпা ржЧিрзЯাржЫে।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХुрдЫ рдЕрд╕्рд╡рд╕्рде рд╣ैं । рдХ्рдпा рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЬाрди рд▓िрдпा рд╣ै рдХि рд╢ीрдШ्рд░ рд╣ी рд╡े рдЗрд╕ рдзाрдо рдХो рдЫोрдб़ рдЬाрдпेंрдЧे? рдХ्рдпा рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдоौрди рдзाрд░рдг рдХिрдпे рд╣ुрдП рд╣ैं ? рдЙрди्рд╣ें рдмाрдд рди рдХрд░рддे рджेрдЦ рд╢्рд░ी рдоाँ рд░ो рд░рд╣ी рд╣ैं । рд░ाрдЦाрд▓ рдФрд░ рд▓ाрдЯू рд░ो рд░рд╣े рд╣ैं । рдмाрдЧрдмाрдЬाрд░ рдХी рдм्рд░ाрд╣्рдордгी рднी рдЗрд╕ рд╕рдордп рдЖрдпी рдеी । рд╡рд╣ рднी рд░ो рд░рд╣ी рд╣ै । рднрдХ्рддрдЧрдг рдмीрдЪ рдмीрдЪ рдоें рдкूрдЫ рд░рд╣े рд╣ैं, "рдХ्рдпा рдЖрдк рд╣рдоेрд╢ा рдХे рд▓िрдП рдЪुрдк рд░рд╣ेंрдЧे ?"

 Did he know the fatal nature of his illness? At his silence, the Holy Mother wept. Rakhal and Latu also wept. The brahmani widow from Baghbazar arrived. She too was weeping at this strange mood of the Master. Now and then the devotees asked him whether he would remain silent for good. The Master answered them in the negative, by a sign.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржгেрж░ ржЕрж╕ুржЦেрж░ рж╕ржЮ্ржЪাрж░ рж╣ржЗрзЯাржЫে। рждিржиি ржХি ржЬাржиিрждে ржкাрж░িрзЯাржЫেржи ржпে, рж╢ীржШ্рж░ рждিржиি ржЗрж╣рж▓োржХ ржкрж░িржд্ржпাржЧ ржХрж░িржмেржи? ржЬржЧржи্ржоাрждাрж░ ржХ্рж░োрзЬে ржЖржмাрж░ ржЧিрзЯা ржмрж╕িржмেржи? рждাржЗ ржХি ржоৌржиাржмрж▓ржо্ржмржи ржХрж░িрзЯা рж░рж╣িрзЯাржЫেржи? рждিржиি ржХржеা ржХрж╣িрждেржЫেржи ржиা ржжেржЦিрзЯা рж╢্рж░ীрж╢্рж░ীржоা ржХাঁржжিрждেржЫিрж▓েржи। рж░াржЦাрж▓ ржУ рж▓াржЯু ржХাঁржжিрждেржЫেржи। ржмাржЧржмাржЬাрж░েрж░ ржм্рж░াрж╣্ржоржгীржУ ржПржЗ рж╕ржорзЯ ржЖрж╕িрзЯাржЫিрж▓েржи, рждিржиিржУ ржХাঁржжিрждেржЫেржи। ржнржХ্рждেрж░া ржоাржЭে ржоাржЭে ржЬিржЬ্ржЮাрж╕া ржХрж░িрждেржЫেржи, ржЖржкржиি ржХি ржмрж░াржмрж░ ржЪুржк ржХрж░িрзЯা ржеাржХিржмেржи?

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЗрд╢ाрд░े рд╕े рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, 'рдирд╣ीं ।' рдиाрд░ाрдпрдг рдЖрдпे рд╣ैं - рджिрди рдХे рддीрди рдмрдЬे рдХे рд╕рдордп ।рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиाрд░ाрдпрдг рд╕े рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, "рдоाँ рддेрд░ा рдХрд▓्рдпाрдг рдХрд░ेंрдЧी ।"

At three o'clock in the afternoon Narayan arrived. Sri Ramakrishna said to him, "The Divine Mother will bless you."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржЗржЩ্ржЧিржд ржХрж░িрзЯা ржмрж▓িрждেржЫেржи, ‘ржиা’। ржиাрж░াржг ржЖрж╕িрзЯাржЫিрж▓েржи, ржмেрж▓া рзйржЯাрж░ рж╕ржорзЯ, ржаাржХুрж░ ржиাрж░াрзЯржгржХে ржмрж▓িрждেржЫেржи, “ржоা рждোрж░ ржнাрж▓ ржХрж░ржмে।”

рдиाрд░ाрдпрдг рдиे рдЖрдирди्рдж рдХे рд╕ाрде рднрдХ्рддों рдХो рд╕рдоाрдЪाрд░ рджिрдпा । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдЕрдм рдмाрдд рдХी рд╣ै । рд░ाрдЦाрд▓ рдЖрджि рднрдХ्рддों рдХी рдЫाрддी рдкрд░ рд╕े рдоाрдиो рдПрдХ рдкрдд्рдерд░ рдЙрддрд░ рдЧрдпा । рд╡े рд╕рднी рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдкाрд╕ рдЖрдХрд░ рдмैрдаे।

Narayan told the other devotees that the Master had spoken to him. A heavy weight was lifted from their breasts. They all came into the Master's room and sat on the floor.

ржиাрж░াржг ржЖржиржи্ржжে ржнржХ্рждржжেрж░ рж╕ংржмাржж ржжিрж▓েржи, ‘ржаাржХুрж░ ржПржЗржмাрж░ ржХржеা ржХрж╣িрзЯাржЫেржи।’ рж░াржЦাрж▓াржжি ржнржХ্рждржжেрж░ ржмুржХ ржеেржХে ржпেржи ржПржХржЦাржиি ржкাржерж░ ржиাржоিрзЯা ржЧেрж▓। рждাঁрж╣াрж░া рж╕ржХрж▓ে ржаাржХুрж░েрж░ ржХাржЫে ржЖрж╕িрзЯা ржмрж╕িрж▓েржи।

 [(рдоंрдЧрд▓рд╡ाрд░, 11 рдЕрдЧрд╕्рдд, 1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

ЁЯЩПрд╕ाрдд рдШंрдЯे рдХे рдоौрди рд╡्рд░рдд рдоें рдоाँ рдиे рджिрдЦाрдпा рдХि рд╕ृрд╖्рдЯि-рдЦेрд▓ рдХा рдХाрдиूрди рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдиे рдмрдиाрдпा рд╣ैЁЯЩП   

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рд░ाрдЦाрд▓ рдЖрджि рднрдХ्рддों рдХे рдк्рд░рддि) - рдоाँ рджिрдЦा рд░рд╣ी рдеीं рдХि рд╕рднी рдоाрдпा рд╣ै । рд╡े рд╣ी рд╕рдд्рдп рд╣ैं рдФрд░ рд╢ेрд╖ рд╕рднी рдоाрдпा рдХा рдРрд╢्рд╡рд░्рдп рд╣ै ।

MASTER (to the devotees): "The Mother showed me that all this is verily maya. She alone is, real, and all else is the splendor of Her maya.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (рж░াржЦাрж▓াржжি ржнржХ্рждржжেрж░ ржк্рж░рждি) — ‘ржоা’ ржжেржЦিрзЯে ржжিржЪ্ржЫিрж▓েржи ржпে, рж╕ржмржЗ ржоাрзЯা! рждিржиি рж╕ржд্ржп, ржЖрж░ ржпা ржХিржЫু рж╕ржм ржоাрзЯাрж░ ржРрж╢্ржмрж░্ржп।

"рдФрд░ рдПрдХ рдмाрдд рджेрдЦी, рднрдХ्рддों рдоें рд╕े рдХिрд╕рдХा рдХिрддрдиा рд╣ुрдЖ рд╣ै ।"

"Another thing was revealed to me. I found out how far the different devotees have progressed."

“ржЖрж░ ржПржХржЯি ржжেржЦрж▓ুржо, ржнржХ্рждржжেрж░ ржХাрж░ ржХрждржЯা рж╣рзЯেржЫে।”

рдиाрд░ाрдпрдг рдЖрджि рднрдХ्рдд - рдЕрдЪ्рдЫा, рдХिрд╕рдХा рдХिрддрдиा рд╣ुрдЖ рд╣ै ?

DEVOTEES: "Please tell us about it."

ржиাрж░াржгাржжি ржнржХ্ржд — ржЖржЪ্ржЫা ржХাрж░ ржХрждржжূрж░ рж╣рзЯেржЫে?

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдЗрди рд╕рднी рдХो рджेрдЦा - рдиिрдд्рдпрдЧोрдкाрд▓  [рдиिрдд्рдпрдЧोрдкाрд▓ рдмрд╕ु - рдЬ्рдЮाрдиाрдирди्рдж рдЕрд╡рдзूрдд, (1855 - 1911)  - рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдПрдХ рдЙрдд्рдХрдЯ рднрдХ्рдд। рд░ाрдордЪंрдж्рд░ рдФрд░ рдордирдоोрд╣рди рдоिрдд्рд░ा рдХे рдЪрдЪेрд░े рднाрдИ। рддुрд▓рд╕ीрдЪрд░рдг рджрдд्рддा (рдмाрдж рдоें рд╕्рд╡ाрдоी рдиिрд░्рдорд▓ाрдиंрдж) рдиिрдд्рдпрдЧोрдкाрд▓ рдХे рднрдЧिрдиा рдеे।], рд░ाрдЦाрд▓, рдиाрд░ाрдпрдг, рдкूрд░्рдг, рдорд╣िрдоा рдЪрдХ्рд░рд╡рд░्рддी рдЖрджि ।

MASTER: "I came to know about all these devotees: Nityagopal, Rakhal, Narayan, Purna, Mahima Chakravarty, and the others."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржПржжেрж░ рж╕ржм ржжেржЦрж▓াржо — ржиিржд্ржпржЧোржкাрж▓, рж░াржЦাрж▓, ржиাрж░াржг, ржкূрж░্ржг, ржорж╣িржоা ржЪржХ্рж░ржмрж░্рждী ржк্рж░ржнৃрждি।

(рем)

ЁЯФ▒ЁЯЩП16 рдЕрдЧрд╕्рдд,1885:рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119ЁЯФ▒ЁЯЩП

 [(9 рдЕрдЧрд╕्рдд рд╕े 16 рдЕрдЧрд╕्рдд,1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119] 

*рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЧिрд░ीрд╢, рд╢рд╢рдзрд░ рдкрдг्рдбिрдд рдЖрджि рднрдХ्рддों рдХे рд╕ाрде*

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рдмीрдоाрд░ी рдХा рд╕рдоाрдЪाрд░ рдХрд▓рдХрдд्рддे рдХे рднрдХ्рддों рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ, рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╕ोрдЪा рдХि рд╢ाрдпрдж рд╡рд╣ рдЙрдирдХे рдЧрд▓े рдоें рдПрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдШाрд╡ рдоाрдд्рд░ рд╣ै । рд░рд╡िрд╡ाрд░, резрем рдЕрдЧрд╕्рдд । рдЕрдиेрдХ рднрдХ्рдд рдЙрдирдХे рджрд░्рд╢рди рдХे рд▓िрдП рдЖрдпे рд╣ैं - рдЧिрд░ीрд╢, рд░ाрдо, рдиिрдд्рдпрдЧोрдкाрд▓, рдорд╣िрдоा рдЪрдХ्рд░рд╡рд░्рддी, рдХिрд╢ोрд░ी (рдЧुрдк्рдд), рдкрдг्рдбिрдд рд╢рд╢рдзрд░ рддрд░्рдХрдЪूрдб़ाрдордгि рдЖрджि ।

The news of Sri Ramakrishna's illness had been reported to the" devotees in Calcutta. They thought it was just a sore in his throat. Many devotees arrived at Dakshineswar to visit him. Among them were Girish, Ram, Nityagopal, Mahima, Kishori, and Pundit Shashadhar.

ржаাржХুрж░েрж░ ржЕрж╕ুржЦ рж╕ংржмাржж ржХрж▓িржХাрждাрж░ ржнржХ্рждেрж░া ржЬাржиিрждে ржкাрж░িрж▓েржи। ржЖрж▓ржЬিржнে ржЕрж╕ুржЦ рж╣ржЗрзЯাржЫে рж╕ржХрж▓ে ржмрж▓িрждেржЫেржи। рж░ржмিржмাрж░, рззрзмржЗ ржЕржЧрж╕্ржЯ, рззрзорзорзл ржЦ্рж░ীрж╖্ржЯাржм্ржж; (рззрж▓া ржнাржж্рж░, рззрзирзпрзи)। рж╢ুржХ্рж▓া рж╖рж╖্ржаী। ржЕржиেржХ ржнржХ্ржд рждাঁрж╣াржХে ржжрж░্рж╢ржи ржХрж░িрждে ржЖрж╕িрзЯাржЫেржи — ржЧিрж░িрж╢, рж░াржо, ржиিржд্ржпржЧোржкাрж▓, ржорж╣িржоা ржЪржХ্рж░ржмрж░্рждী, ржХিрж╢োрж░ী (ржЧুржк্ржд), ржкржг্ржбিржд рж╢рж╢ржзрж░ рждрж░্ржХржЪুрзЬাржоржгি ржк্рж░ржнৃрждি।

[рдХिрд╢ोрд░ी рдоोрд╣рди рдЧुрдк्рдд :(1859 - 1931)] рдХрд▓рдХрдд्рддा рдоें рдЬрди्рдоे "рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд" рдХे рд▓ेрдЦрдХ рд╢्рд░ी 'рдо' рдХे рдЫोрдЯे рднाрдИ, рдФрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдХे рдПрдХ рдЧृрд╣рд╕्рде рднрдХ्рдд рдеे। рдЙрдирдХा рдиिрд╡ाрд╕ рд╕्рдеाрди 13 рдиंрдмрд░,  рдЧुрд░ुрдк्рд░рд╕ाрдж рдЪौрдзрд░ी рд▓ेрди, рдХрд▓рдХрдд्рддा-6 рдеा। рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рд╕े рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдоें рдЙрдирдХी рдкрд╣рд▓ी рдоुрд▓ाрдХाрдд (1882-83) рдХे рджौрд░ाрди рд╣ुрдИ рдеी । рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рдХे рдк्рд░рддि рдЕрдкрдиे рд╡िрд╢ेрд╖ рд╕्рдиेрд╣ рдХे рдХाрд░рдг рд╡े рдиिрдпрдоिрдд рд░ूрдк рд╕े рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдЬाрддे рд░рд╣рддे рдеे, рдФрд░ рдЬрдм рднी рдЕрд╡рд╕рд░ рдоिрд▓рддा рдЙрдирдХी рд╕ेрд╡ा рдоें рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рд░рд╣рддे рдеे। рд╡े рдПрдХ рдЕрдЪ्рдЫे рдЧाрдпрдХ рдеे, рдЙрдирдХे рдЧрд▓े рдХी рдЖрд╡ाрдЬ рдордзुрд░ рдеी। рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рднी рдЙрдирдХे рдЧाрдиे рдХो рдкрд╕рди्рдж рдХрд░рддे рдеे। рд╡े рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рдХे рд╕ाрде рд╕े рдШрдиिрд╖्рда рд░ूрдк рд╕े рдЬुрдб़े рд╣ुрдП рдеे। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд▓рдХрдд्рддा рдХे рджрд░्рдЬीрдкाреЬा рдХे рдбॉ. рд╡िрд╢्рд╡рдиाрде рдЧुрдк्рддा рдХी рдкुрдд्рд░ी рд░ाрдзाрд░ाрдиी рд╕े рд╡िрд╡ाрд╣ рдХिрдпा рдеा । рдХिрд╢ोрд░ी рдХे рдорди рдоें рдЖрдЬीрд╡рди рдаाрдХुрд░ рдХे рдк्рд░рддि рд╕рдо्рдоाрди рдХी рднाрд╡рдиा рд░рд╣ी рдеी। рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХे рдЕंрддिрдо рд╡рд░्рд╖ों рдоें рд╡े рдЕрдкрдиे рдХрд▓рдХрдд्рддा рдХे рдордХाрди рдоें рдЕрдХेрд▓े рд░рд╣рддे рдеे, рдФрд░ рддрдкрд╕्рдпा рдоें рд▓ीрди рд░рд╣рддे рдеे। рдФрд░ рдЙрд╕ी рд╕्рдеाрди рдоें рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиे рд╢рд░ीрд░ рдд्рдпाрдЧ рдХिрдпा рдеा। ]

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд╣рд▓े рдЬैрд╕े рд╣ी рдЖрдирди्рджрдордп рд╣ैं рддрдеा рднрдХ्рддों рдХे рд╕ाрде рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं ।

Sri Ramakrishna was in his usual happy mood. He was talking to the devotees.

ржаাржХুрж░ ржкূрж░্ржмেрж░ ржи্ржпাрзЯ ржЖржиржи্ржжржорзЯ, ржнржХ্рждржжেрж░ рж╕ржЩ্ржЧে ржХржеা ржХрж╣িрждেржЫেржи।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рд░ोрдЧ рдХी рдмाрдд рдоाँ рд╕े рдХрд╣ рдирд╣ीं рд╕рдХрддा, рдХрд╣рдиे рдоें рд▓ाрдЬ рд▓рдЧрддी рд╣ै ।

MASTER: "I cannot tell the Mother about my illness. I feel ashamed to talk of it."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — рж░োржЧেрж░ ржХржеা ржоাржХে ржмрж▓рждে ржкাрж░ি ржиা। ржмрж▓рждে рж▓ржЬ্ржЬা рж╣рзЯ।

рдЧिрд░ीрд╢ - рдоेрд░े рдиाрд░ाрдпрдг рдЕрдЪ्рдЫा рдХрд░ेंрдЧे ।

GIRISH: "God will cure you."

ржЧিрж░িрж╢ — ржЖржоাрж░ ржиাрж░াрзЯржг ржнাрж▓ ржХрж░ржмেржи।

рд░ाрдо - рдаीрдХ рд╣ो рдЬाрдпेрдЧा ।

RAM: "Yes, you will be all right."

рж░াржо — ржнাрж▓ рж╣рзЯে ржпাржмে।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рд╣ँрд╕рддे рд╣ुрдП) - рд╣ाँ рдпрд╣ी рдЖрд╢ीрд░्рд╡ाрдж рджो । (рд╕рднी рдХी рд╣ँрд╕ी)

MASTER (smiling): "Yes, give me your blessing." (All laugh.)

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — (рж╕рж╣াрж╕্ржпে) — рж╣াঁ, ржУржЗ ржЖрж╢ীрж░্ржмাржж ржХрж░। (рж╕ржХрж▓েрж░ рж╣াрж╕্ржп)

рдЧिрд░ीрд╢ рдЖрдЬрдХрд▓ рдирдпे рдирдпे рдЖ рд░рд╣े рд╣ैं । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЙрдирд╕े рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, “рддुрдо्рд╣ें рдЕрдиेрдХ рдЭрдоेрд▓ों рдоें рд░рд╣рдиा рд╣ोрддा рд╣ै, рддुрдо्рд╣ें рдЕрдиेрдХ рдХाрдо рд░рд╣рддे рд╣ैं । рддुрдо рдФрд░ рддीрди рдмाрд░ рдЖрдУ ।" рдЕрдм рд╢рд╢рдзрд░ рдХे рд╕ाрде рдмाрддрдЪीрдд рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं ।

Girish was a recent visitor to Dakshineswar. The Master said to him: "You have so many duties to perform. You have to face so many troubles. Come here only three times more.

ржЧিрж░িрж╢ ржиূрждржи ржиূрждржи ржЖрж╕িрждেржЫেржи, ржаাржХুрж░ рждাঁрж╣াржХে ржмрж▓িрждেржЫেржи, “рждোржоাрж░ ржЕржиেржХ ржЧোрж▓েрж░ ржнিрждрж░ ржеাржХрждে рж╣рзЯ, ржЕржиেржХ ржХাржЬ; рждুржоি ржЖрж░ рждিржиржмাрж░ ржПрж╕ো।” ржПржЗржмাрж░ рж╢рж╢ржзрж░েрж░ рж╕ржЩ্ржЧে ржХржеা ржХрж╣িрждেржЫেржи।

ЁЯФ▒ЁЯЩП16 рдЕрдЧрд╕्рдд,1885:рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119ЁЯФ▒ЁЯЩП

*рд╢ाрд╕ाрдзрд░ рдкंрдбिрдд рдХो рдЙрдкрджेрд╢ - рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдЖрдж्рдпा-рд╢рдХ्рддि рдЕрд╡िрднाрдЬ्рдп рд╣ैं*

ЁЯФ▒ЁЯЩПрдорд╣ाрд╢рдп, рдХ्рдпा рдоैं рдЖрдкрдХी рдЖрдЧ рд▓ाрдиे рдХे рдпोрдЧ्рдп рд╣ूँ ЁЯФ▒ЁЯЩП

'Sir, am I fit to carry your fire?'

'рж╕্ржпাрж░, ржЖржоি ржХি ржЖржкржиাрж░ ржЖржЧুржи ржмрж╣ржи ржХрж░াрж░ ржЙржкржпুржХ্ржд?'

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рд╢рд╢рдзрд░ рдХे рдк्рд░рддि) - рддुрдо рд╣рдоें рдЖрдж्рдпा- рд╢рдХ्рддि (The Primal Power/Energy) рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рдХुрдЫ рдмрддाрдУ ।

(To Shashadhar) "Please tell us something about the Adyasakti."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (рж╢рж╢ржзрж░েрж░ ржк্рж░рждি) — рждুржоি ржЖржж্ржпাрж╢ржХ্рждিрж░ ржХржеা ржХিржЫু ржмрж▓।

рд╢рд╢рдзрд░ - рдоैं рдХ्рдпा рдЬाрдирддा рд╣ूँ ?

SHASHADHAR: "What do I know, sir?"

рж╢рж╢ржзрж░ — ржЖржоি ржХি ржЬাржиি।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рд╣ँрд╕рддे рд╣ुрдП) - рдПрдХ рдЖрджрдоी рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рдмрд╣ुрдд рднрдХ्рддि рдХрд░рддा рдеा । рдЙрд╕рдиे рдЙрд╕ рднрдХ्рдд рд╕े рддрдо्рдмाрдХू рднрд░ рд▓ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдХрд╣ा । рдЗрд╕ рдкрд░ рднрдХ्рдд рдиे рд╡िрдирдо्рд░рддाрдкूрд░्рд╡рдХ рдХрд╣ा, 'рдХ्рдпा рдоैं рдЖрдкрдХी рдЖрдЧ рд▓ाрдиे рдХे рдпोрдЧ्рдп рд╣ूँ?' рдлिрд░ рдЖрдЧ рднी рдирд╣ीं рд▓ाрдпा ! (рд╕рднी рд╣ँрд╕े)

MASTER (smiling): "A certain man had great respect for another man. The second man asked him to bring him a little fire for his tobacco. He answered humbly, 'Sir, am I fit to carry your fire?' He didn't bring the fire." (All laugh.)

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (рж╕рж╣াрж╕্ржпে) — ржПржХржЬржиржХে ржПржХржЯি рж▓োржХ ржЦুржм ржнржХ্рждি ржХрж░ে। рж╕েржЗ ржнржХ্рждржХে рждাржоাржХ рж╕াржЬাрж░ ржЖржЧুржи ржЖржирждে ржмрж▓рж▓ে; рждা рж╕ে ржмрж▓рж▓ে, ржЖржоি ржХি ржЖржкржиাрж░ ржЖржЧুржи ржЖржиржмাрж░ ржпোржЧ্ржп? ржЖрж░ ржЖржЧুржи ржЖржирж▓েржУ ржиা! (рж╕ржХрж▓েрж░ рж╣াрж╕্ржп)

[(16 рдЕрдЧрд╕्рдд,1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119 ]

 'рд╕ांрдЦ्рдп рдФрд░ рд╡ेрджाрди्рдд рдХा рдЕрдж्рднुрдд рд╕рдорди्рд╡рдп'  

*рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдЬрдЧрдд* 

[The Absolute and  Manifestation-рдиिрд░рдкेрдХ्рд╖ рдФрд░ рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि]

*ржкрж░ржо ржПржмং ржк্рж░ржХাрж╢*

*рдк्рд░ाрд░ंрднिрдХ рдКрд░्рдЬा (рдЖрдж्рдпा рд╢рдХ्рддि) рд╣ी рднौрддिрдХ рдЬрдЧрдд рдХी рдиिрд░्рдоाрддा рд╣ैं*

"The Primal Energy is the creator of Material World

*ржЖржж্ржпা рж╢ржХ্рждি рж╣рж▓ ржмрж╕্рждুржЬржЧрждেрж░ рж╕্рж░рж╖্ржЯা* 

*рддिрдиि (рдЖрдж्рдпा рд╢рдХ्рддि)'рдИ рдЬीрд╡-рдЬрдЧрдд рд╕ृрд╖्рдЯि рдХрд░ेрдЫेрди, рдЖрдмाрд░ рддिрдиि'рдИ рдЬीрд╡рдЬрдЧрдд рд╣ोрдпे рд░рдпेрдЫेрди*  

{рдордХреЬी (Spider) рдХी рддрд░рд╣ рд╣ी рдЖрдж्рдпा рд╢рдХ्рддि (Primal Energy) рдоें рднी  рд╕्рд╡рдпं рдХो рднौрддिрдХ рдЬрдЧрдд рдоें рд░ूрдкांрддрд░िрдд рдХрд░рдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рд╣ोрддी рд╣ै !

Just Like the Spider, Primal Energy has the power to transform itself into Material World. 

ржаিржХ ржоাржХржб়рж╕াрж░ ржорждো, ржк্рж░াржержоিржХ рж╢ржХ্рждিрж░ржУ ржиিржЬেржХে ржмрж╕্рждুржЧржд ржЬржЧрждে рж░ূржкাржи্рждрж░িржд ржХрж░াрж░ ржХ্рж╖ржорждা рж░ржп়েржЫে।}    

рд╢рд╢рдзрд░ - рдЬी, рд╡े рд╣ी рдиिрдоिрдд्рдд рдХाрд░рдг (instrumental cause) рд╣ैं, рд╡े рд╣ी рдЙрдкाрджाрди рдХाрд░рдг (material cause) рд╣ैं । рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╣ी рдЬीрд╡ рдФрд░ рдЬрдЧрдд् рдХो рдкैрджा рдХिрдпा, рдФрд░ рдлिрд░ рд╡े рд╣ी рдЬीрд╡ рддрдеा рдЬрдЧрдд् рдмрдиे рд╣ुрдП рд╣ैं, рдЬैрд╕े рдордХрдб़ी рдиे рд╕्рд╡рдпं рдЬाрд▓ा рддैрдпाрд░ рдХिрдпा (рдиिрдоिрдд्рдд-рдХाрд░рдг) рдФрд░ рдЙрд╕ рдЬाрд▓े рдХो рдЕрдкрдиे рд╣ी рдЕрди्рджрд░ рд╕े рдиिрдХाрд▓ा (рдЙрдкाрджाрди-рдХाрд░рдг) ।

SHASHADHAR: "The Primal Power alone is both the instrumental and the material cause of the universe. It is She who has created the universe and its living beings; further, She Herself has become all these. To give an example: the spider, as the instrumental cause, makes the web and, as the material cause, brings the web out of its own body."

рж╢рж╢ржзрж░ — ржЖржЬ্ржЮা, рждিржиি (ржЖржж্ржпাрж╢ржХ্рждি)'ржЗ ржиিржоিржд্ржд ржХাрж░ржг, рждিржиিржЗ ржЙржкাржжাржи ржХাрж░ржг। рждিржиিржЗ ржЬীржм ржЬржЧрзО рж╕ৃрж╖্ржЯি ржХрж░েржЫেржи, ржЖржмাрж░ рждিржиিржЗ ржЬীржмржЬржЧрзО рж╣рзЯে рж░рзЯেржЫেржи; ржпেржоржи ржоাржХрзЬрж╕া, ржиিржЬে ржЬাрж▓ рждৈрзЯাрж░ ржХрж░рж▓ে (ржиিржоিржд্ржд ржХাрж░ржг); ржЖрж░ рж╕েржЗ ржЬাрж▓ ржиিржЬেрж░ ржнিрждрж░ ржеেржХে ржмাрж░ ржХрж░рж▓ে (ржЙржкাржжাржи ржХাрж░ржг)।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдлिрд░ рдпрд╣ рднी рд╣ै рдХि рдЬो рдкुрд░ुрд╖ рд╣ैं, рд╡े рд╣ी рдк्рд░рдХृрддि рд╣ैं; рдЬो рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ैं, рд╡े рд╣ी рд╢рдХ्рддि рд╣ैं । рдЬिрд╕ рд╕рдордп рдиिрд╖्рдХ्рд░िрдп рд╣ैं, рд╕ृрд╖्рдЯि, рд╕्рдеिрддि, рдк्рд░рд▓рдп рдирд╣ीं рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं, рдЙрд╕ рд╕рдордп рдЙрди्рд╣ें рд╣рдо рдм्рд░рд╣्рдо рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдкुрд░ुрд╖ рдХрд╣рддे рд╣ैं । рдФрд░ рдЬрдм рд╡े рдЙрди рд╕рдм рдХाрдоों рдХो рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЙрд╕ рд╕рдордп рдЙрди्рд╣ें рд╢рдХ्рддि рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдк्рд░рдХृрддि рдХрд╣рддे рд╣ैं । рдкрд░рди्рддु рдЬो рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ैं, рд╡े рд╣ी рд╢рдХ्рддि рд╣ैं । рдЬो рдкुрд░ुрд╖ рд╣ैं, рд╡े рд╣ी рдк्рд░рдХृрддि рдмрдиे рд╣ुрдП рд╣ैं ।рдЬрд▓ рд╕्рдеिрд░ рд░рд╣рдиे рдкрд░ рднी рдЬрд▓ рд╣ै рдФрд░ рд╣िрд▓рдиे рдкрд░ рднी рдЬрд▓ рд╣ै рд╕ाँрдк рдЯेрдв़ा-рдоेрдв़ा рд╣ोрдХрд░ рдЪрд▓рдиे рдкрд░ рднी рд╕ाँрдк рд╣ै рдФрд░ рдлिрд░ рдЪुрдкрдЪाрдк рдХुрдг्рдбрд▓ाрдХाрд░ рд░рд╣рдиे рдкрд░ рднी рд╕ाँрдк рд╣ै ।

MASTER: "It is also stated that He who is Purusha is also Prakriti; He who is Brahman is also Sakti. He is called Purusha or Brahman when He is inactive, that is to say when He ceases to create, preserve, or destroy; and He is called Sakti or Prakriti when He engages in those activities. But He who is Brahman is none other than Sakti; He who is Purusha has verily become Prakriti. Water is water whether it moves or is still. A snake is a snake whether it wriggles along or stays still and coiled up.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржЖрж░ ржЖржЫে ржпিржиিржЗ ржкুрж░ুрж╖ рждিржиিржЗ ржк্рж░ржХৃрждি, ржпিржиিржЗ ржм্рж░рж╣্ржо рждিржиিржЗ рж╢ржХ্рждি। ржпржЦржи ржиিрж╖্ржХ্рж░িрзЯ, рж╕ৃрж╖্ржЯি рж╕্ржеিрждি ржк্рж░рж▓рзЯ ржХрж░ржЫেржи ржиা, рждржЦржи рждাঁржХে ржм্рж░рж╣্ржо ржмрж▓ি, ржкুрж░ুрж╖ ржмрж▓ি; ржЖрж░ ржпржЦржи ржУржЗ рж╕ржм ржХাржЬ ржХрж░েржи рждржЦржи рждাঁржХে рж╢ржХ্рждি ржмрж▓ি, ржк্рж░ржХৃрждি ржмрж▓ি। ржХিржи্рждু ржпিржиিржЗ ржм্рж░рж╣্ржо рждিржиিржЗ рж╢ржХ্рждি, ржпিржиিржЗ ржкুрж░ুрж╖ рждিржиিржЗ ржк্рж░ржХৃрждি рж╣рзЯে рж░рзЯেржЫেржи। ржЬрж▓ рж╕্ржеিрж░ ржеাржХрж▓েржУ ржЬрж▓, ржЖрж░ рж╣েрж▓рж▓ে ржжুрж▓рж▓েржУ ржЬрж▓рж╕াржк ржПঁржХে ржмেঁржХে ржЪрж▓рж▓েржУ рж╕াржк; ржЖржмাрж░ ржЪুржк ржХрж░ে ржХুржг্ржбрж▓ি ржкাржХিрзЯে ржеাржХрж▓েржУ рж╕াржк


[(16 рдЕрдЧрд╕्рдд,1885) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-119 ]

ЁЯФ▒ЁЯЩП*рднोрдЧ рдФрд░ рдХрд░्рдо*ЁЯФ▒ЁЯЩП

"рдм्рд░рд╣्рдо рдХ्рдпा рд╣ै ? рдпрд╣ рдоुрдЦ рд╕े рдирд╣ीं рдХрд╣ा рдЬा рд╕рдХрддा, рдоुрдЦ рдмрди्рдж рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै । рдХीрд░्рддрдиिрдпा рд▓ोрдЧ рдХीрд░्рддрди рдХे рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рдоें рдЧाрддे рд╣ैं, ‘рдоेрд░े рдиिрддाрдИ рдорддрд╡ाрд▓े рд╣ाрдеी (Mad elephant) рдЬैрд╕ा рдиृрдд्рдп рдХрд░рддे рд╣ै' рдЧाрддे -рдЧाрддे рдЬрдм рд╡े рднाрд╡рд╡िрднोрд░ рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं, рддрдм рдХीрд░्рддрдиीрдпे рдкूрд░े рд╡ाрдХ्рдп рдХा рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рднी рдирд╣ीं рдХрд░ рдкाрддे;  рдХेрд╡рд▓ рдХрд╣рддे рд╣ैं 'рд╣ाрдеी-рд╣ाрдеी।' рдлिрд░ 'рд╣ाрдеी-рд╣ाрдеी' рдХрд╣рддे рдХрд╣рддे рдХेрд╡рд▓ 'рд╣ा-рд╣ा' рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдФрд░ рдЕрди्рдд рдоें рд╡рд╣ рднी рдирд╣ीं рдХрд╣ рд╕рдХрддे - рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдмाрд╣्рдпрдЬ्рдЮाрди рд╢ूрди्рдп рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं।"

"What Brahman is cannot be described. Speech stops there. In the kirtan the singers at first sing: 'My Nitai dances like a mata hati.' (Mad elephant.) As they become more and more ecstatic, they can hardly utter the whole sentence. They sing only: 'Hati! Hati!' As their mood deepens they sing only: 'Ha! Ha!' At last they cannot sing even that; they become completely unconscious."

“ржм্рж░рж╣্ржо ржХি рждা ржоুржЦে ржмрж▓া ржпাрзЯ ржиা, ржоুржЦ ржмржи্ржз рж╣рзЯে ржпাрзЯ। ржиিрждাржЗ ржЖржоাрж░ ржоাрждা рж╣াрждি! ржиিрждাржЗ ржЖржоাрж░ ржоাрждা рж╣াрждি! ржПржЗ ржХржеা ржмрж▓рждে ржмрж▓рждে рж╢েрж╖ে ржЖрж░ ржХিржЫুржЗ ржмрж▓рждে ржкাрж░ে ржиা; ржХেржмрж▓ ржмрж▓ে рж╣াрждি! ржЖржмাрж░ рж╣াрждি рж╣াрждি ржмрж▓рждে ржмрж▓рждে ‘рж╣া’। рж╢েрж╖ে рждাржУ ржмрж▓рждে ржкাрж░ে ржиা! ржмাрж╣্ржпрж╢ূржи্ржп।”

рдРрд╕ा рдХрд╣рддे рдХрд╣рддे рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╕рдоाрдзिрдордЧ्рди (transfixed ) рд╣ो рдЧрдпे । рдЦрдб़े-рдЦрдб़े рд╣ी рд╕рдоाрдзिрдордЧ्рди ! рд╕рдоाрдзि-рднंрдЧ рд╣ोрдиे рдХे рдеोрдб़ी рджेрд░ рдмाрдж рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं – “ 'рдХ्рд╖рд░' рд╡ 'рдЕрдХ्рд╖рд░' рд╕े рдкрд░े рдХ्рдпा рд╣ै рдоुँрд╣ рд╕े рдХрд╣ा рдирд╣ीं рдЬाрддा ।"

As the Master spoke these words, he himself became transfixed in samadhi. He was standing. Regaining consciousness of the world, he said, "That which is beyond both kshara and akshara cannot be described."

ржПржЗ ржХржеা ржмрж▓িрждে ржмрж▓িрждে ржаাржХুрж░ рж╕ржоাржзিрж╕্рже! ржжাঁрзЬিрзЯে ржжাঁрзЬিрзЯেржЗ рж╕ржоাржзিрж╕্рже।рж╕ржоাржзিржнржЩ্ржЧেрж░ ржкрж░ ржХিрзЯрзОржХাрж▓ ржкрж░ে ржмрж▓িрждেржЫেржи, ‘ржХ্рж╖рж░’ ‘ржЕржХ্рж╖рж░েрж░’ ржкাрж░ে ржХি ржЖржЫে ржоুржЦে ржмрж▓া ржпাрзЯ ржиা।

рд╕рднी рдЪुрдк рд╣ैं; рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдлिрд░ рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, "рдЬрдм рддрдХ рдХुрдЫ рднोрдЧ рдмाрдХी рд░рд╣рддा рд╣ै рдпा рдХрд░्рдо рдмाрдХी рд╣ै рддрдм рддрдХ рд╕рдоाрдзि рдирд╣ीं рд╣ोрддी ।

[рднोрдЧैрд╢्рд╡рд░्рдпрдк्рд░рд╕рдХ्рддाрдиां рддрдпाрдкрд╣ृрддрдЪेрддрд╕ाрдо्।

рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдпाрдд्рдоिрдХा рдмुрдж्рдзिः рд╕рдоाрдзौ рди рд╡िрдзीрдпрддे।।рдЧीрддा 2.44।।

рдЙрд╕рд╕े рдЬिрдирдХा рдЪिрдд्рдд рд╣рд░ рд▓िрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рдРрд╕े рднोрдЧ рдФрд░ рдПрд╢्рд░्рд╡рд░्рдп‌ рдоॆ рдЖрд╕рдХ्рддि рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓े рдкुрд░ुрд╖ों рдХे рдЕрди्рддрдХрд░рдг рдоे рдиिрд╢्рдЪрдпाрдд्рдордХ् рдмुрдж्рдзि (рд╢ाрд╢्рд╡рдд-рдоिрде्рдпा рд╡िрд╡ेрдХ)  рдирд╣ी рд╣ॊрддी, рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд╡े рд╕рдоाрдзि рдоें рдЬाрдиे рдХे  рдпोрдЧ्рдп‌ рдирд╣ी рд╣ोрддे।]

The devotees sat in silence. MASTER: "You cannot go into samadhi as long as your worldly experiences are not finished, or as long as you have duties to perform.

рж╕ржХрж▓ে ржЪুржк ржХрж░িрзЯা ржЖржЫেржи, ржаাржХুрж░ ржЖржмাрж░ ржмрж▓িрждেржЫেржи, “ржпрждржХ্рж╖ржг ржХিржЫু ржнোржЧ ржмাржХি ржеাржХে ржХি ржХрж░্ржо ржмাржХি ржеাржХে, рждрждржХ্рж╖ржг рж╕ржоাржзি рж╣рзЯ ржиা।рзз

(рд╢рд╢рдзрд░ рдХे рдк्рд░рддि) "рдЗрд╕ рд╕рдордп рдИрд╢्рд╡рд░ рддुрдорд╕े рдХрд░्рдо рдХрд░ा рд░рд╣े рд╣ैं, рд╡्рдпाрдЦ्рдпाрди рджेрдиा рдЖрджि । рдЕрдм рддुрдо्рд╣ें рд╡рд╣ी рд╕рдм рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा ।" рдХрд░्рдо рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрдиे рдкрд░ рд╣ी рддुрдо्рд╣े рд╢ाрди्рддि рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдЧी । рдШрд░рд╡ाрд▓ी рдШрд░ рдХा рдХाрдо-рдХाрдЬ рд╕рдоाрдк्рдд рдХрд░рдХे рдЬрдм рдирд╣ाрдиे рдЬाрддी рд╣ै рддो рдлिрд░ рдмुрд▓ाрдиे рдкрд░ рднी рдирд╣ीं рд▓ौрдЯрддी ।”

(To Shashadhar) "God is now making you perform such duties as delivering lectures. You must do these things now. You will have peace when your duties are finished. After completing her household duties, the mistress of the family goes for her bath. She will not come back then even if you shout after her."

(рж╢рж╢ржзрж░েрж░ ржк্рж░рждি) — “ржПржЦржи ржИрж╢্ржмрж░ рждোржоাрзЯ ржХрж░্ржо ржХрж░াржЪ্ржЫেржи, рж▓েржХржЪাрж░ ржжেржУрзЯা ржЗржд্ржпাржжি; ржПржЦржи рждোржоাрзЯ ржУржЗ рж╕ржм ржХрж░рждে рж╣ржмে।“ржХрж░্ржоржЯুржХু рж╢েрж╖ рж╣рзЯ ржЧেрж▓ে ржЖрж░ ржиা। ржЧৃрж╣িржгী ржмাрзЬিрж░ ржХাржЬржХрж░্ржо рж╕ржм рж╕েрж░ে ржиাржЗрждে ржЧেрж▓ে ржбাржХাржбাржХি ржХрж░рж▓েржУ ржЖрж░ ржлেрж░ে ржиা।”

======

>>рд╕рд╡ैрдпा- (рд╕ाрднाрд░ @https://www.cbsetuts.com/ncert-solutions-class-12-hindi-core-kaavy-bhaag-kavitaavalee-uttar-kaand-se-lakshman-moochchh-aur-raam-ka-vilaap/)

рд╕рди्рдд рддुрд▓рд╕ी рджाрд╕ рдЬी рдХो рдпрд╣ рд╕рд╡ैрдпा рд▓िрдЦрдиे рдХी рдЬ़рд░ूрд░рдд рдХ्рдпों рдкреЬी?

" рдзूрдд рдХрд╣ौ, рдЕрд╡рдзूрдд рдХрд╣ौ, рд░рдЬрдкूрддु рдХрд╣ौ, рдЬोрд▓рд╣ा рдХрд╣ौ рдХोрдК।

рдХाрд╣ू рдХी рдмेрдЯीрд╕ों рдмेрдЯा рди рдм्рдпाрд╣рдм, рдХाрд╣ू рдХी рдЬाрддि рдмिрдЧाрд░ рди рд╕ोрдК॥

рддुрд▓рд╕ी рд╕рд░рдиाрдо (=рдк्рд░рд╕िрдж्рдз) рдЧुрд▓ाрдоु рд╣ै рд░ाрдо рдХो, рдЬाрдХो рд░ुрдЪै рд╕ो рдХрд╣ै рдХрдЫु рдУрдК।

рдоांрдЧि рдХै рдЦैрдмो, рдорд╕ीрдд рдХो рд╕ोрдЗрдмो, рд▓ैрдмोрдХो рдПрдХु рди рджैрдмрдХो рджोрдК॥"

--рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕  (рдХрд╡िрддाрд╡рд▓ी рдХे рдЙрдд्рддрд░ рдХांрдб рд╕े рдЙрдж्рдзृрдд)

рдЕрд░्рде -рдЗрди рдкंрдХ्рддिрдпों рдоें рд╕рди्рдд рдХрд╡ि рддुрд▓рд╕ी рдиे рднрдХ्рдд рдХी рдЧрд╣рдирддा рдФрд░ рд╕рдШрдирддा рдоें рдЙрдкрдЬे рднрдХ्рдд-рд╣ृрджрдп рдХे рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХा рд╕рдЬीрд╡ рдЪिрдд्рд░рдг рдХिрдпा рд╣ै। рдЙрдирдХे рд╕рдордп рдоें рдХुрдЫ рд▓ोрдЧ (рдИрд░्рд╖्рдпाрд▓ु рд▓ोрдЧ) рдЙрдирдХे рдмाрд░े рдоें рд╡िрднिрди्рди рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдмाрддें рдХрд░рддे рдеे । рдЗрд╕ी рдХो рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХрд░рддे рд╣ुрдП  рд╡े рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдЪाрд╣े рдХोрдИ рдоुрдЭे рдзूрд░्рдд рдХрд╣рддा рд╣ै,рдХोрдИ рдЕрд╡рдзूрдд рдпा рдЬोрдЧी рдХрд╣рддा рд╣ै, рдХोрдИ рдХोрдИ рдоुрдЭे рд░ाрдЬрдкूрдд рдХрд╣рддा рд╣ै, рддो рдХोрдИ рдоुрдЭे рдЬुрд▓ाрд╣ा рднी рдХрд╣рддा рд╣ै। рдЬिрд╕рдХो рдЬो рдХрд╣рдиा рд╣ै рдХрд╣े, рдоुрдЭे рдХोрдИ рдлрд░्рдХ рдирд╣ीं рдкрдб़рддा рд╣ै। рд░ाрдЬрдкूрдд рдпा рдЬुрд▓ाрд╣ा рдХрд╣े, рдХिंрддु рдоैं рдХिрд╕ी рдХी рдмेрдЯी рд╕े рдЕрдкрдиे рдмेрдЯे рдХा рд╡िрд╡ाрд╣ рдирд╣ीं рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рдФрд░ рди рдХिрд╕ी рдХी рдЬाрддि рдмिрдЧाрдб़рдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ूँ। рдоैं рддो рд░ाрдо рдХे рдЧुрд▓ाрдо рдХे рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рд╕िрдж्рдж рд╣ूं; рдФрд░ рдпрд╣ी рдоेрд░ी рд╕рдмрд╕े рдмреЬी рдкрд╣рдЪाрди рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЬिрд╕े рдЬो рдЕрдЪ्рдЫा рд▓рдЧे, рд╡рд╣ी рдХрд╣े। рдоैं рддो рдХेрд╡рд▓ рдЕрдкрдиे рдк्рд░рднु рд░ाрдо рдХा рдЧुрд▓ाрдо рд╣ूँ। рдоैं (рджो рд░ोрдЯी) рдоाँрдЧрдХрд░ рдЦा рд╕рдХрддा рд╣ूँ, рддрдеा (рдПрдХ рд▓ंрдЧोрдЯी рдкрд╣рди рдХрд░) рдоंрджिрд░-рдорд╕्рдЬिрдж рдХрд╣ीं рднी рд╕ो рд╕рдХрддा рд╣ूँ, рдХिंрддु рдоुрдЭे рдХिрд╕ी рд╕े рдХुрдЫ рд▓ेрдиा-рджेрдиा рдирд╣ीं рд╣ै। рдоैं рддो рд╕рдм рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рднрдЧрд╡ाрди рд░ाрдо рдХो рд╕рдорд░्рдкिрдд рд╣ूँ। 

рд╕рд╡ैрдпा рдХी рд╡्рдпाрдЦ्рдпा :рдмाрд╣рд░ рд╕े рд╣рдоें рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рд╕ीрдзे-рд╕ाрджे, рд╕рд░рд▓, рдиिрд░ीрд╣ рдФрд░ рдмреЬे рд╡िрдирдо्рд░ рд╡्рдпрдХ्рддि рд▓рдЧрддे рд╣ैं, рдкрд░ рдЙрди्рд╣ें рднीрддрд░ рд╕े "рд░ाрдорднрдХ्рдд рд╣ोрдиे рдХा рд╕्рд╡ाрднिрдоाрди" рдЗрддрдиा рд╣ै рдХि рд╡े рджुрдиिрдпा рдХी рдХ्рд╖ुрдж्рд░ рдмाрддों рд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдирд╣ीं рд╣ोрддे рд╣ैं।  рдХ्рдпोंрдХि рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рдкूрд░्рдгрдд: рд╕рдорд░्рдкिрдд рд╡्рдпрдХ्рддि рдЬाрддि, рдзрд░्рдо, рдЦाрдирджाрди рдЖрджि рдХी рдоाрди्рдпрддाрдУं рд╕े рдКрдкрд░ рдЙрда рдЬाрддा рд╣ै। рдЙрд╕рдХी рд╕рдмрд╕े рдмреЬी рдкрд╣рдЪाрди рдИрд╢्рд╡рд░ (рдаाрдХुрд░, рдоाँ , рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी) рдХा рд╕рдорд░्рдкिрдд рднрдХ्рдд рд╣ोрдиा рд╣ोрддी рд╣ै। (рдЕрд░्рдеाрдд рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж -рдХैрдк्рдЯрди рд╕ेрд╡िрдпрд░ рд╢िрдХ्рд╖рдХ-рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдкрд░рдо्рдкрд░ा  рдоें рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖िрдд рдФрд░ рдЪрдкрд░ाрд╕ рдк्рд░ाрдк्рдд рдиेрддा 'C-IN-C, рдирд╡рдиीрджा рдж्рд╡ाрд░ा рд╕्рдеाрдкिрдд -'Be and Make ' рдордиुрд╖्рдп рдмрдиो рдФрд░ рдмрдиाрдУ рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдЖрди्рджोрд▓рди рдХा рдПрдХ рд╕рдорд░्рдкिрдд рдХрд░्рдоी рд╣ोрдиा рд╣ोрддी рд╣ै।)  рддुрд▓рд╕ी рджाрд╕ рдЬी рдЕрдкрдиे рд╡िрд╖рдп рдоें рдХिрдпे рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рдоिрде्рдпा рд▓ांрдЫрдиों рд╕े рдХ्рдпों рд╡िрдЪрд▓िрдд рдирд╣ीं рд╣ोрддे, рдЗрд╕ рдмाрдд рдХो рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╕рд╡ैрдпा рдоें рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХिрдпा рд╣ै। рдЕрдкрдиे-рдЕрдкрдиे рд╕्рд╡ाрднाрд╡ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд▓ोрдЧ (рдЧांрдЧुрд▓ी, рдордЬूрдорджाрд░, рдоिрд╕ рдЕрдп्рдпрд░, рдХिрдб्рдЬी рд╕िंрд╣ рдЖрджि рдЬैрд╕े рдЕрдирдЧिрдирдд рдИрд░्рд╖्рдпाрд▓ु рд▓ोрдЧ) рдЙрдирдХे рдмाрд░े рдоें рддрд░рд╣ -рддрд░рд╣ рдХी рдмाрддें рдХрд░рддे рд╣ैं। рд▓ेрдХिрди рд▓ोрдЧ рдЙрд╕рдХे рдмाрд░े рдоें рдХिрддрдиी рднी рдХ्рд╖ुрдж्рд░ рдмाрддें рдХ्рдпों рди рдХрд╣ें, рднрдХ्рддि рдФрд░ рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХे рдХाрд░рдг рдЙрд╕ рд╕рдорд░्рдкिрдд рдХрд░्рдоी (рджाрджा рдХा рднрдХ्рдд) рдХो рдЙрди рдХ्рд╖ुрдж्рд░ рдмाрддों рдХा рддिрд░рд╕्рдХाрд░ рдХрд░рдиे рдХी рд╢рдХ्рддि рдоिрд▓ рдЬाрддी рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╡рд╣ (рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдЖंрджोрд▓рди рдХा рд╕рдорд░्рдкिрдд рдХाрд░्рдпрдХрд░्рддा) рдПрдХ рд╕рдЪ्рдЪा рдзाрд░्рдоिрдХ рдФрд░ рд╕рдЪ्рдЪा рднрдХ्рдд, рдПрдХ рд╕рдЪ्рдЪा рдордиुрд╖्рдп рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। "рдХाрд╣ू рдХी рдмेрдЯीрд╕ों рдмेрдЯा рди рдм्рдпाрд╣рдм, рдХाрд╣ू рдХी рдЬाрддि рдмिрдЧाрд░ рди рд╕ोрдК॥" рдЗрд╕ рдкंрдХ्рддि рдкрд░ рдз्рдпाрди рджिрдпा рдЬाрдП, рддो рдЗрд╕рд╕े рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдЕрд░्рде рдоें рдпрд╣ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдЖрддा рд╣ै рдХि рдЙрд╕ рд╕рдордп рд╕рдоाрдЬ рдоें рджूрд╕рд░ी рдЬाрддिрдпों рдоें рд╡िрд╡ाрд╣ (рдЕрди्рддрд░्рдЬाрддीрдп рд╡िрд╡ाрд╣) рд╣ुрдЖ рдХрд░рддे рдеे। рд▓ेрдХिрди рдЙрди्рд╣ें рдЕрдЪ्рдЫी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдирд╣ीं рджेрдЦा рдЬाрддा рдеा। рдпрджि рдХिрд╕ी рдХा рдмेрдЯा рдЕрди्рдп рдЬाрддि рдХी рдмेрдЯी рд╕े рд╡िрд╡ाрд╣ рдХрд░ рд▓ेрддा рдеा, рддो рдЙрд╕े рдЬाрддि рдмिрдЧाрдб़рдиे рд╡ाрд▓ा рд╕рдордЭा рдЬाрддा рдеा। рдЕрддः рд▓рдб़рдХी рддрдеा рд▓рдб़рдХे рдХे рдоाрддा-рдкिрддा рдЪाрд╣рддे рдеे рдХि рдЙрдирдХी рд╕ंрддाрди рдХा рд╡िрд╡ाрд╣ рдЙрди्рд╣ीं рдХी рдЬाрддि рдоें рд╣ो। рдЗрд╕рд╕े рдпрд╣ рднी рд╕рдордЭ рдоें рдЖрддा рд╣ै рдХि рд╕рдЪ्рдЪी рдзाрд░्рдоिрдХрддा рдФрд░ рднрдХ्рддि рд╕ाрдоाрдЬिрдХ, рдЖрд░्рдеिрдХ рдФрд░ рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рднेрджрднाрд╡ рдХो рдирд╣ीं рдоाрдирддी рд╣ै। 

рдХрд╡ि рддुрд▓рд╕ी рд▓िрдЦिрдд рдпрд╣ рд╕рд╡ैрдпा рдХ्рдпा рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдХे рдк्рд░рд╕िрдж्рдж рдЧीрдд -' рдоैं рдЧुрд▓ाрдо рддेрд░ा' рдХी рдпाрдж рдирд╣ीं рджिрд▓ाрддी ?


