About Me

My photo
Active worker of Akhil Bharat Vivekananda Yuva Mahamandal.

Saturday, April 26, 2025

ЁЯЩПЁЯП╣ЁЯФ▒ЁЯХК"рднрд╡िрд╖्рдп рдХा рднाрд░рдд рдФрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг " (рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржУ ржнржмিрж╖্ржпрзО ржнাрж░ржд)ЁЯЩПЁЯП╣ЁЯФ▒ЁЯХК [рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдФрд░ рд╣рдоाрд░ी рд╕рдо्рднाрд╡рдиा' рдЕрдз्рдпाрдп- 10, "рд╡िрд╢्рд╡ рдПрд╡ं рдоाрдирд╡рддा рдХे рдХрд▓्рдпाрдг рд╣ेрддु (ржмিрж╢্ржм -ржоাржиржмেрж░ ржХрж▓্ржпাржиে) [For the welfare of the world and humanity] "

 "рднрд╡िрд╖्рдп рдХा рднाрд░рдд рдФрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг " 

(рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржУ ржнржмিрж╖্ржпрзО ржнাрж░ржд)

рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдиे рдПрдХ рдмाрд░ рдХрд╣ा рдеा рдХि 'рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдХे рдЖрд╡िрд░्рднूрдд рд╣ोрдиे рдХे рд╕ाрде рд╣ी рд╕ाрде рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ рдХा рдЖрд░рдо्рдн рд╣ुрдЖ рд╣ै ! ' [рдЙрди्рд╣ोंрдиे 1895 рдоें  (рдЦрдг्рдб-рек/рдкृрд╖्рда-рейрезрен) рдЕрдкрдиे рдЧुрд░ुрднाрдИ рд╢рд╢ि, (рд╕्рд╡ाрдоी рд░ाрдордХृрд╖्рдгाрдирди्рдж) рдХो рд▓िрдЦिрдд рдПрдХ рдкрдд्рд░ рдоें рдХрд╣ा рдеा - 'рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЕрд╡рддाрд░ рдХी рдЬрди्рдорддिрдеि рд╕े рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ рдХा рдЖрд░рдо्рдн рд╣ुрдЖ рд╣ै !'] рдЙрдирдХे рдЗрд╕ рдХрдерди рдХा рддाрдд्рдкрд░्рдп рдХ्рдпा рд╣ै? 'рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ' рдХрд╣рдиे рд╕े рд╣рдорд▓ोрдЧ рдХ्рдпा рд╕рдордЭें ? рдХ्рдпा рд╣рдорд▓ोрдЧों рдХो рдпрд╣ рд╕рдордЭрдиा рдЪाрд╣िрдпे рдХि - рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЖрдпे, рдФрд░ рдЕрд░ाрдЬрдХрддा, рдорд▓िрдирддा, рдЕрдкрд╡िрдд्рд░рддा рдЖрджि рдЬिрддрдиे рдЕрд╢ुрдн рднाрд╡ рд╕рдоाрдЬ рдоें рд╡्рдпाрдк्рдд рдеे, рд╡े рд╕рднी рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЧрдпे- рд╕рдм рдХुрдЫ рд╕ुрди्рджрд░ рд╣ो рдЧрдпा, рдФрд░ рд╕рднी рдордиुрд╖्рдп рд╕рдд्рдп рдХे рдкुрдЬाрд░ी рдмрди рдЧрдпे ? рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ рдЖрд░рдо्рдн рд╣ो рдЧрдпा -рдХрд╣рдиे рдХा рдЕрд░्рде рдпрд╣ी рд╣ै рдХ्рдпा? рдХिрди्рддु рд╣рдоाрд░े рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдоें рддो рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै, " рдпुрдЧ-рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдордиुрд╖्рдпों рдХे рд╡िрдЪाрд░-рдЬрдЧрдд рдоें рд╣ोрддा рд╣ै।"  рдРрддрд░ेрдп рдм्рд░ाрд╣्рдордг рдХрд╣рддा рд╣ै- 

 рдХрд▓िः рд╢рдпाрдиो рднрд╡рддि, рд╕ंрдЬिрд╣ाрдирд╕्рддु рдж्рд╡ाрдкрд░ः ।

 рдЙрдд्рддिрд╖्рдаँрд╕्рдд्рд░ेрддाрднрд╡рддि, рдХृрддं рд╕ंрдкрдж्рдпрддे рдЪрд░рди् ।

рдЪрд░ैрд╡ेрддि рдЪрд░ैрд╡ेрддि॥

рдЬो рд╡्рдпрдХ्рддि рдоोрд╣рдиिрдж्рд░ा рдоें рд╕ोрдпा рдкреЬा рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рд▓िрдпे рдХрд▓िрдпुрдЧ рдЪрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै; ['рдЙрдд्рддिрд╖्рдардд рдЬाрдЧ्рд░рдд' -' рдордиुрд╖्рдп рдмрдиो рдмрдиाрдУ- Be and Make' рдоंрдд्рд░ рд╕ुрдирдХрд░] рдЬिрд╕ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рдоोрд╣-рдиिрдж्рд░ा рдЯूрдЯ рдЪुрдХी рд╣ै рд╡рд╣ рдж्рд╡ाрдкрд░ рдоें рд╡ाрд╕ рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै। рдЬो рд╡्рдпрдХ्рддि (3H рд╡िрдХाрд╕ рдХे 5 рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХा рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рд▓ेрдХрд░) рдЕрдкрдиा рдЬीрд╡рди -рдЧрдарди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрда рдЦреЬा рд╣ुрдЖ рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдд्рд░ेрддा рдпुрдЧ рдЪрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै; рдФрд░ рдЬो рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕्рд╡рдпं рдордиुрд╖्рдп рдмрдирдиे рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рджूрд╕рд░ों рдХो рднी рдордиुрд╖्рдп рдмрдирдиे рдоें рд╕рд╣ाрдпрддा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рд╕्рдеाрди рд╕े рджूрд╕рд░े рд╕्рдеाрди рддрдХ рдЪрд▓рдиा рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджेрддा рд╣ै , рд╡рд╣ी рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ рдоें рд╡ाрд╕ рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै।  рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ рдХा рд▓рдХ्рд╖рдг рд╣ुрдЖ - рдЖрдЧे рдмреЭрддे рд░рд╣рдиा - рдЗрд╕ीрд▓िрдпे рд╢्рд░ुрддि рдХрд╣рддी рд╣ै -" рд╣े рдордиुрд╖्рдпों ! рдЪрд░ैрд╡ेрддि, рдЪрд░ैрд╡ेрддि ! рдЖрдЧे рдмрдвो, рдЖрдЧे рдмрдвो !"  

рд╣рдоें рдРрд╕ा рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрддा рд╣ै рдХि,  рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рднी рд╢ाрд╕्рдд्рд░рд╕рдо्рдордд рднाрд╡ рд╕े рдпрд╣ी рдХрд╣рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं, рдХि рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдЬीрд╡рди рдФрд░ рд╕ंрджेрд╢ рдиे рдоोрд╣рдиिрдж्рд░ा рдоें рдкреЬे рдЕрдЪेрддрди (рдоृрддрдк्рд░ाрдп) рдордиुрд╖्рдпो рдХो , рдордиुрд╖्рдп рдЬीрд╡рди рдХी рдорд╣ाрди рд╕ंрднाрд╡рдиाрдУं рдХो рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рдиे,  рдЕрди्рддрд░्рдиिрд╣िрдд рджिрд╡्рдпрддा (Inherent Divinity) рдпा рдм्рд░рд╣्рдордд्рд╡ рдХो рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рдиे, (рдпा рдИрд╢्рд╡рд░рд▓ाрдн) рдХी рджिрд╢ा рдоें рдЖрдЧे рдмрдв़рдиे рдХे рдк्рд░рддि рдЪैрддрди्рдп рдХрд░рдХे рдЙрди्рд╣ें  рдкुрдирд░्рдЬीрд╡िрдд рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै।

   (рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рджेрд╡ рдХे рдЕрд╡рддрд░िрдд рд╣ोрдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े) рдордиुрд╖्рдп рдоाрдиो рдШोрд░ рдиिрдж्рд░ा рдЬैрд╕ी рдЕрдЬ्рдЮाрди- рдЕрди्рдзрдХाрд░ рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें  рдоृрддрдХ рдХे рдЬैрд╕ा рд╕ोрдпा рдкреЬा рдеा। рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЕрд╡рддрд░िрдд рд╣ोрддे рд╣ैं рдФрд░ рдпुрдЧाрдиुрд░ूрдк рдирд╡ीрдирддрдо рдкрдж्рдзрддि рд╕े (рдЪрд░िрдд्рд░рд╡ाрди рдордиुрд╖्рдп рдмрдирдиे рдФрд░ рдмрдиाрдиे рдХी рдордиःрд╕ंрдпोрдЧ рдпा рд╕्рд╡-рдкрд░ाрдорд░्рд╢ рдпा Autosuggestion рдкрдж्рдзрддि рд╕े) рдоाрдирд╡-рдоाрдд्рд░ рдоें рдЕрди्рддрд░्рдиिрд╣िрдд рдЖрдд्рдоा рдХी рдорд╣िрдоा (рдм्рд░рд╣्рдордд्рд╡) рдХो  рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рдиे рдХा рд╕ंрдЧ्рд░ाрдо, рдЖрд░рдо्рдн рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдФрд░ рдЬो  рдордиुрд╖्рдп  рдЕрдкрдиे рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд рд╣ोрдиे рдХा рджृреЭ рд╕ंрдХрд▓्рдк рд▓ेрдХрд░,  рдЬीрд╡рди-рдЧрдарди рдХे рд▓िрдП рдЪрд▓рдиा рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рдХрд░ рджेрддा рд╣ै, рдпा рдЬीрд╡рди рдХे рд╣рд░ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдЕрдкрдиे рдЕंрддрд░्рдиिрд╣िрдд рдм्рд░рд╣्рдордд्рд╡ рдХो рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рдиे  'Be and Make' рдЖंрджोрд▓рди рдХे рдк्рд░рдЪाрд░-рдк्рд░рд╕ाрд░ рдХे рд▓िрдпे (рдирд░ेрди्рдж्рд░рдиाрде рдХे рдиेрддृрдд्рд╡ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे 12 рдпुрд╡ा рд╢िрд╖्рдпों рдХे рдЬैрд╕ा ) рдЪрд▓рдиा рдЖрд░рдо्рдн рдХрд░ рджेрддा рд╣ै, рддрдм рдЙрд╕рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ  рдХा рдк्рд░ाрд░ंрдн рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। 

     рдРрд╕ा рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдиे рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдоें рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╢्рд░ुрддि (рдРрддрд░ेрдп рдм्рд░ाрд╣्рдордг) рдХा рдкрд░िрдХ्рд╖рдг рдХрд░рдХे рджेрдЦा рдеा рдХि рдХрд▓ि, рдж्рд╡ाрдкрд░, рдд्рд░ेрддा, рд╕рдд्рдп рдЗрдд्рдпाрджि рдпुрдЧों рдХी рдЙрдкрдоा рдордиुрд╖्рдп рдХी рдоाрдирд╕िрдХ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд░ूрдкाрди्рддрд░рдг рдХो рджрд░्рд╢ाрдиे рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╕े рджी рдЧрдпी рд╣ै। рдордиुрд╖्рдп рдХा рдорди рдХрднी рд╕ोрдпा рд░рд╣рддा рд╣ै, рдХрднी рдХрднी рдЬाрдЧृрдд рдЬैрд╕ा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдпा рдХрднी рддो рдЙрда рдХрд░ рдЦреЬा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдФрд░ рдлिрд░ рдЪрд▓рдиा рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджेрддा рд╣ै। [рдЬो рдордиुрд╖्рдп (рдоोрд╣рдиिрдж्рд░ा рдоें ) рд╕ोрдпा рд░рд╣рддा рд╣ै рдФрд░ рдордиुрд╖्рдп рдмрдирдиे рдФрд░ рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдкुрд░ुрд╖ाрд░्рде рдирд╣ीं рдХрд░рддा рдЙрд╕ рдордиुрд╖्рдп рдХा рднाрдЧ्рдп рднी рд╕ोрдпा рд░рд╣рддा рд╣ै,  рдЬो Be and Make рдЖрди्рджोрд▓рди рд╕े рдЬुреЬрдиे рдХे рд▓िрдпे рдЦрдб़ा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдЙрд╕рдХा рднाрдЧ्рдп рднी рдЦрдб़ा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै. рдЬो рдЖрдЧे рдмреЭрддा рдЬाрддा рд╣ै, рдЙрд╕рдХा рднाрдЧ्рдп рднी рдЖрдЧे рдмрдв़рддा рдЬाрддा рд╣ै, рдЗрд╕ीрд▓िрдпे-" рд╣े рдордиुрд╖्рдпों- рдЪрд░ैрд╡ेрддि рдЪрд░ैрд╡ेрддि ! рдЖрдЧे рдмрдвो, рдЖрдЧे рдмрдвो ! ] 

  ' рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдЕрд╡рддрд░िрдд рд╣ोрдиे (рджेрд╣ рдзाрд░рдг рдХрд░рдиे) рдХे рд╕ाрде рд╕ाрде рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ рдЖрд░рдо्рдн рд╣ुрдЖ рд╣ै' - рдРрд╕ा рдХрд╣рдХрд░ рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдпрд╣ी рдХрд╣рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं рдХि, рд▓ंрдмे рд╕рдордп рд╕े рдЧрд╣рд░ी рдиींрдж рдоें рд╕ोрдпे рд╣рдоाрд░े рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдиे рдЪрд▓рдиा рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै। рдЙрдирдХे рдЗрд╕ рдХрдерди- 'рд▓ंрдмे рд╕рдордп рд╕े рдЧрд╣рд░ी рдиींрдж рдоें рд╕ोрдпे рд╣рдоाрд░े рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдиे рдЪрд▓рдиा рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै' рдкрд░ рд╣рдорд▓ोрдЧों рдХो рдЧрд╣рд░ाрдИ рд╕े рдЪिрди्рддрди рдХрд░рддे рд╣ुрдП -' рдЪрд▓рдиे рдпा рдЖрдЧे рдмреЭрдиे рдХी рджिрд╢ा ' рдХे рддाрдд्рдкрд░्рдп рдХो рд╕рдордЭрдиे рдХी рдЪेрд╖्рдЯा рдХрд░рдиी рдЪाрд╣िрдпे рдФрд░ рдпрд╣ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рднी рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдпे рдХि, " рд╣ाँ ! рдЕрдм рд╣рдорд▓ोрдЧ рд╕рдЪрдоुрдЪ рд╕рд╣ी рджिрд╢ा рдоें рдЖрдЧे рдмреЭ рд░рд╣े рд╣ैं ! " 

[ рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХे рдк्рд░рддीрдХ рдЪिрди्рд╣ рдоें рдЖрджрд░्рд╢-рд╡ाрдХ्рдп 'Be and Make' рддрдеा рдЕрднिрдпाрди рдоंрдд्рд░ 'рдЪрд░ैрд╡ेрддि, рдЪрд░ैрд╡ेрддि ' рдХो рд▓िрдЦा рджेрдЦрдХрд░ рдЬрдм рд╣рдо 'рдЖрдЧे рдмреЭрдиे рдХी рджिрд╢ा ' рдХे рддाрдд्рдкрд░्рдп рдХो рд╕рдордЭрдиे рдФрд░ рдЙрд╕ рдкрд░ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕ рдкрд░ рдЧрд╣рд░ाрдИ рд╕े рдЪिंрддрди рдХрд░рдиा рдЖрд░рдо्рдн рдХрд░рддे рд╣ैं, рддрдм рд╣рдоाрд░ा рдз्рдпाрди рдмрд░рдмрд╕  рднрдЧिрдиी рдиिрд╡ेрджिрддा рдж्рд╡ाрд░ा рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХी рднूрдоिрдХा рдоें рд▓िрдЦिрдд рдиिрдо्рди рдкंрдХ्рддिрдпों рдХी рдУрд░ рдЦिंрдЪ рдЬाрддा рд╣ै - " рдпрд╣ рдХрднी рдирд╣ीं рднूрд▓рдиा рдЪाрд╣िрдП рдХि рдпे рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рд╣ी рдеे, рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдж्рд╡ैрдд рджрд░्рд╢рди рдХे рд╢्рд░ेрд╖्рдардд्рд╡ рдХी рдШोрд╖рдгा рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдХрд╣ा рдеा рдХि рдЗрд╕ рдЕрдж्рд╡ैрдд рдоें рдпрд╣ рдЕрдиुрднूрддि рд╕рдоाрд╡िрд╖्рдЯ рд╣ै рдХि, 'рдЬो рдПрдХрдоेрд╡ाрдж्рд╡िрддीрдп (рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж) рд╣ै-рдЙрд╕рдоें рд╕рдм рдПрдХ рд╣ैं '; рдкрд░ рд╕ाрде рд╣ी рд╕ाрде рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рдоें рдпрд╣ рд╕िрдж्рдзाрди्рдд рднी рдЬोреЬा рдХि-рдж्рд╡ैрдд, рд╡िрд╢िрд╖्рдЯाрдж्рд╡ैрдд рдФрд░ рдЕрдж्рд╡ैрдд рдПрдХ рд╣ी рд╡िрдХाрд╕ рдХे рддीрди рд╕ोрдкाрди рдпा рд╕्рддрд░ рд╣ैं, рдЬिрдирдоें рдЕंрддिрдо рд▓рдХ्рд╖्рдп (Goal) рдЕрдж्рд╡ैрдд рд╣ी рд╣ै! (also added to Hinduism the doctrine that Dvaita, Vishisht├вdvaita, and Advaita are but three phases or stages in a single development, of which the last-named constitutes the goal. рдЙрд╕ рд▓рдХ्рд╖्рдп рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪे рдмिрдиा рд░ुрдХрдиा рдирд╣ीं рд╣ै !)

     рдЗрд╕ी рд╕िрдж्рдзाрди्рдд рдХा рдпрд╣ рдПрдХ рдФрд░ рднी рдорд╣ाрди рддрдеा рдЕрдзिрдХ рд╕рд░рд▓ рдЕंрдЧ рд╣ै рдХि рдЕрдиेрдХ рдФрд░ рдПрдХ, рд╡िрднिрди्рди рд╕рдордпों рдкрд░ (рдпुрдЧों рдХрд▓ि, рдж्рд╡ाрдкрд░, рдд्рд░ेрддा рдЖрджि?) рд╡िрднिрди्рди рд╡ृрдд्рддिрдпों рдоें рдорди рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рджेрдЦे рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рдПрдХ рд╣ी рддрдд्рдд्рд╡ рд╣ै। рдЕрдерд╡ा рдЬैрд╕ा рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдЙрд╕ी рд╕рдд्рдп рдХो рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╡्рдпрдХ्рдд рдХिрдпा рд╣ै,рдИрд╢्рд╡рд░ рд╕ाрдХाрд░ рдФрд░ рдиिрд░ाрдХाрд░, рджोрдиों рд╣ी рд╣ै। рдИрд╢्рд╡рд░ рд╡рд╣ рднी рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рд╕ाрдХाрд░ рдФрд░ рдиिрд░ाрдХाрд░, рджोрдиों рд╣ी рд╕рдоाрд╡िрд╖्рдЯ рд╣ैं। рдпрджि 'рдПрдХ' рдФрд░ 'рдЕрдиेрдХ' рд╕рдЪрдоुрдЪ рдПрдХ рд╣ी рд╕рдд्рдп рд╣ैं, рддो рдХेрд╡рд▓ рдЙрдкाрд╕рдиा рдХे рд╡िрд╡िрдз рдк्рд░рдХाрд░ рд╣ी рдирд╣ीं, рд╡рд░рди рд╕ाрдоाрди्рдп рд░ूрдк рд╕े рдХрд░्рдо рдХे рд╕рднी рдк्рд░рдХाрд░ , рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХे рд╕рднी рдк्рд░рдХाрд░, рд╕ृрдЬрди рдХे рд╕рднी рдк्рд░рдХाрд░ рднी , 'рд╕рдд्рдп' рдХे рд╕ाрде рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рдоाрд░्рдЧ рд╣ैं। рдЕрддः рд▓ौрдХिрдХ (secular) рдФрд░ рдзाрд░्рдоिрдХ (sacred ) рдоें рдЕрдм рдЖрдЧे рдХोрдИ рднेрдж рдирд╣ीं рд░рд╣ рдЬाрддा। рдХрд░्рдо рдХрд░рдиा рд╣ी рдЙрдкाрд╕рдиा рдХрд░рдиा рд╣ै। рд╡िрдЬрдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा рд╣ी рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиा рд╣ै। рд╕्рд╡рдпं рдЬीрд╡рди рд╣ी рдзрд░्рдо рд╣ै। рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा рдФрд░ рдЕрдкрдиे рдЕрдзिрдХाрд░ рдоें рд░рдЦрдиा рдЙрддрдиा рд╣ी рдХрдаोрд░ рди्рдпाрд╕ рд╣ै, рдЬिрддрдиा рдХि рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиा рдФрд░ рдЕрдиाрд╕рдХ्рдд рд╣ोрдиा।" 

"It was the Swami Vivekananda who, while proclaiming the sovereignty of the Advaita Philosophy, as including that experience in which all is one, without a second, also added to Hinduism the doctrine that Dvaita, Vishisht├вdvaita, and Advaita are but three phases or stages in a single development, of which the last-named constitutes the goal. This is part and parcel of the still greater and more simple doctrine that the many and the One are the same Reality, perceived by the mind at different times and in different attitudes; or as Sri Ramakrishna expressed the same thing, "God is both with form and without form. And He is that which includes both form and formlessness." If the many and the One be indeed the same Reality, then it is not all modes of worship alone, but equally all modes of work, all modes of struggle, all modes of creation, which are paths of realisation. No distinction, henceforth, between sacred and secular. To labour is to pray. To conquer is to renounce. Life is itself religion. To have and to hold is as stern a trust as to quit and to avoid."] 

рдЕрддрдПрд╡ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдХे рдЖрд╡िрд░्рднूрдд рд╣ोрдиे рдХे рд╕ाрде рд╣ी рд╕ाрде рдПрдХ рдордиुрд╖्рдп рд╕े рджूрд╕рд░े рдордиुрд╖्рдп рдХे рдмीрдЪ (рд░ंрдЧ-рд░ूрдк, рдЬाрддी, рднाрд╖ा, рдпा рд╕рдо्рдк्рд░рджाрдп рдЖрджि рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░) рд╕рднी рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рднेрдж-рднाрд╡ рджूрд░ рд╣ो рдЪुрдХे рд╣ैं ! рд╢िрдХ्рд╖िрдд-рдЕрд╢िрдХ्рд╖िрдд, рдЕрдоीрд░-рдЧрд░ीрдм, рдм्рд░ाрд╣्рдордг-рдЪाрдг्рдбाрд▓ рдпрд╣ाँ рддрдХ рд╕्рдд्рд░ी-рдкुрд░ुрд╖ рдХे рдмीрдЪ рднी рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╡िрднेрдж-рдЬрдиिрдд рдЖрд╢ाрди्рддि рдХा рдЕрд╡рд╕ाрди рд╣ो рдЧрдпा рд╣ै। рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рд╕े рдпрд╣ рдЙрджाрд╣рд░рдг рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХिрдпा (рджिрдЦा рджिрдпा) рд╣ै, рдХि  рдИрд╢्рд╡рд░ीрдп-рдк्рд░ेрдо рдпा рдЕрди्рддрд░्рдиिрд╣िрдд рджिрд╡्рдпрддा -(Inherent Divinity, рдм्рд░рд╣्рдордд्рд╡) рдХो рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рдиे рдкрд░ рд╕рднी рдордиुрд╖्рдпों рдХा рдПрдХ рд╕рдоाрди рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै, рддрдеा 'рд╕рдд्рдп' (рдЕрддीрди्рдж्рд░िрдп рд╕рдд्рдп, рдкрд░рдо् рд╕рдд्рдп, рдЖрдд्рдоा , рдм्рд░рд╣्рдо , рдЕрд▓्рд▓ा, God, рдХाрд▓ी, рд░ाрдо, рдХृрд╖्рдг рдЬिрд╕ рдиाрдо рд╕े рдкुрдХाрд░ें) рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे (realize рдЕрдиुрднूрддि рдХрд░рдиे) рдХी рд╕рдо्рднाрд╡рдиा рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдордиुрд╖्рдп рдоें рдкूрд░्рдг рдоाрдд्рд░ा рдоें рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ै।  рд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ (рдХ्рдпोंрдХि) ' рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЖрдд्рдоा рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै' - рдЗрд╕рд▓िрдпे рд╣िрди्рджू, рдоुрд╕рд▓рдоाрди, рдИрд╕ाрдИ -рдЖрджि рд╕рднी рдзрд░्рдоाрд╡рд▓рдо्рдмिрдпों рдХे рдмीрдЪ рд╕ाрд░े рд╡िрд░ोрдз, рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╡िрднाрдЬрдирдХाрд░ी рдЕрд╢ांрддि рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै।  

рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдЬिрд╕ рд╕рдордп рдпрд╣ рдмाрдд рдХрд╣ рд░рд╣े рдеे , рдЙрд╕ рд╕рдордп рдЙрдирдХा рдз्рдпाрди рдаाрдХुрд░ (рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡) рдХी рдЬीрд╡рди-рд▓ीрд▓ा рдХे рднीрддрд░ рдЗрддрдиा рдХेंрдж्рд░िрдд рдеा, рдоाрдиो рдЗрди рднाрд╡ों рдХो рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рд╡рд╣ाँ рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ोрддा рд╣ुрдЖ рджेрдЦ рдкा рд░рд╣े рдеे। рдЗрд╕ीрд▓िрдпे, рдаाрдХुрд░ (рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡) рдХे рдЬीрд╡рди рдФрд░ рдЙрдкрджेрд╢ों  (рдХाрдоिрдиी-рдХांрдЪрди рдФрд░ рдиाрдо-рдпрд╢ рдоें рдЕрдиाрд╕рдХ्рддि) рдХा рд╢ुрдж्рдз рд░ूрдк рд╕े рдкाрд▓рди рдХрд░рдиे рд╕े рдЬो рдШрдЯрдиा рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рдШрдЯिрдд рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рд╣ै; рдЙрди рднाрд╡ों рдХो рд╡े рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рджेрдЦ рд░рд╣े рдеे рдоाрдиो -'рдШрдЯрдиा рдЬैрд╕े рдШрдЯिрдд рд╣ो рдЪुрдХी рд╣ो !' рдЗрд╕рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд, рдЙрдирдХी рджूрд░-рджृрд╖्рдЯि рдХे рд╕рдордХ्рд╖ рдпрджि рднрд╡िрд╖्рдп рднी рд╡рд░्рддрдоाрди рдЬैрд╕ा рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд░ूрдк рдоें рджिрдЦाрдИ рджेрддा рд╣ो, рддो рдЗрд╕рдоें рдЖрд╢्рдЪрд░्рдп рдХрд░рдиे рдЬैрд╕ी рдХोрдИ рдмाрдд рдирд╣ीं рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдХे рдорддाрдиुрд╕ाрд░, рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг  рдХा рдЪрд░िрдд्рд░ рд╣рд░ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдЗрддрдиा рдкрд░िрдкूрд░्рдг рдФрд░ рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рдеा рдХि, рдЙрдирдХे рдкूрд░्рдгрддा-рд╕рдо्рдкрди्рди рдЪрд░िрдд्рд░ рдХे рд╕ाрдордиे рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рдФрд░ рд░ाрдордЪрди्рдж्рд░  рдХे рдЪрд░िрдд्рд░ рднी рдлीрдХे рдкреЬ рдЬाрддे рд╣ैं ! рдЗрд╕ीрд▓िрдпे, рд╡े рдЬाрдирддे рдеे рдХि рдпрджि рд╣рдорд▓ोрдЧ  рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдЪрд░िрдд्рд░  рдХो рдХेрди्рдж्рд░ рдоें рд░рдЦрдХрд░ рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди- рдЧрдарди  рдХрд░рдиे рдХे рдХाрд░्рдп рдоें рд▓рдЧ рдЬाрдпें, рддो рдиिрд╢्рдЪिрдд рд░ूрдк рд╕े рд╣рдорд▓ोрдЧों рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдПрдХ рдпुрдЧांрддрдХाрд░ी рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдШрдЯिрдд рд╣ो рдЬाрдпेрдЧा। рдФрд░ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЖрдЬ рдХे рджिрди рднी рдоाрдирд╡-рдЬाрддि рдХे рд▓िрдП рдирдИ рд╕рдо्рднाрд╡рдиाрдУं рдХी (рдЪाрд░िрдд्рд░िрдХ рдкрддрди рдХे рдпुрдЧ рдоें рднी рдордиुрд╖्рдп рдмрдирдиे рдФрд░ рдмрдиाрдиे рд╡ाрд▓ा -рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ рдХी) рд╢ुрд░ुрдЖрдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ैं। 

 рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो, рд╣рдорд▓ोрдЧ рдЕрдкрдиी-рдЕрдкрдиी рджृрд╖्рдЯि рдХी рд╡िрднिрди्рдирддा рдХे рдХाрд░рдг, рдЪाрд╣े рдЬिрд╕-рднाрд╡ рд╕े рднी рдХ्рдпों рди рджेрдЦें, рдЙрдирдХो рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рдордиुрд╖्рдп рдХрд╣ें, рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖ рдХрд╣ें, рдЕрд╡рддाрд░ рдХрд╣ें, рдпा рднрдЧрд╡ाрди рдХрд╣ें - рдЬो рдХुрдЫ рднी рдХ्рдпों рди рдХрд╣ें, рд╣рдорд▓ोрдЧों рдХे рдЬीрд╡рди рдкрд░ рдЙрдирдХा рдк्рд░рднाрд╡ (рдЙрдирдХे рдЬीрд╡рди рдФрд░ рд╕ंрджेрд╢ों рдХा рдк्рд░рднाрд╡) рдкреЬрдиा рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ै; рдФрд░ рд╣рдоाрд░े рд╣ृрджрдп рдоें рдЙрдирдХे рдк्рд░рддि рд╢्рд░рдж्рдзा рдХा рднाрд╡ рд╕्рд╡рддः рдЙрдд्рд╕ाрд░िрдд рд╣ोрдиे рдХो рдмाрдз्рдп рд╣ै। рддрдеा рдЙрдирдХे рдк्рд░рддि рдЕрджрдо्рдп рд╢्рд░рдж्рдзा рдХे рдЙрд╕ рднाрд╡ рдХे рдк्рд░рддि рд╣рдоाрд░ी рдиिрд╖्рдХрдкрдЯрддा (sincerity) рд╣ी рд╣рдорд▓ोрдЧों рдХे рдЬीрд╡рди рдХे рдоोреЬ рдХो рдШुрдоा рджेрдЧी (рдЕрдзोрдоुрдЦी рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдХो рдЙрд░्рдз्рд╡-рдоुрдЦी рдмрдиा рджेрдЧी), рдФрд░ рд╣рдорд▓ोрдЧों рдХो 'рдордиुрд╖्рдп' рдмрдиा рджेрдЧी ! (рдпा рдкрд╢ु рд╕े рдордиुрд╖्рдп рдмрдиाрдХрд░ рд╣ी рдЫोреЬेрдЧी?) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╣рдорд▓ोрдЧों рдХे рдЕрдкрдиा рдЙрдж्рдзाрд░рдХ (рднрд╡рдмрди्рдзрди рдХा рдЦрдг्рдбрди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा- Savior) рдоाрдиें, рдЕрдкрдиा рдЖрдЪाрд░्рдп (рдЧुрд░ुрджेрд╡) рд╕рдордЭें, рдк्рд░ेрд░рдгाрд╢्рд░ोрдд (Role model) рдпा рдЕрдиुрдХрд░рдгीрдп рдЖрджрд░्рд╢ рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕рдордЭे; рд╣рд░ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рд╡े ' рд╕рдорд╕्рдд рдордиुрд╖्рдпों рдХे рд╕рдорд╕्рдд рд╕рджрдЧुрдгों рдХा рдПрдХ рд╡िрд╢ुрдж्рдз (unadulterated-рдоिрд▓ाрд╡рдЯ рд░рд╣िрдд) -рд╕рдорди्рд╡рдп рд╣ैं, рд╕рдиाрддрди рдзрд░्рдо рдХे рдЕрдж्рд╡िрддीрдп рд╕िрдж्рдзाрди्рдд- 'рдЕрдиेрдХрддा рдоें рдПрдХрддा' рдХे рдзाрд░рдХ рдФрд░ рд╡ाрд╣рдХ рд╣ैं। 

     рд╣рдорд▓ोрдЧ рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ рдоें рдПрдХ рдЖрджрд░्рд╢ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдХी рдХрд▓्рдкрдиा рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЙрд╕ рдпुрдЧ рдоें рдПрдХ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░, рдПрдХ рдЖрдд्рдоा, рдПрдХ рдЪेрддрдиा рд╕्рдеाрдкिрдд рд╣ोрдЧी, рд╢ांрддि рд╣ोрдЧी, рд╕рдорди्рд╡рдп рд░рд╣ेрдЧा।  рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдиे рдХрд╣ा рд╣ै, рдЙрд╕ рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ рдХी рдХрд▓्рдкрдиा рдХो рд╕ाрдХाрд░ рд░ूрдк рдХेрд╡рд▓ рддрднी рджिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЬрдм рдм्рд░ाрд╣्рдордг-рдпुрдЧ рдХा рдЬ्рдЮाрди, рдХ्рд╖рдд्рд░िрдп-рдпुрдЧ рдХी рд╕рдн्рдпрддा рдФрд░ рд╕ंрд╕्рдХृрддि, рд╡ैрд╢्рдп-рдпुрдЧ рдХा рдЕрдн्рдпुрджрдп рд╡िрд╕्рддाрд░ (Expansion) рдЙрд╕े рд╣рд╕्рддाрди्рддрд░िрдд рдХрд░рдиे рдХे рдХिрдпे рдЙрдд्рд╕ाрд╣,  рдФрд░ рд╢ूрдж्рд░-рд╡рд░्рдЧ рдоें рдЬो рд╕ाрдо्рдп-рднाрд╡, рджृрд╖्рдЯिрдЧोрдЪрд░ рд╣ोрддा рд╣ै - рдЙрди рд╕рдмों рдХे рдмीрдЪ рдПрдХ рдкूрд░्рдг рд╕рдорди्рд╡рдп рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░ рджिрдпा рдЬाрдп। рдФрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдЬीрд╡рди рдХे рдКрдкрд░ рд╡्рдпाрдкрдХ рдФрд░ рдЧрд╣рд░ाрдИ рд╕े рдЪिंрддрди  рдХрд░рдиा рд╣ी рдЗрд╕ рд╕рдорди्рд╡рдп рдХो рд╕ाрдХाрд░ рдХрд░рдиे рдХा рдПрдХ рдоाрдд्рд░ рдЙрдкाрдп рд╣ै । 