 рд╕рди्рддрдХрд╡ि рддुрд▓рд╕ी рджाрд╕ рдХा  рдЬीрд╡рди рдкрд░िрдЪрдп- рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдХा рдЬрди्рдо рдмाँрджा рдЬिрд▓े рдХे рд░ाрдЬाрдкुрд░ рдЧाँрд╡ рдоें рд╕рди 1532 рдоें рд╣ुрдЖ рдеा। рдХुрдЫ рд▓ोрдЧ рдЗрдирдХा рдЬрди्рдо-рд╕्рдеाрди рд╕ोрд░ों рдоाрдирддे рд╣ैं। рдЗрдирдХा рдмрдЪрдкрди рдХрд╖्рдЯ рдоें рдмीрддा। рдмрдЪрдкрди рдоें рд╣ी рдЗрди्рд╣ें рдоाрддा-рдкिрддा рдХा рд╡िрдпोрдЧ рд╕рд╣рдиा рдкрдб़ा। рдЧुрд░ु рдирд░рд╣рд░िрджाрд╕ рдХी рдХृрдкा рд╕े рдЗрдирдХो рд░ाрдорднрдХ्рддि рдХा рдоाрд░्рдЧ рдоिрд▓ा। рдЗрдирдХा рд╡िрд╡ाрд╣ рд░рдд्рдиाрд╡рд▓ी рдиाрдордХ рдпुрд╡рддी рд╕े рд╣ुрдЖ। рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд░рдд्рдиाрд╡рд▓ी рдХी рдлрдЯрдХाрд░ рд╕े рд╣ी рд╡े рд╡ैрд░ाрдЧी рдмрдирдХрд░ рд░ाрдорднрдХ्рддि рдоें рд▓ीрди рд╣ो рдЧрдП рдеे। рд╡िрд░рдХ्рдд рд╣ोрдХрд░ рдпे рдХाрд╢ी, рдЪिрдд्рд░рдХूрдЯ, рдЕрдпोрдз्рдпा рдЖрджि рддीрд░्рдеों рдкрд░ рдн्рд░рдордг рдХрд░рддे рд░рд╣े। рдЗрдирдХा рдиिрдзрди рдХाрд╢ी рдоें рд╕рди 1623 рдоें рд╣ुрдЖ।

рд░рдЪрдиाрдПँ- рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдХी рд░рдЪрдиाрдПँ рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рд╣ैं- рд░ाрдордЪрд░िрддрдоाрдирд╕, рдХрд╡िрддाрд╡рд▓ी, рд░ाрдорд▓рд▓ा рдирд╣рдЫु, рдЧीрддाрд╡рд▓ी, рджोрд╣ाрд╡рд▓ी, рд╡िрдирдпрдкрдд्рд░िрдХा, рд░ाрдоाрдЬ्рдЮा-рдк्рд░рд╢्рди, рдХृрд╖्рдг рдЧीрддाрд╡рд▓ी, рдкाрд░्рд╡рддी–рдоंрдЧрд▓, рдЬाрдирдХी-рдоंрдЧрд▓, рд╣рдиुрдоाрди рдмाрд╣ुрдХ, рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рд╕ंрджीрдкрдиी। рдЗрдирдоें рд╕े ‘рд░ाрдордЪрд░िрддрдоाрдирд╕’ рдПрдХ рдорд╣ाрдХाрд╡्рдп рд╣ै। ‘рдХрд╡िрддाрд╡рд▓ी’ рдоें рд░ाрдордХрдеा рдХрд╡िрдд्рдд рд╡ рд╕рд╡ैрдпा рдЫंрджों рдоें рд░рдЪिрдд рд╣ै। ‘рд╡िрдирдпрдкрдд्рд░िрдХा’ рдоें рд╕्рддुрддि рдХे рдЧेрдп рдкрдж рд╣ैं।

рдХाрд╡्рдпрдЧрдд рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПँ- рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рд░ाрдорднрдХ्рддि рд╢ाрдЦा рдХे рд╕рд░्рд╡ोрдкрд░ि рдХрд╡ि рд╣ैं। рдпे рд▓ोрдХрдоंрдЧрд▓ рдХी рд╕ाрдзрдиा рдХे рдХрд╡ि рдХे рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд рд╣ैं। рдЗрд╕рдХा рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ा рдк्рд░рдоाрдг рдпрд╣ी рд╣ै рдХि рд╢ाрд╕्рдд्рд░ीрдп рднाрд╖ा (рд╕ंрд╕्рдХृрдд) рдоें рд╕рд░्рдЬрди-рдХ्рд╖рдорддा рд╣ोрдиे рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рдЗрди्рд╣ोंрдиे рд▓ोрдХрднाрд╖ा (рдЕрд╡рдзी рд╡ рдм्рд░рдЬрднाрд╖ा) рдХो рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХी рд░рдЪрдиा рдХा рдоाрдз्рдпрдо рдмрдиाрдпा। рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдоें рдЬीрд╡рди рд╡ рдЬрдЧрдд рдХी рд╡्рдпाрдкрдХ рдЕрдиुрднूрддि рдФрд░ рдоाрд░्рдоिрдХ рдк्рд░рд╕ंрдЧों рдХी рдЕрдЪूрдХ рд╕рдордЭ рд╣ै। рдпрд╣ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдЙрди्рд╣ें рдорд╣ाрдХрд╡ि рдмрдиाрддी рд╣ै। ‘рд░ाрдордЪрд░िрддрдоाрдирд╕’ рдоें рдк्рд░рдХृрддि рд╡ рдЬीрд╡рди рдХे рд╡िрд╡िрдз рднाрд╡рдкूрд░्рдг рдЪिрдд्рд░ рд╣ैं, рдЬिрд╕рдХे рдХाрд░рдг рдпрд╣ рд╣िंрджी рдХा рдЕрдж्рд╡рддीрдп рдорд╣ाрдХाрд╡्рдп рдмрдирдХрд░ рдЙрднрд░ा рд╣ै। рдЗрд╕рдХी рд▓ोрдХрдк्рд░िрдпрддा рдХा рдХाрд░рдг рд▓ोрдХ-рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдХी рдиैрддिрдХ рдмрдиाрд╡рдЯ рдХी рд╕рдордЭ рд╣ै। рдЗрдирдХे рд╕ीрддा-рд░ाрдо рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рддुрд▓рд╕ी рдХे рджेрд╢рдХाрд▓ рдХे рдЖрджрд╢ों рдХे рдЕрдиुрд░ूрдк рдоाрдирд╡ीрдп рдзрд░ाрддрд▓ рдкрд░ рдкुрдиः рд╕ृрд╖्рдЯ рдЪрд░िрдд्рд░ рд╣ैं

рднाрд╖ा-рд╢ैрд▓ी- рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдЕрдкрдиे рд╕рдордп рдоें рд╣िंрджी-рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдк्рд░рдЪрд▓िрдд рд╕ाрд░े рднाрд╡ाрдд्рдордХ рддрдеा рдХाрд╡्рдпрднाрд╖ाрдпी рддрдд्рд╡ों рдХा рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЙрдирдоें рднाрд╡-рд╡िрдЪाрд░, рдХाрд╡्рдпрд░ूрдк, рдЫंрдж рддрдеा рдХाрд╡्рдпрднाрд╖ा рдХी рдмрд╣ुрд▓ рд╕рдоृрдж्рдз рдоिрд▓рддी рд╣ै। рдпे рдЕрд╡рдзी рддрдеा рдм्рд░рдЬрднाрд╖ा рдХी рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХрдеाрдУं рдоें рд╕ीрддाрд░ाрдо рдФрд░ рд░ाрдзाрдХृрд╖्рдг рдХी рдХрдеाрдУं рдХो рд╕ाрдзिрдХाрд░ рдЕрдкрдиी рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рдоाрдз्рдпрдо рдмрдиाрддे рд╣ैं। рдЙрдкрдоा рдЕрд▓ंрдХाрд░ рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдЬो рдк्рд░рдпोрдЧ-рд╡ैрд╢िрд╖्рдЯ्рдп рдХाрд▓िрджाрд╕ рдХी рдкрд╣рдЪाрди рд╣ै, рд╡рд╣ी рдкрд╣рдЪाрди рд╕ांрдЧрд░ूрдкрдХ рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдХी рд╣ै। рдПрдХ рдмाрдирдЧी рджेрдЦें - 

рдХिрд╕рдмी, рдХिрд╕ाрди-рдХुрд▓, рдмрдиिрдХ, рднिрдЦाрд░ी,рднाрдЯ,

рдЪाрдХрд░, рдЪрдкрд▓ा рдирдЯ, рдЪोрд░, рдЪाрд░, рдЪेрдЯрдХी।

рдкेрдЯрдХो рдкреЭрдд, рдЧुрди рдЧुреЭрдд, рдЪреЭрдд рдЧिрд░ी,

рдЕрдЯрдд рдЧрд╣рди-рдЧрди рдЕрд╣рди рдЕрдЦेрдЯрдХी।।


рдКँрдЪे-рдиीрдЪे рдХрд░рдо, рдзрд░рдо-рдЕрдзрд░рдо рдХрд░ि,

рдкेрдЯ рд╣ी рдХी рдкрдЪिрдд, рдмोрдЪрдд рдмेрдЯा-рдмेрдЯрдХी।।

‘рддुрд▓рд╕ी ‘ рдмुрдЭाрдИ рдПрдХ рд░ाрдо рдШрдирд╕्рдпाрдо рд╣ी рддें,

рдЖрдЧ рдмрдб़рд╡ाрдЧिрддें рдмрдб़ी рд╣ैं рдЖрдЧ рдкेрдЯрдХी।।

рд╢рдм्рджाрд░्рде- рдХिрд╕рдмी-рдзंрдзा। рдХुрд▓- рдкрд░िрд╡ाрд░। рдмрдиिрдХ- рд╡्рдпाрдкाрд░ी। рднाрдЯ- рдЪाрд░рдг, рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा। рдЪाрдХрд░- рдШрд░ेрд▓ू рдиौрдХрд░। рдЪрдкрд▓- рдЪंрдЪрд▓ рдирдЯ । рдЪाрд░- рдЧुрдк्рддрдЪрд░, рджूрдд। рдЪрдЯрдХी- рдмाрдЬीрдЧрд░। рдЧुрдирдЧрдв़рдд- рд╡िрднिрди्рди рдХрд▓ाрдПँ рд╡ рд╡िрдзाрдПँ рд╕ीрдЦрдиा। рдЕрдЯрдд- рдШूрдорддा। рдЕрдЦрдЯрдХी- рд╢िрдХाрд░ рдХрд░рдиा। рдЧрд╣рди рдЧрди- рдШрдиा рдЬंрдЧрд▓। рдЕрд╣рди- рджिрди। рдХрд░рдо-рдХाрд░्рдп। рдЕрдзрд░рдо- рдкाрдк। рдмुрдЭाрдб़- рдмुрдЭाрдиा, рд╢ांрдд рдХрд░рдиा। рдШрдирд╢्рдпाрдо- рдХाрд▓ा рдмाрджрд▓। рдмрдб़рд╡ाрдЧिрддें- рд╕рдоुрдж्рд░ рдХी рдЖрдЧ рд╕े। рдЖрдЧ рдпेрдЯ рдХी- рднूрдЦ।

рд╡्рдпाрдЦ्рдпा -рдЗрд╕ рдХрд╡िрдд्рдд рдоें рдХрд╡ि рдиे рддрдд्рдХाрд▓ीрди рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╡ рдЖрд░्рдеिрдХ рджुрд░ाрд╡рд╕्рдеा рдХा рдпрдеाрд░्рдердкрд░рдХ рдЪिрдд्рд░рдг рдХिрдпा рд╣ै। рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдордЬрджूрд░, рдХिрд╕ाрди-рд╡рд░्рдЧ, рд╡्рдпाрдкाрд░ी, рднिрдЦाрд░ी, рдЪाрд░рдг, рдиौрдХрд░, рдЪंрдЪрд▓ рдирдЯ, рдЪोрд░, рджूрдд, рдмाрдЬीрдЧрд░ рдЖрджि рдкेрдЯ рднрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдиेрдХ рдХाрдо рдХрд░рддे рд╣ैं। рдХोрдИ рдкрдв़рддा рд╣ै, рдХोрдИ рдЕрдиेрдХ рддрд░рд╣ рдХी рдХрд▓ाрдПँ рд╕ीрдЦрддा рд╣ै, рдХोрдИ рдкрд░्рд╡рдд рдкрд░ рдЪрдв़рддा рд╣ै рддो рдХोрдИ рджिрди рднрд░ рдЧрд╣рди рдЬंрдЧрд▓ рдоें рд╢िрдХाрд░ рдХी рдЦोрдЬ рдоें рднрдЯрдХрддा рд╣ै। рдкेрдЯ рднрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд▓ोрдЧ рдЫोрдЯे-рдмрдб़े рдХाрд░्рдп рдХрд░рддे рд╣ैं, рдХिрди्рддु  рдзрд░्рдо-рдЕрдзрд░्рдо рдХा рд╡िрдЪाрд░ рдирд╣ीं рдХрд░рддे। рдкेрдЯ рдХे рд▓िрдП рд╡े рдЕрдкрдиे рдмेрдЯा-рдмेрдЯी рдХो рднी рдмेрдЪрдиे рдХो рд╡िрд╡рд╢ рд╣ैं। рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдЕрдм рдРрд╕ी рдЖрдЧ рднрдЧрд╡ाрди рд░ाрдо рд░ूрдкी рдмाрджрд▓ рд╕े рд╣ी рдмुрдЭ рд╕рдХрддी рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рдкेрдЯ рдХी рдЖрдЧ рддो рд╕рдоुрдж्рд░ рдХी рдЖрдЧ рд╕े рднी рднрдпंрдХрд░ рд╣ै

рдЦेрддे рди рдХिрд╕ाрди рдХो, рднिрдЦाрд░ी рдХो рди рднीрдЦ, рдмрд▓ि,

рдмрдиिрдХ рдХो рдмрдиिрдЬ, рди рдЪाрдХрд░ рдХो рдЪाрдХрд░ी

рдЬीрд╡िрдХा рдмिрд╣ीрди рд▓ोрдЧ рд╕ीрдж्рдпрдоाрди рд╕ोрдЪ рдмрд╕,

рдХрд╣ैं рдПрдХ рдПрдХрди рд╕ों ‘ рдХрд╣ाँ рдЬाрдИ, рдХा рдХрд░ी ?’

рдмेрджрд╣ूँ рдкुрд░ाрди рдХрд╣ी, рд▓ोрдХрд╣ूँ рдмिрд▓ोрдХिрдЕрдд,

рд╕ाँрдХрд░े рд╕ рд╕рдмैं рдкै, рд░ाрдо ! рд░ाрд╡рд░ें рдХृрдкा рдХрд░ी।

рджाрд░िрдж-рджрд╕ाрдирди рджрдмाрдИ рджुрдиी, рджीрдирдмंрдзु !

рджुрд░िрдд-рджрд╣рди рджेрдЦि рддुрд▓рд╕ी рд╣рд╣ा рдХрд░ी। 

рд╢рдм्рджाрд░्рде-рдмрд▓ि- рджाрди-рджрдХ्рд╖िрдгा। рдмрдиिрдХ- рд╡्рдпाрдкाрд░ी। рдмрдиिрдЬ- рд╡्рдпाрдкाрд░। рдЪाрдХрд░- рдШрд░ेрд▓ू рдиौрдХрд░। рдЪाрдХрд░ी- рдиौрдХрд░ी। рдЬीрд╡िрдХा рдмिрд╣ीрди- рд░ोрдЬрдЧाрд░ рд╕े рд░рд╣िрдд। рд╕рджрдпрдоाрди-рджुрдЦी। рд╕ोрдЪ- рдЪिंрддा। рдмрд╕- рд╡рд╢ рдоें। рдПрдХ рдПрдХрди рд╕ों- рдЖрдкрд╕ рдоें। рдХा рдХрд░ी- рдХ्рдпा рдХрд░ें। рдмेрджрд╣ूँ- рд╡ेрдж। рдкुрд░ाрди- рдкुрд░ाрдг। рд▓ोрдХрд╣ूँ- рд▓ोрдХ рдоें рднी। рдмिрд▓ोрдХिрдЕрдд- рджेрдЦрддे рд╣ैं। рд╕ाँрдХрд░े- рд╕ंрдХрдЯ। рд░ाрд╡рд░ें- рдЖрдкрдиे। рджाрд░िрдж- рдЧрд░ीрдмी। рджрд╕ाрдирди- рд░ाрд╡рдг। рджрдмाрдв़- рджрдмाрдпा। рджुрдиी- рд╕ंрд╕ाрд░। рджीрдирдмंрдзु- рджुрдЦिрдпों рдкрд░ рдХृрдкा рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा। рджुрд░िрдд- рдкाрдк। рджрд╣рди-рдЬрд▓ाрдиे рд╡ाрд▓ा, рдиाрд╢ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा। рд╣рд╣ा рдХрд░ी-рджुрдЦी рд╣ुрдЖ।

рд╡्рдпाрдЦ्рдпा- рдЗрд╕ рдХрд╡िрдд्рдд рдоें рдХрд╡ि рдиे рддрдд्рдХाрд▓ीрди рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╡ рдЖрд░्рдеिрдХ рджुрд░ाрд╡рд╕्рдеा рдХा рдпрдеाрд░्рдердкрд░рдХ рдЪिрдд्рд░рдг рдХिрдпा рд╣ै। рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдЕрдХाрд▓ рдХी рднрдпाрдирдХ рд╕्рдеिрддि рд╣ै। рдЗрд╕ рд╕рдордп рдХिрд╕ाрдиों рдХी рдЦेрддी рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै। рдЙрди्рд╣ें рдЦेрддी рд╕े рдХुрдЫ рдирд╣ीं рдоिрд▓ рдкा рд░рд╣ा рд╣ै। рдХोрдИ рднीрдЦ рдоाँрдЧрдХрд░ рдиिрд░्рд╡ाрд╣ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣े рддो рднीрдЦ рднी рдирд╣ीं рдоिрд▓рддी। рдХोрдИ рдмрд▓ि рдХा рднोрдЬрди рднी рдирд╣ीं рджेрддा। рд╡्рдпाрдкाрд░ी рдХो рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХा рд╕ाрдзрди рдирд╣ीं рдоिрд▓рддा। рдиौрдХрд░ рдХो рдиौрдХрд░ी рдирд╣ीं рдоिрд▓рддी। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЪाрд░ों рддрд░рдл рдмेрд░ोрдЬрдЧाрд░ी рд╣ै। рдЖрдЬीрд╡िрдХा рдХे рд╕ाрдзрди рди рд░рд╣рдиे рд╕े рд▓ोрдЧ рджुрдЦी рд╣ैं рддрдеा рдЪिंрддा рдоें рдбूрдмे рд╣ैं। рд╡े рдПрдХ-рджूрд╕рд░े рд╕े рдкूрдЫрддे рд╣ैं-рдХрд╣ाँ рдЬाрдПँ? рдХ्рдпा рдХрд░ें? рд╡ेрджों-рдкुрд░ाрдгों рдоें рдРрд╕ा рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдФрд░ рд▓ोрдХ рдоें рдРрд╕ा рджेрдЦा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рдЬрдм-рдЬрдм рднी рд╕ंрдХрдЯ рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рд╣ुрдЖ, рддрдм-рддрдм рд░ाрдо рдиे рд╕рдм рдкрд░ рдХृрдкा рдХी рд╣ै। рд╣े рджीрдирдмंрдзु! рдЗрд╕ рд╕рдордп рджрд░िрдж्рд░рддाрд░ूрдкी рд░ाрд╡рдг рдиे рд╕рдоूрдЪे рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдд्рд░рд╕्рдд рдХрд░ рд░рдЦा рд╣ै рдЕрд░्рдеाрдд рд╕рднी рдЧрд░ीрдмी рд╕े рдкीрдб़िрдд рд╣ैं। рдЖрдк рддो рдкाрдкों рдХा рдиाрд╢ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рд╣ो। рдЪाрд░ों рддрд░рдл рд╣ाрдп-рд╣ाрдп рдордЪी рд╣ुрдИ рд╣ै।

рдкेрдЯ рдХी рдЖрдЧ рдХा рд╢рдорди рдИрд╢्рд╡рд░ (рд░ाрдо) рднрдХ्рддि рдХा рдоेрдШ рд╣ी рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै-рддुрд▓рд╕ी рдХा рдпрд╣ рдХाрд╡्рдп-рд╕рдд्рдп рдХुрдЫ рд╣рдж рддрдХ рдЗрд╕ рд╕рдордп рдХा рднी рдпुрдЧ-рд╕рдд्рдп рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै рдХिंрддु рдпрджि рдЖрдЬ рд╡्рдпрдХ्рддि рдЗрд╖्рдЯ -рдиिрд╖्рдаा рднाрд╡ рдФрд░ рдоेрд╣рдирдд рд╕े рдХाрдо рдХрд░े рддो рдЙрд╕рдХी рд╕рднी рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдХा рд╕рдоाрдзाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╖्рдЯрдиिрд╖्рдаा рдФрд░ рдкुрд░ुрд╖ाрд░्рде-рджोрдиों рдоिрд▓рдХрд░ рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдХे рдкेрдЯ рдХी рдЖрдЧ рдХा рд╢рдорди рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рджोрдиों рдоें рдПрдХ рднी рдкрдХ्рд╖ рдЕрд╕ंрддुрд▓िрдд рд╣ोрдиे рдкрд░ рд╡ांрдЫिрдд рдлрд▓ рдирд╣ीं рдоिрд▓рддा। рдЕрдд: рдЗрд╖्рдЯ-рднрдХ्рддि рдФрд░ рдкुрд░ुрд╖ाрд░्рде рджोрдиों рдХी рдорд╣рдд्рддा рд╣рд░ рдпुрдЧ рдоें рд░рд╣ी рд╣ै рдФрд░ рдЖрдЧे рднी рд░рд╣ेрдЧी।

рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдЕрдкрдиे рдпुрдЧ рдХे рд╕्рд░рд╖्рдЯा рдПрд╡ं рдж्рд░рд╖्рдЯा рдеे। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиे рдпुрдЧ рдХी рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд╕्рдеिрддि рдХो рдЧрд╣рд░ाрдИ рд╕े рджेрдЦा рдПрд╡ं рдЕрдиुрднрд╡ рдХिрдпा рдеा। рд▓ोрдЧों рдХे рдкाрд╕ рдЪूँрдХि рдзрди рдХी рдХрдоी рдеी рдЗрд╕рд▓िрдП рд╡े рдзрди рдХे рд▓िрдП рд╕рднी рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдЕрдиैрддिрдХ рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рд▓рдЧ рдЧрдП рдеे। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиे рдмेрдЯा-рдмेрдЯी рддрдХ рдмेрдЪрдиे рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджिрдП рддाрдХि рдХुрдЫ рдкैрд╕े рдоिрд▓ рд╕рдХें। рдкेрдЯ рдХी рдЖрдЧ рдмुрдЭाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╣рд░ рдЕрдзрд░्рдоी рдФрд░ рдиीрдЪा рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рддैрдпाрд░ рд░рд╣рддे рдеे। рдЬрдм рдХिрд╕ाрди рдХे рдкाрд╕ рдЦेрддी рди рд╣ो рдФрд░ рд╡्рдпाрдкाрд░ी рдХे рдкाрд╕ рд╡्рдпाрдкाрд░ рди рд╣ो рддो рдРрд╕ा рд╣ोрдиा рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд╣ै।

рд╕ुрдд рдмिрдд рдиाрд░ि рднрд╡рди рдкрд░िрд╡ाрд░ा। рд╣ोрд╣िं рдЬाрд╣िं рдЬрдЧ рдмाрд░рд╣ рдмाрд░ा।।

рдЕрд╕ рдмिрдЪाрд░ि рдЬिрдп рдЬाрдЧрд╣ु рддाрддा। рдоिрд▓рдЗ рди рдЬрдЧрдд рд╕рд╣ोрджрд░ рдн्рд░ाрддा।।

рдЬрдеा рдкंрдЦ рдмिрдиु рдЦрдЧ рдЕрддि рджीрдиा। рдордиि рдмिрдиु рдлрдиि рдХрд░िрдмрд░ рдХрд░ рд╣ीрдиा।।

рдЕрд╕ рдордо рдЬिрд╡рди рдмंрдзु рдмिрдиु рддोрд╣ी। рдЬों рдЬрдб़ рджैрд╡ рдЬिрдЖрд░्рд╡े рдоोрд╣ी।।

рдЬैрд╣рдЙँ рдЕрд╡рдз рдХрд╡рди рдоुрд╣ुँ рд▓ाрдИ। рдиाрд░ि рд╣ेрддु рдк्рд░िрдп рднाрдб़ рдЧрд╡ाрдИ।।

рдмрд░ु рдЕрдкрдЬрд╕ рд╕рд╣рддेрдЙँ рдЬрдЧ рдоाрд╣ीं। рдиाрд░ि рд╣ाрдиि рдмुрд╕ेрд╖ рдЫрддि рдирд╣ीं।।

рдк्рд░рд╕ंрдЧ- рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХाрд╡्рдпांрд╢ рдХрд╡िрддाрд╡рд▓ी рд╕े  рд╕ंрдХрд▓िрдд ‘рд▓рдХ्рд╖्рдордг-рдоूрдЪ्рдЫी рдФрд░ рд░ाрдо рдХा рд╡िрд▓ाрдк’ рдк्рд░рд╕ंрдЧ рд╕े рдЙрдж्рдзृрдд рд╣ै। рдпрд╣ рдк्рд░рд╕ंрдЧ рд░ाрдордЪрд░िрддрдоाрдирд╕ рдХे рд▓ंрдХाрдХांрдб рд╕े рд▓िрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рд░рдЪрдпिрддा рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рд╣ैं। рдЗрд╕ рдк्рд░рд╕ंрдЧ рдоें рд▓рдХ्рд╖्рдордг-рдоूрдЪ्рдЫा рдкрд░ рд░ाрдо рдХे рд╡िрд▓ाрдк рдХा рд╡рд░्рдгрди рд╣ै।

рд╡्рдпाрдЦ्рдпा- рд╢्рд░ीрд░ाрдо рд╡्рдпाрдХुрд▓ рд╣ोрдХрд░ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдкुрдд्рд░, рдзрди, рд╕्рдд्рд░ी, рднрд╡рди рдФрд░ рдкрд░िрд╡ाрд░ рдмाрд░-рдмाрд░ рдоिрд▓ рдЬाрддे рд╣ैं рдФрд░ рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं, рдХिंрддु рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд╕рдЧा рднाрдИ рджुрдмाрд░ा рдирд╣ीं рдоिрд▓рддा। рдпрд╣ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдХे, рд╣े рддाрдд, рддुрдо рдЬाрдЧ рдЬाрдУ। рд╣े рд▓рдХ्рд╖्рдордг! рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдкंрдЦ рдХे рдмिрдиा рдкрдХ्рд╖ी, рдордгि рдХे рдмिрдиा рд╕ाँрдк, рд╕ँрдб़ рдХे рдмिрдиा рд╣ाрдеी рдЕрдд्рдпंрдд рджीрди-рд╣ीрди рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं, рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рддुрдо्рд╣ाрд░े рдмिрдиा рдоेрд░ा рдЬीрд╡рди рд╡्рдпрд░्рде рд╣ै। рд╣े рднाрдИ! рддुрдо्рд╣ाрд░े рдмिрдиा рдпрджि рднाрдЧ्рдп рдоुрдЭे рдЬीрд╡िрдд рд░рдЦेрдЧा рддो рдоेрд░ा рдЬीрд╡рди рднी рдкंрдЦрд╡िрд╣ीрди рдкрдХ्рд╖ी, рдордгि рд╡िрд╣ीрди рд╕ाँрдк рдФрд░ рд╕ँрдб़ рд╡िрд╣ीрди рд╣ाрдеी рдХे рд╕рдоाрди рд╣ो рдЬाрдПрдЧा। рд░ाрдо рдЪिंрддा рдХрд░рддे рд╣ैं рдХि рд╡े рдХौрди-рд╕ा рдоुँрд╣ рд▓ेрдХрд░ рдЕрдпोрдз्рдпा рдЬाрдПँрдЧे? рд▓ोрдЧ рдХрд╣ेंрдЧे рдХि рдкрдд्рдиी рдХे рд▓िрдП рдк्рд░िрдп рднाрдИ рдХो рдЦो рджिрдпा। рдоैं рдкрдд्рдиी рдХे рдЦोрдиे рдХा рдЕрдкрдпрд╢ рд╕рд╣рди рдХрд░ рд▓ेрддा, рдХ्рдпोंрдХि рдиाрд░ी рдХी рд╣ाрдиि рд╡िрд╢ेрд╖ рдирд╣ीं рд╣ोрддी।

рд░ाрдо рдХौрд╢рд▓्рдпा рдХे рдкुрдд्рд░ рдеे рдФрд░ рд▓рдХ्рд╖्рдордг рд╕ुрдоिрдд्рд░ा рдХे। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╡े рдкрд░рд╕्рдкрд░ рд╕рд╣ोрджрд░ (рдПрдХ рд╣ी рдоाँ рдХे рдкेрдЯ рд╕े рдЬрди्рдоे) рдирд╣ीं рдеे। рдлिрд░, рд░ाрдо рдиे рдЙрди्рд╣ें рд▓рдХ्рд╖्рдп рдХрд░рдХे рдРрд╕ा рдХ्рдпों рдХрд╣ा—‘рдоिрд▓рд╣ рди рдЬрдЧрдд рд╕рд╣ोрджрд░ рдн्рд░ाрддा’?  рд░ाрдо рдЕрдкрдиी рдоाрддाрдУं рдоें рдХोрдИ рдЕंрддрд░ рдирд╣ीं рд╕рдордЭрддे рдеे। рд░ाрдо рдФрд░ рд▓рдХ्рд╖्рдордг рднрд▓े рд╣ी рдПрдХ рдоाँ рд╕े рдкैрджा рдирд╣ीं рд╣ुрдП рдеे, рдкрд░ंрддु рд╡े рд╕рдмрд╕े рдЬ्рдпाрджा рдПрдХ-рджूрд╕рд░े рдХे рд╕ाрде рд░рд╣े।  рд▓рдХ्рд╖्рдордг рд╕рджैрд╡ рдкрд░рдЫाрдИ рдХी рддрд░рд╣ рд░ाрдо рдХे рд╕ाрде рд░рд╣рддे рдеे। рдЙрдирдХे рдЬैрд╕ा рдд्рдпाрдЧ рд╕рд╣ोрджрд░ рднाрдИ рднी рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддा рдеा। рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рд░ाрдо рдиे рдХрд╣ा рдХि рд▓рдХ्рд╖्рдордг рдЬैрд╕ा рд╕рд╣ोрджрд░ рднाрдИ рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рджूрд╕рд░ा рдирд╣ीं рдоिрд▓ рд╕рдХрддा

рд╡िрд╖्рдгु рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдЕрд╡рддाрд░ рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ी рд░ाрдо рдХा рдордиुрд╖्рдп рдХे рд╕рдоाрди рд╡्рдпाрдХुрд▓ рд╣ोрдиा рдФрд░ рд░ाрдо, рд▓рдХ्рд╖्рдордг  рдХा рдпрд╣ рдкрд░рд╕्рдкрд░ рдн्рд░ाрддृ-рдк्рд░ेрдо рд╣рдоाрд░े рд▓िрдП рдк्рд░ेрд░рдгा рдХा рд╕्рд░ोрдд рд╣ै।рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ी рд░ाрдо рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рд╕рдм рд╕ुрдЦ рднाрдИ рдкрд░ рди्рдпौрдЫाрд╡рд░ рдХिрдП рдЬा рд╕рдХрддे рд╣ैं। рднाрдИ рдХे рдЕрднाрд╡ рдоें рдЬीрд╡рди рд╡्рдпрд░्рде рд╣ै рдФрд░ рднाрдИ рдЬैрд╕ा рдХोрдИ рд╣ो рд╣ी рдирд╣ीं рд╕рдХрддा। рдЖрдЬ рдХे рдпुрдЧ рдоें рдпрд╣ рд╕ीрдЦ рдЕрдиेрдХ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдХрд╖्рдЯों рд╕े рдоुрдХ्рдд рдХрд░рд╡ा рд╕рдХрддी рд╣ै।

>>рдЕрд╡рдзूрдд рд╢рдм्рдж рдХा рд░ोрдЪрдХ рд░рд╣рд╕्рдп -(рд╕ाрднाрд░ @https://www.madhuribajpai.com/2020/11)

 рдЕрд╡рдзूрдд рдПрдХ рдкрд░рдорджрд╢ा рд╣ै। рдЕрдм рдЬिрд╕рдХो рджूрд╕рд░े рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рди рд░рд╣ी। рд╡рдзू рд╕े рдорддрд▓рдм рджूрд╕рд░ा। рдЬीрд╡рди рдоे рдХिрд╕ी рдХो рдкрдд्рдиी рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ै, рдХिрд╕ी рдХो рдордХाрди рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ै,рдХिрд╕ी рдХो рджूрдХाрди рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ै, рдХिрд╕ी рдХो рдоिрдд्рд░ рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ै,рдХिрд╕ी рдХो рдмेрдЯे рдХी, рдмेрдЯी рдХी, рдХोрдИ рди рдХोрдИ рдЬрд░ूрд░рдд рдмрдиी рд╣ी рд░рд╣рддी рд╣ै। рдЗрддрдиा рд╣ी рдХाрдлी рдирд╣ीं рдХिрд╕ी рдХो рдзрди рдХी, рдХिрд╕ी рдХो рдкрдж рдХी,рдХिрд╕ी рдХो рдиाрдо-рдпрд╢ рдХी рднी рдЬрд░ूрд░рдд рднी рд╣ोрддी рд╣ै। рдЬрдм рддрдХ рджूрд╕рд░े рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ै,рддрдм рддрдХ рдЖрдк рдЕрд╡рдзू рдирд╣ीं рд╣ैं। рдЕрдм рдЬो ‘рдкрд░’ рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ो рдЧрдпा, рдЬिрд╕рдХो рджूрд╕рд░े рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рдмिрд▓्рдХुрд▓ рднी рди рд░рд╣ी, рдЬो рдЕрдХेрд▓ा рд╣ी рдХाрдлी рд╣ै,рдЬो рдЕрдкрдиे рдоें рд╣ी рдкूрд░ा рд╣ै ।  

   рдЕрднी рддрдХ рдЖрдкрдиे рдЬाрдиा рд╣ोрдЧा рдХि рд╡्рдпрдХ्рддि рдкрд╣рд▓े рдЧृрд╣рд╕्рде рд╣ोрддा рд╣ै,рдлिрд░ рдЧृрд╣рд╕्рде рд╕े рд╕ंрди्рдпрд╕्рдд рдмрдирддा рд╣ै,рдФрд░ рдПрдХ рджिрди рдРंрд╕ा рднी рдШрдЯिрдд рд╣ोрддा рд╣ै рдХि рдлिрд░ рд╕ंрди्рдпрд╕्рдд рдХे рднी рдкाрд░ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рддो рдЕрд╡рдзूрдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХो рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ोрддा рд╣ै। рдЕрд╡рдзूрдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рджो рд╕рдо्рдк्рд░рджाрдп рд╣ैं :- рдкрд╣рд▓ा рд╢ैрд╡, рджूрд╕рд░ा рд╡ैрд╖्рдгрд╡। рд╢ैрд╡ рдЕрд╡рдзूрдд рд╡े рд╣ैं рдЬो рдХрдаोрд░ рд╕ाрдзрдиा рдоें рдЬीрд╡рди рд╡्рдпрддीрдд рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЗрд╕ рд╕рдо्рдк्рд░рджाрдп рдоें рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдк рд╕े рд╡िрдЪिрдд्рд░ рдЕрд╡рдзूрдд рдХे рд░ूрдк рдоें рдЧुрд░ु рдЧोрд░рдЦ рдиाрде рдЬी рдХो рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рд╡ैрд╖्рдгрд╡ рдЕрд╡рдзूрдд рд╡े рд╣ैं рдЬो  рдк्рд░рдоुрдЦ рд░ूрдк рд╕े рдЧृрд╣рд╕्рде  рд░рд╣рдХрд░ рднी рд╕рди्рдпрд╕्рдд рд╣ो рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдЬिрдирдХे рдорди рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХुрдЫ  рдРंрд╕ी рд╣ै рдХि рдЖрдк рдЬрд╣ां рд╣ो, рд╡рд╣ीं। рдЬैрд╕े рд╣ो рд╡ैрд╕े рд╣ी । рдаीрдХ рдЙрд╕ी рджрд╢ा рдоें рдЖрдкрдХे рднीрддрд░ рд░ूрдкांрддрд░рдг рд╣ो рдЬाрдП। рдХ्рдпोंрдХि рд░ूрдкांрддрд░рдг рдордиःрд╕्рдеिрддि рдХा рд╣ै–рдкрд░िрд╕्рдеिрддि рдХा рдирд╣ीं। рдЕрд░्рдеाрдд рд╕рди्рдпाрд╕ी рдФрд░ рдЧृрд╣рд╕्рдеी рдПрдХ рд╕ाрде рдЬрд░ा рднी рднेрдж рдирд╣ीं । 

рдк्рд░рднु рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рднी рдЗрд╕ рд╡िрдзि рд╕े рд╕рд╣рдордд рд╣ैं। рдд्рдпाрдЧ рдЕрд░्рдеाрдд рд╕ंрд╕ाрд░ рдЫोреЬрдиा, рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд░рд╣рдиे рд╕े рдмреЬी рдмाрдд рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд░рд╣рдиा рдФрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдЫोреЬрдХрд░ рд░рд╣рдиा, рд╕ंрд╕ाрд░ рдЫोреЬрдиे рд╕े рднी рдХीрдорддी рдмाрдд рд╣ै। рддो рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХрд╣рддे рд╣ैंः рдЕрд╡рдзूрдд рд╕े рднी рдКрдкрд░ рдПрдХ рджрд╢ा рд╣ै । рдФрд░ рд╡рд╣ рджрд╢ा рд╣ै–рдЬрд▓ рдоें рдХрдорд▓рд╡рдд ;  рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд╣ोрдХрд░ рднी рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдЕрдкрдиे рдоें рди рд╣ोрдиे рджेрдиा। рдаाрдХुрд░ рдЙрд╕рдХे рдкрдХ्рд╖рдкाрддी рд╣ै। рдЖрдЧे рд╡े рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╕ंрд╕ाрд░ рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ोрдиे рд╕े рднी рдмреЬी рдмाрдд рд╣ै, рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд░рд╣рддे рд╣ुрдП рдоुрдХ्рдд рд╣ोрдиा। рд╡рд╣ рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ (рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж)  рдХा рдЬрдЧрдд  рдФрд░ рдм्рд░рд╣्рдо  рдХे рдмीрдЪ рдХा рдЬोреЬ рд╣ै । рдЬрдЧрдд  рдФрд░ рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рдмीрдЪ рдХा рд╕рдорди्рд╡рдп рд╣ै। рддो рдПрдХ рдмाрдд рддो рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ै рдХि рд╕ंрд╕ाрд░ी рд╕े рдмेрд╣рддрд░ рд╣ै рдд्рдпाрдЧीрд▓ेрдХिрди рдд्рдпाрдЧी рд╕े рднी рдмेрд╣рддрд░ рд╣ै рд╡рд╣, рдЬो рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд╣ै рдФрд░ рд╕ंрди्рдпрд╕्рдд рд╣ै

рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рд╢ैрд╡ рдФрд░ рд╡ैрд╖्рдгрд╡ рджोंрдиो рд╣ी рд╕рдо्рдк्рд░рджाрдп рдоें рдпрд╣ рдЙрдкрдпोрдЧी рд░рд╣рд╕्рдп рд╣ै рдЬो рд╣рдоाрд░े рдЬीрд╡рди рдХो рдмрджрд▓ рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЪाрд╣े рд╢ेрд╡ рдХी рддрд░рд╣ рдЕрд╡рдзूрдд рд╣ो рдХोрдИ рдпा рдлिрд░ рд╡ैрд╖्рдгрд╡ рдХी рддрд░рд╣ рд╕े рдпрд╣ рдЕрд╡рдзूрдд рд╢рдм्рдж рдХी рд░рдЪрдиा рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдиिрдХрдЯ рдоें рд░рд╣рдиे рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╣ै। рдЗрддрдиे рдиिрдХрдЯ рдХी рдЙрд╕ी рдоें рд╣рдо рдЬीрдиे рд▓рдЧें। рд╣рд░ рд╕ांрд╕ рдоें рдИрд╢्рд╡рд░ рд╣ी рд╡рд╕ рдЬाрдП। рдРंрд╕ा рд╣ै рдЕрд╡рдзूрдд рдХा рд░рд╣рд╕्рдп

>>>Brahma Cakra: The Cycle of Creation/ (рдм्рд░рд╣्рдо рдЪрдХ्рд░: рд╕ृрд╖्рдЯि рдЪрдХ्рд░ рдХा рддांрдд्рд░िрдХ рд╕िрдж्рдзाрди्рдд ) рд╕ाрднाрд░ @/https://www.anandamarga.org/articles/brahmacakra/] 

рд╕рднी рдзрд░्рдоों рдоें рд▓ोрдЧों рдиे рдХिрд╕ी рди рдХिрд╕ी рд░ूрдк рдоें рд╡िрд╢्рд╡ рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдХी рд╡्рдпाрдЦ्рдпा рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХिрдпा рд╣ै। рддंрдд्рд░ рдоाрд░्рдЧ  рдоें рд╕ृрдЬрди рдХा рдПрдХ рд╕िрдж्рдзांрдд рдкाрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдЬो рди рдХेрд╡рд▓ рдЖрдзुрдиिрдХ рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХे рд╡рд░्рддрдоाрди рд╡िрдЪाрд░ों рдХे рдЕрдиुрд░ूрдк рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдХрдИ рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб рд╕ंрдмंрдзी рдк्рд░рд╢्рдиों рдХे рдЙрдд्рддрд░ рдЦोрдЬрдиे рдХे рд▓िрдП,  рдЬो рдЕрднी рддрдХ рдЕрдирд╕ुрд▓рдЭे рд╣ैं, рдЙрдирдХी рдЦोрдЬ рдоें рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХों рдХा рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рднी рдХाрдо рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै । 

       рд╕ृрд╖्рдЯि-рдЪрдХ्рд░ рдХा рддांрдд्рд░िрдХ рд╕िрдж्рдзांрдд, рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рд╣ोрдиे рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдкूрд░्рдгрддрдпा рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рднी рд╣ै। рдпрд╣ рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп рдХी рдмाрдд рд╣ै  рдХि рд╕ौрд░ рдордг्рдбрд▓ рдХे рддाрд░े рдХैрд╕े рдЕрдкрдиी рдХрдХ्рд╖ाрдУं (orbits) рдоें рд╕рдЯीрдХ рд░ूрдк рд╕े рдЪрд▓рддे рд╣ैं ? рдЕрдоीрдмा рд╕े рдоाрдирд╡ рддрдХ рд╡िрднिрди्рди рдЬीрд╡िрдд рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХी рдЧрд╣рдирддा рдФрд░ рд╕ुंрджрд░рддा рдФрд░ рдЧрд╣рди рдмुрдж्рдзि рдФрд░ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХे рдЕрди्рдп рд╕ाрдХ्рд╖्рдп рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдФрд░ рд╡िрдХाрд╕ рдХी рддांрдд्рд░िрдХ рдЕрд╡рдзाрд░рдгा рдж्рд╡ाрд░ा рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХी рдЙрдкेрдХ्рд╖ा рдирд╣ीं рдХी рдЬाрддी рд╣ै। рдмрд▓्рдХि, рддंрдд्рд░ рдоाрд░्рдЧ рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдЕрдиंрдд рдЪेрддрдиा рдХो рджेрдЦрдХрд░ рд╢ुрд░ू рд╣ोрддा рд╣ै рдЬो рд╣рд░ рдЪीрдЬ рдХा рд╕्рд░ोрдд рд╣ै। рдпрд╣ рдЪेрддрдиा (рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдЪैрддрди्рдп рд╕्рдкंрджрди-the infinite consciousness) рд╣ी рд╕ृрд╖्рдЯि рдХी рдк्рд░рдердо рдХाрд░рдг рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ै, рдФрд░ рдЗрд╕े рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рдиाрдо рд╕े рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рд╡рд╣ рдЪрдХ्рд░ рдЬिрд╕рдоें 'рдм्рд░рд╣्рдо' рдЦुрдж рдХो рдЗрд╕ рдк्рд░рдХрдЯ рдм्рд░рд╣्рдоांрдб (рд╡्рдпрдХ्рдд рдЬрдЧрдд) рдХे рд░ूрдк рдоें рд░ूрдкाрди्рддрд░िрдд (transform) рдХрд░рддे рдмрджрд▓рддे рд╣ैं, рдм्рд░рд╣्рдордЪрдХ्рд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै।

рдм्рд░рд╣्рдордЪрдХ्рд░




рдм्рд░рд╣्рдордЪрдХ्рд░

[Tantric conception of creation and development of the cosmos.] 

(рдЖрдирди्рдж рдоाрд░्рдЧ рдХे рдЖрдЪाрд░्рдп рд╡ेрджрдк्рд░рдЬ्рдЮाрдиाрдирди्рдж рдЕрд╡рдзूрдд рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрд░्рдоिрдд) 

рдм्рд░рд╣्рдоा рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै "рд╡рд╣ рдЗрдХाрдИ рдЬो рдорд╣ाрди рд╣ै рдФрд░ рджूрд╕рд░ों рдХो рдорд╣ाрди рдмрдиाрдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рд░рдЦрддी рд╣ै।" рд╣рдорд▓ोрдЧ рдРрд╕ा рдХрд╣ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдХि ," Brahman is made of consciousness and energy. "рдм्рд░рд╣्рдо рдЪेрддрдиा рдФрд░ рдКрд░्рдЬा рд╕े рдмрдиा рд╣ै।" рд╕ंрд╕्рдХृрдд рдоें рдЪेрддрдиा (consciousness)  рдХो рдкुрд░ुрд╖ рдФрд░ рдКрд░्рдЬा (energy) рдХो рдк्рд░рдХृрддि рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рдЪेрддрдиा (рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдЪैрддрди्рдп-the infinite consciousness) рдХा рджूрд╕рд░ा рдиाрдо рд╢िрд╡ (Shiva) рд╣ै, рдФрд░ рдКрд░्рдЬा рдХो рд╢рдХ्рддि (shakti) рднी рдХрд╣ा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдпрдж्рдпрдкि рд╣рдо рдХрд╣ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдХि рдм्рд░рд╣्рдо рдЪेрддрдиा рдФрд░ рдКрд░्рдЬा рдХा рд╕рдо्рдоिрд╢्рд░рдг рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕ рдмाрдд рдХो рдиिрд╢्рдЪिрдд рд░ूрдк рд╕े рдЬाрди рд▓ेрдиा рдЪाрд╣िрдП рдХि 'рдм्рд░рд╣्рдо'  рдПрдХ рд╡िрд▓рдХ्рд╖рдг (Brahman is a singular entity.) рдЗрдХाрдИ рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рджो “рднाрдЧ” рдХाрдЧрдЬ рдХे рдПрдХ рдЯुрдХрдб़े рдХे рджो рдкрд╣рд▓ू рдХी рддрд░рд╣ рд╣ैं – рдЗрди्рд╣ें рдХрднी рдЕрд▓рдЧ рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा। рдЕрд░्рдеाрдд рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рд╢рдХ्рддि (рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдФрд░ рдоाँ рд╢्рд░ी рд╕ाрд░рджा рджेрд╡ी) рдЕрднेрдж्рдп рд╣ैं , рдпाрдиि рдЕрдЧ्рдиि рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рджाрд╣िрдХा рд╢рдХ्рддि рдХी рддрд░рд╣ рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдоांрдбीрдп рдКрд░्рдЬा (cosmic energy- рдоाँ рдХाрд▓ी ) рд╕े рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдбीрдп рдЪेрддрдиा рдпा рдм्рд░рд╣्рдо (cosmic Consciousness) рдХो рдХрднी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рд░ूрдк рд╕े рдЕрд▓рдЧ рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा।  

Brahma means “the Entity which is great and has the capacity to make others great.”рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै "рд╡рд╣ рдЗрдХाрдИ (рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдиेрддा, рд╡िрд╖्рдгुрд╕рд╣рд╕्рд░рдиाрдо рдоें рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдХा рдПрдХ рдиाрдо рд╣ै рдиेрддा, рдоाँ рдЬрдЧрджрдо्рдмा- рдаाрдХुрд░, рдоाँ , рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдпा   C-IN-C рдирд╡рдиीрджा) рдЬो рд╕्рд╡рдпं рдорд╣ाрди рд╣ैं рдФрд░ рджूрд╕рд░ों рдХो рднी рдорд╣ाрди рдмрдиाрдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рд░рдЦрддे рд╣ै।" рдм्рд░рд╣्рдо рдЪेрддрдиा рдФрд░ рдКрд░्рдЬा рд╕े рдмрдиा рд╣ै। рд╕ंрд╕्рдХृрдд рдоें рдЪेрддрдиा рдХो рдкुрд░ुрд╖ рдФрд░ рдКрд░्рдЬा рдХो рдк्рд░рдХृрддि рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। (рдЪेрддрдиा рдХा рджूрд╕рд░ा рдиाрдо рд╢िрд╡ рд╣ै, рдФрд░ рдКрд░्рдЬा рдХो рд╢рдХ्рддि рднी рдХрд╣ा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै)। рдпрдж्рдпрдкि рд╣рдо рдХрд╣ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдХि рдм्рд░рд╣्рдо рдЪेрддрдиा рдФрд░ рдКрд░्рдЬा рдХा рд╕рдо्рдоिрд╢्рд░рдг рд╣ै, рдЗрд╕ рдмाрдд рдкрд░ рдЬोрд░ рджिрдпा рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП рдХि рдм्рд░рд╣्рдо рдПрдХ рд╡िрд▓рдХ्рд╖рдг рдЗрдХाрдИ рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рджो “рднाрдЧ” рдХाрдЧрдЬ рдХे рдПрдХ рдЯुрдХрдб़े рдХे рджो рдкрд╣рд▓ू рдХी рддрд░рд╣ рд╣ैं – рдЗрди्рд╣ें рдХрднी рдЕрд▓рдЧ рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा। рдм्рд░рд╣्рдоांрдбीрдп рдКрд░्рдЬा рд╕े рдЪेрддрдиा рдХрднी рднी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рд░ूрдк рд╕े рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдоें рдирд╣ीं рд░рд╣рддी рд╣ै।


[ ( 23 рдордИ , 1885 ) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-115]/

рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдЬрдЧрдд :ЁЯФ▒рдИрд╢्рд╡рд░рдХोрдЯि рдФрд░ рдЬीрд╡рдХोрдЯिЁЯФ▒/ 

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдХोрдИ рдКрдкрд░ рдЪрдв़рдХрд░ рдлिрд░ рдЙрддрд░ рдирд╣ीं рд╕рдХрддा, рдФрд░ рдХोрдИ (рдЬрди्рдордЬाрдд рдиेрддा) рдКрдкрд░ рдЪрдв़рдХрд░ рдиीрдЪे рдЙрддрд░рдХрд░ рдШूрдо-рдлिрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै ।

MASTER: "Some people climb the (Transcend) seven floors of a building [Time, Space and Causation] and cannot get down; but some climb up and then, at will, visit the lower floors.

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржХেржЙ рж╕াрждрждрж▓াрж░ ржЙржкрж░ে ржЙржаে ржЖрж░ ржиাржорждে ржкাрж░ে ржиা, ржЖржмাрж░ ржХেржЙ ржЙржаে ржиিржЪে ржЖржиাржЧোржиা ржХрж░рждে ржкাрж░ে।] 

"рдЙрдж्рдзрд╡ рдиे рдЧोрдкिрдпों рд╕े рдХрд╣ा рдеा, рддुрдо рдЬिрди्рд╣ें рдЕрдкрдиा рдХृрд╖्рдг рдмрдиा рд░рд╣ी рд╣ो рд╡े рд╕рд░्рд╡рднूрддों рдоें рд╣ैं, рд╡े рд╣ी рдЬीрд╡-рдЬрдЧрдд् рд╣ुрдП рд╣ैं ।

["Uddhava said to the gopis: 'He whom you address as your Krishna dwells in all beings. It is He alone who has become the universe and its living beings.'

“ржЙржж্ржзржм ржЧোржкীржжেрж░ ржмрж▓েржЫিрж▓েржи, рждোржорж░া ржпাржХে ржХৃрж╖্ржг ржмрж▓ржЫ, рждিржиি рж╕рж░্ржмржнূрждে ржЖржЫেржи, рждিржиিржЗ ржЬীржмржЬржЧрзО рж╣рзЯে рж░рзЯেржЫেржи।

“рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдХрд╣рддा рд╣ूँ, рдХ्рдпा рдЖँрдЦें рдмрди्рдж рдХрд░рдиे рд╕े рд╣ी рдз्рдпाрди рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рдЖँрдЦे рдЦोрд▓рдиे рд╕े рдХुрдЫ рдирд╣ीं ?"

"Therefore I say, does a man meditate on God only when his eyes are closed? Doesn't he see anything of God when his eyes are open?"

“рждাржЗ ржмрж▓ি ржЪোржЦ ржмুржЬрж▓েржЗ ржз্ржпাржи, ржЪোржЦ ржЦুрж▓рж▓ে ржЖрж░ ржХিржЫু ржиাржЗ?”

[>>>>рд░рдЯрди्рддी рдХाрд▓ी рдкूрдЬा рдФрд░ рдкрдеिрдХ -рдк्рд░ेрдоिрдХ рд╕ंрд╡ाрдж : рд╢ंрдХрд░ाрдЪाрд░्рдп рдпрд╣ рднी рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╢рдХ्рддि рдХे рдкрд▓рдХ рдмрди्рдж рдХрд░рддे рд╣ी рд╕рдорд╕्рдд рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб рдк्рд░рд▓рдп рд╕े рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рддрдеा рдЙрдирдХे рдкрд▓рдХ рдЦोрд▓рддे рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб рдкुрдиः рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдоें рдЖ рдЬाрддा рд╣ै-‘‘рдиिрдоेрд╖ोрди्рдоेрд╖ाрдн्рдпां рдк्рд░рд▓рдпрдоुрджрдпं рдпाрддि рдЬрдЧрддी’’] 

>>> рд╢्рд░ी рдЧुрд░ु рдиाрдирдХ рджेрд╡ рдХा рдЬीрд╡рди рдФрд░ рд╕рди्рджेрд╢  :  рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рджेрд╡ рдХो рдк्рд░рднु рдоें рдЕрд╕ीрдо рдк्рд░ेрдо рдеा рдХ्рдпोंрдХि рдпрд╣ рдкुрдг्рдпाрдд्рдоा рдпुрдЧों-рдпुрдЧों рд╕े  рдкрд╡िрдд्рд░ рднрдЧрд╡ाрди (рдХाрд▓) рдХी  рдм्рд░рд╣्рдо -рднрдХ्рддि рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдЖ рд░рд╣े рдеे। рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ рдоें рдпрд╣ी рдиाрдирдХ рдЬी рд░ाрдЬा рдЕрдо्рдм्рд░ीрд╖ рдеे рддрдеा  рд╡िрд╖्рдгु рдЬी рдХो рдЕрдкрдиा рдЗрд╖्рдЯ рдоाрдирдХрд░ рдм्рд░рд╣्рдо-рднрдХ्рддि рдХिрдпा рдХрд░рддे рдеे। рдд्рд░ेрддा рдпुрдЧ рдоें рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рд╣ी рд░ाрдЬрд░्рд╖ि рдЬрдирдХ рд╡िрджेрд╣ी рдмрдиे рдеे;  рдЬो рд╕ीрддा рдЬी (рд╡ैрджेрд╣ी) рдХे рдкिрддा рдХрд╣рд▓ाрдП। рдЙрд╕ рд╕рдордп рд╕ुрдЦрджेрд╡ рдЛрд╖ि рдЬो рдорд╣рд░्рд╖ि рд╡ेрджрд╡्рдпाрд╕ рдХे рдкुрдд्рд░ рдеे рдЬो рдЕрдкрдиी рд╕िрдж्рдзि рд╕े рдЖрдХाрд╢ рдоें рдЙрдб़ рдЬाрддे рдеे। рдкрд░рди्рддु рдЧुрд░ु рд╕े рдЙрдкрджेрд╢ рдирд╣ीं рд▓े рд░рдЦा рдеा। рдЬрдм рд╕ुрдЦрджेрд╡ рд╡िрд╖्рдгुрд▓ोрдХ рдХे рд╕्рд╡рд░्рдЧ рдоें рдЧрдП рддो рдЧुрд░ु рди рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╡ाрдкिрд╕ рдЖрдиा рдкрдб़ा। рд╡िрд╖्рдгु рдЬी рдХे рдЖрджेрд╢ рд╕े рд░ाрдЬा рдЬрдирдХ рдХो рдЧुрд░ु рдмрдиाрдпा рддрдм рд╕्рд╡рд░्рдЧ рдоें рд╕्рдеाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ। рдлिрд░ рдХрд▓िрдпुрдЧ рдоें рдпрд╣ी рд░ाрдЬा рдЬрдирдХ рдХी рдЖрдд्рдоा рдПрдХ рд╣िрди्рджु рдкрд░िрд╡ाрд░ рдоें рд╢्рд░ी рдХाрд▓ुрд░ाрдо рдоेрд╣рддा (рдЦрдд्рд░ी) рдХे рдШрд░ рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдП рддрдеा рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдиाрдо рд░рдЦा рдЧрдпा।

рд╢्рд░ी рдЧुрд░ु рдиाрдирдХ рджेрд╡ рдХा рдЬрди्рдо рд╡िрдХ्рд░рдоी рд╕ंрд╡рдд् 1526 (рд╕рди् 1469) рдХाрд░्рддिрдХ рд╢ुрдХ्рд▓ рдкूрд░्рдгिрдоा рдХो рд╣िрди्рджू рдкрд░िрд╡ाрд░ рдоें рд╢्рд░ी рдХाрд▓ु рд░ाрдо рдоेрд╣рддा (рдЦрдд्рд░ी) рдХे рдШрд░ рдоाрддा рд╢्рд░ीрдорддी рддृрдк्рддा рджेрд╡ी рдХी рдкрд╡िрдд्рд░ рдХोрдЦ (рдЧрд░्рдн) рд╕े рдкрд╢्рдЪिрдоी рдкाрдХिрд╕्рдд्рддाрди рдХे рдЬिрд▓ा рд▓ाрд╣ौрд░ рдХे рддрд▓рд╡ंрдбी рдиाрдордХ рдЧाँрд╡ рдоें рд╣ुрдЖ। рдЧुрд░ु рдиाрдирдХ рджेрд╡ рдЬी рджрд╕ рд╕िрдХ्рдЦ рдЧुрд░ुрдУं рдоें рд╕े рдкрд╣рд▓े рдФрд░ рд╕िрдХ्рдЦ рдзрд░्рдо рдХे рд╕ंрд╕्рдеाрдкрдХ рдеे। 

 рдЧुрд░ु рдиाрдирдХ рдЬी рдХा рдЬрди्рдорджिрди (рдХाрд░्рддिрдХ рд╢ुрдХ्рд▓ рдкूрд░्рдгिрдоा) рдХो  рджुрдиिрдпा рднрд░ рдоें 'рдЧुрд░ु рдиाрдирдХ рдЧुрд░ुрдкрд░्рд╡' рдФрд░ рдк्рд░рдХाрд╢ рдЙрдд्рд╕рд╡ рдХे рд░ूрдк рдоें рдордиाрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рд╡े рд╕िрдЦ рдЬрдиो рдХे рдк्рдпाрд░े рдЧुрд░ु рднी рд╣ैं, рд╕ुрд▓рдХ्рдЦрдиी рджेेेрд╡ी рдХे рдк्рд░िрдп рдкрддि рддрдеा рдкुрдд्рд░ рд╢्рд░ीрдЪंрдж, рдкुрдд्рд░ рд▓реЩ्рдоी рдЪрди्рдж рдХे рдк्рд░िрдп рдкिрддा рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕рджрдЧ्рд░рд╣рде рднी рд╣ैं рдПрд╡ं рдЬрдк рд╕िрдж्рдз рдпोрдЧी рднी рд╣ैं, рдЕрд░्рдеाрдд рдЧुрд░ु рдиाрдирдХ рджेрд╡ рдЬी рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рдФрд░ рдЧृрд╣рд╕्рде рджोрдиों рдПрдХ рд╕ाрде рд╣ैं

рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ी  рд╕िрдЦ (рд╢िрд╖्рдп) рд╣ोрдиा рддो рдмреЬा рдХрдаिрди рдХाрд░्рдп рд╣ै। рдЧृрд╣рд╕्рде рд╣ोрдиा рдЖрд╕ाрди рд╣ै। рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╣ोрдиा рднी рдЖрд╕ाрди рд╣ै, рдЫोреЬ рджो, рднाрдЧ рдЬाрдУ рдЬंрдЧрд▓। рд╕िрдХ्рдЦ рд╣ोрдиा рдХрдаिрди рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рд╕िрдХ्рдЦ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै--'рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рдФрд░ рдЧृрд╣рд╕्рде рдПрдХ рд╕ाрде।' рд░рд╣рдиा рдШрд░ рдоें рдФрд░ рдРрд╕े рд░рд╣рдиा рдЬैрд╕े рдШрд░ рдоें рдирд╣ीं рд╣ो। рд░рд╣рдиा рдШрд░ рдоें рдФрд░ рдРрд╕े рд░рд╣рдиा рдЬैрд╕े рд╣िрдоाрд▓рдп рдкрд░ рд╣ो। рдХрд░рдиा рджूрдХाрди, рд▓ेрдХिрди рдпाрдж рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рд░рдЦрдиा। рдЧिрдирдиा рд░ुрдкрдП, рдиाрдо рдЙрд╕рдХा рд▓ेрдиा

#рдЧुрд░ु рдиाрдирдХ рджेрд╡ рдЬी рдХे рдЧुрд░ु рдХौрди рдеे? рдиाрдирдХ рдЬी рдХा рд╕ंрдХ्рд╖िрдк्рдд рд░ूрдк рдпрдеाрд░्рде рдкрд░िрдЪрдп‘‘рдиाрдирдХ рдЬी рддрдеा рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдХрдмीрд░ рдЬी рдХी рдЬ्рдЮाрди рдЪрд░्рдЪा’’

рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдиे рдлाрд░рд╕ी, рдкंрдЬाрдмी, рд╕ंрд╕्рдХृрдд рднाрд╖ा рдкрдв़ी рд╣ुрдИ рдеी। рд╡े рд╢्рд░ीрдордж् рднрдЧрд╡рдд рдЧीрддा рдХो рд╢्рд░ी рдмृрдЬрд▓ाрд▓ рдкांрдбे рд╕े рдкрдв़ा рдХрд░рддे рдеे। рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рджेрд╡ рдЬी рдХे рд╢्рд░ी рдЪрди्рдж рддрдеा рд▓рдЦрдоी рдЪрди्рдж рдиाрдордХ рджो рд▓рдб़рдХे рдеे। рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдЕрдкрдиी рдмрд╣рди рдиाрдирдХी рдХी рд╕рд╕ुрд░ाрд▓ рд╢рд╣рд░ рд╕ुрд▓्рддाрдирдкुрд░ рдоें рдЕрдкрдиे рдмрд╣рдиोрдИ рд╢्рд░ी рдЬрдпрд░ाрдо рдЬी рдХी рдХрд╣рдиे рд╕े рд╕ुрд▓्рддाрди рдкुрд░ рдХे рдирд╡ाрдм рдХे рдпрд╣ाँ рдоोрджी рдЦाрдиे рдХी рдиौрдХрд░ी рдХिрдпा рдХрд░рддे рдеे। рдмाрдмा рдиाрдирдХ рджेрд╡ рдЬी рдк्рд░ाрддःрдХाрд▓ рдк्рд░рддिрджिрди рд╕ुрд▓्рддाрдирдкुрд░ рдХे рдкाрд╕ рдмрд╣ рд░рд╣ी рдмेрдИ рджрд░िрдпा рдоें рд╕्рдиाрди рдХрд░рдиे рдЬाрдпा рдХрд░рддे рдеे рддрдеा рдШрдг्рдЯों рдк्рд░рднु рдЪिрди्рддрди рдоें рдмैрдаे рд░рд╣рддे рдеे। рдПрдХ рджिрди рдПрдХ рдЬिрди्рджा рдлрдХीрд░ рдмेрдИ рджрд░िрдпा рдкрд░ рдоिрд▓े рддрдеा рдиाрдирдХ рдЬी рд╕े рдХрд╣ा рдХि рдЖрдк рдмрд╣ुрдд рдЕрдЪ्рдЫे рдк्рд░рднु рднрдХ्рдд рдирдЬрд░ рдЖрддे рд╣ो। рдХृрдкрдпा рдоुрдЭे рднी рднрдХ्рддि рдоाрд░्рдЧ рдмрддाрдиे рдХी рдХृрдкा рдХрд░ें। рдоैं рдмрд╣ुрдд рднрдЯрдХ рд▓िрдпा рд╣ूँ। рдоेрд░ा рд╕ंрд╢рдп рд╕рдоाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ो рдкाрдпा рд╣ै। рд▓ोрдЧों рдиे рдкूрдЫा рдЖрдк рдХिрд╕ рд╕े рдмाрдд рдХрд░ рд░рд╣े рдеे ? рдиाрдирдХ рдЬी рдиे рдХрд╣ा рдпрд╣ рдХाрд╢ी рдоें рд░рд╣рддा рд╣ै, рдиीрдЪ рдЬाрддि рдХा рдЬुрд▓ाрд╣ा (рдзाрдгрдХ) рдХрдмीрд░ рдеा। рдмेрддुрдХी рдмाрддें рдХрд░ рд░рд╣ा рдеा। рдХрд╣ рд░рд╣ा рдеा рдХि рдХृрд╖्рдг рдЬी рддो рдХाрд▓ рдХे рдЪрдХ्рд░ рдоें рд╣ै рддрдеा рдоुрдЭे рднी рдХрд╣ рд░рд╣ा рдеा рдХि рдЖрдкрдХी рд╕ाрдзрдиा рдаीрдХ рдирд╣ीं рд╣ै। 

рдХुрдЫ рд╕рдордп рдХे рдЙрдкрд░ाрди्рдд рдЬिрди्рджा рдлрдХीрд░ рд░ूрдк рдоें рдХрдмीрд░ рдЬी рдиे рдкुрдиः рдЙрд╕ी рдмेрдИ рдирджी рдХे рдХिрдиाрд░े рдкрд╣ुँрдЪ рдХрд░ рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдХो рд░ाрдо-рд░ाрдо рдХрд╣ा। рдЙрд╕ рд╕рдордп рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдХрдкрдб़े рдЙрддाрд░ рдХрд░ рд╕्рдиाрди рдХे рд▓िрдП рддैрдпाрд░ рдеे। рдЬिрди्рджा рдорд╣ाрдд्рдоा рдХेрд╡рд▓ рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдХो рджिрдЦाрдИ рджे рд░рд╣े рдеे рдЕрди्рдп рдХो рдирд╣ीं। рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рд╕े рд╡ाрд░्рддा рдХрд░рдиे рд▓рдЧे। рдХрдмीрд░ рдЬी рдиे рдХрд╣ा рдХि рдЖрдк рдоेрд░ी рдмाрдд рдкрд░ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХрд░ो। рдПрдХ рдкूрд░्рдг рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╣ै рддрдеा рдЙрд╕рдХा рд╕рддрд▓ोрдХ рд╕्рдеाрди рд╣ै рдЬрд╣ाँ рдХी рднрдХ्рддि рдХрд░рдиे рд╕े рдЬीрд╡ рд╕рджा рдХे рд▓िрдП рдЬрди्рдо-рдорд░рдг рд╕े рдЫूрдЯ рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЙрд╕ рд╕्рдеाрди рддрдеा рдЙрд╕ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдХी рд╕ाрдзрдиा рдХा рдХेрд╡рд▓ рдоुрдЭे рд╣ी рдкрддा рд╣ै рдЕрди्рдп рдХो рдирд╣ीं рддрдеा рдЧीрддा рдЕрдз्рдпाрдп рди. 18 рдХे рд╢्рд▓ोрдХ рди. 62 рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै -

рддрдоेрд╡ рд╢рд░рдгं рдЧрдЪ्рдЫ рд╕рд░्рд╡рднाрд╡ेрди рднाрд░рдд।

рддрдд्рдк्рд░рд╕ाрджाрдд्рдкрд░ां рд╢ाрди्рддिं рд╕्рдеाрдиं рдк्рд░ाрдк्рд╕्рдпрд╕ि рд╢ाрд╢्рд╡рддрдо्।।18.62।। 

।।18.62।। рд╣े рднाрд░рдд ! рддुрдо рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рднाрд╡ рд╕े рдЙрд╕ी (рдИрд╢्рд╡рд░- рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг, рдоाँ рд╕ाрд░рджा рдФрд░ рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж) рдХी рд╢рд░рдг рдоें рдЬाрдУ।  рдлिрд░ рдЙрд╕ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдЕрдиुрдЧ्рд░рд╣ рд╕े ,рдЙрд╕рдХे рдк्рд░рд╕ाрдж рд╕े,  рддुрдо рдкрд░рдо рд╢ाрди्рддि рдЕрд░्рдеाрдд् рдЙрдкрд░рддि рдХो рдФрд░ рд╢ाрд╢्рд╡рдд рд╕्рдеाрди рдХो рдЕрд░्рдеाрдд् рдоुрдЭ рд╡िрд╖्рдгु рдХे рдкрд░рдо рдиिрдд्рдпрдзाрдо рдХो  рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ोрдЧे।

рдИрд╢ाрд╡ाрд╕्рдпोрдкрдиिрд╖рдж् рдХे рдк्рд░рдердо рдорди्рдд्рд░ рдХा рднाрд╡ाрд░्рде рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдпрд╣ рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдЬрдЧрдд् рдИрд╢्рд╡рд░ рд╕े рд╡्рдпाрдк्рдд рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдиाрдорд░ूрдкों рдХे рднेрдж рд╕े рджृрд╖्рдЯि рд╣рдЯाрдХрд░ рдЕрдирди्рдд рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХा рдЖрдирди्рджाрдиुрднрд╡ рдХрд░ो, рдФрд░ рдХिрд╕ी рдХे рдзрди рдХा рд▓ोрдн рдордд рдХрд░ो।  рдЧीрддाрджрд░्рд╢рди рдХा рд╕ाрд░рддрдд्рдд्рд╡ рднी рдпрд╣ी рд╣ै рдХि рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдХे рдЕрдкрдиे рдХрд░्рдд्рддрд╡्рдп рдХрд░ो। рдЖрдд्рдоा рдФрд░ рдЕрдиाрдд्рдоा (рджेрд╣ -рдорди)  рдХे рдоिрде्рдпा рд╕рдо्рдмрди्рдз рд╕े рд╣ी рдХрд░्рддृрдд्рд╡ाрднिрдоाрдиी рдЬीрд╡ рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рд╣ोрддी рд╣ै। рдпрд╣ рдЬीрд╡ рд╣ी рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рджुрдЦों рдХो рднोрдЧрддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЕрддः  рдЗрд╕рд╕े рдЕрдкрдиी рдоुрдХ्рддि рдХे рд▓िрдП рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХा рдкрд░िрдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдпрд╣ाँ рдк्рд░рд╢्рди рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै рдХि рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХैрд╕े рдХрд░ें рдЗрд╕рдХे рдЙрдд्рддрд░ рдоें рдИрд╢्рд╡рд░ाрд░्рдкрдг рдХी рднाрд╡рдиा рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। 

 рдкूрд░्рд╡рд╢्рд▓ोрдХ рдоें рд╣ी рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХो рджрд░्рд╢ाрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП, рдЕрдм, рднрдЧрд╡ाрди् рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдЕрд░्рдЬुрди рд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं-  рддुрдо рдЙрд╕ी рд╣ृрджрдпрд╕्рде рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рд╢рд░рдг рдоें рдЬाрдУ। рд╢рд░рдг рдоें рдЬाрдиे рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдЕрднिрдоाрди рдПрд╡ं рдлрд▓ाрд╕рдХ्рддि рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдХे,  рдХрд░्рдоाрдз्рдпрдХ्рд╖, рдХрд░्рдордлрд▓ рджाрддा рдИрд╢्рд╡рд░ (рдаाрдХुрд░-рдоाँ -рд╕्рд╡ाрдоी рдЬी,....  рдирд╡рдиीрджा) рдХा рд╕рддрдд рд╕्рдорд░рдг рдХрд░рддे рд╣ुрдП (Be and Make) рдХрд░्рдо рдХрд░рдиा। рдЗрд╕рдХे рдлрд▓рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЪिрдд्рдд рдХी рд╢ुрдж्рдзि рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдЧी , рдЬो рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдоें рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╣ोрдЧी।

 рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рд╢рд░рдг рдХा рдЕрд░्рде рд╣ोрдЧा рд╕рдорд╕्рдд рдЕрдиाрдд्рдо рдЙрдкाрдзिрдпों рдХे рддाрджाрдд्рдо्рдп рдХो рдд्рдпाрдЧрдХрд░ рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╕ाрде рдПрдХрдд्рд╡ рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рдиा। рдпрд╣ рд╢рд░рдгाрдЧрддि рдЕрдкрдиे рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдХे рд╕ाрде рд╣ी рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै (рд╕рд░्рд╡рднाрд╡ेрди)? рдЕрдзूрд░े рд╣ृрджрдп рд╕े рдирд╣ीं। рд░ाрдзा, рд╣рдиुрдоाрди рдФрд░ рдк्рд░рд╣्рд▓ाрдж рдЬैрд╕े рднрдХ्рдд рдЗрд╕рдХे рдЙрджाрд╣рд░рдг рд╣ैं। рдЪिрдд्рдд рдХी рд╢ुрдж्рдзि рдФрд░ рдЖрдд्рдоाрдиुрднूрддि рд╣ी рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдХृрдкा рдЕрдерд╡ा рдк्рд░рд╕ाрдж рд╣ै। рдЬिрд╕ рдоाрдд्рд░ा рдоें рдЕрдиाрдд्рдоा рдХे рд╕ाрде рд╣рдоाрд░ा рддाрджाрдд्рдо्рдп рдиिрд╡ृрдд्рдд рд╣ोрдЧा;  рдЙрд╕ी рдоाрдд्рд░ा рдоें рд╣рдоें рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рдпрд╣ рдк्рд░рд╕ाрдж рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдЧा।

рднाрд░рдд рднрд░рддрд╡ंрд╢ рдоें рдЬрди्рдо рд▓ेрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЕрд░्рдЬुрди рдХा рдиाрдо рднाрд░рдд рдеा। рд╢рдм्рдж рд╡्рдпुрдд्рдкрдд्рддि рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╡рд╣ рдкुрд░ुрд╖ рдЬो 'рднा ' рдЕрд░्рдеाрдд् рдк्рд░рдХाрд╢ (рдЬ्рдЮाрди) рдоें рд░рдд рд╣ै। рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЬ्рдЮाрди рдХे рдк्рд░рдХाрд╢ рдоें рд░рдордиे рд╡ाрд▓े рдЛрд╖िрдпों рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рдпрд╣ рджेрд╢ рднाрд░рдд рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै। рдЕрдз्рдпाрдп 15 рд╢्рд▓ोрдХ 3- 4 рдоें рднी рдЙрд╕ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рддрдеा рд╕्рдеाрди рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рд╡рд░्рдгрди рд╣ै- 

рди рд░ूрдкрдорд╕्рдпेрд╣ рддрдеोрдкрд▓рдн्рдпрддे,

рдиाрди्рддो рди рдЪाрджिрд░्рди рдЪ рд╕ंрдк्рд░рддिрд╖्рдаा।

рдЕрд╢्рд╡рдд्рдердоेрдиं рд╕ुрд╡िрд░ूрдврдоूрд▓,

рдорд╕рдЩ्рдЧрд╢рд╕्рдд्рд░ेрдг рджृрдвेрди рдЫिрдд्рдд्рд╡ा।।15.3।।

।।15.3।। рдЗрд╕ (рд╕ंрд╕ाрд░ рд╡ृрдХ्рд╖) рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЬैрд╕ा рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рд╡ैрд╕ा рдпрд╣ाँ рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдирд╣ीं рд╣ोрддा рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рдЗрд╕рдХा рди рдЖрджि рд╣ै рдФрд░ рди рдЕंрдд рдФрд░ рди рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рд╣ी рд╣ै। рдЗрд╕ рдЕрддि рджृрдв़ рдоूрд▓ рд╡ाрд▓े рдЕрд╢्рд╡рдд्рде рд╡ृрдХ्рд╖ рдХो рджृрдв़ рдЕрд╕рдЩ्рдЧ рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕े рдХाрдЯрдХрд░ ...৷৷৷৷।।

рдпрд╣ рдЬो рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рд╣ुрдЖ рд╕ंрд╕ाрд░рд╡ृрдХ्рд╖ (рдЬрдЧрдд)  рд╣ै --, рдЗрд╕рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЬैрд╕ा рдпрд╣ाँ рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рд╡ैрд╕ा рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдирд╣ीं рд╣ोрддा।  рдХ्рдпोंрдХि рдпрд╣ рд╕्рд╡рдк्рди рдХी рд╡рд╕्рддु,  рдоृрдЧрддृрд╖्рдгा рдХे рдЬрд▓ рдФрд░ рдоाрдпा рд░рдЪिрдд рдЧрди्рдзрд░्рд╡-рдирдЧрд░ рдХे рд╕рдоाрди рд╣ोрдиे рд╕े, рджेрдЦрддे-рджेрдЦрддे рдирд╖्рдЯ рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै। рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рдЗрд╕ рдЬрдЧрдд рдХा  рдЕрди्рдд рдЕрд░्рдеाрдд् рдЕрди्рддिрдоाрд╡рд╕्рдеा рдЕрд╡рд╕ाрди рдпा рд╕рдоाрдк्рддि рднी рдирд╣ीं рд╣ै। рддрдеा рдЗрд╕рдХा рдЖрджि рднी рдирд╣ीं рд╣ै, рдЕрд░्рдеाрдд् рдпрд╣ाँ рд╕े рдЖрд░рдо्рдн рд╣ोрдХрд░ рдпрд╣ рд╕ंрд╕ाрд░ рдЪрд▓ा рд╣ै, рдРрд╕ा рдХिрд╕ी рд╕े рдирд╣ीं рдЬाрдиा рдЬा рд╕рдХрддा рдФрд░ рдЗрд╕рдХी рд╕ंрдк्рд░рддिрд╖्рдаा-рд╕्рдеिрддि рднी рдирд╣ीं рд╣ै।  рдпाрдиी рдЖрджि рдФрд░ рдЕрди्рдд рдХे рдмीрдЪ рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рднी рдХिрд╕ीрдХो рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдирд╣ीं рд╣ोрддी। 

рдЗрд╕ рдЙрдкрд░्рдпुрдХ्рдд рд╕ुрд╡िрд░ूрдврдоूрд▓ рдпाрдиी рдЬिрд╕рдХी рдоूрд▓ें - рдЬрдб़ें рдЕрдд्рдпрди्рдд рджृрдв़ рд╣ो рдЧрдпी рд╣ैं -- рднрд▓ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╕ंрдЧрдаिрдд рд╣ो рдЪुрдХी рд╣ैं।  рдРрд╕े рд╕ंрд╕ाрд░-рд░ूрдк рдЕрд╢्рд╡рдд्рде рдХो рдЕрд╕рдЩ्рдЧ-рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕े рдЫेрджрди рдХрд░рдХे рдпाрдиी рдкुрдд्рд░ैрд╖рдгा,  рд╡िрдд्рддैрд╖рдгा рдФрд░ рд▓ोрдХैрд╖рдгा  рдЖрджि рд╕े рдЙрдкрд░ाрдо рд╣ो рдЬाрдиा рд╣ी рдЕрд╕рдЩ्рдЧ рд╣ै  рдРрд╕े рдЕрд╕рдЩ्рдЧрд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕े рдЬो рдХि рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рд╕рдо्рдоुрдЦ рд╣ोрдиा рд░ूрдк рдиिрд╢्рдЪрдп рд╕े рджृрдв़ рдХिрдпा рд╣ुрдЖ рд╣ै рдФрд░ рдмाрд░ंрдмाрд░ рд╡िрд╡ेрдХाрдн्рдпाрд╕ рд░ूрдк рдкрдд्рдерд░ рдкрд░ рдШिрд╕рдХрд░ рдкैрдиा рдХिрдпा рд╣ुрдЖ рд╣ै, рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░-рд╡ृрдХ्рд╖ (рдЬрдЧрдд) рдХो рдмीрдЬрд╕рд╣िрдд рдЙрдЦाрдб़рдХрд░।

рддрддः рдкрджं рддрдд्рдкрд░िрдоाрд░्рдЧिрддрд╡्рдп,

рдпрд╕्рдоिрди्рдЧрддा рди рдиिрд╡рд░्рддрди्рддि рднूрдпः।

рддрдоेрд╡ рдЪाрдж्рдпं рдкुрд░ुрд╖ं рдк्рд░рдкрдж्рдпे,

рдпрддः рдк्рд░рд╡ृрдд्рддिः рдк्рд░рд╕ृрддा рдкुрд░ाрдгी।।15.4।।

рдкрджрдЪ्рдЫेрджः-рддрддः рдкрджं рддрдд् рдкрд░िрдоाрд░्рдЧिрддрд╡्рдпं рдпрд╕्рдоिрди् рдЧрддाः рди рдиिрд╡рд░्рддрди्рддि рднूрдпः,  рддрдо् рдПрд╡ рдЪ рдЖрдж्рдпं рдкुрд░ुрд╖ं рдк्рд░рдкрдж्рдпे рдпрддः рдк्рд░рд╡ृрдд्рддिः рдк्рд░рд╕ृрддा рдкुрд░ाрдгी ॥ рек ॥

рдЕрди्рд╡рдпःрдЕрд╕्рдп рд░ूрдкрдо् рдЗрд╣ рди рдЙрдкрд▓рдн्рдпрддे рддрдеा рди рдЕрди्рддः рди рдЪ рдЖрджिः рди рдЪ рд╕рдо्рдк्рд░рддिрд╖्рдаा । рд╕ुрд╡िрд░ूрдврдоूрд▓рдо् рдПрдирдо् рдЕрд╢्рд╡рдд्рдеं рджृрдвेрди рдЕрд╕рдЩ्рдЧрд╢рд╕्рдд्рд░ेрдг рдЫिрдд्рдд्рд╡ा, рддрддः рдпрддः рдкुрд░ाрдгी рдк्рд░рд╡ृрдд्рддिः рдк्рд░рд╕ृрддा рддрдо् рдПрд╡ рдЪ рдЖрдж्рдпं рдкुрд░ुрд╖ं рдк्рд░рдкрдж्рдпे рдЗрддि рдордд्рд╡ा рдпрд╕्рдоिрди् рдЧрддाः рднूрдпः рди рдиिрд╡рд░्рддрди्рддि рддрдд् рдкрджं рдкрд░िрдоाрд░्рдЧिрддрд╡्рдпрдо् ।

рд╢рдм्рджाрд░्рдеः-рд╕рдо्рдк्рд░рддिрд╖्рдаा = рд╕्рдеिрддिः (рдордз्рдпः),рд╕ुрд╡िрд░ूрдврдоूрд▓рдо् = рд╕ुрджृрдврдоूрд▓рдо्,рдЕрд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ेрдг = рд╡ैрд░ाрдЧ्рдпाрдпुрдзेрди, рдЫिрдд्рдд्рд╡ा = рдж्рд╡िрдзा рдХृрдд्рд╡ा, рдкрджрдо् = рд╕्рдеाрдирдо्,рдкрд░िрдоाрд░्рдЧिрддрд╡्рдпрдо् = рдЕрди्рд╡ेрд╖्рдЯрд╡्рдпрдо्, рдкुрд░ाрдгी = рдк्рд░ाрдЪीрдиा, рдк्рд░рд╡ृрдд्рддिः = рд╕ंрд╕ाрд░рдк्рд░рд╡ृрдд्рддिः, рдк्рд░рд╕ृрддा = рдк्рд░рд╡ृрдд्рддा, рдЖрдж्рдпрдо् = рдк्рд░рдердордо्, рдкुрд░ुрд╖рдо् = рдкрд░рдордкुрд░ुрд╖рдо्, рдк्рд░рдкрдж्рдпे = рдк्рд░ाрдк्рдиोрдоि ।

рдЙрд╕рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рдЙрд╕ рдкрд░рдо рд╡ैрд╖्рдгрд╡рдкрдж рдХो рдЦोрдЬрдиा рдЪाрд╣िрдпे рдЕрд░्рдеाрдд् рдЬाрдирдиा рдЪाрд╣िрдпे рдХि рдЬिрд╕ рдкрдж рдоें рдкрд╣ुँрдЪे рд╣ुрдП рдкुрд░ुрд╖, рдлिрд░ рд╕ंрд╕ाрд░рдоें рдирд╣ीं рд▓ौрдЯрддे।  -- рдкुрдирд░्рдЬрди्рдо рдЧ्рд░рд╣рдг рдирд╣ीं рдХрд░рддे। ( рдЙрд╕ рдкрдж рдХो ) рдХैрд╕े рдЦोрдЬрдиा рдЪाрд╣िрдпे ?  рдЗрд╕ рднाрд╡ рд╕े рдЕрд░्рдеाрдд् рдЙрд╕рдХे рд╢рд░рдгाрдЧрдд рд╣ोрдХрд░ рдЦोрдЬрдиा рдЪाрд╣िрдпे। рд╡рд╣ рдкुрд░ुрд╖ рдХौрди рд╣ै ?  рд╕ो рдмрддрд▓ाрддे рд╣ैं --рд╕ो рдХрд╣рддे рд╣ैं -- "рдоैं рдЙрд╕ी рдЖрджि рдкुрд░ुрд╖ рдХी рд╢рд░рдг рд╣ूँ, рдЬिрд╕рд╕े рдпрд╣ рдкुрд░ाрддрди рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдк्рд░рд╕ृрдд рд╣ुрдИ рд╣ै"। рдЬिрд╕ рдкुрд░ुрд╖ рд╕े рдмाрдЬीрдЧрд░ рдХी рдоाрдпा рдХे рд╕рдоाрди рдЗрд╕ рдоाрдпाрд░рдЪिрдд рд╕ंрд╕ाрд░рд╡ृрдХ्рд╖ рдХी рд╕рдиाрддрди рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рд╡िрд╕्рддाрд░ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдИ рд╣ै -- рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ुрдИ рд╣ै। рдоैं рдЙрд╕ी рдоाँ рдЬрдЧрджрдо्рдмा рдХी рд╢рд░рдг рд╣ूँ ! 

рдХрд╣ीं рдРрд╕ा рди рд╣ो рдХि рдХोрдИ рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеी рдЗрд╕ рд░ूрдкрдХ ' рдКрд░्рдз्рд╡рдоूрд▓ं рдЕрдзोрд╢ाрдЦा' рдХे рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рдХो рди рд╕рдордЭрдХрд░ рдЙрд╕े рдХोрдИ рд▓ौрдХिрдХ рд╡ृрдХ्рд╖ рд╣ी рд╕рдордЭ рд▓ें !  рдЧीрддाрдЪाрд░्рдп рднрдЧрд╡ाрди् рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдЬैрд╕ा рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рд╡ैрд╕ा рд╡ृрдХ्рд╖ рдпрд╣ाँ рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдкूрд░्рд╡ рд╢्рд▓ोрдХ рдоें рд╡рд░्рдгिрдд рдЕрд╢्рд╡рдд्рде рд╡ृрдХ्рд╖ рдЗрд╕ рд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ुрдП рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдЬрдЧрдд् рдХा рдк्рд░рддीрдХ рд╣ै। 

 рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рдЪैрддрди्рдп рдЖрдд्рдоा рд╡िрд╡िрдз рд░ूрдкों рдФрд░ рд╡िрднिрди्рди рд╕्рддрд░ों рдкрд░ рд╡िрд╡िрдзрдд рд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ोрддा рд╣ै рдЬैрд╕े рд╢рд░ीрд░, рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдоें рдХ्рд░рдорд╢ рд╡िрд╖рдп, рднाрд╡рдиाрдУं рдФрд░ рд╡िрдЪाрд░ों рдХे рдк्рд░рдХाрд╢рдХ рдХे рд░ूрдк рдоें рдФрд░ рдХाрд░рдг рд╢рд░ीрд░ рдоें рд╡рд╣ рдЕрдЬ्рдЮाрди рдХो рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХрд░рддा рд╣ै।  рдЖрдд्рдордЕрдЬ्рдЮाрди рдпा рд╡ाрд╕рдиाрдУं рдХो рд╣ी рдХाрд░рдг рд╢рд░ीрд░ 'causal body' рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдпे рд╕рдорд╕्рдд рдЙрдкाрдзिрдпाँ рддрдеा рдЙрдирдХे рдЕрдиुрднрд╡ рдЕрдкрдиी рд╕рдо्рдкूрд░्рдгрддा рдоें рдЕрд╢्рд╡рдд्рдерд╡ृрдХ्рд╖ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрд░्рджेрд╢िрдд рдХिрдпे рдЧрдпे рд╣ैं। 

рдХोрдИ рднी рдкुрд░ुрд╖ рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рд╡ृрдХ्рд╖ рдХा рдЖрджि, рдпा рдЕрди्рдд,  рдпा рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рдирд╣ीं рджेрдЦ рд╕рдХрддा। рдпрд╣ рд╡ृрдХ्рд╖ рдкрд░рдо рд╕рдд्рдп рдХे рдЕрдЬ्рдЮाрди рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддा рд╣ै। рдЬрдм рддрдХ рд╡ाрд╕рдиाрдУं рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рдмрдиा рд░рд╣рддा рд╣ै рддрдм рддрдХ рдЗрд╕рдХा рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рднी рд░рд╣рддा рд╣ै ; рдХिрди्рддु рдЖрдд्рдоा рдХे рдЕрдкрд░ोрдХ्рд╖ рдЬ्рдЮाрди рд╕े рдпрд╣ рд╕рдоूрд▓ рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдмрд╣ुрд╕ंрдЦ्рдпрдХ рд▓ोрдЧों рдж्рд╡ाрд░ा рдЗрди рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЖрд╢рдпों рдХो рди рджेрдЦा рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рди рдкрд╣рдЪाрдиा рдпा рд╕рдордЭा рд╣ी рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ (рдЬрдЧрдд) рд╡ृрдХ्рд╖ рдХो рдХाрдЯрдиे рдХा рдПрдХрдоाрдд्рд░ рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╣ै рдЕрд╕ंрдЧ рдЕрд░्рдеाрдд् рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп। 

рднौрддिрдХ рдЬрдЧрдд् рдЬрдб़, рдЕрдЪेрддрди рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЬो (рд╕ुрдЦ-рджुःрдЦ)рдЕрдиुрднрд╡ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै,  рд╡рд╣ рдЪैрддрди्рдп рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рд╕ंрднрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЬрдм рддрдХ рдХाрд░ рдХे рдкрд╣िрдпों  рдХा рд╕рдо्рдмрди्рдз рдорд╢ीрди рд╕े рдмрдиा рд░рд╣рддा рд╣ै рддрдм рддрдХ рдЙрдирдоें рдЧрддि рд░рд╣рддी рд╣ै। рдпрджि рдк्рд░рд╡ाрд╣िрдд рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рд╢рдХ्рддि рдХो рд░ोрдХ рджिрдпा рдЬाрдпे рддो рд╡े рдЪрдХ्рд░ рд╕्рд╡рдд рд╣ी рдЧрддिрд╢ूрди्рдп рд╕्рдеिрддि рдоें рдЖ рдЬाрдпेंрдЧे।  рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдпрджि рд╣рдо рдЕрдкрдиा рдз्рдпाрди рд╢рд░ीрд░, рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рд╕े рдиिрд╡ृрдд्рдд рдХрд░ें, рддो рддाрджाрдд्рдо्рдп рдХे рдЕрднाрд╡ рдоें рд╡िрд╖рдп рднाрд╡рдиाрдУं рддрдеा рд╡िрдЪाрд░ों рдХा рдЧ्рд░рд╣рдг рд╕्рд╡рдд рдЕрд╡рд░ुрдж्рдз рд╣ो рдЬाрдпेрдЧा। рддाрджाрдд्рдо्рдп рдХी рдиिрд╡ृрдд्рддि рдХो рд╣ी рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдпрд╣ाँ рдЙрд╕े рдЕрд╕ंрдЧ рд╢рд╕्рдд्рд░ рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै। рднрдЧрд╡ाрди् рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдЕрд░्рдЬुрди рдХो рдЙрдкрджेрд╢ рджेрддे рд╣ैं рдХि рдЙрд╕рдХो рдЗрд╕ рдЕрд╕ंрдЧрд╢рд╕्рдд्рд░ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ंрд╕ाрд░рд╡ृрдХ्рд╖ рдХो рдХाрдЯрдиा рдЪाрд╣िрдпे। 

рд╣рдоाрд░ी рд╡рд░्рддрдоाрди рд╕्рдеिрддि рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдЙрдкрд░्рдпुрдХ्рдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╢ूрди्рдп, рдЬрд╣ाँ рди рдХोрдИ рд╡िрд╖рдп рд╣ैं рдФрд░ рди рднाрд╡рдиाрдПं рд╣ैं рди рдХोрдИ рд╡िрдЪाрд░ рд╣ी рд╣ैं। рдЕрдд рд╣рдо рдРрд╕े рдЙрдкрджेрд╢ рдХो рд╕рд╣рд╕ा рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдирд╣ीं рдХрд░ेंрдЧे। рднрдЧрд╡ाрди् рд╣рдоाрд░ी рдордиोрджрд╢ा рдХो рд╕рдордЭрддे рд╣ुрдпे рдЙрд╕ी рдХ्рд░рдо рдоें рдХрд╣рддे рд╣ैं,  рддрдд्рдкрд╢्рдЪाрдд् рдЙрд╕ рдкрдж рдХा рдЕрди्рд╡ेрд╖рдг рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдпे рдЬिрд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдпे рдкुрд░ुрд╖ рдкुрди рд▓ौрдЯрддे рдирд╣ीं рд╣ैं। рдЙрдкрд░्рдпुрдХ्рдд рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд╡िрд╡ेрдЪрди рдХा рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рдпрд╣ рдиिрдХрд▓рддा рд╣ै рдХि рдиिрджिрдз्рдпाрд╕рди рдХे рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХे рд╢ाрди्рдд рдХ्рд╖рдгों рдоें рд╕ाрдзрдХ рдХो рдЕрдкрдиा рдз्рдпाрди рдЬрдЧрдд् рдПрд╡ं рдЙрдкाрдзिрдпों рд╕े рдиिрд╡ृрдд्рдд рдХрд░ рдЙрд╕ рдКрд░्рдз्рд╡рдоूрд▓ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рдЪिрди्рддрди рдоें рд▓рдЧाрдиा рдЪाрд╣िрдпे, рдЬрд╣ाँ рд╕े рдЗрд╕ рдЬрдЧрдд рдХी рдкुрд░ाрддрди рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдк्рд░рд╕ृрдд рд╣ुрдИ рд╣ै। рдпрджि рдЗрд╕ рдЙрдкрджेрд╢ рдХो рдХेрд╡рд▓ рдпрд╣ीं рддрдХ рдЫोрдб़ рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ोрддा, рддो рдЕрдзिрдХ рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╡рд╣ рдПрдХ рд╕ुрди्рджрд░ рдХाрд╡्рдпाрдд्рдордХ рдХрд▓्рдкрдиा рд╣ी рдмрди рдХрд░ рд░рд╣ рдЬाрддा। 

рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдоूрд▓्рдпों рдХो рдЕрдкрдиे рд╡्рдпाрд╡рд╣ाрд░िрдХ рдЬीрд╡рди рдоें рдЬीрдиे рдХी рдХрд▓ा рд╕िрдЦाрдиे рд╡ाрд▓ी рдиिрд░्рджेрд╢िрдХा рдХे рд░ूрдк рдоें, рдЧीрддा рдХो рдпрд╣ рднी рдмрддाрдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдеा рдХि рдХिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдПрдХ рд╕ाрдзрдХ рдЗрд╕ рдЙрдкрджेрд╢ рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै ? рдЗрдирдХा рдПрдХ рд╡्рдпाрд╡рд╣ाрд░िрдХ рдЙрдкाрдп рд╣ै- 'рдк्рд░ाрд░्рдердиा'।  рдЬिрд╕рдХा рдиिрд░्рджेрд╢ рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рдХे рдЕрди्рдд рдоें рдЗрди рд╢рдм्рджों рдоें рдХिрдпा рд╣ै -  'рдоैं рдЙрд╕ рдЖрджि рдкुрд░ुрд╖ рдХी рд╢рд░рдг рд╣ूँ рдЬрд╣ाँ рд╕े рдпрд╣ рдкुрд░ाрддрди рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдк्рд░рд╕ृрдд рд╣ुрдИ рд╣ै।' рдпрд╣ рд╢्рд▓ोрдХ рджрд░्рд╢ाрддा рд╣ै рдХि рдЬрдм рд╣рдоाрд░ी рдмрд╣िрд░्рдоुрдЦी рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдмрд╣ुрдд рдХुрдЫ рдоाрдд्рд░ा рдоें рдХ्рд╖ीрдг рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै,  рддрдм рд╣рдоें рдЕрдкрдиी рдмुрдж्рдзि рдХो рд╕рдЬрдЧрддाрдкूрд░्рд╡рдХ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдЖрджिрд╕्рд░ोрдд рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдоें рднрдХ्рддि рдФрд░ рд╕рдорд░्рдкрдг рдХे рднाрд╡ рдХे рд╕ाрде рд╕рдоाрд╣िрдд рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдпे। рдЗрд╕ рдЖрджि рдкुрд░ुрд╖ рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рддрдеा рдЙрд╕рдХे рдЕрдиुрднрд╡ рдХे рдЙрдкाрдп рдХो рдмрддाрдиा рдЗрд╕ рдЕрдз्рдпाрдп рдХा рд╡िрд╖рдп рд╣ै। 

рдкूрд░्рдг рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдЧुрдк्рдд рд╣ै рдЙрд╕рдХी рд╢рд░рдг рдоें рдЬाрдиे рд╕े рдЙрд╕ी рдХी рдХृрдкा рд╕े рддू (рд╢ाрд╢्рд╡рддрдо्) рдЕрд╡िрдиाрд╢ी рдЕрд░्рдеाрдд् рд╕рдд्рдп (рд╕्рдеाрдирдо्) рд▓ोрдХ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдЧा। рдЧीрддा рдЬ्рдЮाрди рджाрддा рдк्рд░рднु рднी рдХрд╣ рд░рд╣ा рд╣ै рдХि рдоैं рднी рдЙрд╕ी рдЖрджि рдкुрд░ुрд╖ рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдиाрд░ाрдпрдг рдХी рд╢рд░рдг рдоें рд╣ूँ। 

рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдиे рдХрд╣ा рдХि рдоैं рдЖрдкрдХी рдПрдХ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рд▓ेрдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ूँ। рдоैं рдЗрд╕ рджрд░िрдпा рдоें рдЫिрдкुंрдЧा рдФрд░ рдЖрдк рдоुрдЭे рдвूंрдв़рдиा। рдпрджि рдЖрдк рдоुрдЭे рдвूंрдв рджोрдЧे рддो рдоैं рдЖрдкрдХी рдмाрдд рдкрд░ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХрд░ рд▓ूँрдЧा। рдпрд╣ рдХрд╣ рдХрд░ рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдиे рдмेрдИ рдирджी рдоें рдбुрдмрдХी рд▓рдЧाрдИ рддрдеा рдордЫрд▓ी рдХा рд░ूрдк рдзाрд░рдг рдХрд░ рд▓िрдпा। рдЬिрди्рджा рдлрдХीрд░ (рдХрдмीрд░ рдкूрд░्рдг рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ -рдоाँ рдХाрд▓ी рдпा рдЕрдХाрд▓ рдкुрд░ुрдЦ) рдиे рдЙрд╕ рдордЫрд▓ी рдХो рдкрдХрдб़ рдХрд░ рдЬिрдзрд░ рд╕े рдкाрдиी рдЖ рд░рд╣ा рдеा рдЙрд╕ рдУрд░ рд▓рдЧрднрдЧ рддीрди рдХिрд▓ो рдоीрдЯрд░ рджूрд░ рд▓े рдЧрдП рддрдеा рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдмрдиा рджिрдпा। 

    рдЗрд╕ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдоें рддीрди рджिрди рд▓рдЧ рдЧрдП। рдиाрдирдХ рдЬी рдХी рдЖрдд्рдоा рдХो рд╕ाрд╣ेрдм рдХрдмीрд░ рдЬी (рдоाँ рдХाрд▓ी рдпा рдорд╣ाрдХाрд▓) рдиे рд╡ाрдкрд╕ рд╢рд░ीрд░ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░ рджिрдпा। рддीрд╕рд░े рджिрди рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рд╣ोрд╢ рдоें рдЖрдР। рдЙрдзрд░ рд╢्рд░ी рдЬрдпрд░ाрдо рдЬी рдиे (рдЬो рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдХा рдмрд╣рдиोрдИ рдеा) рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдХो рджрд░िрдпा рдоें рдбूрдмा рдЬाрди рдХрд░ рджूрд░ рддрдХ рдЧोрддाрдЦोрд░ों рд╕े рддрдеा рдЬाрд▓ рдбрд▓рд╡ा рдХрд░ рдЦोрдЬ рдХрд░рд╡ाрдИ। рдкрд░рди्рддु рдХोрд╢िрд╢ рдиिрд╖्рдлрд▓ рд░рд╣ी рдФрд░ рдоाрди рд▓िрдпा рдХि рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рджрд░िрдпा рдХे рдЕрдеाрд╣ рд╡ेрдЧ рдоें рдмрд╣ рдХрд░ рдоिрдЯ्рдЯी рдХे рдиीрдЪे рджрдм рдЧрдП। рддीрд╕рд░े рджिрди рдЬрдм рдиाрдирдХ рдЬी рдЙрд╕ी рдирджी рдХे рдХिрдиाрд░े рд╕ुрдмрд╣-рд╕ुрдмрд╣ рджिрдЦाрдИ рджिрдП рддो рдмрд╣ुрдд рд╡्рдпрдХ्рддि рдПрдХрдд्рд░िрдд рд╣ो рдЧрдП, рдмрд╣рди рдиाрдирдХी рддрдеा рдмрд╣рдиोрдИ рд╢्рд░ी рдЬрдпрд░ाрдо рднी рджौрдб़े рдЧрдП, рдЦुрд╢ी рдХा рдаिрдХाрдиा рдирд╣ीं рд░рд╣ा рддрдеा рдШрд░ рд▓े рдЖрдП।

(рдк्рд░рдоाрдг рд╢्рд░ी рдЧुрд░ु рдЧ्рд░рди्рде рд╕ाрд╣ेрдм рд╕ीрд░ी рд░ाрдЧु рдорд╣рд▓ा рдкрд╣рд▓ा, рдШрд░ 4 рдкृрд╖्рда 25) –

рддू рджрд░ीрдпा рджाрдиा рдмीрдиा, рдоैं рдордЫрд▓ी рдХैрд╕े рдЕрди्рдд рд▓рд╣ा।

рдЬрд╣-рдЬрд╣ рджेрдЦा рддрд╣-рддрд╣ рддू рд╣ै, рддुрдЭрд╕े рдиिрдХрд╕ рдлूрдЯ рдорд░ा।

рди рдЬाрдиा рдоेрдК рди рдЬाрдиा рдЬाрд▓ी।

рдЬा рджुःрдЦ рд▓ाрдЧै рддा рддुрдЭै рд╕рдоाрд▓ी।1।рд░рд╣ाрдК।। 

рдиाрдирдХ рдЬी рдиे рдХрд╣ा рдХि рдоैं рдордЫрд▓ी рдмрди рдЧрдпा рдеा, рдЖрдкрдиे рдХैрд╕े рдвूंрдв рд▓िрдпा ? рд╣े рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░! рдЖрдк рддो рджрд░िрдпा рдХे рдЕंрджрд░ рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рд╕े рднी рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рд╡рд╕्рддु рдХो рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓े рд╣ो। рдоुрдЭे рддो рдЬाрд▓ рдбाрд▓рдиे рд╡ाрд▓े (рдЬाрд▓ी) рдиे рднी рдирд╣ीं рдЬाрдиा рддрдеा рдЧोрддाрдЦोрд░ (рдоेрдК) рдиे рднी рдирд╣ीं рдЬाрдиा рдЕрд░्рдеाрдд् рдирд╣ीं рдЬाрди рд╕рдХा। 

рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдЕрдкрдиी рдиौрдХрд░ी рдкрд░ рдЪрд▓े рдЧрдП। рдоोрджी рдЦाрдиे рдХा рджрд░рд╡ाрдЬा рдЦोрд▓ рджिрдпा рддрдеा рдХрд╣ा рдЬिрд╕рдХो рдЬिрддрдиा рдЪाрд╣िрдП, рд▓े рдЬाрдУ। рдкूрд░ा рдЦрдЬाрдиा рд▓ुрдЯा рдХрд░ рд╢рдорд╢ाрди рдШाрдЯ рдкрд░ рдмैрда рдЧрдП। рдЬрдм рдирд╡ाрдм рдХो рдкрддा рдЪрд▓ा рдХि рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЦрдЬाрдиा рд╕рдоाрдк्рдд рдХрд░рдХे рд╢рдорд╢ाрди рдШाрдЯ рдкрд░ рдмैрдаा рд╣ै। рддрдм рдирд╡ाрдм рдиे рд╢्рд░ी рдЬрдпрд░ाрдо рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдоें рдЦрдЬाрдиे рдХा рд╣िрд╕ाрдм рдХрд░рд╡ाрдпा рддो рд╕ाрдд рд╕ौ рд╕ाрда рд░ूрдкрдпे рдЕрдзिрдХ рдоिрд▓े। 

рдирд╡ाрдм рдиे рдХ्рд╖рдоा рдпाрдЪрдиा рдХी рддрдеा рдХрд╣ा рдХि рдиाрдирдХ рдЬी рдЖрдк рд╕ाрдд рд╕ौ рд╕ाрда рд░ूрдкрдпे рдЬो рдЖрдкрдХे рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рдУрд░ рдЕрдзिрдХ рд╣ैं рд▓े рд▓ो рддрдеा рдлिрд░ рдиौрдХрд░ी рдкрд░ рдЖ рдЬाрдУ। рддрдм рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдиे рдХрд╣ा рдХि рдЕрдм рд╕рдЪ्рдЪी рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рдиौрдХрд░ी рдХрд░ूँрдЧा। рдЙрд╕ рдкूрд░्рдг рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рдЖрджेрд╢ाрдиुрд╕ाрд░ рдЕрдкрдиा рдЬीрд╡рди рд╕рдлрд▓ рдХрд░ूँрдЧा। рд╡рд╣ рдкूрд░्рдг рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╣ै рдЬो рдоुрдЭे рдмेрдИ рдирджी рдкрд░ рдоिрд▓ा рдеा

рдирд╡ाрдм рдиे рдкूрдЫा, рд╡рд╣ рдкूрд░्рдг рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХрд╣ाँ рд░рд╣рддा рд╣ै, рддрдеा рдпрд╣ рдЖрджेрд╢ рдЖрдкрдХो рдХрдм рд╣ुрдЖ? рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдиे рдХрд╣ा рд╡рд╣ рд╕рдЪ्рдЪрдЦрдг्рдб рдоें рд░рд╣рддा рд╣े। рдмेрдИ рдирджी рдХे рдХिрдиाрд░े рд╕े рдоुрдЭे рд╕्рд╡рдпं рдЖрдХрд░ рд╡рд╣ी рдкूрд░्рдг рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╕рдЪрдЦрдг्рдб (рд╕рдд्рдпрд▓ोрдХ) рд▓ेрдХрд░ рдЧрдпा рдеा। рд╡рд╣ рдЗрд╕ рдкृрде्рд╡ी рдкрд░ рднी рдЖрдХाрд░ рдоें рдЖрдпा рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдЙрд╕рдХी рдЦोрдЬ рдХрд░рдХे рдЕрдкрдиा рдЖрдд्рдо рдХрд▓्рдпाрдг рдХрд░рд╡ाрдКँрдЧा। рдЙрд╕ рджिрди рдХे рдмाрдж рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рдШрд░ рдд्рдпाрдЧ рдХрд░ рдкूрд░्рдг рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рдЦोрдЬ рдкृрде्рд╡ी рдкрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЪрд▓ рдкрдб़े। 

рд╢्рд░ी рдиाрдирдХ рдЬी рд╕рддрдиाрдо рддрдеा рд╡ाрд╣िрдЧुрд░ु рдХी рд░рдЯрдиा рд▓рдЧाрддे рд╣ुрдП рдмрдиाрд░рд╕ рдкрд╣ुँрдЪे। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЕрдм рдкрд╡िрдд्рд░ рд╕िрдХ्рдЦ рд╕рдоाрдЬ рдХे рд╢्рд░рдж्рдзाрд▓ु рдХेрд╡рд▓ 'рд╕рдд्рдпрдиाрдо рд╢्рд░ी рд╡ाрд╣िрдЧुрд░ु' рдХрд╣рддे рд░рд╣рддे рд╣ैं। рд╕рдд्рдпрдиाрдо рдХ्рдпा рд╣ै рддрдеा рд╡ाрд╣िрдЧुрд░ु рдХौрди рд╣ै рдпрд╣ рдоाрд▓ूрдо рдирд╣ीं рд╣ै। рдЬрдмрдХि рд╕рдд्рдпрдиाрдо (рд╕рдЪ्рдЪाрдиाрдо) рдЧुрд░ु рдЧ्рд░рди्рде рд╕ाрд╣ेрдм рдоें рд▓िрдЦा рд╣ै, рдЬो рдЕрди्рдп рдоंрдд्рд░ рд╣ै। 

[рд╕ाрднाрд░/https://www.facebook.com/290143301858448/photos/guru-nanak-dev-ji-ke-guru-kon-] 

>>>рдЬрдкुрдЬी рдХा рд░рд╣рд╕्рдп (mistry of japuji) : рдиाрдирдХ рдЬрдм рддीрди рджिрди рдХे рд▓िрдП рдЦो рдЧрдП рдирджी рдоें рддो рдХрд╣ाрдиी рд╣ै рдХि рд╡े рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ुрдП рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рдж्рд╡ाрд░ рдоें। рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рдЙрди्рд╣ें рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ुрдЖ। рдЬाрдиा рдЖंрдЦों рдХे рд╕ाрдордиे рдк्рдпाрд░े рдХो, рдЬिрд╕рдХे рд▓िрдП рдкुрдХाрд░рддे рдеे। рдЬिрд╕рдХे рд▓िрдП рдЧीрдд рдЧाрддे рдеे, рдЬो рдЙрдирдХे рд╣ृрджрдп рдХी рдзреЬрдХрди-рдзреЬрдХрди рдоें рдк्рдпाрд╕ рдмрдиा рдеा। рдЙрд╕े рд╕ाрдордиे рдкाрдпा। рддृрдк्рдд рд╣ुрдП। рдФрд░ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдиे рдЙрди्рд╣ें рдХрд╣ा, рдЕрдм рддू рдЬा। рдФрд░ рдЬो рдоैंрдиे рддुрдЭे рджिрдпा рд╣ै, рд╡рд╣ рд▓ोрдЧों рдХो рдмांрдЯ। рдЬрдкुрдЬी рдЙрдирдХी рдкрд╣рд▓ी рднेंрдЯ рд╣ै--рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╕े рд▓ौрдЯ рдХрд░। 

рдЬрдкुрдЬी рдХी рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рддो рдХрд╣ाрдиी рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рдк्рд░рддीрдХों рдХो рднी рд╕рдордЭ рд▓ीрдЬिрдпे।  рдк्рд░рдердо, рдпрд╣ рдХि рдЬрдм рддрдХ рд╣рдо рди рдЦो рдЬाрдПं, рдЕрд░्рдеाрдд рдЬрдм рддрдХ рдмूँрдж рд╕ाрдЧрд░ рд╕े рдоिрд▓рдХрд░ рдПрдХ рди рд╣ो рдЬाрдпे , рдпा рдЬрдм рддрдХ рд╣рдоाрд░ा (рдоिрде्рдпा) рдЕрд╣ंрдХाрд░ рди рдЦो рдЬाрдП। рддрдм рддрдХ рдкрд░рдоाрдд्рдоा  рд╕े (рдоाँ рдЬрдЧрджрдо्рдмा рдХे рдоाрддृ рд╣्рд░рджрдп рдХे рд╕рд░्рд╡рд╡्рдпाрдкी рд╡िрд░ाрдЯ 'рдоैं ' рд╕े)  рдХोрдИ рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рди рд╣ोрдЧा। рдирджी рдоें рдЦोрдУ рдХि рдкрд╣ाреЬ рдоें, рдЗрд╕рд╕े рдХोрдИ рдЕंрддрд░ рдирд╣ीं рдкреЬрддा। рд▓ेрдХिрди рдЖрдк рдХा рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдирд╣ीं рдмрдЪрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЖрдкрдХा рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдЦो рдЬाрдиा рд╣ी рдЙрд╕рдХा рд╣ोрдиा рд╣ै। рдЖрдкрдХा рдЕрд╣ंрдХाрд░ рд╣ी рдЖрдкрдХी рдФрд░ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдоैрдд्рд░ी рдоें рдЕреЬрдЪрди рд╣ै। рдЖрдк (рдЕрд╣ं)  рд╣ी рджीрд╡ाрд▓ рд╣ो। рддो рдпрд╣ рдЬो рдирджी рдоें рдЦो рдЬाрдиे рдХी рдХрд╣ाрдиी рд╣ै--рдЖрдкрдХो рднी рдРंрд╕े рд╣ी рдЦो рдЬाрдиा рдкреЬेрдЧा। рдЖрдкрдХो рднी рдбूрдм рдЬाрдиा рдкреЬेрдЧा। рддीрди рджिрди рд▓рдЧрддे рд╣ैं। 