    рд╡рд░्рддрдоाрди рд╕рдордп рдоें рд╡िрднिрди्рди рдХाрд░рдгों рд╕े рд╣рдоाрд░े рдЖрди्рддрд░िрдХ рдЬीрд╡рди рдоें рдЬो рдорддрднेрдж, рд╡िрдж्рд╡ेрд╖ рдЖрджि рдмрдиे рд╣ुрдП рд╣ैं, рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рдШाрддрдХ рдкрд░िрдгाрдо рд╣рдо рдЖрд╕ाрдо, рдкंрдЬाрдм (рдХрд╢्рдоीрд░) рдЖрджि рд░ाрдЬ्рдпों рдоें рдШрдЯिрдд рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рдШрдЯрдиाрдУं рдоें рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै। рдЗрди рд╕рдм рдорддрднेрджों рдХो рд╕рдоाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХा рдПрдХрдоाрдд्рд░ рдЙрдкाрдп рд╣ै рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдЬीрд╡рди рдФрд░ рд╕ंрджेрд╢ рдХा рдмिрд▓्рдХुрд▓ рд╢ुрдж्рдз рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рдЪाрд░ рдХрд░рдиा। рдЬो рд▓ोрдЧ рдаाрдХुрд░ рдХे рднрдХ्рдд рдпा рдЙрдирдХे рдЕрдиुрдпाрдпी рд╣ैं, рдЙрдирдХे рд▓िрдпे  рджूрд╕рд░े рдзрд░्рдо рдХे рд▓ोрдЧों рд╕े рдШृрдгा рдХрд░рдиा рдпा рдЙрди्рд╣ें рдЪोрдЯ рдкрд╣ुँрдЪाрдиा рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдЕрд╕ंрднрд╡ рд╣ै। рдЬो рд▓ोрдЧ рдРрд╕ा рдХрд╣ेंрдЧे  рдХि рд╡े рдаाрдХुрд░ рдкрд░ рд╢्рд░рдж्рдзा рдФрд░ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд░рдЦрддे рд╣ैं, рдЙрдирдХा рдЕрдиुрд╕рд░рдг рдХрд░рддे рд╣ैं , рдлिрд░ рднी рдзрд░्рдо рдХे рдиाрдо рдкрд░ рдШृрдгा рдХो рдк्рд░рд╢्рд░рдп рджेंрдЧे, рдФрд░ рдзрди-рджौрд▓рдд рдХे рдиाрдо рдкрд░ рдордиुрд╖्рдп рдХो рдЫोрдЯा - рдмреЬा рд╕рдордЭेंрдЧे , рддो рдЗрд╕ीрд╕े рд╕िрдж्рдз рд╣ो рдЬाрдпेрдЧा рдХि рд╡े рдЪाрд╣े рдФрд░ рднрд▓े рд╣ी рдЬो рдХुрдЫ рд╣ों, рдХिрди्рддु рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдЕрдиुрдпाрдпी рддो рдмिрд▓्рдХुрд▓ рд╣ी рдирд╣ीं рд╣ैं। рдРрд╕े рдХृрддрдШ्рди рд▓ोрдЧों рдХो рдЕрдкрдиे рдоुрдЦ рд╕े рдаाрдХुрд░ рдХा рдиाрдо рд▓ेрдиा рд╢ोрднा рдирд╣ीं рджेрддा। 

       рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ рдЬो рдЖрджрд░्рд╢ рд╣ै рдЙрд╕рдХो рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХрддा рдоें рддрднी рд░ूрдкाрдпिрдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЬрдм рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдЕрдиुрдпाрдпी  рд╕рдЪрдоुрдЪ рдЙрдирдХा рдЕрдиुрд╕рд░рдг рдХрд░ें। (рдЕрд░्рдеाрдд рд╕्рд╡рдпं рдордиुрд╖्рдп рдмрдиे рдФрд░ рджूрд╕рд░ों рдХो рдордиुрд╖्рдп рдмрдирдиे рдоें рд╕рд╣ाрдпрддा рдХрд░ें ) рдХेрд╡рд▓ рддрднी рднाрд░рддрд╡рд░्рд╖ рддрдеा рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд╡िрд╢्рд╡ рдХा рдкुрдирд░ुрдж्рдзाрд░ рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ोрдЧा।рдЗрд╕ीрд▓िрдпे рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдиे рдпुрд╡ाрдУं рдХा рдЖрд╣्рд╡ाрди рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдХрд╣ा рдеा- " рд╣े рдоेрд░े рдпुрд╡рдХ рдмрди्рдзुрдЧрдг ! рддुрдорд▓ोрдЧ рдЙрда рдЦреЬे рд╣ो ! 'рдХाрдо' рдоें рд▓рдЧ рдЬाрдУ! рдзрд░्рдо рдПрдХ рдмाрд░ рдкुрдиः рдЬाрдЧ्рд░рдд рд╣ोрдЧा।" рдпрд╣ाँ рдзрд░्рдо рдХрд╣рдиे рдХा рдЕрд░्рде (рд╣िрди्рджू-рдоुрд╕्рд▓िрдо рдпा рдИрд╕ाрдИ рдзрд░्рдо рдирд╣ीं) рдмрд▓्рдХि рд╡ैрджिрдХ рдзрд░्рдо рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХे рдПрдХрдд्рд╡ (Oneness of Existence- рдПрдХं рд╕рдд् ) рдХी рдШोрд╖рдгा рдХी рдЧрдпी рд╣ै , рдЬिрд╕рдХा рдоूрд▓ рдорди्рдд्рд░ рд╣ै-'рд╕рд░्рд╡ं рдЦрд▓्рд╡िрджं рдм्рд░рд╣्рдо' , "рддрдд्рдд्рд╡рдорд╕ि " (Thou art that -'рддुрдо рд╡рд╣ी рд╣ो' рдпा  рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдХी рднाрд╖ा рдоें , рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЖрдд्рдоा рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै ! ) 

       [ рдЙрдкрдиिрд╖рджों рдХे рдЗрд╕ी рдЬ्рдЮाрди рдХो рдЕрдкрдиा рд╕ंрдмрд▓ рдмрдиाрдХрд░, рднाрд░рддрдоाрддा рдХो рдкुрдиः рдЙрд╕рдХे рдЧौрд░рд╡рд╢ाрд▓ी рд╕िंрд╣ाрд╕рди рдкрд░ рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд рдХрд░ाрдиे рдХे рд▓िрдпे, рдЕрдкрдиे рджेрд╢рд╡ाрд╕िрдпों рдХा рдЖрд╣्рд╡ाрди рдХрд░рддे рд╣ुрдП]  рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдиे  рдХрд╣ा рдеा- " рдФрд░ рдлिрд░ рдПрдХ рдирд╡ीрди рднाрд░рдд рдиिрдХрд▓ рдкреЬे। рдиिрдХрд▓े рд╣рд▓ рдкрдХрдб़ рдХрд░, рдХिрд╕ाрдиों рдХी рдХुрдЯी рднेрджрдХрд░, рдЬाрд▓ी, рдоाрд▓ी, рдоोрдЪी, рдоेрд╣рддрд░ों рдХी рдЭोрдкрдб़िрдпों рд╕े। рдиिрдХрд▓ рдкрдб़े рдмрдиिрдпों рдХी рджुрдХाрдиों рд╕े, рднुрдЬрд╡ा рдХे рднाрдб़ рдХे рдкाрд╕ рд╕े, рдХाрд░рдЦाрдиे рд╕े, рд╣ाрдЯ рд╕े, рдмाрдЬाрд░ рд╕े. рдиिрдХрд▓े рдЭाрдб़िрдпों, рдЬंрдЧрд▓ों, рдкрд╣ाреЬों, рдкрд░्рд╡рддों рд╕े।"рдЕрд░्рдеाрдд рд╕рдоाрдЬ рдХे рдЙрдкेрдХ्рд╖िрдд рд╕рдордЭे рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े, рдЖрдо рд▓ोрдЧों рдХे рдмीрдЪ рд╕े-  рдк्рд░ाрдЪीрди рдзрд░्рдо рдХे рд╕ाрд░ рдХो рдЖрдд्рдорд╕्рде рдХрд░рдХे, рдирдпा рднाрд░рддрд╡рд░्рд╖ рдЙрднрд░ рдХрд░ рд╕ाрдордиे рдЖрдпे । рдРрд╕ा рд╣ो рдЬाрдиे рд╕े рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा ? рдпрд╣ рд╣ोрдЧा рдХि рд╕рднी рдордиुрд╖्рдпों рдХो рдХेрд╡рд▓ 'рдордиुрд╖्рдп' рд╣ोрдиे рдХे рд▓िрдпे рд╣ी рд╕рдо्рдоाрди рджिрдпा рдЬाрдпेрдЧा, рд╕рднी рдЬाрддी-рдзрд░्рдо-рднाрд╖ा рдХे рдордиुрд╖्рдпों рдХे рд╕ाрде, рдЙрдирдХो рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдЕрдкрдиा рд╕рдордЭрдХрд░, рд╣рд░ рдХिрд╕ी рд╕े рдк्рд░ेрдо рдХрд░рдиा рд╕ंрднрд╡ рд╣ो рдЬाрдпेрдЧा। 

      [рдХिрди्рддु рдЬो рддрдеाрдХрдеिрдд рдиेрддा 'рдкुрд░ोрд╣िрдд-рдкрдг्рдбे ' рдЕрдм рднी рдиिрдЬी рд╕्рд╡ाрд░्рдерд╡рд╢ рдЗрд╕ рдЬ्рдЮाрди (рд╡ैрджिрдХ рдзрд░्рдо рдХे рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдпों) рдХो рдЬрди рдЬрди рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рддрдХ рд▓े рдЬाрдиे рдоें рдмाрдзा рдЦреЬी рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЙрдирдХो рдмреЬे рднाрдИ рдХे рдЬैрд╕ा рдЭिреЬрдХी рднрд░ा рдкрд░ाрдорд░्рд╢ рджेрддे рд╣ुрдП рд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं- " рдЕрддीрдд рдХे рдХंрдХाрд▓-рд╕рдоूрд╣ों ! - рджेрдЦो рддुрдо्рд╣ाрд░ा рдЙрдд्рддрд░ाрдзिрдХाрд░ी рднрд╡िрд╖्рдп рдХा рднाрд░рдд, рддुрдо्рд╣ाрд░े рд╕рдордХ्рд╖ рдЦреЬा рд╣ै। рддुрдорд▓ोрдЧों рдХे рдкाрд╕ рдкूрд░्рд╡ рдХाрд▓ рдХी рдмрд╣ुрдд рд╕ी рд░рдд्рди рдкेрдЯिрдХाрдПँ рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд╣ैं, рддुрдо्рд╣ाрд░ी рдЕрд╕्рдеिрдордп рдЕँрдЧुрд▓िрдпों рдоें рдкूрд░्рд╡рдкुрд░ुрд╖ों рдХी рд╕ंрдЪिрдд рдХुрдЫ рдЕрдоूрд▓्рдп рд░рдд्рди рдЬрдб़िрдд рдЕंрдЧूрдаिрдпाँ рд╣ैं, рдЗрддрдиे рджिрдиों рддрдХ рдЙрди्рд╣ें рджे рджेрдиे рдХी рд╕ुрд╡िрдзा рдирд╣ीं рдоिрд▓ी। рдЕрдм рдЕрдмाрдз рд╡िрдж्рдпा-рдЪрд░्рдЪा рдХे рджिрдиों рдоें (рдкाрд░्рд▓िрдпाрдоेंрдЯ्рд░ी рдбेрдоोрдХ्рд░ेрд╕ी рдХे рджिрдиों рдоें), рдЙрди्рд╣ें рдЙрдд्рддрд░ाрдзिрдХाрд░िрдпों рдХो рджो, рдЬिрддрдиे рд╢ीрдШ्рд░ рджे рд╕рдХो, рджे рджो। рдлेंрдХ рджो рдЗрдирдХे рдмीрдЪ; рдЬिрддрдиा рд╢ीрдШ्рд░ рдлेंрдХ рд╕рдХो, рдлेंрдХ рджो; рдФрд░ рддुрдо рд╣рд╡ा рдоें рд╡िрд▓ीрди рд╣ो рдЬाрдУ, рдЕрджृрд╢्рдп рд╣ो рдЬाрдУ, рд╕िрд░्рдл рдХाрди рдЦрдб़े рд░рдЦो। " рддुрдо " ( рдХрд░्рддाрдкрди рдХा рдЕрд╣ंрдХाрд░ ) рдЬ्рдпों рд╣ी рд╡िрд▓ीрди рд╣ोрдЧे, рд╡ैрд╕े рд╣ी рд╕ुрдиाрдИ рджेрдЧी, ' рдХोрдЯि рдЬीрдоूрддрд╕्рдпрди्рджिрдиी, рдд्рд░ैрд▓ोрдХ्рдпрдХрдо्рдкрди-рдХाрд░िрдгी ' рднाрд╡ी рднाрд░рдд рдХी рдЬाрдЧрд░рдг-рд╡ाрдгी- "рд╡ाрд╣ рдЧुрд░ू рдХी рдлрддेрд╣!"

     рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдж्рд╡ाрд░ा рдХрд╣े рдЧрдП рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╕рди्рджेрд╢ рд╣ी рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдЖрд╡िрд░्рднाрд╡ рдХे рдорд╣рдд्рд╡ рдХो рд╕ूрдЪिрдд рдХрд░рддे рд╣ैं। рддрдеा рд╕рдд्рдпрдпुрдЧ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХे рд╕ंрдХрд▓्рдк рдХा рд╡рд╣рди рдХрд░рддे рд╣ैं। рд╣рдорд▓ोрдЧों рдХे рд▓िрдпे рдЗрд╕े рд╕рдордЭрдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। рдПрд╡ं рдЙрди्рд╣ीं рдХे рдкрд░ाрдорд░्рд╢ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдпे рдк्рд░рдпрдд्рди рд╢ीрд▓ рд╣ोрдиा рд╣ोрдЧा। рдХ्рдпोंрдХि рднрд╡िрд╖्рдп рдХे рднाрд░рдд рдХे 'рдЧौрд░рд╡ рдордп рджिрди'  рдмрд╕ рдЖрдиे рд╣ी рд╡ाрд▓े рд╣ैं। " "рдЙрдаो рднाрд░рдд, рддुрдо рдЕрдкрдиी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХрддा рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЬрдЧрдд рдкрд░ рд╡िрдЬрдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ो !"

==========




  



     

     




    





     




Tuesday, March 25, 2025

⚜️ЁЯФ▒рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдХी рд╢्рд░ेрд╖्рдарддा ⚜️ЁЯФ▒" рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд :*рдЦ. рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж рез**рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рддрдеा рдирд░ेрди्рдж्рд░ (рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж)**(рдЕрдорд░ीрдХा рдФрд░ рдпूрд░ोрдк рдоें рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж)*

 рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд :*рдЦ. рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж рез*

*рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рддрдеा рдирд░ेрди्рдж्рд░ (рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж)*

(рдЕрдорд░ीрдХा рдФрд░ рдпूрд░ोрдк рдоें рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж)

Vivekananda in America and in Europe 

(рез)

 ⚜️ЁЯФ▒рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдХी рд╢्рд░ेрд╖्рдарддा ⚜️ЁЯФ▒

Great qualities of Narendra – ‘a prince among men’ 

рдЖрдЬ рд░рдердпाрдд्рд░ा рдХा рджूрд╕рд░ा рджिрди рд╣ै, резреореорел рдИ., рдЖрд╖ाрдв़ рд╕ंрдХ्рд░ाрди्рддि । рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдк्рд░ाрддःрдХाрд▓ рдмрд▓рд░ाрдо рдХे рдШрд░ рдоें рднрдХ्рддों рдХे рд╕ाрде рдмैрдаे рд╣ुрдП рд╣ैं । рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдХी рдорд╣ाрдирддा рдмрддрд▓ा рд░рд╣े рд╣ैं

It is the day following the Rathayatra, 1885, Sankranti of the month of Ashada. This morning Bhagavan Sri Ramakrishna is sitting with the devotees in Balaram’s house talking about Narendra’s (Swami Vivekananda’s) great qualities. 

"рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХрддा рдоें рдмрд╣ुрдд рдКँрдЪा рд╣ै, рдиिрд░ाрдХाрд░ рдХा рдШрд░ рд╣ै, рдЙрд╕рдоें рдкुрд░ुрд╖ рдХी рд╕рдд्рддा рд╣ै । рдЗрддрдиे рднрдХ्рдд рдЖ рд░рд╣े рд╣ैं, рдкрд░ рдЙрдирдоें рдЙрд╕рдХी рддрд░рд╣ рдПрдХ рднी рдирд╣ीं ।

“Narendra belongs to a very high plane – the realm of the Absolute. He has a manly nature. Many devotees come here, but none can equal him. 

"рдХрднी рдХрднी рдоैं рдмैрдаा-рдмैрдаा рд╣िрд╕ाрдм рдХрд░рддा рд╣ूँ рддो рджेрдЦрддा рд╣ूँ рдХि рдкрдж्рдоों рдоें рдХोрдИ рджрд╢рджрд▓ рд╣ै рддो рдХोрдИ рд╖ोрдб़рд╢рджрд▓ рдФрд░ рдХोрдИ рд╢рддрджрд▓, рдкрд░рди्рддु рдирд░ेрди्рдж्рд░ рд╕рд╣рд╕्рд░рджрд▓ рд╣ै ।

“Now and then I sit down and consider the devotees. They are like lotuses: some with ten petals, others with sixteen petals and some others with a hundred petals. But among lotuses Narendra is a thousand-petalled lotus. 

"рдЕрди्рдп рд▓ोрдЧ рдШрдб़ा, рд▓ोрдЯा рдпे рд╕рдм рд╣ो рд╕рдХрддे рд╣ैं, рдкрд░рди्рддु рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдПрдХ рдмрдб़ा рдордЯрдХा рд╣ै ।

“The others may be a brass pot or a jug – but Narendra is a barrel. 

"рддाрд▓ाрдмों рдХी рддुрд▓рдиा рдоें рдирд░ेрди्рдж्рд░ рд╕рд░ोрд╡рд░ рд╣ै ।

“Compared to ponds and tanks, Narendra is a big lake like the Haldarpukur. 

"рдордЫрд▓िрдпों рдоें рдирд░ेрди्рдж्рд░ рд▓ाрд▓ рдЖँрдЦрд╡ाрд▓ा рд░ोрд╣िрдд рдордЫрд▓ी рд╣ै, рдмाрдХी рд╕рдм рдЫोрдЯी-рдоोрдЯी рдордЫрд▓िрдпाँ рд╣ैं ।

“Among fish, he is a big red-eyed carp. Others are different kinds of small fish – minnows and other small fish.1 

"рд╡рд╣ рдмрдб़ा рдкाрдд्рд░ рд╣ै - рдЙрд╕рдоें рдЕрдирдХे рдЪीрдЬें рд╕рдоा рдЬाрддी рд╣ै । рд╡рд╣ рдмрдб़ा рд╕ूрд░ाрдЦрд╡ाрд▓ा рдмाँрд╕ рд╣ै ।

“He is a very large container – he can hold many things. He is a bamboo with a big space inside. 

"рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдХिрд╕ी рдХे рд╡рд╢ीрднूрдд рдирд╣ीं рд╣ै । рд╡рд╣ рдЖрд╕рдХ्рддि, рдЗрди्рдж्рд░िрдпрд╕ुрдЦ рдХे рд╡рд╢ рдоें рдирд╣ीं рд╣ै । рд╡рд╣ рдирд░ рдХрдмूрддрд░ рд╣ै । рдирд░ рдХрдмूрддрд░ рдХी рдЪोंрдЪ рдкрдХрдб़рдиे рдкрд░ рд╡рд╣ рдЪोंрдЪ рдХो рдЦींрдЪрдХрд░ рдЫुрдб़ा рд▓ेрддा рд╣ै । рдкрд░ рд╕्рдд्рд░ी рдХрдмूрддрд░ рдЪुрдк рд╣ोрдХрд░ рдмैрдаी рд░рд╣рддी рд╣ै।"

“Narendra is not under the control of anything. He is above attachment and sense enjoyments. He is a male pigeon. If you hold a male pigeon’s beak, it will pull it back – a female pigeon doesn’t resist.” 

рдкрд╣рд▓े рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рдкрд╣рдЪाрдиो - рдЬрдм рддुрдо्рд╣ें рдЖрдЬ्рдЮा рдоिрд▓े рддो рддुрдо рдЙрдкрджेрд╢ рджे рд╕рдХрддे рд╣ो

First realize God – 

when you receive  the commandment

 you may preach ! 

рддीрди рд╡рд░्рд╖ рдкрд╣рд▓े (резреореореи рдИ. рдоें) рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдЕрдкрдиे рдПрдХ рдм्рд░ाрд╣्рдо рдоिрдд्рд░ рдХे рд╕ाрде рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдоें рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХा рджрд░्рд╢рди рдХрд░рдиे рдЖрдпे рдеे । рд░ाрдд рдХो рд╡े рд╡рд╣ीं рд░рд╣े рдеे । рд╕рдмेрд░ा рд╣ोрдиे рдкрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдХрд╣ा рдеा, "рдЬाрдУ, рдкंрдЪрд╡рдЯी рдоें рдз्рдпाрди рдХрд░ो ।" рдеोрдб़ी рджेрд░ рдмाрдж рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдЬाрдХрд░ рджेрдЦा рдеा, рд╡े рдоिрдд्рд░ों рдХे рд╕ाрде рдкंрдЪрд╡рдЯी рдХे рдиीрдЪे рдз्рдпाрди рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं । рдз्рдпाрди рдХे рдмाрдж рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдЙрдирд╕े рдХрд╣ा рдеा, "рджेрдЦो, рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рджрд░्рд╢рди рд╣ी рдЬीрд╡рди рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै

Three years ago, in 1882, Narendra came to visit Sri Ramakrishna at Dakshineswar with a couple of Brahmo friends. He stayed there for the night. At dawn, Thakur said, “Go and meditate in the Panchavati.” A short time later, Thakur went there and saw that Narendra was meditating with his friends at the foot of the Panchavati. When the meditation was over, Thakur said to him, “Look, the aim of life is to realize God. You should meditate and think on Him privately in a solitary spot and with a yearning heart. And you should pray and weep, saying, ‘Lord, reveal Thyself to me!’” 

рд╡्рдпाрдХुрд▓ рд╣ोрдХрд░ рдПрдХाрди्рдд рдоें рдЧुрдк्рдд рд░ूрдк рд╕े рдЙрдирдХा рдз्рдпाрди-рдЪिрди्рддрди рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП рдФрд░ рд░ो-рд░ोрдХрд░ рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдХрд░рдиी рдЪाрд╣िрдП, 'рдк्рд░рднो, рдоुрдЭे рджрд░्рд╢рди рджो ।' " рдм्рд░ाрд╣्рдо-рд╕рдоाрдЬ рддрдеा рджूрд╕рд░े рдзрд░्рдорд╡ाрд▓ों рдХे рд▓ोрдХрд╣िрддрдХрд░ рдХрд░्рдо рддрдеा рд╕्рдд्рд░ी-рд╢िрдХ्рд╖ा, рд╕्рдХूрд▓ों рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдПрд╡ं рднाрд╖рдг рдЖрджि рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рдоें рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा рдеा, "рдкрд╣рд▓े рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рджрд░्рд╢рди рдХрд░ो । рдиिрд░ाрдХाрд░ рд╕ाрдХाрд░ рджोрдиों рдХा рд╣ी рджрд░्рд╢рди । рдЬो рд╡ाрдгी-рдорди рд╕े рдкрд░े рд╣ैं, рд╡े рд╣ी рднрдХ्рдд рдХे рд▓िрдП рджेрд╣рдзाрд░рдг рдХрд░рдХे рджрд░्рд╢рди рджेрддे рд╣ैं рдФрд░ рдмाрдд рдХрд░рддे рд╣ैं । рджрд░्рд╢рди рдХे рдмाрдж, рдЙрдирдХा рдиिрд░्рджेрд╢ рд▓ेрдХрд░ рд▓ोрдХрд╣िрддрдХрд░ рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рдЪाрд╣िрдП ।  рдПрдХ рдЧाрдиे рдоें рд╣ै - 'рдорди्рджिрд░ рдоें рджेрд╡рддा рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рддो рд╣ुрдИ рдирд╣ीं, рдФрд░ рдкोрджो(рдмुрдж्рдз) рдХेрд╡рд▓ рд╢ंрдЦ рдмрдЬा рд░рд╣ा рд╣ै, рдоाрдиो рдЖрд░рддी рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ो । рдЗрд╕рд▓िрдП рдХोрдИ рдХोрдИ рдЙрд╕े рдзिрдХ्рдХाрд░рддे рд╣ुрдП рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं - рдЕрд░े рдкोрджो, рддेрд░े рдорди्рджिрд░ рдоें рдоाрдзрд╡ рддो рд╣ै рдирд╣ीं рдФрд░ рддूрдиे рдЦाрд▓ी рд╢ंрдЦ рдмрдЬा-рдмрдЬाрдХрд░ рдЗрддрдиा рдвोंрдЧ рд░рдЪ рд░рдЦा рд╣ै ! рдЙрд╕рдоें рддो рдЧ्рдпाрд░рд╣ рдЪрдордЧीрджрдб़ рд░ाрддрджिрди рдиिрд╡ाрд╕ рдХрд░рддे рд╣ैं ।'

About the welfare work of the Brahmo Samaj and other religious sects – like the education of women, establishing schools and lecturing – hesaid, “First realize God, both the formless God and God with form. He who is beyond speech and mind assumes a form for the sake of devotees – appears and talks to them. After attaining His vision and getting His commandment, then one should take to humanitarian work. It is said in a song: No deity has been installed in the temple, yet Podo blows a conchshell as if arati is being performed. So somebody scolds him, saying: 

"рдпрджि рд╣ृрджрдпрд░ूрдкी рдорди्рджिрд░ рдоें рдоाрдзрд╡ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ो, рдпрджि рднрдЧрд╡ाрди рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ो рддो рдХेрд╡рд▓ рднों-рднों рдХрд░рдХे рд╢ंрдЦ рдмрдЬाрдиे рд╕े рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा ? рдкрд╣рд▓े рдЪिрдд्рдд рдХो рд╢ुрдж्рдз рдХрд░ो । рдорди (рдЕрд╣ं) рд╢ुрдж्рдз рд╣ोрдиे рдкрд░ (рджाрд╕ोрд╜рд╣ं -рд╣ोрдиेрдкрд░) рднрдЧрд╡ाрди рдкрд╡िрдд्рд░ рдЖрд╕рди рдкрд░ рдЖрдХрд░ рдмैрдаेंрдЧे । рдЪрдордЧीрджрдб़ рдХी рд╡िрд╖्рдаा рд░рд╣рдиे рдкрд░ рдоाрдзрд╡ рдХो рд▓ाрдпा рдирд╣ीं рдЬा рд╕рдХрддा। рдЧ्рдпाрд░рд╣ рдЪрдордЧीрджрдб़ рдЕрд░्рдеाрдд् рдЧ्рдпाрд░рд╣ рдЗрди्рдж्рд░िрдпाँ

O Podo, Madhava has not been installed in your temple. You have unnecessarily created confusion by blowing the conch. Eleven bats live here day and night.  “If you wish to install Madhava in the temple of your heart, if you wish to realize God, what is the use of only blowing the conch shell? Purify your heart first. When the heart is purified [рдХрдЪ्рдЪा рдоैं-(рдЕрд╣ं) рдХे рдкрдХ्рдХा рдоैं (рджाрд╕ोрд╜рд╣ं  рдмрди рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж), the Lord will come and sit upon the pure seat. When there are bat droppings, Madhava cannot be brought here. The eleven bats are the eleven sense organs. 

"рдкрд╣рд▓े рдбुрдмрдХी рд▓рдЧाрдУ । рдбूрдмрдХрд░ рд░рдд्рди рдЙрдаाрдУ, рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рджूрд╕рд░ा рдХाрдо । рдкрд╣рд▓े рдоाрдзрд╡ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХрд░ो, рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рдЪाрд╣ो рддो рд╡्рдпाрдЦ्рдпाрди рджेрдиा ।

“First dive deep. Dive and pick up the jewels. Other work will come later. First install Madhava. Then if you feel like it, you can deliver lectures.

"рдХोрдИ рдбुрдмрдХी рд▓рдЧाрдиा рдирд╣ीं рдЪाрд╣рддा । рд╕ाрдзрди рдирд╣ीं, рднрдЬрди рдирд╣ीं, рд╡िрд╡ेрдХ-рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рдирд╣ीं, рджो-рдЪाрд░ рдмाрддें рд╕ीрдЦ рд▓ीं, рдмрд╕ рд▓рдЧे 'рд▓ेрдХ्рдЪрд░' рджेрдиे !

“Nobody likes to dive. No one practices spiritual disciplines – devotion is missing, discrimination and non-attachment are absent. After learning a few words, people start lecturing. 

рд▓ोрдЧों рдХो рд╕िрдЦाрдиा рдХрдаिрди рдХाрдо рд╣ै । рднрдЧрд╡ाрди рдХे рджрд░्рд╢рди рдХे рдмाрдж рдпрджि рдХिрд╕ी рдХो рдЙрдирдХा рдЖрджेрд╢ -рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो, рддो рд╡рд╣ рд▓ोрдХ-рд╢िрдХ्рд╖ा рджे рд╕рдХрддा рд╣ै "

[рд╡िрд╡ेрдХрджрд░्рд╢рди рдпा рдоाँ рд╢ाрд░рджा рдХे рдЙрдкрджेрд╢ - рддрди्рдиो рд╣ंрд╕ः рдк्рд░рдЪोрджрдпाрдд् рд▓ेрдХрд░ рд▓ोрдХрд╣िрддрдХрд░ рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рдЪाрд╣िрдП ।] 

“It’s difficult to teach people. If someone receives His command after realizing God, only then can he instruct.” 

*рдзрди्рдп рд╣ै рд╡рд╣ рдЧुрд░ुрднрдХ्рддि* 

резреореорек рдИ. рдХी рд░рдердпाрдд्рд░ा рдХे рджिрди рдХрд▓рдХрдд्рддे рдоें рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдХे рд╕ाрде рдкрдг्рдбिрдд рд╢рд╢рдзрд░ рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рд╣ुрдЖ । рдирд░ेрди्рдж्рд░ рд╡рд╣ाँ рдкрд░ рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рдеे । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдиे рдкрдг्рдбिрддрдЬी рд╕े рдХрд╣ा, "рддुрдо рдЬрдирддा рдХे рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рд▓िрдП рднाрд╖рдг рджे рд░рд╣े рд╣ो, рд╕ो рднрд▓ी рдмाрдд рд╣ै । рдкрд░рди्рддु рднाрдИ, рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдиिрд░्рджेрд╢ рдХे рдмिрдиा рд▓ोрдХрд╢िрдХ्рд╖ा рдирд╣ीं рд╣ोрддी । рд╣ोрдЧा рдпрд╣ рдХि рд▓ोрдЧ рджो рджिрди рддुрдо्рд╣ाрд░ा рднाрд╖рдг рд╕ुрдиेंрдЧे, рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рднूрд▓ рдЬाрдпेंрдЧे

рд╣рд▓рджाрд░рдкुрдХुрд░ рдХे рдХिрдиाрд░े рдкрд░ рд▓ोрдЧ рд╢ौрдЪ рдХो рдЬाрддे рдеे । рд▓ोрдЧ рдЧाрд▓ी-рдЧрд▓ौрдЬ рдХрд░рддे рдеे, рдкрд░рди्рддु рдХुрдЫ рдкрд░िрдгाрдо рди рд╣ुрдЖ । рдЕрди्рдд рдоें рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдЬрдм рдПрдХ рдиोрдЯिрд╕ рд▓рдЧा рджिрдпा, рддрдм рдХрд╣ीं рд▓ोрдЧों рдХा рд╡рд╣ाँ рдкрд░ рд╢ौрдЪ рдЬाрдиा рдмрди्рдж рд╣ुрдЖ । рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рдЖрджेрд╢ рдкाрдпे рдмिрдиा рд▓ोрдХ-рд╢िрдХ्рд╖ा рдирд╣ीं рд╣ोрддी ।"

[рдирд╡рдиीрджा рдиे рдЬрдорд╢ेрджрдкुрд░ рдХैрдо्рдк рдоें рдХрд╣ा рдеा -рждুржоি ржХি ржПржХржЯা ржЬাржиোржп়াрж░? ржЖржоি ржЪাржЗ рждুржоি ржПржХржЬржи ржЬржиржЧржгেрж░ рж╢িржХ্рж╖ржХ рж╣ржУ! Are you a beast ?  рдордиे рдХрд░рдмी рддुрдоि рдПрдХ рдЬрди рд╢िрдХ्рд╖рдХ ! рдХ्рдпा рддुрдо '100% рд╕्рд╡ाрд░्рдеी 'рдкрд╢ु'  рд╣ो? 

рдЗрд╕рд▓िрдП рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдиे рдЧुрд░ुрджेрд╡ рдХी рдмाрдд рдХो рдоाрдирдХрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ (рдоें рдЖрд╕рдХ्рддि) рдЫोрдб़ рджिрдпा рдеा рдФрд░ рдПрдХाрди्рдд рдоें рдЧुрдк्рдд рд░ूрдк рд╕े рдмрд╣ुрдд рддрдкрд╕्рдпा рдХी рдеी । рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рдЙрди्рд╣ीं рдХी рд╢рдХ्рддि рд╕े рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рдмрдирдХрд░, рдЗрд╕ рд▓ोрдХрд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рд╡्рд░рдд рдХो рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрдаिрди рдк्рд░рдЪाрд░ рдХाрд░्рдп рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рдХिрдпा рдеा । 

рдХाрд╢ीрдкुрд░ рдоें рдЬिрд╕ рд╕рдордп (резреореорем рдИ.) рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд░ुрдЧ्рдг рдеे, рдЙрд╕ рд╕рдордп рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдПрдХ рдХाрдЧрдЬ рдкрд░ рд▓िрдЦा рдеा, "рдирд░ेрди्рдж्рд░ рд╢िрдХ्рд╖ा рджेрдЧा ।"

рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдиे рдЕрдорд░ीрдХा рд╕े рдордж्рд░ाрд╕-рдиिрд╡ाрд╕िрдпों рдХो рдЬो рдкрдд्рд░ рд▓िрдЦा рдеा, рдЙрдирдоें рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд▓िрдЦा рдеा рдХि рд╡े рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рджाрд╕ рд╣ैं, рдЙрди्рд╣ीं рдХे рджूрдд рдмрдирдХрд░ рд╡े рдЙрдирдХी рдоंрдЧрд▓-рд╡ाрд░्рддा (рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж рдордиुрд╖्рдп рдмрдиो рдФрд░ рдмрдиाрдУ - Be and Make !) рд╕рдордЧ्рд░ рдЬрдЧрдд् рдХो рд╕ुрдиा рд░рд╣े рд╣ैं

"... рдЬिрдирдХा рд╕рди्рджेрд╢, рднाрд░рдд рддрдеा рд╕рдорд╕्рдд рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдкрд╣ुँрдЪाрдиे рдХा рд╕рдо्рдоाрди рдоुрдЭ рдЬैрд╕े рдЙрдирдХे рдЕрдд्рдпрди्рдд рддुрдЪ्рдЫ рдФрд░ рдЕрдпोрдЧ्рдп рд╕ेрд╡рдХ рдХो рдоिрд▓ा рд╣ै, рдЙрдирдХे рдк्рд░рддि рдЖрдкрдХा рдЖрджрд░рднाрд╡ рд╕рдЪрдоुрдЪ рдЕрдкूрд░्рд╡ рд╣ै । рдпрд╣ рдЖрдкрдХी рдЬрди्рдордЬाрдд рдзाрд░्рдоिрдХ рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рд╣ै, рдЬिрд╕рдХे рдХाрд░рдг рдЖрдк рдЙрдирдоें рдФрд░ рдЙрдирдХे рд╕рди्рджेрд╢ рдоें рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХрддा рдХे рдЙрд╕ рдк्рд░рдмрд▓ рддрд░ंрдЧ рдХी рдк्рд░рдердо рд╣рд▓рдЪрд▓ рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं, рдЬो рдиिрдХрдЯ рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рд╕ाрд░े рднाрд░рддрд╡рд░्рд╖ рдкрд░ рдЕрдкрдиी рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдЕрдмाрдз्рдп рд╢рдХ्рддि рдХे рд╕ाрде рдЕрд╡рд╢्рдпрдоेрд╡ рдЖрдШाрдд рдХрд░ेрдЧा ।..."

- 'рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рдХे рдкрдХ्рд╖ рдоें' рд╕े рдЙрдж्рдзृрдд

рдордж्рд░ाрд╕ рдоें рджिрдпे рдЧрдпे рддीрд╕рд░े рд╡्рдпाрдЦ्рдпाрди рдоें рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा рдеा, -

"... рдЗрд╕ рд╕рдордп рдХेрд╡рд▓ рдЗрддрдиा рд╣ी рдХрд╣рдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ूँ рдХि рдпрджि рдоैंрдиे рдЬीрд╡рди рднрд░ рдоें рдПрдХ рднी рд╕рдд्рдп рд╡ाрдХ्рдп рдХрд╣ा рд╣ै рддो рд╡рд╣ рдЙрди्рд╣ीं рдХा (рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХा) рд╡ाрдХ्рдп рд╣ै; рдкрд░ рдпрджि рдоैंрдиे рдРрд╕े рд╡ाрдХ्рдп рдХрд╣े рд╣ैं рдЬो рдЕрд╕рдд्рдп, рдн्рд░рдордкूрд░्рдг рдЕрдерд╡ा рдоाрдирд╡рдЬाрддि рдХे рд▓िрдП рд╣िрддрдХाрд░ी рди рд╣ो рддो рд╡े рд╕рдм рдоेрд░े рд╣ी рд╡ाрдХ्рдп рд╣ैं, рдЙрдирдХे рд▓िрдП рдкूрд░ा рдЙрдд्рддрд░рджाрдпी рдоैं рд╣ी рд╣ूँ ।"

- 'рднाрд░рдд рдоें рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж' рд╕े рдЙрдж्рдзृрдд

рдХрд▓рдХрдд्рддे рдоें рд╕्рд╡рд░्рдЧीрдп рд░ाрдзाрдХाрди्рдд рджेрд╡ рдХे рдордХाрди рдкрд░ рдЬрдм рдЙрдирдХी рдЕрдн्рдпрд░्рдердиा рд╣ुрдИ, рдЙрд╕ рд╕рдордп рднी рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा рдеा рдХि 'рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдХी рд╢рдХ्рддि рдЖрдЬ рдкृрде्рд╡ी рднрд░ рдоें рд╡्рдпाрдк्рдд рд╣ै । рд╣े рднाрд░рддрд╡ाрд╕िрдпों, рддुрдо рд▓ोрдЧ рдЙрдирдХा рдЪिрди्рддрди рдХрд░ो, рддрднी рд╕рдм рд╡िрд╖рдпों рдоें рдЙрди्рдирддि рдХрд░ोрдЧे ।' рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा –

"... рдпрджि рдпрд╣ рдЬाрддि рдЙрдардиा рдЪाрд╣рддी рд╣ै, рддो рдоैं рдиिрд╢्рдЪрдпрдкूрд░्рд╡рдХ рдХрд╣ूँрдЧा, рдЗрд╕ рдиाрдо рд╕े (рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рд╕े) рд╕рднी рдХो рдк्рд░ेрдоोрди्рдордд्рдд рд╣ो рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдХा рдк्рд░рдЪाрд░ рд╣рдо, рддुрдо рдпा рдЪाрд╣े рдЬो рдХोрдИ рдХрд░े, рдЗрд╕рд╕े рдХुрдЫ рд╣ोрдиा рдЬाрдиा рдирд╣ीं, рддुрдо्рд╣ाрд░े рд╕ाрдордиे рдоें рдЗрд╕ рдорд╣ाрди् рдЖрджрд░्рд╢-рдкुрд░ुрд╖ рдХो рд░рдЦрддा рд╣ूँ, рд▓ो, рдЕрдм рд╡िрдЪाрд░ рдХा рднाрд░ рддुрдо рдкрд░ рд╣ै । рдЗрд╕ рдорд╣ाрди् рдЖрджрд░्рд╢-рдкुрд░ुрд╖ рдХो рд▓ेрдХрд░ рдХ्рдпा рдХрд░ोрдЧे, рдЗрд╕рдХा рдиिрд╢्рдЪрдп рддुрдо्рд╣ें рдЕрдкрдиी рдЬाрддि рдХे рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рд▓िрдП рдЕрднी рдХрд░ рдбाрд▓рдиा рдЪाрд╣िрдП । ..."

"... рдЙрдирдХे рддिрд░ोрднाрд╡ рдХे рджрд╕ рд╡рд░्рд╖ рдХे рднीрддрд░ рд╣ी рдЗрд╕ рд╢рдХ्рддि рдиे рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд╕ंрд╕ाрд░ рдШेрд░ рд▓िрдпा рд╣ै ...। рдоुрдЭे рджेрдЦрдХрд░ рдЙрдирдХा рд╡िрдЪाрд░ рди рдХрд░рдиा । рдоैं рдПрдХ рдмрд╣ुрдд рд╣ी рдХ्рд╖ुрдж्рд░ рдпрди्рдд्рд░ рдоाрдд्рд░ рд╣ूँ । рдЙрдирдХे рдЪрд░िрдд рдХा рд╡िрдЪाрд░ рдоुрдЭे рджेрдЦрдХрд░ рди рдХрд░рдиा । рд╡े рдЗрддрдиे рдмрдб़े рдеे рдХि рдоैं, рдпा рдЙрдирдХे рд╢िрд╖्рдпों рдоें рд╕े рдХोрдИ рджूрд╕рд░ा, рд╕ैрдХрдб़ों рдЬीрд╡рдиों рддрдХ рдЪेрд╖्рдЯा рдХрд░рддे рд░рд╣рдиे рдкрд░ рднी рдЙрдирдХे рдпрдеाрд░्рде рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХे рдПрдХ рдХрд░ोрдб़рд╡ें рдЕंрд╢ рдХे рдмрд░ाрдмрд░ рднी рди рд╣ो рд╕рдХेрдЧा । ..."

-'рднाрд░рдд рдоें рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж' рд╕े рдЙрдж्рдзृрдд

рдЧुрд░ुрджेрд╡ рдХी рдмाрдд рдХрд╣рддे рдХрд╣рддे рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдПрдХрджрдо рдкाрдЧрд▓-рд╕े рд╣ो рдЬाрдпा рдХрд░рддे рдеे । рдзрди्рдп рд╣ै рд╡рд╣ рдЧुрд░ुрднрдХ्рддि !

(реи)

рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдж्рд╡ाрд░ा рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХा рдк्рд░рдЪाрд░рдХाрд░्рдп☀

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдХे рдЙрд╕ рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рд╕рдиाрддрди рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рдХा рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдиे рдХिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдк्рд░рдЪाрд░ рдХрд░рдиे рдХी рдЪेрд╖्рдЯा рдХी рдеी, рдЙрд╕рдХी рдпрд╣ाँ рдкрд░ рд╣рдо рдеोрдб़ीрд╕ी рдЪрд░्рдЪा рдХрд░ेंрдЧे ।

*рдИрд╢्рд╡рд░-рджрд░्рд╢рди*

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХी рдкрд╣рд▓ी рдмाрдд рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рджрд░्рд╢рди рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा । рдХुрдЫ рдорди्рдд्рд░ рдпा рд╢्рд▓ोрдХों рдХो рдХрдг्рдард╕्рде рдХрд░ рд▓ेрдиे рдХा рд╣ी рдиाрдо рдзрд░्рдо рдирд╣ीं рд╣ै । рднрдХ्рдд рдпрджि рд╡्рдпाрдХुрд▓ рд╣ोрдХрд░ рдЙрди्рд╣ें рдкुрдХाрд░े, рддрднी рдИрд╢्рд╡рд░рджрд░्рд╢рди рд╣ोрддा рд╣ै । рдЪाрд╣े рдЗрд╕ рдЬрди्рдо рдоें рд╣ो рдпा рдЕрдЧрд▓े рдЬрди्рдо рдоें । рдЙрдирдХे рдПрдХ рджिрди рдХे рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк рдХी рд╣рдоें рдпाрдж рдЖ рд░рд╣ी рд╣ै । рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдХे рдХाрд▓ीрдорди्рджिрд░ рдоें рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк рд╣ो рд░рд╣ा рдеा । рд░рд╡िрд╡ाрд░, реирем рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░ резреореорек рдИ.।

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдХाрд╢ीрдкुрд░ рдХे рдорд╣िрдоाрдЪрд░рдг рдЪрдХ्рд░рд╡рд░्рддी рддрдеा рдЕрди्рдп рднрдХ्рддों рд╕े рдХрд╣ рд░рд╣े рдеे - "рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдХिрддрдиे рдкрдв़ोрдЧे ? рдХेрд╡рд▓ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиे рд╕े рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा ? рдкрд╣рд▓े рдЙрди्рд╣ें рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХी рдЪेрд╖्рдЯा рдХрд░ो । рдкुрд╕्рддрдХें рдкрдв़рдХрд░ рдХ्рдпा рдЬाрдиोрдЧे ? рдЬрдм рддрдХ рдмाрдЬाрд░ рдоें рдирд╣ीं рдкрд╣ुँрдЪрддे рддрдм рддрдХ рджूрд░ рд╕े рдХेрд╡рд▓ рд╣ो-рд╣ो рд╢рдм्рдж рд╕ुрдиाрдпी рджेрддा рд╣ै ।рдмाрдЬाрд░ рдХे рдкाрд╕ рдкрд╣ुँрдЪрдиे рдкрд░ рдХुрдЫ рджूрд╕рд░ा рд╢рдм्рдж рд╕ुрдиाрдпी рдкрдб़ेрдЧा, рдФрд░ рдЕрди्рдд рдоें рдмाрдЬाрд░ рдХे рднीрддрд░ рдкрд╣ुँрдЪрдХрд░ рд╕ाрдл рд╕ाрдл рджेрдЦ рд╕рдХोрдЧे, рд╕ुрди рд╕рдХोрдЧे 'рдЖрд▓ू рд▓ो, рдкैрд╕ा рджो ।'

"рдЦाрд▓ी рдкुрд╕्рддрдХें рдкрдв़рдХрд░ рдаीрдХ рдЕрдиुрднрд╡ рдирд╣ीं рд╣ोрддा । рдкрдв़рдиे рддрдеा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рдиे рдоें рдмрд╣ुрдд рдЕंрддрд░ рд╣ै । рдИрд╢्рд╡рд░-рджрд░्рд╢рди рдХे рдмाрдж рд╢ाрд╕्рдд्рд░, рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдЖрджि рд╕рдм рдХूрдб़ा-рдХрд░्рдХрдЯ рдЬैрд╕े рд▓рдЧрддे рд╣ैं ।

"рдмрдб़े рдмाрдмू рдХे рд╕ाрде рдкрд░िрдЪрдп рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै । рдЙрдирдХे рдХिрддрдиे рдордХाрди, рдХिрддрдиे рдмрдЧीрдЪे, рдХिрддрдиे рдХрдо्рдкрдиी рдХे рдХाрдЧрдЬ рд╣ैं - рдпрд╣ рд╕рдм рдкрд╣рд▓े рд╕े рд╣ी рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рдЗрддрдиे рд╡्рдпрдЧ्рд░ рдХ्рдпों рд╣ो ? рдЪाрд╣े рдзрдХ्рдХा рдЦाрдХрд░ рдпा рджीрд╡ाрд▓ рдлाँрджрдХрд░ рд╣ी рд╕рд╣ी, рдХिрд╕ी рди рдХिрд╕ी рддрд░рд╣ рдмрдб़े рдоाрд▓िрдХ рдХे рд╕ाрде рдПрдХ рдмाрд░ рдкрд░िрдЪрдп рддो рдХрд░ рд▓ो, рддрдм рдпрджि рдЗрдЪ्рдЫा рд╣ोрдЧी, рддो рд╡े рд╣ी рдХрд╣ рджेंрдЧे рдХि рдЙрдирдХे рдХिрддрдиे рдордХाрди рд╣ैं, рдХिрддрдиे рдмрдЧीрдЪे рд╣ैं, рдХрдо्рдкрдиी рдХे рдХिрддрдиे рдХाрдЧрдЬ рд╣ैं । рдоाрд▓िрдХ рдХे рд╕ाрде рдкрд░िрдЪрдп рд╣ोрдиे рдкрд░ рдлिрд░ рдиौрдХрд░-рдЪाрдХрд░, рдж्рд╡ाрд░рдкाрд▓ рд╕рднी рд▓ोрдЧ рд╕рд▓ाрдо рдХрд░ेंрдЧे ।"(рд╕рднी рд╣ँрд╕े)

рдПрдХ рднрдХ्рдд - рдмрдб़े рдоाрд▓िрдХ рдХे рд╕ाрде рдкрд░िрдЪрдп рдХैрд╕े рд╣ोрддा рд╣ै ?

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рдХрд░्рдо рдЪाрд╣िрдП - рд╕ाрдзрдиा рдЪाрд╣िрдП । 'рдИрд╢्рд╡рд░ рд╣ैं' рдЗрддрдиा рдХрд╣рдХрд░ рдмैрдаे рд░рд╣рдиे рд╕े рдХाрдо рди рдЪрд▓ेрдЧा । рдЙрдирдХे рдкाрд╕ рдЬाрдиा рд╣ोрдЧा । рдиिрд░्рдЬрди рдоें рдЙрди्рд╣ें рдкुрдХाрд░ो, рдпрд╣ рдХрд╣рдХрд░ рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдХрд░ो, 'рд╣े рдк्рд░рднो! рджрд░्рд╢рди рджो ।' рд╡्рдпाрдХुрд▓ рд╣ोрдХрд░ рд░ोрдУ । рдХाрдоिрдиी-рдХांрдЪрди рдХे рд▓िрдП рдЬрдм рдкाрдЧрд▓ рд╣ोрдХрд░ рдШूрдо рд╕рдХрддे рд╣ो рддो рдЙрдирдХे рд▓िрдП рднी рдЬрд░ा рдкाрдЧрд▓ рдмрдиो । рд▓ोрдЧों рдХो рдХрд╣рдиे рджो рдХि рдЕрдоुрдХ- (рдлрд▓рд╡рдиा рддो) рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд▓िрдП рдкाрдЧрд▓ рд╣ो рдЧрдпा । рдХुрдЫ рджिрди рд╕рдм рдХुрдЫ рдЫोрдб़рдХрд░ рдЙрди्рд╣ें рдЕрдХेрд▓े рдоें рдкुрдХाрд░ो । рдХेрд╡рд▓ 'рд╡े рд╣ैं' рдпрд╣ рдХрд╣рдХрд░ рдмैрдаे рд░рд╣рдиे рд╕े рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा ? рд╣ाрд▓рджाрд░рдкुрдХुрд░ рдоें рдмрдб़ी-рдмрдб़ी рдордЫрд▓िрдпाँ рд╣ैं । рддाрд▓ाрдм рдХे рдХिрдиाрд░े рдкрд░ рдХेрд╡рд▓ рдмैрдаे рд░рд╣рдиे рд╕े рд╣ी рдХ्рдпा рдоिрд▓ рд╕рдХрддी рд╣ैं ? рдЦुрд░ाрдХ рдбाрд▓ो । рдзीрд░े рдзीрд░े рдЧрд╣рд░े рдЬрд▓ рд╕े рдордЫрд▓िрдпाँ рдЖрдпेंрдЧी рдФрд░ рдЬрд▓ рд╣िрд▓ेрдЧा । рдЙрд╕ рд╕рдордп рдЖрдирди्рдж рдЖрдпрдЧा । рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै, рдордЫрд▓ी рдХा рдХुрдЫ рдЕंрд╢ рдПрдХ рдмाрд░ рджिрдЦाрдпी рднी рджे рдФрд░ рдордЫрд▓ी рдХो рдЫрд▓ाँрдЧ рдоाрд░рддे рд╣ुрдП рднी рджेрдЦो। рдЬрдм рдЙрд╕рдХो рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рджेрдЦा рддो рдФрд░ рднी рдЖрдирди्рдж !

рдаीрдХ рдпрд╣ी рдмाрдд рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдиे рд╢िрдХाрдЧो-рдзрд░्рдорд╕рднा рдХे рд╕рдо्рдоुрдЦ рдХрд╣ी рд╣ै (рдЕрд░्рдеाрдд् рдзрд░्рдо рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा, рдЙрдирдХा рджрд░्рд╢рди рдХрд░рдиा) –

"рд╣िрди्рджू рд╢рдм्рджों рдФрд░ рд╕िрдж्рдзाрди्рддों рдХे рдЬाрд▓ рдоें рд╕рдордп рдмिрддाрдиा рдирд╣ीं рдЪाрд╣рддा ।... рд╡рд╣ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХрд░ рд▓ेрдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ै; рдХाрд░рдг, рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдХेрд╡рд▓ рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рджрд░्рд╢рди рд╕े рд╣ी рд╕рдорд╕्рдд рд╢ंрдХाрдПँ рджूрд░ рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै ।рдЕрддः рд╣िрди्рджू рдЛрд╖ि рдЖрдд्рдоा рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें, рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рдпрд╣ी рд╕рд░्рд╡ोрдд्рддрдо рдк्рд░рдоाрдг рджेрддे рд╣ैं рдХि 'рдоैंрдиे рдЖрдд्рдоा рдХा рджрд░्рд╢рди рдХिрдпा рд╣ै, рдоैंрдиे рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рджрд░्рд╢рди рдХिрдпा рд╣ै ।' .... рд╣िрди्рджुрдУं рдХी рд╕ाрд░ी рд╕ाрдзрдиा-рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХा рд▓рдХ्рд╖्рдп рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рд╣ी рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рд╣ै рд╕рддрдд рдЕрдз्рдпрд╡рд╕ाрдп рдж्рд╡ाрд░ा рдкूрд░्рдг рдмрди рдЬाрдиा, рджेрд╡рддा рдмрди рдЬाрдиा, рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдиिрдХрдЯ рдкрд╣ुँрдЪрдХрд░ рдЙрдирдХा рджрд░्рд╢рди рдХрд░рдиा । рдФрд░ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдИрд╢्рд╡рд░рд╕ाрди्рдиिрдз्рдп рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рдЙрдирдХा рджрд░्рд╢рди рдХрд░ рд▓ेрдиा, рдЙрди्рд╣ीं 'рд╕्рд╡рд░्рдЧрд╕्рде рдкिрддा' рдХे рд╕рдоाрди рдкूрд░्рдг рд╣ो рдЬाрдиा - рдпрд╣ी рдЕрд╕рд▓ рдоें рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рд╣ै ।"

 -('рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рдкрд░ рдиिрдмंрдз' рд╕े рдЙрдж्рдзृрдд।) 

рдЕрдорд░ीрдХा рдХे рдЕрдиेрдХ рд╕्рдеाрдиों рдоें рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдиे рднाрд╖рдг рджिрдпा рдФрд░ рд╕рднी рд╕्рдеाрдиों рдоें рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдпрд╣ी рдПрдХ рдмाрдд рдХрд╣ी । рд╣ाрд░्рдЯрдлोрд░्рдб (Hartford) рдиाрдордХ рд╕्рдеाрди рдоें рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा рдеा – "... рдЬो рджूрд╕рд░ी рдмाрдд рдоैं рддुрдо्рд╣े рдмрддрд▓ाрдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ूँ, рд╡рд╣ рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдзрд░्рдо рдХेрд╡рд▓ рд╕िрдж्рдзाрди्рддों рдпा рдорддрд╡ाрджों рдоें рдирд╣ीं рд╣ै । ... рд╕рднी рдзрд░्рдоों рдХा рдЪрд░рдо рд▓рдХ्рд╖्рдп рд╣ै - рдЖрдд्рдоा рдоें рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рдЕрдиुрднूрддि । рдпрд╣ी рдПрдХ рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рдзрд░्рдо рд╣ै । рд╕рдорд╕्рдд рдзрд░्рдоों рдоें рдпрджि рдХोрдИ рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рд╕рдд्рдп рд╣ै рддो рд╡рд╣ рд╣ै рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рджрд░्рд╢рди рдХрд░рдиा ।"

"рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдФрд░ рдЙрдирдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдХे рд╕ाрдзрдиों рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рдоें рд╡िрднिрди्рди рдзрд░्рдоों рдХी рдзाрд░рдгाрдПँ рднिрди्рди рднिрди्рди рднрд▓े рд╣ी рд╣ों, рдкрд░ рдЙрди рд╕рдм рдоें рд╡рд╣ी рдПрдХ рдХेрди्рдж्рд░ीрдп рднाрд╡ рд╣ै । рд╕рд╣рд╕्рд░ рд╡िрднिрди्рди рдд्рд░िрдЬ्рдпाрдПँ рднрд▓े рд╣ी рд╣ों, рдкрд░ рд╡े рд╕рдм рдПрдХ рд╣ी рдХेрди्рдж्рд░ рдоें рдоिрд▓рддी рд╣ै, рдФрд░ рдпрд╣ рдХेрди्рдж्рд░ рд╣ै рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ - рдЗрд╕ рдЗрди्рдж्рд░िрдпрдЧ्рд░ाрд╣्рдп рдЬрдЧрдд् рдХे рдкीрдЫे, рдЗрд╕ рдиिрд░рди्рддрд░ рдЦाрдиे-рдкीрдиे рдФрд░ рдеोрдеी рдмрдХрд╡ाрд╕ рдХे рдкीрдЫे, рдЗрди рдЙрдб़рддे рдЫाрдпाрд╕्рд╡рдк्рдиों рдФрд░ рд╕्рд╡ाрд░्рде рд╕े рднрд░े рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдкीрдЫे рд╡рд░्рддрдоाрди рдХिрд╕ी [рдЕрдкрд░िрд╡рд░्рддрдиीрдп ,рдЕрд╡िрдиाрд╢ी, рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж] рд╕рдд्рддा рдХी рдЕрдиुрднूрддि ।"

рд╕рдорд╕्рдд рдЧ्рд░рди्рдеों рдФрд░ рдзрд░्рдордорддों рдХे рдЕрддीрдд, рдЗрд╕ рдЬрдЧрдд् рдХी рдЕрд╕ाрд░рддा рд╕े рдкрд░े рд╡рд╣ [рдЕрд╡िрдиाрд╢ी рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж]  рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ै, рдЬिрд╕рдХी рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖-рдЕрдиुрднूрддि рд╣ोрддी рд╣ै । рдХोрдИ рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рд╕рдорд╕्рдд рдЧिрд░्рдЬाрдШрд░ों рдоें рдЖрд╕्рдеा рднрд▓े рд╣ी рд░рдЦрддा рд╣ो, рдЕрдкрдиे рд╕िрд░ рдоें рд╕рдорд╕्рдд рдзрд░्рдордЧ्рд░рди्рдеों рдХा рдмोрдЭा рд▓िрдпे рднрд▓े рд╣ी рдШूрдорддा рд╣ो, рдЗрд╕ рдкृрде्рд╡ी рдХी рд╕рдорд╕्рдд рдирджिрдпों рдоें рдЙрд╕рдиे рднрд▓े рд╣ी рдмрдк्рддिрд╕्рдоा рд▓िрдпा рд╣ो, рдлिрд░ рднी рдпрджि рдЙрд╕े рдИрд╢्рд╡рд░ рджрд░्рд╢рди (рдпा рдЖрдд्рдорд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░) рди рд╣ुрдЖ рд╣ो рддो рдоैं рдЙрд╕े рдШोрд░ рдиाрд╕्рддिрдХ рд╣ी рдоाрдиूँрдЧा । .."рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЦрдг्рдб, рдЦंрдб- реи, "рдЖрдд्рдоा, рдИрд╢्рд╡рд░ рдФрд░ рдзрд░्рдо।" рдкृрд╖्рда-234 )    

[рдоाрдирд╡рдоाрдд्рд░ рдХे рд▓िрдП рд╕्рдиेрд╣ рдФрд░ рдЖрд╢ीрд░्рд╡ाрдж (рджрдпा) рд╣ी рд╕рдЪ्рдЪी рдзाрд░्рдоिрдХрддा рдХी рдкрд╣рдЪाрди рд╣ै। рдоेрд░ा рдорддрд▓рдм рдЙрд╕ рднाрд╡ुрдХрддा-рдкूрд░्рдг рдХрдерди (рдЧंрдЧा-рдЬрдоुрдиी рддрд╣рдЬीрдм) рд╕े рдирд╣ीं рд╣ै рд╣ै рдХि  -'рд╕рднी рдордиुрд╖्рдп рднाрдИ рднाрдИ рд╣ैं'- рдмрд▓्рдХि рдордиुрд╖्рдп рдоाрдд्рд░ рдоें рдЕंрддрд░्рдиिрд╣िрдд рджिрд╡्рдпрддा рдХी рдПрдХрдд्рд╡ाрдиुрднूрддि (Inherent Divinity of Oneness) рдХी рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдпрддा рд╕े рд╣ै। рдоैं рд╕рдордЭрддा рд╣ूँ рдХि рдЬрдм рддрдХ рдХोрдИ рд╕рдо्рдк्рд░рджाрдп рдХिрд╕ी рджूрд╕рд░े рдХो рдЕрд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдирд╣ीं рдХрд░рддे (рдХाреЮिрд░ рдирд╣ीं рдХрд╣рддे) рд╕рднी рдордд рдПрд╡ं рд╕рдо्рдк्рд░рджाрдп рдоेрд░े рдЕрдкрдиे рд╣ैं, рдФрд░ рд╕рднी рднрд╡्рдп рд╣ैं। рд╡े рд╕рднी рдордиुрд╖्рдп рдХो рд╕рдЪ्рдЪे рдзрд░्рдо рдХी рдУрд░ рдЙрди्рдоुрдЦ рдХрд░рдиे рдоें рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╣ोрддे рд╣ैं। " 

[The end of all religions is the realization of God in the soul. That is the one universal religion. If there is one universal truth in all religions, I place it here — in realizing God;  something behind this world of sense, this world of eternal eating and drinking and talking nonsense, this world of false shadows and selfishness. There is that beyond all books, beyond all creeds, beyond the vanities of this world and it is the realization of God within yourself.......... Love and charity for the whole human race, that is the test of true religiousness. I do not mean the sentimental statement that all men are brothers, but that one must feel the oneness of human life. So far as they are not exclusive, I see that the sects and creeds are all mine; they are all grand. They are all helping men towards the real religion. (Soul, God And Religion' Vol: 1)  

рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдиे рдЕрдкрдиे рд░ाрдЬрдпोрдЧ рдиाрдордХ рдЧ्рд░рди्рде рдоें рд▓िрдЦा рд╣ै –

"...The teachers all saw God; they all saw their own souls, they saw their future, they saw their eternity, and what they saw they preached.....  рд╕рднी рдзрд░्рдоाрдЪाрд░्рдпों рдиे рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рджेрдЦा рдеा । рдЙрди рд╕рднी рдиे рдЖрдд्рдорджрд░्рд╢рди рдХिрдпा рдеा, рдЕрдкрдиे рдЕрдорд░рдд्рд╡ (eternity) рдХा рд╕рднी рдХो рдЬ्рдЮाрди рд╣ुрдЖ рдеा, рд╕рдмрдиे рдЕрдкрдиी рднрд╡िрд╖्рдп рдЕрд╡рд╕्рдеा рджेрдЦी рдеी, рдФрд░ рдЬो рдХुрдЫ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рджेрдЦा рдеा, рдЙрд╕ी рдХा рд╡े рдк्рд░рдЪाрд░ рдХрд░ рдЧрдпे рд╣ैं । рднेрдж рдЗрддрдиा рд╣ी рд╣ै рдХि рдк्рд░ाрдпः рд╕рднी рдзрд░्рдоों рдоें, рд╡िрд╢ेрд╖рддः рдЖрдЬрдХрд▓ рдХे, рдПрдХ рдЕрдж्рднुрдд рджाрд╡ा рд╣рдоाрд░े рд╕ाрдордиे рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рд╣ोрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдпрд╣ рд╣ै рдХि " рдЗрд╕ рд╕рдордп рдпे рдЕрдиुрднूрддिрдпाँ рдЕрд╕рдо्рднрд╡ рд╣ैं। рдЬो рдзрд░्рдо рдХे рдк्рд░рдердо рд╕ंрд╕्рдеाрдкрдХ рдеे,  рдмाрдж рдоें рдЬिрдирдХे рдиाрдо рд╕े рдЙрд╕ рдзрд░्рдо рдХा рдк्рд░рд╡рд░्рддрди рдФрд░ рдк्рд░рдЪрд▓рди рд╣ुрдЖ, рдРрд╕े рдХेрд╡рд▓ рдеोрдб़े рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдХे рд▓िрдП рд╣ी рдРрд╕ा рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдЕрдиुрднрд╡ рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ुрдЖ рдеा। рдЕрдм рдРрд╕े рдЕрдиुрднрд╡ рдХे рд▓िрдП рдХोрдИ рд░ाрд╕्рддा рдирд╣ीं рд░рд╣ा, рдлрд▓рддः рдЕрдм рдзрд░्рдо рдкрд░ рдХेрд╡рд▓ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рднрд░ рдХрд░ рд▓ेрдиा рд╣ोрдЧा ।" 

рдоैं рдЗрд╕ рдмाрдд рдХो рдкूрд░ी рд╢рдХ्рддि рд╕े рдЕрд╕्рд╡ीрдХृрдд рдХрд░рддा рд╣ूँ । рдпрджि рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдХिрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХे рдХिрд╕ी рд╡िрд╖рдп рдХी рдХिрд╕ी рдиे рдХрднी рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдЙрдкрд▓рдм्рдзि рдХी рд╣ै, рддो рдЗрд╕рд╕े рдЗрд╕ рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рд╕िрдж्рдзाрди्рдд рдкрд░ рдкрд╣ुँрдЪा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдХि рдкрд╣рд▓े рднी рдХोрдЯि-рдХोрдЯि рдмाрд░ рдЙрд╕рдХी рдЙрдкрд▓рдм्рдзि рдХी рд╕рдо्рднाрд╡рдиा рдеी, рдФрд░ рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рднी рдЕрдирди्рдд рдХाрд▓ рддрдХ рдЙрд╕рдХी рдЙрдкрд▓рдм्рдзि рдХी рд╕рдо्рднाрд╡рдиा рдмрдиी рд░рд╣ेрдЧी । рд╕рдорд╡рд░्рддрди рд╣ी рдк्рд░рдХृрддि рдХा рдмрд▓ी рдиिрдпрдо рд╣ैрдПрдХ рдмाрд░ рдЬो рдШрдЯिрдд рд╣ुрдЖ рд╣ै, рд╡рд╣ рдлिрд░ рдШрдЯिрдд рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै । ..." (рд░ाрдЬрдпोрдЧ , рдЕрд╡рддрд░рдгिрдХा-рейрем-рейрен)

[The teachers all saw God; they all saw their own souls, they saw their future, they saw their eternity, and what they saw they preached. Only there is this difference that by most of these religions especially in modern times, a peculiar claim is made, namely, that these experiences are impossible at the present day; they were only possible with a few men, who were the first founders of the religions that subsequently bore their names. At the present time these experiences have become obsolete, and, therefore, we have now to take religion on belief. This I entirely deny. If there has been one experience in this world in any particular branch of knowledge, it absolutely follows that that experience has been possible millions of times before, and will be repeated eternally. Uniformity is the rigorous law of nature; what once happened can happen always.( Volume 1, Raja-Yoga, Introductory.

=======================

[(18 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░, 1885) рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд-рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж 122] 

“рд▓рдХ्рд╖्рдордг рдиे рдХрд╣ा рдеा, ‘рд╣े рд░ाрдо, рд╡рд╢िрд╖्рдарджेрд╡ рдЬैрд╕े рдкुрд░ुрд╖ рдХो рднी рдкुрдд्рд░ों рдХा рд╢ोрдХ рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै ।’ рд░ाрдо рдиे рдХрд╣ा, ‘рднाрдИ, рдЬिрд╕рдоें рдЬ्рдЮाрди рд╣ै рдЙрд╕рдоें рдЕрдЬ्рдЮाрди рднी рд╣ै । рдЬिрд╕े рдЙрдЬाрд▓े рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ै, рдЙрд╕े рдЕँрдзेрд░े рдХा рднी рдЬ्рдЮाрди рд╣ै । рдЗрд╕рд▓िрдП рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рдЕрдЬ्рдЮाрди рд╕े рдкрд░े рд╣ो рдЬाрдУ ।’ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдк рд╕े рдЬाрди рд▓ेрдиे рдкрд░ рдпрд╣ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै । рдЗрд╕े рд╣ी рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХрд╣рддे рд╣ैं। 

“рдкैрд░ рдоें рдХाँрдЯा рдЪुрдн рдЬाрдиे рд╕े, рдЙрд╕े рдиिрдХाрд▓рдиे рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдФрд░ рдХाँрдЯा рд▓े рдЖрдиा рдкрдб़рддा рд╣ै । рдиिрдХाрд▓рдиे рдХे рдмाрдж рдлिрд░ рджोрдиों рдХाँрдЯे рдлेंрдХ рджिрдпे рдЬाрддे рд╣ैं । рдЬ्рдЮाрдирд░ूрдкी рдХाँрдЯे рд╕े рдЕрдЬ्рдЮाрдирд░ूрдкी рдХाँрдЯा рдиिрдХाрд▓рдХрд░, рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рдЕрдЬ्рдЮाрдирд░ूрдкी рджोрдиों рдХाँрдЯे рдлेंрдХ рджिрдпे рдЬाрддे рд╣ैं ।

"Lakshmana said, 'O Rama, even a sage like Vasishthadeva was overcome with grief on account of the death of his sons!' 'Brother,' replied Rama, 'whoever has knowledge has ignorance also. Whoever is conscious of light is also conscious of darkness. Therefore go beyond knowledge and ignorance.' One attains that state through an intimate knowledge of God. This knowledge is called vijnana.

"When a thorn enters the sole of your foot you have to get another thorn. You then remove the first thorn with the help of the second. Afterward, you throw away both. Likewise, after removing the thorn of ignorance with the help of the thorn of knowledge, you should throw away the thorns of both knowledge and ignorance.

рдбाрдХ्рдЯрд░ - рдФрд░ рдПрдХ рдмाрдд рдХрд╣ूँрдЧा, рдЖрдк рдлिрд░ рдоुрдЭрд╕े рдРрд╕ा рдХ्рдпों рдХрд╣рддे рд╣ैं- рдХि рд░ोрдЧ рдЕрдЪ्рдЫा рдХрд░ рджो ?

DOCTOR: "Let me ask you something. Why do you ask me to cure your illness?"

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдЬрдм рддрдХ ‘рдоैं’ рд░ूрдкी рдШрдЯ рд╣ै, рддрднी рддрдХ рдРрд╕ा рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै । рд╕ोрдЪो, рдПрдХ рдорд╣ाрд╕рдоुрдж्рд░ рд╣ै, рдКрдкрд░-рдиीрдЪे рдЬрд▓ рд╕े рдкूрд░्рдг рд╣ै । рдЙрд╕рдХे рднीрддрд░ рдПрдХ рдШрдЯ рд╣ै । рдШрдЯ рдХे рднीрддрд░ рдмाрд╣рд░ рдкाрдиी рд╣ै; рдкрд░рди्рддु рдЙрд╕े рдмिрдиा рдлोрдб़े рдпрдеाрд░्рде рдоें рдПрдХाрдХाрд░ рдирд╣ीं рд╣ोрддा । рдЙрди्рд╣ीं рдиे рдЗрд╕ ‘рдоैं’ – рдШрдЯ рдХो рд░рдЦ рдЫोрдб़ा рд╣ै 

MASTER: "I talk that way as long as I am conscious of the 'jar' of the 'ego'. Think of a vast ocean filled with water on all sides. A jar is immersed in it. There is water both inside and outside the jar; but the water does not become one unless the jar is broken. It is God who has kept this 'jar' of the 'ego' in me."

рдбाрдХ्рдЯрд░ - рддो рдпрд╣ ‘рдоैं’ рдЬो рдЖрдк рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, рдпрд╣ рд╕рдм рдХ्рдпा рд╣ै ? рдЗрд╕рдХा рднी рддो рдЕрд░्рде рдХрд╣рдиा рд╣ोрдЧा । рдХ्рдпा рд╡े (рдИрд╢्рд╡рд░) рд╣рдоाрд░े рд╕ाрде рдХोрдИ рдордЬाрдХ рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं ?

DOCTOR: "What is the meaning of 'ego' and all that you are talking about? You must explain it to me. Do you mean to say that God is playing tricks on us?"

[рдЬрдм рддрдХ ‘рдоैं’ рд░ूрдкी рдШрдЯ рд╣ै, рддрднी рддрдХ рдРрд╕ा рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै ।] 

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рд╕рд╣ाрд╕्рдп) - рдЗрд╕ ‘рдоैं’ рдХो рдЙрди्рд╣ीं рдиे рд░рдЦ рдЫोрдб़ा рд╣ै । рдЙрдирдХी рдХ्рд░ीреЬा – рдЙрдирдХी рд▓ीрд▓ा !

MASTER (smiling): "It is God who has kept this 'ego' in us. All this is His play, His Lila. 