            рдЗрд╕рд▓िрдП рдЖрдкрдХो рдЬाрдирдХрд░ рд╣ैрд░ाрдиी рд╣ोрдЧी рдХि, рдЬрдм рдЖрджрдоी рдорд░ рдЬाрддा рд╣ै, рддो рддीрд╕рд░ा рдордиाрддे рд╣ैं। рддीрд╕рд░ा рд╣рдо рдЗрд╕рд▓िрдП рдордиाрддे рд╣ैं рдХि рдорд░рдиे рдХी рдШрдЯрдиा рдкूрд░ी рд╣ोрдиे рдоें рддीрди рджिрди рд▓рдЧ рдЬाрддे рд╣ैं। рдЙрддрдиा рд╕рдордп рдЬрд░ूрд░ी рд╣ै। рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдорд░рддा рд╣ै, рдПрдХрджрдо рд╕े рдирд╣ीं। рдХрдо рд╕े рдХрдо рд╕рдордп рддीрди рджिрди рд▓ेрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдХрд╣ाрдиी рдоें рддीрди рджिрди рд╣ैं, рдХि рдиाрдирдХ рддीрди рджिрди рдирджी рдоें рдЦोрдП рд░рд╣े। рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдкूрд░ा рдЧрд▓ рдЧрдпा, рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд░ुрдк рд╕े рдорд░ рдЧрдпा। рдФрд░ рдкाрд╕-рдкреЬोрд╕, рдоिрдд्рд░ों, рдк्рд░िрдпрдЬрдиों, рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХे рд▓ोрдЧों рдХो рддो рдЕрд╣ंрдХाрд░ рд╣ी рджिрдЦाрдИ рдкреЬрддा рд╣ै, рддुрдо्рд╣ाрд░ी рдЖрдд्рдоा рддो рджिрдЦाрдИ рдкреЬрддी рдирд╣ीं, рдЗрд╕рд▓िрдП рдЙрди्рд╣ोंрдиे рддो рд╕рдордЭा рдХि рдиाрдирдХ рдорд░ рд╣ी рдЧрдП। 

      рдЬрдм рднी рдХोрдИ рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╣ोрддा рд╣ै, рдШрд░ рдХे рд▓ोрдЧ рд╕рдордЭ рд▓ेрддे рд╣ैं, рдорд░ рдЧрдпा। рдЬрдм рдХोрдИ рдЗрди्рдж्рд░िрдпाрддीрдд рд╕рдд्рдп рдпा  рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдЦोрдЬ рдоें рдЬाрддा рд╣ै, рдШрд░ рдХे рд▓ोрдЧ рдоाрди рд▓ेрддे рд╣ैं, рдЦрдд्рдо рд╣ुрдЖ। рдХ्рдпोंрдХि рдЕрдм рдпрд╣ рд╡рд╣ी рддो рди рд░рд╣ा। рдЯूрдЯ рдЧрдИ рдкुрд░ाрдиी рд╢्рд░ंрдЦрд▓ा। рдЕрддीрдд рдоिрдЯा, рдЕрдм рдирдпा рд╣ुрдЖ। рдмीрдЪ рдоें рддीрди рджिрди рдХी рдЦाрдИ рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рддीрди рджिрди рдХा рдк्рд░рддीрдХ рд╣ै।

 рддीрди рджिрди рдмाрдж рдиाрдирдХ рдЬी рд▓ौрдЯ рдЖрдП। рдЬो рднी рдЦोрддा рд╣ै рд╡рд╣ рд▓ौрдЯ рдЖрддा рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рд╣рдоेрд╢ा рдирдпा рд╣ो рдХрд░ рд▓ौрдЯрддा рд╣ै। рдЬो рднी рдЬाрддा рд╣ै рдЙрд╕ рдоाрд░्рдЧ рдкрд░, рд╡ाрдкрд╕ рдЖрддा рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдЬрдм рдоाрд░्рдЧ рдкрд░ рдЬा рд░рд╣ा рдеा рддрдм рд╡рд╣ рдк्рдпाрд╕ा рдеा, рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ी рдЖрддा рд╣ै рддрдм рджाрдиी рд╣ो рдХрд░ рдЖрддा рд╣ै। рдЬाрддा рдеा рддрдм рддो рднिрдЦाрд░ी рдеा, рдЖрддा рд╣ै рддрдм рд╕рдо्рд░ाрдЯ рд╣ो рдХрд░ рдЖрддा рд╣ै। рдЬो рднी рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдоें рд▓ीрди рд╣ोрддा рд╣ै, рдЬाрддे рд╕рдордп рднिрдХ्рд╖ाрдкाрдд्рд░ рд╣ोрддा рд╣ै, рд▓ौрдЯрддे рд╕рдордп рдЕрдкрд░ंрдкाрд░ рд╕ंрдкрджा рд╣ोрддी рд╣ै рдмांрдЯрдиे рдХो। рдЬрдкुрдЬी рдкрд╣рд▓ी рднेंрдЯ рд╣ै

       рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╕ाрдордиे рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ोрдиा, рдЕрдкрдиे рдк्рдпाрд░े рдХो рдкा рд▓ेрдиा, рдЗрди्рд╣ें рдЖрдк рдмिрд▓рдХुрд▓ рд╣ी рдк्рд░рддीрдХाрдд्рдордХ рдоाрдирдиा, рднाрд╖ाрдЧрдд рд░ूрдк рд╕े рд╕рдЪ рдордд рд╕рдордЭ рд▓ेрдиा। рдХ्рдпोंрдХि рдХрд╣ीं рдХोрдИ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдмैрдаा рд╣ुрдЖ рдирд╣ीं рд╣ै, рдЬिрд╕рдХे рд╕ाрдордиे рдЖрдк рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ो рдЬाрдУрдЧे। рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ рд╕рдм рдХрд╣рдиे рдХी рдмाрдд рд╣ै, рддो рдФрд░ рдХुрдЫ рдХрд╣рдиे рдХा рдЙрдкाрдп рднी рдирд╣ीं рд╣ै। рдЬрдм рдЖрдк рдоिрдЯрддे рд╣ो рддो рдЬो рднी рдЖंрдЦ рдХे рд╕ाрдордиे рд╣ोрддा рд╣ै рд╡рд╣ी рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╣ै। рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХोрдИ рд╡्рдпрдХ्рддि рдирд╣ीं рд╣ै; рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдиिрд░ाрдХाрд░ рд╢рдХ्рддि рд╣ै। (рдЬो рд╕ाрдХाрд░ рд░ूрдк рднी рд▓े рд╕рдХрддा рд╣ै!!) рдЖрдк рдЙрд╕рдХे рд╕ाрдордиे рдХैрд╕े рд╣ो рд╕рдХोрдЧे? рдЬрд╣ां рдЖрдк рджेрдЦोрдЧे, рд╡рд╣ीं рд╡рд╣ рд╣ै। рдЬो рдЖрдк рджेрдЦोрдЧे, рд╡рд╣ी рд╡рд╣ рд╣ै। рдЬिрд╕ рджिрди рдЖंрдЦ рдЦुрд▓ेрдЧी, рд╕рднी рд╡рд╣ рд╣ै। рдмрд╕ рдЖрдк рдоिрдЯ рдЬाрдУ, рдЖंрдЦ рдЦुрд▓ рдЬाрдП।

        рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдЖрдкрдХी рдЖंрдЦ рдоें рдкреЬी рд╣ुрдИ рдХंрдХреЬी рд╣ै। рдЙрд╕рдХे рд╣рдЯрддे рд╣ी рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдИрд╢्рд╡рд░ рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ी рдеा, рдкрд░рди्рддु рдЖрдк рддो рдоौрдЬूрдж рди рдеे। рдиाрдирдХ рдЬी рдоिрдЯे, рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ो рдЧрдпा। рдЬैрд╕े рд╣ी рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдЖрдк рднी рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╣ो рдЧрдП। рдХ्рдпोंрдХि рдЙрд╕рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдФрд░ рдХुрдЫ рднी рдирд╣ीं рд╣ै। рдЕрдм рддो рдиाрдирдХ рдЬी рд▓ौрдЯे, рддो рдкрд░рдоाрдд्рдоा (рдм्рд░рд╣्рдо)  рд╣ो рдХрд░ рд▓ौрдЯे। рдлिрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЬो рднी рдХрд╣ा рд╣ै, рдПрдХ-рдПрдХ рд╢рдм्рдж рдмрд╣ुрдоूрд▓्рдп рд╣ै। рдлिрд░ рдЙрд╕ рдПрдХ-рдПрдХ рд╢рдм्рдж рдХो рд╣рдо рдХोрдИ рднी рдХीрдордд рджें рддो рднी рдХीрдордд рдЫोрдЯी рдкреЬेрдЧी। рдлिрд░ рдПрдХ-рдПрдХ рд╢рдм्рдж рд╡ेрдж-рд╡рдЪрди рд╣ैं।

рдЕрдм рд╣рдо рдЬрдкुрдЬी рдХो рд╕рдордЭрдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░ें। " рдЗрдХ рдУंрдХाрд░ рд╕рддрдиाрдо, рдХрд░рддा рдкुрд░рдЦु рдиिрд░рднрдЙ рдиिрд░рд╡ैрд░। рдЕрдХाрд▓ рдоूрд░рддि рдЕрдЬूрдиी рд╕ैрднं рдЧुрд░ु рдк्рд░рд╕ाрджि।। рдиाрдирдХ рдХрд╣рддे рд╣ैं, "рдЗрдХ рдУंрдХाрд░ рд╕рддрдиाрдо। "             рдпрд╣ рд╕рдд्  (рд╕рдд) рд╢рдм्рдж рднी рд╕рдордЭ рд▓ेрдиे рдЬैрд╕ा рд╣ै। рд╕ंрд╕्рдХृрдд рдоें рджो рд╢рдм्рдж рд╣ैं। рдПрдХ рд╕рдд् рдФрд░ рдПрдХ рд╕рдд्рдп। 'рд╕рдд्' рдХा рдЕрд░्рде рд╣ोрддा рд╣ै рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡। рдФрд░ рд╕рдд्рдп рдХा рдЕрд░्рде рд╣ोрддा рд╣ै- truth। рджोрдиों рдоें рдмреЬा рдЕंрддрд░ рд╣ै। рджोрдиों рдХी рдоूрд▓ рдзाрддु рддो рдПрдХ рд╣ै। рд╕рдЪ, рд╕рдд्рдп, рд╕рдд, рд╕рдм рдХी рдоूрд▓ рдзाрддु рдПрдХ рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдеोреЬा рд╕ा рдЕंрддрд░ рд╣ै,рдЙрд╕ рдЕंрддрд░ рдХो рд╕рдордЭ рд▓ेрдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ैं। рд╣рдоेрд╢ा рдз्рдпाрди рд░рдЦिрдпे рд╕рдд्рдп рддो рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рдХी рдЦोрдЬ рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рддो рд╡рд╣ рдЦोрдЬрддा рд╣ै рдХि рд╕рдд्рдп рдХ्рдпा рд╣ै? what is truth ? рдЬैрд╕े, 2 рдФрд░ 2 рдоिрд▓ рдХрд░ 4 рд╣ोрддे рд╣ैं, рдпрд╣ рд╕рдд्рдп рд╣ै। рдХि 2 рдФрд░ 2 рдоिрд▓ рдХрд░ 5 рдирд╣ीं рд╣ोрддे। 2 рдФрд░ 2 рдоिрд▓ рдХрд░ рддीрди рдирд╣ीं рд╣ोрддे। 2 рдФрд░ 2 рдоिрд▓ рдХрд░ 4 рд╣ोрддे рд╣ैं,рдпрд╣ рддो рдЧрдгिрдд рдХा рд╕ूрдд्рд░ рд╕рдд्рдп рд╣ै, рд▓ेрдХिрди 'рд╕рдд् ' рдирд╣ीं рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рдпрд╣ рдордиुрд╖्рдп рдХा рд╣ी рд╣िрд╕ाрдм рд╣ै। рджो рдФрд░ рджो рдоिрд▓ рдХрд░ рдЪाрд░ рд╣ोрддे рд╣ैं, рдпрд╣ рдордиुрд╖्рдп рдХी рд╣ी рдЦोрдЬ рд╣ै। рдпрд╣ рд╕рдд्рдп рддो рд╣ै, рд╕рдд् рдирд╣ीं рд╣ै।

         рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ी рдЖрдк рдХрднी рд░ाрдд рдХो рд╕рдкрдиा рджेрдЦрддे рд╣ोंрдЧे,рд╕рдкрдиा рд╕рдд рддो рд╣ै, рд╕рдд्рдп рдирд╣ीं рд╣ै। рдпрд╣ рдмाрдд рд╕рдд्рдп рд╣ै рдХि рд╕рдкрдиा рд╣ै рддो, рдирд╣ीं рддो рдЖрдк рджेрдЦोрдЧे рдХैрд╕े? рд╣ोрдиा рддो рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдЖрдк рдпрд╣ рдирд╣ीं рдХрд╣ рд╕рдХрддे рдХि рд╕рдд्рдп рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рдЬैрд╕े рд╣ी рдЖрдк рдЙрдаे , рд╕ुрдмрд╣ рддो рдЖрдк рдкाрддे рд╣ो рдХि рди рд╣ोрдиे рдХे рдмрд░ाрдмрд░ рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рд╣ुрдЖ рдмिрд▓्рдХुрд▓ рд╕рдкрдиा рдШрдЯा рддो рд╣ै।

        рддो рдПрдХ рдмाрдд рдкрдХ्рдХी рд╣ो рдЬाрдПрдЧी рдХि рджुрдиिрдпा рдоें рдРрд╕ी рдШрдЯрдиाрдПं рд╣ैं, рдЬो рд╕рдд्рдп рд╣ैं рдФрд░ рд╕рдд् рдирд╣ीं। рдФрд░ рдРрд╕ी рднी рдШрдЯрдиाрдПं рд╣ैं, рдЬो рд╕рдд् рддो рд╣ैं рд▓ेрдХिрди рд╕рдд्рдп рдирд╣ीं। рдЧрдгिрдд рд╕рдд्рдп рд╣ै, рд╕рдд् рдирд╣ीं। рдЧрдгिрдд рдХा рдПрдХ рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рд╕рдд्рдп рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै, рд╕рдд् рдирд╣ीं। рд╕рдкрдиा рд╣ै, рд╕рдкрдиा рд╕рдд् (рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡) рд╣ै, рд╕рдд्рдп рдирд╣ीं

рд╕рдд् рдФрд░ рд╕рдд्рдп рдоें рдЕंрддрд░ ???

         рдмрдбी рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдмाрдд рддो рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдкрд░рдоाрдд्рдоा (рдоाँ рдЬрдЧрджрдо्рдмा) рджोрдиों рд╣ै--рд╕рдд् рднी, рд╕рдд्рдп рднी। рдФрд░ рдЗрд╕рд▓िрдП рди рддो рдЙрд╕े рдЧрдгिрдд рд╕े рдкाрдпा рдЬा рд╕рдХрддा,рдФрд░ рди рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╕े рдЙрд╕े  рдкाрдпा рдЬा рд╕рдХрддा, рдХ्рдпोंрдХि рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдЦोрдЬрддा рд╣ै рд╕рдд्рдп рдХो।  рдФрд░ рди рд╣ी рдЙрд╕े рдХाрд╡्рдп, рдХрд▓ा, arts рд╕े рдкाрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рдХрд▓ा рдЦोрдЬрддी рд╣ै 'рд╕рдд्' рдХो। рдИрд╢्рд╡рд░ рджोрдиों рд╣ै, рд╕рдд्+рд╕рдд्рдп। рдЗрд╕рд▓िрдП рди рддो рдХрд▓ा рдЙрд╕े рдкूрд░ा рдЦोрдЬ рд╕рдХрддी рд╣ै рдФрд░ рди рд╡िрдЬ्рдЮाрди। рджोрдиों рдЕрдзूрд░े рд╣ैं। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЬрдЧрдд рдХी рдЦोрдЬ рджोрдиों рд╕े рдкृрдердХ рд╣ै। рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЬрдЧрдд рдЙрд╕рдХी рдЦोрдЬ рдоें рд╣ै, рдЬो рджोрдиों рд╣ै, рдПрдХ рд╕ाрде рд╣ै।

          рддो рдЬрдм рдиाрдирдХ рдХрд╣рддे рд╣ैं, 'рдПрдХ рдУंрдХाрд░ рд╕рддрдиाрдо'  рддो рдЗрд╕ рд╕рдд् рдоें рджोрдиों рд╣ैं--рд╕рдд्рдп рдФрд░ рд╕рдд् рдЙрд╕ рдкрд░рдо рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХा рдиाрдо-- рдПрдХ 'реР' рдЬो рдЧрдгिрдд рдХी рддрд░рд╣ рд╕рдЪ рд╣ै, рдФрд░ рдЬो рдХाрд╡्рдп рдХी рддрд░рд╣ рднी рд╕рдд рд╣ै, рдЬो рд╕्рд╡рдк्рди рдХी рддрд░рд╣ рдордзुрд░, рдФрд░ рдЧрдгिрдд рдХी рддрд░рд╣ рдаीрдХ-рдаीрдХ рд╕рд╣ी рд╣ै,рдЬो рд╣ृрджрдп рдХी рднाрд╡рдиा рдХी рддрд░рд╣ рднी рд╣ै, рдФрд░ рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдХी рдк्рд░рддीрддि рдХी рднांрддि рднी рд╣ै।

        рдз्рдпाрди рджीрдЬिрдпेрдЧा,рдЬрд╣ां рдорд╕्рддिрд╖्рдХ (Head) рдФрд░ рд╣ृрджрдп (Heart) рдоिрд▓рддे рд╣ैं, рд╡рд╣ीं рдзрд░्рдо рд╢ुрд░ू рд╣ोрддा рд╣ै। рдЕрдЧрд░ рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдЕрдХेрд▓ा рд░рд╣े, рдФрд░ рд╣ृрджрдп рдХो рджрдмा рджे, рддो рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдкैрджा рд╣ोрддा рд╣ै। рдЕрдЧрд░ рд╣ृрджрдп рдЕрдХेрд▓ा рд░рд╣े, рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдХो рд╣рдЯा рджे, рддो рдХрд▓्рдкрдиा рдХा рдЬрдЧрдд, рдХाрд╡्рдп, рд╕ंрдЧीрдд, рдЪिрдд्рд░, рдХрд▓ा рдкैрджा рд╣ोрддी рд╣ै। рдФрд░ рдЕрдЧрд░ рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдФрд░ рд╣ृрджрдп рджोрдиों рдоिрд▓ рдЬाрдПं, рджोрдиों рдХा рд╕ंрдпोрдЧ рд╣ो рдЬाрдП, рддो рд╣рдо рдУंрдХाрд░ (реР) рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдзाрд░्рдоिрдХ (рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ) рд╡्рдпрдХ्рддि рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рд╕े рдмреЬा рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ, рдХрд▓ाрдХाрд░ рд╕े рдмреЬा рдХрд▓ाрдХाрд░ рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рдЙрд╕рдХी рдЦोрдЬ рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдХी рд╣ै। рдХ्рдпा рдЖрдк рдЬाрдирддे рд╣ैं рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рдХрд▓ा рдж्рд╡ंрдж्рд╡ рд╣ै??। рд▓ेрдХिрди рдзрд░्рдо рд╕рдорди्рд╡рдп рд╣ै

рд╕рдоाрдзि рд╕े рд▓ौрдЯрдиे рдХे рдмाрдж рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЬो рдкрд╣рд▓ा рд╢рдм्рдж рдмोрд▓ा рд╣ै , рд╡рд╣ рд╣ै-- 'рдЗрдХ рдУंрдХाрд░ рд╕рддрдиाрдо।' рд╕рдЪ рддो рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдкूрд░ा рд╕िрдХ्рдЦ рдзрд░्рдо рдЗрди рддीрди рд╢рдм्рджों рдоें рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рдЖрдЧे рддो рдЖрдкрдХो рд╕рдордЭाрдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рд╣ै, рдЕрди्рдпрдеा рдмाрдд рдкूрд░ी рд╣ो рд╣ी рдЧрдпी। 'рдХрд░्рддा рдкुрд░ुрд╖' --рд╡рд╣ рдмрдиाрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै।' 

      рд▓ेрдХिрди рдз्рдпाрди рд░рдЦрдиा, рдЬो рдЙрд╕рдиे рдмрдиाрдпा рд╣ै рд╡рд╣ рдЙрд╕рд╕े рдЕрд▓рдЧ рдирд╣ीं рд╣ै। рдмрдиाрдиे рд╡ाрд▓ा, рдмрдиाрдпी рд╣ुрдИ, рд░рдЪрдиा рдоें рдЫिрдкा рд╣ै। рдХрд░्рддा рдХृрдд्рдп рдоें рдЫिрдкा рд╣ै। рд╕्рд░рд╖्рдЯा рд╕ृрд╖्рдЯि рдоें рд▓ीрди рд╣ै।  рдЗрд╕рд▓िрдП рддो рдиाрдирдХ рдЬी рдиे рдЧृрд╣рд╕्рде рдХो рдФрд░ рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рдХो рдЕрд▓рдЧ рдирд╣ीं рдХिрдпा। рдХ्рдпोंрдХि рдпрджि рд╕ृрд╖्рдЯि рд╕े рдЕрдЧрд░ рдХрд░्рддा рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдЕрд▓рдЧ рд╣ै, рддो рдлिрд░ рдЖрдкрдХो рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдХाрдо-рдзंрдзे рд╕े рдЕрд▓рдЧ рд╣ो рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЬрдм рдЖрдкрдХो рдХрд░्рддा рдкुुрд░ुрд╖ рдХो рдЦोрдЬрдиा рд╣ै рддो рдХृрдд्рдп рд╕े рджूрд░ рд╣ो рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП, рдХрд░्рдо рд╕े рджूрд░ рд╣ो рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдлिрд░ рдмाрдЬाрд░ рд╣ै, рджूрдХाрди рд╣ै, рдХाрдо-рдзंрдзा рд╣ै, рдЖрдкрдХो рдЙрд╕рд╕े рдЕрд▓рдЧ рд╣ो рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП। 

       рд▓ेрдХिрди рд╢्рд░ीрдиाрдирдХ рдЬी рдЖрдЦिрд░ рддрдХ рдЕрд▓рдЧ рдирд╣ीं рд╣ुрдП। рдпाрдд्рд░ाрдУं рдкрд░ рдЬाрддे рдеे। рдФрд░ рдЬрдм рднी рд╡ाрдкрд╕ рд▓ौрдЯрддे рддो рдлिрд░ рдЕрдкрдиी рдЦेрддी-рдмाреЬी рдоें рд▓рдЧ рдЬाрддे। рдлिрд░ рдЙрдаा рд▓ेрддे рд╣рд▓-рдмрдХ्рдЦрд░। рдкूрд░े рдЬीрд╡рди, рдЬрдм рднी рд╡ाрдкрд╕ рд▓ौрдЯрддे рдШрд░, рддрдм рдЕрдкрдиा рдХाрдордзाрдо рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджेрддे। рдЬिрд╕ рдЧांрд╡ рдоें рд╡े рдЖрдЦिрд░ рдоें рдмрд╕ рдЧрдП рдеे, рдЙрд╕ рдЧांрд╡ рдХा рдиाрдо рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд░рддाрд░рдкुрд░ рд░рдЦ рд▓िрдпा рдеा--рдХрд░्рддा рдХा рдЧांрд╡

         рдЕрдЧрд░ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХрд░्рддा рд╣ै, рддो рдЖрдк рдпрд╣ рдордд рд╕рдордЭрдиा рдХि рд╡рд╣ рджूрд░ рд╣ो рдЧрдпा рд╣ै рдХृрдд्рдп рд╕े। рдПрдХ рдЖрджрдоी рдоूрд░्рддि рдмрдиाрддा рд╣ै। рдЬрдм рдоूрд░्рддि рдмрди рдЬाрддी рд╣ै рддो рдоूрд░्рддिрдХाрд░ рдЕрд▓рдЧ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдоूрд░्рддि рдЕрд▓рдЧ рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рджो рд╣ो рдЧрдП। рдоूрд░्рддिрдХाрд░ рдХे рдорд░рдиे рд╕े рдоूрд░्рддि рдирд╣ीं рдорд░ेрдЧी। рдоूрд░्рддिрдХाрд░ рдорд░ рдЬाрдП, рдоूрд░्рддि рд░рд╣ेрдЧी। рдоूрд░्рддि рдХे рдЯूрдЯрдиे рд╕े рдоूрд░्рддिрдХाрд░ рдирд╣ीं рдорд░ेрдЧा। рдоूрд░्рддि рдЯूрдЯ рдЬाрдП, рдоूрд░्рддिрдХाрд░ рдмрдЪेрдЧा। рджोрдиों рдЕрд▓рдЧ рд╣ो рдЧрдП। рдИрд╢्рд╡рд░ рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рд╕ृрд╖्рдЯि рдоें рдРрд╕ा рдлाрд╕рд▓ा (рдж्рд╡ैрдд) рдирд╣ीं рд╣ै

>>>рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдЬрдЧрдд: рдлिрд░ рдкрд░рдоाрдд्рдоा (рдм्рд░рд╣्рдо) рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рд╕ृрд╖्рдЯि (рдЬрдЧрдд-manifestation)  рдоें рдХैрд╕ा рд╕ंрдмंрдз рд╣ै?

       рд╡рд╣ рд╕рдо्рдмрди्рдз рдРрд╕ा рд╣ै рдЬैрд╕े рдирд░्рддрдХ рдХा। рдПрдХ рдЖрджрдоी рдиाрдЪ рд░рд╣ा рд╣ै, рддो рдиृрдд्рдп рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдХ्рдпा рдЖрдк рдиृрдд्рдп рдХो рдФрд░ рдиृрдд्рдпрдХाрд░ рдХो рдЕрд▓рдЧ рдХрд░ рд╕рдХोрдЧे? рдиृрдд्рдпрдХाрд░ рдШрд░ рдЪрд▓ा рдЬाрдП, рдиृрдд्рдп рдЖрдкрдХे рдкाрд╕ рдЫोреЬ рдЬा рд╕рдХेрдЧा? рдиृрдд्рдпрдХाрд░ рдорд░ेрдЧा, рдиृрдд्рдп рдорд░ рдЬाрдПрдЧा। рдиृрдд्рдп рд░ुрдХेрдЧा, рдлिрд░ рд╡рд╣ рдЖрджрдоी рдирд░्рддрдХ рди рд░рд╣ा। рджोрдиों рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд╣ैं। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╣िрди्рджू рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдиे рдмреЬे рдк्рд░ाрдЪीрди рд╕рдордп рд╕े, рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХो рдирд░्рддрдХ рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рджेрдЦा--рдирдЯрд░ाрдЬ । рдХ्рдпोंрдХि рдирдЯрд░ाрдЬ рдХे рдк्рд░рддीрдХ рдоें рдирд░्рддрдХ рдФрд░ рдиृрдд्рдп рдЕрд▓рдЧ рдирд╣ीं рд╣ोрддे।

         рдХрд╡ि рднी рдХрд╡िрддा рдмрдиाрдП рддो рдХрд╡िрддा рд╕े рдЕрд▓рдЧ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдоूрд░्рддिрдХाрд░ рдоूрд░्рддि рдмрдиाрдП, рдоूрд░्рддि рд╕े рдЕрд▓рдЧ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдоां рдмेрдЯे рдХो рдЬрди्рдо рджे, рдЬрди्рдо рджेрддे рд╣ी рдЕрд▓рдЧ рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рдкिрддा рдмेрдЯे рд╕े рдЕрд▓рдЧ рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдИрд╢्рд╡рд░ рд╕ृрд╖्рдЯि рд╕े рдЕрд▓рдЧ рдирд╣ीं рд╣ै। рд╕ृрд╖्рдЯि рдоें рд╕рдоाрдпा рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдЕрдЧрд░ рдаीрдХ-рдаीрдХ, рдХрд╣ें рддो рдХрд╣рдиा рд╣ोрдЧा, рд╡рд╣ рдЬो рд╕्рд░рд╖्рдЯा рд╣ै, рд╡рд╣ी рд╕ृрд╖्рдЯि рд╣ै। рдФрд░ рднी рдЕрдЧрд░ рдаीрдХ рдХрд╣рдиा рд╣ो рддो, рд╕्рд░рд╖्рдЯा рд╕ृрдЬрди рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╣ै। рд╡рд╣ рд╕्рд╡рдпं рд╕ृрдЬрди рд╣ै

          рдЗрд╕рд▓िрдП рдиाрдирдХ рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдХुрдЫ рдЫोреЬ рдХрд░ рдХрд╣ीं рднाрдЧрдиा рдирд╣ीं рд╣ै। рдЬрд╣ां , рдЬिрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें 'рддुрдо' рд╣ो, рд╡рд╣ीं 'рд╡рд╣' рдЫिрдкा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдиाрдирдХ рдиे рдПрдХ рдЕрдиूрдаे рдзрд░्рдо рдХो рдЬрди्рдо рджिрдпा рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рдЧृрд╣рд╕्рде рдФрд░ рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рдПрдХ рд╣ै। рдФрд░ рд╡рд╣ी рдЖрджрдоी рдЕрдкрдиे рдХो рд╕िрдХ्рдЦ рдХрд╣рдиे рдХा рд╣рдХрджाрд░ рд╣ै, рдЬो рдЧृрд╣рд╕्рде рд╣ोрддे рд╣ुрдП рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╣ो। рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╣ोрддे рд╣ुрдП рдЧृрд╣рд╕्рде рд╣ो

          рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ी рдЕрдм рд╕िрдХ्рдЦ рд╣ोрдиा рддो рдмреЬा рдХрдаिрди рдХाрд░्рдп рд╣ै। рдЧृрд╣рд╕्рде рд╣ोрдиा рдЖрд╕ाрди рд╣ै। рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╣ोрдиा рднी рдЖрд╕ाрди рд╣ै, рдЫोреЬ рджो, рднाрдЧ рдЬाрдУ рдЬंрдЧрд▓। рд╕िрдХ्рдЦ рд╣ोрдиा рдХрдаिрди рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рд╕िрдХ्рдЦ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै--рд╕ंрди्рдпाрд╕ी, рдЧृрд╣рд╕्рде рдПрдХ рд╕ाрде। рд░рд╣рдиा рдШрд░ рдоें рдФрд░ рдРрд╕े рд░рд╣рдиा рдЬैрд╕े рдирд╣ीं рд╣ो। рд░рд╣рдиा рдШрд░ рдоें рдФрд░ рдРрд╕े рд░рд╣рдиा рдЬैрд╕े рд╣िрдоाрд▓рдп рдкрд░ рд╣ो। рдХрд░рдиा рджूрдХाрди, рд▓ेрдХिрди рдпाрдж рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рд░рдЦрдиा। рдЧिрдирдиा рд░ुрдкрдП, рдиाрдо рдЙрд╕рдХा рд▓ेрдиा

        рд╢्рд░ी  рдиाрдирдХ рджेрд╡ рдХो рдЬो рдкрд╣рд▓ी рдЭрд▓рдХ рдоिрд▓ी рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी, рдЬिрд╕рдХो рдХрд╣ाрдиी рдоें  рдХрд╣ें...рддो рдЗрд╕ рдмेрдИ рдирджी рдоें рддीрди рджिрди рдбूрдм рдХрд░ рдЬो рдШрдЯрдиा рдШрдЯी, рд╡рд╣ рд╕рдоाрдзि рдХी рд╣ै।  рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рддो рд╡े рдкрд░рдо рдкुрд░ुрд╖ рд╣ो рдЧрдП। рдкрд░ рдЙрд╕рдХे рдкрд╣рд▓े рдЕрдиेрдХ рдЫोрдЯी-рдЫोрдЯी рдЭрд▓рдХें рдоिрд▓ी।

>>>'рдЗрдХ рдУंрдХाрд░ рд╕рддрдиाрдо।' - рдХрд░рддा рдкुрд░рдЦु рдиिрд░рднрдЙ рдиिрд░рд╡ैрд░।рдЕрдХाрд▓ рдоूрд░рддि рдЕрдЬूрдиी рд╕ैрднं рдЧुрд░ु рдк्рд░рд╕ाрджि।।

         рдЬिрд╕рдХे рдорди рдоें рдпрд╣ рдЫा рдЧрдпा, рдЙрд╕े рдХैрд╕ा рднрдп? рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХो рднрдп рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा। рдХिрд╕рдХा рднрдп рд╣ोрдЧा? рд╡рд╣ी рд╣ै рдЕрдХेрд▓ा। рдЙрд╕рд╕े рдЕрди्рдпрдеा рдХोрдИ рднी рдирд╣ीं рд╣ै।'рдЕрдХाрд▓' рдЕрд░्рдеाрдд рднрдп рд╕े рд░рд╣िрдд, рд╡ैрд░ рд╕े рд░рд╣िрдд, рдХाрд▓ाрддीрдд, рдЕрдХाрд▓ рдоूрд░рддि।' рдХाрд▓ाрддीрдд рдоूрд░्рддि рд╣ै। рд╕рдордп рдХे рдкाрд░ рд╣ै।

        рдЗрд╕े (рдХाрд▓ाрддीрдд рдоूрд░्рддि) рдеोреЬा рд╕рдордЭ рд▓ीрдЬिрдпे। рд╕рдордп рдХा рдЕрд░्рде рд╣ी рд╣ोрддा рд╣ै рдкрд░िрд╡рд░्рддрди। рдЕрдЧрд░ рдХोрдИ рдЪीрдЬ рдкрд░िрд╡рд░्рддिрдд рди рд╣ो рддो рдЖрдкрдХो рд╕рдордп рдХा рдкрддा рд╣ी рди рдЪрд▓ेрдЧा। рдШреЬी рдоें рднी рд╕рдордп рдХा рдкрддा рдЪрд▓рддा рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдХांрдЯा рдШूрдорддा рд╣ै। рдЕрдЧрд░ рдХांрдЯा рди рдШूрдоे рддो рд╕рдордп рдХा рдкрддा рди рдЪрд▓ेрдЧा। рдЪीрдЬें рдмрджрд▓ рд░рд╣ी рд╣ैं। рд╕ूрд░рдЬ рдЙрдЧा, рджोрдкрд╣рд░ рд╣ो рдЧрдИ, рд╕ांрдЭ рд╣ो рдЧрдИ। рдмрдЪ्рдЪा рдеा, рдЬрд╡ाрди рд╣ो рдЧрдпा, рдЬрд╡ाрди рдеा, рдмूреЭा рд╣ो рдЧрдпा, рд╕्рд╡рд╕्рде рд╣ै, рдмीрдоाрд░ рд╣ो рдЧрдпा, рдмीрдоाрд░ рдеा, рд╕्рд╡рд╕्рде рд╣ो рдЧрдпा। рдЧрд░ीрдм рдеा, рдЕрдоीрд░ рд╣ो рдЧрдпा, рдЕрдоीрд░,рдЧрд░ीрдм рд╣ो рдЧрдпा, рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд╣ै। рд╕рдм рдЪीрдЬें рдмрджрд▓ рд░рд╣ी рд╣ैं। рдирджी рдмрд╣ी рдЬाрддी рд╣ै। рдЗрд╕ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдоें рд╣ी рд╕рдордп рд╣ै। рд╕рдордп рдХा рдЕрд░्рде рд╣ी рд╣ोрддा рд╣ै, рджो рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХे рдмीрдЪ рдХा рдлाрд╕рд▓ा

>>>рдПрдХ рд╡िрдЪाрд░ рдЬрд░ूрд░ рдХीрдЬिрдпे- рд╕рднी рд╕िрдж्рдзिрдпाँ рдпा рд╡िрднूрддिрдпाँ рдИрд╢्рд╡рд░-рднрдХ्рддि рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдоें рдмाрдзрдХ рд╣ैं рдЗрд╕ рдмाрдд рдХी рдк्рд░рддिрд╖्рдаाрдкрдиा, рд╕ंрдпрдо рдХे рдЕрдиुрд╖्рдаाрди рд╕े рд╡िрд╡िрдз рдРрд╢्рд╡рд░्рдп рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि, рд╡िрд╡ेрдХ рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рдЬ्рдЮाрди рдХा рдк्рд░ाрджुрд░्рднाрд╡ рдПрд╡ं рдЙрд╕рдХा рдкрд░िрдгाрдо рдЖрджि рд╡िрд╖рдпों рдкрд░ рдЗрд╕ рдкाрдж рдоें рдк्рд░рдХाрд╢ рдбाрд▓ा рдЧрдпा рд╣ै।

рдХ्рд╖рдгрддрдд्рдХ्рд░рдордпोः рд╕ंрдпрдоाрдж्рд╡िрд╡ेрдХрдЬं рдЬ्рдЮाрдирдо् ॥ рд╡िрднूрддि рдкाрдж, 52॥

 рдХ्рд╖рдг-рддрдд्-рдХ्рд░рдордпो:, рд╕ंрдпрдоाрдд् , рд╡िрд╡ेрдХрдЬं, рдЬ्рдЮाрдирдо् ‌॥

рд╡рд░्рддрдоाрди рдХ्рд╖рдг рдкрд░ рд╕ंрдпрдо рд╕ाрдзрдиे рд╕े рдХ्рд╖рдг рд╡िрд▓ीрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдФрд░ рдЖрдиे рд╡ाрд▓ा рдХ्рд╖рдг рдкрд░рдо рддрдд्рд╡ рдХे рдмोрдз рд╕े рдЬрди्рдоे рдЬ्рдЮाрди рдХो рд▓ेрдХрд░ рдЖрддा рд╣ै। (-рдУрд╢ो)  

рдпрджि рддुрдо рд╕рдордп рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдкрд░, рдЙрд╕ рдХ्рд╖рдг рдкрд░ рдЬो рд╣ै, рдЙрд╕ рдХ्рд╖рдг рдкрд░ рдЬो рдЪрд▓ा рдЧрдпा, рдЙрд╕ рдХ्рд╖рдг рдкрд░ рдЬो рдЖрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै, рдЕрдкрдиी рд╕рдоाрдзि рдЪेрддрдиा рдХो рд▓े рдЖрдУ, рдпрджि рддुрдо рдЕрдкрдиी рд╕рдоाрдзि рд▓े рдЖрдУ, рдЕрдЪाрдирдХ рдкрд░рдо рддрдд्рд╡ рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рдЬिрд╕ рдХ्рд╖рдг рддुрдо рд╕рдоाрдзि рдХे рд╕ाрде рджेрдЦрддे рд╣ो—рд╡рд░्рддрдоाрди, рднрд╡िрд╖्рдп рдФрд░ рднूрдд рдХा рд╡िрднेрдж рдЦो рдЬाрддा рд╣ै, рд╡े рд╡िрд▓рдп рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं। рдЙрдирдоें рд╡िрднाрдЬрди рдЭूрдаा рд╣ै। рдЕрдЪाрдирдХ рддुрдо рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдХे рдк्рд░рддि рдмोрдзрдкूрд░्рдг рд╣ो рдЬाрддे рд╣ो рддрдм рд╕рдордп рд╕рдордХाрд▓िрдХрддा рд╣ै। рдХुрдЫ рднी рдЬा рдирд╣ीं рд░рд╣ा рд╣ै, рдХुрдЫ рднी рднीрддрд░ рдирд╣ीं рдЖ рд░рд╣ा рд╣ै, рд╕рдм рдХुрдЫ рд╣ै, рдоाрдд्рд░ рд╣ै

рдХ्рд╖рдг- рд╕рдордп рдХी рд╕рдмрд╕े рдЫोрдЯी рдЗрдХाрдИ рдХो рдХ्рд╖рдг рдХрд╣рддे рд╣ैं, рддрдд्рдХ्рд░рдордпो: - рдХ्рд╖рдг рдПрд╡ं рдХ्рд╖рдг рдХी рдиिрд░ंрддрд░рддा рдоें, рд╕ंрдпрдоाрдд् - рд╕ंрдпрдо рдХрд░рдиे рд╕े, рд╡िрд╡ेрдХрдЬं – рд╡िрд╡ेрдХрдЬ (рд╡िрд╡ेрдХ рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди) рдЬ्рдЮाрдирдо् - рдЬ्рдЮाрди рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै। рдЕрд░्рдеाрдд рдХ्рд╖рдг рдПрд╡ं рдХ्рд╖рдг рдХि рдиिрд░ंрддрд░рддा рдоें рд╕ंрдпрдо (рдордиःрд╕ंрдпोрдЧ) рдХрд░рдиे рд╕े рдпोрдЧी рдХो рд╡िрд╡ेрдХрдЬ рдЬ्рдЮाрди рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै । (By making samyama on moment and it's sequence, one gains discriminative knowledge.)

рддाрд░рдХं рд╕рд░्рд╡рд╡िрд╖рдпं рд╕рд░्рд╡рдеाрд╡िрд╖рдпрдо् рдЕрдХ्рд░рдоं рдЪेрддि рд╡िрд╡ेрдХрдЬं рдЬ्рдЮाрдирдо् ॥ рей.релрек॥ рддाрд░рдХं, рд╕рд░्рд╡-рд╡िрд╖рдпं, рд╕рд░्рд╡рдеा-рд╡िрд╖рдпрдо् , рдЕрдХ्рд░рдоं, рдЪ-рдЗрддि,рд╡िрд╡ेрдХрдЬं, рдЬ्рдЮाрдирдо् ॥

рдЕрди्рд╡рдп : рддाрд░рдХं - рд╕्рд╡рдпं рдХी рдк्рд░рддिрднा рдЕрд░्рдеाрдд рдпोрдЧ्рдпрддा, рд╕ाрдзрдиा рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ा рдЬ्рдЮाрди, рд╕рд░्рд╡рд╡िрд╖рдпं - рд╕рднी рдЬ्рдЮेрдп рддрдд्рдд्рд╡ों рдХो рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓ा, рд╕рд░्рд╡рдеा - рд╕рджा рдЕрд░्рдеाрдд рднूрддрдХाрд▓, рд╡рд░्рддрдоाрди рдХाрд▓ рд╡ рднрд╡िрд╖्рдп рдХाрд▓ рдоें, рд╡िрд╖рдпрдо् - рд╕рднी рд╡िрд╖рдпों рдХो рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓ा,рдЪ - рдФрд░, рдЕрдХ्рд░рдордо् - рдмिрдиा рдХ्рд░рдо рдХे, рдЗрддि - рдРрд╕ा рдпा рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा, рд╡िрд╡ेрдХрдЬं - рд╡िрд╡ेрдХ рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди, рдЬ्рдЮाрдирдо् - рдЬ्рдЮाрди рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै ।

рдЕрд░्рдеाрдд - рдЬो рдпрдеाрд░्рде рдХे рдмोрдз рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рдЙрдЪ्рдЪрддрдо рдЬ्рдЮाрди (рд╕िрдпाрд░ाрдо рдордп рдЬрдЧрдд.....), рд╕ाрд░ी рд╡рд╕्рддुрдУं рдФрд░ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпाрдУं рдХे рднूрдд, рднрд╡िрд╖्рдп рдФрд░ рд╡рд░्рддрдоाрди рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╕рдорд╕्рдд рд╡िрд╖рдпों рдХी рддрдд्рдХ्рд╖рдг рдкрд╣рдЪाрди рдХे рдкрд░े рд╣ै, рдФрд░ рдпрд╣ рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा (рджेрд╢-рдХाрд▓ -рдиिрдоिрдд्рдд) рдХा рдЕрддिрдХ्рд░рдордг рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै, рдЙрд╕े рддाрд░рдХрдЬ्рдЮाрди рдХрд╣рддे рд╣ैं। (рдУрд╢ो) 

рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╕ूрдд्рд░ рдХी рд╡्рдпाрдЦ्рдпा рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि - рддाрд░рдХ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै -- рдЬो рд╕ंрд╕ाрд░ рд╕े рддाрд░рдг рдХрд░рддा рд╣ै। рд╕ाрд░ी рдк्рд░рдХृрддि рдХी рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рдФрд░ рд╕्рдеूрд▓ рд╕рд░्рд╡рд╡िрдз рдЕрд╡рд╕्рдеाрдПं рдЗрд╕ рдЬ्рдЮाрди рдХी рдЧ्рд░ाрд╣्рдп рд╣ैं । рдЗрд╕ рдЬ्рдЮाрди рдоें рдХिрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдХ्рд░рдо рдирд╣ीं рд╣ै । рдпрд╣ рд╕ाрд░ी рд╡рд╕्рддुрдУं рдХो рдХ्рд╖рдг рднрд░ рдоें рдПрдХ рд╕ाрде рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै ।

рд╡िрд╡ेрдХрдЬं рдЬ्рдЮाрдирдо् - рд╡िрд╡ेрдХ рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рдЬ्рдЮाрди (рд╕िрдпाрд░ाрдо рдордп рдЬрдЧрдд.....) рдкाрд░рд▓ौрдХिрдХ, рд╡्рдпाрдкрдХ, рд╡рд╕्рддु рдХी рд╕рднी рдЕрд╡рд╕्рдеाрдУं рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рдФрд░ рддाрдд्рдХाрд▓िрдХ рд╣ोрддा рд╣ै।

рдпोрдЧी рдХे рд╕्рд╡рдпं рдХे рдпोрдЧ рд╕ाрдзрдиा рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд (рдФрд░ рдоाँ рдЬрдЧрджрдо्рдмा рдХी рдХृрдкा рд╕े) рд╕ाрдорд░्рде्рдп рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ा, рдЬो рд╕рднी рдкрджाрд░्рдеों рдХे рд╡िрд╖рдпों рдХो рдЙрдирдХे рд╕рднी рдХाрд▓ों рднूрдд, рд╡рд░्рддрдоाрди рд╡ рднрд╡िрд╖्рдп рдХो рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рдпрд╣ рд╕рдм рдмिрдиा рдХिрд╕ी рдХ्рд░рдо рдЕрд░्рдеाрдд рд╡िрднाрдЧ рдХे рд╣ी рдкैрджा рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ा рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрддा рд╣ै । рдРрд╕े рдЬ्рдЮाрди рдХो рд╡िрд╡ेрдХрдЬ рдпा рд╡िрд╡ेрдХ рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рдЬ्рдЮाрди рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै ।

Knowledge of discernment is transcendent, comprehensive, concerned with all states of things and instantaneous.

рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ рдЕंрддिрдо рдЪрдордд्рдХाрд░ рд╣ै, рдЗрд╕рдХे рдЙрдкрд░ांрдд рд╕िрд░्рдл рдХैрд╡рд▓्рдп, рдоुрдХ्рддि рд╣ै। рдЬрдм рд╕рдордп рдЦो рдЬाрддा рд╣ै, рд╕рдм рдХुрдЫ рдЦो рдЬाрддा рд╣ै—рдХ्рдпोंрдХि рдЗрдЪ्рдЫा, рдорд╣рдд्рд╡ाрдХांрдХ्рд╖ा, рдк्рд░ेрд░рдгा рдХा рд╕ाрд░ा рд╕ंрд╕ाрд░ рд╡рд╣ां рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рд╣рдоाрд░े рдкाрд╕ рд╕рдордп рд╣ी рдЧрд▓рдд рдЕрд╡рдзाрд░рдгा рд╣ै। рд╕рдордп рдиिрд░्рдоिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै; рд╕рдордп рдПрдХ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХी рднांрддि—рдЗрдЪ्рдЫा рдХा рдк्рд░рдХ्рд╖ेрдкрдг рд╣ै- рднूрдд, рд╡рд░्рддрдоाрди, рдХे рд░ूрдк рдоें—рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрд░्рдоिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। 

рдкूрд░рдм рдХे рд╕ंрдд рдорд╣рд░्рд╖ि рдкрддंрдЬрд▓ि рдХी рд╢्рд░ेрд╖्рдарддрдо рдЕंрддрд░्рджृрд╖्рдЯिрдпों рдоें рд╕े рдПрдХ рдмाрдд рдпрд╣ी рд╣ै рдХि рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕рдордп рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдЗрдЪ्рдЫा рдХा рдк्рд░рдХ्рд╖ेрдкрдг рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рддुрдо рдХिрд╕ी рдЪीрдЬ рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рд░рдЦрддे рд╣ो, рддुрдо рднрд╡िрд╖्рдп рдиिрд░्рдоिрдд рдХрд░рддे рд╣ो। рдФрд░ рдХ्рдпोंрдХि рддुрдо рдЖрд╕рдХ्рдд рд╣ोрддे рд╣ो, рддुрдо рдЕрддीрдд рдиिрд░्рдоिрдд рдХрд░рддे рд╣ो। рдХ्рдпोंрдХि рддुрдо рдЙрд╕े рдирд╣ीं рдЫोреЬ рд╕рдХрддे рдЬो рдЕрдм рддुрдо्рд╣ाрд░े рд╕ाрдордиे рдирд╣ीं рд░рд╣ा, рдФрд░ рддुрдо рдЗрд╕рд╕े рдЪिрдкрдХे рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ो, рддुрдо рд╕्рдоृрддि рдиिрд░्рдоिрдд рдХрд░рддे рд╣ो। рдФрд░ рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ рдЬो рдЕрднी рдирд╣ीं рдЖрдпा рддुрдо рдЗрд╕рдХी рдЕрдкрдиे рдиिрдЬी рдвंрдЧ рд╕े рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рдХрд░рддे рд╣ो, рддुрдо рднрд╡िрд╖्рдп рдиिрд░्рдоिрдд рдХрд░рддे рд╣ो। рднрд╡िрд╖्рдп рдФрд░ рдЕрддीрдд рдорди рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеाрдПं рд╣ैं, рд╕рдордп рдХे рднाрдЧ рдирд╣ीं рд╣ैं। рд╕рдордп рд╢ाрд╢्рд╡рдд рд╣ै। рдпрд╣ рдмंрдЯा рд╣ुрдЖ рдирд╣ीं рд╣ै। рдпрд╣ рдПрдХ рд╣ै, рд╕рдордЧ्рд░ рд╣ै।

" рд╕рдд्рд╡рдкुрд░ुрд╖рдпोः рд╢ुрдж्рдзिрд╕ाрдо्рдпे рдХैрд╡рд▓्рдпрдоिрддि " ।। 3. 56 ।। 

рдЕрд░्рдеाрдд - рдЬрдм рд╕рдд्рд╡ (рдмुрдж्рдзि ) рдФрд░ рдкुрд░ुрд╖ - рдЗрди рджोрдиों рдХी рд╕рдоाрди рднाрд╡ рд╕े рд╢ुрдж्рдзि рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै , рддрдм рдХैрд╡рд▓्рдп рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै ।

рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╕ूрдд्рд░ рдХी рд╡्рдпाрдЦ्рдпा рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि - рдХैрд╡рд▓्рдп рд╣ी рд╣рдоाрд░ा рд▓рдХ्рд╖्рдп рд╣ै ; рдЗрд╕ рд▓рдХ्рд╖्рдп рд╕्рдерд▓ рдкрд░ рдкрд╣ुंрдЪрдиे рдкрд░ рдЖрдд्рдоा рдЬाрди рд▓ेрддी рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рд╕рд░्рд╡рджा рд╣ी рдЕрдХेрд▓ी рдеी , рдЙрд╕े рд╕ुрдЦी рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрди्рдп рдХिрд╕ी рдХी рднी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा  рди рдеी । рдЬрдм рддрдХ рдЕрдкрдиे рддो рд╕ुрдЦी рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╣рдоें рдЕрди्рдп рдХिрд╕ी рдХी рдЖрд╡ -рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै , рддрдм рддрдХ рд╣рдо рдЧुрд▓ाрдо рд╣ैं । рдЬрдм рдкुрд░ुрд╖ рдЬाрди рд▓ेрддा рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рдоुрдХ्рдд рд╕्рд╡рднाрд╡ рд╣ै рдФрд░ рдЙрд╕рдХो рдкूрд░्рдг рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрди्рдп рдХिрд╕ी рдХी рднी рдЬрд░ूрд░рдд рдирд╣ीं рд╣ै।  рдЬрдм рд╡рд╣ рдпрд╣ рдЬाрди рд▓ेрддा рд╣ै рдХि рдпрд╣ рдк्рд░рдХृрддि рдХ्рд╖рдгिрдХ рд╣ै , рдЗрд╕рдХी рдХोрдИ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рдирд╣ीं рд╣ै , рддрднी рдоुрдХ्рддि рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै , рддрднी рдпрд╣ рдХैрд╡рд▓्рдп рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै । рдЬрдм рдЖрдд्рдоा рдЬाрди рд▓ेрддी рд╣ै рдХि рдЬрдЧрдд рдХे рдЫोрдЯे рд╕े рдЫोрдЯे рдкрд░рдоाрдгु рд╕े рд▓ेрдХрд░ рджेрд╡рддा рддрдХ рдХिрд╕ी рдкрд░ рдЙрд╕рдХे рдиिрд░्рднрд░ рд░рд╣рдиे рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рдирд╣ीं рд╣ै , рддрдм рдЖрдд्рдоा рдХी рдЙрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХो рдХैрд╡рд▓्рдп рдФрд░ рдкूрд░्рдгрддा рдХрд╣рддे рд╣ैं । рдЬрдм рд╢ुрдж्рдзि рдФрд░ рдЕрд╢ुрдж्рдзि рджोрдиों рд╕े рдоिрд▓ा рд╣ुрдЖ рд╕рдд्рд╡ рдЕрд░्рдеाрдд рдмुрдж्рдзि рдкुрд░ुрд╖ рдХे рд╕рдоाрди рд╢ुрдж्рдз рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै , рддрдм рдпрд╣ рдХैрд╡рд▓्рдп рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै , рддрдм рд╡рд╣ рдмुрдж्рдзि рдХेрд╡рд▓ рдиिрд░्рдЧुрдг, рдкрд╡िрдд्рд░рд╕्рд╡рд░ूрдк рдкुрд░ुрд╖ рдХो рдк्рд░рддिрдмिंрдмिрдд рдХрд░рддी рд╣ै ।]

       рдЕрдЧрд░ рдЖрдЬ рд╕ुрдмрд╣ рдЖрдк рдЙрдаो рдФрд░ рд╕ांрдЭ рддрдХ рдХुрдЫ рднी рдШрдЯрдиा рди рдШрдЯे, рдХोрдИ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рди рд╣ो। рд╕ूрд░рдЬ рдЦреЬा рд░рд╣े, рдЬрд╣ां рдеा। рдЖрдкрдХी рдЙрдо्рд░ рдЙрддрдиी рд╣ी рдмрдиी рд░рд╣े рдЬिрддрдиी рдеी। рдШреЬी рдХा рдХांрдЯा рди рд╣िрд▓े, рд╡ृрдХ्рд╖ рдмूреЭे рди рд╣ों, рдкрдд्рддे рдХुрдо्рд╣рд▓ाрдПं рди। рд╕рдм рдард╣рд░ рдЬाрдП। рддो рдЖрдкрдХो рд╕рдордп рдХा рдХैрд╕े рдкрддा рдЪрд▓ेрдЧा? рд╕рдордп рд╣ोрдЧा рд╣ी рдирд╣ीं।