рдПрдХ рд░ाрдЬा рдХे рдЪाрд░ рд▓рдб़рдХे рдеे । рд╕рдм рдеे рддो рд░ाрдЬा рдХे рд▓рдб़рдХे, рдкрд░рди्рддु рдЙрди्рд╣ीं рдоें рдХोрдИ рдорди्рдд्рд░ी, рдХोрдИ рдХोрддрд╡ाрд▓, рдЗрд╕ी рддрд░рд╣ рдмрди-рдмрдирдХрд░ рдЦेрд▓ рд░рд╣े рдеे । рд░ाрдЬрдХुрдоाрд░ рд╣ोрдХрд░ рдХोрддрд╡ाрд▓ (рд╢िрдХ्рд╖рдХ) рдХा рдЦेрд▓! (рджाрджा рдиे рд▓िрдЦा рдеा -рддुрдо рд░ाрдЬा рдХा рдкुрдд्рд░ рд╣ो , рддो рдХ्рдпा рдоैं рд░ाрдЬा рдирд╣ीं рд╣ूँ ? рд░ाрдЬрдкुрдд्рд░ рд╣ोрдХрд░ рдХोрддрд╡ाрд▓ (рд╢िрдХ्рд╖рдХ) рдХा рдЦेрд▓ !

A king has four sons. They are all princes; but when they play, one becomes a minister, another a police officer, and so on. Though a prince, he plays as a police officer.

(рдбाрдХ्рдЯрд░ рд╕े) “рд╕ुрдиो, рдпрджि рддुрдо्рд╣ें рдЖрдд्рдо-рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рд╣ो рдЬाрдп рддो рдпрд╣ рд╕рдм рддुрдо рдоाрдирдиे рд▓рдЧ рдЬाрдУрдЧे । рдЙрдирдХे рджрд░्рд╢рди рд╕े рд╕рдм рд╕ंрд╢рдп рджूрд░ рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं 

(To the doctor) "Listen. If you realize Atman you will see the truth of all I have said. All doubts disappear after the vision of God."

=========

рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рдХुрдЫ рдЙрдкрджेрд╢ - 

1. рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХे рдмाрд░े рдоें рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рдХे рд╡िрдЪाрд░ рдеे рдХि рдЕрд╣ंрдХाрд░ рд╣ी рдЕрд╕рд▓ рд░ूрдк рдоें рдоाрдпा рд╣ै। рдЕрддः рдордиुрд╖्рдп рдХो рдЗрд╕рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░ рджेрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХो рдд्рдпाрдЧ рдХрд░ рдХे рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдЕрдкрдиे рд▓рдХ्рд╖्рдп рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪ рд╕рдХрддा рд╣ै

2. рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЬो рд╡्рдпрдХ्рддि рдиिрдд्рдп, рдкрд░рдо рддрдд्рд╡ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдХे рд▓ीрд▓ा, рдпा  рд╕ाрдкेрдХ्рд╖िрдХ рдЬрдЧрдд  рдоें рдиिрд╡ाрд╕ рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै, рддрдеा рд▓ीрд▓ा рд╕े рдкुрдиः рдиिрдд्рдп рдХी рдУрд░ рдЪрдв़ рд╕рдХрддा рд╣ै, рд╡рд╣ी рдкрд░िрдкрдХ्рд╡ рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рднрдХ्рддि рд░рдЦрддा рд╣ै। рдиाрд░рдж рдЬैрд╕े рдЛрд╖िрдпों рдиे рдм्рд░рд╣्рдордЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдк्рд░рддि рдк्рд░ेрдо рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХिрдпा। рдЗрд╕े рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХрд╣рддे рд╣ैं। 

[ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг (рдордгि рд╕े): "рдЕрд╖्рдЯाрд╡рдХ्рд░ рд╕ंрд╣िрддा рдоें рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдХी рдЪрд░्рдЪा рдХी рдЧрдИ рд╣ै। рдЕрдж्рд╡ैрддрд╡ाрджी рдХрд╣рддे рд╣ैं, 'рд╕ोрд╣рдо्' рдЕрд░्рдеाрдд् 'рдоैं (рдиिрд╖्рдХ्рд░िрдп-рдм्рд░рд╣ рдпा рдоाрдпाрдкрддि ?) рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╣ूँ।' рдпрд╣ рд╡ेрджाрди्рдд рдХे рд╕ंрди्рдпाрд╕िрдпों рдХा рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдЧृрд╣рд╕्рдеों рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдЙрдЪिрдд рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рдирд╣ीं рд╣ै। ......рдЬो рд╕्рд╡рдпं рдХो рд╕्рдд्рд░ी-рдкुрд░ुрд╖ рд╕рдордЭрдХрд░ рд╣ी рд╕рдм рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рдк्рд░рддि рд╕рдЪेрдд рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдРрд╕ा рд╣ोрдиे рдкрд░, рд╡े рдХैрд╕े рдШोрд╖рдгा рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдХि, 'рдоैं рд╡рд╣ рд╣ूँ, рд╡рд╣ рдиिрд╖्рдХ्рд░िрдп рд╣ूँ?'

 рдХृрд╖्рдгрдХिрд╢ोрд░ рдЬ्рдЮाрдиिрдпों рдХी рддрд░рд╣ рдХрд╣ा рдХрд░рддा рдеा рдХि рдоैं ‘рдЦ’ рдЕрд░्рдеाрдд् рдЖрдХाрд╢рд╡рдд् рд╣ूँ । рд╡рд╣ рдкрд░рдо рднрдХ्рдд рдеा; рдЙрд╕рдХे рдоुँрд╣ рд╕े рдпрд╣ рдмाрдд рднрд▓े рд╣ी рд╢ोрднा рджे, рдкрд░ рд╕рдм рдХे рдоुँрд╣ рдоें рдпрд╣ рд╢ोрднा рдирд╣ीं рджेрддी। рдХ्рдпोंрдХि рджाрджा рдиे рдоुрдЭे рдмрддाрдпा рдеा - рдиाрд░рдж рдХा рдоाрдпा рджрд░्рд╢рди - рдкाрдиी рд▓े рдЖрдпा рдиाрд░рдж ? рддрдм рдиाрд░рдж рдиे рдиाрд░ाрдпрдг рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдХे рдк्рд░рддि рдк्рд░ेрдо рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХिрдпा। 

MASTER (to M.): "Self-Knowledge is discussed in the Ashtavakra Samhita. The non-dualists say, 'Soham', that is, 'I am the Supreme Self.' This is the view of the sannyasis of the Vedantic school. But this is not the right attitude for householders, who are conscious of doing everything themselves. According to the non-dualists the Self is unattached. Good and bad, virtue and vice, and the other pairs of opposites, cannot in any way injure the Self, though they undoubtedly afflict those who have identified themselves with their bodies. 

Smoke soils the wall, certainly, but it cannot in any way affect akasa, space. Following the Vedantists of this class, Krishnakishore used to say, 'I am Kha', meaning akasa. Being a great devotee, he could say that with some justification; but it is not becoming for others to do so.

рдкрд░  ‘рдоैं рдоुрдХ्рдд рд╣ूँ’ рдпрд╣ рдЕрднिрдоाрди рдмреЬा рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै । ‘рдоैं рдоुрдХ्рдд рд╣ूँ’ рдХрд╣рддे рд░рд╣рдиे рд╕े рдХрд╣рдиेрд╡ाрд▓ा рдоुрдХ्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдФрд░ ‘рдоैं рдмрдж्рдз рд╣ूँ’ рдХрд╣рддे рд░рд╣рдиे рд╕े рдХрд╣рдиेрд╡ाрд▓ा рдмрдж्рдз рд╣ी рд░рд╣ рдЬाрддा рд╣ै । рдЬो рдХेрд╡рд▓ рдпрд╣ рдХрд╣рддा рд╣ै рдХि ‘рдоैं рдкाрдкी рд╣ूँ’ рд╡рд╣ी рд╕рдЪрдоुрдЪ рдЧिрд░рддा рд╣ै । рдХेрд╡рд▓ рдпрд╣ी рдХрд╣рддे рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣िрдП – ‘рдоैंрдиे рдЙрдирдХा рдиाрдо рд▓िрдпा рд╣ै, рдЕрдм рдоेрд░े рдкाрдк рдХрд╣ाँ ? рдоेрд░ा рдмрди्рдзрди рдХैрд╕ा ?’

 рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдпрд╣ рд╕рдорд╕्рдд рд╕ंрд╕ाрд░ рдоाрдпा рдХे рд░ूрдк рдоें рд╣ै। рдЗрд╕ рдоाрдпा рдХे рдк्рд░рднाрд╡ рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдЬрди्рдо-рдорд░рдг рдХे рдЪрдХ्рд░ рдоें рдлंрд╕ा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЕрддः рдордиुрд╖्рдп рдХो рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рдЪिंрддрди (рдЖрдд्рдордЪिंрддрди)  рдХрд░рдиे рд╕े рдоाрдпा рд╕рдордЭ рдоें рдЖрддी рд╣ै, рддрднी рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рд▓िрдП рдоोрдХ्рд╖ рдХा рдоाрд░्рдЧ рдмрдиाрдиे рдоें рд╕рдлрд▓ рд╣ोрддा рд╣ै।

$$$$[(19 рдЕрдЧрд╕्рдд, 1883) рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж ~ 49, рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд]

"But to feel that one is a free soul is very good. By constantly repeating, 'I am free, I am free', a man verily becomes free. On the other hand, by constantly repeating, 'I am bound, I am bound', he certainly becomes bound to worldliness. The fool who says only, 'I am a sinner, I am a sinner', verily drowns himself in worldliness. One should rather say: 'I have chanted the name of God. How can I be a sinner? How can I be bound?'

(рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд▓рдХрдб़ी рдоें рдЕрдЧ्рдиि рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ै рдпрд╣ рдЬाрдирдиा рдЬ्рдЮाрди рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдЙрд╕ рдкрд░ рдЪाрд╡рд▓ рдкрдХाрдиा рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╣ै। рдпрд╣ рдЬाрдЧрд░ूрдХрддा рдФрд░ рджृрдв़ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХि рд▓рдХрдб़ी рдоें рдЖрдЧ рдоौрдЬूрдж рд╣ै, рдЬ्рдЮाрди рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдЙрд╕ рдЖрдЧ рдкрд░ рдЪाрд╡рд▓ рдкрдХाрдиा, рдЪाрд╡рд▓ рдЦाрдиा рдФрд░ рдЙрд╕рд╕े рдкोрд╖рдг рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╣ै।) 

рдпрд╣ рдмोрдз рдХि рдИрд╢्рд╡рд░ (рдЖрдд्рдоा) рд╣ी рд╕्рд╡рдпं рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдФрд░ рд╕рднी рдЬीрд╡िрдд рдк्рд░ाрдгी рдмрди рдЧрдП рд╣ैं, рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╣ै।  рдЕрдкрдиे рдЖंрддрд░िрдХ рдЕрдиुрднрд╡ рд╕े рдпрд╣ рдЬाрдирдиा рдХि рдИрд╢्рд╡рд░ (рдЖрдд्рдоा рд╣्рд░рджрдп рдоें) рдоौрдЬूрдж рд╣ै, рдЬ्рдЮाрди рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдЙрд╕рд╕े рдмाрдд рдХрд░рдиा, рдЙрд╕े рдмрдЪ्рдЪे рдХे рд░ूрдк рдоें, рджोрд╕्рдд рдХे рд░ूрдк рдоें, рдЧुрд░ु рдХे рд░ूрдк рдоें, рдк्рд░िрдп рдХे рд░ूрдк рдоें рдЖрдиंрдж рд▓ेрдиा рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╣ै। 

3 . рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЬ्рдЮाрдиी рдХрд╣рддे рд╣ैं, ‘рдпрд╣ рд╕ंрд╕ाрд░ рдзोрдЦे рдХी рдЯрдЯ्рдЯी (рдиाрдо-рд░ूрдк рдн्рд░рдо рдХा рдвाँрдЪा) рд╣ै।’ рд▓ेрдХिрди рдЬो рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рдЕрдЬ्рдЮाрди рджोрдиों рд╕े рдкрд░े рд╣ै, рд╡рд╣ рдЗрд╕े ‘рдЖрдиंрдж рдХी рдХुрдЯिрдпा ’ рдХрд╣рддा рд╣ै। рд╡рд╣ рджेрдЦрддा рд╣ै рдХि рдпрд╣ рднрдЧрд╡ाрди рд╣ी рд╣ैं рдЬो рдм्рд░рд╣्рдоांрдб, рд╕рднी рдЬीрд╡िрдд рдк्рд░ाрдгी рдФрд░ рдЪौрдмीрд╕ рдм्рд░рд╣्рдоांрдбीрдп рд╕िрдж्рдзांрдд рдмрди рдЧрдП рд╣ैं।рдХेрд╡рд▓ рд╡рд╣ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдЬो рдиिрдд्рдп рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдХрд░ рд▓ीрд▓ा рдоें рдиिрд╡ाрд╕ рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै, рдкрд░िрдкрдХ्рд╡ рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рднрдХ्рддि рд░рдЦрддा рд╣ै।

4. рдпрд╣ рднрдЧрд╡ाрди (рдиाрд░ाрдпрдг) рд╣ी рд╣ैं рдЬो рдЗрд╕ рд╡िрд╢्рд╡рд░ंрдЧрдоंрдЪ рдкрд░ рд╕्рд╡рдпं (M/F рдХी) рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рднूрдоिрдХाрдПं рдиिрднा рд░рд╣े рд╣ैं।  

 рдЧिрд░ीрд╢: рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рд╕े рдкूрдЫрддे рд╣ैं рдХि - рдЪैрддрди्рдп рд▓ीрд▓ा рдиाрдЯрдХ рдоें рдЖрдкрдХो рдпрд╣ рдЕрднिрдирдп рдХैрд╕ा рд▓рдЧा?

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг : рдоैंрдиे рджेрдЦा рдХि рднрдЧрд╡ाрди рд╣ी рд╡िрд╢्рд╡-рд░ंрдЧрдоंрдЪ рдкрд░ рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рдЕрднिрдирдп рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं , рд╕्рдд्рд░ी-рдкुрд░ुрд╖ (M/F) рдХी рднूрдоिрдХाрдПँ рдиिрднा рд░рд╣े рдеे। рдорд╣िрд▓ा рдкाрдд्рд░ рдХी рдЕрднिрдирдп рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдирдЯी рдоुрдЭे рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд् рдоाँ рдЖрдиंрджрдордпी рдХी рдЕрд╡рддाрд░ рд▓рдЧी рдФрд░ рдЧोрд▓ोрдХ рдХे рдЧ्рд╡ाрд▓рдмाрд▓ рд╕्рд╡рдпं рдиाрд░ाрдпрдг рдХे рдЕрд╡рддाрд░। рднрдЧрд╡ाрди рд╣ी рдеे рдЬो рдпे рд╕рдм рдмрди рдЧрдП рдеे।

​*рдордиुрд╖्рдп рдХो рдЬीрд╡рди рдоें рдд्рдпाрдЧ рдХी рднाрд╡рдиा рд░рдЦ рдХрд░ рдЬीрд╡рди рдпाрдкрди рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рдХा рдпрд╣ां рдХрд╣рдиे рдХा рддाрдд्рдкрд░्рдп рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЬीрд╡рди рдоें рдХुрдЫ рднी рд╕्рдеाрдИ рдирд╣ीं рд╣ै। рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рдпрд╣ рдЪीрдЬ рдкрд╣рд▓े рд╕े рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░ рд▓ेрдиी рдЪाрд╣िрдП, рдЕрди्рдпрдеा рдЙрд╕े рдЕрдкрдиी рдЪीрдЬें рдЦोрдиे рдХी рд╕рджैрд╡ рдЪिंрддा рд╕рддाрддी рд░рд╣ेрдЧी।

 *рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░  рдорди (рдЕрд╣ंрдХाрд░)  рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдХे рдмंрдзрди рдФрд░ рдоुрдХ्рддि рдХा рдХाрд░рдг рд╣ै!  рдЗрд╕рд▓िрдП рдорди рдХो рдиिрдпंрдд्рд░िрдд рдХрд░ рдЕрдкрдиा рдоाрд░्рдЧ рд╕ुрдЧрдо рдмрдиाрдиा рдЪाрд╣िрдП।

рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╣рд░ рд╡्рдпрдХ्рддि рджिрдЦрдиे рдоें рдЕрд▓рдЧ рдФрд░ рд╕्рд╡ाрднाрд╡ рд╕े рднी рдЕрд▓рдЧ рд╣ोрддा рд╣ै। рдХोрдИ рджिрдЦрдиे рдоें рдЧोрд░ा рд╣ै, рдХोрдИ рдХाрд▓ा рд╣ै, рдХोрдИ рд╕ीрдзा рд╣ै, рддो рдХोрдИ рдХ्рд░ूрд░ рд╣ै рдкрд░ंрддु рд╕рднी рдоें рдЗрд╢्рд╡рд░ рддрдд्рд╡ (рдЖрдд्рдоा) рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ै। рдЕрддः рд╕рднी рдоें рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдЫрд╡ि рджेрдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП। рд▓ेрдХिрди рджुрд╖्рдЯ -рдХрдкрдЯी рд╕े рд╕ाрд╡рдзाрди-рд╕рддрд░्рдХ рднी рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣िрдП। рд╣ाрдеी рдиाрд░ाрдпрдг рд╣ै рддो рдорд╣ाрд╡рдд рднी рдиाрд░ाрдпрдг рд╣ै। 

================

рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдоाрдирд╕ рдкुрдд्рд░ рд╕्рд╡ाрдоी рдм्рд░рд╣्рдоाрдирди्рдж рдЬी рдорд╣ाрд░ाрдЬ рдХे рдЙрдкрджेрд╢ : 

1.рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд░рд╣рд╕्рдп рдХो рдХौрди рд╕рдордЭ рд╕рдХрддा рд╣ै? рд╡рд╣ рдЕрдиंрдд рдФрд░ рдиिрд░ाрдХाрд░ рд╣ै, рддрдеाрдкि рд╡рд╣ рд╕ाрдХाрд░ рднी рд╣ै। рд╡рд╣ рд╕्рд╡рдпं рдХो рдордиुрд╖्рдп рдХे рд░ूрдк рдоें рдЕрд╡рддрд░िрдд рдХрд░рддा рд╣ै। рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें, рдИрд╢्рд╡рд░ рдордиुрд╖्рдп рдХो рдЕрдкрдиे рдкाрд╕ рд▓ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЬिрди рдЫрд▓ों рдХे рдоाрд░्рдЧों рдХो рд╕े рд╣ोрдХрд░ рдЬाрддा рд╣ै, рдЙрд╕े рд╕рдордЭрдиा рдорди рдХी рд╢рдХ्рддि рд╕े рдкрд░े рд╣ै। рдХрднी рдоाрд░्рдЧ рд╕ुрдЧрдо рд╣ोрддा рд╣ै, рдХрднी рдХाँрдЯों рднрд░ा рд╣ोрддा рд╣ै, рдФрд░ рдХрднी рджुрд░्рдЧрдо рдкрд░्рд╡рдд рдХे рд╕рдоाрди рд╣ोрддा рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдлिрд░ рднी рдпрджि рд╡рд╣ рдХेрд╡рд▓ рдЙрд╕рдХी рд╢рд░рдг рд▓े,[рдпाрдиि рд╕्рд╡рдпं рдХो рдЙрдирдХा (рдд्рд░िрджेрд╡ों) рдХा рджाрд╕ рд╕рдордЭे !] рддो рд╡рд╣ рдордиुрд╖्рдп рдХो рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд░ूрдк рд╕े рдЕрдкрдиे рдкाрд╕ рд▓े рдЬाрддा рд╣ै,। 

Who can fathom the mystery of God? He is infinite and formless, and yet he is also with form. He incarnates himself as man. Verily, it is beyond the power of the mind to understand the devious ways through which God leads man to himself. Sometimes the path is smooth, sometimes it is thorny, and sometimes it is like an impassable mountain, but still He leads man safely to himself, if he will only take refuge in Him.

[рд╡рд╣ (рдИрд╢्рд╡рд░) рдЕрдиंрдд рддрдеा рдиिрд░ाрдХाрд░ рд╣ै, рддрдеाрдкि рд╡рд╣ рд╕ाрдХाрд░ рднी рд╣ै। рд╡рд╣ (рдИрд╢्рд╡рд░-рдЖрдд्рдоा рдпा рдм्рд░рд╣्рдо?) рд╕्рд╡рдпं рдХो рдордиुрд╖्рдп (M/F) рдХे рд░ूрдк рдоें рдЕрд╡рддрд░िрдд рдХрд░рддा рд╣ै।  Verily, it is beyond the power of the mind to understand the devious ways through which God leads man to himselfрд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें, рдордиुрд╖्рдп рдХो рдЕрдкрдиे рдкाрд╕ рд▓ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдИрд╢्рд╡рд░ (рдаाрдХुрд░рджेрд╡) рдоाँ рдХे рд╕рдоाрди рдЬिрд╕ рдЪрддुрд░ाрдИ рдкूрд░्рдг рдоाрд░्рдЧों рд╕े рдЕрдкрдиी рдУрд░ рдЦींрдЪрдиे рдХे рд▓िрдП рдЖрдХрд░्рд╖िрдд рдХрд░рддा рд╣ै, рдЙрд╕े рд╕рдордЭрдиा рдоाрдирд╡-рдорди   рдХी рд╢рдХ्рддि рд╕े рдкрд░े рд╣ै। [рдЕрд╣ं рдирд╣ीं рдЖрдд्рдоा (Oneness -рдПрдХрдд्рд╡ -рдЕрднेрдж-рджृрд╖्рдЯि) рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЬैрд╕े рдоाँ рддाрд░ा рдмрдЪ्рдЪे рдХो рдмрд╣рд▓ा -рдлुрд╕рд▓ाрдХрд░ рднрд░рдкेрдЯ рдЦाрдиा рдЦिрд▓ा рджेрддी рд╣ैं। рдпे рдХौрд░ рддोрддा рдХा , рдпे рдХौрд░ рдоैрдиा рдХा ?] 

2. рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХा рд╕рдмрд╕े рд╕рд░рд▓ рддрд░ीрдХा рд╣ै рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рдиिрд░ंрддрд░ рд╕्рдорд░рдг рдХрд░рдиा।  рдЬैрд╕े рдХोрдИ рд╡्рдпрдХ्рддि рдЕрдкрдиे рдоिрдд्рд░ рдХा рд╕्рд╡ाрдЧрдд рдХрд░рддा рд╣ै, рддрдеा рднोрдЬрди, рдкेрдп рддрдеा рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк рд╕े рдЙрд╕рдХा рд╕рдд्рдХाрд░ рдХрд░рддा рд╣ै, рд╡ैрд╕े рд╣ी рдЖрдкрдХो рднी рдЕрдкрдиे рд╡िрдЪाрд░ों рдоें рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рд╕рдд्рдХाрд░ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП

[рдЬीрд╡ рд╣ी рд╢िрд╡ рд╣ै- рд▓ेрдХिрди рд╣ाрдеी рдиाрд░ाрдпрдг рд╣ै рддो рдорд╣ाрд╡рдд рднी рдиाрд░ाрдпрдг рд╣ै।]

The easiest method of realization is to remember God constantly. Even as a man welcomes his friend, and entertains him with food, drink, and conversation, so must you entertain God in your thoughts.

3.рдЙрд╕рд╕े рдЦुрд▓рдХрд░ рдмाрддрдЪीрдд рдХрд░ें। рдЙрд╕े рдЕрдкрдиा рд╣ी рд╕рдордЭें, рдФрд░ рдЖрдкрдХो рдЙрд╕рдоें рд╢ांрддि рдоिрд▓ेрдЧी।

Converse freely with him. Know him as your very own, and you will find peace in him.

4.рдпрд╣ рдоाрдпा рд╣ी рд╣ै рдЬो рдорди рдФрд░ рдЗंрдж्рд░िрдпों рдХो рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рд╕े рд░ोрдХрддी рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдЬो рд╡्рдпрдХ्рддि рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рдЬाрди рд▓ेрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдоाрдпा рдХे рд╕рднी рдЖрдХрд░्рд╖рдгों рд╕े рдКрдкрд░ рдЙрда рдЬाрддा рд╣ै

It is maya, which prevents the mind and senses from desiring to experience God, but a man who has realized Him has risen above all the charms and attractions of maya.

5. рдоाрдпा рдЕрдкрдиे рд░рд╣рд╕्рдпों рдХो рдХेрд╡рд▓ рдЙрд╕ी рдХे рд╕ाрдордиे рдк्рд░рдХрдЯ рдХрд░рддी рд╣ै рдЬो рдоाрдпा рд╕े рдкрд░े рдЪрд▓ा рдЧрдпा рд╣ै।

Maya reveals her mysteries only to him who has gone beyond maya.

6. рдоाрдпा рдХी рдЬंрдЬीрд░ों рдоें рдЬрдХрдб़े рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг, рдордиुрд╖्рдп рдХो рдпрд╣ рдПрд╣рд╕ाрд╕ рдирд╣ीं рд╣ोрддा рдХि рдЬрди्рдо рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдХे рдЪрдХ्рд░ рдоें рдШूрдорддे рд╣ुрдП рдЙрд╕рдХा рджुрдЦ рдХिрддрдиा рдмрдб़ा рд╣ै।

Being chained to maya, man does not realize how great is his suffering as he whirls around on the wheel of birth and death.

[https://www.facebook.com/RamanaHridayam/photos/a.395769473865877/1790834961025981/?type=3

=================

[https://kathamrit.wordpress.com/wp-content/uploads/2015/03/kathamrita-english-5.pdf]

[Tanno 'hamsah' prachodayat=: “May the Paramatman, Supreme Self [symbolized by] the Swan (hamsa), awaken our [higher] understanding.”  )

[='Soham' -is not the right attitude for householders !]

рдЧृрд╣рд╕्рде рдХे рд▓िрдП рд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдХा рдк्рд░ेрд░рдгा рд╡ाрдХ्рдп-'Be and Make'

( 'рддрди्рдиो рд╣ंрд╕: рдк्рд░рдЪोрджрдпाрдд्')

рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдХी рдЗрдЪ्рдЫा , рдЬ्рдЮाрдирджाрдпिрдиी рдоाँ рд╢्рд░ी рд╕ाрд░рджा рджेрд╡ी рдХा рдЖрд╢ीрд░्рд╡ाрдж,  рдПрд╡ं рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдХी рдк्рд░ेрд░рдгा -рд╕े рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХो 1967 рдоें рдЖрд╡िрд░्рднूрдд рд╣ोрдиा рдкреЬा рд╣ै !

рддрди्рдиो рд╣ंрд╕: рдк्рд░рдЪोрджрдпाрдд्- “May the Paramatman, Supreme Self [symbolized by] the Swan (hamsa), awaken our [higher] understanding.” - Swami Vivekananda .

рддрди्рдиो рд╣ंрд╕: рдк्рд░рдЪोрджрдпाрдд्-(Tanno hamsah prachodayat): “рдкрд░рдоाрдд्рдоा, рд╣рдоाрд░ा рдпрдеाрд░्рде рд╕्рд╡рд░ुрдк  [рд╣ंрд╕ рдХे рдЪिрдд्рд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдЗंрдЧिрдд], рд╣рдоाрд░ी [рдЙрдЪ्рдЪрддрд░] рд╕рдордЭ (рд╡िрд╡ेрдХ-рдк्рд░рдпोрдЧ рд╢рдХ्рддि) рдХो рдЬाрдЧृрдд рдХрд░ें।”

" рдЪिрдд्рд░ рдоें рд╣ंрд╕ рдкрд░рдоाрдд्рдоा (рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда-рдиेрддा) рдХा рдк्рд░рддीрдХ рд╣ै। рдЬрдмрдХि рдЪिрдд्рд░ рдоें рд▓рд╣рд░ाрддा рд╣ुрдЖ рдЬрд▓ рдХрд░्рдо рдХा, рдХрдорд▓ рднрдХ्рддि рдХा рдФрд░ рдЙрдЧрддा рд╣ुрдЖ рд╕ूрд░्рдп рдЬ्рдЮाрди рдХा рдк्рд░рддीрдХ рд╣ैं। рдШेрд░े рд╣ुрдП рд╕рд░्рдк рдпोрдЧ рдФрд░ рдЬाрдЧृрдд рдХुंрдбрд▓िрдиी рд╢рдХ्рддि рдХा рд╕ूрдЪрдХ рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рддीрдХ рдЪिрди्рд╣ рдХा рднाрд╡ рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдХрд░्рдо, рдЬ्рдЮाрди, рднрдХ्рддि рдФрд░ рдпोрдЧ рдХे рдоिрд▓рди рд╕े рдкрд░рдоाрдд्рдоा  рдХा рджрд░्рд╢рди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै।" 

====

Home > Gospel of Sri Ramakrishna > Sadhana > Jnana and Vijnana

1. Knowing fire exists in wood is Jnana but to cook rice on that is Vijnana . 

Sri Ramakrishna Paramahamsa - The awareness and conviction that fire exists in wood is Jnana, Knowledge. But to cook rice on that fire, eat the rice, and get nourishment from it is Vijnana. To know by one's inner experience that God exists is Jnana. But to talk to Him, to enjoy Him as Child, as Friend, as Master, as Beloved, is Vijnana. The realization that God alone has become the universe and all living beings is Vijnana.

2. Jnani says the world is a framework of illusion but Vijnani describes it as a mansion of mirth

Sri Ramakrishna Paramahamsa- The Jnani says, 'This world is a framework of illusion.' But he who is beyond both knowledge and ignorance describes it as a 'mansion of mirth'. He sees that it is God Himself who has become the universe, all living beings, and the twenty-four cosmic principles.

3. He alone who after reaching the Nitya can dwell in the Lila has ripe knowledge and devotion. 

Sri Ramakrishna Paramahansa-  alone who, after reaching the Nitya, the Absolute, can dwell in the Lila, the Relative, and again climb from the Lila to the Nitya, has ripe knowledge and devotion. Sages like Narada cherished love of God after attaining the Knowledge of Brahman. This is called Vijnana. 

4. It is God Himself who is playing the different parts .

Girish: How did you like the performance?

Sri Ramakrishna Paramahamsa : I found that it was God Himself who was acting the different parts. Those who played the female parts seemed to me the direct embodiments of the Blissful Mother, and the cowherd boys of Goloka the embodiments of Narayana Himself. It was God alone who had become all these.

[https://greenmesg.org/gospel_of_sri_ramakrishna/sadhana/jnana_and_vijnana.php] 


Tuesday, March 18, 2025

⚜️ ЁЯФ▒⚜️ ЁЯФ▒*рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж -5 : 'рд╕िрдоुрд▓िрдпा рдм्рд░ाрд╣्рдорд╕рдоाрдЬ рдоें рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг' [(1 рдЬрдирд╡рд░ी, 1882 рдИ.) рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд : рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж -5] ЁЯФ▒⚜️ рдЗँрджेрд╢ рдХे рдЧौрд░ी рдкрдг्рдбिрдд, рд░ाрдо, рдХेрд╢рд╡, рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдЖрджि рдХे рд╕ंрдЧ рдоें⚜️ ЁЯФ▒рдорди рдХो рдЕрдкрдиे рд╡рд╢ рдоें рд░рдЦрдиा рд╣ो рддो рд╕ाрдзु-рд╕ंрдЧ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै !⚜️ ЁЯФ▒What is ignorance? рдмेрд╣ोрд╢ी, рдЕрдЬ्рдЮाрди рдХिрд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं ? ржЕржЪেрждржирждা ржХাржХে ржмрж▓ে? ⚜️⚜️ ЁЯФ▒"'рдоैं' рдХो рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдоिрдЯाрдпा рдирд╣ीं рдЬा рд╕рдХрддा।'ржкাржХা ржЖржоি'⚜️ ЁЯФ▒ ⚜️⚜️ рдЙрдирдХे рджрд░्рд╢рди рдХे рдмाрдж рд╡े рдЬिрд╕ 'рдоैं' рдХो рд░рдЦ рджेрддे рд╣ैं, рдЙрд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं 'рдкрдХ्рдХा рдоैं' (рдкрд░िрдкрдХ्рд╡, рдкूрд░्рдг рдпा рд╕िрдж्рдз рдоैं-'ржкাржХা ржЖржоি' -the 'ripe I')⚜️⚜️ ‘‘ рдоैं рдХрд░्рддा рдирд╣ीं рд╣ूँ ! рдоैं рдк्рд░рднु рдХा рджाрд╕, рдЙрдирдХा рднрдХ्рдд, рдЙрдирдХी рд╕рди्рддाрди рд╣ूँ !’’⚜️⚜️ЁЯФ▒⚜️ЁЯФ▒рднрдЧрд╡ाрди рдЬिрд╕े рдмрдб़ा рдмрдиाрддे рд╣ैं, рдЬंрдЧрд▓ рдоें рд░рд╣рдиे рдкрд░ рднी рдЙрд╕े рд╕рднी рд▓ोрдЧ рдЬाрди рд╕рдХрддे рд╣ैं⚜️

 ⚜️ рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж- рел⚜️  

* рд╕िрдоुрд▓िрдпा рдм्рд░ाрд╣्рдорд╕рдоाрдЬ рдоें рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг*

(рез)

[(1 рдЬрдирд╡рд░ी, 1882 рдИ.) рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд : рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж -5] 

ЁЯФ▒⚜️ рдЗँрджेрд╢ рдХे рдЧौрд░ी рдкрдг्рдбिрдд, рд░ाрдо, рдХेрд╢рд╡, рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдЖрджि рдХे рд╕ंрдЧ рдоें⚜️ ЁЯФ▒

рдЖрдЬ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рднрдХ्рддों рдХे рд╕ाрде рд╕िрдоुрд▓िрдпा рдм्рд░ाрд╣्рдорд╕рдоाрдЬ рдХे рд╡ाрд░्рд╖िрдХ рдорд╣ोрдд्рд╕рд╡ рдоें рдкрдзाрд░े рд╣ैं । рдЬ्рдЮाрди рдЪौрдзрд░ी рдХे рдордХाрди рдоें рдорд╣ोрдд्рд╕рд╡ рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै । рез рдЬрдирд╡рд░ी резреореореи рдИ., рд░рд╡िрд╡ाрд░, рд╢ाрдо рдХे рдкाँрдЪ рдмрдЬे рдХा рд╕рдордп । рд░ाрдо, рдордиोрдоोрд╣рди, рдмрд▓рд░ाрдо, рд░ाрдЬрдоोрд╣рди, рдЬ्рдЮाрди рдЪौрдзрд░ी, рдХेрджाрд░, рдХाрд▓िрджाрд╕ рд╕рд░рдХाрд░, рдХाрд▓िрджाрд╕ рдоुрдЦोрдкाрдз्рдпाрдп, рдирд░ेрди्рдж्рд░, рд░ाрдЦाрд▓ рдЖрджि рдЕрдиेрдХ рднрдХ्рдд рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рд╣ैं । рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдиे, рдХेрд╡рд▓ рдеोрдб़े рд╣ी рджिрди рд╣ुрдП, рд░ाрдо рдЖрджि рдХे рд╕ाрде рдЬाрдХрд░ рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдоें рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХा рджрд░्рд╢рди рдХिрдпा рд╣ै । рдЖрдЬ рднी рдЗрд╕ рдЙрдд्рд╕рд╡ рдоें рд╡े рд╕рдо्рдоिрд▓िрдд рд╣ुрдП рд╣ैं । рд╡े рдмीрдЪ-рдмीрдЪ рдоें рд╕िрдоुрд▓िрдпा рдм्рд░ाрд╣्рдорд╕рдоाрдЬ рдоें рдЖрддे рдеे рдФрд░ рд╡рд╣ाँ рдкрд░ рднрдЬрди-рдЧाрдиा рдФрд░ рдЙрдкाрд╕рдиा рдХрд░рддे рдеे ।

[Sri Ramakrishna arrived with his devotees at the house of Jnan Choudhury, in Calcutta, to join the annual festival of the Simla Brahmo Samaj. Keshab, Ram, Manomohan, Balaram, Kedar, Narendra, Rakhal, and other devotees were present. Narendra had met the Master only a few days before at the temple garden at Dakshineswar. He used to participate now and then in the worship of the Simla Brahmo Samaj and sing for the congregation.

ржЖржЬ рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг рж╕িржоুрж▓িрзЯা ржм্рж░াрж╣্ржорж╕ржоাржЬেрж░ рж╕াংржмাрзОрж╕рж░িржХ ржорж╣োрзОрж╕ржмে ржнржХ্рждрж╕ржЩ্ржЧে ржЖрж╕িрзЯাржЫেржи। ржЬ্ржЮাржи ржЪৌржзুрж░ীрж░ ржмাрзЬিрждে ржорж╣োрзОрж╕ржм рж╣ржЗрждেржЫে। рззрж▓া ржЬাржиুрзЯাрж░ি, рззрзорзорзи ржЦ্рж░ীрж╖্ржЯাржм্ржж, рж░ржмিржмাрж░, ржмেрж▓া рзлржЯা рж╣ржЗржмে। (рззрзоржЗ ржкৌрж╖, рззрзирзорзо) рж╢্рж░ীржпুржХ্ржд ржХেрж╢ржм рж╕েржи, рж░াржо, ржоржиোржоোрж╣ржи, ржмрж▓рж░াржо, ржм্рж░াрж╣্ржоржнржХ্ржд рж░াржЬржоোрж╣ржи, ржЬ্ржЮাржи ржЪৌржзুрж░ী, ржХেржжাрж░, ржм্рж░াрж╣্ржоржнржХ্ржд ржХাржи্рждিржмাржмু, ржХাрж▓িржжাрж╕ рж╕рж░ржХাрж░, ржХাрж▓িржжাрж╕ ржоুржЦোржкাржз্ржпাрзЯ, ржирж░েржи্ржж্рж░, рж░াржЦাрж▓ ржк্рж░ржнৃрждি ржЕржиেржХ ржнржХ্ржд ржЙржкрж╕্ржеিржд। ржирж░েржи্ржж্рж░, рж░াржо ржк্рж░ржнৃрждিрж░ рж╕ржЩ্ржЧে ржЧিрзЯা ржХেржмрж▓ ржХрзЯржжিржи ржоাржд্рж░ рж╣ржЗрж▓ ржаাржХুрж░ржХে ржжржХ্рж╖িржгেрж╢্ржмрж░ে ржжрж░্рж╢ржи ржХрж░িрзЯাржЫেржи। ржЖржЬржУ ржПржЗ ржЙрзОрж╕ржмে ржпোржЧржжাржи ржХрж░িрзЯাржЫেржи। рждিржиি рж╕িржоুрж▓িрзЯা ржм্рж░াрж╣্ржорж╕ржоাржЬে ржоржз্ржпে ржоржз্ржпে ржЖрж╕িрждেржи ржУ рж╕েржЦাржиে ржЧাржи ржУ ржЙржкাрж╕ржиা ржХрж░িрждেржи

рдм्рд░ाрд╣्рдорд╕рдоाрдЬ рдХी рдкрдж्рдзрддि рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЙрдкाрд╕рдиा рд╣ोрдЧी । рдкрд╣рд▓े рдХुрдЫ рдкाрда рд╣ुрдЖ । рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдЧा рд╕рдХрддे рд╣ैं । рдЙрдирд╕े рдЧाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдиुрд░ोрдз рдХрд░рдиे рдкрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рднी рдЧाрдиा рдЧाрдпा । рд╕рди्рдз्рдпा рд╣ुрдИ । рдЗँрджेрд╢ рдХे рдЧौрд░ी рдкрдг्рдбिрдд рдЧेрд░ुрдЖ рд╡рд╕्рдд्рд░ рдкрд╣рдиे рдм्рд░рд╣्рдордЪाрд░ी рдХे рднेрд╖ рдоें рдЖрдХрд░ рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рд╣ुрдП । 

рдЧौрд░ी - рдХрд╣ाँ рд╣ैं рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ ?

ржм্рж░াрж╣্ржорж╕ржоাржЬেрж░ ржкржж্ржзрждি ржЕржиুрж╕াрж░ে ржЙржкাрж╕ржиা рж╣ржЗржмে। ржк্рж░ржержоে ржХিржЫু ржкাржа рж╣ржЗрж▓। ржирж░েржи্ржж্рж░ ржЧাржЗрждে ржкাрж░েржи, рждাঁрж╣াржХে ржЧাржи ржЧাржЗрждে ржЕржиুрж░োржз ржХрж░াрждে рждিржиিржУ ржЧাржи ржЧাрж╣িрж▓েржи।рж╕ржи্ржз্ржпা рж╣ржЗрж▓। ржЗঁржжেрж╢েрж░ ржЧৌрж░ী ржкржг্ржбিржд ржЧেрж░ুрзЯাржкрж░া ржм্рж░рж╣্ржоржЪাрж░ীржмেрж╢ে ржЖрж╕িрзЯা ржЙржкрж╕্ржеিржд। 

ржЧৌрж░ী — ржХোржеা ржЧো ржкрж░ржорж╣ংрж╕ ржмাржмু?

The worship was arranged according to the usual custom of the Samaj. First the scripture was read; then Narendra sang. It was dusk. The devotees made merry. 

рдЧौрд░ी рдкंрдбिрдд (рдЧौрд░ी рдХांрдд рднрдЯ्рдЯाрдЪाрд░्рдп :Gauri Kant Bhattacharya) — рдмांрдХुрдб़ा рдЬिрд▓े рдХे рдЗँрджेрд╢ рдЧ्рд░ाрдо рдХे рдиिрд╡ाрд╕ी рдеे। рдПрдХ рдЧुрдгी рддांрдд्рд░िрдХ рд╕ाрдзрдХ рдеे, рдЙрдирдХे рдкाрд╕ рдХुрдЫ рд╕िрдж्рдзिрдпाँ рдеीं। рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рд╕े рдЙрдирдХी рдкрд╣рд▓ी рдоुрд▓ाрдХाрдд 1865 рдИ. рдоें рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдоें рд╣ुрдИ рдеी। рд╢ाрд╕्рдд्рд░ीрдп рдк्рд░рдоाрдгों рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рд╢्рд░ी рд╢्рд░ी рдаाрдХुрд░ рдХी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЕрд╡рд╕्рдеा (spiritual status) рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдордеुрд░рдмाрдмू рдиे рджрдХ्рд╖िрдгेрд╢्рд╡рд░ рдоें рдПрдХ рдкрдг्рдбिрдд рд╕рднा рдмुрд▓ाрдИ рдеी। рдЙрд╕ рдкрдг्рдбिрдд рд╕рднा рдоें рдЧौрд░ी рдкрдг्рдбिрдд рдиे рд╕рдордп 1870 рдИ. рдоें рд╢्рд░ी рд╢्рд░ी рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рдХो рд╕рдорд╕्рдд рдЕрд╡рддाрд░ों рдХा рдоूрд▓ (Origin of Incarnations рдЖрдж्рдпा- рд╢рдХ्рддि, рдпा рдЖрджिрд╢рдХ्рддि) рдШोрд╖िрдд рдХрд░ рджिрдпा рдеा। рд╢्рд░ी рд╢्рд░ी рдаाрдХुрд░ рдХा рд╕ाрдиिрдз्рдп рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж рджिрди-рдк्рд░рддिрджिрди рдЙрдирдХा рдорди рдЬो рдкрд╣рд▓े рд╡िрдж्рд╡्рддा рдпा рдкाрдг्рдбिрдд्рдп рдХे рдк्рд░рджрд░्рд╢рди (scholarship) рдХрд░рдХे рд▓ोрдХ-рд╕рдо्рдоाрди рдкाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╕ीрдж्рдзिрдпों рдоें рдЖрд╕рдХ्рдд рд░рд╣рддा рдеा, рдЙрди рд╕рднी рдЪीрдЬों рд╕े рд╡िрд░рдХ्рдд рд╣ोрдХрд░ рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдЪрд░рдг рдХрдорд▓ों рдХी рдУрд░ рдоुрдб़ рдЧрдпा। рдЧौрд░ी рдкрдг्рдбिрдд рджिрди-рдк्рд░рддिрджिрди рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рдХी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЙрдкрд▓рдм्рдзि рдкрд░ рдоोрд╣िрдд рд╣ोрддे рд╣ोрддे, рдЙрдирдХे рдкрд░рдо् рднрдХ्рдд рдоें рд░ूрдкांрддрд░िрдд рд╣ो рдЧрдП।  рдаाрдХुрд░ рдХी рджिрд╡्рдп рд╕ंрдЧрддि рд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рд╣ोрдХрд░ рдХ्рд░рдорд╢ः рд╕ीрдж्рдзिрдпों рд╕े рдЙрди्рд╣ें рддीрд╡्рд░ рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рд╣ो рдЧрдпा। рдПрдХ рджिрди, рдЖँрдЦों рдоें рдЖँрд╕ू рднрд░рдХрд░, рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╢्рд░ी рд╢्рд░ी рдаाрдХुрд░ рд╕े рд╡िрджाрдИ рд▓ेрдиे рдХी рдЖрдЬ्рдЮा рдоाँрдЧी, рдФрд░ рд╣рдоेрд╢ा рдХे рд▓िрдП рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиे рдШрд░ рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░ рджिрдпा। рдЙрд╕ рджिрди рдХे рдмाрдж рдмрд╣ुрдд рдЦोрдЬрдмीрди рдХрд░рдиे рдкрд░ рднी, рдЧौрд░ी рдкंрдбिрдд рдХो рдХрднी рдХोрдИ рджेрдЦ рдирд╣ीं рдкाрдпा। 

ржЧৌрж░ী ржкржг্ржбিржд (ржЧৌрж░ীржХাржи্ржд ржнржЯ্ржЯাржЪাрж░্ржп) — ржмাঁржХুрзЬা ржЬেрж▓াрж░ ржЗржи্ржжাрж╕ ржЧ্рж░াржоেрж░ ржмাрж╕িржи্ржжা। ржмীрж░াржЪাрж░ী рждাржи্ржд্рж░িржХ рж╕াржзржХ, рждাঁрж╣াрж░ ржХিржЫু рж╕িржж্ржзাржЗ ржЫিрж▓। рззрзорзмрзл ржЦ্рж░ীрж╖্ржЯাржм্ржжে ржжржХ্рж╖িржгেрж╢্ржмрж░ে ржаাржХুрж░েрж░ рж╕ржЩ্ржЧে рждাঁрж╣াрж░ ржк্рж░ржержо рж╕াржХ্рж╖াрзО рж╣рзЯ। рж╢াрж╕্ржд্рж░ীрзЯ ржк্рж░ржоাржгেрж░ ржнিржд্рждিрждে рж╢্рж░ীрж╢্рж░ীржаাржХুрж░েрж░ ржЖржз্ржпাржд্ржоিржХ ржЕржмрж╕্ржеা ржиিрж░্ржзাрж░ржгেрж░ ржЙржж্ржжেрж╢্ржпে ржоржеুрж░ржмাржмু ржжржХ্рж╖িржгেрж╢্ржмрж░ে ржПржХржЯি рж╕ржнা ржЖрж╣্ржмাржи ржХрж░েржи। ржПржЗ рж╕ржорзЯে ржЧৌрж░ী ржкржг্ржбিржд ржаাржХুрж░ржХে ржЕржмрждাрж░ржЧржгেрж░ ржЙрзОрж╕рж╕্ржерж▓ ржмрж▓িрзЯা ржШোрж╖ржгা ржХрж░েржи (рззрзорзнрзж)। рж╢্рж░ীрж╢্рж░ীржаাржХুрж░েрж░ рж╕াржи্ржиিржз্ржпে ржжিржи ржжিржи рждাঁрж╣াрж░ ржоржи ржкাржг্ржбিржд্ржп, рж▓োржХржоাржи্ржп, рж╕িржж্ржзাржЗ ржк্рж░ржнৃрждি рж╕ржХрж▓ ржмрж╕্рждুрж░ ржк্рж░рждি ржмীрждрж░াржЧ рж╣ржЗрзЯা ржИрж╢্ржмрж░েрж░ рж╢্рж░ীржкাржжржкржж্ржо ржЕржнিржоুржЦী рж╣ржЗрждে ржеাржХে। ржЧৌрж░ী ржжিржи ржжিржи ржаাржХুрж░েрж░ ржнাржмে ржоোрж╣িржд рж╣ржЗрзЯা рждাঁрж╣াрж░ рж╕ржо্ржкূрж░্ржг ржЕржиুрж░াржЧী рж╣ржЗрзЯাржЫিрж▓েржи। ржзীрж░ে ржзীрж░ে ржаাржХুрж░েрж░ ржжিржм্ржпрж╕ржЩ্ржЧрж▓াржнে рждাঁрж╣াрж░ рждীржм্рж░ ржмৈрж░াржЧ্ржп рж╣рзЯ। ржПржХржжা рждিржиি рж╕ржЬрж▓ ржирзЯржиে рж╢্рж░ীрж╢্рж░ীржаাржХুрж░েрж░ ржиিржХржЯ ржмিржжাрзЯ ржЧ্рж░рж╣ржи ржХрж░িрзЯা ржЪিрж░рждрж░ে ржЧৃрж╣ржд্ржпাржЧ ржХрж░েржи। ржмрж╣ু ржЕржиুрж╕ржи্ржзাржиেржУ ржЗрж╣াрж░ ржкрж░ ржЧৌрж░ী ржкржг্ржбিрждেрж░ рж╕াржХ্рж╖াрзО ржкাржУрзЯা ржпাрзЯ ржиাржЗ।]

[(1 рдЬрдирд╡рд░ी, 1882 рдИ.) рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд : рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж -5] 

⚜️ЁЯФ▒рдорди рдХो рдЕрдкрдиे рд╡рд╢ рдоें рд░рдЦрдиा рд╣ो рддो рд╕ाрдзु-рд╕ंрдЧ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै !⚜️ ЁЯФ▒

[рд▓ोрд╣ा рдХो рд▓ाрд▓ рд░рдЦрдиे рдХे рд▓िрдП рд╕рдордп-рд╕рдордп рдкрд░ рдЗрд╕े рд▓ुрд╣ाрд░ рдХी рднрдЯ्рдЯी рдоें рдЧрд░्рдо рдХрд░рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै !]

рдеोрдб़ी рджेрд░ рдмाрдж рд╢्рд░ी рдХेрд╢рд╡ рд╕ेрди рдм्рд░ाрд╣्рдо рднрдХ्рддों рдХे рд╕ाрде рдЖ рдкрд╣ुँрдЪे рдФрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рднूрдоिрд╖्рда рд╣ोрдХрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो рдк्рд░рдгाрдо рдХिрдпा । рд╕рднी рд▓ोрдЧ рдмрд░ाрдорджे рдоें рдмैрдаे рд╣ैं; рдЖрдкрд╕ рдоें рдЖрдирди्рдж рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं । рдЪाрд░ों рдУрд░ рдЧृрд╣рд╕्рде рднрдХ्рддों рдХो рдмैрдаे рджेрдЦрдХрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╣ँрд╕рддे рд╣ुрдП рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं - “рдЧृрд╣рд╕्рдеी рдоें рдзрд░्рдо рд╣ोрдЧा рдХ्рдпों рдирд╣ीं ? рдкрд░ рдмाрдд рдХ्рдпा рд╣ै рдЬाрдирддे рд╣ो ? рдорди рдЕрдкрдиे рдкाрд╕ рдирд╣ीं рд╣ै । рдЕрдкрдиे рдкाрд╕ рдорди рд╣ो рддрдм рддो рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो рджेрдЧा ! рдорди рдХो рддो рдмрди्рдзрдХ рд░рдЦ рджिрдпा рд╣ै, рдХाрдоिрдиी-рдХांрдЪрди' рдХे рдкाрд╕ рдЧिрд░рд╡ी (mortgaged) рд░рдЦ рджिрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рддो рд╕рджा рд╕ाрдзु-рд╕ंрдЧ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै।

ржХিрзЯрзОржХ্рж╖ржг ржкрж░ে ржХেрж╢ржм ржм্рж░াрж╣্ржоржнржХ্рждржЧржг рж╕ржЩ্ржЧে ржЖрж╕িрзЯা ржкৌঁржЫিрж▓েржи ржУ ржнূржоিрж╖্ржа рж╣ржЗрзЯা рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржгржХে ржк্рж░ржгাржо ржХрж░িрж▓েржи। рж╕ржХрж▓েржЗ ржжাрж▓াржиেрж░ ржЙржкрж░ ржЙржкржмিрж╖্ржЯ; ржкрж░рж╕্ржкрж░ ржЖржиржи্ржж ржХрж░িрждেржЫেржи। ржЪрж░্рждুржжিржХে рж╕ংрж╕াрж░ী ржнржХ্рждржЧржгржХে ржЙржкржмিрж╖্ржЯ ржжেржЦিрзЯা ржаাржХুрж░ рж╣াрж╕িрждে рж╣াрж╕িрждে ржмрж▓িрждেржЫেржи। рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (рж╕рж╣াрж╕্ржпে) — рждা рж╕ংрж╕াрж░ে рж╣ржмে ржиা ржХেржи? рждржмে ржХি ржЬাржи, ржоржи ржиিржЬেрж░ ржХাржЫে ржиাржЗ। ржиিржЬেрж░ ржХাржЫে ржоржи ржеাржХрж▓ে рждржмে рждো ржнржЧржмাржиржХে ржжেржмে। ржоржи ржмржи্ржзржХ ржжিрзЯেржЫ; ржХাржоিржиী-ржХাржЮ্ржЪржиে ржмржи্ржзржХ! рждাржЗ рж╕рж░্ржмржжা рж╕াржзুрж╕ржЩ্ржЧ ржжрж░ржХাрж░।

The Master looked at the householder devotees seated around him and said with a smile: "Why shouldn't it be possible for a householder to give his mind to God? But the truth is that he no longer has his mind with him. If he had it, then he could certainly offer it to God. But, alas, the mind has been mortgaged — mortgaged to 'woman and gold'. So it is necessary for him constantly to live in the company of holy men

рдорди рдЕрдкрдиे рдкाрд╕ рдЖрдиे рдкрд░ рддрдм рд╕ाрдзрди-рднрдЬрди рд╣ोрдЧा । рд╕рджा рд╣ी рдЧुрд░ु рдХा рд╕ंрдЧ, рдЧुрд░ु рдХी рд╕ेрд╡ा, рд╕ाрдзु-рд╕ंрдЧ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै । рдпा рддो рдПрдХाрди्рдд рдоें рджिрди-рд░ाрдд рдЙрдирдХा рдЪिрди्рддрди рдХिрдпा рдЬाрдп рдФрд░ рдирд╣ीं рддो рд╕ाрдзु-рд╕ंрдЧ । рдорди рдЕрдХेрд▓ा рд░рд╣рдиे рд╕े рдзीрд░े рдзीрд░े рд╕ूрдЦ рдЬाрддा рд╣ै । рдЬैрд╕े рдПрдХ рдмрд░्рддрди рдоें рдпрджि рдЕрд▓рдЧ рдЬрд▓ рд░рдЦो рддो рдзीрд░े рдзीрд░े рд╕ूрдЦ рдЬाрдпрдЧा, рдкрд░рди्рддु рдЧंрдЧा рдХे рднीрддрд░ рдпрджि рдЙрд╕ рдмрд░्рддрди рдХो рдбुрдмोрдХрд░ рд░рдЦो рддो рдирд╣ीं рд╕ूрдЦेрдЧा

When he gets back his own mind, then he can devote it to spiritual practice; but first it is necessary to live constantly with the guru, wait on him, and enjoy the company of spiritual people. Either he should think of God in solitude day and night, or he should live with holy men. The mind left to itself gradually dries up. Take a jar of water, for instance. If the jar is set aside, the water dries up little by little. But that will not happen if the jar is kept immersed in the Ganges.

“ржоржи ржиিржЬেрж░ ржХাржЫে ржПрж▓ে рждржмে рж╕াржзржи-ржнржЬржи рж╣ржмে। рж╕рж░্ржмржжাржЗ ржЧুрж░ুрж░ рж╕ржЩ্ржЧ, ржЧুрж░ুрж╕েржмা, рж╕াржзুрж╕ржЩ্ржЧ ржк্рж░рзЯোржЬржи। рж╣рзЯ ржиিрж░্ржЬржиে рж░াрждржжিржи рждাঁрж░ ржЪিржи্рждা, ржирзЯ рж╕াржзুрж╕ржЩ্ржЧ। ржоржи ржПржХрж▓া ржеাржХрж▓ে ржХ্рж░ржоে рж╢ুрж╖্ржХ рж╣рзЯে ржпাрзЯ।“ржПржХ ржнাঁрзЬ ржЬрж▓ ржпржжি ржЖрж▓াржжা рж░েржЦে ржжাржУ, ржХ্рж░ржоে рж╢ুржХিрзЯে ржпাржмে! ржХিржи্рждু ржЧржЩ্ржЧাржЬрж▓েрж░ ржнিрждрж░ ржпржжি ржУржЗ ржнাঁрзЬ ржбুржмিрзЯে рж░াржЦো, рждাрж╣рж▓ে рж╢ুржХржмে ржиা!

"рд▓ुрд╣ाрд░ рдХी рджुрдХाрди рдоें рд▓ोрд╣ा рдЖрдЧ рдоें рд░рдЦрдиे рд╕े рдЕрдЪ्рдЫा рд▓ाрд▓ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै । рдЕрд▓рдЧ рд░рдЦ рджो рддो рдлिрд░ рдХाрд▓े рдХा рдХाрд▓ा । рдЗрд╕рд▓िрдП рд▓ोрд╣े рдХो рдмीрдЪ-рдмीрдЪ рдоें рдЖрдЧ рдоें рдбाрд▓рдиा рдЪाрд╣िрдП ।

"The iron becomes red in the furnace of a smithy. Take it out and it becomes black as before. Therefore the iron must be heated in the furnace every now and then.

“ржХাржоাрж░рж╢াрж▓াрж░ рж▓োрж╣া ржЖржЧুржиে ржмেрж╢ рж▓াрж▓ рж╣рзЯে ржЧেрж▓। ржЖржмাрж░ ржЖрж▓াржжা ржХрж░ে рж░াржЦো, ржпেржоржи ржХাрж▓ো рж▓োрж╣া, рждেржоржиি ржХাрж▓ো। рждাржЗ рж▓োрж╣াржХে ржоржз্ржпে ржоржз্ржпে рж╣াржкрж░ে ржжিрждে рж╣рзЯ।

[(1 рдЬрдирд╡рд░ी, 1882 рдИ.) рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд : рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж -5] 

⚜️ЁЯФ▒What is ignorance? рдмेрд╣ोрд╢ी, рдЕрдЬ्рдЮाрди, рдЕрдЪेрддрдирддा рдХिрд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं ?⚜️ЁЯФ▒

[ржЕржЪেрждржирждা ржХাржХে ржмрж▓ে?]  

“ 'рдоैं рдХрд░рдиेрд╡ाрд▓ा рд╣ूँ, рдоैं рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ूँ рддрднी рдЧृрд╣рд╕्рдеी рдЪрд▓ рд░рд╣ी рд╣ै, рдоेрд░ा рдШрд░, рдоेрд░ा рдХुрдЯुрдо्рдм’ - рдпрд╣ рд╕рдм рдЕрдЬ्рдЮाрди рд╣ै । рдкрд░ ‘рдоैं рдк्рд░рднु рдХा рджाрд╕, рдЙрдирдХा рднрдХ्рдд, рдЙрдирдХी рд╕рди्рддाрди рд╣ूँ’ - рдпрд╣ рдмрд╣ुрдд рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै ।

Do you know what ignorance means? It is the feeling: This is my house; these are my relatives; I am the doer; and the household affairs go on smoothly because I manage them.' But to feel, 'I am the servant of God, His devotee, His son' — that is a good attitude.

“ржЖржоি ржХрж░্рждা, ржЖржоি ржХрж░ржЫি рждржмে рж╕ংрж╕াрж░ ржЪрж▓ржЫে; ржЖржоাрж░ ржЧৃрж╣ ржкрж░িржЬржи — ржП рж╕ржХрж▓ ржЕржЬ্ржЮাржи! ржЖржоি рждাঁрж░ ржжাрж╕, рждাঁрж░ ржнржХ্ржд, рждাঁрж░ рж╕ржи্рждাржи — ржП ржЦুржм ржнাрж▓।

["рдХ्рдпा рддुрдо рдЬाрдирддे рд╣ो рдХि - рдЕрдЬ्рдЮाрди (ignorance рдЕрдЪेрддрдирддा) рдХा рдХ्рдпा рдЕрд░्рде рд╣ै? "рдХ्рдпा рддुрдо рдЬाрдирддे рд╣ो рдХि рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рдпрд╣ рдЖрд╢ीрд░्рд╡ाрдж рдХ्рдпों рджेрддे рдеे рдХि "рддुрдо्рд╣ें рдЪैрддрди्рдп рд╣ो "? рдпाрдиि рддुрдо рдЬाрдЧ рдЬाрдУ , рд╣ोрд╢ рдоें рдЖ рдЬाрдУ ? рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХी рд╡ाрдгी рдоें рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдХ्рдпों рдХрд╣рддे рдеे - рдЙрдаो, рдЬाрдЧो ! рдФрд░ рд▓рдХ्рд╖्рдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпे рдмिрдиा рд╡िрд╢्рд░ाрдо рдордд рд▓ो ? рдпрд╣ рдЬो 'coma' рдоें рд░рд╣рдиाрдЕрдЪेрддрди рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд░рд╣рдиा ,рдоोрд╣ рдЧ्рд░рд╕्рдд рд░рд╣рдиा , рдЬाрдЧ рдХрд░ рднी рд╕ोрдпे рд░рд╣рдиे рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдЖрджि рдПрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдордиोрднाрд╡рдиा (attitude рдпा рдирдЬрд░िрдпा) рдХा рдЙрдкрдоा (simile) рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рдмेрд╣ोрд╕ी рдХे рд╣ाрд▓рдд рдоें рд╡्рдпрдХ्рддि рдХрд╣рддा рд╣ै рдоैं рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХा рдоुрдЦिрдпा рд╣ूँ -рдоैं рдХрд░्рддा рд╣ूँ ! рдоैं рдмिрдЬрдиेрд╕ рдЦреЬा рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ूँ, рдоैं рдЕрдЪ्рдЫे рд╕े рдмिрдЬрдиेрд╕ рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ूँ, рддрднी рдоेрд░ी рдЧृрд╣рд╕्рдеी рдЪрд▓ рд░рд╣ी рд╣ै, рдпрд╣ рдоेрд░ा рдШрд░ рд╣ै, рдпे рдоेрд░े рдХुрдЯुрдо्рдм рдкрд░िрд╡ाрд░ рд╣ैं ! рдпрд╣ рд╕рдм рдЕрдЬ्рдЮाрди рд╣ै। рдкрд░ рдпрд╣ рдзाрд░рдгा рдмрдиा рд▓ेрди рдХि 'рдоैं рдк्рд░рднु рдХा рджाрд╕, рдЙрдирдХा рднрдХ्рдд, рдЙрдирдХी рд╕рди्рддाрди рд╣ूँ ' рдРрд╕ा рдордиोрднाрд╡ рд░рд╣рдиा рдмрд╣ुрдд рдЕрдЪ्рдЫा-рд╣ै!]                  

“ 'рдоैं' - рдкрди рдПрдХрджрдо рдирд╣ीं рдЬाрддा । рдЕрднी рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдХे рдЙрд╕े рднрд▓े рд╣ी рдЙрдб़ा рджो, рдкрд░ рджूрд╕рд░े рдХ्рд╖рдг рд╡рд╣ рдХрд╣ीं рд╕े рдлिрд░ рдЖ рдЬाрддा рд╣ै । рдЬैрд╕े рдХрдЯा рд╣ुрдЖ рдмрдХрд░ा - рд╕िрд░ рдХрдЯрдиे рдкрд░ рднी рдо्рдпाँ рдо्рдпाँ - рдХрд░рдХे рдоिрдоिрдпाрддा рд╣ाрде-рдкैрд░ рд╣िрд▓ाрддा рд░рд╣рддा рд╣ै ।

"The 'I' cannot be effaced altogether. You may explain it away through reasoning, but the next moment it reappears, nobody knows from where. It is like a goat that still bleats faintly and jerks its legs even after its head has been cut off.

“ржПржХেржмাрж░ে ржЖржоি ржпাрзЯ ржиা। ржПржЗ ржмিржЪাрж░ ржХрж░ে ржЙрзЬিрзЯে ржжিржЪ্ржЫ, ржЖржмাрж░ ржХাржЯা ржЫাржЧрж▓ ржпেржоржи ржПржХржЯু ржн্ржпা ржн্ржпা ржХрж░ে рж╣াржд ржкা ржиাрзЬে, рж╕েржЗ рж░ржХржо ржХোржеা ржеেржХে ржЖржоি ржПрж╕ে ржкрзЬে

⚜️⚜️ рдЙрдирдХे рджрд░्рд╢рди рдХे рдмाрдж рд╡े рдЬिрд╕ 'рдоैं' рдХो рд░рдЦ рджेрддे рд╣ैं, рдЙрд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं 'рдкрдХ्рдХा рдоैं'⚜️⚜️

“рждাঁржХে ржжрж░্рж╢ржи ржХрж░ржмাрж░ ржкрж░, 'рждিржиি' ржпে 'ржЖржоি' рж░েржЦে ржжেржи, рждাржХে ржмрж▓ে ржкাржХা ржЖржоি।"

The 'I' that God retains in His devotee after he has seen Him

 is called the 'Ripe I'. 

"рдЙрдирдХे рджрд░्рд╢рди рдХे рдмाрдж рд╡े рдЬिрд╕ 'рдоैं' рдХो рд░рдЦ рджेрддे рд╣ैं, рдЙрд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं 'рдкрдХ्рдХा рдоैं'। - рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рддрд▓рд╡ाрд░ рдкाрд░рд╕рдордгि рдХो рдЫूрдХрд░ рд╕ोрдиा рдмрди рдЧрдпी рд╣ै । рдЙрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдм рдФрд░ рд╣िंрд╕ा рдХा рдХाрдо рдирд╣ीं рд╣ोрддा।"

“рждাঁржХে ржжрж░্рж╢ржи ржХрж░ржмাрж░ ржкрж░, рждিржиি ржпে ржЖржоি рж░েржЦে ржжেржи, рждাржХে ржмрж▓ে ржкাржХা ржЖржоি।- “ржпেржоржи рждрж░ржмাрж░ ржкрж░рж╢ржоржгি ржЫুঁрзЯেржЫে, рж╕োржиা рж╣рзЯে ржЧিрзЯেржЫে। рждাрж░ ржж্ржмাрж░া ржЖрж░ рж╣িংрж╕াрж░ ржХাржЬ рж╣рзЯ ржиা!

"But the 'I' that God retains in His devotee after he has seen Him is called the 'ripe I'. It is like a sword turned into gold by touching the philosopher's stone; you cannot hurt anybody with it."

[рдХрдЪ्рдЪा 'рдоैं' рдпा рдпрд╣ рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХ्рдпा рд╣ै ? рднूрддрдХाрд▓ рдХी рд╕्рдоृрддिрдпों рдФрд░ рднрд╡िрд╖्рдп рдХी рдЖрд╢ाрдУं рдХी рдЧрдард░ी। What is this ego? A bundle of memories of the past and hopes of the future."рднрдЧрд╡ाрди (рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж -рдаाрдХुрд░ рджेрд╡, рдЬрдЧрддрдЬрдирдиी рдоाँ рд╕ाрд░рджा, рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी) рдЙрдирдХे рджрд░्рд╢рди рдХे рдмाрдж (рд╕рдоाрдзि рдХे рдмाрдж-рд╡्рдпुрдд्рдеाрди рдоें) рднрдХ्рдд рдоें рдЬिрд╕ 'рдоैं' рдХो рд░рдЦ рджेрддे рд╣ैं, рдЙрд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं 'рдкрдХ्рдХा рдоैं'। рдпрд╣ рдЬो 'рдкрдХ्рдХा рдоैं' рд╣ै  рдЙрд╕ рддрд▓рд╡ाрд░ рдХे рд╕рдоाрди рд╣ै, рдЬो рдкाрд░рд╕рдордгि (philosopher's stone-рдкाрд░рд╕ рдкрдд्рдерд░) рдХो рдЫूрдХрд░ рд╕ोрдиा рдмрди рдЧрдпी рд╣ै। рдЙрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдм рдФрд░ рд╣िंрд╕ा рдХा рдХाрдо рдирд╣ीं рд╣ोрддा। [рд╣рдиुрдоाрди рдЬी рдХी рддрд░рд╣ "рджेрд╣рдмुрдж्рдз्рдпा рджाрд╕ोрд╜рд╣ं" рдоें рд╕्рдеिрдд 'рдоें' рд╣ी -'рдкрд░िрдкрдХ्рд╡ рдоें' рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдм рдФрд░ рдХ्рд░ोрдзрдкूрд░्рд╡рдХ рд╣िंрд╕ा рдХा рдХाрдо рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рд▓ंрдХाрджрд╣рди ? рд▓ीрд▓ा рдкुрд╖्рдЯि рдХे рд▓िрдП рдеा -рд╣рдиुрдоाрди рдЬी рдХो рдХ्рд░ोрдз рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдеा।]  

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЙрдкाрд╕рдиा-рдорди्рджिрд░ рдоें рдмैрдардХрд░ рдпрд╣ी рд╕рдм рдмाрддें рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, рдХेрд╢рд╡ рдЖрджि рднрдХ्рддрдЧрдг рдиिрд╕्рддрдм्рдз рд╣ोрдХрд░ рд╕ुрди рд░рд╣े рд╣ैं । рд░ाрдд рдХे рео рдмрдЬे рдХा рд╕рдордп рд╣ै । рддीрди рдмाрд░ рдШрдг्рдЯी (Warning bell) рдмрдЬी , рдЬिрд╕рд╕े рдЙрдкाрд╕рдиा рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рд╣ो ।

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржаাржХুрж░ржжাрж▓াржиেрж░ ржЙржкрж░ ржмрж╕িрзЯা рж╕ржХрж▓ ржХржеা ржХрж╣িрждেржЫেржи। ржХেрж╢ржм ржк্рж░ржнৃрждি ржнржХ্рждржЧржг ржиিрж╕্рждржм্ржз рж╣ржЗрзЯা рж╢ুржиিрждেржЫেржи। рж░াржд рзоржЯা рж╣ржЗрзЯাржЫে рждিржиржмাрж░ ржШржи্ржЯা (Warning bell) ржмাржЬিрж▓, ржпাрж╣াрждে ржЙржкাрж╕ржиা ржЖрж░ржо্ржн рж╣рзЯ।

Thus the Master talked, seated in the worship hall, and Keshab and the other devotees listened with rapt attention. It was about eight o'clock in the evening. The bell rang three times for the worship.

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - (рдХेрд╢рд╡ рдЖрджि рдХे рдк्рд░рддि) - рдпрд╣ рдХ्рдпा ? рддुрдо рд▓ोрдЧों рдХी рдЙрдкाрд╕рдиा рдирд╣ीं рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ै ।

MASTER (to Keshab and the others): "What's this? I see you haven't yet begun your regular worship."

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг (ржХেрж╢ржм ржк্рж░ржнৃрждিрж░ ржк্рж░рждি) — ржП ржХি! рждোржоাржжেрж░ ржЙржкাрж╕ржиা рж╣ржЪ্ржЫে ржиা!

рдХेрд╢рд╡ - рдФрд░ рдЙрдкाрд╕рдиा рдХी рдХ्рдпा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा ? рдпрд╣ी рддो рд╕рдм рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै ।

ржХেрж╢ржм — ржЖрж░ ржЙржкাрж╕ржиা ржХি рж╣ржмে? ржПржЗ рждো рж╕ржм рж╣ржЪ্ржЫে।

KESHAB: "What further worship do we need? We are having all this."

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг - рдирд╣ीं рдЬी, рдЬैрд╕ी рдкрдж्рдзрддि рд╣ै, рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╣ो ।

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг — ржиা ржЧো, ржпেржоржи ржкржж্ржзрждি рж╕েржЗрж░ржХржо рж╣ржХ।

MASTER: "Oh no, my dear sir! Let the worship be performed according to your custom."

рдХेрд╢рд╡ - рдХ्рдпों, рдпрд╣ी рддो рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै ।

ржХেрж╢ржм — ржХেржи ржПржЗ рждো ржмেрж╢ рж╣ржЪ্ржЫে।

KESHAB: "Why? We are getting on very well."

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдЕрдиेрдХ рдмाрд░ рдХрд╣рдиे рдкрд░ рдХेрд╢рд╡ рдиे рдЙрдардХрд░ рдЙрдкाрд╕рдиा рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рдХी ।

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржЕржиেржХ ржмрж▓াрждে ржХেрж╢ржм ржЙржаিрзЯা ржЙржкাрж╕ржиা ржЖрж░ржо্ржн ржХрж░িрж▓েржи।

рдЙрдкाрд╕рдиा рдХे рдмीрдЪ рдоें рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдПрдХाрдПрдХ рдЦрдб़े рд╣ोрдХрд░ рд╕рдоाрдзिрдордЧ्рди рд╣ो рдЧрдпे । рдм्рд░ाрд╣्рдо рднрдХ्рддрдЧрдг рдЧाрдиा рдЧा рд░рд╣े рд╣ैं  -

рдорди рдПрдХрдмाрд░ рд╣рд░ि рдмोрд▓, рд╣рд░ि рдмोрд▓ , рд╣рд░ि рдмोрд▓ ! 