        рдЖрдкрдХे рд▓िрдП рд╕рдордп рдХा рдкрддा рдЪрд▓рддा рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рдЖрдк рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд╕े рдШिрд░े рд╣ो। рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд▓िрдП рдХोрдИ рд╕рдордп рдирд╣ीं, рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ рд╕рдиाрддрди рд╣ै, рд╢ाрд╢्рд╡рдд рд╣ै, рд╕рджा рд╣ै। рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рдХुрдЫ рднी рдкрд░िрд╡рд░्рддिрдд рдирд╣ीं рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै। рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рд╕рдм рдард╣рд░ा рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдЕंрдзी рдЖंрдЦ рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ै। рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдРрд╕े рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рд╣рдоें рдкूрд░ा рдирд╣ीं рджिрдЦाрдИ рдкреЬ рд░рд╣ा рд╣ै। рдЕрдЧрд░ рд╣рдоें рдкूрд░ा рджिрдЦाрдИ рдкреЬ рдЬाрдП рддो рд╣рдоाрд░ा рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрдПрдЧा। рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХे рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ोрддे рд╣ी рд╕рдордп рдЦो рдЬाрддा рд╣ै। рд╕рдордп рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХो рдиाрдкрдиे рдХा рдоाрдз्рдпрдо рд╣ै। рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рд▓िрдП рд╕рдм рд╡ैрд╕ा рдХा рд╡ैрд╕ा рд╣ै। рдХुрдЫ рдмрджрд▓рддा рдирд╣ीं। рд╕рдм рдард╣рд░ा рд╣ुрдЖ рд╣ै। 

>>>'рдХाрд▓ाрддीрдд, рдЕрдХाрд▓ рдоूрд░рддि, рдЕрдпोрдиि, рд╕्рд╡рдпंрднू।'

         рдИрд╢्рд╡рд░ рдХिрд╕ी рдпोрдиि рд╕े рдкैрджा рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХा рди рдХोрдИ рдкिрддा рд╣ै рди рдХोрдИ рдоां। рдФрд░ рдЬो рднी рдпोрдиि рд╕े рдкैрджा рд╣ोрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХी рджुрдиिрдпा рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░ рдЬाрддा рд╣ै। рдЖрдкрдХो рднी рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рдЙрд╕ी рдХो рдЦोрдЬрдиा рд╣ै, рдЬो рдЕрдпोрдиिрдЬ рд╣ै। рдпрд╣ рд╢рд░ीрд░ рддो рдкैрджा рд╣ुрдЖ рд╣ै, рдорд░ेрдЧा। рдпрд╣ рд╢рд░ीрд░ рддो рджो рд╢рд░ीрд░ों рдХे рдЬोреЬ рд╕े рдмрдиा рд╣ै, рдмिрдЦрд░ेрдЧा। рдЬрдм рд╡े рджो рд╢рд░ीрд░ рд╣ी рдмिрдЦрд░ рдЧрдП рддो рдпрд╣ рд╢рд░ीрд░ рдХैрд╕े рдмрдЪेрдЧा рдЬो рдЙрдирд╕े рдоिрд▓ рдХрд░ рдмрдиा рд╣ै? рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕рдХे рднीрддрд░ рдЕрдпोрдиिрдЬ рднी рд╣ै, рдЬो рдЧрд░्рдн рдоें рдЖрдпा, рдЬो рдЧрд░्рдн рдХे рдкрд╣рд▓े рдеा, рдФрд░ рдЬो рдЕрднी рдЫोреЬ рджें। рддो рд╢рд░ीрд░ рдоुрд░рджे рдХी рднांрддि рдкреЬा рд░рд╣ рдЬाрдПрдЧा। рдЗрд╕ рд╢рд░ीрд░ рдХे рднीрддрд░ рдХाрд▓ाрддीрдд рдиे  рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХिрдпा рд╣ै। рдЕрдХाрд▓ рдкुрд░ुрд╖ рдЗрд╕ рд╢рд░ीрд░ рдХे рднीрддрд░ рднी рдоौрдЬूрдж рд╣ै। рдпрд╣ рд╢рд░ीрд░ рдЬैрд╕े рдЙрд╕рдХा рд╕िрд░्рдл рд╡рд╕्рдд्рд░ рдоाрдд्рд░ рд╣ै

рдмिрдиा рдЧुрд░ु рдоुрдЦ рд╕े рдиाрдо рд╢्рд░рд╡рдг рдХिрдпे ,  рд╕ोрдЪ-рд╕ोрдЪ рдХрд░ рдЙрд╕े рдХрднी рдХिрд╕ी рдиे рдкाрдпा рдирд╣ीं। рд╕ोрдЪ-рд╕ोрдЪ рдХрд░ рд╣ी рддो рд╣рдордиे рдЙрд╕े рдЧंрд╡ाрдпा рд╣ै। рдЬिрддрдиा рд╣рдо рд╕ोрдЪрддे рд╣ैं рдЙрддрдиे рд╣ी рддो рд╡िрдЪाрд░ों рдоें рд╣рдо рдЦो рдЬाрддे рд╣ैं। рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХोрдИ рд╡िрдЪाрд░ рдирд╣ीं рд╣ै। рд╡рд╣ рдХोрдИ рддрд░्рдХ рдХी рдиिрд╖्рдкрдд्рддि рдирд╣ीं рд╣ै। рд╡рд╣ рдХोрдИ рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдХा рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рдирд╣ीं рд╣ै। рдкрд░рдоाрдд्рдоा рддो рд╕рдд्рдп рд╣ै। рдЖрдкрдХो рд╕ोрдЪрдиे рдХा рд╕рд╡ाрд▓ рдирд╣ीं, рджेрдЦрдиा рд╣ै। рд╕ोрдЪрдиे рд╕े рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा? рд╕ोрдЪрдиे рдоें рддो рдФрд░ рднрдЯрдХ рдЬाрдУрдЧे। рдЖंрдЦ рдЦोрд▓рдиी рд╣ै।

        рдФрд░ рдЕрдЧрд░ рдЖंрдЦें рдЕрд╣ं рдХे рд╡िрдЪाрд░ों рд╕े рднрд░ी рд╣ैं, рддो рдЖрдкрдХी рдЖंрдЦें рдЕंрдзी рд░рд╣ेंрдЧी। рдЖंрдЦ рдиिрд░्рд╡िрдЪाрд░ рдЪाрд╣िрдП, рддрднी рджрд░्рд╢рди рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ोрддा рд╣ै। рдЬिрд╕рдХो рдЭेрди рдлрдХीрд░ рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдиो рдоाрдЗंрдб। рдЬिрд╕рдХो рдХрдмीрд░ рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдЙрди्рдордиी рджрд╢ा। рдЬिрд╕рдХो рдмुрдж्рдз рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдЪिрдд्рдд рдХा рдЦो рдЬाрдиा। рдЬिрд╕рдХो рдкрддंрдЬрд▓ि рдиे рдХрд╣ा рд╣ै, рдиिрд░्рд╡िрдХрд▓्рдк рд╕рдоाрдзि। рд╕рдм рд╡िрдХрд▓्рдк рдФрд░ рд╡िрдЪाрд░ рдЬрд╣ां рдЦो рдЧрдП, рд╡рд╣ी рдиाрдирдХ рдЬी рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं।

        рд▓ेрдХिрди рдЖрдк рдЬрдм рд╕्рд╡рдпं рдЗрд╕े рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рдкाрдУрдЧे рддрднी рдЖрдк рд╢्рд░ीрдоाрди рдиाрдирдХ рдЬी рдХी рд╡ाрдгी рд╕рдордЭ рдкाрдУрдЧे। рдЖрдкрдХो рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рдЙрд╕ рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж рдХो рдЦोрдЬрдиा рд╣ै, рдЬो рди рддो рдкрд░िрд╡рд░्рддिрдд рд╣ोрддा рд╣ै, рди рдмрджрд▓рддा рд╣ै। 

      рдЕрдЧрд░ рдЖрдкрдиे рдХрднी рдеोреЬा рднी рдЖंрдЦ рдмंрдж рдХрд░ рдХे рдмैрдардиे рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ (рдордиःрд╕ंрдпोрдЧ) рдХिрдпा рд╣ै, рддो рдЖрдкрдХो рдПрдХ рдмाрдд рдЦрдпाрд▓ рдоें рдЖрдпी рд╣ोрдЧी рдХि рднीрддрд░ рдХोрдИ рдЙрдо्рд░ рдирд╣ीं рд╣ै। рдЖрдк 42 рд╕ाрд▓ рдХे рд╣ो рдХि 72 рд╕ाрд▓ рдХे, рднीрддрд░ рдХुрдЫ рдкрддा рдирд╣ीं рдЪрд▓ेрдЧा। рдЖрдк рдЬрдм рдкांрдЪ рд╕ाрд▓ рдХे рдеे, рддрдм рднी рдЖंрдЦ рдмंрдж рдХрд░рддे рддो рднीрддрд░ рдЖрдк рдЕрдкрдиे рдХो рд╡ैрд╕ा рд╣ी рдкाрддे, рдЬैрд╕ा рдЖрдк 50 рд╕ाрд▓ рдХे рд╣ो рдХрд░ рдкाрдУрдЧे। рдЬैрд╕े рднीрддрд░ рдХे рд▓िрдП рд╕рдордп рдмीрддा рд╣ी рдирд╣ीं। рдЖंрдЦ рдмंрдж рдХрд░ рдХे рднीрддрд░ рджेрдЦो,рдЖрдк рдкाрдУрдЧे рд╡рд╣ां рдХुрдЫ рдмрджрд▓рддा рд╣ी рдирд╣ीं

       рдФрд░ рдпрд╣ рдЕрдирдмрджрд▓ा (unchanged, eternal, рд╕рдиाрддрди рд╕ाрдХ्рд╖ी-рдЪैрддрди्рдп) рдЬो рднीрддрд░  рд╣ै, рдпрд╣ рдХिрд╕ी рдпोрдиि рд╕े рдкैрджा рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдЖрдк рдоां-рдмाрдк рд╕े рдЖрдП рд╣ो, рдЙрдирд╕े рдкैрджा рдирд╣ीं рд╣ुрдП рд╣ो। рд╡े рдЖрдкрдХे рдЖрдиे рдХे рдоाрд░्рдЧ рд╣ैं, рд▓ेрдХिрди рд╡े рдЖрдкрдХे рдЬрди्рдорджाрддा рдирд╣ीं рд╣ैं। рдЖрдк рдЙрдирд╕े рдЧुрдЬрд░े рд╣ो, рдХ्рдпोंрдХि рдЖрдкрдХे рд╢рд░ीрд░ рдХो рдмрдиाрдиे рдХी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдЙрдирдХे рднीрддрд░ рдеी।  рд▓ेрдХिрди рдЬिрд╕ (рд╕рдиाрддрди рд╕ाрдХ्рд╖ी) рдиे рдЙрд╕ рд╢рд░ीрд░ рдХे рднीрддрд░ рдк्рд░рд╡िрд╖्рдЯ рдХिрдпा рд╣ै, рд╡рд╣ рдкाрд░ рд╕े рдЖрдпा рд╣ै। рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рдЬिрд╕ рджिрди рдЖрдк рдЕрдпोрдиिрдЬ рдХो рдкाрдУрдЧे, рдЙрд╕ी рджिрди рдЖрдк рд╕рдордЭोрдЧे рдХि рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдХोрдИ рдпोрдиि рдирд╣ीं рд╣ै। рд╣ो рднी рдирд╣ीं рд╕рдХрддी। рдХ्рдпोंрдХि рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै, рд╕рдорд╖्рдЯि। рдпрд╣ рдкूрд░्рдг рдкूрд░ा рдХा рдкूрд░ा рдХिрд╕рд╕े рдкैрджा рд╣ोрдЧा? рдкूрд░े рдХे рдкाрд░ рдХुрдЫ рдмрдЪрддा рд╣ी рдирд╣ीं, рдЬो рдЗрд╕рдХी рдоां рдФрд░ рдкिрддा рдмрди рд╕рдХे।

         рдЗрд╕рд▓िрдП рдЕрдпोрдиि рд╣ै, рд╕्рд╡рдпंрднू рд╣ै, рдЕрдкрдиे рдЖрдк рд╣ै। рд╕्рд╡рдпंрднू рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै, рдЕрдкрдиे рдЖрдк рд╣ै। рдХोрдИ рд╕рд╣ाрд░ा рдирд╣ीं рд╣ै। рдХिрд╕ी рдХाрд░рдг рд╕े рдирд╣ीं рд╣ै। рдХोрдИ рдЖрдзाрд░ рдирд╣ीं рд╣ै। рдЕрдкрдиा рд╣ी рдЖрдзाрд░ рд╣ै। рдЖрдк рднी рдЬिрд╕ рджिрди рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рдЗрд╕ рдмाрдд рдХी рдеोреЬी рд╕ी рдЭрд▓рдХ рдкाрдУрдЧे рдЙрд╕ी рджिрди рдоुрдХ्рдд рд╣ोрдиा рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рд╣ो рдЬाрдПрдЧा ।

рд╡рд╣- 'рд╕рдиाрддрди рд╕ाрдХ्рд╖ी'  рдЧुрд░ु рдХी рдХृрдкा рд╕े рд╣ी рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै।'

рдЖрджि рд╕рдЪु рдЬुрдЧाрджि рд╕рдЪु।

рд╣ै рднी рд╕рдЪु рдиाрдирдХ рд╣ोрд╕ी рднी рд╕рдЪु।।

        'рд╡рд╣ рдЖрджि рдоें рд╕рдд्рдп рд╣ै, рдпुрдЧों рдХे рдЖрд░ंрдн рдоें рд╕рдд्рдп рд╣ै, рдЕрднी рд╕рдд्рдп рд╣ै। рдиाрдирдХ рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं, рд╡рд╣ рд╕рджा рд╕рдд्рдп рд╣ै। рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рднी рд╕рдд्рдп рд╣ै।'

         рд╕рдд्рдп, рдЕрд╕рдд्рдп рдФрд░ рдоिрде्рдпा рдХी рдпрд╣ी рдкрд░िрднाрд╖ा рд╣ै। рдЕрд╕рдд्рдп рд╡рд╣ рдЬो рдХрднी рдирд╣ीं рдеा, рдЕрдм рд╣ै, рдФрд░ рдХрднी рдлिрд░ рдирд╣ीं рд╣ो рдЬाрдПрдЧा। рдЕрд╕рдд्рдп рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рджो рдЫोрд░ों рдкрд░ рдЬो рдирд╣ीं, рдФрд░ рдмीрдЪ рдоें рд╣ै, рд╕рдкрдиा...(рдоिрде्рдпा) рд╕ुрдмрд╣ рдЬрдм рдЖрдк рдЙрдаे , рддрдм рдЦो рдЧрдпा, рд░ाрдд рдЖрдк рдЬрдм рд╕ोрдП рддрдм рдирд╣ीं рдеा। рдЗрд╕рд▓िрдП рддो рд╕ुрдмрд╣ рдЖрдк рдХрд╣рддे рд╣ो рд╕рдкрдиा рдЭूрдаा рдеा, рд╕рдЪ рдирд╣ीं,рдХ्рдпोंрдХि рд╕ांрдЭ рдирд╣ीं рдеा, рд╕ुрдмрд╣ рдлिрд░ рдирд╣ीं рд╣ै। рдЖрдкрдХा рдпрд╣ рд╢рд░ीрд░ рдПрдХ рджिрди рдирд╣ीं рдеा। рдПрдХ рджिрди рдлिрд░ рдирд╣ीं рд╣ो рдЬाрдПрдЧा। рдпрд╣ рд╢рд░ीрд░ рдЭूрдаा (рдоिрде्рдпा) рд╣ै

        рдХ्рд░ोрдз рдЖрдпा,рдПрдХ рдХ्рд╖рдг рдкрд╣рд▓े рдирд╣ीं рдеा, рдФрд░ рдШреЬी рднрд░ рдмाрдж рдлिрд░ рдЪрд▓ा рдЬाрдПрдЧा। рдпрд╣ рдХ्рд░ोрдз рд╕рдкрдиा рд╣ै, рдпрд╣ рд╕рдЪ рдирд╣ीं рд╣ै। рдЬो рд╕рджा рд╣ै, рд╡рд╣ी рд╕рдд्рдп рд╣ै। рдФрд░ рдЕрдЧрд░ рдЖрдк рдЗрд╕ рдзाрд░рдгा рдХो рдЧрд╣рд░े рд▓े рдЬाрдУ рддो рдЖрдкрдХे рдЬीрд╡рди рдоें рд░ूрдкांрддрд░рдг рд╣ो рдЬाрдПрдЧा। рдЙрд╕рд╕े рдмрд╣ुрдд рдЬ्рдпाрджा рдЧ्рд░рд╕िрдд (рдЖрд╕рдХ्рдд)  рдордд рд╣ोрдиा рдЬो рдмрджрд▓рддा рд╣ै। рдЖрдк рдЙрд╕ी рдХी рддрд▓ाрд╢ рдХрд░рдиा рдЬो рдЕрдмрджрд▓ा рд╣ै; рд╕рджा рд╕्рдеाрдпी рдФрд░ рдеिрд░ рд╣ै।

>>>рдХौрди рд╣ै рдЖрдкрдХे рднीрддрд░ рдЬो рдХрднी рдирд╣ीं рдмрджрд▓рддा?

       рдЙрд╕рдХो рд╣ी рдЦोрдЬो। рдЬрд░ूрд░ рд╡рд╣ рдЖрдкрдХे рднीрддрд░ рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рд╕рдм рдмрджрд▓ाрд╣рдЯ рдЙрд╕ी рдкрд░ рд╣ोрддी рд╣ै। рдЬैрд╕े рдЧाреЬी рдХा рдЪाрдХ рдЪрд▓рддा рд╣ै। рддो рдПрдХ рдХीрд▓ (axle) рдкрд░ рдЪрд▓рддा рд╣ै, рдЬो рдард╣рд░ी рд░рд╣рддी рд╣ै। рдЪाрдХ рдЪрд▓рддा рд░рд╣рддा рд╣ै, рдХीрд▓ рдард╣рд░ी рд░рд╣рддी рд╣ै। рдЖрдк рдХीрд▓ рдХो рдмीрдЪ рд╕े рдХाрдЯ рджो (рдЕрд▓рдЧ рдХрд░ рд▓ो), рдЪाрдХ рдлौрд░рди рдЧिрд░ рдЬाрдПрдЧा। рдЬो рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै рд╡рд╣ рднी рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдХे рдКрдкрд░ рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै। рдЖрдд्рдоा рд░ूрдкी  рдХीрд▓ (axle) рдард╣рд░ी рд╣ुрдИ рд╣ै, рд╢рд░ीрд░ рдХा рдЪрдХ्рд░ рдШूрдо рд░рд╣ा рд╣ै। рдЬैрд╕े рд╣ी рдХीрд▓ рдЕрд▓рдЧ рд╣ुрдИ, рдЪाрдХ рдЧिрд░ рдЬाрддा рд╣ै

рдиाрдирдХ рдХрд╣рддे рд╣ैं--

рдЖрджि рд╕рдЪु рдЬुрдЧाрджि рд╕рдЪु। рд╣ै рднी рд╕рдЪु рдиाрдирдХ рд╣ोрд╕ी рднी рд╕рдЪु।।

          рд╡рд╣ी рд╕рдд्рдп рд╣ै। рд╡рд╣ी рдПрдХ; рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ рдкрд╣рд▓े рднी рдеा, рдЕрднी рднी рд╣ै, рдХрд▓ рднी рд╣ोрдЧा, рд╕рджा рд░рд╣ेрдЧा। рдФрд░ рд╢ेрд╖ рд╕рдм рд╕рдкрдиा рд╣ै। рдпрд╣ рдПрдХ рд╡рдЪрди рдЕрдЧрд░ рддुрдо्рд╣ाрд░े рдорди рдоें рдЧрд╣рд░ा рдмैрда рдЬाрдП...рдЬрдм рдХ्рд░ोрдз рдЖрдП, рддрдм рджोрд╣рд░ाрдиा рдЕрдкрдиे рдорди рдоें--'рдЖрджि рд╕рдЪु рдЬुрдЧाрджि рд╕рдЪु। рд╣ै рднी рд╕рдЪु рдиाрдирдХ рд╣ोрд╕ी рднी рд╕рдЪु।।

       рдШृрдгा рдЖрдП, рд▓ोрдн рдЖрдП, рджोрд╣рд░ाрдиा। рдФрд░ рдз्рдпाрди рд░рдЦрдиा рдХि рдЬो рдЕрднी рдирд╣ीं рдеा, рдЕрднी рд╣ुрдЖ, рд╕рдкрдиा рд╣ै। рдЦो рдЬाрдПрдЧा। рдЗрд╕рдоें рдЬ्рдпाрджा рдЧ्рд░рд╕िрдд рд╣ोрдиे рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рдирд╣ीं рд╣ै। рд╕ाрдХ्рд╖ीрднाрд╡ рд░рдЦрдиा। рдзीрд░े-рдзीрд░े рдЖрдк рдкाрдУрдЧे рдХि рд╡्рдпрд░्рде (рдЕрд╣ं) рдЕрдкрдиे рдЖрдк рдЧिрд░рдиे рд▓рдЧा, рдХ्рдпोंрдХि рдЖрдкрдХे рдЙрд╕рд╕े рд╕ंрдмंрдз рдЯूрдЯ рдЧрдП рдФрд░ рд╕ाрд░्рдердХ рдХा рдЬрди्рдо рд╣ोрдиे рд▓рдЧा। рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдЙрдардиे рд▓рдЧा, рд╕ंрд╕ाрд░ рдЦोрдиे рд▓рдЧा

рд╕ोрдЪे рд╕ोрдЪि рди рд╣ोрд╡рдИ рдЬे рд╕ोрдЪी рд▓рдЦ рдмाрд░।

рдЪुрдкै рдЪुрдк рди рд╣ोрд╡рдИ рдЬे рд▓ाрдЗ рд░рд╣ा рд▓िрд╡рддाрд░।

рднुрдЦिрдпा рднुрдЦ рди рдЙрддрд░ी рдЬे рдмंрдиा рдкुрд░ीрдЖं рднाрд░।

рд╕рд╣рд╕ рд╕िрдпाрдгрдкा рд▓рдЦ рд╣ोрд╣ि, рдд рдЗрдХ рди рдЪрд▓े рдиाрд▓ि।

рдХिрд╡ рд╕рдЪिрдпाрд░ा рд╣ोрдЗрдП, рдХिрд╡ рдХूреЬै рддुрдЯै рдкाрд▓ि।

рд╣ुрдХрдоि рд░рдЬाрдИ рдЪрд▓рдгा рдиाрдирдХ рд▓िрдЦिрдЖ рдиाрд▓ि।

'рд╕ोрдЪ-рд╕ोрдЪ рдХрд░ рднी рд╣рдо рдЙрд╕े рд╕ोрдЪ рдирд╣ीं рд╕рдХрддे, рдпрдж्рдпрдкि рд╣рдо рд▓ाрдЦों рдмाрд░ рд╕ोрдЪрддे рд░рд╣ें। рдЪुрдк рд╣ोрдиे рд╕े рднी рдЙрд╕ рдоौрди рдХो рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдЬा рд╕рдХрддा, рдпрдж्рдпрдкि рд╣рдо рд▓рдЧाрддाрд░ рдз्рдпाрди рдоें рд░рд╣ рд╕рдХрддे рд╣ैं।'рдпрд╣ рдмреЬा рдХीрдорддी, рдмрд╣ुрдоूрд▓्рдп рд╕ूрдд्рд░ рд╣ै। рдиाрдирдХ рдХा рд╕рдм рд╕ाрд░।

рдХ्рдпों? рд╕ोрдЪ-рд╕ोрдЪ рдХрд░ рдЙрд╕े рдкाрдпा рдирд╣ीं рдЬा рд╕рдХрддा। рдЪेрд╖्рдЯा рдХрд░-рдХрд░ рдХे рдоौрди рд╕ाрдзा рдирд╣ीं рдЬा рд╕рдХрддा, рдХ्рдпों? 

       рдХ्рдпोंрдХि рдЬिрддрдиी рдЖрдк рдЪेрд╖्рдЯा рдХрд░ोрдЧे, рдЙрддрдиा рд╣ी рдЖрдк рдкाрдУрдЧे, рдоौрди рдЕрд╕ंрднрд╡ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдХुрдЫ рдЪीрдЬें рд╣ैं, рдЬो рдЪेрд╖्рдЯा рд╕े рдирд╣ीं рдШрдЯрддीं। рдЬैрд╕े рдиींрдж рдирд╣ीं рдЖрддी рдХिрд╕ी рдХो, рддो рдХिрддрдиी рд╣ी рдЪेрд╖्рдЯा рдХрд░े рдиींрдж рдирд╣ीं рдЖрдПрдЧी। рд╕рдЪ рддो рдпрд╣ рд╣ै рдЬिрддрдиी рдЪेрд╖्рдЯा рдХрд░ेрдЧा рдЙрддрдиी рдиींрдж рдоुрд╢्рдХिрд▓ рд╣ो рдЬाрдПрдЧी, рдХ्рдпोंрдХि рдиींрдж рдХा рдЕрд░्рде рд╣ी рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЖрдк рд╕рдм рдЪेрд╖्рдЯा рдЫोреЬ рджो, рддрднी рдЖрдПрдЧी। рдЖрдк рдХोрд╢िрд╢ рдЬाрд░ी рд░рдЦोрдЧे, рдХोрд╢िрд╢ рдЖрдкрдХो рдЬрдЧाрдП рд░рдЦेрдЧी। рдЬाрдЧрдиे рд╕े рдХрд╣ीं рдиींрдж рдЖрдпी рд╣ै рднрд▓ा ? рдХोрдИ рдЙрдкाрдп рдиींрдж рд▓ाрдиे рдХा рдирд╣ीं। рдХ्рдпोंрдХि рдиींрдж рдЖрддी рддрдм рд╣ै, рдЬрдм рдЖрдк рдиिрд░ुрдкाрдп рд╣ो рдЬाрддे рд╣ो। рдЬрдм рдЖрдк рдХोрдИ рдЙрдкाрдп рдирд╣ीं рдХрд░рддे рд╣ो। рдкреЬे рд╣ो рдмिрд╕्рддрд░ рдкрд░ рдиिрд░ुрдкाрдп, рддрднी рдиींрдж рдЖ рдЬाрддी рд╣ै। рдЖрдк рдЕрдкрдиे рдХो рдЬрдмрд░्рджрд╕्рддी рдХैрд╕े рдоौрди рдХрд░ोрдЧे? рдЖрдк рдмैрда рд╕рдХрддे рд╣ो। рд╢рд░ीрд░ рдХो рд╕ाрдз рд╕рдХрддे рд╣ो рдкрдд्рдерд░ рдХी рдоूрд░्рддि рдХी рддрд░рд╣, рднीрддрд░ рдорди рдЙрдмрд▓рддा рд░рд╣ेрдЧा

 рд╢ांрддि рдХा рдПрдХ рд╣ी рдЧुрд░ рд╣ै। рдФрд░ рдЕрдЧрд░ рдпрд╣ рд╕ूрдд्рд░ рдЖрдкрдХो рдаीрдХ рд╕े рд╕рдордЭ рдоें рдЖ рдЬाрдП, рддो рднाрд░рдд рд╕рд╣िрдд рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдкूрд░्рд╡ рдХी рд╕ाрд░ी рдЦोрдЬ рд╕рдордЭ рдоें рдЖ рд╕рдХрддी рд╣ै। рдкूрд░рдм рдХी рд╕ाрд░ी рдЦोрдЬ рдпрд╣ рд╣ै, рд▓ाрдУрдд्рд╕े рд╕े рд▓े рдХрд░ рдиाрдирдХ рддрдХ, рдХि рдЬो рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै рдЙрд╕े рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░ рд▓ो। 

        рдЗрд╕рдХा рдкुрд░ाрдиा рдиाрдо -рдк्рд░ाрд░рдм्рдз рдпा рднाрдЧ्рдп рд╣ै। рд╡рд╣ рд╢рдм्рдж рдмिрдЧреЬ рдЧрдпा। рд╕рдм рд╢рдм्рдж рдмрд╣ुрдд рджिрди рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рдиे рд╕े рдмिрдЧреЬ рдЬाрддे рд╣ैं। рдХ्рдпोंрдХि рдЧрд▓рдд рд▓ोрдЧ рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЧрд▓рдд рдЕрд░्рде рдЬुреЬ рдЬाрддे рд╣ैं। рдЕрдм рддो рдХिрд╕ी рдХी рдиिंрджा рдХрд░рдиी рд╣ो рддो рдХрд╣ рджो рдХि рднाрдЧ्рдпрд╡ाрджी рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рднाрдЧ्рдп...рдпрд╣ी рддो рдЕрд░्рде рд╣ै рднाрдЧ्рдп рдХा। рдиाрдирдХ рдХрд╣рддे рд╣ैं, "рд╣ुрдХрдоि рд░рдЬाрдИ рдЪрд▓рдгा рдиाрдирдХ рд▓िрдЦिрдЖ рдиाрд▓ि।"

         рдЬो рд▓िрдЦा рд╣ै рд╡рд╣ рд╣ोрдЧा। рдЬो рдЙрд╕рдиे рд▓िрдЦ рд░рдЦा рд╣ै рд╡рд╣ी рд╣ोрдЧा। рдЕрдкрдиी рддрд░рдл рд╕े рдХुрдЫ рднी рдХрд░рдиे рдХा рдЙрдкाрдп рдирд╣ीं рд╣ै। рдХोрдИ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा। рдлिрд░ рдЪिंрддा рдХिрд╕рдХो? рдлिрд░ рдмोрдЭ рдХिрд╕рдХो? рдЬрдм рдЖрдк рдмрджрд▓рдиा рд╣ी рдирд╣ीं рдЪाрд╣рддे рдХुрдЫ, рдЬрдм рдЖрдк рдЙрд╕рд╕े рд░ाрдЬी рд╣ो, рдЙрд╕рдХी рдорд░्рдЬी рдоें рд░ाрдЬी рд╣ो, рдЬрдм рдЖрдкрдХी рдЕрдкрдиी рдХोрдИ рдорд░्рдЬी рдирд╣ीं, рддрдм рдХैрд╕ी рдмेрдЪैрдиी । рддрдм рдХैрд╕ा рд╡िрдЪाрд░। рддрдм рд╕рдм рд╣рд▓рдХा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдкंрдЦ рд▓рдЧ рдЬाрддे рд╣ैं। рдЖрдк рдЙреЬ рд╕рдХрддे рд╣ो рдЙрд╕ рдЖрдХाрд╢ рдоें, рдЬिрд╕ рдЖрдХाрд╢ рдХा рдиाрдо рд╣ै--рдЗрдХ рдУंрдХाрд░ рд╕рддрдиाрдо। рдиाрдирдХ рдЬी рдХी рдПрдХ рд╣ी рд╡िрдзि рд╣ै। рдФрд░ рд╡рд╣ рд╡िрдзि рд╣ै,рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдорд░्рдЬी। рд╡рд╣ рдЬैрд╕ा рдХрд░рд╡ाрдП। рд╡рд╣ рдЬैрд╕ा рд░рдЦे

рдЗрд╕े рдПрдХ рдХрд╣ाрдиी рд╕े рд╕рдордЭрддे рд╣ैं

         рдРрд╕ा рд╣ुрдЖ рдХि рдмрд▓्рдЦ рдХा рдПрдХ рдирд╡ाрдм рдеा, рдЗрдм्рд░ाрд╣ीрдо। рдЙрд╕рдиे рдмाрдЬाрд░ рдоें рдПрдХ рдЧुрд▓ाрдо рдЦрд░ीрджा। рдЧुрд▓ाрдо рдмреЬा рд╕्рд╡рд╕्рде, рддेрдЬрд╕्рд╡ी рдеा। рдЗрдм्рд░ाрд╣ीрдо рдЙрд╕े рдШрд░ рд▓ाрдпा। рдЗрдм्рд░ाрд╣ीрдо рдЙрд╕рдХे рдк्рд░ेрдо рдоें рд╣ी рдкреЬ рдЧрдпा। рдЖрджрдоी рдмреЬा рдк्рд░рднाрд╡рд╢ाрд▓ी рдеा। рдЗрдм्рд░ाрд╣ीрдо рдиे рдкूрдЫा рдХि рддू рдХैрд╕े рд░рд╣рдиा рдкрд╕ंрдж рдХрд░ेрдЧा? рддो рдЙрд╕ рдЧुрд▓ाрдо рдиे рдоुрд╕्рдХुрд░ा рдХрд░ рдХрд╣ा, рдоाрд▓िрдХ рдХी рдЬो рдорд░्рдЬी। рдоेрд░ा рдХैрд╕ा, рдоेрд░े рд╣ोрдиे рдХा рдХ्рдпा рдЕрд░्рде? рдЖрдк рдЬैрд╕ा рд░рдЦेंрдЧे рд╡ैрд╕ा рд░рд╣ूंрдЧा। рдЗрдм्рд░ाрд╣ीрдо рдиे рдкूрдЫा, рддू рдХ्рдпा рдкрд╣рдирдиा, рдЦाрдиा рдкрд╕ंрдж рдХрд░рддा рд╣ै? рдЙрд╕рдиे рдХрд╣ा, рдоेрд░ी рдХ्рдпा рдкрд╕ंрдж? рдоाрд▓िрдХ рдЬैрд╕ा рдкрд╣рдиाрдП, рдкрд╣рдиूंрдЧा। рдоाрд▓िрдХ рдЬो рдЦिрд▓ाрдП, рдЦाрдКंрдЧा। рдЗрдм्рд░ाрд╣ीрдо рдиे рдкूрдЫा рдХि рддेрд░ा рдиाрдо рдХ्рдпा рд╣ै? рд╣рдо рдХ्рдпा рдиाрдо рд▓े рдХрд░ рддुрдЭे рдкुрдХाрд░ें? рдЙрд╕рдиे рдХрд╣ा, рдоाрд▓िрдХ рдХी рдЬो рдорд░्рдЬी। рдоेрд░ा рдХ्рдпा рдиाрдо? рджाрд╕ рдХा рдХोрдИ рдиाрдо рд╣ोрддा рд╣ै? рдЬो рдиाрдо рдЖрдк рджे рджें।

       рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдЗрдм्рд░ाрд╣ीрдо рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдХ्рд░ांрддि рдШрдЯ рдЧрдИ। рдЙрда рдХрд░ рдЙрд╕рдиे рдкैрд░ рдЫुрдП рдЗрд╕ рдЧुрд▓ाрдо рдХे рдФрд░ рдХрд╣ा рдХि рддूрдиे рдоुрдЭे рд░ाрдЬ рдмрддा рджिрдпा рдЬिрд╕рдХी рдоैं рддрд▓ाрд╢ рдоें рдеा। рдЕрдм рдпрд╣ी рдоेрд░ा рдФрд░ рдоेрд░े рдоाрд▓िрдХ рдХा рдиाрддा। рддू рдоेрд░ा рдЧुрд░ु рд╣ै। рддрдм рд╕े рдЗрдм्рд░ाрд╣ीрдо рд╢ांрдд рд╣ो рдЧрдпा। рдЬो рдмрд╣ुрдд рджिрдиों рдХे рдз्рдпाрди рд╕े рди рд╣ुрдЖ рдеा, рдЬो рдмрд╣ुрдд рджिрди рдирдоाрдЬ рдкреЭрдиे рд╕े рди рд╣ुрдЖ рдеा, рд╡рд╣ рдЗрд╕ рдЧुрд▓ाрдо рдХे рд╕ूрдд्рд░ рд╕े рдоिрд▓ рдЧрдпा।

рдЖрдЗрдпे рдЕрдм рдПрдХ рдк्рд░рдпोрдЧ рдХीрдЬिрдпे : рд╣ुрдХрдоि рд░рдЬाрдИ рдЪрд▓рдгा рдиाрдирдХ рд▓िрдЦिрдЖ рдиाрд▓ि।

         рдЬैрд╕ा рдИрд╢्рд╡рд░ рд░рдЦे,  рд╡ैрд╕े рд░рд╣ो। рдЕрдкрдиी рддрд░рдл рд╕े рдЖрдк рдмрд╣ुрдд рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░рдХे рднी рджेрдЦ рд▓िрдпा, рдХ्рдпा рд╣ुрдЖ? рдЖрдк рд╡ैрд╕े рдХे рд╡ैрд╕े рд╣ो। рдЬैрд╕ा рдЙрд╕рдиे рднेрдЬा рдеा рдЙрд╕рд╕े рд╡िрдХृрдд рднрд▓ा рд╣ो рдЧрдП рд╣ो, рдЙрд╕рд╕े рд╕ुрдХृрдд рдирд╣ीं рд╣ुрдП рд╣ो। рдЬैрд╕े рдЖрдП рдеे рдмрдЪрдкрди рдоें рднोрд▓े-рднाрд▓े, рдЙрддрдиा рднी рдирд╣ीं рдмрдЪा рд╣ाрде рдоें। рд╕्рд▓ेрдЯ рдЧंрджी рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै, рдЖрдкрдиे рд╕рдм рд▓िрдЦ рдбाрд▓ा। рдкाрдпा рдХ्рдпा рд╣ै? рд╕िрд╡ाрдп рджुрдЦ, рддрдиाрд╡, рд╕ंрддाрдк рдХे рдХ्рдпा рдЖрдкрдХे рд╣ाрде рд▓рдЧा рд╣ै? рдеोреЬे рджिрди рдиाрдирдХ рдЬी рдХी рд╕ुрди рдХрд░ рджेрдЦो рднрд▓ा । рдЫोреЬ рджो рдЙрд╕ рдкрд░, 

      рдЗрд╕рд▓िрдП рддो рдиाрдирдХ рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं, рди рдЬрдк, рди рддрдк, рди рдз्рдпाрди, рди рдзाрд░рдгा। рдПрдХ рд╣ी рд╕ाрдзрдиा рд╣ै,рдЙрд╕рдХी рдорд░्рдЬी। рдЬैрд╕े рд╣ी рдЖрдкрдХो рдЦрдпाрд▓ рдЖрдПрдЧा рдЙрд╕рдХी рдорд░्рдЬी рдХा, рдЖрдк рдкाрдУрдЧे рднीрддрд░ рд╕рдм рд╣рд▓рдХा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдПрдХ рдЧрд╣рди рд╢ांрддि, рдПрдХ рд╡рд░्рд╖ा рд╣ोрдиे рд▓рдЧрддी рд╣ै рднीрддрд░, рдЬрд╣ां рдХोрдИ рддрдиाрд╡ рдирд╣ीं, рдХोрдИ рдЪिंрддा рдирд╣ीं।

рдЖрдЧे рдЗрд╕ рд▓ेрдЦ рдХा рд╕ंрдХ्рд╖िрдк्рдд рд░ूрдк рд╕े рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖  рд╕рдордЭрддे рд╣ैं :

      рдиाрдирдХ рдЬी рдиे рдПрдХ рдЕрдиूрдаे рдзрд░्рдо рдХो рдЬрди्рдо рджिрдпा рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рдЧृрд╣рд╕्рде (рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдоाрд░्рдЧ рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ी)  рдФрд░ рд╕ंрди्рдпाрд╕ी (рдиिрд╡ृрдд्рддि рдоाрд░्рдЧ рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ी) рдПрдХ рд╣ैं। рдФрд░ рд╡рд╣ी рдЖрджрдоी рдЕрдкрдиे рдХो рд╕िрдХ्рдЦ  рдХрд╣рдиे рдХा рд╣рдХрджाрд░ рд╣ै, рдЬो рдЧृрд╣рд╕्рде рд╣ोрддे рд╣ुрдП рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╣ो, рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╣ोрддे рд╣ुрдП рдЧृрд╣рд╕्рде рд╣ो। 

     рд╕िрдХ्рдЦ рд╣ोрдиा рдмреЬा рдХрдаिрди рд╣ै। рдЧृрд╣рд╕्рде рд╣ोрдиा рдЖрд╕ाрди рд╣ै। рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╣ोрдиा рдЖрд╕ाрди рд╣ै, рдЫोреЬрдХрд░ рдЪрд▓े рдЬाрдУ рдЬंрдЧрд▓ рдоें। рд╕िрдЦ рд╣ोрдиा рдХрдаिрди рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рд╕िрдЦ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै- рд╕ंрди्рдпाрд╕ी, рдЧृрд╣рд╕्рде рдПрдХ рд╕ाрде। рд░рд╣рдиा рдШрд░ рдоें рдФрд░ рдРрд╕े рд░рд╣рдиा рдЬैрд╕े рдирд╣ीं рд╣ो। рд░рд╣рдиा рдШрд░ рдоें рдФрд░ рдРрд╕े рд░рд╣рдиा рдЬैрд╕े рд╣िрдоाрд▓рдп рдоें рд╣ो। рдХрд░рдиा рджुрдХाрди, рд▓ेрдХिрди рдпाрдж рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рд░рдЦрдиा। рдЧिрдирдиा рд░ुрдкрдП, рдиाрдо рдЙрд╕рдХा рд▓ेрдиा। 

       рдиाрдирдХ рдХो рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдЬो рдкрд╣рд▓ी рдЭрд▓рдХ рдоिрд▓ी, рдЬिрд╕рдХो рд╕्рдЯोрд░ी рдоें  рдХрд╣ें, рд╡рд╣ рдоिрд▓ी рдПрдХ рджुрдХाрди рдкрд░, рдЬрд╣ां рд╡े рддрд░ाрдЬू рд╕े рдЧेрд╣ूं рдФрд░ рдЕрдиाрдЬ рддौрд▓ рд░рд╣े рдеे। рдЕрдиाрдЬ рддौрд▓ рдХрд░ рдХिрд╕ी рдХो рджे рд░рд╣े рдеे। рддрд░ाрдЬू рдоें рднрд░рддे рдФрд░ рдбाрд▓рддे। рдХрд╣рддे-рдПрдХ, рджो, рддीрди...рджрд╕, рдЧ्рдпाрд░рд╣, рдмाрд░рд╣... рдлिрд░ рдкрд╣ुंрдЪे рд╡े 'рддेрд░ा'। рдкंрдЬाрдмी рдоें рддेрд░рд╣ рдХा рдЬो рд░ूрдк рд╣ै, рд╡рд╣ 'рддेрд░ा'। рдЙрди्рд╣ें рдпाрдж рдЖ рдЧрдИ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी।

       'рддेрд░ा', рдХी -рдзुрди рдмрди рдЧрдИ। рдлिрд░ рд╡े рддौрд▓рддे рдЧрдП, рд▓ेрдХिрди рд╕ंрдЦ्рдпा рддेрд░ा рд╕े рдЖрдЧे рди рдмреЭी। рднрд░рддे, рддрд░ाрдЬू рдоें рдбाрд▓рддे рдФрд░ рдХрд╣рддे 'рддेрд░ा'। рднрд░рддे, рддрд░ाрдЬू рдоें рдбाрд▓рддे рдФрд░ рдХрд╣рддे рддेрд░ा। рдХ्рдпोंрдХि рдЖрдЦिрд░ी рдкреЬाрд╡рдЖ рдЧрдпा। рддेрд░ा рд╕े рдЖрдЧे рдХोрдИ рд╕ंрдЦ्рдпा рд╣ै? рдоंрдЬिрд▓ рдЖ рдЧрдИ। 'рддेрд░ा' рдкрд░ рд╕рдм рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЧрдпा। рд▓ोрдЧों рдХो рд▓рдЧा рдХि рдиाрдирдХ рдЬी рдХी рд╕ाрдоाрди्рдп рджुрдиिрдпाрджाрд░ рдирд╣ीं। рд▓ोрдЧों рдиे рд░ोрдХрдиा рднी рдЪाрд╣ा, рд▓ेрдХिрди рд╡े рддो рдХिрд╕ी рдФрд░ рд▓ोрдХ рдоें рд╣ैं। рд╡े рддो рдХрд╣े рдЬाрддे рд╣ैं 'рддेрд░ा'। рдбाрд▓े рдЬाрддे рд╣ैं, рддрд░ाрдЬू рд╕े рддौрд▓े рдЬाрддे рд╣ैं, рдФрд░ рддेрд░ा рд╕े рдЖрдЧे рдирд╣ीं рдмреЭрддे। рддेрд░ा рд╕े рдЖрдЧे рдмреЭрдиे рдХी рдЬрдЧрд╣ рд╣ी рдХрд╣ाँ рд╣ै। рджो рд╣ी рддो рдкреЬाрд╡ рд╣ैं, рдпा рддो 'рдоैं' рдпा 'рддू'। рдоैं рд╕े рд╢ुрд░ुрдЖрдд рд╣ै, рддू рдкрд░ рд╕рдоाрдк्рддि рд╣ै। 

    рдиाрдирдХ рд╕ंрд╕ाрд░ (рдЬрдЧрдд) рдХे рд╡िрд░ोрдз рдоें рдирд╣ीं рд╣ैं। рдиाрдирдХ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдк्рд░ेрдо рдоें рд╣ैं, рдХ्рдпोंрдХि рд╡े рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╕ंрд╕ाрд░ (рдЬрдЧрдд) рдФрд░ рдЙрд╕рдХा рдмрдиाрдиे рд╡ाрд▓ा (рдм्рд░рд╣्рдо) рджो рдирд╣ीं। рдЖрдк рдЗрд╕े рднी рдк्рд░ेрдо рдХрд░ो,рдЖрдк рдЗрд╕ी рдоें рдЙрд╕рдХो рдк्рд░ेрдо рдХрд░ो। рдЖрдк рдЗрд╕ी рдоें рдЙрд╕рдХो рдЦोрдЬो। 

          рдиाрдирдХ рдЬी рдЬрдм рдпुрд╡ा рд╣ुрдП, рддрдм рдШрд░ рдХे рд▓ोрдЧों рдиे рдХрд╣ा, рд╢ाрджी рдХрд░ рд▓ो। рдЙрди्рд╣ोंрдиे 'рдирд╣ीं' рди рдХрд╣ा। рд╕ोрдЪрддे рддो рд░рд╣े рд╣ोंрдЧे рдШрд░ рдХे рд▓ोрдЧ рдХि рдпрд╣ рдирд╣ीं рдХрд╣ेрдЧा। рдмрдЪрдкрди рд╕े рд╣ी рдЗрд╕рдХे рдвंрдЧ рдЕрд▓рдЧ рдеे। рдиाрдирдХ рдЬी рдХे рдкिрддा рддो рдкрд░ेрд╢ाрди рд╣ी рд░рд╣े। рдЙрдирдХो рдХрднी рд╕рдордЭ рдоें рди рдЖрдпा рдХि рдХ्рдпा рдоाрдорд▓ा рд╣ै। рднрдЬрди рдоें, рдХीрд░्рддрди рдоें, рд╕ाрдзु-рд╕ंрдЧрдд рдоें...। рдиाрдирдХ рдХे рдкिрддा рдиे рднेрдЬा рдеा рдмेрдЯे рдХो рд╕ाрдоाрди рдЦрд░ीрджрдиे рджूрд╕рд░े рдЧांрд╡। рдмीрд╕ рд░ुрдкрдП рджिрдП рдеे। рдкिрддा рдиे рдЪрд▓рддे рд╡рдХ्рдд рдХрд╣ा рдеा, рд╕рд╕्рддी рдЪीрдЬ рдЦрд░ीрдж рд▓ाрдиा рдФрд░ рдЗрд╕ рдЧांрд╡ рдоें рдЖрдХрд░ рдорд╣ंрдЧी рдмेрдЪ рджेрдиा। рдпрд╣ी рдзंрдзे рдХा рдЧुрд░ рд╣ै। рджूрд╕рд░े рдЧांрд╡ рдоें рд╕рд╕्рддे рдоें рдЦрд░ीрджрдиा, рдпрд╣ां рдЖрдХрд░ рдорд╣ंрдЧे рдоें рдмेрдЪ рджेрдиा। рдпрд╣ां рдЬो рдЪीрдЬ рд╕рд╕्рддी рд╣ो рдЦрд░ीрджрдиा, рджूрд╕рд░े рдЧांрд╡ рдоें рдорд╣ंрдЧे рдоें рдмेрдЪрдиा। рд╡рд╣ी рд▓ाрдн рдХा рд░ाрд╕्рддा рд╣ै। рддो рдХोрдИ рдРрд╕ी рдЪीрдЬ рдЦрд░ीрджрдХрд░ рд▓ाрдиा, рдЬिрд╕рдоें рд▓ाрдн рд╣ो। 

рд╕ाрдоाрди рддो рдЦрд░ीрджा, рд▓ेрдХिрди рд░ाрд╕्рддे рдоें рд╕ाрдзु рдоिрд▓ рдЧрдП, рд╡े рднूрдЦे рдеे। рдиाрдирдХ рд▓ौрдЯрддे рдеे рдЦрд░ीрджрдХрд░, рдоिрд▓ рдЧрдИ рд╕ाрдзुрдУं рдХी рдПрдХ рдЬрдоाрдд। рд╡े рд╕ाрдзु рдкाँрдЪ рджिрди рд╕े рднूрдЦे рдеे। рдиाрдирдХ рдиे рдкूрдЫा,рднूрдЦे рдмैрдаो рд╣ो। рдЙрдаो, рдХुрдЫ рдХрд░ो। рдЬाрддे рдХ्рдпों рдирд╣ीं рдЧांрд╡ рдоें? рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा, рдпрд╣ी рд╣рдоाрд░ा рд╡्рд░рдд рд╣ै। рдЬрдм рдЙрд╕рдХी рдорд░्рдЬी рд╣ोрдЧी рд╡рд╣ рджेрдЧा। рддो рд╣рдо рдЖрдиंрджिрдд рд╣ैं। рднूрдЦ рд╕े рдХोрдИ рдЕंрддрд░ рдирд╣ीं рдкреЬрддा। 

        рддो рдиाрдирдХ рдиे рд╕ोрдЪा рдХि рдЗрд╕рд╕े рдЬ्рдпाрджा рд▓ाрдн рдХी рдмाрдд рдХ्рдпा рд╣ोрдЧी рдХि рдЗрди рдкрд░рдо рд╕ाрдзुрдУं рдХो рдпрд╣ рднोрдЬрди рдмाँрдЯ рджिрдпा рдЬाрдП рдЬो рдоैं рдЦрд░ीрдж рд▓ाрдпा рд╣ूँ рдмाрд╣рд░ рдЧांрд╡ рд╕े? рдкिрддा рдиे рдпрд╣ी рддो рдХрд╣ा рдеा рдХि рдХुрдЫ рдХाрдо рд▓ाрдн рдХा рдХрд░ो। 

          рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╡рд╣ рд╕рдм рд╕ाрдоाрди рд╕ाрдзुрдУं рдоें рдмाँрдЯ рджिрдпा। рд╕ाрдеी рдеा рд╕ाрде рдоें, рдЙрд╕рдХा рдиाрдо рдмाрд▓ा (рдорд░्рджाрдиा ?) рдеा। рдЙрд╕рдиे рдХрд╣ा рдХ्рдпा рдХрд░рддे рд╣ो, рджिрдоाрдЧ рдЦрд░ाрдм рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдиाрдирдХ рдЬी рдиे рдХрд╣ा, рдпрд╣ी рддो рдХрд╣ा рдеा, рдкिрддा рдиे рдХुрдЫ рд▓ाрдн рдХा рдХाрдо рдХрд░рдиा। рдЗрд╕рд╕े рдЬ्рдпाрджा рд▓ाрдн рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा? рдмांрдЯ рдХрд░ рд╡े рдмреЬे рдк्рд░рд╕рди्рди рдШрд░ рд▓ौрдЯे।  рдкिрддा рдиे рдХрд╣ा рднी рдХि рдРрд╕े рддो рд╡्рдпाрдкाрд░ рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрдПрдЧा। рдФрд░ рдиाрдирдХ рдЬी рдиे рдХрд╣ा, 'рдЖрдк рдирд╣ीं рд╕ोрдЪрддे рдХि рдЗрд╕рд╕े рдЬ्рдпाрджा рд▓ाрдн рдХी рдФрд░ рдХ्рдпा рдмाрдд рд╣ोрдЧी? рд▓ाрдн рдХрдоा рдХрд░ рд▓ौрдЯा рд╣ूं।' рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ рд▓ाрдн рдХिрд╕ी рдХो рджिрдЦाрдИ рдирд╣ीं рдкреЬрддा рдеा। рдиाрдирдХ рдХे рдкिрддा рдХाрд▓ू рдоेрд╣рддा рдХो рддो рдмिрд▓рдХुрд▓ рджिрдЦाрдИ рдирд╣ीं рдкреЬрддा рдеा। рдЙрдирдХो рддो рд▓рдЧрддा рдеा, рд▓реЬрдХा рдмिрдЧреЬ рдЧрдпा। рд╕ाрдзु рд╕ंрдЧрдд рдоें рдмिрдЧреЬा। рд╣ोрд╢ рдоें рдирд╣ीं рд╣ै। рд╕ोрдЪा рдХि рд╢ाрдпрдж рд╕्рдд्рд░ी рд╕े рдмांрдз рджेрдиे рд╕े рд░ाрд╣рдд рдоिрд▓ рдЬाрдПрдЧी। 

рдЕрдХ्рд╕рд░ рд▓ोрдЧ рдРрд╕ा рд╕ोрдЪрддे рд╣ैं। рд╕ोрдЪрдиे рдХा рдХाрд░рдг рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╕्рдд्рд░ी рдХो рдЫोреЬрдХрд░ рднाрдЧрддे рд╣ैं рддो рдЕрдЧрд░ рдХिрд╕ी рдХो рдЧृрд╣рд╕्рде рдмрдиाрдиा рд╣ो, рддो рд╕्рдд्рд░ी рд╕े рдмाँрдз рджो। рдкрд░ рдиाрдирдХ рдЬी рдкрд░ рдпрд╣ рддрд░рдХीрдм рдХाрдо рди рдЖрдИ рдХ्рдпोंрдХि рдпрд╣ рдЖрджрдоी рдХिрд╕ी рдЪीрдЬ рдХे рд╡िрд░ोрдз рдоें рди рдеा। рдкिрддा рдиे рдХрд╣ा, 'рд╢ाрджी рдХрд░ рд▓ो।'          рдиाрдирдХ рдиे рдХрд╣ा, 'рдЕрдЪ्рдЫा'। рд╢ाрджी рд╣ो рдЧрдИ, рд▓ेрдХिрди рдЙрдирдХे рдвंрдЧ рдоें рдХोрдИ рдлрд░्рдХ рдирд╣ीं рдкреЬा। рдмрдЪ्рдЪे рд╣ो рдЧрдП, рд▓ेрдХिрди рдЙрдирдХे рдвंрдЧ рдоें рдХोрдИ рдлрд░्рдХ рди рдкреЬा। рдЗрд╕ рдЖрджрдоी рдХो рдмिрдЧाреЬрдиे рдХा рдЙрдкाрдп рд╣ी рди рдеा, рдХ्рдпोंрдХि рд╕ंрд╕ाрд░ рдФрд░ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдоें рдЙрди्рд╣ें рдХोрдИ рднेрдж рди рдеा। 

     рдЖрдк рдмिрдЧाреЬोрдЧे рдХैрд╕े? рдЬो рдЖрджрдоी рдзрди рдЫोреЬрдХрд░ рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╣ो рдЧрдпा, рдЙрд╕े рдмिрдЧाреЬ рд╕рдХрддे рд╣ो- рдзрди рджे рджो। рдЬो рдЖрджрдоी рд╕्рдд्рд░ी рдЫोреЬрдХрд░ рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╣ो рдЧрдпा, рдПрдХ рд╕ुंрджрд░ рд╕्рдд्рд░ी рдЙрд╕рдХे рдкाрд╕ рдкрд╣ुंрдЪा рджो, рдмिрдЧाреЬ рд╕рдХрддे рд╣ो। рд▓ेрдХिрди рдЬो рдХुрдЫ рдЫोреЬрдХрд░ рд╣ी рдирд╣ीं рдЧрдпा, рдЙрд╕рдХो рдЖрдк рдХैрд╕े рдмिрдЧाреЬोрдЧे। рдЙрд╕рдХे рдкрддрди рдХा рдХोрдИ рд░ाрд╕्рддा рдирд╣ीं рд╣ै। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдиाрдирдХ рдЬी рдХा рдкрддрди рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा।рдпрд╣ी рдиाрдирдХ рдЬी рдХी рд╢ाрди рд╣ै । "рд╡ाрд╣ рдЧुрд░ु рдЬी рдХा рдЦाрд▓рд╕ा рд╡ाрд╣ рдЧुрд░ु рдЬी рдХी рдлрддेрд╣।

['рд╕ाрднाрд░ /https://www.madhuribajpai.com/2020/11/guru-nanak-jayanti-prkash-parv.html]

>>>рдХिрд╕े рдХрд╣ा рдЧрдпा рдеा рдЦाрд▓рд╕ा?