рд╣рд░ि рд╣рд░ि  рд╣рд░ि рдмोрд▓े рднрд╡рд╕िрди्рдзु рдкाрд░े рдЪोрд▓।।  

рдЬрд▓े рд╣рд░ि рд╕्рдерд▓े рд╣рд░ि, рдЕрдирд▓े рдЕрдиिрд▓े рд╣рд░ि।  

рдЪрди्рдж्рд░े рд╣рд░ि, рд╕ूрд░्рдпे рд╣рд░ि , рд╣рд░िрдордп рдПрдИ рднूрдордг्рдбрд▓।। 

ржЙржкাрж╕ржиা ржоржз্ржпে ржаাржХুрж░ рж╣ржаাрзО ржжржг্ржбাрзЯржоাржи — рж╕ржоাржзিрж╕্рже рж╣ржЗрзЯাржЫেржи। ржм্рж░াрж╣্ржоржнржХ্рждржЧржг ржЧাржи ржЧাрж╣িрждেржЫেржи:

ржоржи ржПржХржмাрж░ рж╣рж░ি ржмрж▓ рж╣рж░ি ржмрж▓ рж╣рж░ি ржмрж▓।

рж╣рж░ি рж╣рж░ি рж╣рж░ি ржмрж▓ে ржнржмрж╕িржи্ржзু ржкাрж░ে ржЪрж▓ ॥

ржЬрж▓ে рж╣рж░ি рж╕্ржерж▓ে рж╣рж░ি, ржЕржирж▓ে ржЕржиিрж▓ে рж╣рж░ি।

ржЪржи্ржж্рж░ে рж╣рж░ি, рж╕ূрж░্ржпে рж╣рж░ি, рж╣рж░িржорзЯ ржПржЗ ржнূржоржг্ржбрж▓ ॥

At the Master's repeated request Keshab began the worship. In the midst of it Sri Ramakrishna suddenly stood up and went into samadhi. The Brahmo devotees sang: " Chant, O mind, the name of Hari, Sing aloud the name of Hari, Praise Lord Hari's name! And praising Hari's name, O mind, Cross the ocean of this world. . . 

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЕрднी рднी рднाрд╡рдордЧ्рди рд╣ोрдХрд░ рдЦрдб़े рд╣ैं । рдХेрд╢рд╡ рдиे рдмрдб़ी рд╕ाрд╡рдзाрдиी рд╕े рдЙрдирдХा рд╣ाрде рдкрдХрдб़рдХрд░ рдЙрди्рд╣ें рдорди्рджिрд░ рдоें рд╕े рдЖँрдЧрди рдкрд░ рдЙрддाрд░ा ।

рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг ржПржЦржиржУ ржнাржмрж╕্рже рж╣ржЗрзЯা ржжржг্ржбাрзЯাржоржи। ржХেрж╢ржм ржЕрждি рж╕ржи্рждрж░্ржкржгে рждাঁрж╣াрж░ рж╣াржд ржзрж░িрзЯা ржжাрж▓াржи рж╣ржЗрждে ржк্рж░াржЩ্ржЧржгে ржиাржоিрж▓েржи।

The Master still stood there absorbed in ecstasy. Keshab led him down very carefully from the. temple to the courtyard. The music went on. The Master danced to the music, the devotees dancing around him.

рдЧाрдиा рдЪрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै । рдЕрдм рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдЧाрдиे рдХे рд╕ाрде рдиृрдд्рдп рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं । рдЪाрд░ों рдУрд░ рднрдХ्рддрдЧрдг рднी рдиाрдЪ рд░рд╣े рд╣ैं ।

ржЧাржи ржЪрж▓িрждেржЫে। ржПржЗржмাрж░ ржаাржХুрж░ ржЧাржиেрж░ рж╕ржЩ্ржЧে ржиৃржд্ржп ржХрж░িрждেржЫেржи। ржЪрждুрж░্ржжিржХে ржнржХ্рждржЧржгржУ ржиাржЪিрждেржЫেржи।

рдЬ्рдЮाрдирдмाрдмू рдХे рджुрдоँрдЬрд▓े рдХे рдХрдорд░े рдоें рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рддрдеा рдХेрд╢рд╡ рдЖрджि рдХे рдЬрд▓рдкाрди рдХी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ै। рд╡े рдЬрд▓рдкाрди рдХрд░рдХे рдлिрд░ рдиीрдЪे рдЙрддрд░рдХрд░ рдмैрдаे । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдмाрддें рдХрд░рддे рдХрд░рддे рдлिрд░ рдЧाрдиा рдЧा рд░рд╣े рд╣ैं । рд╕ाрде рдоें рдХेрд╢рд╡ рднी рдЧा рд░рд╣े рд╣ैं ।

рез 

рдоोрдЬрд▓ो рдЖрдоाрд░ рдорди рдн्рд░्рдорд░ा рд╢्рдпाрдоाрдкрджे рдиीрд▓ рдХрдорд▓े। 

рдЬрддो рд╡िрд╖рдп рдордзु рддुрдЪ्рдЫ рд╣ोрд▓ो рдХाрдоाрджि рдХुрд╕ुрдо рд╕рдХрд▓े।। 

реи 

рд╢्рдпाрдоाрдкрдж рдЖрдХाрд╢рддे рдорди рдШुреЬि рдЦाрди рдЙреЬिрддेрдЫिрд▓ो।   

рдХрд▓ुрд╖ेрд░ рдХूрдмाрддाрд╕ рдЦेрдпे рдЧोрдк्рддा рдЦेрдпे рдкреЬे рдЧेрд▓ो।।   

рдЧाрдиा (рднाрд╡ाрд░्рде) –

"рдоेрд░ा рдордирд░ूрдкी рдн्рд░рдорд░ рд╢्рдпाрдоा рдХे рдЪрд░рдгрд░ूрдкी рдиीрд▓ рдХрдорд▓ों рдоें рдордЧ्рди рд╣ो рдЧрдпा । рдХाрдоाрджि рдХुрд╕ुрдоों рдХा рд╡िрд╖рдпрд░ूрдкी рдордзु рдЙрд╕рдХे рд╕ाрдордиे рдлीрдХा рдкрдб़ рдЧрдпा । .....”

“рд╢्рдпाрдоा рдХे рдЪрд░рдгрд░ूрдкी рдЖрдХाрд╢ рдоें рдоेрд░ा рдордирд░ूрдкी рдкрддंрдЧ рдЙрдб़ рд░рд╣ा рдеा । рдкाрдк рдХी рдЬोрд░рджाрд░ рд╣рд╡ा рд╕े рдзрдХ्рдХा рдЦाрдХрд░ рдЙрд▓्рдЯा рд╣ोрдХрд░ рдЧिрд░ рдЧрдпा ।...”

ржЬ্ржЮাржиржмাржмুрж░ ржж্ржмিрждрж▓েрж░ ржШрж░ে рж╢্рж░ীрж░াржоржХৃрж╖্ржг, ржХেрж╢ржм ржк্рж░ржнৃрждিржХে ржЬрж▓ ржЦাржУрзЯাржмাрж░ ржЖрзЯোржЬржи рж╣ржЗрждেржЫে।рждঁрж╣াрж░া ржЬрж▓ржпোржЧ ржХрж░িрзЯা ржЖржмাрж░ ржиিржЪে ржиাржоিрзЯা ржмрж╕িрж▓েржи। ржаাржХুрж░ ржХржеা ржХрж╣িрждে ржХрж╣িрждে ржЖржмাрж░ ржЧাржи ржЧাрж╣িрждেржЫেржи। ржХেрж╢ржмржУ рж╕েржЗ рж╕ржЩ্ржЧে ржпোржЧ ржжিрзЯাржЫেржи —

ржоржЬрж▓ো ржЖржоাрж░ ржоржи ржн্рж░ржорж░া рж╢্ржпাржоাржкржж ржиীрж▓ ржХржорж▓ে।

ржпржд ржмিрж╖рзЯ ржоржзু рждুржЪ্ржЫ рж╣рж▓ ржХাржоাржжি ржХুрж╕ুржо рж╕ржХрж▓ে ॥

ржЧাржи  —   рж╢্ржпাржоাржкржж ржЖржХাрж╢েрждে ржоржи ржШুрзЬি ржЦাржи ржЙрзЬিрждেржЫিрж▓।

ржХрж▓ুрж╖েрж░ ржХুржмাрждাрж╕ ржЦেрзЯে ржЧোржк্рждা ржЦেрзЯে ржкрзЬে ржЧেрж▓ ॥

After the refreshments Sri Ramakrishna again talked with Keshab. Soon he began to sing. Keshab sang with the Master:

The black bee of my mind is drawn in sheer delight To the blue lotus flower of Mother Syama's feet, The blue flower of the feet of Kali, Siva's Consort; Tasteless, to the bee, are the blossoms of desire. My Mother's feet are black, and black, too, is the bee; Black is made one- with black! This much of the mystery My mortal eyes behold, then hastily retreat. But Kamalakanta's hopes are answered in the end; He swims in the Sea of Bliss, unmoved by joy or pain.

Again they sang: High in the heaven of the Mother's feet, my mind was soaring like a kite, When came a blast of sin's rough wind that drove it swiftly toward the earth.   . . .

[(1 рдЬрдирд╡рд░ी, 1882 рдИ.) рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╡рдЪрдиाрдоृрдд : рдкрд░िрдЪ्рдЫेрдж -5] 

⚜️рднрдЧрд╡ाрди рдЬिрд╕े рдмрдб़ा рдмрдиाрддे рд╣ैं, рдЬंрдЧрд▓ рдоें рд░рд╣рдиे рдкрд░ рднी рдЙрд╕े рд╕рднी рд▓ोрдЧ рдЬाрди рд╕рдХрддे рд╣ैं⚜️ 

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдФрд░ рдХेрд╢рд╡ рджोрдиों рд╣ी рдорддрд╡ाрд▓े рдмрди рдЧрдпे । рдлिрд░ рд╕рдм рд▓ोрдЧ рдоिрд▓рдХрд░ рдЧाрдиा рдФрд░ рдиृрдд्рдп рдХрд░рдиे рд▓рдЧे । рдЖрдзी рд░ाрдд рддрдХ рдпрд╣ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдЪрд▓рддा рд░рд╣ा ।

Both Keshab and the Master were in a state of divine fervour. The other devotees joined them and sang and danced till midnight.

ржаাржХুрж░ ржХেрж╢ржм ржжুржЬржиেржЗ ржоাрждিрзЯা ржЧেрж▓েржи। ржЖржмাрж░ рж╕ржХрж▓ে ржоিрж▓িрзЯা ржЧাржи ржУ ржиৃржд্ржп, рж░াржд্рж░ি ржж্ржмিржк্рж░рж╣рж░ ржкрж░্ржпржи্ржд।

рдеोрдб़ी рджेрд░ рд╡िрд╢्рд░ाрдо рдХрд░рдХे рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдХेрд╢рд╡ рд╕े рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, "рдЕрдкрдиे рд▓рдб़рдХे рдХे рд╡िрд╡ाрд╣ рдХी рд╕ौрдЧाрдд рдХ्рдпों рднेрдЬी рдеी ? рд╡ाрдкрд╕ рдоँрдЧрд╡ा рд▓ेрдиा । рдЙрди рдЪीрдЬों рдХो рд▓ेрдХрд░ рдоैं рдХ्рдпा рдХрд░ूँрдЧा ?"

The Master rested a few minutes and then said to Keshab: "Why did you send me presents when your son was married? What shall I do with them? Take them back."

ржПржХржЯু ржмিрж╢্рж░াржо ржХрж░িрзЯা ржаাржХুрж░ ржХেрж╢ржмржХে ржмрж▓িрждেржЫেржи — рждোржоাрж░ ржЫেрж▓েрж░ ржмিржмাрж╣েрж░ ржмিржжাрзЯ ржкাржаিрзЯেржЫিрж▓ে ржХেржи? ржлেрж░ржд ржПржиো — ржЖржоি ржУ-рж╕ржм ржиিрзЯে ржХি ржХрж░ржм?

рдХेрд╢рд╡ рдоुрд╕्рдХрд░ा рд░рд╣े рд╣ैं । рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдлिрд░ рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं - "рдоेрд░ा рдиाрдо рд╕рдоाрдЪाрд░-рдкрдд्рд░ों рдоें рдХ्рдпों рдиिрдХाрд▓рддे рд╣ो ? рдкुрд╕्рддрдХों рдпा рд╕ंрд╡ाрджрдкрдд्рд░ों рдоें рд▓िрдЦрдХрд░ рдХिрд╕ी рдХो рдмрдб़ा рдирд╣ीं рдмрдиाрдпा рдЬा рд╕рдХрддा । рднрдЧрд╡ाрди рдЬिрд╕े рдмрдб़ा рдмрдиाрддे рд╣ैं, рдЬंрдЧрд▓ рдоें рд░рд╣рдиे рдкрд░ рднी рдЙрд╕े рд╕рднी рд▓ोрдЧ рдЬाрди рд╕рдХрддे рд╣ैं

Keshab smiled a little, and the Master continued: "Why do you write about me in your paper? You cannot make a man great by writing about him in books and magazines. If God makes a man great, then everybody knows about him even though he lives in a forest. 

ржХেрж╢ржм ржИрж╖рзО рж╣াрж╕িрждেржЫেржи। ржаাржХুрж░ ржЖржмাрж░ ржмрж▓িрждেржЫেржи — ржЖржоাрж░ ржиাржо ржХাржЧржЬে ржк্рж░ржХাрж╢ ржХрж░ ржХেржи? ржмржЗ рж▓িржЦে, ржЦржмрж░েрж░ ржХাржЧржЬে рж▓িржЦে, ржХাрж░ুржХে ржмрзЬো ржХрж░া ржпাрзЯ ржиা। ржнржЧржмাржи ржпাржХে ржмрзЬ ржХрж░েржи, ржмржиে ржеাржХрж▓েржУ рждাржХে рж╕ржХрж▓ে ржЬাржирждে ржкাрж░ে। 

рдШрдиे рдЬंрдЧрд▓ рдоें рдлूрд▓ рдЦिрд▓ा рд╣ै, рднौंрд░ा рдЗрд╕рдХा рдкрддा рд▓рдЧा рд╣ी рд▓ेрддा рд╣ै, рдкрд░ рджूрд╕рд░ी рдордХ्рдЦिрдпाँ рдкрддा рдирд╣ीं рдкाрддीं। рдордиुрд╖्рдп рдХ्рдпा рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै ? рдЙрд╕рдХे рдоुँрд╣ рдХी рдФрд░ рди рддाрдХो । рдордиुрд╖्рдп рддो рдПрдХ рдХीрдб़ा рд╣ै । рдЬिрд╕ рдоुँрд╣ рд╕े рдЖрдЬ рдЕрдЪ्рдЫा рдХрд╣ рд░рд╣ा рд╣ै, рдЙрд╕ी рдоुँрд╣ рд╕े рдХрд▓ рдмुрд░ा рдХрд╣ेрдЧा । рдоैं рдк्рд░рд╕िрдж्рдзि рдирд╣ीं рдЪाрд╣рддा । рдоैं рддो рдЪाрд╣рддा рд╣ूँ рдХि рджीрди рд╕े рджीрди, рд╣ीрди рд╕े рд╣ीрди рдмрдирдХрд░ рд░рд╣ूँ ।"

ржЧржнীрж░ржмржиে ржлুрж▓ ржлুржЯেржЫে, ржоৌржоাржЫি ржХিржи্рждু рж╕ржи্ржзাржи ржХрж░ে ржпাрзЯ। ржЕржи্ржп ржоাржЫি рж╕ржи্ржзাржи ржкাрзЯ ржиা। ржоাржиুрж╖ ржХি ржХрж░ржмে? ржоাржиুрж╖েрж░ ржоুржЦ ржЪেрзЯো ржиা — рж▓োржХ! ржкোржХ! ржпে ржоুржЦে ржнাрж▓ ржмрж▓ржЫে, рж╕েржЗ ржоুржЦে ржЖржмাрж░ ржоржи্ржж ржмрж▓ржмে। ржЖржоি ржоাржи্ржпржЧржг্ржп рж╣рждে ржЪাржЗ ржиা। ржпেржи ржжীржиেрж░ ржжীржи, рж╣ীржиেрж░ рж╣ীржи рж╣рзЯে ржеাржХি।

When flowers bloom in the deep woods, the bees find them, but the flies do not. What can man do? Don't look up to him. Man is but a worm. The tongue that praises you today will abuse you tomorrow. I don't want name and fame. May I always remain the humblest of the humble and the lowliest of the lowly!"

===========

рддाрди्рдд्рд░िрдХ рд╕ाрдзрдХ рдЧौрд░ी рдкрдг्рдбिрдд [рд▓ीрд▓ाрдк्рд░рд╕ंрдЧ рдЦंрдб-2, рдкेрдЬ-275]   

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдХे рд╢्рд░ीрдоुрдЦ рд╕े рд╣рдордиे рд╕ुрдиा рд╣ै рдХि - "рдЧौрд░ी рдкрдг्рдбिрдд рдк्рд░рддिрд╡рд░्рд╖ рд╢्рд░ीрджुрд░्рдЧाрдкूрдЬрди рдХे рд╕рдордп рдЬрдЧрджрдо्рдмा рдХे рдкूрдЬрди рдХा рд╡िрдзिрд╡рдд рдЖрдпोрдЬрди рдХрд░рддे рдеे рддрдеा рдЕрдкрдиी рдЧृрд╣рдгी рдХो рд╡рд╕्рдд्рд░-рдЖрднूрд╖рдг рдж्рд╡ाрд░ा рд╡िрднूрд╖िрдд рдХрд░рдиे рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рд╕ुрд╕рдЬ्рдЬिрдд рдЖрд╕рди рдкрд░ рдмैрдаाрдХрд░ рдЬрдЧрджрдо्рдмा-рдмुрдж्рдзि рд╕े рддीрди рджिрди рддрдХ рднрдХ्рддिрдкूрд░्рд╡рдХ рдЙрдирдХा рдкूрдЬрди рдХिрдпा рдХрд░рддे рдеे।

рддंрдд्рд░ рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рд╣ै рдХि рдЬिрддрдиी рднी рдиाрд░िрдпाँ рд╣ैं, рд╡े рд╕рднी рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд् рдЬрдЧрджрдо्рдмा рдХी рдоूрд░्рддि рд╣ैं, рд╕рднी рдХे рднीрддрд░ рдЬрдЧрди्рдоाрддा рдХी рдЬрдЧрдд्рдкाрд▓िрдиी рддрдеा рдЖрдирди्рджрджाрдпिрдиी рд╢рдХ्рддि рдХा рд╡िрд╢ेрд╖ рдк्рд░рдХाрд╢ рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдордиुрд╖्рдп рдХो рдкрд╡िрдд्рд░рднाрд╡ рд╕े рдиाрд░ी рдоाрдд्рд░ рдХा рд╣ी рдкूрдЬрди рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдиाрд░ी-рдоूрд░्рддि рдХे рднीрддрд░ рдЬрдЧрди्рдоाрддा рд╕्рд╡рдпं рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ैं। рдЗрд╕ рдмाрдд рдХा рдз्рдпाрди рди рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рдХेрд╡рд▓ рднोрдЧ्рдпрд╡рд╕्рддु рд╕рдордЭрдХрд░ рд╕рдХाрдо рднाрд╡ рд╕े рд╕्рдд्рд░ी-рд╢рд░ीрд░ рдХो рджेрдЦрдиे рд╕े рдЬрдЧрди्рдоाрддा рдХी рд╣ी рдЕрд╡рд╣ेрд▓рдиा рд╣ोрддी рд╣ै, рддрдеा рдЙрд╕рд╕े рдоाрдирд╡ рдХा рдмрд╣ुрдд рдЕрдХрд▓्рдпाрдг рд╣ोрддा рд╣ै। рджुрд░्рдЧाрд╕рдк्рддрд╢рддी рдоें рджेрд╡рддा рд▓ोрдЧ рд╕рдорд╕्рдд рд╡िрдж्рдпाрдУं рдХी рдФрд░ рд╕рдорд╕्рдд рд╕्рдд्рд░िрдпों рдХे рдк्рд░рддि рдоाрддृрднाрд╡ рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдХे рд▓िрдпे рджेрд╡ी рдХी рд╕्рддुрддि рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдХрд╣рддे рд╣ैं - 

рд╡िрдж्рдпाः рд╕рдорд╕्рддाрд╕्рддрд╡ рджेрд╡ि рднेрджाः, рд╕्рдд्рд░िрдпः рд╕рдорд╕्рддाः рд╕рдХрд▓ा рдЬрдЧрдд्рд╕ु।

рдд्рд╡рдпैрдХрдпा рдкूрд░िрддрдордо्рдмрдпैрддрдд् ,рдХा рддे рд╕्рддुрддिः рд╕्рддрд╡्рдпрдкрд░ा рдкрд░ोрдХ्рддिः।।

- рд╣े рджेрд╡ी рддुрдо्рд╣ीं рдЬ्рдЮाрдирд░ूрдкिрдгी рд╣ो; рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдЬिрддрдиी рднी рдКँрдЪी -рдиीрдЪी рд╡िрдж्рдпाрдпें рд╣ैं -рдЬिрдирдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд▓ोрдЧों рдоें рдиाрдиा рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдЬ्рдЮाрди рдХा рдЙрджрдп рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै - рд╡े рд╕рдм рдХुрдЫ рддुрдо्рд╣ीं рд╣ो, 'рддрдд्' рд░ूрдк рдоें рддुрдо्рд╣ीं рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ो। рддुрдо्рд╣ीं рд╕्рд╡рдпं рдЬрдЧрдд рдХी рд╕рдорд╕्рдд рдиाрд░िрдпों рдХे рд░ूрдк рдоें рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ो। рдЕрдХेрд▓ी рддुрдо्рд╣ीं рд╕рдордЧ्рд░ рдЬрдЧрдд рдХो рдкूрд░्рдг рдХрд░рдХे рдЙрд╕рдоें рд╕рд░्рд╡рдд्рд░ рд╡िрд░ाрдЬрдоाрди рд╣ो। рддुрдо рдЕрддुрд▓рдиीрдп рддрдеा рд╡ाрдХ्рдп/рд╡ाрдгी рд╕े рдЕрддीрдд рд╣ो- рд╕्рддрд╡ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рддुрдо्рд╣ाрд░े рдЕрдиंрдд рдЧुрдгों рдХा рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рдХрд░рдиे рдоें рдХौрди рдХрдм рд╕рдорд░्рде рд╣ुрдЖ рд╣ै , рдпा рдЖрдЧे рднी рдХोрдИ рд╣ो рд╕рдХेрдЧा ?             рднाрд░рдд рдоें рд╕рд░्рд╡рдд्рд░ рд╣рдордоें рд╕े рдЕрдиेрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдЗрд╕ рд╕्рддрд╡ рдХा рдкाрда рдХрд░рддे рд╣ैं, рдХिрди्рддु рджेрд╡ी рдмुрдж्рдзि рд╕े рдиाрд░ी-рд╢рд░ीрд░ рдХा рдЕрд╡рд▓ोрдХрди рдХрд░ рдХिрддрдиे рд▓ोрдЧ рдХрд╣ाँ рддрдХ рдЙрди्рд╣ें рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдпрдеाрд░्рде рд╕рдо्рдоाрди рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддे рд╣ैं рддрдеा рдЕрдкрдиे рд╣्рд░рджрдп рдоें рд╡िрд╢ुрдж्рдз рдЖрдирди्рдж рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░ рдХृрддाрд░्рде рдмрдирдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХрд░рддे рд╣ैं ? рдЬрдЧрди्рдоाрддा рдХे рд╡िрд╢ेрд╖-рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рдЖрдзाрд░рд╕्рд╡рд░ूрдкा рдиाрд░ी-рдоूрд░्рддि рдХो рд╣ीрдирдмुрдж्рдзि рд╕े рдХрд▓ुрд╖िрдд рдиेрдд्рд░ों рдж्рд╡ाрд░ा рджेрдЦрдХрд░ рдРрд╕ा рдХौрди рд╣ै рдЬो рдХि рджिрди рднрд░ рдоें рд╢рдд-рд╕рд╣рд╕्рд░ рдмाрд░ рдЙрдирдХी рдЕрд╡рд╣ेрд▓рдиा рдирд╣ीं рдХрд░рддा ? рд╣ा  рднाрд░рдд, рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдкрд╢ु-рдмुрдж्рдзि рд╕े рдиाрд░ी -рд╢рд░ीрд░ рдХा рдЕрдкрдоाрди рдХрд░рдиे рддрдеा рд╢िрд╡-рдмुрдж्рдзि рд╕े рдЬीрд╡-рд╕ेрд╡ा рдХो рд╡िрд╕्рдоृрдд рдХрд░рдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рддुрдо्рд╣ाрд░ी рдЗрд╕ рд╕рдордп рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рджुрд░्рджрд╢ा рд╣ुрдИ рд╣ै рдЬрдЧрджрдо्рдмा рдХृрдкाрдХрд░ рддुрдо्рд╣ाрд░ी рдЗрд╕ рдкрд╢ुрдмुрдж्рдзि рдХो рдкुрдиः рдХрдм рджूрд░ рдХрд░ेंрдЧी, рдпрд╣ рд╡े рд╣ी рдЬाрдиें

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рдоें рдЧौрд░ी рдкрдг्рдбिрдд рдХी рдЕрд╡рдзाрд░рдгा (рдкेрдЬ 278)  : рдЧौрд░ी рдкрдг्рдбिрдд рдХे рд╣ृрджрдпрдЧрдд рднाрд╡ों рдХो рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдиे рдЙрдирд╕े рдкूрдЫा рдеा -" рдЕрдЪ्рдЫा , (рдЕрдкрдиे рд╢рд░ीрд░ рдХो рджिрдЦाрдХрд░) рд╡ैрд╖рдгрд╡рдЪрд░рдг рдЗрд╕े рдЕрд╡рддाрд░ рдХрд╣рддा рд╣ै, рдХ्рдпा рдпрд╣ рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै ? рддुрдо्рд╣ें рдХ्рдпा рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрддा рд╣ै ? 

рдпрд╣ рд╕ुрдирдХрд░ рдЧंрднीрд░ рд╣ो рдЧौрд░ी рдкрдг्рдбिрдд рдиे рдЙрдд्рддрд░ рджिрдпा -" рд╡ैрд╖рдгрд╡рдЪрд░рдг рдЖрдкрдХो рдЕрд╡рддाрд░ рдХрд╣ा рдХрд░рддा рд╣ै, рдпрд╣ рддो рдЕрдд्рдпрди्рдд рд╕ाрдзाрд░рдг рдмाрдд рд╣ै। рдоेрд░ी рддो рдзाрд░рдгा рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЬिрдирдХे рдЕंрд╢ рд╕े рдпुрдЧ-рдпुрдЧ рдоें рдЕрд╡рддाрд░ рд▓ोрдЧ рд▓ोрдХ-рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рдиिрдоिрдд्рдд рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдЕрд╡рддीрд░्рдг рд╣ुрдЖ рдХрд░рддे рд╣ैं , рддрдеा рдЬिрдирдХी рд╢рдХ्рддि рд╕े рд╡े рдЙрд╕ рдХाрд░्рдп рдХो рд╕рдо्рдкрди्рди рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЖрдк рд╡े рд╣ी рд╣ैं !" 

=========

Q > рдХिрд╕рдХे рдЕंрд╢ рд╕े рдЕрд╡рддाрд░рд╡рд░्рдЧ рдпुрдЧ рдпुрдЧ рдоें рд▓ोрдХ-рдХрд▓्рдпाрдг рд╕ाрдзрди рдХे рдиिрдоिрдд्рдд рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдЕрд╡рддीрд░्рдг рд╣ुрдЖ рдХрд░рддे рд╣ैं ?

рд╢्рд░ी рдкрд░рдо рдкिрддा рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХा рджिрд╡्рдп рдкुрд░ुрд╖ рд░ूрдк рдЬिрд╕े рд╢्рд░ी рдиाрд░ाрдпрдг рдХрд╣рддे рд╣ैं рдЕрдиेрдХ рдЕрд╡рддाрд░ों рдХा рдЕрдХ्рд╖рдп рдХोрд╖ рд╣ैं ।  рдЗрди्рд╣ी рд╕े рд╕ाрд░े рдЕрд╡рддाрд░ рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ोрддे рд╣ैं।  рдЬैрд╕े рдЕрдЧाрдз рд╕рд░ोрд╡рд░ рд╕े рдЕрд╕ंрдЦ्рдп рдЬрд▓рд╡рд╣िрдиी рдиिрдХрд▓рддी рд╣ैं рд╡ैрд╕े рд╣ी рд╕рдд्рд╡рдиिрдзि рдХे рдЕрд╕ंрдЦ्рдп рдЕрд╡рддाрд░ рд╣ै। рдЛрд╖ि, рджेрд╡рддा, рдк्рд░рдЬाрдкрддि, рдордиुрдкुрдд्рд░ рд╕рднी рд╢्рд░ीрд╣рд░ी рдХे рдЕрд╡рддाрд░ рд╣ैं । рдЬрдм рдкृрде्рд╡ीрд╡ाрд╕ी рджैрдд्рдпों рдХे рдЕрдд्рдпाрдЪाрд░ рд╕े рд╡्рдпाрдХुрд▓ рд╣ो рдЙрдарддे рд╣ैं, рддрдм рдпुрдЧ рдпुрдЧ рдоें рдЕрдиेрдХ  рд░ूрдк рдзाрд░рдг рдХрд░рдХे рднрдЧрд╡ाрди рдЙрдирдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░рддे рд╣ैं। рд╢्рд░ीрдордж् рднाрдЧрд╡рдд рдЧीрддा рдоें рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рдиे рдХрд╣ा рд╣ै:

рдпрджा рдпрджा рд╣ी рдзрд░्рдорд╕्рдп рдЧ्рд▓ाрдиिрд░्рднрд╡рддि рднाрд░рдд ! 

рдЕрдн्рдпुрдд्рдеाрдирдордзрд░्рдорд╕्рдп рддрджाрдд्рдоाрдирдо рд╕ृрдЬ्рдпाрд╣рдо !! 

рдкрд░िрдд्рд░ाрдгाрдп рд╕ाрдзूрдиां рд╡िрдиाрд╢ाрдп рдЪ рджुрд╖्рдХृрддाрдо् । 

рдзрд░्рдорд╕ंрд╕्рдеाрдкрдиाрд░्рдеाрдп рд╕рдо्рднрд╡ाрдоि рдпुрдЧे рдпुрдЧे ॥

(рдЬрдм-рдЬрдм рдзрд░्рдо рдХी рд╣ाрдиि рдФрд░ рдЕрдзрд░्рдо рдХी рд╡ृрдж्рдзि рд╣ोрддी рд╣ै, рддрдм-рддрдм рд╣ी рдоैं рдЕрдкрдиे рд░ूрдк рдХो рд░рдЪрддा рд╣ूँ рдЕрд░्рдеाрдд рд╕ाрдХाрд░ рд░ूрдк рд╕े рд▓ोрдЧों рдХे рд╕рдо्рдоुрдЦ рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ोрддा рд╣ूँ॥ рд╕ाрдзु рдкुрд░ुрд╖ों рдХा рдЙрдж्рдзाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП, рдкाрдк рдХрд░्рдо рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ों рдХा рд╡िрдиाрд╢ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдФрд░ рдзрд░्рдо рдХी рдЕрдЪ्рдЫी рддрд░рд╣ рд╕े рд╕्рдеाрдкрдиा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдоैं рдпुрдЧ-рдпुрдЧ рдоें рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ुрдЖ рдХрд░рддा рд╣ूँ॥ )

рдЧौрд╕्рд╡ाрдоी  рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдЬी рдиे рднी рд╢्рд░ी рд░ाрдордЪрд░िрддрдоाрдирд╕ рдоें рдХрд╣ा рд╣ै :

рдЬрдм рдЬрдм рд╣ोрдИ рдзрд░рдо рдХै рд╣ाрдиी। рдмाреЭрд╣िं рдЕрд╕ुрд░ рдЕрдзрдо рдЕрднिрдоाрдиी॥ 

рддрдм рддрдм рдк्рд░рднु рдзрд░ि рдмिрдмिрдз рд╕рд░ीрд░ा। рд╣рд░рд╣िं рдХृрдкाрдиिрдзि рд╕рдЬ्рдЬрди рдкीрд░ा।।

рдЬрдм-рдЬрдм рдзрд░्рдо рдХा рд╣्рд░ाрд╕ рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рдиीрдЪ рдЕрднिрдоाрдиी рд░ाрдХ्рд╖рд╕ рдмреЭ рдЬाрддे рд╣ैं рдФрд░ рд╡े рдРрд╕ा рдЕрди्рдпाрдп рдХрд░рддे рд╣ैं рддрдм-рддрдм рд╡े рдХृрдкाрдиिрдзाрди рдк्рд░рднु рднाँрддि-рднाँрддि рдХे (рджिрд╡्рдп) рд╢рд░ीрд░ рдзाрд░рдг рдХрд░ рд╕рдЬ्рдЬрдиों рдХी рдкीреЬा рд╣рд░рддे рд╣ैं।

рд╢्рд░ी рд╡िрд╖्рдгु рд╕्рд╡рдпं рдкрд░рдордкिрддा рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХा рд╕рдХрд▓ рд░ूрдк рд╣ैं। рд╡िрд╖्рдгु рджрд╢ाрд╡рддाрд░ рднी рд╢्рд░ी рднрдЧрд╡ाрди рдХे реирек рдЕрд╡рддाрд░ों рдоें рд╣ी рд╕рдо्рдоिрд▓िрдд рдХिрдП рдЬाрддे рд╣ैं। 

(рд╢्рд░ीрдордж्рднाрдЧрд╡рддрдорд╣ाрдкुрд░ाрдг- рдк्рд░рдердо рд╕्рдХрди्рдзः ।। рдЕрде рддृрддीрдпोрд╜рдз्рдпाрдпः ।। )

рднрдЧрд╡ाрди् рдХे рдЕрд╡рддाрд░ों рдХा рд╡рд░्рдгрди*

рд╕ूрдд рдЙрд╡ाрдЪ

рдЬрдЧृрд╣े рдкौрд░ुрд╖ं рд░ूрдкं рднрдЧрд╡ाрди्рдорд╣рджाрджिрднिः।

рд╕рдо्рднूрддं рд╖ोрдбрд╢рдХрд▓рдоाрджौ рд▓ोрдХрд╕िрд╕ृрдХ्рд╖рдпा।। 1

рд╢्рд░ीрд╕ूрддрдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं-----  рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдЖрджि рдоें рднрдЧрд╡ाрди् рдиे рд▓ोрдХों рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдХी। рдЗрдЪ्рдЫा рд╣ोрддे рд╣ी рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдорд╣рдд्рддрдд्рдд्рд╡ рдЖрджि рд╕े рдиिрд╖्рдкрди्рди рдкुрд░ुрд╖рд░ूрдк рдЧ्рд░рд╣рдг рдХिрдпा। рдЙрд╕рдоें рджрд╕ рдЗрди्рдж्рд░िрдпाँ, рдПрдХ рдорди рдФрд░ рдкांрдЪ рднूрдд- рдпे рд╕ोрд▓рд╣ рдХрд▓ाрдПँ  рдеीं ।।1।।

рдпрд╕्рдпाрдо्рднрд╕ि рд╢рдпाрдирд╕्рдп рдпोрдЧрдиिрдж्рд░ां рд╡िрддрди्рд╡рддः । 

рдиाрднिрд╣ृрджाрдо्рдмुрдЬाрджाрд╕ीрдж्рдм्рд░рд╣्рдоा рд╡िрд╢्рд╡рд╕ृрдЬां рдкрддिः ।।реи

рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХाрд░рдг-рдЬрд▓ рдоें рд╢рдпрди рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдЬрдм рдпोрдЧрдиिрдж्рд░ा рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рдХिрдпा, рддрдм рдЙрдирдХे рдиाрднि-рд╕рд░ोрд╡рд░ рдоें рд╕े рдПрдХ рдХрдорд▓ рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ुрдЖ рдФрд░ рдЙрд╕ рдХрдорд▓ рд╕े рдк्рд░рдЬाрдкрддिрдпों рдХे рдЕрдзिрдкрддि рдм्рд░рд╣्рдоाрдЬी рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдП ।।реи।।