рдпे рд╡ो рд╕рдордп рдеा, рдЬрдм рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдХा рдЕрдд्рдпाрдЪाрд░ рд▓рдЧाрддाрд░ рд╣ी рдмрдв़рддा рдЬा рд░рд╣ा рдеा рдФрд░ рджेрд╢ рднрд░ рдХे рд╣िрди्рджू рд╕рд╣िрдд рдХрд╢्рдоीрд░ी рдкंрдбिрдд рдЖрддंрдХिрдд рдеे। рд╡ाрд░ाрдгрд╕ी, рдЙрджрдпрдкुрд░ рдФрд░ рдордеुрд░ा рд╕рд╣िрдд рд╣िрди्рджुрдУं рдХी рд╢्рд░рдж्рдзा рд╡ाрд▓े рдХрдИ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдХी рдл़ौрдЬ рдоंрджिрд░ों рдХो рдз्рд╡рд╕्рдд рдХिрдП рдЬा рд░рд╣ी рдеी। рд╕рди 1669 рдоें рддो рд╣рдж рд╣ी рд╣ो рдЧрдИ рдЬрдм рд╣िрди्рджुрдУं рдХो рдирджी рдХिрдиाрд░े рдоृрддрдХों рдХा рдЕंрддिрдо-рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рддрдХ рдХрд░рдиे рд╕े рд░ोрдХ рджिрдпा рдЧрдпा। рд╢ाрд╣ी рдЖрджेрд╢ рдФрд░ рдЬोрд░-рдЬрдмрд░рджрд╕्рддी, рджोрдиों рдХे рдЬрд░िрдП рд╣िрди्рджुрдУं рдкрд░ рдк्рд░рд╣ाрд░ рд╣ो рд░рд╣े рдеे।

рдЬрдо्рдоू-рдХрд╢्рдоीрд░ рдоें рд╢ेрд░ рдЕрдлрдЧाрди рдиाрдордХ рдЖрдХ्рд░ांрддा рдХрд╢्рдоीрд░ी рдкंрдбिрддों рдХा рдиाрдоोрдиिрд╢ाрди рдоिрдЯा рджेрдиा рдЪाрд╣рддा рдеा рдФрд░ рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдХो рдЙрд╕рдХा рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рдк्рд░ाрдк्рдд рдеा। рдРрд╕े рдХрдаिрди рд╕рдордп рдоें рдХрд╢्рдоीрд░ी рдкंрдбिрддों рдХा рдПрдХ рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдоंрдбрд▓ рдЧुрд░ु рддेрдЧ рдмрд╣ाрджुрд░ рдХे рдкाрд╕ рдкрд╣ुँрдЪा рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рдЕрдкрдиी рд╕рдорд╕्рдпा рдмрддाрдИ। рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдХे рдЕрдд्рдпाрдЪाрд░ рдФрд░ рдХ्рд░ूрд░рддा рдХी рджाрд╕्рддाрди рд╕ुрдиाрдИ рддो рд╡ो рдХाрдлी рджुःрдЦी рд╣ो рдЙрдаे।рдоुрдЧрд▓ рдмाрджрд╢ाрд╣ рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдХे рдЗрд╕्рд▓ाрдоी рд╢рд░िрдпा рд╢ाрд╕рди рдХे рджौрд░ाрди рдЕрдкрдиे рдкिрддा рдЧुрд░ु рддेрдЧ рдмрд╣ाрджुрд░ рдХे рд╕िрд░ рдХाрдЯे рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж рдЧुрд░ु рдЧोрдмिंрдж рд╕िंрд╣ рдиे рдЦाрд▓рд╕ा рдкंрде рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी рдеी। рдЧुрд░ु рдЧोрдмिंрдж рд╕िंрд╣ рдиे рдЦाрд▓рд╕ा рдХो рдПрдХ рдпोрдж्рдзा рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा, рдЬिрд╕рдХा рдХрд░्рддрд╡्рдп рдеा рдХि рд╡рд╣ рдХिрд╕ी рднी рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдзाрд░्рдоिрдХ рдЙрдд्рдкीрдб़рди рд╕े рдиिрд░्рджोрд╖ों рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░ें।  рдЧुрд░ु рдЧोрд╡िंрдж рд╕िंрд╣ рдХे рдЬीрд╡рди рдХा рд╕рдмрд╕े рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдХाрд░्рдп 'рдЦाрд▓рд╕ा рдиिрд░्рдоाрдг' рдХा рд╣ै। 14 рдЕрдк्рд░ैрд▓ 1699 рдИ. рдХो рдмैрд╢ाрдЦी рдХे рджिрди рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЖрдирди्рджрдкुрд░ рдоें рдЕрдкрдиे рд╢िрд╖्рдпों рдХा рдПрдХ рд╡िрд╢ाрд▓ рд╕рдо्рдоेрд▓рди рдХिрдпा।   "рдмैрд╢ाрдЦी рдХे рдЙрд╕ рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рдЕрд╡рд╕рд░ рдкрд░ рд╣рдЬाрд░ों рд╢िрд╖्рдпों рдХे рд╕рдоुрджाрдп рдХे рд╕ाрдордиे рд╣ाрде рдоें рдиंрдЧी рддрд▓рд╡ाрд░ рд▓ेрдХрд░ рдЧुрд░ु рдЬी рдиे рдк्рд░рд╢्рди рдХिрдпा— “рд╣ै рдХोрдИ рдРрд╕ा рдЬो рдзрд░्рдо рдХे рд▓िрдП рдЕрдкрдиे рдк्рд░ाрдг рджे рд╕рдХे ?" рдпрд╣ рд╕ुрдирддे рд╣ी рд╕рди्рдиाрдЯा рдЫा рдЧрдпा। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиी рдмाрдд рджुрдмाрд░ा рдХрд╣ी, рд╕рди्рдиाрдЯा рдФрд░ рдЧрд╣рд░ा рд╣ो рдЧрдпा। рдЬрдм рдмрдб़ी рддीрдЦी рдЖрд╡ाрдЬ рдоें рдЙрди्рд╣ोंрдиे рддीрд╕рд░ी рдмाрд░ рдЕрдкрдиी рдмाрдд рджोрд╣рд░ाрдИ рддो рд▓ाрд╣ौрд░ рдХे рдПрдХ рдЦрдд्рд░ी рджрдпाрд░ाрдо рдиे рдЕрдкрдиे рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдЦрдб़े рд╣ोрдХрд░ рдХрд╣ा—“рдоैं рдк्рд░рд╕्рддुрдд рд╣ूं।' рд╡े рдЙрд╕े рд╕ाрде рдХे рдЦेрдоे рдоें рд▓े рдЧрдпे। рд▓ोрдЧों рдиे 'рдЦрдЯाрдХ' рдХी рддेрдЬ рдЖрд╡ाрдЬ рд╕ुрдиी। рдЦूрди рд╕े рд╕рдиी рд╣ुрдИ рддрд▓рд╡ाрд░ рд▓ेрдХрд░ рд╡े рдмाрд╣рд░ рдЖрдпे рдФрд░ рдЕрдзिрдХ рдЧрдо्рднीрд░рддा рд╕े рдмोрд▓े 'рдХोрдИ рдФрд░ рд╢िрд╖्рдп рд╣ै рдЬो рдзрд░्рдо рдХे рд▓िрдП рдЕрдкрдиे-рдЖрдкрдХो рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░ рд╕рдХे ? рдЗрд╕ рдкрд░ рд╣рд╕्рддिрдиाрдкुрд░ рдХे рдПрдХ рдЬाрдЯ рдзрд░्рдорджाрд╕ рдиे рдЕрдкрдиे-рдЖрдкрдХो рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХिрдпा। рд╡े рдЙрд╕े рднी рд╕ाрде рдХे рдЦेрдоे рдоें рд▓े рдЧрдпे рд▓ोрдЧों рдиे рдЙрд╕ी рддрд░рд╣ 'рдЦрдЯाрдХ' рдХी рддीрдЦी рдЖрд╡ाрдЬ рд╕ुрдиी। рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рддीрди рдФрд░ рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдиे рдЕрдкрдиे рдЖрдкрдХो рдмрд▓िрджाрди рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХिрдпा। рдПрдХ рдеा рдж्рд╡ाрд░рдХा рдХा рдПрдХ рдзोрдмी рдоोрд╣рдХрдордЪрди्рдж, рджूрд╕рд░ा рдеा рдЬрдЧрди्рдиाрде рдкुрд░ी рдХा рдПрдХ рдХрд╣ाрд░ рд╣िрдо्рдордд рд░ाрдп рдФрд░ рддीрд╕рд░ा рдеा рдмीрджрд░ рдХा рдПрдХ рдиाрдИ рд╕ाрд╣рдмрдЪंрдж । рдпрд╣ рдПрдХ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдеी। рдЗрд╕ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рджेрд╢ рдХे рд╡िрднिрди्рди рднाрдЧों рд╕े рдЖрдП рд╣ुрдП рдпे рдкांрдЪ рдЕрддि рд╕ाрдзाрд░рдг рд╡्рдпрдХ्рддि рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕рдлрд▓ рд╣ुрдП рдеे।

"рдЧुрд░ु рдЧोрд╡िंрдж рд╕िंрд╣ рдиे рдЗрди рдкांрдЪों рдиिрдбрд░ рд╢िрд╖्рдпों рдХो рд╕ुंрджрд░ рдХрдкрдб़े рдкрд╣рдиाрдП рдФрд░ рдЗрди्рд╣ें 'рдкंрдЬ рдк्рдпाрд░े' рдХрд╣рдХрд░ рд╕ंрдмोрдзिрдд рдХिрдпा।рдЧुрд░ु рдЧोрдмिंрдж рд╕िंрд╣ рдиे рдлिрд░ рдПрдХ рд▓ोрд╣े рдХे рдХрдЯोрд░े рдоें рдкाрдиी рдФрд░ рдЪीрдиी рдоिрд▓ाрдпा, рдЬिрд╕े рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдоृрдд ("рдЕрдоृрдд") рдХрд╣ा, рддैрдпाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЧुрд░рдмाрдиी рдХा рдкाрда рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдЗрд╕े рджोрдзाрд░ी рддрд▓рд╡ाрд░ рд╕े рд╣िрд▓ाрдпा। рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЗрд╕े рдкंрдЬ рдк्рдпाрд░े рдХो рджिрдпा , рд╕ाрде рд╣ी рдЖрджि рдЧ्рд░ंрде рдХे рдкाрда рдХे рд╕ाрде, рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдПрдХ рдЦाрд▓рд╕ा - рдПрдХ рдпोрдж्рдзा рд╕рдоुрджाрдп рдХे 'рдЦंрдбा рдХी рдкाрд╣ुрд▓' (рдмрдкрддिрд╕्рдоा рд╕рдоाрд░ोрд╣) рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी।  рдЗрд╕ рджिрди рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдкाँрдЪ рдк्рдпाрд░ों рдХो рдЕрдоृрддрдкाрди рдХрд░рд╡ा рдХрд░ рдЦाрд▓рд╕ा рдмрдиाрдпा рддрдеा рддрдд्рдкрд╢्рдЪाрдд् рдЙрди рдкाँрдЪ рдк्рдпाрд░ों рдХे рд╣ाрдеों рд╕े рд╕्рд╡рдпं рднी рдЕрдоृрддрдкाрди рдХिрдпा। рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдЧुрд░ु рдЬी рдкांрдЪों рд╕िрдЦों рдХो рд▓ेрдХрд░ рд╕рднा рдоें рдЖрдП। рд╕рднा рдоें рдЖрдП рд╣рдЬाрд░ों рд▓ोрдЧ рдЙрди्рд╣ें рджेрдЦрдХрд░ рд╣ैрд░ाрди рд░рд╣ рдЧрдП। рд╕рднी рдХो рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп рд╣ुрдЖ рдХि рдпे рд▓ोрдЧ рдЬिंрджा рдХैрд╕े рд╣ैं। рдЧुрд░ु рдЧोрд╡िंрдж рд╕िंрд╣ рдиे рдХрд╣ा, 'рдпрд╣ рд╢рдХुрди рдмрдб़ा рд╢ुрдн рд╣ै рдФрд░ рдЦाрд▓рд╕ा рдХी рд╡िрдЬрдп рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ै।' 

рдЧुрд░ु рдЧोрд╡िंрдж рд╕िंрд╣ рдиे рдЗрди рдкांрдЪ рд╢िрд╖्рдпों рдХो рд╡िрд╢ेрд╖ рджीрдХ्рд╖ा рджी। "рдЧुрд░ु рдЧोрдмिंрдж рд╕िंрд╣ рдЬी" рдХा рдЦाрд▓рд╕ा рдХे рдк्рд░рддि рдЧрд╣рд░ा рд╕рдо्рдоाрди рдеा, рдФрд░ рдХрд╣ा рдХि рд╕рдЪ्рдЪे рдЧुрд░ु рдФрд░ рд╕ंрдЧрдд ( рдкंрде) рдХे рдмीрдЪ рдХोрдИ рдЕंрддрд░ рдирд╣ीं рд╣ै।  рдЙрдирдХी рдкрд░ंрдкрд░ा рдЖрдзुрдиिрдХ рд╕рдордп рдоें рдмрдиी рд╣ुрдИ рд╣ै, рдЖрд░ंрднिрдХ рд╕िрдЦों рдХो рдЦाрд▓рд╕ा рд╕िрдЦ рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै, рдЬрдмрдХि рдЬो рд▓ोрдЧ рдмрдкрддिрд╕्рдоा рдирд╣ीं рд▓ेрддे рд╣ैं рдЙрди्рд╣ें рд╕рд╣рдЬрдзाрд░ी рд╕िрдЦ рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै।рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЗрд╕े 'рд╡ाрд╣ेрдЧुрд░ु рдХा рдЦाрд▓рд╕ा' рдХрд╣ा рдеा।  " рдЦाрд▓рд╕ा ", рдЕрд░рдмी рд╢рдм्рдж "рдЦाрд▓िрд╕" рд╕े рд▓िрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдЬिрд╕рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै "рд╢ुрдж्рдз рд╣ोрдиा, рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╣ोрдиा, рдоुрдХ्рдд рд╣ोрдиा, рдИрдоाрдирджाрд░ рд╣ोрдиा, рд╕рдЪ्рдЪा рд╣ोрдиा, рд╕ीрдзा рд╣ोрдиा, рдаोрд╕ рд╣ोрдиा। рдЦाрд▓рд╕ा рд╢рдм्рдж рд╢्рд░ी рдЧुрд░ु рдЧ्рд░ंрде рд╕ाрд╣िрдм рдЬी рдоें рд╕ंрдд рдХрдмीрд░ рдХी рд╡ाрдгी рдоें рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рдмाрд░ рдЖрддा рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рд▓िрдЦा рд╣ै, “рдХрд╣ू рдХрдмीрд░ рдЬрдм рднाрдпे рдЦाрд▓рд╕ा рдк्рд░ेрдо рднрдЧрдд рдЬिрд╣ рдЬाрдиी”, рдЬिрд╕рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै, “рдХрдмीрд░ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╡े рд▓ोрдЧ рдЬो рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рдк्рд░ेрдо рдФрд░ рднрдХ्рддि рдХो рдЬाрдирддे рд╣ैं, рд╡े рд╕рдмрд╕े рд╢ुрдж्рдз рд╣ैं।” рдЗрд╕ी рджिрди рдЦाрд▓рд╕े рдХे рдиाрдо рдХे рдкीрдЫे "рд╕िंрд╣" рд▓рдЧ рдЧрдпा। рджीрдХ्рд╖ा рд▓ेрдиे рдкрд░, рдПрдХ рдЦाрд▓рд╕ा рд╕िрдЦ рдХो рд╕िंрд╣ (рдкुрд░ुрд╖) рдХा рдЕрд░्рде " рд╢ेрд░ " рдФрд░ рдХौрд░ (рдорд╣िрд▓ा) рдХा рдЕрд░्рде "рд░ाрдЬрдХुрдоाрд░ी" рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЧुрд░ु рдЧोрдмिंрдж рд╕िंрд╣ рдЬी рдиे рдЦाрд▓рд╕ा рдХी рдкंрдЪрдХрдХाрд░  рдкрд░ंрдкрд░ा рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХी, рдХेрд╢ : рдмिрдиा рдХाрдЯे рдмाрд▓।рдХंрдШा : рд▓рдХрдб़ी рдХा рдХंрдШा। рдХреЬा : рдХрд▓ाрдИ рдкрд░ рдкрд╣рдиा рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рд▓ोрд╣े рдпा рд╕्рдЯीрд▓ рдХा рдХрдб़ा। рдХिрд░рдкाрди : рдПрдХ рддрд▓рд╡ाрд░। рдХрдЪ्рдЫा : рдЫोрдЯी рдЬांрдШिрдпा।рд╕िрдЦ рдкंрде рдоें рд╡ाрд╣ेрдЧुрд░ु рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рд▓िрдП рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЧुрд░ु рдЧोрдмिंрдж рд╕िंрд╣ рдиे рдЕрдкрдиे рдкूрд░्рд╡ рдХी рдиौ рдкीрдв़िрдпों рдХे рд╕िрдЦ рд╕рдоुрджाрдп рдХो 'рдЦाрд▓рд╕ा' рдоें рдкрд░िрд╡рд░्рддिрдд рдХिрдпा।

рд╕िрдЦों рдХो рд╣рд░ рд╕рдордп рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рд╕ुрдоिрд░рдг рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдпे рдФрд░ рдЕрдкрдиे рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдПрд╡ं рд▓ौрдХिрдХ рджाрдпिрдд्рд╡ों рдХे рдмीрдЪ рд╕ंрддुрд▓рди рдмрдиाрдП рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рд╕рджाрдЪाрд░ी рдПрд╡ं рд╕рдд्рдпрдиिрд╖्рда рдЬीрд╡рди рдЬीрдиे рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдпे।рдкंрдЬाрдмी рднाрд╖ा рдоें 'рд╕िрдЦ' рд╢рдм्рдж рдХा рдЕрд░्рде 'рд╢िрд╖्рдп' рд╣ोрддा рд╣ै। рд╕िрдЦ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╡े рд╢िрд╖्рдп рд╣ैं рдЬो рджрд╕ рд╕िрдЦ рдЧुрд░ुрдУं рдХे рд▓ेрдЦрди рдФрд░ рд╢िрдХ्рд╖ाрдУं рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рддे рд╣ैं।рд╕िрдЦ рдПрдХ рдИрд╢्рд╡рд░ рдоें рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЙрдирдХा рдоाрдирдиा ​​рд╣ै рдХि рдЙрди्рд╣ें рдЕрдкрдиे рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдХाрдо рдоें рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рдпाрдж рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдпे। рдЗрд╕े рд╕िрдорд░рди (рд╕ुрдоिрд░рдг) рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рд╕िрдЦ рдЕрдкрдиे рдкंрде рдХो рдЧुрд░ुрдордд (рдЧुрд░ु рдХा рдоाрд░्рдЧ- The Way of the Guru) рдХрд╣рддे рд╣ैं। рд╕िрдЦ рдкрд░ंрдкрд░ा рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, рд╕िрдЦ рдзрд░्рдо рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдЧुрд░ु рдиाрдирдХ (1469-1539) рдж्рд╡ाрд░ा рдХी рдЧрдИ рдеी рдФрд░ рдмाрдж рдоें рдиौ рдЕрди्рдп рдЧुрд░ुрдУं рдиे рдЗрд╕рдХा рдиेрддृрдд्рд╡ рдХिрдпा।рд╕िрдЦ рдоाрдирддे рд╣ैं рдХि рд╕рднी 10 рдоाрдирд╡ рдЧुрд░ुрдУं рдоें рдПрдХ рд╣ी рдЖрдд्рдоा рдХा рд╡ाрд╕ рдеा। 10рд╡ें рдЧुрд░ु рдЧोрдмिंрдж рд╕िंрд╣ (1666-1708) рдХी рдоृрдд्рдпु рдХे рдмाрдж рдЕрдиंрдд рдЧुрд░ु рдХी рдЖрдд्рдоा рдиे рд╕्рд╡рдпं рдХो рд╕िрдЦ рдзрд░्рдо рдХे рдкрд╡िрдд्рд░ рдЧ्рд░ंрде рдЧुрд░ु рдЧ्рд░ंрде рд╕ाрд╣िрдм (рдЬिрд╕े рдЖрджि рдЧ्рд░ंрде рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै) рдоें рд╕्рдеाрдиांрддрд░िрдд рдХрд░ рд▓िрдпा рдФрд░ рдЗрд╕рдХे рдЙрдкрд░ांрдд рдЧुрд░ु рдЧ्рд░ंрде рд╕ाрд╣िрдм рдХो рд╣ी рдПрдХрдоाрдд्рд░ рдЧुрд░ु рдоाрдиा рдЧрдпा।  рдЧुрд░ु рдЕрд░्рдЬुрди рджेрд╡ рдиे рдЕрдоृрддрд╕рд░ рдХो рд╕िрдЦों рдХी рд░ाрдЬрдзाрдиी рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा рдФрд░ рд╕िрдЦ рдкрд╡िрдд्рд░ рд▓ेрдЦों рдХी рдкрд╣рд▓ी рдк्рд░рдоाрдгिрдХ рдкुрд╕्рддрдХ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЖрджि рдЧ्рд░ंрде рдХा рд╕ंрдХрд▓рди рдХिрдпा। рддीрди рдХрд░्рдд्рддрд╡्рдп рдЬिрдирдХा рдкाрд▓рди рд╕िрдЦों рдж्рд╡ाрд░ा рдХिрдпा рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдпे - рдк्рд░ाрд░्рдердиा, рдХृрдд्рдп рдпा рдХाрд░्рдп рдФрд░ рджाрди।

рдиाрдо рдЬрдкрдиा: рд╣рдоेрд╢ा рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рд╕ुрдоिрд░рди рдХрд░рдиा।

рдХीрд░рдд рдХрд░рдиा: рдИрдоाрдирджाрд░ी рд╕े рдЖрдЬीрд╡िрдХा рдЕрд░्рдЬिрдд рдХрд░рдиा। рдЪूँрдХि рдИрд╢्рд╡рд░ рд╕рдд्рдп рд╣ै, рдПрдХ рд╕िрдЦ рдИрдоाрдирджाрд░ी рд╕े рдЬीрд╡рди рдЬीрдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде рдХेрд╡рд▓ рдЕрдкрд░ाрдз рд╕े рджूрд░ рд░рд╣рдиा рдирд╣ीं рд╣ै рдмрд▓्рдХि рдЬुрдП, рднीрдЦ, рд╢рд░ाрдм рд╡ рддंрдмाрдХू рдЙрдж्рдпोрдЧ рдоें рдХाрдо рдХрд░рдиे рд╕े рднी рдмрдЪрдиा рд╣ै।

рд╡ंрдб рдЫрдХрдиा: рд╢ाрдм्рджिрдХ рд░ूрдк рд╕े рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рджूрд╕рд░ों рдХे рд╕ाрде рдЕрдкрдиी рдХрдоाрдИ рд╕ाрдЭा рдХрд░рдиा рдЕрд░्рдеाрдд् рджूрд╕рд░ों рдХो рджाрди рджेрдиा рдФрд░ рдЙрдирдХी рджेрдЦрднाрд▓ рдХрд░рдиा।

рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ी  рдЦाрд▓рд╕ा рд╕िрдХ्рдЦ рд╣ोрдиा рддो рдмреЬा рдХрдаिрди рдХाрд░्рдп рд╣ै। рдЧृрд╣рд╕्рде рд╣ोрдиा рдЖрд╕ाрди рд╣ै। рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рд╣ोрдиा рднी рдЖрд╕ाрди рд╣ै, рдЫोреЬ рджो, рднाрдЧ рдЬाрдУ рдЬंрдЧрд▓। рд╕िрдХ्рдЦ рд╣ोрдиा рдХрдаिрди рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рд╕िрдХ्рдЦ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै--'рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рдФрд░ рдЧृрд╣рд╕्рде рдПрдХ рд╕ाрде।' рд░рд╣рдиा рдШрд░ рдоें рдФрд░ рдРрд╕े рд░рд╣рдиा рдЬैрд╕े рдШрд░ рдоें рдирд╣ीं рд╣ो। рд░рд╣рдиा рдШрд░ рдоें рдФрд░ рдРрд╕े рд░рд╣рдиा рдЬैрд╕े рд╣िрдоाрд▓рдп рдкрд░ рд╣ो। рдХрд░рдиा рджूрдХाрди, рд▓ेрдХिрди рдпाрдж рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рд░рдЦрдиा। рдЧिрдирдиा рд░ुрдкрдП, рдиाрдо рдЙрд╕рдХा рд▓ेрдиा।" 

рдЙрди्рд╣ीं рдХे рд╢рдм्рджों рдоें "рдЬो рд╕рдд्рдп рдХी рдЬ्рдпोрддि рдХो рд╕рджैрд╡ рдк्рд░рдЬ्рдЬ्рд╡рд▓िрдд рд░рдЦрддा рд╣ै, рдПрдХ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдФрд░ рдХिрд╕ी рдХो рдирд╣ीं рдоाрдирддा, рдЙрд╕ी рдоें рдЙрд╕рдХा рдкूрд░्рдг рдк्рд░ेрдо рдФрд░ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд╣ै рдФрд░ рднूрд▓рдХрд░ рднी рдоृрдд рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдХी рд╕рдоाрдзिрдпों рджрд░рдЧाрд╣ों рдкрд░ рдирд╣ीं рдЬाрддा। рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдиिрд╢्рдЫрд▓ рдк्рд░ेрдо рдоें рд╣ी рдЙрд╕рдХा рддीрд░्рде, рджाрди, рджрдпा, рддрдк рдФрд░ рд╕ंрдпрдо рд╕рдоाрд╣िрдд рд╣ै, рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЬिрд╕рдХे рд╣ृрджрдп рдоें рдкूрд░्рдг рдЬ्рдпोрддि рдХा рдк्рд░рдХाрд╢ рд╣ै, рд╡рд╣ рдкрд╡िрдд्рд░ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी 'рдЦाрд▓рд╕ा' рд╣ै। 

>>рд░рдШुрд╡ीрд░ : рд░рдШु рдЕрдпोрдз्рдпा рдХे рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рдЗрдХ्рд╖्рд╡ाрдХुрд╡ंрд╢ीрдп рд░ाрдЬा рдеे рдЬिрдирдХे рдиाрдо рдкрд░ рд░рдШुрд╡ंрд╢ рдХी рд░рдЪрдиा рд╣ुрдИ। рдпे рджिрд▓ीрдк рдХे рдкुрдд्рд░ (рд░рдШुрд╡ंрд╢, реи) рдеे। рдЕрдкрдиे рдХुрд▓ рдоें рдпे рд╕рд░्рд╡рд╢्рд░ेрд╖्рда рдЧिрдиे рдЬाрддे рд╣ैं ; рдЬिрд╕рдХे рдлрд▓рд╕्рд╡рд░ूрдк рдорд░्рдпाрджाрдкुрд░ुрд╖ोрдд्рддрдо рд╢्рд░ी рд░ाрдордЪंрдж्рд░ рдЬी рднी рдЕрдкрдиे рдХो рд░рдШुрд╡ंрд╢ी рдХрд╣рдиे рдоें рдкрд░рдо рдЧрд░्рд╡ рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рддे рд╣ैं। рд╕ाрд░ा рд╕ूрд░्рдпрд╡ंрд╢ рдЗрди्рд╣ीं рдХे рдХाрд░рдг рд░рдШुрд╡ंрд╢ рдХрд╣рд▓ाрдиे рд▓рдЧा। рдЗрди्рд╣ीं рдХे рдиाрдо рдкрд░ рд░ाрдордЪंрдж्рд░ рдХो рд░ाрдШрд╡, рд░рдШुрд╡рд░, рд░рдШुрд░ाрдЬ, рд░рдШुрдиाрде, рд░рдШुрд╡ीрд░ рдЖрджि рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै।

рдЬрдм рдкिрддा рдХे рдЕрд╢्рд╡рдоेрдШ рдпрдЬ्рдЮ рдХे рдЕрд╢्рд╡ рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХा рднाрд░ рд░рдШु рдХो рдоिрд▓ा рдФрд░ рдШोрдб़े рдХो рдЗंрдж्рд░ рдЪुрд░ा рд▓े рдЧрдП।  рддो рд░рдШु рдиे рдЗंрдж्рд░ рд╕े рдШोрд░ рдпुрдж्рдз рдХрд░рдХे рдЙрди्рд╣ें рдкрд░ाрд╕्рдд рдХрд░ рджिрдпा। рд░рдШु рдЬрдм рд╕्рд╡рдпं рдЧрдж्рджी рдкрд░ рдмैрдаे рддो рдЕрдкрдиे рдкूрд░े рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╢ांрддि рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдХे рдж्рд╡िрдЧ्рд╡िрдЬрдп рдХрд░рдиे рдиिрдХрд▓े। рдЪाрд░ों рджिрд╢ाрдУं рдоें рдЕрдкрдиा рдк्рд░рднुрдд्рд╡ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░ рд░рдШु рдиे рдЕрддुрд▓ рдзрдирд░ाрд╢ि рдПрдХрдд्рд░ рдХी। рдЕрдкрдиे рдЧुрд░ु рд╡िрд╢्рд╡ाрдоिрдд्рд░  рдХो рдЧुрд░ुрджрдХ्рд╖िрдгा рдХे рд▓िрдП рдХौрдд्рд╕ рдоुрдиि рдж्рд╡ाрд░ा рдзрди рдоाँрдЧрдиे рдкрд░ рд░рдШु рдиे рдХुрдмेрд░ рдкрд░ рдЪрдв़ाрдИ рдХрд░ рдЪौрджрд╣ рдХрд░ोрдб़ рд╕्рд╡рд░्рдгрдоुрдж्рд░ा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी рдеी। рдлिрд░ рдЗрди्рд╣ोंрдиे рд╡िрд╢्рд╡рдЬिрдд् рдиाрдордХ рджूрд╕рд░ा рдорд╣ाрдпрдЬ्рдЮ рдХिрдпा рдЬिрд╕рдоें рдЕрдкрдиी рд╕ाрд░ी рд╕ंрдкрдд्рддि рдм्рд░ाрд╣्рдордгों рдХो рджाрди рджे рджी

[>>>Time and Understanding: рд╕рдордп рдФрд░ рд╕рдордЭ рдПрдХ рд╕ाрде рдоिрд▓рдиा рджुрд░्рд▓рдн рд╣ै:  

рджुрд░्рд▓рднं рдд्рд░рдпрдоेрд╡ैрддрдд् рджेрд╡ाрдиुрдЧ्рд░рд╣рд╣ेрддुрдХрдо्।

рдордиुрд╖्рдпрдд्рд╡ं рдоुрдоुрдХ्рд╖ुрдд्рд╡ं рдорд╣ाрдкुрд░ूрд╖рд╕ंрд╢्рд░рдп:॥

рдпрд╣ рддीрди рджुрд░्рд▓рдн рд╣ैं рдФрд░ рджेрд╡рддाрдУं। рдХी рдХृрдкा рд╕े рд╣ी рдоिрд▓рддे рд╣ैं – рдордиुрд╖्рдп рдЬрди्рдо, рдоोрдХ्рд╖ рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдФрд░ (рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рдирд╡рдиीрджा рддुрд▓्рдп) рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖ों рдХा рд╕ाрде॥"

рд╕рдордп рдФрд░ рд╕рдордЭ рдПрдХ рд╕ाрде рдмрд╣ुрдд рд╡िрд░рд▓े рдкुрд░ुрд╖ рдХो рд╣ी рдоिрд▓рддा рд╣ै,рдЕрдзिрдХांрд╢ рд▓ोрдЧों рдХो рд╕рдордЭ рдЖрдиे рддрдХ рд╕рдордп рдиिрдХрд▓ рдЬाрддा рд╣ै। " 

Only a very rare man gets time and understanding together, time passes till most people understand. 

рд╡्рдпाрдЦ्рдпा : рдпрд╣ рдЙрдж्рдзрд░рдг рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рд╕рдордп рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдХे рдорд╣рдд्рд╡ рдкрд░ рдк्рд░рдХाрд╢ рдбाрд▓рддा рд╣ै। рд▓ेрдЦрдХ рдХा рдХрд╣рдиा рд╣ै рдХि рдмрд╣ुрдд рдХрдо рднाрдЧ्рдпрд╢ाрд▓ी рд▓ोрдЧों рдХो рдПрдХ рд╣ी рд╕рдордп (рдпुрд╡ा рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╣ी)  рд╕рдордп рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдоिрд▓рддी рд╣ै।  рдХ्рдпोंрдХि рдЬрдм рддрдХ рд▓ोрдЧों рдХे рдкाрд╕ рд╕рдордп (рдпौрд╡рди) рд╣ोрддा рд╣ै рддो рдЙрдирдХे рдкाрд╕ рдмुрдж्рдзिрдоाрдиी рд╕े рдХाрдо рдХрд░рдиे рдХी (3H рд╡िрдХाрд╕ рдХे 5 рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХрд░рдиे рдпा рдЪрд░िрдд्рд░рд╡ाрди рдордиुрд╖्рдп рдмрдирдиे рдФрд░ рдмрдиाрдиे рдХी)  рдмुрдж्рдзि рдирд╣ीं рд╣ोрддी рд╣ै ; рдФрд░ рдЬрдм рдЙрди्рд╣ें рдмुрдж्рдзि рдоिрд▓рддी рд╣ै рддो рдЙрдирдХे рдкाрд╕ рдХुрдЫ рднी рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП (рдЪрд░िрдд्рд░-рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП) рдХा рдХोрдИ рд╕рдордп (рдЙрдо्рд░) рдирд╣ीं рдмрдЪрддा рд╣ै ।  

>>>рдХ्рд░िрдХेрдЯ рдоें рдмрд▓्рд▓ेрдмाрдЬी рдХрд░рдиे рдХा рджूрд╕рд░ा рдоौрдХा :  рдХ्рд░िрдХेрдЯ рдХрдИ рджिрдиों рддрдХ рдЦेрд▓ा рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рдЦेрд▓ рд╣ै, рдЬिрд╕рдХे рджौрд░ाрди рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдкрдХ्рд╖ рдмाрд░ी-рдмाрд░ी рд╕े рдмрд▓्рд▓ेрдмाрдЬी рдХрд░рддा рд╣ै, рдЬрдмрдХि рджूрд╕рд░ा рдЧेंрджрдмाрдЬ़ी рдХрд░рддा рд╣ै। рдРрд╕े рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд╕ंрдпोрдЬрди (combination) рдХो "рдкाрд░ी" (innings-рдк्рд░рднुрдд्рд╡ рдХी рдЕрд╡рдзि) рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै।

'5-рджिрд╡рд╕ीрдп рдЯेрд╕्рдЯ рдоैрдЪ' рдоें рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдкрдХ्рд╖ рдХो рдмрд▓्рд▓ेрдмाрдЬी рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рджो рдЪाрд▓ें (рдЕрд╡рд╕рд░)  рдоिрд▓рддी рд╣ैं, рдЗрд╕рд▓िрдП рдХुрд▓ 4 рдмाрд░ рдмрд▓्рд▓ेрдмाрдЬी рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдкрдХ्рд╖ рдХे рдкाрд╕ 2 рдкाрд░िрдпां рд╣ोрддी рд╣ैं।

рдЬीрд╡рди рдХे рдЦेрд▓ рдоें рд╣ाрд░рдЬीрдд : рд╕ाрдорд░िрдХ рджृрд╖्рдЯि рд╕े (tactically) рджूрд╕рд░ी рдкाрд░ी рдкрд╣рд▓े рд╕े рднिрди्рди рд╣ोрддी  рд╣ै; рдХ्рдпोंрдХि рдЙрд╕ рд╕рдордп рдЦिрд▓ाреЬी рдЕрдзिрдХ рдердХे рд╣ुрдП рд╣ोрддे рд╣ैं। рд╡िрдХेрдЯ-рдмॉрд▓ (wicket-рдЫोрдЯा рдлाрдЯрдХ рдФрд░ рдмॉрд▓) рд╡िрдХृрдд рд╣ो рдЪुрдХा рд╣ोрддा рд╣ै, рдФрд░ рджोрдиों рдкрдХ्рд╖ рдПрдХ-рджूрд╕рд░े рдХी рдЦेрд▓ рд╢ैрд▓ी рд╕े (playing styles) рд╕े рднी рдкрд░िрдЪिрдд рд╣ो рдЪुрдХे рд╣ोрддे рд╣ैं।

рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ 'рдкрд╣рд▓ी рдкाрд░ी' рддो рд╢ूрди्рдп рд╕्рдеिрддि (zero position) рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╕े рдЕрдзिрдХ рд░рди рдмрдиाрдиे рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╕े рдЦेрд▓ी рдЧрдпी рдеी, рдЬрдмрдХि 'рджूрд╕рд░ी рдкाрд▓ी' рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдоें рд╣ी рджोрдиों рдкрдХ्рд╖ों рдХी рд╕ाрдкेрдХ्рд╖ рд╕्рдеिрддि (relative position) рдаीрдХ-рдаीрдХ рдЬ्рдЮाрдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рдФрд░ рджूрд╕рд░ी рдкाрд░ी рдоें рд╕ाрдорд░िрдХ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдЦेрд▓ рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╡िрдЬрдпी рд╣ोрдиा (рдпा рдб्рд░ॉ рдХрд░рдиा рдмрд░ाрдмрд░ी рдкрд░ рдЫोреЬрдиा) рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। 

рджूрд╕рд░ी рдкाрд░ी рдЙрд╕ рдЯीрдо рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рд╕ंрднाрд╡рдиा рднी рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░ рд╕рдХрддी рд╣ै рдЬिрд╕рдиे рдЕрдм рддрдХ рдЦेрд▓ рдХे рдПрдХ рдкрд╣рд▓ू рдоें (рдмрд▓्рд▓ेрдмाрдЬी рдпा рдЧेंрджрдмाрдЬी рдоें) рдЦрд░ाрдм рдк्рд░рджрд░्рд╢рди рдХिрдпा рд╣ै,рд▓ेрдХिрди рджूрд╕рд░ी рдкाрд▓ी рдоें рдЕрдзिрдХ рд╕рддрд░्рдХ рдФрд░ рдХुрд╢рд▓ рдмрд▓्рд▓ेрдмाрдЬी, рдпा рдЕрдзिрдХ рдЖрдХ्рд░ाрдордХ рдЧेंрджрдмाрдЬी, рдпा рдмेрд╣рддрд░ рдк्рд▓ेрд╕рдоेंрдЯ рдж्рд╡ाрд░ा рдмाрдЙрдг्рдб्рд░ी рд▓ाрдЗрди рдкрд░ рдЪौрдХा -рдЫрдХ्рдХा рд░ोрдХ рдХрд░ рдХ्рд╖рддिрдкूрд░्рддि рдХा "рджूрд╕рд░ा рдоौрдХा"- A “second chance” рднी рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддी рд╣ै। 

рдпрд╣ рд╢рдм्рдж A “second chance” - рдЕрд░्рдеाрдд "рджूрд╕рд░ा рдоौрдХा" - 'рдордиःрд╕ंрдпोрдЧ' рдЖрджि 3H рд╡िрдХाрд╕ рдХे 5 рдЕрдн्рдпाрд╕ рд╕े рдЬीрд╡рди рдХे рдЦेрд▓ рдоें рд╣ाрд░рдЬीрдд рдХो рддрдп рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдФрд░ рдЕрдзिрдХ рд╡िрдЪाрд░рд╢ीрд▓ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рдХे рдЙрди рд╕рднी рдЕрд░्рдеों рдХे рд╕ाрде рдЖрдо рдЙрдкрдпोрдЧ рдоें рдЖ рдЧрдпा рд╣ै।]

The term has passed into common usage with all those connotations of a “second chance” and a more thoughtful approach.

>>>Cricket is a game played over several days, during which each side takes turns with the bat, while the other bowls. Each such combination is called an “innings”. 

In a 5-day match each side gets two goes with the bat, so each side has 2 innings, for a total of 4.

The second innings is tactically different from the first,  because people are more tired, the wicket has deteriorated, and the two sides have become familiar with the playing styles of each other.

Similarly, the first innings was played with the objective of scoring as many runs as possible from a zero position whereas at the start of the second, the relative position of the two sides is precisely known, and the objective becomes one of winning (or drawing) the match from that tactical position.

The second innings can also present a possibility for a team that has done poorly in one aspect of the game so far to redeem themselves by more cautious or skillful batting, more aggressive bowling, or better placement in the field. A “second chance”

The term has passed into common usage with all those connotations of a “second chance” and a more thoughtful approach.


>>>##рд╕िрдж्рдз рд╕ंрдд рд╡िрдЬрдп рдХृрд╖्рдг рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी : рд╡िрдЬрдп рдХृрд╖्рдг рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी  рдХрд╣ा рдХрд░рддे рдеे, “рдкैрд╕ा рдПрдХ рдШाрддрдХ рд╡िрд╖ рд╣ै! рдЗрд╕े рдХрднी рднी рдШрд░ рдоें рд╕ंрдЪрдп рди рдХрд░ें। рдкैрд╕ा рдХрдоाрдПं рдФрд░ рдЬрд░ूрд░рдд рдХे рд╣िрд╕ाрдм рд╕े рдЦрд░्рдЪ рдХрд░ें। рдЕрдЧрд░ рдХुрдЫ рдмрдЪा рд░рд╣ рдЬाрдП рддो рдЙрд╕े рднрдЧрд╡ाрди рдХा рдЕрдоाрдирдд рдкैрд╕ा рд╕рдордЭो। рдпрджि рдк्рд░рднु рдХिрд╕ी рдХो (рдХिрд╕ी рдХो рдЕрднाрд╡рдЧ्рд░рд╕्рдд рдпा рдЕрдд्рдпंрдд рд╕ंрдХрдЯ рдоें) рднेрдЬрддा рд╣ै рддो рдЙрд╕े рддुрд░ंрдд рджूрд░ рдХрд░ рджें। рдЬो рдЕрдоीрд░ рдмрдирдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं рдЙрдирдХे рд▓िрдП рдмाрдд рдЕрд▓рдЧ рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдЬो рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХрддा рдХी рддрд▓ाрд╢ рдоें рд╣ैं, рдЙрдирдХे рд▓िрдП рдмрд╕ рдЗрддрдиा рд╣ी рдХाрдлी рд╣ै рдХि рд╡े рдХिрд╕ी рддрд░рд╣ рджिрди рдХाрдЯ рд╕рдХें। рд╡िрдЬрдп рдХृрд╖्рдг рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी  рдХो рдкूрд░ी рдХे рд▓ोрдЧ 'рдЬрдЯिрдпा рдмाрдмा ' рдХे рдиाрдо рд╕े рдЬाрдирддे рдеे। рдЗрд╕  рдЕрднूрддрдкूрд░्рд╡ рдоाрди्рдпрддा рдиे рдХुрдЫ рд╕्рдеाрдиीрдп рд▓ोрдЧों рдФрд░ рдПрдХ рдпा рджो рдЖрд╢्рд░рдоों рдХे рдк्рд░рдоुрдЦों рдХो рдИрд░्рд╖्рдпा рд╕े рднрд░ рджिрдпा। рдЗрди рдИрд░्рд╖्рдпाрд▓ु рд▓ोрдЧों рдиे рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдк्рд░рднु рдХो рдоाрд░рдиे рдХी рдпोрдЬрдиा рдмрдиाрдИ। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рдорд╣ाрдк्рд░рд╕ाрдж (рд▓рдб्рдбू) рдХी рдоीрдаी рдЧेंрдж рдХे рд╕ाрде рдШрдЯрдХ рд╡िрд╖ рдХे рд╕ाрде рднेрдЬा, рдЬिрд╕рдиे рдЗрд╕े рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдк्рд░рднु рдХो рд╕ौंрдк рджिрдпा। рдЙрд╕ рд╕рдордп рдЙрдирдХे рд╕ाрде рдХोрдИ рдЕрдЯेंрдбेंрдЯ рдирд╣ीं рдеा। рд╕рд░्рд╡рдЬ्рдЮ рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдк्рд░рднु рдоीрдаी рдЧेंрдж рдХो рдЫूрдиे рдкрд░ рддुрд░ंрдд рдЬाрди рдЧрдП рдХि рдЗрд╕рдоें рдЬрд╣рд░ рд╣ै। рдпрд╣ рднी рдЙрдирдХे рд▓िрдП рдЕрдирдЬाрди рдирд╣ीं рдеा рдХि рдЙрди्рд╣ें рдЬ़рд╣рд░ीрд▓े рд▓рдб्рдбू рдЦाрдХрд░ рдЕрдкрдиी рдирд╢्рд╡рд░ рджेрд╣ рдд्рдпाрдЧрдиी рдкрдб़ी рдеी, рдХ्рдпोंрдХि рдпрд╣ рдкूрд░्рд╡рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдеा। рдЗрд╕ рд╕рдордп рдЙрд╕ рд╣рдд्рдпाрд░े рдиे рдХрд╣ा, '' рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдорд╣ाрдк्рд░рд╕ाрдж рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░рддे рд╣ी рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░ рд▓ेрдиा рдЪाрд╣िрдП।'' рдпрд╣ рд╕ुрдирдХрд░ рдЙрд╕рдиे рд╡िрд╖рдпुрдХ्рдд рдорд╣ाрдк्рд░рд╕ाрдж рдЦा рд▓िрдпा।  рдЬрд╣рд░ рдЦाрдиे рдХे рдаीрдХ рдПрдХ рдорд╣ीрдиे рдмाрдж, рдЙрди्рд╣ोंрдиे 58 рд╕ाрд▓ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдЬूрди, 1899 рдИ। (22 рд╡ें рдЬ्рдпेрд╖्рда, 1306 рдмंрдЧाрд▓ी рдХैрд▓ेंрдбрд░, рд░ाрдд 9.20 рдмрдЬे) рдХे рдорд╣ीрдиे рдоें рдЬрдЧрди्рдиाрде рдзाрдо рдоें рдЕрдкрдиे рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдиिрд╡ाрд╕ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХिрдпा। рддрдм рд╕рднी рдиे рдЕрдкрдиी рдоाँ рд╕्рд╡рд░्рдгрдордпी рджेрд╡ी рдХी рдмाрддों рдкрд░ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХिрдпा। “рдмिрдЬॉрдп рдЬрдЧрди्рдиाрде рдзाрдо рд╕े рдЖрдпा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╡рд╣ рдПрдХ рдмाрд░ рдкुрд░ी рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж рд╡ाрдкрд╕ рдирд╣ीं рд▓ौрдЯेрдЧा।рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдЙрдирдХे рд╢िрд╖्рдпों рдиे рдЙрдирдХे рдирд╢्рд╡рд░ рд╢рд░ीрд░ рдХो рдкुрд░ी рдзाрдо рдоें рдирд░ेंрдж्рд░ рд╕рд░ोрдмрд░ рд╕े рд╕рдЯी рднूрдоि рдоें рджрдлрди рдХрд░ рджिрдпा। рдмाрдж рдоें рд╡рд╣ां рдПрдХ рд╕ुंрджрд░ рдоंрджिрд░ рдмрдиाрдпा рдЧрдпा, рдЬिрд╕े 'рдЬрдЯिрдпाрдмाрдмा рд╕рдоाрдзि- рдоंрджिрд░' рдХे рд░ूрдк рдоें рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рддीрд░्рде рдпाрдд्рд░ा рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╕्рдеाрди рдХे рд░ूрдк рдоें рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै।

рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдк्рд░рднु рдХрд╣ा рдХрд░рддे рдеे рдХि рд╢्рд░ी рд╡ृрди्рджाрд╡рди рдЕрд▓ौрдХिрдХ рдзाрдо рд╣ै। рдЗрд╕ рд╕्рдеाрди рдХे рд░рдЬो (рд╡ृंрджाрд╡рди рдХी рд░ेрдд рдХी рдзूрд▓ рдХो рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै) рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд▓рдЧाрддाрд░ рд╡ैрд╖्рдгрд╡ рдорд╣ाрдд्рдоा рдЬो рдЕрдм рдЕрдкрдиे рдирд╢्рд╡рд░ рд╢рд░ीрд░ рдоें рдирд╣ीं рд╣ैं, рдпрд╣ां рд░рд╣рдиे рдХे рд▓िрдП рдкेрдб़ों рдФрд░ рд▓рддाрдУं рдХा рд╢рд░ीрд░ рдзाрд░рдг рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЗрд╕рд▓िрдП рдпрд╣ां рдкेрдб़ рдХाрдЯрдиा рдорд╣ाрдкाрдк рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиे рд╢िрд╖्рдпों рд╕े рдХрд╣ा рдХि рдпрджि рд╡े рдЗрд╕ рд╕्рдеाрди рдХे рдорд╣рдд्рд╡ рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं, рддो рдЙрди्рд╣ें рдмिрдиा рдХिрд╕ी рд░ुрдХाрд╡рдЯ рдХे рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рдиिрдпрдоों рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। "рдЗрд╕ рдзाрдо рдоें рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рдЪाрд╣िрдП:

1. рдИрд░्рд╖्рдпा -рдж्рд╡ेрд╖  рдФрд░ рдкрд░рдиिрди्рджा  рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░ें,

2. рджूрд╕рд░ों рдХो рдЬрд╣рд░ рдХी рддрд░рд╣ рдмोрд▓рдиे рд╕े рдмрдЪें,

3. рдЕрдиाрд╡рд╢्рдпрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕рдордп рдмрд░्рдмाрдж рди рдХрд░ें,

4. рдкрд╣рд▓े рднрдЧрд╡ाрди рдХो рднोрдЧ рд▓рдЧाрдП рдмिрдиा рднोрдЬрди рди рдХрд░ें,

5. рд╣рд░ рд╕рдордп рд╕ाрдзрдиा рдоें рд╕ंрд▓рдЧ्рди рд░рд╣ें .