рдпрд╕्рдпाрд╡рдпрд╡рд╕ंрд╕्рдеाрдиैः рдХрд▓्рдкिрддो рд▓ोрдХрд╡िрд╕्рддрд░ः । 

рддрдж्рд╡ै рднрдЧрд╡рддो рд░ूрдкं рд╡िрд╢ुрдж्рдзं рд╕рдд्рдд्рд╡рдоूрд░्рдЬिрддрдо् ।।рей

рднрдЧрд╡ाрди्‌ рдХे рдЙрд╕ рд╡िрд░ाрд░ूрдк рдХे рдЕंрдЧ-рдк्рд░рдд्рдпंрдЧ рдоें рд╣ी рд╕рдорд╕्рдд рд▓ोрдХों рдХी рдХрд▓्рдкрдиा рдХी рдЧрдпी рд╣ै, рд╡рд╣ рднрдЧрд╡ाрди्‌ рдХा рд╡िрд╢ुрдж्рдз рд╕рдд्рдд्рд╡рдордп рд╢्рд░ेрд╖्рда рд░ूрдк рд╣ै ।।рей।।

рдкрд╢्рдпрди्рдд्рдпрджो рд░ूрдкрдорджрдн्рд░рдЪрдХ्рд╖ुрд╖ा рд╕рд╣рд╕्рд░рдкाрджोрд░ुрднुрдЬाрдирдиा‌рдж्рднुрддрдо् । 

рд╕рд╣рд╕्рд░рдоूрд░्рдзрд╢्рд░рд╡рдгाрдХ्рд╖िрдиाрд╕िрдХं рд╕рд╣рд╕्рд░рдоौрд▓्рдпрдо्рдмрд░рдХुрдг्рдбрд▓ोрд▓्рд▓рд╕рдд् ।।рек

рдпोрдЧी рд▓ोрдЧ рджिрд╡्рдпрджृрд╖्рдЯि рд╕े рднрдЧрд╡ाрди्‌ рдХे рдЙрд╕ рд░ूрдк рдХा рджрд░्рд╢рди рдХрд░рддे рд╣ैं। рднрдЧрд╡ाрди्‌ рдХा рд╡рд╣ рд░ूрдк рд╣рдЬाрд░ों рдкैрд░, рдЬाँрдЪें, рднुрдЬाрдПँ рдФрд░ рдоुрдЦों рдХे рдХाрд░рдг рдЕрдд्рдпрди्рдд рд╡िрд▓рдХ्рд╖рдг рд╣ै; рдЙрд╕рдоें рд╕рд╣рд╕्рд░ों рд╕िрд░, рд╣рдЬाрд░ों рдХाрди, рд╣рдЬाрд░ों рдЖँрдЦें рдФрд░ рд╣рдЬाрд░ों рдиाрд╕िрдХाрдПँ рд╣ैं। рд╣рдЬाрд░ों рдоुрдХुрдЯ, рд╡рд╕्рдд्рд░ рдФрд░ рдХुрдг्рдбрд▓ рдЖрджि рдЖрднूрд╖рдгों рд╕े рд╡рд╣ рдЙрд▓्рд▓рд╕िрдд рд░рд╣рддा рд╣ै ।।рек।। 

рдПрддрди्рдиाрдиाрд╡рддाрд░ाрдгां рдиिрдзाрдиं рдмीрдЬрдорд╡्рдпрдпрдо् । 

рдпрд╕्рдпांрд╢ांрд╢ेрди рд╕ृрдЬ्рдпрди्рддे рджेрд╡рддिрд░्рдпрдЩ्рдирд░ाрджрдпः ।।рел

рднрдЧрд╡ाрди्‌ рдХा рдпрд╣ी рдкुрд░ुрд╖рд░ूрдк рдЬिрд╕े рдиाрд░ाрдпрдг рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдЕрдиेрдХ рдЕрд╡рддाрд░ों рдХा рдЕрдХ्рд╖рдп рдХोрд╖ рд╣ै- рдЗрд╕ीрд╕े рд╕ाрд░े рдЕрд╡рддाрд░ рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЗрд╕ рд░ूрдк рдХे рдЫोрдЯे-рд╕े-рдЫोрдЯे рдЕंрд╢ рд╕े рджेрд╡рддा, рдкрд╢ु-рдкрдХ्рд╖ी рдФрд░ рдордиुрд╖्рдпाрджि рдпोрдиिрдпों рдХी рд╕ृрд╖्рдЯि рд╣ोрддी рд╣ै ।।рел।।

[рд╕ाрднाрд░ : https://sansthanam.blogspot.com/2015/04/bhagwat-puran_96.htm]

'рдХाрд▓ी' рдФрд░ 'рдХृрд╖्рдг' рдоें рдЕрднेрдж-рдмुрдж्рдзि рд░рдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП :

['рдирд░рд▓ीрд▓ा рдоें рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд░рдЦрдиा рдЪाрд╣िрдпे' (рд▓ीрд▓ाрдк्рд░рд╕ंрдЧ рдЦंрдб-2, рдкेрдЬ-281) ]  

рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХрд╣рддे рдеे - " рдордиुрд╖्рдп рдоें рдаीрдХ -рдаीрдХ рдЗрд╖्рдЯ-рдмुрдж्рдзि рдХे рдЙрджрдп рд╣ोрдиे рдкрд░ рддрдм рдХрд╣ीं рднрдЧрд╡рдд्рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै। рд╡ैрд╖рдгрд╡рдЪрд░рдг рдХрд╣ा рдХрд░рддा рдеा рдХि рдЬрдм рдирд░рд▓ीрд▓ा рдоें рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддा рд╣ै, рддрднी рдЬ्рдЮाрди рдХी рдкूрд░्рдгрддा рд╣ोрддी рд╣ै। " 

'рдХाрд▓ी' рдФрд░ 'рдХृрд╖्рдг' рдоें рдЕрднेрдж-рдмुрдж्рдзि рд░рдЦрдиे рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рдоें рдЧौрд░ी рдкрдг्рдбिрдд рдХा рдЕрднिрдордд - 'рдХाрд▓ी' рддрдеा 'рдХृрд╖्рдг' рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рдоें рдХрднी рдХिрд╕ी рднрдХ्рдд рдХी рд╡िрд╢ेрд╖ рднेрджрдмुрдж्рдзि рдХो рджेрдЦрдХрд░ рдЙрд╕рд╕े рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдХрд╣ा рдХрд░рддे рдеे, " рдпрд╣ рддेрд░ी рдХैрд╕ी рд╣ीрди рдмुрдж्рдзि рд╣ै ? рдпрд╣ рдЬाрдирдиा рдХि рддेрд░े рд╣ी рдЗрд╖्рдЯрджेрд╡ рдХाрд▓ी, рдХृрд╖्рдг, рдЧौрд░ांрдЧ рддрдеा рд░ाрдо рдЖрджि рд╕рдм рдХुрдЫ рдмрдиे рд╣ैं।  рдкрд░ рдЗрд╕рдХा рддाрдд्рдкрд░्рдп рдпрд╣ рдирд╣ीं рдХि рдоैं рддुрдЭे рдЕрдкрдиे рдЗрд╖्рдЯ рдХो рдд्рдпाрдЧрдХрд░ рдЧौрд░ंрдЧрдк्рд░рднु рдХो рднेрдЬрдиे рдХे рд▓िрдП рдХрд╣ рд░рд╣ा рд╣ूँ। рдХिрди्рддु рдж्рд╡ेрд╖рдмुрдж्рдзि рдХो рдд्рдпाрдЧ рджेрдиा। рддेрд░े рд╣ी рдЗрд╖्рдЯрджेрд╡ рдХृрд╖्рдг рддрдеा рдЧौрд░ांрдЧ рдХे рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ुрдП рд╣ैं - рдЕрдкрдиे рд╣्рд░рджрдп рдоें рдЗрд╕ рдЬ्рдЮाрди рдХो рдмрдиाрдпे рд░рдЦрдиा।   

рдЬैрд╕े рдЧृрд╣рд╕्рде рдХी рдмрд╣ु рд╕рд╕ुрд░ाрд▓ рдоें рдЬाрдХрд░ рд╕рд╕ुрд░ , рд╕ाрд╕ , рдирдирдж, рджेрд╡рд░, рдЬेрда, рдЖрджि рд╕рднी рдХो рдпрдеाрдпोрдЧ्рдп рд╕рдо्рдоाрди рджेрддी рд╣ै, рднрдХ्рддि рддрдеा рд╕ेрд╡ा рдХрд░рддी рд╣ै - рдХिрди्рддु рдЕрдкрдиे рд╣्рд░рджрдп рдХी рд╕ाрд░ी рдмाрддों рдХो рдЦुрд▓рдХрд░ рдХрд╣рдиे рддрдеा рд╕ोрдиे рдХा рд╕рдо्рдмрди्рдз рдЙрд╕рдХा рдПрдХрдоाрдд्рд░ рдкрддि рдХे рд╕ाрде рд╣ी рд╣ै। рд╡рд╣ рдпрд╣ рдЬाрдирддी рд╣ै рдХि рдкрддि рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рд╕ाрд╕, рд╕рд╕ुрд░ рдЖрджि рдЙрд╕рдХे рдЕрдкрдиे рд╣ैं। 

рдЗрд╕ी рддрд░рд╣ рдЕрдкрдиे рдЗрд╖्рдЯрджेрд╡ рдХो рдкрддि рдХे рднाँрддि рдЬाрдирдиा рдПрд╡ं рдЙрдирдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рд╕े рд╣ी рдЙрдирдХे рджूрд╕рд░े рд░ूрдкों рдХे рд╕ाрде рд╕рдо्рдмрди्рдз рд╣ै рддрдеा рдЙрдирдХे рдк्рд░рддि рд╢्рд░рдж्рдзा-рднрдХ्рддि рдХрд░рдиी рд╣ै -рдЗрд╕ рдмाрдд рдХा рдз्рдпाрди рд░рдЦрдиा। рдпрд╣ рд╕рдордЭрддे рд╣ुрдП рдЙрд╕ рдж्рд╡ेрд╖ рдмुрдж्рдзि рдХो рджूрд░ рдХрд░ рджेрдиा। рдЧौрд░ी рдХрд╣ा рдХрд░рддा рдеा - " рдХाрд▓ी рддрдеा рдЧौрд░ांрдЧ рдкрд░ рдЬрдм рдПрдХ-рдмुрдж्рдзि рд╣ोрдЧी рддрдм рдоैं рд╕рдордЭूँрдЧा рдХि рдпрдеाрд░्рде рдЬ्рдЮाрди рдХा рдЙрджрдп рд╣ुрдЖ рд╣ै।                

====================

'рдЬिрддрдиे рдордд рд╣ैं , рдЙрддрдиे рд╣ी рдкрде рд╣ैं '  [рд▓ीрд▓ाрдк्рд░рд╕ंрдЧ рдЦंрдб-2, рдкेрдЬ-283]

рдкाрд╢्рдЪाрдд्рдп рд╕्рд╡ाрд░्рдердкрд░ाрдпрдг рд╢िрдХ्рд╖ा рдкрдж्рдзрддि рдХा рдЕрдиुрд╕рд░рдг рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд╣рдорд▓ोрдЧ рдХрд░्рддाрднрдЬा рд╕рдо्рдк्рд░рджाрдп рдХे рдордд рдХो рдЬрдШрди्рдп рдордд рдЕрдкрдиी рдиाрдХ -рднौंрд╣ рд╕िрдХोреЬрддे рд░рд╣рддे рд╣ैं; рд▓ेрдХिрди рджेрд╡рдоाрдирд╡ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдЙрд╕ рдХрд░्рддाрднрдЬा рдЖрджि рдорддों рд╕े рд▓ेрдХрд░ рд╢ुрдж्рдз рдЕрдж्рд╡ैрдд -рд╡ेрджाрди्рдд рдордд рдкрд░्рдпрди्рдд рд╕рднी рдорддों рдХो рдИрд╢्рд╡рд░-рдк्рд░ाрдк्рддि рдХा рдоाрд░्рдЧ рдХрд╣рдХрд░ рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рддे рдеे। рддрдеा рдЕрдзिрдХाрд░ी-рд╡िрд╢ेрд╖ рдХे рд▓िрдП рдЙрд╕рдХे рдЕрдиुрд╖्рдаाрди рдХा рднी рд╡े рдиिрд░्рджेрд╢ рджिрдпा рдХрд░рддे рдеे। рд╣рдордоें рд╕े рдмрд╣ुрдд рд╕े рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдиे рдШृрдгाрдмुрдж्рдзि рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рд╣ोрдХрд░ рдЙрдирд╕े рдкूрдЫा рдеा - рд╢्рд░ेрд╖्рда рднрдХ्рдд рд╣ोрдХрд░ рднी рдкрдг्рдбिрдд рд╡ैрд╖्рдгрдЪрд░рдг рдЬी рдкрд░рдХीрдпा рдХो рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░рдиे рд╕े рд╡िрд░рдд рдирд╣ीं рд╣ुрдП ? рдпрд╣ рддो рдмрд╣ुрдд рдЕрдиुрдЪिрдд рдХाрд░्рдп рд╣ै! " 

рдЗрд╕ рдкрд░ рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдмाрд░рдо्рдмाрд░ рд╣рдорд╕े рдХрд╣ा рдХрд░рддे рдеे , " рдЗрд╕рдоें рдЙрди рд▓ोрдЧों рдХा рдХोрдИ рджोрд╖ рдирд╣ीं рд╣ै ! рд╡े рд╕ोрд▓рд╣ рдЖрдиे рдорди рд╕े рдпрд╣ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХрд░рддे рдеे рдХि рдИрд╢्рд╡рд░рдк्рд░ाрдк्рддि рдХा рд╡рд╣ी рдоाрд░्рдЧ рд╣ै। рдИрд╢्рд╡рд░рдк्рд░ाрдк्рддि рдХे рд▓िрдП рдЬो рдЬिрд╕ рдоाрд░्рдЧ рдХा рд╕рд░рд▓ рд╣्рд░рджрдп рд╕े рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХрд░ рдЙрд╕рдХा рдЖрдЪрд░рдг рдХрд░рддा рд╣ै, рдЙрд╕े рдЕрдиुрдЪिрдд рдХрд╣рдиा рддрдеा рдЙрд╕рдХी рдиिрди्рджा рдХрд░рдиा рдЙрдЪिрдд рдирд╣ीं рд╣ै। рдХिрд╕ी рдХे рднाрд╡ рдХो рдирд╖्рдЯ рдирд╣ीं рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдХ्рдпोंрдХि рдХिрд╕ी рднी рднाрд╡ рдХो рдаीрдХ- рдаीрдХ рдкрдХреЬрдиे рдкрд░ рдЙрд╕ी рд╕े рднाрд╡рдордп рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै, рдЕрдкрдиे- рдЕрдкрдиे рднाрд╡ाрдиुрд╕ाрд░ рдЙрди्рд╣ें (рдИрд╢्рд╡рд░ рдХो) рдкुрдХाрд░рддे рд░рд╣ो। рдХिрд╕ी рдХे рднाрд╡ рдХी рдиिंрджा рди рдХрд░ो рдпा рджूрд╕рд░े рдХे рднाрд╡ рдХो рдиिрдЬी рдХрд╣рдХрд░ рдЕрдкрдиाрдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рди рдХрд░ो। рдЗрддрдиा рдХрд╣рдХрд░ рд╕рджाрдирди्рджрдордп рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдгрджेрд╡ рдЧाрдпा рдХрд░рддे рдеे--

рдЖрдкрдиाрддे рдЖрдкрдиि рдеेрдХो, рдЬेрдУ рдиा рдорди рдХाрд░ो рдШрд░े। 

рдЬा рдЪाрдмि рддाрдЗ рдмोрд╕े рдкाрдмि, рдЦोрдЬो рдиिрдЬ рдЕрди्рддःрдкुрд░े।।

рдкрд░рдордзрди рд╕े рдкрд░рд╢рдордгि, рдЬा рдЪाрдмि рддा рджिрддे рдкाрд░े। 

(рдУ рдорди) рдХोрддो рдордгि рдкреЬे рдЖрдЫे, рд╕े рдЪिрди्рддाрдордгिрд░ рдиाрдЪрджुрдЖрд░े।।

рддीрд░्рдердЧрдорди рджुःрдЦ рдн्рд░рдордг, рдорди рдЙрдЪाрдЯрди рд╣ोрдпो рдиा рд░े। 

(рддुрдоि) рдЖрдирди्рджे рдд्рд░िрд╡ेрдгी -рд╕्рдиाрдиे рд╢ीрддрд▓ рд╣рдУ рдиा рдоूрд▓ाрдзाрд░े।।

рдХि рджेрдЦो рдХрдорд▓ाрдХाрди्рдд, рдоिрдЫे рдмाрдЬि рдП рд╕ंрд╕ाрд░े। 

(рддुрдоि) рдмाрдЬिрдХрд░े рдЪिрдирд▓े рдиाрдХो, (рдЬे рдПрдИ ) рдШрдЯेрд░ рднीрддрд░ рд╡िрд░ाрдЬ рдХрд░े।।

рдЕрд░्рдеाрдд рд╣े рдорди , рддुрдо рдЕрдкрдиे рдЕрди्рджрд░ рд╣ी рдмैрдаे рд░рд╣рдиा, рдХिрд╕ी рдХे рдШрд░ рдирд╣ीं рдЬाрдиा। рддुрдо्рд╣ें рдЬो рдХुрдЫ рдЪाрд╣िрдП (рдкрд░рдо्-рд╕рдд्рдп рдЪाрд╣िрдП), рд╡рд╣ рддुрдордХो рдмैрдаे рд╣ुрдП рд╣ी  рдоिрд▓ рдЬाрдпेрдЧा рддुрдо рдЕрдкрдиे рдЕрди्рддःрдкुрд░ рдоें рд╣ी рдЙрд╕ рд╡рд╕्рддु рдХो рдвूँреЭो। [рдХрд╢्рдЪिрдж् рдзीрд░ः 'рдЖрд╡ृрдд्рдд рдЪрдХ्рд╖ु: рдЕрдоृрддрдд्рд╡ рдЗрдЪ्рдЫрди्' рдЕрдоृрддрдд्рд╡ рдкाрдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рд╕े рдЖँрдЦों рдХो рдоूँрджрдХрд░ рдЖрд╕рди рдкрд░ рдмैрдардХрд░ рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рд╣ी рдЙрд╕ 'рд╡рд╕्рддु' рдХो рдвूँреЭो। (рдкрдХ्рдХा 'рдоैं' -рджाрд╕ोрд╜рд╣ं ??) рдХो рдвूँреЭो।]   

рд╡े (рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда) рдкрд░рдордзрди рд░ूрдкी рдкाрд░рд╕рдордгि рд╣ैं; рдЙрдирд╕े рддुрдо рдЬो рдХुрдЫ рдоाँрдЧोрдЧे, рд╡े рдЙрд╕ी рд╡рд╕्рддु рдХो рджेрдиे рдоें рд╕рдорд░्рде рд╣ैं। рдЙрд╕ рдЪिрди्рддाрдордгि рдХे рдмाрд╣рд░ рдХे рджрд░рд╡ाрдЬे рдкрд░ рдХिрддрдиे рд╣ी рдордгि рдкреЬे рд╣ुрдП рд╣ैं। 

[рдкाрд░рд╕ рдордгि рдПрдХ рдЪрдордХीрд▓ा рдкрдд्рдерд░ рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рд▓ोрд╣े рдХी рдЪीрдЬ़ें рд╕ोрдиे рдХी рдмрди рдЬाрддी рд╣ैं। рдЪिंрддाрдордгि рдПрдХ рд░рдд्рди рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рдЗрдЪ्рдЫाрдПं рдкूрд░ी рд╣ोрддी рд╣ैं। рдЗрд╕े рдкрд╢्рдЪिрдоी рджुрдиिрдпा рдоें 'рдл़िрд▓ॉрд╕्рдл़рд░्рд╕ рд╕्рдЯोрди' рдХे рдиाрдо рд╕े рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। ]   

рддीрд░्рдердЧрдорди рджुःрдЦрдордп рдн्рд░рдордг рдоाрдд्рд░ рд╣ै; рд░े рдорди, рддुрдо рдЙрдд्рдХрдг्рдаिрдд рди рд╣ो। (рддुрдо) рдЖрдирди्рджрдкूрд░्рд╡рдХ рдд्рд░िрд╡ेрдгी-рд╕्рдиाрди рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдоूрд▓ाрдзाрд░ рдоें рд╣ी рд╢ीрддрд▓ рдХ्рдпों рди рдмрдиो ? 

рд╕ाрдзрдХ рдХрд╡ि рдХрдорд▓ाрдХाрди्рдд рдЬी (рдХрдорд▓ाрдХांрдд рднрдЯ्рдЯाрдЪाрд░्рдп) рдЕрдкрдиे рдЖрдк рд╕े рд╕े рдпрд╣ рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं рдХि рддुрдо рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рд░ूрдкी рдоिрде्рдпा рдмाрдЬीрдЧрд░ी рдХो рджेрдЦ рд░рд╣े рд╣ो, (рддुрдордиे) рдмाрдЬीрдЧрд░ рдХो рдирд╣ीं рдкрд╣рдЪाрдиा , (рдЬो рдЗрд╕) рдШрдЯ  рдХे рднीрддрд░ рд╡िрд░ाрдЬрдоाрди рд╣ैं। 

[ржЖржкржиাрждে ржЖржкржиি ржеেржХো ржоржи ржпেржУ ржиাржХো ржХাрж░ু ржШрж░ে।

ржпা ржЪাржмি рждাржЗ ржмрж╕ে ржкাржмি, ржЦোঁржЬ ржиিржЬ ржЕржи্рждঃржкুрж░ে ৷৷ 

ржкрж░ржоржзржи ржПржЗ ржкрж░рж╢ржоржгি, ржпা ржЪাржмি рждাржЗ ржжিрждে ржкাрж░ে ৷

ржХржд ржоржгি ржкржб়ে ржЖржЫে ржЖржоাрж░ ржЪিржи্рждাржоржгিрж░ ржиাржЪ ржжুржп়াрж░ে ৷৷   

рждীрж░্ржержЧржоржи ржжুঃржЦржн্рж░ржоржг, ржоржи! ржЙржЪাржЯржи рж╣рзЯো ржиাрж░ে।

рждুржоি ржЖржиржи্ржжржд্рж░িржмেржгীрж░ рж╕্ржиাржиে, рж╢ীрждрж▓ рж╣ржУ ржиা ржоূрж▓াржзাрж░ে॥

ржХি ржжেржЦ ржХржорж▓াржХাржи্ржд, ржоিржЫে ржмাржЬি ржП рж╕ংрж╕াрж░ে।

ржУрж░ে! ржмাржЬিржХрж░ে ржЪিржирж▓ে ржиা рж╕ে, рждোржоাрж░ ржШржЯে ржмিрж░াржЬ ржХрж░ে॥ 

 (-ржХржорж▓াржХাржи্ржд ржнржЯ্ржЯাржЪাрж░্ржп (рж╕াржзржХ)рззрзж - рж░াржЧিржгী рж╕িржи্ржзুржХাржлি। рждাрж▓ ржвিржоা рждেрждাрж▓া।) 

 'рдордиुрд╖्рдп' рдмрдирдиे рдХी рд╕ाрдзрдиा рдоें  рдкрд╣рд▓े рдЕрд╣ंрдХाрд░ рд░рд╣िрдд рдХрд░्рдо (рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рде рдХрд░्рдо) рд╕ाрдзрди рд╣ै рдФрд░ рддрдд्рдкрд╢्рдЪाрдд् рдЙрдЪ्рдЪ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдХा рдз्рдпाрди। рдЗрд╕ рдз्рдпाрдиाрдн्рдпाрд╕ рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рддрдм рддрдХ рд╣ोрддी рд╣ै рдЬрдм рддрдХ рд╕ाрдзрдХ рдиिрд╢्рдЪрдпाрдд्рдордХ рд░ूрдк рд╕े рдпрд╣ рдЕрдиुрднрд╡ рди рдХрд░ рд▓े рдХि 'рд╢ुрдж्рдз рдЖрдд्рдоा' (рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж) рд╣ी рдкाрд░рдоाрд░्рдеिрдХ рд╕рдд्рдп рд╡рд╕्рддु рд╣ै рди рдХि 'рдЕрд╣ंрдХाрд░'।  рддрдд्рдкрд╢्рдЪाрдд् рд╡рд╣ рдХрд░्рдо рдХрд░े рдЕрдерд╡ा рди рдХрд░े рдЙрд╕े рдЗрд╕ рдЬ्рдЮाрди рдХी рд╡िрд╕्рдоृрддि рдирд╣ीं рд╣ोрддी। 

=========

рдкрд░ाрдЮ्рдЪि рдЦाрдиि рд╡्рдпрддृрдгрдд् рд╕्рд╡рдпंрднूрд╕्рддрдоाрдд्рдкрд░ाрдЩ्рдкрд╢्рдпрддि рдиाрди्рддрд░ाрдд्рдорди्।

рдХрд╢्рдЪिрдж् рдзीрд░ः рдк्рд░рдд्рдпрдХ् рдЖрдд्рдоाрдирдо् рдРрдХ्рд╖рдд्  рдЖрд╡ृрдд्рдд рдЪрдХ्рд╖ु: рдЕрдоृрддрдд्рд╡ рдЗрдЪ्рдЫрди्।।

 (рдХрдаोрдкрдиिрд╖рдж -2/1/1 )

рд╕्рд╡рдпрдо्рднू рдЕрд░्рдеाрдд् рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдиे рджेрд╣ рдоें рд╕्рдеिрдд рдЗрди्рдж्рд░рдпों рдХा рдоुрдЦ  рдХрд░ рдмाрд╣рд░ рдХी рдУрд░ рдЧрдорди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЫेрджрди рдХिрдпा рд╣ै, рдЗрд╕ рд▓िрдП рдЗрди्рдж्рд░िрдпाँ рдмाрд╣рд░ рдХी рдУрд░ рдЧрдорди рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдмाрд╣्рдп рд╡िрд╖рдпों рдХो рд╣ी рджेрдЦ рдкाрддी рд╣ै,рдЕрди्рддрд░्рд╣ृрджрдп рдХे рдЖрдд्рдоा рдХो рдирд╣ी рджेрдЦ рдкाрддीं। рдХोрдИ рдПрдХाрдз рдзीрд░ рдкुрд░ुрд╖, (рд╕рдд्рдпाрд░्рдеी !)  рдЖрдд्рдорджрд░्рд╢рди (рдЖрдд्рдорд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдпा рдЗрди्рдж्рд░िрдпाрддीрдд рд╕рдд्рдп рдХा рджрд░्рд╢рди,рд╡िрд╡ेрдХрджрд░्рд╢рди ) рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдХो рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рдЬрдм рдк्рд░рдд्рдпाрд╣ाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдЪрдХ्рд╖ु рдиाрдордХ рдЗрди рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдХो рдмाрд╣рд░ рдХे рдЧрдордирддा рдХो рд░ोрдХ рдХрд░ рднीрддрд░ рдХी рдУрд░ рд╡ाрдкрд╕ рдХрд░ рдк्рд░рдд्рдпрдХ् рдЖрдд्рдоा рдХो рдЬो рдЕрдорд░рдкрдж (рдЕрдоृрддрдд्рд╡) рдХा рджेрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै рдЙрд╕рдХो рджेрдЦрдиे рдоें рддрдд्рдкрд░ рд╣ो рдЬाрдиा рд╣ी рдпोрдЧ рд╣ै

рдпोрдЧрджрд░्рд╢рди рдХे 1/2 рд╕ूрдд्рд░ рдоें рдХрд╣рддे рд╣ैं~"рдпोрдЧрд╢्рдЪिрдд्рддрд╡ृрдд्рддिрдиिрд░ोрдзः"

рдпोрдЧ рдХ्рдпा рд╣ै? рдпोрдЧ рдЪिрдд्рдд рдХी рд╕рдорд╕्рдд рд╡ृрдд्рддिрдпों рдХा  рдкूрд░्рдгрддрдпः рд░ुрдХ рдЬाрдиा,рдЕрд╡рд░ूрдж्рдз рд╣ो рдЬाрдиा рдпोрдЧ рд╣ै। рд╡े рд╡ृрдд्рддिрдпाँ рдЬो рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рд░ूрдк рд╕े рдЪिрдд्рдд рдоें рд╣ै рдФрд░ рдЬो рдорди рдХी рдХрд▓्рдкрдиा рд╕े рдЪिрдд्рдд рдкрд░ рдкреЬ рд░рд╣ी рд╣ैं, рддрдеा рдЬो рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдж्рд╡ाрд░ा рдЪिрдд्рдд рдкрд░ рдЖрдХрд░ рджृрд╖्рдпिрдд рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ैं, рдЗрдирдХा рд░ूрдХ рдЬाрдиा рдпोрдЧ рд╣ै। рдмрд╣ु рдХे рдпोрдЧ рдХा рдиिрд░ोрдз рдмाрд╣рд░ рдФрд░ рдЖрдд्рдордк्рд░рдХाрд╢ рдХे рдпोрдЧ рдХा рдиिрд░ोрдз рднीрддрд░ рдЕрди्рддрд░ рдоें рдХрд░рдиे рдХा рдиाрдо рдпोрдЧ рд╣ै। 

[рдЕрдн्рдпाрд╕рд╡ैрд░ाрдЧ्рдпाрдн्рдпां рддрди्рдиिрд░ोрдзः।।1.12।। рд╡्рдпाрд╕ рднाрд╖्рдп ।।1.12।। рдЪिрдд्рддрдирджी рдиाрдоोрднрдпрддोрд╡ाрд╣िрдиी рд╡рд╣рддि рдХрд▓्рдпाрдгाрдп рд╡рд╣рддि рдкाрдкाрдп рдЪ। рдпा рддु рдХैрд╡рд▓्рдпрдк्рд░ाрдЧ्рднाрд░ा рд╡िрд╡ेрдХрд╡िрд╖рдпрдиिрдо्рдиा рд╕ा рдХрд▓्рдпाрдгрд╡рд╣ा। рд╕ंрд╕ाрд░рдк्рд░ाрдЧ्рднाрд░ाрд╜рд╡िрд╡ेрдХрд╡िрд╖рдпрдиिрдо्рдиा рдкाрдкрд╡рд╣ा। рддрдд्рд░ рд╡ैрд░ाрдЧ्рдпेрдг рд╡िрд╖рдпрд╕्рд░ोрддः рдЦिрд▓ी рдХ्рд░िрдпрддे। рд╡िрд╡ेрдХрджрд░्рд╢рдиाрдн्рдпाрд╕ेрди рд╡िрд╡ेрдХрд╕्рд░ोрдд рдЙрдж्рдШाрдЯ्рдпрдд рдЗрдд्рдпुрднрдпाрдзीрдирд╢्рдЪिрдд्рддрд╡ृрдд्рддिрдиिрд░ोрдзः। ] 

              рд╡्рдпाрд╕рджेрд╡ [5000 рд╡рд░्рд╖ рдкрд╣рд▓े рд╣ी рдоाрдиो рд╡्рдпाрд╕рджेрд╡ рдЬाрдирддे рдеे рдХि рдПрдХ рджिрди рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдХा рдПрдХ рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдиेрддा рдЖрдПрдЧा !] рдХрд╣рддे рд╣ैं - рдордиुрд╖्рдп рдХे рдЪिрдд्рдд-рдирджी рдХा рдк्рд░рд╡ाрд╣ 'рдЙрднрдпрддो рд╡ाрд╣िрдиी' рд╣ै, рджोрдиों рджिрд╢ाрдУं рдоें (рдпोрдЧ рддрдеा рднोрдЧ рджोрдиों рджिрд╢ाрдУं рдоें) рд╣ोрддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдХो рдлрд▓рджाрдпी - рдпोрдЧрдоुрдЦी рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП Two things are necessary рджो рдЪीрдЬें рдЬрд░ुрд░ी рд╣ैं -рдЕрдн्рдпाрд╕ рдФрд░ рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп! рд╡рд╣ाँ рдкрд╣рд▓े рд▓िрдЦा рд╣ै рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХिрди्рддु рдорди рдХो рдкрдХреЬрдиे рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдкрд╣рд▓े рдорди рдоें рдкрд╣рд▓े рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп/ (рдРрд╖рдгाрдУं рдоें рдЖрд╕рдХ्рддि рдХा рдд्рдпाрдЧ) рдЬрд░ुрд░ी рд╣ै ! рд▓ाрд▓рдЪ рдХे рднाрд╡ рдХो рдеोреЬा рдХрдо рдХрд░рддे рд╣ुрдП 'рд╡िрд╡ेрдХ-рджрд░्рд╢рди' рдХे рдЕрдн्рдпाрд╕ рдж्рд╡ाрд░ा рдПрдХ рджिрд╢ा рдоें (рдЖрдд्рдоोрди्рдоुрдЦी рдпा рдЙрд░्рдз्рд╡рдоुрдЦी) рдЬाрдиे рд╕े рдорди рд╢ाрди्рдд рд╣ोрддा рд╣ै, рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рд╣ोрддा, рдЕрд╕ाрдз्рдп рдХो рднी рд╕ाрдзрдиे рдХी рд╢рдХ्рддि рдЕрд░्рдЬिрдд рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рдордиुрд╖्рдп рдХे рдЬीрд╡рди рдХो рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рдоाрд░्рдЧ рдкрд░ рдЖрд░ूреЭ рдХрд░ा рджेрддा рд╣ै। рдЬрдмрдХि рджूрд╕рд░ी рджिрд╢ा рдоें (рд╕ंрд╕ाрд░ोрди्рдоुрдЦी рдпा рдиिрдо्рдиोрдоुрдЦी ) рдЬाрдиे рд╕े рдФрд░ рдЕрдзिрдХ рдЪंрдЪрд▓ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рджुрд░्рдмрд▓ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рдиिрд╕्рддेрдЬ рд╣ोрдХрд░ рдордиुрд╖्рдп рдЬीрд╡рди рдХो рдирд╖्рдЯ рдХрд░ рдкрд╢ु рддुрд▓्рдп рдмрдиा рджेрддा рд╣ै। рдЬैрд╕े рдХि рдЦाрдж्рдп-рдкрджाрд░्рде рднी рджो рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╣ोрддे рд╣ैं- рдПрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдЖрд╣ाрд░ рд▓ेрдиे рд╕े рд╢рд░ीрд░ рд╣ृрд╖्рдЯ-рдкुрд╖्рдЯ рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рдЬрдмрдХि рджुрд╕рд░े рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдЖрд╣ाрд░ рд╕्рд╡ाрджिрд╖्рдЯ рд╣ोрдиे рдкрд░ рд╢рд░ीрд░ рдХो рджुрд░्рдмрд▓ рдФрд░ рд░ोрдЧी рдмрдиाрддा рд╣ै। 

                     рдк्рд░рдпрдд्рди рдХे рдж्рд╡ाрд░ा (рд╡िрд╡ेрдХ-рджрд░्рд╢рди рдХे рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा) рд╣рдо рдЕрдкрдиे рдорди рдХे рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдХो рдХрд▓्рдпाрдг рдХी рджिрд╢ा рдоें рдоोреЬ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдЙрд╕े рд╢ाрд╢्рд╡рддрд╕ुрдЦ рдФрд░ рдирд╢्рд╡рд░рд╕ुрдЦ, рдпा рд╢्рд░ेрдп-рдк्рд░ेрдп рдоें рдЕंрддрд░ рд╕рдордЭाрдХрд░ рдЕрдЪ्рдЫे рд░ाрд╕्рддे рдкрд░ (рдКрд░्рдз्рд╡рдоुрдЦी рд░рдЦрдиे) рд▓ाрдиे рд╕े рдЬीрд╡рди рд╕ुрди्рджрд░ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдорди рдХो рдордирдоाрдиी рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдпे рдЫोреЬ рджेрдиे рд╕े рдЬीрд╡рди рд╡्рдпрд░्рде рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдпे 'рд╡ाрд╕рдиा рдФрд░ рдзрди ' (Lust and Lucre) рдХे рд▓ाрд▓рдЪ рдпा рдк्рд░рд▓ोрднрди рд╕े рд╕рдо्рдоोрд╣िрдд рди рд╣ोрдХрд░ 'рдордиः рд╕ंрдпोрдЧ' рдХा рдиिрдпрдоिрдд рдЕрдн्рдпाрд╕ (рд╡िрд╡ेрдХ-рджрд░्рд╢рди рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕) рдХрд░рдиे рд╕े рдорди рд╡рд╢ рдоें рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдХрд╣ा рднी рдЧрдпा рд╣ै - 'рдХрд░рдд- рдХрд░рдд рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХे рдЬреЬрдорддि рд╣ोрдд рд╕ुрдЬाрди। рд░рд╕рд░ी рдЖрд╡рдд рдЬाрдд рд╕े рд╕िрд▓ рдкрд░ рдкрд░рдд рдиिрд╕ाрди॥' рдордиुрд╖्рдп рдХी рд╕ाрд░ी рдХ्рд╖рдорддाрдПँ рдЙрд╕рдХे рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХा рд╣ी рдлрд▓ рд╣ै। 'рд╡िрд╡ेрдХ-рджрд░्рд╢рди' рдХे рдЕрдн्рдпाрд╕ рдж्рд╡ाрд░ा

рд╢ाрди्рдд рдФрд░ рдиिрдпंрдд्рд░िрдд рдорди рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдЬीрд╡рди рдХो рд╕ुрди्рджрд░ рдвंрдЧ рд╕े рдЧрдаिрдд рдХрд░рдиे рд╕े рд╣ी рдмрд╣ुрдоूрд▓्рдп рдордиुрд╖्рдп-рдЬрди्рдо  рдХो рд╕ाрд░्рдердХ рдмрдиाрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।

рдЕрдм рд╣рдо рдЧीрддा рдкрд░ рдЖрддे рд╣ैं। рд╢्рд▓ोрдХ6/3,4

рдЖрд░ुрд░ुрдХ्рд╖ोрд░्рдоुрдиेрд░्рдпोрдЧं рдХрд░्рдо рдХाрд░рдгрдоुрдЪ्рдпрддे ।

рдпोрдЧाрд░ूрдврд╕्рдп рддрд╕्рдпैрд╡ рд╢рдоः рдХाрд░рдгрдоुрдЪ्рдпрддे।। 

(рдЧीрддा - 6/3)

рдпोрдЧाрд░ूреЭ рдЕрд░्рдеाрдд् рдЖрдд्рдо рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдпोрдЧी рдХो  рдпोрдЧ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдХрд░्рдо рдХाрд░рдг рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рдЬрдм рдпोрдЧी рдпोрдЧाрд░ूреЭ рд╣ो рдЬाрдп рддो рдХрд░्рдо рдХा рд╢рдорди рдЕрд░्рдеाрдд рдХाрд░рдг рд░ूрдк рдХрд░्рдд्рддрд╡्рдп рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै।  рдЬрдм рддрдХ рдЖрдд्рдорд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░рд░ूрдк рдоोрдХ्рд╖ рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рди рд╣ो рдЬाрдп рддрдм рддрдХ рдХрд░्рдо рдХрд░рдиा (рдпोрдЧ рдХे рдиिрдоिрдд्рдд рдЙрдж्рдпрдо рдХрд░рддे рд░рд╣рдиा) рд╣ी рдХрд░्рдд्рддрд╡्рдп рд╣ै।

[рдпोрдЧ рдоें рдЖрд░ूрдв़ рд╣ोрдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рд╡ाрд▓े рдоुрдиि рдХे рд▓िрдП рдХрд░्рдо рдХрд░рдиा рд╣ी рд╣ेрддु (рд╕ाрдзрди-рдЙрдкाрдп) рдХрд╣ा рд╣ै рдФрд░ рдпोрдЧाрд░ूрдв़ рд╣ो рдЬाрдиे рдкрд░ рдЙрд╕ी рдкुрд░ुрд╖ рдХे рд▓िрдП рд╢рдо рдХो (рд╢ांрддि, рд╕ंрдХрд▓्рдк-рд╕ंрди्рдпाрд╕) рд╕ाрдзрди рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै।।

рдЕрдоृрддрдд्рд╡ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे , рдЖрдд्рдорд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХрд░рдиे рдпा рдкрд░рдо् рд╕рдд्рдп рдХो рдЬाрдирдиे рдХे рдЗрдЪ्рдЫुрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рд▓िрдП рдпा рдз्рдпाрдирдпोрдЧ рдкрд░ рдЖрд░ूрдв़ рд╣ोрдиे рдХे рдЗрдЪ्рдЫुрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рдердо рд╕ाрдзрди рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХрд░्рдо। рдЬрдЧрдд् рдоें рдХрд░्рддाрдкрди рдХे рдЕрднिрдоाрди рдпा рдХрд░्рддृрдд्рд╡ рдХे рдЕрднिрдоाрди рдФрд░ рдлрд▓ाрд╕рдХ्рддि рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдХे (рджेрд╣ рдмुрдж्рдз्рдпा рджाрд╕ोрд╜рд╣ं рднाрд╡ рд╕ेрдХрд░्рдо рдХрд░рдиे рд╕े рдкूрд░्рд╡ рд╕ंрдЪिрдд рд╡ाрд╕рдиाрдУं рдХा рдХ्рд╖рдп рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рдирдИ рд╡ाрд╕рдиाрдПं рдЙрдд्рдкрди्рди рдирд╣ीं рд╣ोрддीं

рдпрд╣ाँ рдпोрдЧाрд░ूрдв़ рд╣ोрдиे рдХे рд╡िрд╖рдп рдХो рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрд╢्рд╡ाрд░ोрд╣рдг (рдШोрдб़े рдХी рд╕рд╡ाрд░ी) рдХे рдЕрдд्рдпрди्рдд рдЙрдкрдпुрдХ्рдд рд░ूрдкрдХ рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЬрдм рдордиुрд╖्рдп рдХिрд╕ी рд╕्рд╡рдЪ्рдЫंрдж рдЕрд╢्рд╡ рдкрд░ рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рд╕рд╡ाрд░ рд╣ोрдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░рддा рд╣ै рддрдм рдкрд╣рд▓े рддो рд╡рд╣ рдЕрд╢्рд╡ рд╣ी рдЙрд╕ рдкрд░ рд╕рд╡ाрд░ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।  рдпрджि рдХोрдИ рд╡्рдпрдХ्рддि рдпुрдж्рдз рдХे рдЕрд╢्рд╡ рдХो рдЕрдкрдиे рдкूрд░्рдгрд╡рд╢ рдоें рдХрд░рдиा рдЪाрд╣े рддो рдХुрдЫ рдХाрд▓ рддрдХ рдЙрд╕े рдЙрд╕ рдЕрд╢्рд╡ рдкрд░ рд╕рд╡ाрд░ рд╣ोрдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХрд░рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдПрдХ рдкैрд░ рдХो рдкाрдпрджाрди рдкрд░ рд░рдЦрдХрд░ рдЬीрди рдкрд░ рдЭूрд▓рддे рд╣ुрдП рджूрд╕рд░े рдкैрд░ рдХो рдкृрде्рд╡ी рд╕े рдЙрдаाрдХрд░ (рдЙрдЫрд▓рдХрд░) рдЕрд╢्рд╡ рдХी рдкीрда рдкрд░ рдмैрдардиे рдФрд░ рдЙрд╕े рдЕрдкрдиे рд╡рд╢ рдоें рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдПрдХ рдмाрд░ рдЙрд╕ рдкрд░ рд╕рд╡ाрд░ рд╣ो рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж рдЙрд╕े рдЕрдкрдиे рд╡рд╢ рдоें рд░рдЦрдиा рд╕рд░рд▓ рдХाрд░्рдп  рд╣ै।  рдкрд░рди्рддु рддрдм рддрдХ рдЕрд╢्рд╡ाрд░ोрд╣ी рдХो рдЙрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╕े рдЧुрдЬрд░рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै рдЬрдм рддрдХ рд╡рд╣ рдкूрд░्рдгрд░ूрдк рд╕े рди рдЕрд╢्рд╡ рдкрд░ рдмैрдаा рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рди рдкृрде्рд╡ी рдкрд░ рдЦрдб़ा рд╣ोрддा рд╣ै। 

     рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рдоें рд╣рдо рдХेрд╡рд▓ рдХрд░्рдо рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рд╣ोрддे рд╣ैं рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдФрд░ рд╕्рд╡ाрд░्рде рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рд╣ुрдП рд╣рдо рдкрд░िрд╢्рд░рдо рдХрд░рддे рд╣ैं- рдирдП,рдирдП рдмिрдЬрдиेрд╕ рдоें рдкрд╕ीрдиा рдмрд╣ाрддे рд╣ैं рд░ोрддे рд╣ैं рд╣ँрд╕рддे рд╣ैं। рдЬрдм рд╡्рдпрдХ्рддि рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдХрд░्рдоों рд╕े рдердХ рдЬाрддा рд╣ै рддрдм рд╡рд╣ 'рдордиोрд░ूрдк рдЕрд╢्рд╡' рдкрд░ рдЖрд░ूрдв़ рд╣ोрдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ै। рдРрд╕े рд╣ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рдХрд╣рддे рд╣ैं 'рдЖрд░ुрд░ुрдХ्рд╖' (рдЖрд░ूрдв़ рд╣ोрдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рд╡ाрд▓ा)। рд╡рд╣ рдкुрд░ुрд╖ рдХрд░्рдо рддो рдкूрд░्рд╡ рдХे рд╕рдоाрди рд╣ी рдХрд░рддा рд╣ै рдкрд░рди्рддु рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдФрд░ рд╕्рд╡ाрд░्рде рдХो рдд्рдпाрдЧрдХрд░। рдпрдЬ्рдЮ рднाрд╡рдиा рд╕े рдХिрдпे рдЧрдпे рдХрд░्рдо (рдХैрдо्рдк) рд╡ाрд╕рдиाрдУं рдХो рдирд╖्рдЯ рдХрд░рдХे рдЕрди्рддрдХрд░рдг рдХो рд╢ुрдж्рдз рдПрд╡ं рд╕ुрд╕ंрдЧрдаिрдд рдХрд░ рджेрддे рд╣ैं। 

    рдРрд╕े рд╢ुрдж्рдзाрди्рддрдХрд░рдг рд╡ाрд▓े рд╕ाрдзрдХ рдХो рд╢рдиैрд╢рдиै рдХрд░्рдо рд╕े рдиिрд╡ृрдд्рдд рд╣ोрдХрд░ рдз्рдпाрди рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ рдЕрдзिрдХ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЬрдм рд╡рд╣ рдорди рдкрд░ рд╡िрдЬрдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдХे рдЙрд╕рдХी рдк्рд░рд╡ृрдд्рддिрдпों  рдХो рдЕрдкрдиे рд╡рд╢ рдоें рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै рддрдм рд╡рд╣ 'рдпोрдЧाрд░ूрдв़' рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рдорди рдХा рд╕рдордд्рд╡ рдк्рд░ाрдк्рдд рдпोрдЧाрд░ूрдв़ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рд▓िрдП рдЬ्рдЮाрдирд░ूрдк рд╢рдо рдЕрд░्рдеाрдд् рд╢ांрддि рд╡рд╣ рд╕ाрдзрди рд╣ै рдЬिрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдпрдеाрд░्рде рдпा рдкूрд░्рдгрд╕्рд╡рд░ूрдк рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै

     рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдПрдХ рд╣ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рд▓िрдП рдЙрд╕рдХे рд╡िрдХाрд╕ рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеाрдУं рдХो рджेрдЦрддे рд╣ुрдП рдХрд░्рдо рдФрд░ рдз्рдпाрди рдХी рджो рд╕ाрдзрдиाрдПँ рдмрддाрдпी рдЧрдпी рд╣ैं рдЬो рдкрд░рд╕्рдкрд░ рд╡िрд░ोрдзी рдирд╣ीं рд╣ै । рдПрдХ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдиिрд╖्рдХाрдо рдХрд░्рдоों рдХा рдЖрдЪрд░рдг рдЙрдкрдпुрдХ्рдд рд╣ै рддрдеाрдкि рдХुрдЫ рдХाрд▓ рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рд╡рд╣ рднी рдХрднीрдХрднी рдордиुрд╖्рдп рдХी рд╢ांрддि рдХो рднंрдЧ рдХрд░рдХे рдЙрд╕े рдоाрдиो рдкृрде्рд╡ी рдкрд░ рдкрдЯрдХ рджेрддा рд╣ै। рджुрдЧ्рдз рдЪूрд░्рдг рдХो рдкाрдиी рдоें рдШोрд▓рдХрд░ рдмрдиाрдпा рд╣ुрдЖ рдкрддрд▓ा рджूрдз рдПрдХ рдЫोрдЯे рд╕े рд╢िрд╢ु рдХे рд▓िрдП рддो рдкुрд╖्рдЯिрд╡рд░्рдзрдХ рд╣ोрддा рд╣ै рдкрд░рди्рддु рджूрдз рдХी рд╡рд╣ рдмोрддрд▓ рдмрдб़े рдмाрд▓рдХ рдХे рд▓िрдП рдкрд░्рдпाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ोрддी рдЬो рджिрди рднрд░ рдЦेрд▓рддा рд╣ै рдФрд░ рдХाрдо рдХрд░рддा рд╣ै। рдЙрд╕े рдордХ्рдЦрди рдФрд░ рд░ोрдЯी рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै। рдХिрди्рддु рдпрд╣ी рд░ोрдЯी рд╢िрд╢ु рдХे рд▓िрдП рдк्рд░ाрдгрдШाрддрдХ рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै। 

      рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╕ाрдзрдиा рдХी рдк्рд░ाрд░рдо्рднिрдХ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдиिрд╖्рдХाрдо рдХрд░्рдо рд╕рдоीрдЪीрди рд╣ै рдкрд░рди्рддु рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХрддा рдоें рдФрд░ рдЕрдзिрдХ рд╡िрдХрд╕िрдд рд╣ुрдП рд╕ाрдзрдХ рдХो рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै рдЖрдд्рдордЪिрди्рддрдирд░ूрдк рдиिрджिрдз्рдпाрд╕рди। рдкрд╣рд▓े рдЕрд╣ंрдХाрд░ рд░рд╣िрдд рдХрд░्рдо рд╕ाрдзрди рд╣ै рдФрд░ рддрдд्рдкрд╢्рдЪाрдд् рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдХा рдз्рдпाрди। рдЗрд╕ рдз्рдпाрдиाрдн्рдпाрд╕ рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рддрдм рддрдХ рд╣ोрддी рд╣ै рдЬрдм рддрдХ рд╕ाрдзрдХ рдиिрд╢्рдЪрдпाрдд्рдордХ рд░ूрдк рд╕े рдпрд╣ рдЕрдиुрднрд╡ рди рдХрд░ рд▓े рдХि 'рд╢ुрдж्рдз рдЖрдд्рдоा' рд╣ी рдкाрд░рдоाрд░्рдеिрдХ рд╕рдд्рдп рд╡рд╕्рддु рд╣ै рди рдХि 'рдЕрд╣ंрдХाрд░'। рддрдд्рдкрд╢्рдЪाрдд् рд╡рд╣ рдХрд░्рдо рдХрд░े рдЕрдерд╡ा рди рдХрд░े рдЙрд╕े рдЗрд╕ рдЬ्рдЮाрди рдХी рд╡िрд╕्рдоृрддि рдирд╣ीं рд╣ोрддी। [рд╢ुрдж्рдз рдЖрдд्рдоा рдпा рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж рд╣ी 'рдкрдХ्рдХा рдоैं', ржкাржХা ржЖржоি' -the 'ripe I' рд╣ै рдЬिрд╕рдиे 'рдЙрдирдХा рджрд░्рд╢рди' рдХिрдпा рдеा рди рдХि рдЕрд╣ँрдХाрд░ рдпा рдХрдЪ्рдЪा рдоैं рдиे !)] 

рдпोрдЧाрд░ूреЭ рдЕрд░्рдеाрдд рдк्рд░рддिрд╖्рдаीрдд рдпोрдЧ рд╡ाрд▓ा рд╡рд╣ рдХрдм рд╣ोрддा рд╣ै,рдЗрд╕ рдкрд░ рдЖрдЧे рдХा рд╢्рд▓ोрдХ рд╣ै~

рдХрдм рдпрд╣ рд╕ाрдзрдХ рдпोрдЧрд░ूрдв़ рдмрди рдЬाрддा рд╣ै рдЙрдд्рддрд░ рд╣ै- 

рдпрджा рд╣ि рдиेрди्рдж्рд░िрдпाрд░्рдеेрд╖ु рди рдХрд░्рдорд╕्рд╡рдиुрд╖рдЬ्рдЬрддे।

рд╕рд░्рд╡рд╕рдЩ्рдХрд▓्рдкрд╕ंрди्рдпाрд╕ी рдпोрдЧाрд░ूрдврд╕्рддрджोрдЪ्рдпрддे।।6.4।।

рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдХे рд╕рдорд╕्рдд рдЕрд░्рдерд░ूрдк рднोрдЧ рдФрд░ рдк्рд░ाрдХृрдд рд╡िрд╖рдп рддрдеा рдЙрдирд╕े рд╕рдо्рдмрди्рдз рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓े рдХрд░्рдоो рдоें рднी рдЬрдм рддрдХ 'рдЕрдиुрд╖рдЬ्рдЬрддे' рдЕрд░्рдеाрдд рдЕрдиुрд╖рдХ्рдд рдпाрдиि рдЖрд╕рдХ्рддि рд░рд╣िрдд рдирд╣ी рд╣ो рдЬाрддा рд╡рд╣ рд╕рд░्рд╡рд╕ंрдХрд▓्рдк-рдд्рдпाрдЧी рдирд╣ी рд╣ै। рдЬрдм рд╕рдорд╕्рдд рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдХे рднोрдЧ рдФрд░ рдк्рд░ाрдХृрдд рд╡िрд╖рдп рддрдеा рдЙрдирд╕े рд╕рдо्рдмрди्рдз рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓े рдХрд░्рдоों рдХा рдд्рдпाрдЧी рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рддрдм рд╡рд╣ рд╕рд░्рд╡рд╕рдЩ्рдХрд▓्рдк рдд्рдпाрдЧी рдпोрдЧाрд░ूреЭ рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै।

।।6.4।। рдЬрдм (рд╕ाрдзрдХ) рди рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдХे рд╡िрд╖рдпों рдоें рдФрд░ рди рдХрд░्рдоों рдоें рдЖрд╕рдХ्рдд рд╣ोрддा рд╣ै рддрдм рд╕рд░्рд╡ рд╕ंрдХрд▓्рдкों рдХे рдд्рдпाрдЧी рдпा рд╕ंрди्рдпाрд╕ी рдХो рдпोрдЧाрд░ूрдв़ рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै।।

рд╕्рд╡рдпं рдХी рд╕ाрдзрдиाрд╡рд╕्рдеा рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ोрдиे рд╕े рдПрдХ рд╕ाрдзрдХ рдХो 'рдЖрд░ुрд░ुрдХ्рд╖ ' рдХी рд╕्рдеिрддि рд╕рдордЭрдиा рдХрдаिрди рдирд╣ीं рд╣ै। рд╕ाрдзрдХ рдХे рд▓िрдП рдиिрд╖्рдХाрдо рдХрд░्рдо рд╕ाрдзрди рд╣ै। рдХрд░्рдоों рдХा рд╕ंрди्рдпाрд╕ рддрднी рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП рдЬрдм рдорди рдХे рдКрдкрд░ рдкूрд░्рдг рд╕ंрдпрдо рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЧрдпा рд╣ो। рдЗрд╕рдХे рдкूрд░्рд╡ рд╣ी рдХрд░्рдоों рдХा рдд्рдпाрдЧрдиा рдЙрддрдиा рд╣ी рд╣ाрдиिрдХाрд░рдХ рд╣ोрдЧा рдЬिрддрдиा рдХि рдпोрдЧाрд░ूрдв़рдд्рд╡ рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдиे рдкрд░ рдХрд░्рдоों рд╕े рдорди рдХो рдХ्рд╖ुрдм्рдз рдХрд░рдиा। рдЙрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рддो рд╕ाрдзрди рд╣ै рд╢рдо

     рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд╣ी рдпोрдЧाрд░ूрдв़ рдХे рд▓рдХ्рд╖рдгों рдХो рдЬाрдирдиे рдХी рдЙрдд्рд╕ुрдХрддा рд╕рднी рд╕ाрдзрдХों рдХे рдорди рдоें рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рдоें рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдорди рд░ूрдкी рдЕрд╢्рд╡ рдкрд░ рдЖрд░ूрдв़ рд╣ुрдП рдкुрд░ुрд╖ рдХे рдмाрд╣्рдп рдПрд╡ं рдЖрди्рддрд░िрдХ рд▓рдХ्рд╖рдгों рдХो рджрд░्рд╢ाрддे рд╣ैं। рдЙрд╕ рдкुрд░ुрд╖ рдХा рдПрдХ рд▓рдХ्рд╖рдг рдпрд╣ рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рдорди рд╕े рди рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдХे рд╡िрд╖рдпों рдоें рдЖрд╕рдХ्рдд рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рди рдЬрдЧрдд् рдоें рдХिрдпे рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рдХрд░्рдоों рдоें

    рдЗрд╕ рдХрдерди рдХा рд╢ाрдм्рджिрдХ рдЕрд░्рде рд▓ेрдХрд░ рдкрд░рдорд╕рдд्рдп рдХा рд╡िрдЪिрдд्рд░ рд╣ाрд╕्рдпрдЬрдирдХ рдЪिрдд्рд░ рдЦींрдЪрдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рдирд╣ीं рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЗрд╕рдХा рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рдХेрд╡рд▓ рдЗрддрдиा рд╣ी рд╣ै рдХि рдз्рдпाрдиाрдн्рдпाрд╕ рдХे рд╕рдордп рд╕ाрдзрдХ рдХा рдорди рд╡िрд╖рдпों рддрдеा рдХрд░्рдоों рд╕े рдкूрд░्рдгрддрдпा рдиिрд╡ृрдд्рдд рд╣ोрддा рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рд╡рд╣ рдПрдХाрдЧ्рд░рдЪिрдд्рдд рд╕े рдз्рдпाрди рдХрд░рдиे рдоें рд╕рдорд░्рде рд╣ोрддा рд╣ै। рдорди рдХे рд╕рд╣рдпोрдЧ рдХे рдмिрдиा рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдХी рд╕्рд╡рдпं рд╣ी рд╡िрд╖рдпों рдХी рдУрд░ рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддी। рдпрджि рдорди рдХो рдЖрдирди्рджрд╕्рд╡рд░ूрдк рдЖрдд्рдорддрдд्рдд्рд╡ рдХे рдз्рдпाрди рдоें рд▓рдЧाрдпा рдЬाрдп рддो рдЙрд╕ рдиिрд░्рд╡िрд╖рдп рдЖрдирди्рдж рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░ рд▓ेрдиे рдХे рдЙрдкрд░ाрди्рдд рд╡рд╣ рд╕्рд╡рдпं рд╣ी рд╡िрд╖рдпों рдХे рдХ्рд╖рдгिрдХ рд╕ुрдЦों рдХी рдЦोрдЬ рдоें рдирд╣ीं рднрдЯрдХेрдЧा। рдХिрд╕ी рдзрдирд╡ाрди् рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рд╣рд╖्рдЯрдкुрд╖्рдЯ рдкाрд▓рддू рдХुрдд्рддा рд╕्рдеाрди-рд╕्рдеाрди рдкрд░ рд░рдЦे рдХूрдб़ेрджाрдиों рдоें рдЕрди्рди рдХे рдХрдгों рдХो рдирд╣ीं рдЦोрдЬрддा। рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдХे рднोрдЧ рддрдеा рдХрд░्рдо рд╕े рдкрд░ाрд╡ृрдд्рдд рд╣ुрдЖ рдорди рдЖрдд्рдордЪिрди्рддрди рдоें рд╕्рдеिрд░ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।  рдпрд╣ाँ рди рдЕрдиुрд╖рдЬ्рдЬрддे рд╢рдм्рдж рдкрд░ рд╡िрд╢ेрд╖ рдз्рдпाрди рджेрдиे рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ै। рд╕рдЬ्рдЬрддे рдХो рдЕрдиु рдпрд╣ рдЙрдкрд╕рд░्рдЧ рд▓рдЧाрдХрд░ рднрдЧрд╡ाрди рдпрд╣ाँ рджрд░्рд╢ाрддे рд╣ैं рдХि рдЙрд╕ рдкुрд░ुрд╖ рдХो рд╡िрд╖рдпों рд╕े рд░ंрдЪрдоाрдд्рд░ рднी рдЖрд╕рдХ्рддि рдирд╣ीं рд╣ोрддी

      рдЙрдкрд░्рдпुрдХ्рдд рд╕्рдеिрддि рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдиे рдкрд░ рднी рд╕ंрднрд╡ рд╣ै рдХि рд╕ाрдзрдХ рдЕрдкрдиे рдорди рдоें рд╣ी рдЙрдардиे рд╡ाрд▓े рд╕ंрдХрд▓्рдкों-рд╡िрдХрд▓्рдкों рд╕े рдХ्рд╖ुрдм्рдз рд╣ो рдЬाрдп। рднрдЧрд╡ाрди् рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдпोрдЧाрд░ूрдв़ рдкुрд░ुрд╖ рди рдХेрд╡рд▓ рдмाрд╣्рдп рд╡िрдХ्рд╖ेрдкों рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ै рдмрд▓्рдХि рдЗрд╕ рд╕ंрдХрд▓्рдк рд╢рдХ्рддि рдХे рд╡िрдХ्рд╖ेрдкों рд╕े рднी। рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╣ै рдХि рдРрд╕े рдпोрдЧाрд░ूрдв़ рдХे рд▓िрдП рдз्рдпाрди рдХी рдЧрддि рддीрд╡्рд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╢рдо рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै।

рдЧीрддा 2/48 рдоें рдЬो рд╕рдордд्рд╡рдпोрдЧ рдХрд╣ा рд╣ै рдпрд╣ рд╢्рд▓ोрдХ рдоें рд╣ी рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╣ै।

рдпोрдЧрд╕्рдеः рдХुрд░ु рдХрд░्рдоाрдгि рд╕рдЩ्рдЧं рдд्рдпрдХ्рдд्рд╡ा рдзрдирдЮ्рдЬрдп।

рд╕िрдж्рдз्рдпрд╕िрдж्рдз्рдпोः рд╕рдоो рднूрдд्рд╡ा рд╕рдордд्рд╡ं рдпोрдЧ рдЙрдЪ्рдпрддे।।2.48।।

।।2.48।। рд╣े рдзрдиंрдЬрдп рдЖрд╕рдХ्рддि рдХो рдд्рдпाрдЧ рдХрд░ рддрдеा рд╕िрдж्рдзि рдФрд░ рдЕрд╕िрдж्рдзि рдоें рд╕рдорднाрд╡ рд╣ोрдХрд░ рдпोрдЧ рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ुрдпे рддुрдо рдХрд░्рдо рдХрд░ो। рдпрд╣ рд╕рдорднाрд╡ рд╣ी рдпोрдЧ рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै।।

рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рдоें рдк्рд░рдердо рдмाрд░ рдпोрдЧ рд╢рдм्рдж рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдФрд░ рдпрд╣ीं рдкрд░ рдЙрд╕рдХी рдкрд░िрднाрд╖ा рднी рджी рд╣ै рдХि рд╕рдордд्рд╡ рдпोрдЧ рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдпोрдЧ рдоें рджृрдв़ рд╕्рдеिрдд рд╣ोрдиे рдкрд░ рд╣ी рдиिрд╖्рдХाрдо рдХрд░्рдо рдХिрдпे рдЬा рд╕рдХрддे рд╣ैं।

рдХрд░्рдоों рдХो рдХुрд╢рд▓рддाрдкूрд░्рд╡рдХ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЬिрд╕ рд╕ंрдЧ рдХो рдд्рдпाрдЧрдиे рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ाँ рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдЙрд╕рдкрд░ рд╣рдо рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░ेंрдЧे।  рд╡िрдкрд░ीрдд рдзाрд░рдгाрдпें рдЭूрдаी рдЖрд╢ाрдпें рджिрд╡ा рд╕्рд╡рдк्рди рдХрд░्рдо рдлрд▓ рдХी рдЪिрди्рддाрдпें рдФрд░ рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рд╕ंрднाрд╡्рдп рдЕрдирд░्рдеों рдХा рднрдп рдЗрди рд╕рдмрдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдпे। рдЙрдкрд░्рдпुрдХ्рдд рд╕рднी рдХрд╖्рдЯрдк्рд░рдж рдзाрд░рдгाрдпें рдПрд╡ं рдЧुрдд्рдеिрдпां рдн्рд░ांрддि рдЬрдиिрдд рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХी рд╣ी рд╣ैं। рдпрд╣ рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХ्рдпा рд╣ै рднूрддрдХाрд▓ рдХी рд╕्рдоृрддिрдпों рдФрд░ рднрд╡िрд╖्рдп рдХी рдЖрд╢ाрдУं рдХी рдЧрдард░ी। рдЕрдд рдЕрд╣ंрдХाрд░рдордп рдЬीрд╡рди рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдоृрдд рдХ्рд╖рдгों рдХी рд╢्рдорд╢ाрдирднूрдоि рдЕрдерд╡ा рдХाрд▓ рдХे рдЧрд░्рдн рдоें рд░рд╣рдиा рдЬрд╣ाँ рдЕрдиुрдд्рдкрди्рди рднрд╡िрд╖्рдп рд╕्рдеिрдд рд╣ै

 рдЗрдирдоें рд╡्рдпрд╕्рдд рд░рд╣рддे рд╣ुрдпे рд╡рд░्рддрдоाрди рд╕рдордп рдХो рд╣рдо рдЦो рджेрддे рд╣ैं рдЬो рд╣рдоें рдХрд░्рдо рдХрд░рдиे рдФрд░ рд▓рдХ्рд╖्рдп рдкाрдиे рдХे рд▓िрдпे рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ोрддा рд╣ै। рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें рдк्рд░ाрдк्рдд рд╕ुрдЕрд╡рд╕рд░рд░ूрдкी рдзрди рдХा рдпрд╣ рдоूрд░्рдЦрддाрдкूрд░्рдг рдЕрдкрд╡्рдпрдп рд╣ै рдЬिрд╕рдХा рд╕ंрдХेрдд рд╡्рдпाрд╕рдЬी рдЗрди рд╢рдм्рджों рдоें рдХрд░рддे рд╣ै рд╕ंрдЧ рдд्рдпाрдЧ рдХрд░ рд╕рдордд्рд╡ рдпोрдЧ рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ुрдпे рддुрдо рдХрд░्рдо рдХрд░ो

рд╡рд░्рддрдоाрди рдЬ्рдЮाрди рдХीрдЕрдЧ्рдиि рдоें рднूрддрднрд╡िрд╖्рдп рдЪिрди्рддा рднрдп рдЖрд╢ा рдЗрди рд╕рдмрдХो рдЬрд▓ाрдХрд░ рдХрд░्рдо рдХрд░рдиा рд╕्рдлूрд░्рддि рдФрд░ рдк्рд░ेрд░рдгा рдХा рд▓рдХ्рд╖рдг рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХे рд╡िрд╕्рдорд░рдг рдФрд░ рдХрд░्рдо рдХрд░рдиे рдоें рд╣ी рдкूрд░्рдг рдЖрдирди्рдж рд╣ै। рдРрд╕े рдХрд░्рдо рдХा рдлрд▓ рд╕рджैрд╡ рдорд╣ाрди् рд╣ोрддा рд╣ै। рдХрд▓ाрдХृрддि рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдХे рдХ्рд╖рдгों рдоें рдЕрдкрдиे рдЖрдк рдХो рдХृрддि рдХे рдЖрдирди्рдж рдоें рдиिрдордЧ्рди рд╣ोрдХрд░ рдХाрд░्рдпрд░рдд рдХрд▓ाрдХाрд░ рдЗрд╕ рддрде्рдп рдХा рдк्рд░рдоाрдг рд╣ै। рдЬीрд╡рди рдоें рдХिрд╕ी рдХाрд░्рдп рдХो рдкूрд░ी рд▓рдЧрди рдФрд░ рдЙрдд्рд╕ाрд╣ рд╕े рдЬрдм рд╣рдо рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ोрддे рд╣ैं рдЙрд╕ рд╕рдордп рдпрджि рд╡рд╣ाँ рдХोрдИ рд╡्рдпрдХ्рддि рдЖрдХрд░ рдЦрдб़ा рд╣ो рдЬाрдпे рддрдм рднी рд╣рдоें рдЙрд╕рдХा рднाрди рдирд╣ीं рд░рд╣рддा। рдЖрдирди्рдж рдХी рдЙрд╕ рдЕрдиुрднूрддि рд╕े рдиीрдЪे рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХे рд╕्рддрд░ рдкрд░ рдЙрддрд░ рдХрд░ рдЖрдЧрди्рддुрдХ рдХो рдЙрдд्рддрд░ рджेрдиे рдоें рднी рд╣рдоें рдХुрдЫ рд╕рдордп рд▓рдЧ рдЬाрддा рд╣ै। 

рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХो рднूрд▓рдХрд░ рдЬो рдХाрд░्рдп рдХिрдпे рдЬाрддे рд╣ैं рдЙрдирдоें рдХрд░्рддा рдХो рдпрд╢ рдЕрдерд╡ा рдЕрдкрдпрд╢ рдХी рдХोрдИ рдЪिрди्рддा рдирд╣ीं рд░рд╣рддी рдХ्рдпोंрдХि рдлрд▓ рдХी рдЪिрди्рддा рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рднрд╡िрд╖्рдп рдХी рдЪिрди्рддा рдФрд░ рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рд░рд╣рдиे рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╡рд░्рддрдоाрди рдХो рдЦोрдиा। рд╕्рдлूрд░्рдд рдЬीрд╡рди рдХा рдЖрдирди्рдж рд╡рд░्рддрдоाрди рдХे рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдХ्рд╖рдг рдоें рдиिрд╣िрдд рд╣ोрддा рд╣ै। рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдХ्рд╖рдг рдХा рдЖрдирди्рдж рд╕्рд╡рдпं рдоें рдкрд░िрдкूрд░्рдг рд╣ै। 

рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХाрд░्рде рдкрд░ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиे рд╕े рдЬ्рдЮाрдд рд╣ोрдЧा рдХि рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХी рдкूрд░्рдг рдиिрд╡ृрдд्рддि рдХे рдмिрдиा рдЗрд╕ рдоाрд░्рдЧ рдоें рд╕рдлрд▓рддा рдирд╣ीं рдоिрд▓ рд╕рдХрддी рдФрд░ рдЗрд╕рдХी рдиिрд╡ृрдд्рддि рдХा рдЙрдкाрдп рд╣ै рдорди рдХा рд╕рдордд्рд╡ рднाрд╡। рдХрд░्рдордпोрдЧी рдХे рд▓िрдпे рдХेрд╡рд▓ рдЗрддрдиा рдкрд░्рдпाрдк्рдд рдирд╣ीं рдХि рд╕рдо рднाрд╡ рдоें рд░рд╣рдХрд░ рд╡рд╣ рдХрд░्рдо рдХрд░े рдкрд░рди्рддु рдЗрд╕ рдиिрдд्рдп рдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓ рдЬрдЧрдд् рдоें рд░рд╣рддे рд╣ुрдпे рдЗрд╕ рд╕рдорднाрд╡ рдХो рджृрдв़ рдХрд░рдиे рдХा рд╕рддрдд рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░े।

рдХрд░्рдордпुрдж्рдз рдЪाрд╣े рдЬрдЧрдд рдХा рд╣ो рдпा рд░рдгрдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХा рдЗрд╕рдХे рдЬрдп рдФрд░ рдкрд░ाрдЬрдп,рд╕िрдж्рдзि рдФрд░ рдЕрд╕िрдж्рдз рдоें рд╕рдо рд╣ो рдЬाрдиा рдЪिрдд्рдд рдХा рдЗрд╕ рднाрд░ рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ो рдХрд░ рдХрд░्рдо рдХрд░рдиा рдЪिрдд्рдд рдХा рд╕рдоाрдзाрди рд░ूрдк рд╕рдордд्рд╡рдпोрдЧ рд╣ै। 

рд╣рд░ि реР !

===============