рдоाрддा-рдкिрддा рдХी рдзрд░्рдо рдкрд░ाрдпрдгрддा рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рдмाрд▓्рдпाрд╡рд╕्рдеा рд╕े рд╡िрдЬрдп рдХृрд╖्рдг рдкрд░ рдкрдб़ा। рд╢्рд░ी рд╡िрдЬрдп рдХृрд╖्рдг рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рджिрд╡्рдп рдПрд╡ं рд╕рдордпाрдиुрдХूрд▓ рдеी। рдЕрдз्рдпрдпрди рдХे рдЗрди्рд╣ीं рджिрдиों рдоें рдПрдХ рджिрди рдЙрди्рд╣ोंрдиे 'рджेрд╡рд╡ाрдгी' (рдЕрдХाрд╢рд╡ाрдгी) рд╕ुрдиी - #'рдкрд░рд▓ोрдХ рдХी рдЪिрди्рддा рдХрд░ो। рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рд╡े #рд╕рдд्рдп рдХी рдЦोрдЬ рдХे рд▓िрдП рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рд╡्рдпрдЧ्рд░ рд╣ो рдЧрдпे। рдЕрдаाрд░рд╣ рд╡рд░्рд╖ рдХी рдЖрдпु рдоें рдЙрдирдХा рд╡िрд╡ाрд╣ рд╢्рд░ीрдорддी рдпोрдЧрдоाрдпा рджेрд╡ी рд╕े рд╣ुрдЖ рдФрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╢ांрддिрдкुрд░ рдоें рдЕрдкрдиी рд╢िрдХ्рд╖ा рднी рдкूрд░ी рдХी। рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЙрдЪ्рдЪ рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдП рдХोрд▓рдХाрддा рдХे рд╕ंрд╕्рдХृрдд рдХॉрд▓ेрдЬ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рд▓िрдпा। рдЙрд╕ рджौрд░ाрди рдкрд╢्рдЪिрдоी рд╕рдн्рдпрддा рдмंрдЧाрд▓ рдХे рд▓ोрдЧों рдХो рдХाрдлी рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХрд░ рд░рд╣ी рдеी। рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рдиाрдордХ рдПрдХ рд╕ुрдзाрд░ рдЖंрджोрд▓рди рдХा рдЧрдарди рдХिрдпा рдЧрдпा рдФрд░ рд╡рд╣ рдЗрд╕рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ो рдЧрдП рдФрд░ рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдЙрдирдХे рд╕рдмрд╕े рдЕрдЪ्рдЫे рдФрд░ рд╕рдмрд╕े рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рдк्рд░рдЪाрд░рдХों рдоें рд╕े рдПрдХ рдеे। рдЙрд╕ рд╕рдордп рдмंрдЧाрд▓ рдоें #рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рдХा рдЬोрд░рд╢ोрд░ рдеा рдЖрдк рднी рдЗрд╕ी рд╕рдоाрдЬ рд╕े рдЬुрдб़ рдЧрдпे। рдПрдХ рдЬрдоाрдиा рдеा рдЬрдм рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдХрдЯ्рдЯрд░ рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬी рдеे। рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдмंрдЧाрд▓ рдЙрди्рд╣ें рдм्рд░рд╣рдо рд╕рдоाрдЬ рдХे рд╕рдЪिрд╡ (рдиेрддा) рдХे рд░ूрдк рдоें рдЬाрдирддा рдеा। рд╡े рдЕрдкрдиे рдЙрдкрджेрд╢ рдоें рдмрд╣ुрдд рд▓ीрди рд╣ो рдЧрдП, рд▓ेрдХिрди рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рднрдХ्рддि рдХे рдмाрд░े рдоें рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдЕрдж्рд╡ैрдд-рд╡ाрдж рдХे рдмाрд░े рдоें рдк्рд░рдЪाрд░ рдХрд░ рд░рд╣ा рдеा। рд╡िрдЬрдп рдХृрд╖्рдг рдзीрд░े-рдзीрд░े рдЕрдкрдиे рдк्рд░िрдп рд╢्рдпाрдорд╕ुрди्рджрд░ рдХे рдмाрд░े рдоें рд╕рдм рдХुрдЫ рднूрд▓ рдЧрдП। рдХ्рдпा рдЖрдкрдХो рд▓рдЧрддा рд╣ै рдХि рд╢्рдпाрдорд╕ुрди्рджрд░ рд╡िрдЬрдп рдХृрд╖्рдг рдХो рднूрд▓ рдЬाрдпेंрдЧे? рд╣ाрд╣ा, рдирд╣ीं! рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рдХे рдЖрджрд░्рд╢ рд╡ाрдХ्рдп рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдорди, рд╡рдЪрди рдФрд░ рдХрд░्рдо рд╕े рд╕рдд्рдп рдХी рд╣ी рдЦोрдЬ рдХрд░рдиी рдЪाрд╣िрдП।  рдПрдХ рдмाрд░ рдкंрдЬाрдм рдХे рдПрдХ рдк्рд░ाрди्рдд рдоें рдк्рд░рд╡рдЪрди рдХрд░рддे рд╕рдордп рд╡े рдХाрдо-рд╡ाрд╕рдиा рд╕े рдмрд╣ुрдд рд╡्рдпाрдХुрд▓ рд╣ो рдЙрдаे; рдЦुрдж рд╕े рдЦрдлा рд╣ोрдХрд░ рдЙрд╕рдиे рд░ाрд╡ी рдХे рдкाрдиी рдоें рдбूрдмрдХрд░ рдЖрдд्рдорд╣рдд्рдпा рдХрд░рдиे рдХा рдлैрд╕рд▓ा рдХिрдпा । рд╡рд╣ рджुрд░्рднाрдЧ्рдпрдкूрд░्рдг рд░ाрдд рдЬрдм рдЧोрд╕ाрдИрдЬी рдЕрдкрдиा рдЬीрд╡рди рд╕рдоाрдк्рдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдеे, рдРрд╕ा рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдПрдХ рдорд╣ाрдд्рдоा рдЪрдордд्рдХाрд░िрдХ рдвंрдЧ рд╕े рдЙрдирдХे рд╕ाрдордиे рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ुрдП। рдорд╣ाрдд्рдоा рдиे рдЙрди्рд╣ें рдпрд╣ рдХрд╣рдХрд░ рд╕ांрдд्рд╡рдиा рджी рдХि рдХेрд╡рд▓ рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рдЕрдиुрдоाрди, рдФрд░ рддрд░्рдХ рд╕े рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддी। рдИрд╢्рд╡рд░-рдк्рд░ाрдк्рдд рдЧुрд░ु рдХी рдХृрдкा рд╕े рд╣ी рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै । рдорд╣ाрдд्рдоा _рд╕ाрде рд╣ी рдЧोрд╕ाрдИрдЬी рдХो рдпрд╣ рдХрд╣рдХрд░ рдЖрд╢्рд╡рд╕्рдд рдХिрдпा рдХि рдЙрдирдХे рдЧुрд░ु рдкूрд░्рд╡рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рд╣ैं рдФрд░ рд╕рдордп рдЖрдиे рдкрд░ рд╕्рд╡рдпं рдХो рдк्рд░рдХрдЯ рдХрд░ेंрдЧे। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдк्рд░ोрдд्рд╕ाрд╣िрдд рд╣ोрдХрд░, рдЧोрд╕ाрдИрдЬी рдиे рдЕрдкрдиे рджिрд╡्рдп рдкूрд░्рд╡рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдЧुрд░ु рдХी рдЦोрдЬ рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджी ।

рд▓ेрдХिрди рдмिрдЬॉрдпрдХृрд╖्рдг рдХो рдкрддा рдЪрд▓ा рдХि рдпрд╣ рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рдХे рднीрддрд░ рд╕े рд╕ंрднрд╡ рдирд╣ीं рдеा। рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рдиे рдЧुрд░ु рдж्рд╡ाрд░ा рджीрдХ्рд╖ा рдФрд░ рдоूрд░्рддि рдкूрдЬा рдХी рдЕрд╡рдзाрд░рдгा рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдирд╣ीं рдХिрдпा। рд▓ेрдХिрди рдорд╣ाрдд्рдоाрдУं рдХे рд╕ाрде рдЕрдкрдиे рд╕ंрдкрд░्рдХ рдХे рдмाрдж рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдоें рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд╡िрдХрд╕िрдд рдХिрдпा। рдЙрдирдХा рдЗрд╕ рд╕рдд्рдп рдкрд░ рдЧрд╣рд░ा рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд╣ो рдЧрдпा рдеा рдХि рд╕рдж्рдЧुрд░ु рдХे рджीрдХ्рд╖ा рдХे рдмिрдиा рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╕ंрднрд╡ рдирд╣ीं рд╣ै। рдорд╣ाрдд्рдоा рдмिрдЬॉрдпрдХृрд╖्рдг рдХी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдк्рд░рдЧрддि рдоें рд╡िрднिрди्рди рддрд░ीрдХों рд╕े рдорджрдж рдХрд░ рд░рд╣े рдеे। рд▓ेрдХिрди рд╡े рдЙрд╕े рдоंрдд्рд░ рд╕े рджीрдХ्рд╖िрдд рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХे। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा, "рдЖрдкрдХे рд╕рдж्рдЧुрд░ु рдкूрд░्рд╡рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рд╣ैं। рдиिрдпрдд рд╕рдордп рдоें рдЖрдк рдиिрд╢्рдЪिрдд рд░ूрдк рд╕े рджीрдХ्рд╖िрдд рд╣ोंрдЧे। рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдмिрдЬрдпрдХृрд╖्рдг рд╕рдж्рдЧुрд░ु рдХे рд▓िрдП рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рддрдб़рдк рдХे рд╕ाрде рд╡िрднिрди्рди рд╕्рдеाрдиों рдкрд░ (1986 рдХुрдо्рднрдоेрд▓ा рдЧрдП рдЧुрд░ु рдЦोрдЬрдиे ? ) рдШूрдордиे рд▓рдЧे।

 рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рд╕े рдЙрди्рд╣ें рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рдоें рдорди, рдХрд░्рдо рдФрд░ рдмрдЪрди рдж्рд╡ाрд░ा рд╕рдд्рдп рдХा рдЕрдиुрд╕рд░рдг рдХрд░рдиा рдЕрд╕ंрднрд╡ рдк्рд░рддीрдд рд╣ुрдЖ рдФрд░ рдЗрд╕рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рдЙрди्рд╣ोंрдиे #рдорд╣ाрди рд╕िрдж्рдз рд╕ंрддों, #рдорд╣ाрдд्рдоाрдУं рдХे рд╕ाрде рд╕рдд्рд╕ंрдЧ рд▓ाрдн рдХिрдпा।  рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╡िрднिрди्рди рд╕рдоुрджाрдпों рдХे рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖ों рдХे рд╕ाрде рдЬुрдб़рдиा рдФрд░ рдмाрддрдЪीрдд рдХрд░рдиा рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджिрдпा। рдЙрдирдоें рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕, рдирдмрдж्рд╡ीрдк рдХे рд╕िрдж्рдз рд╡ैрд╖्рдгрд╡ рд╢्рд░ी рдЪैрддрди्рдп рджाрд╕ рдмाрдмाрдЬी, рдХाрд▓рдиा (рдмрд░्рдзрдоाрди рдЬिрд▓े) рдХे рдорд╣ाрди рдорд╣ाрдд्рдоा рд╢्рд░ी рднрдЧрд╡ाрди рджाрд╕рдЬी, рдХाрд╢ी рдзाрдо рдХे рд╢्рд░ी рддैрд▓ंрдЧрд╕्рд╡ाрдоी, рдЧрдпा рдХे рд╢्рд░ी рдЧोрдо्рднीрд░рдиाрдердЬी рдЙрд▓्рд▓ेрдЦрдиीрдп рдеे। 

 рдЖрдЧे рдЪрд▓рдХрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рдХो рдЫोрдб़ рдХрд░  рдкूрд░्рдг рдпोрдЧी рд╡ рднрдХ्рдд рдХा рдЬीрд╡рди рдЬिрдпा। #рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕, #рдХाрд╢ी рдХे рдЬीрд╡ंрдд рд╢िрд╡ рд╢्рд░ी рддैрд▓ंрдЧ рд╕्рд╡ाрдоी, #рдорд╣ाрдпोрдЧी рдЧंрднीрд░рдиाрде рдЬी, #рд╕िрдж्рдз рд╡ैрд╖्рдгрд╡ рд╢्рд░ी рдЪैрддрди्рдпрджाрд╕ рдЬी рдЖрджि рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖ों рд╕े рдЙрди्рд╣ें рдкुрдиः рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╕ाрдХाрд░ рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдкрд░ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд╣ो рдЧрдпा рдФрд░ рд╕рдж्рдЧुрд░ु рдХी рдЦोрдЬ рдоें рдиिрдХрд▓ рдкрдб़े। рд╡े рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рдХे рд╕ंрдкрд░्рдХ рдоें рдЖрдП рдеे, рд▓ेрдХिрди рдЙрдирдХे рд╢िрд╖्рдп рдирд╣ीं рдеे।

рдПрдХ рджिрди рдЙрди्рд╣ें рдкुрди:рджैрд╡ी рдиिрд░्рджेрд╢ рдоिрд▓ा - "рдХिрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдмंрдзрди рдоें рд░рд╣рдиे рд╕े рдзрд░्рдо рд▓ाрдн рдирд╣ीं рд╣ोрдЧा" । 

рдХेрд╢рд╡ рдЪंрдж्рд░ рд╕ेрди рдХे рд╕ाрде рдмрдв़рддी рдЕрд╕рд╣рдорддि рдХे рдХाрд░рдг рд╡िрдЬрдп рдХृрд╖्рдг рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдХो рдоाрд░рдиे рдХी рд╕ाрдЬिрд╢ рд░рдЪी рдЧрдИ рдеी, рд▓ेрдХिрди рд╡рд╣ рд╕ौрднाрдЧ्рдп (рдЕрдк्рд░рдд्рдпрд╕ीрддा рднाрд╡े) рд╕े рдмрдЪ рдЧрдП рдеे। рдЬрдм рд╡े рдХूрдЪ рдмिрд╣ाрд░ рдоें рдеे рддो рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдПрдХ рджिрд╡्рдп рд╡ाрдгी рд╕ुрдиी рдЬो рдХрд╣ рд░рд╣ी рдеी: "рдЕрдм рдХिрд╕ी рднी рд╕ंрдЧрдарди рдоें рдордд рд░рд╣ो - рд╕ंрдЧрдаिрдд рдзрд░्рдо рдХे рднीрддрд░ рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЬीрд╡рди рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा!" (рдЧрдг्рдбीрд░ рднीрддрд░े рдердХिрд▓े рдзрд░्рдо рд╣ोрдп рдиा) рд╕рдж्рдЧुрд░ु рдХी рдЦोрдЬ рдХे рдХ्рд░рдо рдоें рд╡े рдмिрд╣ाрд░ рдк्рд░ांрдд рдХे рдЧрдпा рдХी рдЖрдХाрд╢рдЧंрдЧा рдкрд╣ाрдб़ी рдкрд░ рдкрд╣ुंрдЪे рдФрд░ рд░рдШुрд╡рд░рджाрд╕рдЬी рдХे рдЖрд╢्рд░рдо рдоें рдЧрдП। рдорд╣ाрдд्рдоा рд░рдШुрд╡рд░рджाрд╕ рдмाрдмाрдЬी рд╣рдиुрдоाрдирдЬी рдХे рдЙрдкाрд╕рдХ рдеे। рдЙрдирдХे рдк्рд░ेрдордкूрд░्рдг рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рд╕े рдЖрдХрд░्рд╖िрдд рд╣ोрдХрд░ рд╡े рдЕрдкрдиे рдЖрд╢्рд░рдо рдоें рд╣ी рд░рд╣рдиे рд▓рдЧे рдФрд░ рдЕрдкрдиा рд╕рдордп рд╕ाрдзрдиा рдоें рд╡्рдпрддीрдд рдХрд░рдиे рд▓рдЧे। рдПрдХ рджिрди рдХुрдЫ рдЪрд░рд╡ाрд╣े  рдЙрдирдХे рдкाрд╕ рдЖрдП рдФрд░ рдкрд╣ाрдб़ी рдХी рдЪोрдЯी рдкрд░ рдПрдХ рдорд╣ाрдд्рдоा рдХे рдЖрдиे рдХी рд╕ूрдЪрдиा рджी। рдпрд╣ рд╕ुрдирдХрд░ рдФрд░ рдорд╣ाрдд्рдоा рд╕े рдоिрд▓рдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдХे рд╕ाрде, рд╡рд╣ рджिрд╡्рдп рд╢्рд░рдж्рдзा рдФрд░ рдЖрдиंрдж рд╕े рднрд░े рд╣ृрджрдп рдХे рд╕ाрде рдЙрд╕ рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдкрд╣ुँрдЪे। рдорд╣ाрдд्рдоा рдиे рдмिрдЬॉрдпрдХृрд╖्рдг рдХो рдЕрдкрдиी рдЧोрдж рдоें рдмिрдаा рд▓िрдпा рдФрд░ рдЕрдкрдиा рдкрд░िрдЪрдп рджेрддे рд╣ुрдП рдХрд╣ा, "рдоैं рдЖрдкрдХो рджीрдХ्рд╖ा рджेрдиे рдХे рд▓िрдП рд╣िрдоाрд▓рдп рдХे рдоाрдирд╕ рд╕рд░ोрд╡рд░ рд╕े рдиीрдЪे рдЖрдпा рд╣ूँ।" рддрдм рдмिрдЬॉрдпрдХृрд╖्рдг рдиे рдЙрд╕рд╕े рдкूрдЫा, “рдоाрдирд╕ рд╕рд░ोрд╡рд░ рдпрд╣ाँ рд╕े рдмрд╣ुрдд рджूрд░ рд╣ै। рдЖрдк рдЗрд╕ рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдХैрд╕े рдкрд╣ुँрдЪ рд╕рдХрддे рд╣ैं?” рддрдм рдорд╣ाрдд्рдоा рдиे рд╕рдордЭाрдпा, “рдпोрдЧिрдпों рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдХोрдИ рдХрдаिрди рдХाрд░्рдп рдирд╣ीं рд╣ै। рднौрддिрдХ рд╢рд░ीрд░ рдХे рдкांрдЪ рддрдд्рд╡ рдкृрде्рд╡ी рдХे рдкांрдЪ рддрдд्рд╡ों рдХे рд╕ाрде рдоिрд╢्рд░िрдд рд╣ैं рдФрд░ рдпрд╣ рд╕ंрднрд╡ рд╣ै, рдХेрд╡рд▓ рдЪेрддрди рдЖрдд्рдоा рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рд╕े, рдХिрд╕ी рднी рд╕्рдеाрди рдХी рдпाрдд्рд░ा рдХрд░рдиे рдФрд░ рднौрддिрдХ рд╢рд░ीрд░ рдХो рдлिрд░ рд╕े рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП। рдпрд╣ рд╕рдм рдХрд╣рдиे рдХे рдмाрдж рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдПрдХ рд╢рдХ्рддि-рдЧрд░्рднिрдд рдоंрдд्рд░ рд╕े рд╡िрдЬрдпрдХृрд╖्рдг рдХो рджीрдХ्рд╖ा рджी। рдоंрдд्рд░ рд╕ुрдирддे рд╣ी рдмिрдЬрдпрдХृрд╖्рдг рдХे рд╢рд░ीрд░ рдоें рдЖрда рдкрд╡िрдд्рд░ рд▓рдХ्рд╖рдг рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ो рдЧрдП। рдЕрдкрдиे рдЧुрд░ुрджेрд╡ рдХो рдк्рд░рдгाрдо рдХрд░рдиे рдХे рддुрд░ंрдд рдмाрдж рд╢िрд╖्рдп рдмेрд╣ोрд╢ рд╣ो рдЧрдпा। рд╣ोрд╢ рдоें рдЖрдиे рдкрд░ рдЙрд╕рдиे рджेрдЦा рдХि рдЙрд╕рдХे рдЧुрд░ुрджेрд╡ рдЕрди्рддрд░्рдзाрди  рд╣ो рдЧрдП рд╣ैं। рдХिрд╕ी рддрд░рд╣ рд╡े рд░рдШुрд╡рд░рджाрд╕рдЬी рдХे рдЖрд╢्рд░рдо рдоें рдЙрддрд░े рдФрд░ рд╕рдоाрдзि рдоें рдЪрд▓े рдЧрдП। рдЗрд╕ рдЕрд╡рдзि рдХे рджौрд░ाрди рд░рдШुрд╡рд░рджाрд╕ рдмाрдмाрдЬी рдиे рдЕрдкрдиे рд╢рд░ीрд░ рдХी рджेрдЦрднाрд▓ рдХी рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХी। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╡рд╣ рд▓рдЧाрддाрд░ рдЧ्рдпाрд░рд╣ рджिрдиों рддрдХ рд╕рдоाрдзि рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд░рд╣ा। рдПрдХ рджिрди рдЧुрд░ुрджेрд╡ рдЙрдирдХे рд╕ाрдордиे рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ुрдП рдФрд░ рдмोрд▓े, “рдк्рд░िрдп рд╡рдд्рд╕ ! рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рдЬीрд╡рди рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрднी рди рдХрд░рдиा । рдк्рд░ाрдЪीрди рдХाрд▓ рдХे рдорд╣ाрди рд╕ंрддों рдХी рддрд░рд╣, рдЕрдкрдиे рдд्рдпाрдЧ рдХे рдЬीрд╡рди рдХो рдЬीрд╡ों рдХे рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рд▓िрдП рд▓рдЧाрдПं। рдЖрдиे рд╡ाрд▓े рдХुрдЫ рдФрд░ рд╕рдордп рдХे рд▓िрдП рдЖрдкрдХो рдЕрднी рднी рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рдоें рд░рд╣рдиा рд╣ोрдЧा, рдмाрдж рдоें рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рдХा рдмंрдзрди рдЕрдкрдиे рдЖрдк рдЯूрдЯ рдЬाрдПрдЧा। рдЕрдкрдиे рдЧुрд░ुрджेрд╡ рдХे рдиिрд░्рджेрд╢ाрдиुрд╕ाрд░, рд╡िрдЬрдпрдХृрд╖्рдг рдХोрд▓рдХाрддा рдоें рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рдоें рд▓ौрдЯ рдЖрдП। рд╡े рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдоें рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рджेрд╡ рд╕े рдоिрд▓рдиे рдЧрдП। рдЙрд╕े рджेрдЦрддे рд╣ी рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдиे рдХрд╣ा, “рдмिрдЬोрдп, рдХ्рдпा рддुрдордиे рдЕрдкрдиा рдаिрдХाрдиा рдиिрд╢्рдЪिрдд  рдХрд░ рд▓िрдпा рд╣ै? рджेрдЦो, рджो рд╕ाрдзु рдШूрдорддे-рдШूрдорддे рдПрдХ рдирдЧрд░ рдоें рдЖрдП। рдЙрдирдоें рд╕े рдПрдХ рдмाрдЬाрд░, рднрд╡рди, рджुрдХाрдиों рдХो рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп рд╕े рджेрдЦ рд░рд╣ा рдеा। рдЗрд╕ рд╕рдордп рд╡рд╣ рджूрд╕рд░े рд╕ाрдзु рд╕े рдоिрд▓े рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдЙрдирд╕े рдкूрдЫा, "рдЖрдк рдЪीрдЬों рдХो рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп рд╕े рджेрдЦ рд░рд╣े рд╣ैं। рд▓ेрдХिрди рддुрдо्рд╣ाрд░ा рд╕ाрдоाрди рдХрд╣ाँ рд╣ै?” рдкрд╣рд▓े рд╡ाрд▓े рдиे рдЙрдд्рддрд░ рджिрдпा, "рдоैंрдиे рдЕрдкрдиा рдаिрдХाрдиा рдмрдиा рд▓िрдпा рд╣ै, рдЕрдкрдиा рд╕ाрдоाрди рд╡рд╣ीं рд░рдЦ рджिрдпा рд╣ै, рддाрд▓ा рд▓рдЧा рджिрдпा рд╣ै рдФрд░ рдЕрдм рд╢рд╣рд░ рдХे рд╡िрднिрди्рди рд░ंрдЧों рдХो рджेрдЦрдиे рдЬा рд░рд╣ा рд╣ूँ।" рдЗрд╕рд▓िрдП рдоैं рдЖрдкрд╕े рдкूрдЫ рд░рд╣ा рд╣ूं, рдХ्рдпा рдЖрдкрдиे рдЕрдкрдиा рдЖрд╢्рд░рдп рдмрдиाрдпा рд╣ै? (рдЧुрд░ु рдЖрджि рдХो рджेрдЦрддे рд╣ुрдП)। рджेрдЦिрдП рдмिрдЬॉрдп рдХा рдлрд╡्рд╡ाрд░ा рдЕрднी рддрдХ рдмंрдж рдеा, рдЕрдм рдЦुрд▓ рдЧрдпा рд╣ै। рдЬो рдХाрдо рдИрд╢्рд╡рд░ рдХрд░рд╡ाрддा рд╣ै, рд╡рд╣ी рдХрд░рддा рд╣ै। (рдмिрдЬॉрдп рд╕े) "рдЕрдм рд╕рдордп рдЖ рдЧрдпा। рдЕрдм рдЖрдк рдХрд╣рддे рд╣ैं, “рдк्рд░िрдп рдорди, рдЕрдм рд╡рд╣ рд╕рдордп рд╣ै рдЬрдм рдЖрдк рдФрд░ рдоैं рдЕрдХेрд▓े рджेрдЦ рд╕рдХेंрдЧे; рдХोрдИ рдФрд░ рдирд╣ीं рд╣ोрдЧा। рдЕрдкрдиे рдЖрдк рдХो рднрдЧрд╡ाрди рдХे рд╕ाрдордиे рд╕рдорд░्рдкिрдд рдХрд░рдХे рд╢рд░्рдо, рдбрд░ рдФрд░ рд╕рдм рдХुрдЫ рдд्рдпाрдЧ рджें। рдРрд╕े рднाрд╡ рдд्рдпाрдЧ рджो рдХि рдоैं рд╣рд░ि рдХे рдиाрдо рдкрд░ рдиाрдЪूंрдЧा рддो рд▓ोрдЧ рдХ्рдпा рдХрд╣ेंрдЧे - рдРрд╕े рд╕рдм рд╡िрдЪाрд░ рдд्рдпाрдЧ рджो। рдк्рд░ेрдоी рд╣ोрдиा рддो рджूрд░ рдХी рдмाрдд рд╣ै। рд╢्рд░ी рдЪैрддрди्рдп рджेрд╡ рдиे рджिрд╡्рдп рдк्рд░ेрдо рд╡िрдХрд╕िрдд рдХिрдпा рдеा। рдЬрдм рдХोрдИ рднрдЧрд╡ाрди рдХे рд▓िрдП рдк्рдпाрд░ рд╡िрдХрд╕िрдд рдХрд░рддा рд╣ै, рддो рдЙрд╕े рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рдЬीрд╡рди рдХे рд▓िрдП рдХोрдИ рдк्рдпाрд░ рдирд╣ीं рд░рд╣ рдЬाрддा рд╣ै, рдЕрдХेрд▓े рдЕрдкрдиे рд╕рдмрд╕े рдк्рдпाрд░े рд╢рд░ीрд░ рдХो рдЫोрдб़ рджें," рдпрд╣ рдХрд╣рдХрд░ рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдЧाрдиा рд╢ुрд░ू рдХिрдпा -" рдРрд╕ा рджिрди рдХрдм рдЖрдпेрдЧा, рд╣рд░ि рдЬрдк рдХрд░рддे-рдХрд░рддे рдоैं рдЖँрд╕ू рдмрд╣ा рджूँрдЧा рдФрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рд╕े рдоोрд╣ рдЫूрдЯ рдЬाрдпрдЧा ? рддрди рдЖрдиंрдж рд╕े рдкुрд▓рдХिрдд рд╣ो рдЬाрдпेрдЧा?—рд╢्рд░ी рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХрдеाрдоृрдд/ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдм्рд░рд╣्рдо рдХी рд╕ाрдХाрд░ рдФрд░ рдиिрд░ाрдХाрд░ рджोрдиों рдЕрд╡рд╕्рдеाрдУं рдХो рд╕рдд्рдп рдоाрди рд▓िрдпा। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рдХे рд╕рджрд╕्рдп рдЙрдирдХे рдиिрд╖्рдкрдХ्рд╖ рдФрд░ рдЧैрд░-рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рдиे рдоें рдЕрд╕рдорд░्рде рдеे। рдЬрдм рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдиाрдо рд╕ंрдХीрд░्рддрди рдХे рджौрд░ाрди рдЙрдирдХी рд╕рдоाрдзि рдЕрд╡рд╕्рдеा рджेрдЦी рддो рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдоाрдЬ рдХे рд╕рджрд╕्рдпों рдиे рдЕрдкрдиी рдЕрдЬ्рдЮाрдирддा рдХे рдХाрд░рдг рдЙрдирдХा рдЙрдкрд╣ाрд╕ рдХрд░рдиा рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджिрдпा। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдвाрдХा рдХे рдкाрд╕ рдЧंрджрд░िрдпा рдиाрдордХ рдЬंрдЧрд▓ рдоें рдПрдХ рдЖрд╢्рд░рдо рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी। рдЗрд╕ рдЕрд╡рдзि рдХे рджौрд░ाрди рдЙрди्рд╣ोंрдиे 'рдЖрдХाрд╢ рд╡ृрдд्рддि'  (рдЕрд░्рдеाрдд् рдХрдоाрдиे, рднीрдЦ рдоांрдЧрдиे рдпा рдЙрдзाрд░ рд▓ेрдиे рдХा рдХोрдИ рдк्рд░рдпाрд╕ рдирд╣ीं рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП, рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рднрдЧрд╡ाрди рдХी рджрдпा рдкрд░ рдиिрд░्рднрд░ рд░рд╣рдиे рдХे рд▓िрдП) рдХिрдпा рдеा। рдЬो рдХुрдЫ рднी рдмिрдиा рдоांрдЧे рд╣ी рдоिрд▓ рдЬाрддा рдеा, рдЙрд╕े рд╡े рднिрдХ्рд╖ा рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░ рд▓ेрддे рдеे। рдЙрдирдХे рд╕ाрде рдЙрдирдХी рдкрдд्рдиी рдЬोрдЧрдоाрдпा рджेрд╡ी, рдмेрдЯा рдЬोрдЧрдЬीрд╡рди рдФрд░ рджो рдмेрдЯिрдпां рднी рдеीं। рдХुрдЫ рд╕ाрдзु рдЬो рдоोрдХ्рд╖ рдХे рд╕ाрдзрдХ рдеे рдФрд░ рдХुрдЫ рдЧृрд╣рд╕्рде, рдЙрдирдХे рдиिрдпрдоिрдд рд╕ाрдеी рдеे। рдЗрди рд╕рднी рд▓ोрдЧों рдХे рд░рд╣рдиे рдФрд░ рдЦाрдиे рдХी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдЖрд╢्рд░рдо рдж्рд╡ाрд░ा рдХी рдЬाрддी рдеी। рд▓ेрдХिрди рдЖрд╢्рд░рдо рдХे рдкाрд╕ рд╕्рдеाрдпी рдЖрдп рдХा рдХोрдИ рд╕ाрдзрди рдирд╣ीं рдеा। рд╕ाрдзрдХों рдХो рдЕрдкрдиा рдЬीрд╡рди рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдИрд╢्рд╡рд░ рдкрд░ рдЖрд╢्рд░िрдд рд╣ोрдХрд░ рд╡्рдпрддीрдд рдХрд░рдиा рдкрдб़рддा рдеा। рд╡िрдЬрдп рдХृрд╖्рдг рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рд╣ोрдХрд░ рдЙрдирдХे рд╢िрд╖्рдп рджेрд╢рдиाрдпрдХ рдмिрдкिрди рдЪंрдж्рд░ рдкाрд▓, рдбॉрди рд╕ोрд╕ाрдЗрдЯी рдХे рд╕ंрд╕्рдеाрдкрдХ рд╕рддीрд╢ рдЪंрдж्рд░ рдоुрдЦोрдкाрдз्рдпाрдп, рдмрд░ीрд╢ाрд▓ рдХे рдЖрднूрд╖рдг рдЕрд╢्рд╡िрдиी рдХुрдоाрд░ рджрдд्рддा, рдордиोрд░ंрдЬрди рдЧुрд╣ा рдаाрдХुрд░рддा рдФрд░ рдЕрди्рдп рдиे рджेрд╢ рдХी рдЖрдЬाрджी рдХे рд▓िрдП рдЕрдкрдиा рдЬीрд╡рди рд╕рдорд░्рдкिрдд рдХрд░ рджिрдпा।


 рдЬो рдХुрдЫ рднी рдмिрдиा рдоांрдЧे рд╣ी рдоिрд▓ рдЬाрддा рдеा, рдЙрд╕े рд╡े рднिрдХ्рд╖ा рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░ рд▓ेрддे рдеे। рдЖрд╢्рд░рдо рдоें рдЙрдирдХे рдЖрдЧрдорди рдХे рдмाрдж рдЧोрд╕्рд╡ाрдоीрдк्рд░рднु рдиे рднрдЧрд╡ाрди рдХे рджрд░्рд╢рди рдХिрдП рдФрд░ рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рд╕्рдеिрддि рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी। рдЙрдирдХा рджिрд╡्рдп рд╢рд░ीрд░ рдЕрдж्рднुрдд рджिрд╡्рдп рдк्рд░рдХाрд╢ рд╕े рджрдордХрддा рд░рд╣рддा рдеा। рдзीрд░े-рдзीрд░े рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдк्рд░рднु рдХी рдЦ्рдпाрддि рдПрдХ рд╕िрдж्рдз рдорд╣ाрдд्рдоा рдХे рд░ूрдк рдоें рдЪाрд░ों рдУрд░ рдлैрд▓ рдЧрдИ। рд╡िрднिрди्рди рд╕рдоुрджाрдпों рдХे рд▓ोрдЧ рджीрдХ्рд╖ा рд▓ेрдиे рдЙрдирдХे рдкाрд╕ рдЖрдиे рд▓рдЧे। рджीрдХ्рд╖ा рдХी рдкाрдд्рд░рддा рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рд╡े рдХрд╣ा рдХрд░рддे рдеे, "рдпрд╣ рджीрдХ्рд╖ा рдиिрддांрдд рдЕрдХाрд░рдг рд╣ै рдФрд░ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдХृрдкा рд╣ै।" рд╡े рдЕрдкрдиे рдЧुрд░ुрджेрд╡ рдХे рд╕ीрдзे рдЖрджेрд╢ рдХे рддрд╣рдд рдХिрд╕ी рдХो рднी рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдХृрдкा рд╕े рджीрдХ्рд╖ा рджेрддे рдеे।

“рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдк्рд░рднु рдЬिрд╕ рдЖрдо рдХे рдкेрдб़ рдХे рдиीрдЪे рдмैрдарддे рдеे, рдЙрд╕рдХे рдкрдд्рддों рд╕े рд╢рд╣рдж рдЯрдкрдХрддा рдеा। рдХрднी-рдХрднी рдЙрд╕рдХे рдЙрд▓рдЭे рдмाрд▓ों рд╕े рднी рдордзु рдЯрдкрдХрдиे рд▓рдЧрддा рдеा। рдЖрд╢्рд░рдо рдкрд░िрд╕рд░ рдоें рджिрд╡्рдп рд╕ुрдЧंрдз рд╡्рдпाрдк्рдд рд╣ो рдЧрдИ। рдЙрдирдХी рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдХुрдЯिрдпा рдХे рдПрдХ рдмिрд▓ рдоें рдПрдХ рдЬрд╣рд░ीрд▓ा рд╕ांрдк рд░рд╣рддा рдеा। рдЗрд╕े рдЕрдХ्рд╕рд░ рджूрдз рдкिрд▓ाрдпा рдЬाрддा рдеा। рд░ाрдд्рд░ि рдоें рдЬрдм рд╡рд╣ рд╕рдоाрдзि рдоें рд░рд╣рддा рддो рдХрднी-рдХрднी рд╡рд╣ рд╕рд░्рдк рдмिрд▓ рд╕े рдиिрдХрд▓рдХрд░ рдЙрд╕рдХी рдЬрдЯाрдУं рдкрд░ рдЪрдв़рдХрд░ рд╡рд╣ीं рдард╣рд░ рдЬाрддा। рдЗрд╕ рд╕ंрдмंрдз рдоें рдПрдХ рд╢िрд╖्рдп рдХे рдк्рд░рд╢्рди рдХा рдЙрдд्рддрд░ рджेрддे рд╣ुрдП рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдк्рд░рднु рдиे рдХрд╣ा, "рдЬрдм рдк्рд░ाрдгाрдпाрдо рд░ीрдв़ рдХी рд╣рдб्рдбी (рд╕ुрд╖ुрдо्рдиा) рдХे рдХेंрдж्рд░ीрдп рддंрдд्рд░िрдХा рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╕ुрдЪाрд░ू рд░ूрдк рд╕े рдЬाрд░ी рд░рд╣рддा рд╣ै рддो рдпрд╣ рдПрдХ рд╕ुрдЦрдж рдз्рд╡рдиि рдЙрдд्рдкрди्рди рдХрд░рддा рд╣ै। рд╕ांрдк рдЗрд╕ рдЖрд╡ाрдЬ рдХो рд╕ुрдирдиा рдкрд╕ंрдж рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЗрд╕ рджौрд░ाрди рд╕ांрдк рдЬрд╣ां рднी рд╣ोрддा рд╣ै рд╡рд╣ां рд╕े рдпрд╣ рдЖрд╡ाрдЬ рд╕ुрди рд╕рдХрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдЗрд╕ рдз्рд╡рдиि рд╕े рдЖрдХрд░्рд╖िрдд рд╣ोрддा рд╣ै। рдзीрд░े-рдзीрд░े рдЗрд╕ рдз्рд╡рдиि рдХो рдкрдХрдб़рдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдоें рдпрд╣ рд╕िрд░ рдкрд░ рдЪрдв़ рдЬाрддी рд╣ै। рдпрд╣ рдЕрдкрдиा рдлрди рдиाрдХ рдХे рдкाрд╕ рдпा рдоाрдеे рдХे рдКрдкрд░ рдлैрд▓ाрдХрд░ рдЪुрдкрдЪाрдк рдЖрд╡ाрдЬ рд╕ुрдирддा рд╣ै। рдХрднी-рдХрднी рдпрд╣ рдЙрд╕ рдз्рд╡рдиि рдоें рдЕрдкрдиी рд╕ीрдЯी рдоिрд▓ाрдХрд░ рдЖрдиंрдж рд▓ेрддा рд╣ै। рднрдЧрд╡ाрди рдорд╣ाрджेрд╡ рдХी рдЧрд░्рджрди рдФрд░ рд╕िрд░ рдкрд░ рдЬो рд╕ांрдк рдЖрдк рджेрдЦрддे рд╣ैं, рд╡рд╣ рдЕрд╕ाрдоाрди्рдп рдирд╣ीं рд╣ै। рдпрджि рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╕ाрдзрдиा рдХी рдЬाрдП рддो рдЖрдкрдХे рд╕िрд░ рдкрд░ рднी рд╕ांрдк рдЪрдв़ рдЬाрдПंрдЧे । рдпे рд╕ांрдк рдХрднी рдиुрдХрд╕ाрди рдирд╣ीं рдкрд╣ुंрдЪाрддे рд╣ैं। рдЗрд╕рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд рдЙрдирд╕े рдкрд░्рдпाрдк्рдд рд╕рд╣ाрдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी рдЬा рд╕рдХрддी рд╣ै। рдпे рдХाрдЯрддे рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рд╕ीрдЯी рдмрдЬाрддे рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдЬैрд╕े рд╣ी рдк्рд░ाрдгाрдпाрдо рдмंрдж рд╣ोрддा рд╣ै, рд╡े рдЪрд▓े рдЬाрддे рд╣ैं।

             рдЬрдм рд╡े #рдЧрдпा (рдмोрдзрдЧрдпा) рдХे #рдЖрдХाрд╢рдЧंрдЧा рдкрд╣ाрдб़ рдкрд░ рдкрд╣ुंрдЪे рддрдм рд╡рд╣ां рд╕ौрднाрдЧ्рдпрд╡рд╢ #рдоाрдирд╕рд░ोрд╡рд░ рд╡ाрд╕ी рд╢्рд░ी рдордд् рд╕्рд╡ाрдоी рдм्рд░рд╣्рдоाрдиंрдж рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рдиे #рдЖрдХाрд╢ рдоाрд░्рдЧ рд╕े #рдЕрд▓ौрдХिрдХ рд░ूрдк рд╕े рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ोрдХрд░ рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдХो #рджीрдХ्рд╖ा рдк्рд░рджाрди рдХी।  рдФрд░ рдЖрдк #рдХрдаोрд░ рддрдк рдоें рд▓рдЧ рдЧрдП।      рд╡िрдЬрдп рдХृрд╖्рдг рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдХे рдЧुрд░ु рдХा рдиाрдо рдм्рд░рд╣рдоाрдирди्рдж рд╕्рд╡ाрдоी рдеा। рдиाрдирдХрдкंрдеी рдпाрдиि рдкंрдЬाрдмी рдеे। рдЕрдзिрдХрддрд░ рд╡े рдоाрди рд╕рд░ोрд╡рд░ рдоें рд░рд╣рддे рд╣ै рдХрднी-рдХрднी рд╢िрд╖्рдпों рд╕े рдоिрд▓рдиे рдЪрд▓े рдЖрддे рд╣ै। рд╕ाрдзрдиा рдХे рджौрд░ाрди #рд╢्рд░ी рдЪैрддрди्рдп рдорд╣ाрдк्рд░рднु рдХी рдХृрдкा рд╕े рджिрд╡्рдп рднрдЧрд╡рдд рдк्рд░ेрдо рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпा। #рджीрдХ्рд╖ा рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рдЗрдирдХा рдХрд╣рдиा рдеा-'рдпрд╣ рд╕ंрдкूрд░्рдг рднрдЧрд╡ाрди् рдХा рджाрди рд╣ै, рдЬिрди्рд╣ें рднрдЧрд╡рдд् рдиिрд░्рджेрд╢ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдХेрд╡рд▓ рд╡े рд╣ी рджीрдХ्рд╖ा рджे рд╕рдХрддे рд╣ै।' 

 рдЗрдирдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдк्рд░рджрд░्рд╢िрдд рдоाрд░्рдЧ "рдЕрдЬрдкा рд╕ाрдзрди" рд╣ै। рд╕рдж्рдЧुрд░ु рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдиिрд░्рджेрд╢ рджेрдХрд░ рдЬिрди्рд╣ें рдЖрджेрд╢ рджें рд╡рд╣ी #рд╢рдХ्рддि рд╕ंрдЪाрд░(рд╢рдХ्рддिрдкाрдд) рд╕े рдпрд╣ рд╕ाрдзрди рджे рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЖрдк рднाрд░рдд рдХे рдк्рд░рдердо #рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдбा. рд░ाрдЬेрди्рдж्рд░ рдк्рд░рд╕ाрдж рдХे рджाрджा рдЧुрд░ु рдеे। рдХ्рд░рдорд╢ः

                       ##рдпोрдЧी рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж/ рд╕ाрднाрд░/https://www.facebook.com/1347502942058759/posts/1590002381142146/

>>>рдоेрд░ुрджंрдб рд╕ुрд╖ुрдо्рдиा рдиाреЬी рдХा рдоाрд░्рдЧ рд╣ै । рд╕ुрд╖ुрдо्рдиा рдиाреЬी рдоूрд▓ाрдзाрд░ рдЪрдХ्рд░ рд╕े рдоेрд░ुрджंрдб рд╣ोрдХрд░ рдЪрд▓рддी рд╣ुрдИ рдЖрдЬ्рдЮाрдЪрдХ्рд░ рдХेрди्рдж्рд░-рд╡िрди्рджु рдоें рдЖрддी рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ाँ рдХेрди्рдж्рд░िрдд рд╣ोрдХ рдПрдХрд╡िрди्рджुрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддी рд╣ै । рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЗрд╕ рдЖрдЬ्рдЮाрдЪрдХ्рд░рдХेрди्рдж्рд░рд╡िрди्рджु рдХो ' рд╕ुрд╖ुрдо्рди - рд╡िрди्рджु ' рдХрд╣рддे рд╣ैं । 

рдмाрдпें рдирдеुрдиे рдФрд░ рджाрдпें рдирдеुрдиे рд╕े рдЪрд▓рдиेрд╡ाрд▓ी рд╕ाँрд╕ рдХो рд╢ाрд╕्рдд्рд░ीрдп рднाрд╖ा рдоें рдХ्рд░рдорд╢ः рдмाрдпाँ рд╕्рд╡рд░ рдФрд░ рджाрдпाँ рд╕्рд╡рд░ рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдЗреЬा рдиाреЬी рдХो рдЪрди्рдж्рд░ рдиाрдб़ी рдФрд░ рдкिंрдЧрд▓ा рдХो рд╕ूрд░्рдп рдиाреЬी рднी рдХрд╣рддे рд╣ैं । рд╕ुрд╖ुрдо्рдиा рдиाреЬी рдм्рд░рд╣्рдордиाреЬी рднी рдХрд╣ी рдЧрдпी рд╣ै ।   рд╣рдо рджेрдЦрддे рд╣ैं рдХि рдХрднी рдмाрдпाँ рд╕्рд╡рд░ рдЪрд▓рддा рд╣ै , рддो рдХрднी рджाрдпाँ рд╕्рд╡рд░ рдФрд░ рдХрднी рдмाрдпाँ рджाрдпाँ- рджोрдиों рд╕्рд╡рд░ рдЪрд▓рддा рд╣ै।  рдЗрдбाрдпां рдЪрди्рдж्рд░ः рдЪрд░рддि । рдкिंрдЧрд▓ाрдпां рд░рд╡िः । рддрдоोрд░ूрдкः рдЪрди्рдж्рд░ः । рд░рдЬोрд░ूрдкो рд░рд╡िः ॥ ( рд╢ांрдбिрд▓्рдпोрдкрдиिрд╖рдж् )  рдЗрдб़ा рдиाреЬी рддрдоोрдЧुрдгी , рдкिंрдЧрд▓ा рдиाреЬी рд░рдЬोрдЧुрдгी рдФрд░ рд╕ुрд╖ुрдо्рдиा рдиाреЬी рд╕рддोрдЧुрдгी рд╣ै । ' рдкिंрдЧрд▓ा рдиाрдб़ी ' рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै- рдкीрд▓ी рдиाреЬी । рдкीрд▓ा рд░ंрдЧ рд░рдЬोрдЧुрдг рдХा рдк्рд░рддीрдХ рд╣ै । 

>>(рдкिрдг्рдб) рд╢рд░ीрд░ рдЬрдм рдЕрдзिрдХ рд╢ीрддрд▓ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै , рддрдм рд╡рд╣ рд╢рд░ीрд░ рдиिрд╖्рдХ्рд░िрдп рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рдЬрдм рдЙрд╕рдоें рдЧрд░्рдоी рдЖ рдЬाрддी рд╣ै , рддрдм рд╡рд╣ рд╕рдХ्рд░िрдп рд╣ो рдЙрдарддा рд╣ै । рдиिрд╖्рдХ्рд░िрдпрддा рддрдоोрдЧुрдг рдХा рд▓рдХ्рд╖рдг рд╣ै рдФрд░ рд╕рдХ्рд░िрдпрддा рд░рдЬोрдЧुрдг рдХा । рдЗрдб़ा рдиाрдб़ी рддрдоोрдЧुрдгी рд╣ै рдФрд░ рдкिंрдЧрд▓ा рдиाреЬी рд░рдЬोрдЧुрдгी । рдЪрди्рдж्рд░ рд╢ीрддрд▓ рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рд╕ूрд░्рдп рдЙрд╖्рдг। рд╢ांрдбिрд▓्рдпोрдкрдиिрд╖рдж् рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рдЗрдб़ा рдиाрдб़ी рдоें рдЪрди्рдж्рд░рдоा рд╡िрдЪрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рдкिंрдЧрд▓ा рдиाреЬी рдоें рд╕ूрд░्рдп।  

рд╕ुрд╖ुрдо्рдиा рддु рдкрд░े рд▓ीрдиा рд╡िрд░рдЬा ( рд░рдЬрд╕् - рд░рд╣िрдд , рд╕ाрдд्рдд्рд╡िрдХीрдм्рд░рд╣्рдорд░ूрдкिрдгी । (рдпोрдЧрд╢िрдЦोрдкрдиिрд╖рдж्।)  ' рдЬ्рдЮाрдирд╕ंрдХрд▓िрдиी рддंрдд्рд░ ' рдоें рдЗреЬा рдиाреЬी рдХो рдЧंрдЧा рдФрд░ рдкिंрдЧрд▓ा рдХो рдпрдоुрдиा рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै ; рджेрдЦें- ' рдЗрдбा рднрдЧрд╡рддी рдЧंрдЧा рдкिंрдЧрд▓ा рдпрдоुрдиा рдирджी । рдЗрдбा рдкिंрдЧрд▓рдпोрд░्рдордз्рдпे рд╕ुрд╖ुрдо्рдиा рдЪ рд╕рд░рд╕्рд╡рддी ॥ '   рдЛрдЧ्рд╡ेрдж рдоें рднी рдЗреЬा рдиाреЬी рд╕िрдд рд╕рд░िрдд् ( рдЙрдЬрд▓ी рдирджी - рдЧंрдЧा ) рдФрд░ рдкिंрдЧрд▓ा рдиाреЬी рдХो рдЕрд╕िрдд рд╕рд░िрдд् ( рдХाрд▓ी рдирджी - рдпрдоुрдиा ) рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै । рд╣рдо рдЬाрдирддे рд╣ैं рдХि рдкिंрдЧрд▓ा рдиाреЬी рд╕ूрд░्рдп рднी рдХрд╣рд▓ाрддी рд╣ै, рдФрд░ рдпрд╣ рдкुрд░ाрдг  рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ै рдХि 'рдпрдоुрдиा' рд╕ूрд░्рдп рдХी рд╕ंрддाрди ( рдкुрдд्рд░ी ) рд╣ै  рдЗрд╕рд▓िрдП рдкौрд░ाрдгिрдХ рдХрдеा рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдкिंрдЧрд▓ा рдиाрдб़ी рдХी рдЙрдкрдоा 'рдпрдоुрдиा' рд╕े рд╣ी рджेрдиा рдЙрдЪिрдд рд╣ै ।   рдЗрдб़ा рдиाрдб़ी ( рдЪрди्рдж्рд░ рдиाрдб़ी ) рддрдоोрдЧुрдгी рд╣ोрддी рд╣ै рдФрд░ рдкिंрдЧрд▓ा рдиाреЬी ( рд╕ूрд░्рдп рдиाреЬी ) рд░рдЬोрдЧुрдгी । рддрдоोрдЧुрдг рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рд░рдЬोрдЧुрдг рдХुрдЫ рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдпрдоुрдиा рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рдЧंрдЧा рд╡िрд╢ेрд╖ рдкрд╡िрдд्рд░ рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ै । рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд░рдЬोрдЧुрдгी рдкिंрдЧрд▓ा рдиाрдб़ी рдХो рд╕ंрддों рдиे ' рдЧंрдЧा ' рдФрд░ рддрдоोрдЧुрдгी рдЗрдб़ा рдиाрдб़ी рдХो ' рдпрдоुрдиा ' рдХрд╣рдиा рдаीрдХ рд╕рдордЭा । рддрдоोрдЧुрдг рдХा рд░ंрдЧ рдХाрд▓ा рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рдпрдоुрдиा рднी рд╢्рдпाрдорд╡рд░्рдгा рд╣ै । рдЗрд╕ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рднी рддрдоोрдЧुрдгी рдЗреЬा рдиाреЬी рдХो ' рдпрдоुрдиा ' рдХрд╣рдиा рдЙрдЪिрдд рд╣ी рд╣ै । рдЬрдм рдкिंрдЧрд▓ा рдиाреЬी рдХो рдПрдХ рдмाрд░ ' рдпрдоुрдиा ' рдХрд╣ рджिрдпा рдЧрдпा , рддрдм рдЗрдб़ा рдиाреЬी рдХो 'рдЧंрдЧा ' рдХрд╣рдиा рд╣ी рдкрдб़ेрдЧा рдФрд░ рддрдм рдлिрд░ рдЗрдб़ा рдФрд░ рдкिंрдЧрд▓ा рдиाреЬिрдпों рдХे рдмीрдЪ рдХी рд╕ुрд╖ुрдо्рдиा рдиाреЬी рдХो ' рд╕рд░рд╕्рд╡рддी ' рд╣ी рдХрд╣рдиे рдХे рд▓िрдП рдмाрдз्рдп рд╣ोрдиा рдкрдб़ेрдЧा । ' рджाрд╣िрдиे рдЧंрдЧा рдмाрдпें рдпрдоुрдиा , рдордз्рдп рд╕рд░рд╕्рд╡рддी рдзाрд░ा । ( рд╕ंрдд рдЧрд░ीрдм рджाрд╕ рдЬी )"рджрд╣िрдиे рд╕ूрд░ рдЪрди्рдж्рд░рдоा рдмाрдпें , рддिрдирдХे рдмीрдЪ рдЫिрдкाрдиा рд╣ै । ( рд╕ंрдд рдХрдмीрд░ рд╕ाрд╣рдм )

>>>рдкिрдг्рдб рдоें рдЫрд╣ рдЪрдХ्рд░ рд╣ैं : "Cycle of Hatha yoga"  рдкिрдг्рдб рдХे рдХुрдЫ рдоुрдЦ्рдп рдоुрдЦ्рдп рд╕्рдеाрди рд╣ैं ; рдЬैрд╕े - рдЧुрджा , рд▓िंрдЧ , рдиाрднि , рд╣ृрджрдп , рдХंрда рдФрд░ рджोрдиों рднौंрд╣ों рдХा рдордз्рдпрд╕्рдеाрди । рдЗрди рдЫрд╣ो рд╕्рдеाрдиों рдкрд░ рд╕ुрд╖ुрдо्рдиा рдиाреЬी рдХे рдЖрд╢्рд░िрдд рдЫрд╣ рдкрдж्рдоों ( рдХрдорд▓ों ) рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеिрддि рдмрддрд▓ाрдпी рдЧрдпी рд╣ै । рдпे рдкрдж्рдо рд╣ी рдЪрдХ्рд░ рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ैं । рдЪрдХ्рд░ ' рдХा рдЕрд░्рде рдЪрдХ्рдХрд░ , рдШुрдоाрд╡ , рдлेрд░ा рдпा рдЙрд▓рдЭрди рднी рд╣ोрддा рд╣ै ; рдЬैрд╕े рдоाрдпाрдмрдж्рдз рдЬीрд╡ рдЖрд╡ाрдЧрдорди рдХे рдЪрдХ्рд░ рдоें рдкрдб़ा рд░рд╣рддा рд╣ै । рдЫрд╣ рдкрдж्рдоों рдоें рдХुंрдбрд▓िрдиी рд╢рдХ्рддि рдЪрдХ्рдХрд░ рдЦाрдХрд░ рдлँрд╕ी рд╣ुрдИ рд╣ै , рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рд╕े рдпे рдЫрд╣ рдкрдж्рдо ' рдЪрдХ्рд░ ' рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ैं ।.....  ( рджेрдЦें ' рд░ाрдордЪрд░िрдд - рдоाрдирд╕ - рд╕ाрд░ рд╕рдЯीрдХ ' , рдЙрдд्рддрд░рдХांрдб , рдЪौрдкाрдИ ренрежрен рдХे рдЕрд░्рде рдХी рдЯिрдк्рдкрдгी ) рдЕँрдЧрд░ेрдЬी рдоें рдкрдж्рдоों рдЕрдерд╡ा рдЪрдХ्рд░ों рдХो ' рдк्рд▓ेрдХ्рд╕рд╕ ' ( Plexus ) рдХрд╣рддे рд╣ैं । рд╣рдардпोрдЧрд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЗрди рдЪрдХ्рд░ों рдХे рдиाрдо рдХ्рд░рдорд╢ : рдпे рд╣ैं рдоूрд▓ाрдзाрд░ , рд╕्рд╡ाрдзिрд╖्рдаाрди , рдордгिрдкूрд░рдХ , рдЕрдиाрд╣рдд , рд╡िрд╢ुрдж्рдз рдФрд░ рдЖрдЬ्рдЮाрдЪрдХ्рд░ |рдоूрд▓ाрдзाрд░ рдЧुрджा рдоें , рд╕्рд╡ाрдзिрд╖्рдаाрди рд▓िंрдЧ рдоें , рдордгिрдкूрд░рдХ рдиाрднिрджेрд╢ рдоें , рдЕрдиाрд╣рдд рд╣ृрджрдп рдоें , рд╡िрд╢ुрдж्рдз рдЪрдХ्рд░ рдХंрда рдоें рдФрд░ рдЖрдЬ्рдЮाрдЪрдХ्рд░ рдорд╕्рддрдХ рдоें рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рд╣ै।  "рдоूрд▓ рдЪрдХ्рд░ рдоें рд░ाрдо рд╣ै , рд╕्рд╡ाрдж рдЪрдХ्рд░ рдоें рд░ाрдо । рдиाрднि рдХрдорд▓ рдоें рд░ाрдо рд╣ै , рд╣ृрджрдп рдХрдорд▓ рдоें рд░ाрдо ॥ рдХंрдардХрдорд▓ рдоें рд░ाрдо рд╣ै , рдд्рд░िрдХुрдЯी рдХрдорд▓ рдоें рд░ाрдо । рд╕рд╣рд╕ рдХрдорд▓рджрд▓ рд░ाрдо рд╣ै , рд╕ुрди рдмрд╕्рддी рд╕рдм рдаाрдо ॥ ( рд╕ंрдд рдЧрд░ीрдм рджाрд╕рдЬी ) рд╣рдардпोрдЧ рд╕рд░्рд╡рд╕ाрдзाрд░рдг рдХे рд▓िрдП рдЙрдкрдпुрдХ्рдд рдирд╣ीं рд╣ै । рдпрджि рдЗрд╕рдХी рдХ्рд░िрдпा рдаीрдХ - рдаीрдХ рдирд╣ीं рдХी рдЬाрдП , рддो рд▓ाрдн рдХे рдмрджрд▓े рд╣ाрдиि рднी рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै ; рдкрд░рди्рддु рд░ाрдЬрдпोрдЧ рдоें рдРрд╕ी рдмाрдд рдирд╣ीं рд╣ै । рд░ाрдЬрдпोрдЧ рд╕рдмрдХे рд▓िрдП рд╕ुрдЧрдо рдФрд░ рдЖрдкрджा рд░рд╣िрдд рд╣ै । ∆

рдЧीрддा рд╕ाрддрд╡ाँ рдЕрдз्рдпाрдп : " рдЬ्рдЮाрди-рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдпोрдЧ " 

рдЬ्рдЮाрди рд╢рдм्рдж рдпрд╣ाँ рдкрд░ोрдХ्рд╖ рдЕрдиुрднूрддि рдФрд░ рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╢рдм्рдж рдЕрдкрд░ोрдХ्рд╖ाрдиुрднूрддि рдХा рд╕ूрдЪрдХ рд╣ै। рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдиे рдХрд╣ा рд╣ै - " рдкреЭрдиे рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рд╕ुрдирдиा рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै, рдФрд░ 'рд╕ुрдирдиे' рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा 'рджेрдЦрдиा' рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै !(рдЕрд░्рдеाрдд рдИрд╢्рд╡рд░рдХोрдЯि рдпा рдЕрд╡рддाрд░ -рдиेрддा рд╡рд░िрд╖्рда C-IN-C рдирд╡рдиी рджा рдХो рджेрдЦрдиा, рдпाрдиि рдЙрдирдХे рд╕ाрдиिрдз्рдп рдоें рд░рд╣рдиा рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै।) рджेрдЦрдиे рд╕े рд╕рдм рд╕рди्рджेрд╣ рдЪрд▓ा рдЬाрддा рд╣ै। рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдоें рддो рдмрд╣ुрдд рд╕ी рдмाрддें рд╣ैं, рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рди рд╣ोрдиे рд╕े , рдЙрдирдХे рдЪрд░рдгों рдоें рднрдХ्рддि рди рд╣ोрдиे рд╕े рдФрд░ рдЪिрдд्рддрд╢ुрдж्рдзि рди рд╣ोрдиे рд╕े рд╕рдм рд╡ृрдеा рд╣ै। рдЧुрд░ुрдоुрдЦ рд╕े рд╕ुрдиंрдиे рдкрд░ рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рдХी рдзाрд░рдгा рдЕрдзिрдХ рд╣ोрддी рд╣ै, рдФрд░ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдХा рдЕрд╕ाрд░ рднाрдЧ рд╕ोрдЪрдиा рдирд╣ीं рдкреЬрддा। [рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рдХा 'рд░ाрдоो рдХृрд╖्рдгो ' рдиाрдо-рдЬрдкрдиे рдХी рдкрдж्рдзрддि рдХो рд╢्рд░ीрдЧुрд░ुрджेрд╡ рдХे рдоुрдЦ рд╕े рдпा рд╕ाрдзुрдоुрдЦ рд╕े рдЕрд░्рдеाрдд рдордиःрд╕ंрдпोрдЧ рдХो " рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж -рдХैрдк्рдЯрди рд╕ेрд╡िрдпрд░ Be and Make ' рд╡ेрджाрди्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ-рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдоें рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖िрдд рдФрд░ рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рдХा рдЪрдкрд░ाрд╕ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдиेрддा-рд╡рд░िрд╖्рда рдирд╡рдиीрджा рдХे рдоुрдЦ рд╕े рдордиःрд╕ंрдпोрдЧ -рдкрдж्рдзрддि рдХो рд╕ुрдирдиे рдкрд░ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдХा рдЕрд╕ाрд░ рднाрдЧ рд╕ोрдЪрдиा рдирд╣ीं рдкреЬрддा।]  рдм्рд░рд╣्рдо (рд░ाрдоोрдХृрд╖्рдгो) рдХो рд╢рдм्рдж рдФрд░ рдЕрд░्рде рд╕े рдЬाрдирдиे рдХा рдиाрдо рдЬ्рдЮाрди рд╣ै, рдФрд░ рдм्рд░рд╣्рдо рдХो (рдаाрдХुрд░-рдоाँ-рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी -.... рдирд╡рдиीрджा рдХो рдоाँ рдЖрдирди्рджрдордпी рдХी рдХृрдкा рд╕े) рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдк рд╕े рдЬाрдирдХрд░ рдЙрд╕рдоें  рдиिрд░рди्рддрд░ рд╡िрд▓ाрд╕ рдХрд░рдиा, рдм्рд░рд╣्рдоाрдирди्рдж рдоें рдбूрдмा рд░рд╣рдиा рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╣ै। " рд▓рдХреЬी рдоें рдиिрд╢्рдЪिрдд рдЖрдЧ рд╣ै, рдЗрд╕рдХो рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓ा рдЬ्рдЮाрдиी рд╣ै। рдХिрди्рддु рд▓рдХреЬी рдЬрд▓ाрдХрд░ рд░рд╕ोрдИ рдкрдХाрдиा рдФрд░ рдЦाрдиा рддрдеा рдкूрд░्рдг рдкрд░िрддृрдк्рдд рд╣ो рдЬाрдиा , рдЬिрд╕рдХो рд╣ोрддा рд╣ै, рдЙрд╕рдХा рдиाрдо рд╡िрдЬ्рдЮाрдиी рд╣ै। " 

" рд╡िрдЬ्рдЮाрдиी рдХे 8 рдкाрд╢ рдЦुрд▓ рдЬाрддे рд╣ैं,рдЬ्рдЮाрдирд░ूрдкी рдЦрдб्рдЧ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा 'рдЙрди्рд╣ें' (24 рддрдд्рд╡ + рдПрдХ = рдкрдЪ्рдЪीрд╕ рджрд▓рд╡ाрд▓े рдлूрд▓  'рдк्рд░ेрдордордп' рдХो  рдПрдХ рд╣ी рд╡ाрд░ рд╕े ?) рдХाрдЯ рдбाрд▓рдиे рдкрд░ рдлिрд░ рдХुрдЫ рдирд╣ीं рд░рд╣ рдЬाрддा । рддрдм рдЕрдкрдиा 'рдоैं' рднी рдмाрдЬीрдЧрд░ рдХा рддрдоाрд╢ा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдХाрдо-рдХ्рд░ोрдз рдЖрджि рдХा рдЖрдХाрд░ рдоाрдд्рд░ рд░рд╣рддा рд╣ै। рд╡िрдЬ्рдЮाрдиी рд╕рджा рдИрд╢्рд╡рд░ (рдм्рд░рд╣्рдо) рдХा рджрд░्рд╢рди рдХрд░рддा рд╣ै , рдЗрд╕ीрд╕े рдРрд╕ा рд░ेрд▓рдкेрд▓ (рдЖрд╡ेрд╢ рдоें рдЖ рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा) рднाрд╡ рд╣ै। рд╡рд╣ рдСंрдЦें рдЦोрд▓рдХрд░ рднी рджेрдЦрддे рд╣ैं- [рдХि рднрдЧрд╡ाрди рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдмрдиे рд╣ैं , рдЕрдм рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдордиुрд╖्рдп рдХो рднрдЧрд╡ाрди (100 % рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рдердкрд░) рд╣ोрдиा рд╣ै !)]। рдХрднी рдиिрдд्рдп рдоें рдФрд░ рдХрднी рд▓ीрд▓ा рдоें рд░рд╣рддे рд╣ैं , рдлिрд░ рдХрднी рд▓ीрд▓ा рд╕े рдиिрдд्рдп рдоें рдЬाрддे рд╣ैं। рд╡िрдЬ्рдЮाрдиी (рдЕрд░्рдеाрдд рдЬ्рдЮाрдиी рднрдХ्рдд) рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдЖрдирди्рдж рдХा рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдк рд╕े рдЙрдкрднोрдЧ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдХिрд╕ी рдиे рджूрдз рдХा рдиाрдо рд╕ुрдиा рд╣ै, рдХिрд╕ी рдиे рджेрдЦा рд╣ै рдФрд░ рдХिрд╕ी рдиे рдкिрдпा рд╣ै। рд╡िрдЬ्рдЮाрдиी рдиे рджूрдз рдкिрдпा рд╣ै рдФрд░ рдкीрдХрд░ рдЖрдирди्рдж -рд▓ाрдн рдХिрдпा рд╣ै рдФрд░ рд╣ृрд╖्рдЯрдкुрд╖्рдЯ рднी рд╣ुрдП рд╣ैं। ...... рдм्рд░рд╣्рдордЬ्рдЮाрди рдХे рдЕрдирди्рддрд░ (рдЕрд░्рдеाрдд рдиिрд░्рд╡िрдХрд▓्рдк рд╕рдоाрдзि рд╕े рдкुрдиः рд╢рд░ीрд░ рдоें рд▓ौрдЯрдиे рдоें рд╕рдорд░्рде рдИрд╢्рд╡рд░рдХोрдЯि рдордиुрд╖्рдп -рдирд╡рдиीрджा ) рдХे рднीрддрд░ рдИрд╢्рд╡рд░ (рдоाँ рдЖрдирди्рджрдордпी) рд▓ोрдХрд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдП рдХुрдЫ 'рдоैं ' рдЫोреЬ рд░рдЦрддी рд╣ैं। рдиाрд░рдж рдЖрджि рдЖрдЪाрд░्рдп рд╡िрдЬ्рдЮाрдиी рдеे। рдЬो рд▓ोрдЧ рдХेрд╡рд▓ рдЬ्рдЮाрдиी рд╣ैं, рд╡े рднрдпрднीрдд рд░рд╣рддे рд╣ैं , рдХिрди्рддु рд╡िрдЬ्рдЮाрдиी рдХो рдХिрд╕ी рд╕े (рдоृрдд्рдпु рд╕े рднी) рднрдп рдирд╣ीं рд░рд╣рддा। рдХ्рдпोंрдХि рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╕ाрдХाрд░ рдФрд░ рдиिрд░ाрдХाрд░ рджोрдиों рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХिрдпा рд╣ै , рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╕ाрде рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк рднी рдХिрдпा рд╣ै। рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рдкूрд░्рдг рдЙрдкрднोрдЧ рдХिрдпा рд╣ै। "

" рд╕ाрдзाрд░рдг рдордиुрд╖्рдп рдпा рд╕ाрдзрдХ рдЬ्рдЮाрдиी рддрдХ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै , рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдирд╣ीं рдкрд╣ुँрдЪ рд╕рдХрддा рдХेрд╡рд▓ рдИрд╢्рд╡рд░-рдХोрдЯि рдЕрдерд╡ा рдЖрдзिрдХाрд░िрдХ рдкुрд░ुрд╖ рдЬैрд╕े рдиाрд░рдж , рд╕ुрдХрджेрд╡ , рдмुрдж्рдз, рдЖрдЪाрд░्рдп рд╢ंрдХрд░ , рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж , рдирд╡рдиी рджा рдЖрджी; рд╡े рд╡िрдЬ्рдЮाрдиी рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдкрд╣ुँрдЪ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдФрд░ рдмाрдж рдоें рдоाँ рдЖрдиंрджрдордпी (рдХे рдЕрд╡рддाрд░) рдХी рд╡िрд╢ेрд╖ рдЗрдЪ्рдЫा рд╕े рдЬीрд╡рди-рднूрдоि рдоें рдЙрддрд░ рдЖрддे рд╣ैं , рдХेрд╡рд▓ рд▓ोрдХ-рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рд▓िрдП।"                 

рдЪрддुрд░्рд╡िрдзा рднрдЬрди्рддे рдоां рдЬрдиाः рд╕ुрдХृрддिрдиोрд╜рд░्рдЬुрди।

рдЖрд░्рддो рдЬिрдЬ्рдЮाрд╕ुрд░рд░्рдеाрд░्рдеी рдЬ्рдЮाрдиी рдЪ рднрд░рддрд░्рд╖рдн।।7.16।।

।।7.16।। рд╣े рднрд░рдд рд╡ंрд╢िрдпों рдоें рд╢्рд░ेрд╖्рда рдЕрд░्рдЬुрди ! рдЙрдд्рддрдо рдХрд░्рдо рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдордиुрд╖्рдп (рд╕ुрдХृрддिрди:) рдЖрд░्рдд (рд░ोрдЧाрджि рд╕े рдкीреЬिрдд), рдЬिрдЬ्рдЮाрд╕ु (рдоुрдоुрдХ्рд╖ु), рдЕрд░्рдеाрд░्рдеी (рдЗрд╕ рд▓ोрдХ рдФрд░ рдкрд░рд▓ोрдХ рдХे рдЕрд░्рде рдХाрдоी)рдФрд░ рдЬ्рдЮाрдиी рдРрд╕े рдЪाрд░ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд▓ोрдЧ рдоुрдЭे рднрдЬрддे рд╣ैं।।

рд╕рдорд╕्рдд рдкрджाрд░्рде (matter) рдПрд╡ं рдКрд░्рдЬा (energy) рдХा рд╕्рд░ोрдд рдЖрдд्рдоा (spirit) рд╣ी рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЬрдб़ рдкрджाрд░्рдеों рдоें рдпрджि рдХ्рд░िрдпा рд╣ोрддे рджिрдЦाрдИ рджे рддो рдЙрд╕рдХा рдк्рд░ेрд░рдХ рд╕्рд░ोрдд рднी рдЖрдд्рдоा (spirit) рд╣ी рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЗрд╕्рдЯीрдо рдЗंрдЬрди (steam engine) рдХा рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рднाрдЧ рд▓ोрд╣े рдХा рдмрдиा рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рдлिрд░ рднी рдпрджि рдЙрд╕рдоें рд░ेрд▓ рдХे рдбिрдм्рдмों рдХो рдЦींрдЪрдиे рдХी рд╕ाрд░्рдорде्рдп рд╣ोрддी рд╣ै рддो рдиिрд╢्рдЪрдп рд╣ी рдЙрд╕ рд╕ाрд░्рдорде्рдп рдХा рд╕्рд░ोрдд рд▓ोрд╣े рд╕े рднिрди्рди рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдаीрдХ рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╕рдорд╕्рдд рдордиुрд╖्рдп рд╢рд░ीрд░ (Hand) рдФрд░ рдорди (Head) рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдЬो рд╕ाрд░्рдорде्рдп рдк्рд░рдХрдЯ рдХрд░рддे рд╣ैं рд╡рд╣ рдЖрдд्рдордЪैрддрди्рдп (Spirit-Heart, рд╣्рд░рджрдп рдоें рд╡िрд░ाрдЬिрдд рдЖрдд्рдоा) рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рд╕ंрднрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै।

рдпोрдЧी рд╣ो рдпा рднोрдЧी рджोрдиों рдХो рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЖрдд्рдордЪैрддрди्рдп  (Spirit-Heart ) рдХा рд╣ी рдЖрд╣्рд╡ाрди рдХрд░рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдЪाрд╣े рд╡े рдкीрдб़ा рдФрд░ рдХрд╖्рдЯ рдХे рд╕рдордп рд╕ाрди्рдд्рд╡рдиा рдХी рдХाрдордиा рдХрд░ें рдпा рд╡िрд╖рдп рдЙрдкрднोрдЧों рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдХрд░ें , рдЗрди рд╕рдмрдХे рд▓िрдП рдЖрдд्рдоा рдХी рдЪेрддрдирддा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ोрддी рд╣ै। рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рджрд╢ा рдоे рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЖрдд्рдоा рдХा рдЖрд╣्рд╡ाрди рдХрд░рдиा рд╣ी рднрдЬрди рдпा рдк्рд░ाрд░्рдердиा рд╣ै। рдк्рд░ाрд░्рдердиा рд╡िрдзि рдоें рднрдХ्рдд рд╕्рд╡рдпं рдХो рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдЪрд░рдгों рдоें рд╕рдорд░्рдкिрдд рдХрд░рдХे рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдЕрдиुрдЧ्рд░рд╣ рдХी рдХाрдордиा рдХрд░рддा рд╣ै। 

рдЗрд╕рдХो рд╕рдордЭрдиे рдХे рд▓िрдП рд╣рдо рд╡िрдж्рдпुрдд् рдХा рджृрд╖्рдЯाрди्рдд рд▓े рд╕рдХрддे рд╣ैं। рд╡िрдж्рдпुрдд् рдкंрдЦा рд╣ीрдЯрд░ рд░ेрдбिрдпो рдЖрджि рд╕्рд╡рдпं рдХुрдЫ рдХाрд░्рдп рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддे। рд╡िрдж्рдпुрдд् рд╢рдХ्рддि рдХे рдЗрдирдоें рдк्рд░рд╡ाрд╣िрдд рд╣ोрдиे рдкрд░ рдпे рдЕрдкрдиेрдЕрдкрдиे рдХाрд░्рдп рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╕рдоाрдЬ рдХी рд╕ेрд╡ा рдХрд░ рдкाрддे рд╣ैं। рдпрд╣ी рд╡िрдж्рдпुрдд् рд╢рдХ्рддि рдХा рдЖрд╣्рд╡ाрди рд╣ै। рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╣ै рдХि рд╕рднी рдпрди्рдд्рд░ों рдХे рд▓िрдП рд╡िрдж्рдпुрдд् рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै рд▓ेрдХिрди рдЙрд╕рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХिрд╕ рдпрди्рдд्рд░ рдХे рд▓िрдП рдХрд░рдиा рд╣ै рд╡рд╣ рд╣рдоाрд░ी рдЗрдЪ्рдЫा рдкрд░ рдиिрд░्рднрд░ рдХрд░рддा рд╣ै। рд╢ीрдд рдЛрддु рдХे рджिрдиों рдоें рдкंрдЦा рдЪрд▓ाрдХрд░ рд╣рдоें рдФрд░ рдЕрдзिрдХ рдХрд╖्рдЯ рдЙрдаाрдиा рдкрдб़े рддो рдЙрд╕рдХा рджोрд╖ рд╡िрдж्рдпुрдд् рдХो рдирд╣ीं рджिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рдФрд░ рди рд╣ी рдЙрд╕े рдХ्рд░ूрд░ рдХрд╣ा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рд╡िрдЦрдг्рдбिрдд рдорди рдоें рдЬрдм рдЪैрддрди्рдп рд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ोрддा рд╣ै рддो рдорди рдХे рдЕрд╡рдЧुрдгों рдХे рд▓िрдП рдЖрдд्рдоा рдХो рджोрд╖ рдирд╣ीं рджिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा। рдЗрд╕ рддрде्рдп рдХो рдз्рдпाрди рдоें рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рдХि рдПрдХ рдоाрдд्рд░ рдЖрдд्рдоा (Spirit) рд╣ी рдЪैрддрди्рдп рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै। рднрдЧрд╡ाрди् рдпрд╣ाँ рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдкाрдкी рд╣ो рдпा рдкुрдг्рдпाрдд्рдоा рдоूрдв़ рд╣ो рдпा рдмुрдж्рдзिрдоाрди рдЖрд▓рд╕ी рд╣ो рдпा рдХ्рд░िрдпाрд╢ीрд▓ рднीрд░ु рд╣ो рдпा рд╕ाрд╣рд╕ी рд╕рдм рдоुрдЭे рд╣ी рднрдЬрддे рд╣ैं рдФрд░ рдоैं рдЙрди рд╕рдмрдХे рд╣ृрджрдп рдоें рд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ोрддा рд╣ूँ। рд╢рд░ीрд░ (Hand) рдФрд░ рдорди (Head)  рд╕े рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╕рднी рдордиुрд╖्рдпों рдХो рдЬाрдиे рдпा рдЕрдирдЬाрдиे рдоेрд░ा (рд╣्рд░рджрдп рдоें рд╡िрдж्рдпрдоाрди Spirit рдХा ) рдЖрд╣्рд╡ाрди рдХрд░рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै

*рдХ्рд╖рдгрднंрдЧुрд░ рд╕ुрдЦ (рдЕрд▓्рдк рд╕ुрдЦ) рдоें рдЖрд╕рдХ्рдд рд░рд╣рдиा рд╣ी рджुःрдЦ рдХा рдХाрд░рдг рд╣ै*    

>>>*рдУрд╢ो; рдЧीрддा рджрд░्рд╢рди* рдордиोрд╡िрдЬ्рдЮाрди рдЗрд╕ рд╕рдордп рдмрд╣ुрдд рд╡्рдпрд╕्рдд рд╣ै рдХि  рд╣рд░ рдЖрджрдоी рдЬो рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдирд╣ीं рд╣ो рдкा рд░рд╣ा рд╣ै। рд╡рд╣ рдХрд╣ीं рдФрд░ рд▓рдЧा рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। 'рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЖрдд्рдоा рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै' рд▓ेрдХिрди рдЙрд╕рдХी рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдоें рддाрд░рддрдо्рдп рд╣ोрддा рд╣ै  -- рдЗрд╕ рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдп рдкрд░ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдирд╣ीं рдХрд░рдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рдпрд╣  рдЬрдЧрдд рдЗрддрдиा рджुрдЦी рдоाрд▓ूрдо рдкреЬ рд░рд╣ा рд╣ै।  рдЗрд╕рдХा рдмрд╣ुрдд рдмुрдиिрдпाрджी рдХाрд░рдг рдЬो рд╣ै, рд╡рд╣ рдбिрд╕рдк्рд▓ेрд╕рдоेंрдЯ рд╣ै। рдмाрдк рдХो рдПрдХ рд╕рдирдХ рд╕рд╡ाрд░ рд╣ै рдХि рд▓реЬрдХे рдХो рдЗंрдЬीрдиिрдпрд░ рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП, рддो рдЗंрдЬीрдиिрдпрд░ рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЕрдм рдмाрдк рдХी рд╕рдирдХ рд╕े рд▓реЬрдХे рдХा рдХ्рдпा рд▓ेрдиा-рджेрдиा ! рд╣ोрдиा рдеा рддो рдмाрдк рдХो рд╣ो рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП рдеा। рд▓ेрдХिрди рдмाрдк рдХो рд╕рдирдХ рд╕рд╡ाрд░ рд╣ै, рдмेрдЯे рдХो рдЗंрдЬीрдиिрдпрд░ рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдлिрд░ рдмाрдк рднी рдХ्рдпा рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЙрд╕े рдХुрдЫ рднी рддो рдкрддा рдирд╣ीं рд╣ै। рд╕рдм рдЕрд╕्рддрд╡्рдпрд╕्рдд рд╣ै। рдХिрд╕ी рдХो рднी рдкрддा рднी рддो рдирд╣ीं рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рдХ्рдпा рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै ! рдзрдХ्рдХे рд╣ैं, рдмिрд▓рдХुрд▓ рдПрдХ्рд╕िрдбेंрдЯрд▓ рд╣ै рдЬैрд╕े рд╕рдм, рд╕ांрдпोрдЧिрдХ рд╣ै। 

рдЗрд╕рд▓िрдП рдЖрдЬ рд╕ाрд░ी рджुрдиिрдпा рдоें рдордиोрд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдЗрд╕ рдмाрдд рдХे рд▓िрдП рдЖрддुрд░ рд╣ैं рдХि рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдмрдЪ्рдЪे рдХी рдкोрдЯेंрд╢िрдпрд▓िрдЯी рдХी рдЦोрдЬ рд╣ी рдордиुрд╖्рдпрддा рдХे рд▓िрдП рдоाрд░्рдЧ рдмрди рд╕рдХрддी рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рднूрд▓ рдиिрд░ंрддрд░ рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рд╡рд╣ рдиिрд░ंрддрд░ рднूрд▓ рдпрд╣ рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै рдХि рд╣рдо рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд╕рдд्рдп рдХो рдЬрдирд░рд▓ाрдЗрдЬ рдХрд░ рджेрддे рд╣ैं; рдЙрд╕рдХो рд╕ाрдоाрди्рдп рдиिрдпрдо рдмрдиा рджेрддे рд╣ैं। рдХोрдИ рд╕рдд्рдп рд╡्рдпрдХ्рдд рдЬрдЧрдд рдоें рд╕ाрдоाрди्рдп рдиिрдпрдо рдирд╣ीं рд╣ै। рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдЬрдЧрдд рдХी рдмाрдд рдЫोреЬें, рд╡्рдпрдХ्рдд рдЬрдЧрдд рдоें, рдоैрдиिрдлेрд╕्рдЯेрдб рдЬрдЧрдд рдоें рд╕рднी (рд╕ाрдкेрдХ्рд╖िрдХ) рд╕рдд्рдп рд╕рд╢рд░्рдд (рджेрд╢-рдХाрд▓ -рдиिрдоिрдд्рдд рдХे рдЖрдзीрди рд╣ैं), рдЙрдирдХे рдкीрдЫे рд╢рд░्рдд рд╣ै।

рдХृрд╖्рдг рдХा рдпुрдж्рдз рд╕े рдХोрдИ рд▓ेрдиा-рджेрдиा рд╣ी рдирд╣ीं рд╣ै।  рдХृрд╖्рдг рдПрдХ рдордиोрд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рд╕рдд्рдп рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं। рд╡े рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं рдЕрд░्рдЬुрди рд╕े, рдпрд╣ рддेрд░ा рдирдХ्рд╢ा рд╣ै, рдпрд╣ рддेрд░ा рдмिрд▓्рдЯ-рдЗрди-рдк्рд░ोрд╕ेрд╕ рд╣ै। рддू рдпрд╣ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рдЕрди्рдпрдеा рд╣ोрдиे рдХी рдЪेрд╖्рдЯा рдоें рд╕िрд╡ाрдп рдЕрдкрдпрд╢, рдЕрд╕рдлрд▓рддा, рдЖрдд्рдордШाрдд рдХे рдФрд░ рдХुрдЫ рднी рдирд╣ीं рд╣ै।

рдХृрд╖्рдг рдХा рдпुрдж्рдз рд╕े рдХोрдИ рд▓ेрдиा-рджेрдиा рд╣ी рдирд╣ीं рд╣ै।  рдХृрд╖्рдг рдПрдХ рдордиोрд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рд╕рдд्рдп рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं। рд╡े рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं рдЕрд░्рдЬुрди рд╕े, рдпрд╣ рддेрд░ी рдкोрдЯेंрд╢िрдпрд▓िрдЯी рд╣ै , рддेрд░ा рдирдХ्рд╢ा рд╣ै, рдпрд╣ рддेрд░ा рдмिрд▓्рдЯ-рдЗрди-рдк्рд░ोрд╕ेрд╕ рд╣ै। рдЕрд░्рдЬुрди рддू рднी рдпрд╣ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै - 'рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЬाрдирдХрд░ рдм्рд░рд╣्рдо'  рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рдЕрди्рдпрдеा рд╣ोрдиे рдХी рдЪेрд╖्рдЯा рдоें рд╕िрд╡ाрдп рдЕрдкрдпрд╢, рдЕрд╕рдлрд▓рддा, рдЖрдд्рдордШाрдд рдХे рдФрд░ рдХुрдЫ рднी рдирд╣ीं рд╣ै

рд░рд╡ींрдж्рд░рдиाрде рдЯैрдЧोрд░ рдХे рдШрд░ 'рдЬोреЬाрд╕ांрдХो рднрд╡рди ' рдоें рдПрдХ рдХिрддाрдм рд░рдЦी рд╣ै। рдмреЬा рдкрд░िрд╡ाрд░ рдеा, рдмрд╣ुрдд рдмрдЪ्рдЪे рдеे, рд╕ौ рд▓ोрдЧ рдеे рдШрд░ рдоें। рд╣рд░ рдмрдЪ्рдЪे рдХे рдЬрди्рдорджिрди рдкрд░ рдЙрд╕ рдХिрддाрдм рдоें рдЙрд╕ рдмрдЪ्рдЪे рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рдШрд░ рдХे рд╕рдм рдмреЬे-рдмूреЭे рднрд╡िрд╖्рдпрд╡ाрдгिрдпां рд▓िрдЦрддे рдеे। рдЙрд╕ рдХिрддाрдм рдоें рд░рд╡ींрдж्рд░рдиाрде рдХे рд╕ाрд░े рднाрдИ-рдмрд╣рди--рдХाрдлी рдеे, рджрд░्рдЬрдирднрд░ - рд╕рдмрдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рдмрд╣ुрдд рдЕрдЪ्рдЫी рдмाрддें рд▓िрдЦी рд╣ैं। рд░рд╡ींрдж्рд░рдиाрде рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рдХिрд╕ी рдиे рдЕрдЪ्рдЫी рдмाрдд рдирд╣ीं рд▓िрдЦी рд╣ै। рд░рд╡ींрдж्рд░рдиाрде рдХी рдоां рдиे рдЦुрдж рд▓िрдЦा рд╣ै рдХि рд░рд╡ि рд╕े рд╣рдоें рдХोрдИ рдЖрд╢ा рдирд╣ीं рд╣ै। рд╕рдм рд▓реЬрдХे рдмреЬे рд╣ोрдирд╣ाрд░ рд╣ैं; рдХोрдИ рдк्рд░рдердо рдЖрддा рд╣ै, рдХोрдИ рдЧोрд▓्рдб рдоेрдбрд▓ рд▓ाрддा рд╣ै, рдХोрдИ рдпुрдиिрд╡рд░्рд╕िрдЯी рдоें рдЪрдордХрддा рд╣ै। рдпрд╣ рд▓реЬрдХा рдмिрд▓рдХुрд▓ рдЧैрд░-рдЪрдордХ рдХा рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдЖрдЬ рдЖрдк рдиाрдо рднी рдирд╣ीं рдмрддा рд╕рдХрддे рдХि рд░рд╡ींрдж्рд░рдиाрде рдХे рдЙрди рд╕рдм рдЪрдордХрджाрд░ рднाрдЗрдпों рдХे рдиाрдо рдХ्рдпा рд╣ैं! рд╡े рдЕрдЪाрдирдХ рдХрд╣ीं рдЦो рдЧрдП।

>>>рдкाрд░рдоिрддा рд╢рддрдкрдеी  рдд्рд░िрдкाрдаी  рдХी рдХрд╡िрддा "рд╕ाреЬी" (рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ 'рддुрдо рдФрд░ рд╢рдм्рдж') 

рд╕ाреЭे рдкांрдЪ рдоीрдЯрд░ рдХी рдорд░्рдпाрджा рд╕े рдоैंрдиे рдЦुрдж рдХो рд▓рдкेрдЯ рд▓िрдпा рд╣ै- 

рдФрд░ рдЕрдкрдиी рдЧрд░िрдоा рдоें рдЦुрдж рдЙрд▓рдЭ рд░рд╣ी рд╣ूं,

рдпाрдж рдирд╣ीं рдХрднी рдпे рдорд░्рдпाрджा,

рдХिрд╕ी рд╕े рд╣ाрде рдкрд╕ाрд░ рдХрд░ рдоांрдЧी рдеी। 

рдпा рдЬрдмрд░рди рдЦींрдЪ рд▓ाрдИ рдеी…рдпा рдХिрд╕ी рдХी рд▓ाрд▓ рдЖंрдЦों рдХा рдЗрд╢ाрд░ा рдеा!... 

рдкрд░рдоिрддा рд╕рдд्рдкрдеी-рд╕ाреЭे рдкांрдЪ рдоीрдЯрд░ рдХी рдорд░्рдпाрджा

>>> рд╕ोрд▓рди рд╕े рдпूрдиाрди рдХे рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдиे рдкूрдЫा- рд╕ोрд▓рди рддुрдо рджेрдЦो рдоेрд░े рдорд╣рд▓ рдХो ! рдоेрд░े рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдХो ! рдоेрд░ी рдзрди—рд╕ंрдкрджा рдХो ! рдФрд░ рд╕ोрд▓рди рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рдХрд░ो рдХि рдЖрдк рдЬैрд╕ा рд╕ुрдЦी рдФрд░ рдХोрдИ рднी рдирд╣ीं рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рд╕ोрд▓рди рдиे рдХрд╣ा, рдЭूрда рдоैं рди рдХрд╣ рд╕рдХूंрдЧा।  рдХ्рд╖рдгрднंрдЧुрд░ рдХो рдоैं рд╕ुрдЦ рдирд╣ीं рдХрд╣ рд╕рдХрддा। рдФрд░ рдЬो рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдирд╣ीं рд╣ै, рдЙрд╕рдоें рд╕ुрдЦ рд╣ो рднी рдирд╣ीं рд╕рдХрддा। рд╕рдо्рд░ाрдЯ, рдпрд╣ рд╕рдм рджुрдЦ рд╣ै। рдмреЬा рдЪрдордХрджाрд░ рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рджुрдЦ рд╣ै। рддुрдо рдЗрд╕े рд╕ुрдЦ рд╕рдордЭे рд╣ो, рддो рддुрдо рдоूреЭ рд╣ो। рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдиे рдХрд╣ा рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рдирд╣ीं рдХी рддो рдлाँрд╕ी рд╣ोрдЧी। рд╕ोрд▓рди рдмोрд▓ै-  рдоृрдд्рдпु рдоें рдХुрдЫ рд╣рд░्рдЬा рдирд╣ीं рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рдорд░рдиा рдоुрдЭे рд╣ोрдЧा рд╣ी; рдХिрд╕ рдиिрдоिрдд्рдд рдорд░рддा рд╣ूं рдпрд╣ рдЧौрдг рд╣ै। рддुрдордиे рдоाрд░ा, рдХि рдмीрдоाрд░ी рдиे рдоाрд░ा, рдХि рдЕрдкрдиे рдЖрдк рдорд░ा, рдпрд╣ рд╕рдм рдЧौрдг рд╣ै। рдоौрдд рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ै। рдЭूрда рдоैं рди рдХрд╣ूंрдЧा। рд╕рдо्рд░ाрдЯ ! рддुрдо рднूрд▓ рдоें рд╣ो। рдЧोрд▓ी рдоाрд░ рджी рдЧрдИ।

рдлिрд░ рджрд╕ рд╡рд░्рд╖ों рдмाрдж, рдпрд╣ рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдкрд░ाрдЬिрдд рд╣ुрдЖ। рд╡िрдЬेрддा рдиे рдЗрд╕े рдЕрдкрдиे рдорд╣рд▓ рдХे рд╕ाрдордиे рдПрдХ рдЦंрднे рдкрд░ рдмांрдзा। рдЬрдм рд╡рд╣ рдЦंрднे рдкрд░ рд▓рдЯрдХा рдеा рдФрд░ рдЧोрд▓ी рдоाрд░े рдЬाрдиे рдХो рдеी, рддрдм рдЙрд╕े рдЕрдЪाрдирдХ рд╕ोрд▓рди рдХी рдпाрдж рдЖрдИ। рдаीрдХ рджрд╕ рд╡рд░्рд╖ рдкрд╣рд▓े рдРрд╕ा рд╣ी рд╕ोрд▓рди рдЦंрднे рдкрд░ рд▓рдЯрдХा рдеा ! рддрдм рдЙрд╕े рдЙрд╕рдХे рд╢рдм्рдж рднीрд╕ुрдиाрдИ рдкреЬे, рдХि рдЬो рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдирд╣ीं, рд╡рд╣ рд╕ुрдЦ рдирд╣ीं। рдЬो рдХ्рд╖рдгрднंрдЧुрд░ рд╣ै, рдЙрд╕рдХा рдХोрдИ рдоूрд▓्рдп рдирд╣ीं। рдпрд╣ рдЪрдордХрджाрд░ рджुрдЦ рд╣ै рд╕рдо्рд░ाрдЯ !рд╡िрдЬेрддा рд╕рдо्рд░ाрдЯ рд╕ुрдирдХрд░ рдЪрдХिрдд рд╣ुрдЖ; рдХौрди рд╕ोрд▓рди ? рдХिрд╕рдХे рд╡рдЪрди рд╕рд╣ी ? рдФрд░ рдЗрд╕ рдорд░рддे рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдХे рд╣ोंрдаों рдкрд░ рдоुрд╕्рдХुрд░ाрд╣рдЯ рдХैрд╕ी ? рдЙрд╕рдиे рд╕ाрд░ी рдЦोрдЬ—рдмीрди рдХрд░рд╡ाрдИ, рддрдм рдпрд╣ рдкूрд░ी рдХрдеा рдкрддा рдЪрд▓ी। рд╡рд╣ рдЬो рд╣рдоें рд╕ुрдЦ рдЬैрд╕ा рдоाрд▓ूрдо рд╣ोрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рд╕ुрдЦ рдирд╣ीं рд╣ै। рдФрд░ рд╡рд╣ рдЬो рд╣рдоें рд╕ुрдЦ рдЬैрд╕ा рдоाрд▓ूрдо рд╣ोрддा рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рд╣рдо рд╕рдмрдХो рджुрдЦ рджेрддे рд╣ैं। (рдУрд╢ो – рдЧीрддा рджрд░्рд╢рди)

>>>рддंрдд्рд░ोрдХ्рдд рдоुрдж्рд░ा рдХी рд╕ाрдзрдиा:  рдХ्рдпा рдоुрдж्рд░ा рдХी рд╕ाрдзрдиा рдж्рд╡ाрд░ा рдордиुрд╖्рдп рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдФрд░ рдоाрдирд╕िрдХ рд╢рдХ्рддिрдпों рдХी рд╡ृрдж्рдзि рдХрд░рдХे рдЕрдкрдиे рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдХी рдкूрд░्рддि рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै?https://www.facebook.com/IndianMeditation/photos/a.1899196543647465/2331489167084865/?type=3]

рддंрдд्рд░-рд╢ाрд╕्рдд्рд░ : рднाрд░рддрд╡рд░्рд╖ рдХी рдмрд╣ुрдд рдк्рд░ाрдЪीрди рд╕ाрдзрди-рдк्рд░рдгाрд▓ी рд╣ै । рдЗрд╕рдХी рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдпрд╣ рдмрддрд▓ाрдИ рдЧрдИ рд╣ै рдХि рдЗрд╕рдоें рдЖрд░рдо्рдн рд╣ी рд╕े рдХрдаिрди рд╕ाрдзрдиाрдУं рдФрд░ рдХрдаोрд░ рддрдкрд╕्рдпाрдУं рдХा рд╡िрдзाрди рдирд╣ीं рд╣ै, рд╡рд░рди् рд╡рд╣ рдордиुрд╖्рдп рдХे рднोрдЧ рдХी рддрд░рд╣ рдЭुрдХे рд╣ुрдП рдорди рдХो рдЙрд╕ी рдоाрд░्рдЧ рдкрд░ рдЪрд▓ाрддे рд╣ुрдП рдзीрд░े-рдзीрд░े рдд्рдпाрдЧ рдХी рдУрд░ рдк्рд░рд╡ृрдд्рдд рдХрд░рддा рд╣ै । рдЗрд╕ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рддंрдд्рд░ рдХो рдРрд╕ा рд╕ाрдзрди рдоाрдиा рдЧрдпा рдХि рдЬिрд╕рдХा рдЖрд╢्рд░рдп рд▓ेрдХрд░ рд╕ाрдзाрд░рдг рд╢्рд░ेрдгी рдХे рд╡्рдпрдХ्рддि рднी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдоाрд░्рдЧ рдоें рдЕрдЧ्рд░рд╕рд░ рд╣ो рд╕рдХрддे рд╣ैं । рддंрдд्рд░ рдоाрд░्рдЧ рдоें рдХुрдг्рдбрд▓िрдиी рд╢рдХ्рддि рдХी рдмрдб़ी рдорд╣िрдоा рдмрддрд▓ाрдИ рдЧрдИ рд╣ै । рдЗрд╕рдХे рдЬाрдЧृрдд рд╣ोрдиे рд╕े рд╖рдЯрдЪрдХ्рд░ рднेрдж рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं рдФрд░ рдк्рд░ाрдгрд╡ाрдпु рд╕рд╣рдЬ рд╣ी рдоें рд╕ुрд╖ुрдо्рдиा рд╕े рдмрд╣рдиे рд▓рдЧрддी рд╣ै рдЗрд╕рд╕े рдЪिрдд्рдд рд╕्рдеिрд░ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рдоोрдХ्рд╖ рдоाрд░्рдЧ рдЦुрд▓ рдЬाрддा рд╣ै ।

 -рд╕ाрдзрдиा рдХाрд▓ рдоें рд╕ाрдзрдХ рдХो рдЕрдкрдиी рдорди рд╕्рдеिрддि рдХो рд╡рд╢рд╡рд░्рддी рдФрд░ рд╕्рдеिрд░ рдмрдиाрдпे рд░рдЦрдиे рдХे рд▓िрдпे рдпрдеाрд╡िрдзि  рдпрдо, рдиिрдпрдо, рдЖрд╕рди,  рдк्рд░рдд्рдпाрд╣ाрд░ рдФрд░ рдзाрд░рдгा рдЖрджि рдХा рднी рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХрд░рдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ोрддा рд╣ै। 

рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдиे рдЬैрд╕े рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб рдХी рд░рдЪрдиा рдХी । рдаीрдХ рдЙрд╕ी рдЖрдХाрд░ рдоें рдордиुрд╖्рдп рд╢рд░ीрд░ рдХी рд░рдЪрдиा рдХी । рдпोрдЧ рд╕्рдеिрддिрдпों рдХे рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдФрд░ рдк्рд░ाрдк्рддि рдХे рд▓िрдпे рдХी рдЧрдпी рдХ्рд░िрдпा рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХो рдоुрдж्рд░ा рдХрд╣рддे рд╣ैं । рдоुрдж्рд░ा рдФрд░ рджूрд╕рд░े рдпोрдЧाрд╕рдиों рдХे рдмाрд░े рдоें рдмрддाрдиे рд╡ाрд▓ा рд╕рдмрд╕े рдкुрд░ाрдиा рдЧ्рд░ंрде ‘рдШेрд░рдг्рдб рд╕ंрд╣िрддा‘ рд╣ै। рд╣рдардпोрдЧ рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рдЗрд╕ рдЧ्рд░ंрде рдХो рдорд╣рд░्рд╖ि рдШेрд░рдг्рдб рдиे рд▓िрдЦा рдеा। 

рдпोрдЧ рдоें рдоुрдж्рд░ाрдУं рдХो рдЖрд╕рди рдФрд░ рдк्рд░ाрдгाрдпाрдо рд╕े рднी рдмрдв़рдХрд░ рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рдмंрдз, рдХ्рд░िрдпा рдФрд░ рдоुрдж्рд░ा рдоें рдЖрд╕рди рдФрд░ рдк्рд░ाрдгाрдпाрдо рджोрдиों рдХा рд╣ी рдХाрд░्рдп рд╣ोрддा рд╣ै। рдЖрд╕рди рд╕े рд╢рд░ीрд░ рдХी рд╣рдбि्рдбрдпाँ рд▓рдЪीрд▓ी рдФрд░ рдордЬрдмूрдд рд╣ोрддी рд╣ै рдЬрдмрдХि рдоुрдж्рд░ाрдУं рд╕े рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдФрд░ рдоाрдирд╕िрдХ рд╢рдХ्рддिрдпों рдХा рд╡िрдХाрд╕ рд╣ोрддा рд╣ै।

-рдмрди्рдз рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рддाрд▓ा рд▓рдЧाрдиा, рдмрди्рдж рдХрд░рдиा, рд░ोрдХ рджेрдиा। рдмрди्рдз рдХे рдЕрдн्рдпाрд╕ рдоें, рд╢рд░ीрд░ рдХे рд╡िрд╢ेрд╖ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдКрд░्рдЬा рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдХो рд░ोрдХ рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЬрдм рдмंрдз рдЦुрд▓ рдЬाрддा рд╣ै рддो рдКрд░्рдЬा рд╢рд░ीрд░ рдоें рдЕрдзिрдХ рд╡ेрдЧ рд╕े рд╡рд░्рдзिрдд рджрдмाрд╡ рдХे рд╕ाрде рдк्рд░рд╡ाрд╣िрдд рд╣ोрддी рд╣ै।

рдЙрдирдордиी рдоुрдж्рд░ा : рдж्рд░рд╖्рдЯि рдХो рднौंрд╣ों рдХे рдордз्рдп рдЯिрдХाрдиा । рд╕рд░्рд╡рд╕ाрдХ्рд╖ी рдоुрдж्рд░ा : рд╕्рд╡рдпं рдХो, рддрдеा рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХो рд╕рдмрдоें рджेрдЦрдиा ।  рджो рдоुрдж्рд░ाрдУं рдХो рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдк рд╕े рдХुंрдбрд▓िрдиी рдЬाрдЧрд░рдг рдоें рдЙрдкрдпोрдЧी рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै;– рд╢ाрдо्рднрд╡ी рдоुрдж्рд░ा, рдЦेрдЪрд░ी рдоुрдж्рд░ा। рд╢ाрдо्рднрд╡ी рдоुрдж्рд░ा : рдЬीрд╡ों рдоें рд╕ंрдХрд▓्рдк рд╕े рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░ рдЙрдирдХे рдЕрди्рддःрдХрд░рдг рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рдиा। рд╢ाрдо्рднрд╡ी рдоुрдж्рд░ा рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рддрднी рд╕िрдж्рдз рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै рдЬрдм рдЖрдкрдХी рдЖंрдЦें рдЦुрд▓ी рд╣ों, рдкрд░ рд╡े рдХिрд╕ी рднी рдЪीрдЬ рдХो рди рджेрдЦ рд░рд╣ी рд╣ो। рдРрд╕ा рд╕рдордЭें рдХी рдЖрдк рдХिрд╕ी рдзुрди рдоें рдЬी рд░рд╣े рд╣ै।рдЖрдкрдХो рдЦрдпाрд▓ рд╣ोрдЧा рдХि рдХрднी-рдХрднी рдЖрдк рдХрд╣ीं рднी рджेрдЦ рд░рд╣ें рд╣ोрддे рд╣ैं, рд▓ेрдХिрди рдЖрдкрдХा рдз्рдпाрди рдХрд╣ीं рдУрд░ рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЦेрдЪрд░ी рдоुрдж्рд░ा : рдЬीрдн рдХो рдЙрд▓рдЯрдХрд░ рдм्рд░рд╣्рдорд░рди्рдз्рд░ рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪाрдХрд░ рд╕्рдеिрд░ рдХрд░рдиा । рдЗрд╕ рдоुрдж्рд░ा рдоें рдЪिрдд्рдд рдПрд╡ं рдЬिрд╣्рд╡ा рджोрдиों рд╣ी рдЖрдХाрд╢ рдХी рдУрд░ рдХेंрдж्рд░िрдд рдХिрдП рдЬाрддे рд╣ैं рдЬिрд╕рдХे рдХाрд░рдг рдЗрд╕рдХा рдиाрдо 'рдЦेрдЪрд░ी' рдкрдб़ा рд╣ै (рдЦ = рдЖрдХाрд╢, рдЪрд░ी = рдЪрд░рдиा, рд▓े рдЬाрдиा, рд╡िрдЪрд░рдг рдХрд░рдиा) рдЦेрдЪрд░ी рдоुрдж्рд░ा рдоें рдЬीрдн рдХो рдЙрд▓рдЯрдХрд░ рдм्рд░рд╣्рдорд░рди्рдз्рд░ ( рддाрд▓ु ) рдФрд░ рдХाрдЧ рддрдХ рдмाрд░рдмाрд░ рдЫुрдЖрдХрд░ рдкрд╣ुँрдЪाрдХрд░ рд╕िрдж्рдз рдХी рдЬाрддी рд╣ै । рдпрд╣ рдоुрдж्рд░ा рд╣рдиुрдоाрди рдЬी рдХो рд╕िрдж्рдз рдеी । рдЬिрд╕рд╕े рдЙрди्рд╣ें рдЙрдЩрдиे, рдЫोрдЯा рдмрдЩा рд╢рд░ीрд░ рдЖрджि рдмрдиा рд▓ेрдиे рдХी рдХрдИ рд╕िрдж्рдзिрдпां рдк्рд░ाрдк्рдд рдеीं। ]

рдкрддंрдЬрд▓ि рдпोрдЧ рд╕ूрдд्рд░ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ - " рдХ्рд╖рдгрддрдд्рдХ्рд░рдордпोः рд╕ंрдпрдоाрдж्рд╡िрд╡ेрдХрдЬं рдЬ्рдЮाрдирдо्।।‘рд╡िрднूрддिрдкाрдж’3.52।। рд╢рдм्рджाрд░्рде :- рдХ्рд╖рдг ( рдЫोрдЯे рд╕े рдЫोрдЯे рд╕рдордп рдЕрд░्рдеाрдд рдкрд▓  ) рддрдд्рдХ्рд░рдордпो: ( рдЙрд╕рдХे рдХ्рд░рдо рдЕрд░्рдеाрдд рд╡िрднाрдЧ рдоें ) рд╕ंрдпрдоाрдд् ( рд╕ंрдпрдо рдХрд░рдиे рд╕े ) рд╡िрд╡ेрдХрдЬं ( рд╡िрд╡ेрдХ рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди ) рдЬ्рдЮाрдирдо् ( рдЬ्рдЮाрди рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рд╣ोрддी рд╣ै)। ‘рд╡рд░्рддрдоाрди рдХ्рд╖рдг рдкрд░ рд╕ंрдпрдо рд╕ाрдзрдиे рд╕े рдХ्рд╖рдг рд╡िрд▓ीрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдФрд░ рдЖрдиे рд╡ाрд▓ा рдХ्рд╖рдг рдкрд░рдо рддрдд्рд╡ рдХे рдмोрдз рд╕े рдЬрди्рдоे рдЬ्рдЮाрди рдХो рд▓ेрдХрд░ рдЖрддा рд╣ै।’

 рдЬैрд╕े рд╣ी рдХिрд╕ी рд╡рд╕्рддु рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рд╣ोрддी рд╣ै рддो рд╡рд╣ рд╣рдоें рдирдИ рд▓рдЧрддी рд╣ै । рдЬैрд╕े – рдХोрдИ рдХрдкреЬा рдпा рдЕрди्рдп рдХोрдИ рд╡рд╕्рддु । рд▓ेрдХिрди рд╡рд╣ рдирдпा рдкрджाрд░्рде рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдХ्рд╖рдг рдкुрд░ाрдиा рд╣ोрддा рдЬाрддा рд╣ै । рдПрдХ рд▓рдо्рдмे рд╕рдордп рдХे рдмाрдж рдЕрд░्рдеाрдд рдиिрд░рди्рддрд░ рдХ्рд╖рдгों рдХे рдХ्рд░рдо рдХे рдмीрддрдиे рд╕े рд╡рд╣ рд╡рд╕्рддु рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै । рдпрд╣ рд╕рдм рдкрд▓ों рдХा рдЦेрд▓ рд╣ोрддा рд╣ै । рдХ्рд╖рдгों рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рдЙрди्рд╣ीं рдкрджाрд░्рдеों рдкрд░ рд╣ोрддा рд╣ै рдЬिрдирдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि ( рдЬो рдкैрджा рд╣ोрддे рд╣ैं ) рд╣ोрддी рд╣ै । рдХ्рд╖рдг рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рдЖрдд्рдоा рдФрд░ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдкрд░ рдирд╣ीं рд╣ोрддा । рдЬрдм рдпोрдЧी рдЗрди рдХ्рд╖рдгों ( рдкрд▓ों ) рдХे рдХ्рд░рдо ( рд╡िрднाрдЧ ) рдоें рд╕ंрдпрдо рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै рддो рдЙрд╕े рд╡िрд╡ेрдХ рдЬ्рдЮाрди рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै । рд╡िрд╡ेрдХ рдЬ्рдЮाрди рдХो рд╕рдордЭрдиे рдХे рд▓िрдП рд╣рдоें рдкрд╣рд▓े рд╡िрд╡ेрдХ рдХो рд╕рдордЭрдиा рдЪाрд╣िрдП । рд╡िрд╡ेрдХ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдЙрдЪिрдд рдФрд░ рдЕрдиुрдЪिрдд, рд╕рдд्рдп, рдЕрд╕рдд्рдп рдФрд░ рдоिрде्рдпा рдоें рднेрдж рдХрд░рдиा । рдЗрд╕े рджूрд╕рд░े рд╢рдм्рджों рдоें рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рд╕рдордЭा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рдЬाрдирдХाрд░ी рдпा рд╡рд╣ рдЬ्рдЮाрди рдЬो рд╣рдоें рд╕рд╣ी рд╡ рдЧрд▓рдд рдФрд░ рд╕рдЪ рдФрд░ рдЭूрда рдХे рдмीрдЪ рдХा рдЕрди्рддрд░ рд╕рдордЭाрдП рд╡рд╣ рд╡िрд╡ेрдХ рд╣ोрддा рд╣ै । рдпोрдЧी рдж्рд╡ाрд░ा рдХ्рд╖рдг рдХे рдХ्рд░рдо рдоें рд╕ंрдпрдо рдХрд░рдиे рд╕े рд╡िрд╡ेрдХ рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдП рдЬ्рдЮाрди рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै । рдЬिрд╕े рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рдЬ्рдЮाрди рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै ।

рдпрджि рддुрдо рд╕рдордп рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдкрд░, рдЙрд╕ рдХ्рд╖рдг рдкрд░ рдЬो рд╣ै, рдЙрд╕ рдХ्рд╖рдг рдкрд░ рдЬो рдЪрд▓ा рдЧрдпा, рдЙрд╕ рдХ्рд╖рдг рдкрд░ рдЬो рдЖрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै, рдЕрдкрдиी рд╕рдоाрдзि рдЪेрддрдиा рдХो рд▓े рдЖрдУ, рдЕрдЪाрдирдХ рдкрд░рдо рддрдд्рд╡ рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рдЬिрд╕ рдХ्рд╖рдг рддुрдо рд╕рдоाрдзि рдХे рд╕ाрде рджेрдЦрддे рд╣ो—рд╡рд░्рддрдоाрди, рднрд╡िрд╖्рдп рдФрд░ рднूрдд рдХा рд╡िрднेрдж рдЦो рдЬाрддा рд╣ै, рд╡े рд╡िрд▓рдп рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं। рдЙрдирдоें рд╡िрднाрдЬрди рдЭूрдаा рд╣ै। рдЕрдЪाрдирдХ рддुрдо рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдХे рдк्рд░рддि рдмोрдзрдкूрд░्рдг рд╣ो рдЬाрддे рд╣ो рддिрдм рд╕рдордп рд╕рдордХाрд▓िрдХрддा рд╣ै। рдХुрдЫ рднी рдЬा рдирд╣ीं рд░рд╣ा рд╣ै, рдХुрдЫ рднी рднीрддрд░ рдирд╣ीं рдЖ рд░рд╣ा рд╣ै, рд╕рдм рдХुрдЫ рд╣ै, рдоाрдд्рд░ рд╣ै। рдпрджि рддुрдо рд╕рдордп рдХो , рд╕рдоाрдзि рдХीрдЖंрдЦों рд╕े рджेрдЦ рд╕рдХो,рд╕рдордп рддिрд░ोрд╣िрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ рдЕंрддिрдо рдЪрдордд्рдХाрд░ рд╣ै, рдЗрд╕рдХे рдЙрдкрд░ांрдд рд╕िрд░्рдл рдХैрд╡рд▓्рдп,рдоुрдХ्рддि рд╣ै।рдЬрдм рд╕рдордп рдЦो рдЬाрддा рд╣ै, рд╕рдм рдХुрдЫ рдЦो рдЬाрддा рд╣ै—рдХ्рдпोंрдХि рдЗрдЪ्рдЫा, рдорд╣рдд्рд╡ाрдХांрдХ्рд╖ा, рдк्рд░ेрд░рдгा рдХा рд╕ाрд░ा рд╕ंрд╕ाрд░ рд╡рд╣ां рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рд╣рдоाрд░े рдкाрд╕ рд╕рдордп рд╣ी рдЧрд▓рдд рдЕрд╡рдзाрд░рдгा рд╣ै। рд╕рдордп рдиिрд░्рдоिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै; рд╕рдордп рдПрдХ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХी рднांрддि—рднूрдд, рд╡рд░्рддрдоाрди, рдХे рд░ूрдк рдоें—рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрд░्рдоिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рд╕рдордп рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдЗрдЪ्рдЫा рдХा рдк्рд░рдХ्рд╖ेрдкрдг рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рддुрдо рдХिрд╕ी рдЪीрдЬ рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рд░рдЦрддे рд╣ो, рддुрдо рднрд╡िрд╖्рдп рдиिрд░्рдоिрдд рдХрд░рддे рд╣ो। рдФрд░ рдХ्рдпोंрдХि рддुрдо рдЖрд╕рдХ्рдд рд╣ोрддे рд╣ो, рддुрдо рдЕрддीрдд рдиिрд░्рдоिрдд рдХрд░рддे рд╣ो। рдХ्рдпोंрдХि рддुрдо рдЙрд╕े рдирд╣ीं рдЫोреЬ рд╕рдХрддे рдЬो рдЕрдм рддुрдо्рд╣ाрд░े рд╕ाрдордиे рдирд╣ीं рд░рд╣ा, рдФрд░ рддुрдо рдЗрд╕рд╕े рдЪिрдкрдХे рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ो, рддुрдо рд╕्рдоृрддि рдиिрд░्рдоिрдд рдХрд░рддे рд╣ो। рдФрд░ рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ рдЬो рдЕрднी рдирд╣ीं рдЖрдпा рддुрдо рдЗрд╕рдХी рдЕрдкрдиे рдиिрдЬी рдвंрдЧ рд╕े рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рдХрд░рддे рд╣ो, рддुрдо рднрд╡िрд╖्рдп рдиिрд░्рдоिрдд рдХрд░рддे рд╣ो। рднрд╡िрд╖्рдп рдФрд░ рдЕрддीрдд рдорди рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеाрдПं рд╣ैं, рд╕рдордп рдХे рднाрдЧ рдирд╣ीं рд╣ैं। рд╕рдордп рд╢ाрд╢्рд╡рдд рд╣ै। рдпрд╣ рдмंрдЯा рд╣ुрдЖ рдирд╣ीं рд╣ै। рдпрд╣ рдПрдХ рд╣ै, рд╕рдордЧ्рд░ рд╣ै।

рдЖрдд्рдо-рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै .. ''рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХा рд╕ंрдкूрд░्рдг рддिрд░ोрд╣िрдд рд╣ो рдЬाрдиा''। рдФрд░ рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХे рд╕ाрде , рд╣рд░ рдЪीрдЬ рддिрд░ोрд╣िрдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। 

рдХрд░्рдкूрд░рдЧौрд░ं рдХрд░ुрдгाрд╡рддाрд░ं рд╕ंрд╕ाрд░рд╕ाрд░рдо् рднुрдЬрдЧेрди्рдж्рд░рд╣ाрд░рдо् । 

рд╕рджाрд╡рд╕рди्рддं рд╣ृрджрдпाрд░рд╡िрди्рджे рднрд╡ं рднрд╡ाрдиीрд╕рд╣िрддं рдирдоाрдоि ॥

рдЕрд░्рдеाрдд : рдХрд░्рдкूрд░ рдХे рд╕рдоाрди рдЪрдордХीрд▓े рдЧौрд░ рд╡рд░्рдгрд╡ाрд▓े, рдХрд░ुрдгा рдХे рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд् рдЕрд╡рддाрд░, рдЗрд╕ рдЕрд╕ाрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдПрдХрдоाрдд्рд░ рд╕ाрд░, рдЧрд▓े рдоें рднुрдЬंрдЧ рдХी рдоाрд▓ा рдбाрд▓े, рднрдЧрд╡ाрди рд╢ंрдХрд░ рдЬो рдоाрддा рднрд╡ाрдиी рдХे рд╕ाрде рднрдХ्рддों рдХे рд╣ृрджрдп рдХрдорд▓ों рдоें рд╕рджा рд╕рд░्рд╡рджा рдмрд╕े рд░рд╣рддे рд╣ैं...рд╣рдо рдЙрди рджेрд╡ाрдзिрджेрд╡ рдХी рд╡ंрджрдиा рдХрд░рддे рд╣ैं। рд╕ाрднाрд░/https://www.facebook.com/gyanamrit.770/photos/a.1084264595007845/1560595230708110/?type=3&locale=hi_IN] 

  

 



 















рдХोрдИ рдЯिрдк्рдкрдгी рдирд╣ीं: